Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Osman Zeki Üngör (1880, İstanbul - 28 Şubat 1958, İstanbul), şair, besteci, orkestra şefi, keman virtüözüdür.
Osman Zeki Üngör | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 1880 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 28 Şubat 1958 İstanbul, Türkiye |
| Defin yeri | Karacaahmet Mezarlığı, İstanbul |
| Milliyet | Türk |
| Meslek | Besteci |
Türkiye Cumhuriyeti'nin ulusal marşının bestecisi olarak tanınmış bir sanatçıdır. Osmanlı sarayında ilk Türk kemancısı olarak yetiştirilmiş olan müzisyen; birçok klasik Batı müziği bestecisinin keman konçertolarını Türkiye'de çalan ilk Türk kemancıdır.
Bugünkü Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası’nın temelini oluşturan Osmanlı saray orkestrasını yönetmiş; orkestranın ilk defa İstanbul’da halka açık konserler vermesini ve cumhuriyetin ilanından sonra yeni başkent Ankara'daki ilk senfonik konserlerin gerçekleşmesini sağlamıştır.
Cumhuriyetin ilk önemli öğrenim kurumlarından Musiki Muallim Mektebinin kuruluşunda büyük emeği geçmiş bir eğitimcidir. Besteci Ekrem Zeki Ün'ün babasıdır.
Hayatı
1880 yılında Üsküdar'da dünyaya geldi. Dedesi, Osmanlı Devleti'nin saray orkestrası olan Mızıka-yı Hümayun bünyesinde "Fasl'ı Cedid"'i (Batı enstrümanlarını da içeren fasıl topluluğu) tertip eden Santuri Hilmi Bey; babası Şekerci Hacı Bekir ailesinden Hüseyin Bey'dir.
Öğrenim hayatı
Beşiktaş Askerî Rüştiyesindeki askerî eğitimin ardından 1891'de Osmanlı saray bandosu olan Mızıka-yı Hümayun'a girerek müzik öğrenimi gördü. Yeteneğiyle II. Abdülhamid'in dikkatini çekince konser kemancısı olarak yetiştirildi. Kemancı Vondra Bey'den keman, Aranda Paşa'dan da müzik nazariyatı dersleri aldı.
Mızıka-yı Hümayun
Mızıka-yı Hümayun bünyesinde Saffet Bey tarafından kurulmuş olan Makam-ı Hilâfet Filarmoni Muzikası'nda başkemancı olarak atandı. Yalnızca askerî marşlar çalan mızıkanın, bir senfoni orkestrasına dönüşmesi için emek verdi. Birçok ünlü bestecinin keman konçertolarını Türkiye'de çalan ilk Türk kemancı oldu. Sultan Abdülhamit’e sık sık konserler verdi. Konserlerinin çok beğenilmesi nedeniyle ödüllendirilip rütbesi genç yaşta binbaşılığa kadar yükseltildi.
1908'de, II. Meşrutiyet'in ilanından sonra rütbesi mülazımlığa (teğmenlik) indirildi; Saffet Bey’in yönetimindeki orkestrada başkemancılığa devam etti. Bir süre Mızıka-yı Hümayun'da yaylı sazlar bölümünde öğretmenlik de yaptı. Ek olarak Darülmuallimin'de (İstanbul Erkek Muallim Mektebi) müzik dersleri verdi.
I. Dünya Savaşı sırasında Mızıkay-ı Hümayun ile Avrupa şehirlerinde konserler verdi. 17 Aralık 1917 - 31 Ocak 1918 tarihleri arasında gerçekleşen ve Viyana, Berlin, Dresden, Münih, Peşte, Sofya’yı kapsayan bu turne, bir Türk orkestrasının çıktığı ilk Avrupa turnesi idi.
Saffet Bey’in istifası üzerine 1917’de saray orkestrasının şefliğine atanan Osman Zeki Bey, Avrupa turnesi dönüşünde orkestrayı bağımsız bir kadroya kavuşturdu ve ilk defa saray dışında halka yönelik konserler verdi. Orkestra, haftalık halk konserlerini Tepebaşı'ndaki Union Française Salonu'nda vermekteydi.
İstiklâl Marşı’nın bestelenmesi
Besteci asıl ününü Mehmet Âkif Ersoy'un İstiklâl Marşı'nı besteleyerek elde etti. Osman Zeki Bey, 1921 yılında Mehmet Âkif’in şiirinin ulusal marş güftesi olarak seçilmesinden sonra 1922’de Maarif Bakanlığı tarafından düzenlenen beste yarışmasına davet edilen 24 besteciden birisiydi. Kimi anekdotlara göre İstiklâl Marşı’nı, İzmir’in Yunan işgalinden kurtuluşundan sonra bestelemişti. Yarışma seçici kurulu tarafından Osman Zeki Bey'in eseri beşinci seçilirken;Ali Rıfat Bey’in alaturka usuldeki bestesi birinci seçildi. Ancak 1930 yılında Maarif Bakanlığının resmî kurumlara gönderdiği bir genelge ile uygulamada değişiklik yapıldı ve o güne kadar Ali Rıfat Bey'in bestesi ile seslendirilen güfte; Osman Zeki Bey’in Batı tarzı bestesi ile seslendirilmeye başladı; devletin resmî marşı hâline geldi.
Ankara’ya taşınma
Osman Zeki Bey, Cumhuriyet'in ilanından sonra orkestrası ile Ankara’ya gidip 11 Mart 1924 günü şehrin tarihindeki ilk senfonik konseri verdi. Orkestra, Ankara’daki ikinci konserinden sonra “Riyaseticumhur Musiki Heyeti” adı altında cumhurbaşkanlığına bağlandı. Osman Zeki Bey, sonradan Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası’na dönüşen topluluğun orkestra şefliğini yaptı.
Musiki Muallim Mektebi
Osman Zeki Bey, ülkenin müzik öğretmeni ihtiyacını karşılamak için Musiki Muallim Mektebinin kurulmasında önemli rol oynadı. Bu kurum, Ankara Konservatuvarının temelini oluşturmuştur. Kendisi, okulun ilk öğretim üyesi ve ilk müdürü idi. Okul müdürlüğünü 1924-1934 seneleri arasında 10 yıl boyunca sürdürdü.
Avrupa turnesi
7 Haziran-5 Eylül 1926'da Karadeniz adlı gemide düzenlenen Yerli Malı Sergisi nedeniyle dört ay boyunca Güney ve Kuzey Avrupa limanlarını dolaştı ve Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası ile konserler verdi. Bu, Cumhuriyet döneminde bir Türk orkestranın çıktığı ilk yurt dışı turne idi.
Son yılları
1934 senesinde kolunda oluşan sağlık sorunları nedeniyle emekliliğe ayrılan Üngör; emeklilik günlerinde İstanbul’da yaşadı. Soyadı Kanunu çıktığında “Üngör” soyadını aldı (oğlu Ekrem Zeki Bey, “Ün” soyadını almıştır).
1958'de İstanbul'da Moda'daki evinde hayatını kaybetti. Cenaze töreninde askerî bir bando tarafından İstiklâl Marşı çalındı. Mehmet Âkif Ersoy’dan sonra cenazesinde İstiklâl Marşı çalınan ikinci kişidir. Cenazesi, Osmanağa Camii'nde ikindiden sonra kılınan cenaze namazının akabinde Karacaahmet Mezarlığı’na defnedilmiştir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d e . 3 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2012.
- ^ . www.tim.org.tr/. Türkiye İhracatçılar Meclisi web sitesi. 27 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2017.
- ^ Bestecinin, padişah Vahdettin'in tahta çıkışı şerefine hazırladığı bir marşı sonradan İstiklâl Marşı'na uyarladığı iddiaları da ortaya atılmıştır (İstiklâl Marşı için İlginç İddia, Milliyet Gazetesi, 16.06.1992)
- ^ "Berrin Cankat, Dinlemek İsterdim, Milliyet Gazetesi, 18.06.2001". 24 Eylül 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mart 2012.
- ^ Zeki Üngör Toprağa Verilirken İstiklâl Marşı Çaldı, Milliyet Gazetesi, 2 Mart 1958
- ^ . Atatürk Ansiklopedisi. 10 Mart 2021. 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Osman Zeki Ungor 1880 Istanbul 28 Subat 1958 Istanbul sair besteci orkestra sefi keman virtuozudur Osman Zeki UngorDogum1880 Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum28 Subat 1958 Istanbul TurkiyeDefin yeriKaracaahmet Mezarligi IstanbulMilliyetTurkMeslekBesteciOsman Zeki Ungor un Karacaahmet Mezarligi ndaki mezariOsman Zeki Ungor un Karacaahmet Mezarligi ndaki mezar tasi Turkiye Cumhuriyeti nin ulusal marsinin bestecisi olarak taninmis bir sanatcidir Osmanli sarayinda ilk Turk kemancisi olarak yetistirilmis olan muzisyen bircok klasik Bati muzigi bestecisinin keman koncertolarini Turkiye de calan ilk Turk kemancidir Bugunku Cumhurbaskanligi Senfoni Orkestrasi nin temelini olusturan Osmanli saray orkestrasini yonetmis orkestranin ilk defa Istanbul da halka acik konserler vermesini ve cumhuriyetin ilanindan sonra yeni baskent Ankara daki ilk senfonik konserlerin gerceklesmesini saglamistir Cumhuriyetin ilk onemli ogrenim kurumlarindan Musiki Muallim Mektebinin kurulusunda buyuk emegi gecmis bir egitimcidir Besteci Ekrem Zeki Un un babasidir Hayati1880 yilinda Uskudar da dunyaya geldi Dedesi Osmanli Devleti nin saray orkestrasi olan Mizika yi Humayun bunyesinde Fasl i Cedid i Bati enstrumanlarini da iceren fasil toplulugu tertip eden Santuri Hilmi Bey babasi Sekerci Haci Bekir ailesinden Huseyin Bey dir Ogrenim hayati Besiktas Askeri Rustiyesindeki askeri egitimin ardindan 1891 de Osmanli saray bandosu olan Mizika yi Humayun a girerek muzik ogrenimi gordu Yetenegiyle II Abdulhamid in dikkatini cekince konser kemancisi olarak yetistirildi Kemanci Vondra Bey den keman Aranda Pasa dan da muzik nazariyati dersleri aldi Mizika yi Humayun Mizika yi Humayun bunyesinde Saffet Bey tarafindan kurulmus olan Makam i Hilafet Filarmoni Muzikasi nda baskemanci olarak atandi Yalnizca askeri marslar calan mizikanin bir senfoni orkestrasina donusmesi icin emek verdi Bircok unlu bestecinin keman koncertolarini Turkiye de calan ilk Turk kemanci oldu Sultan Abdulhamit e sik sik konserler verdi Konserlerinin cok begenilmesi nedeniyle odullendirilip rutbesi genc yasta binbasiliga kadar yukseltildi 1908 de II Mesrutiyet in ilanindan sonra rutbesi mulazimliga tegmenlik indirildi Saffet Bey in yonetimindeki orkestrada baskemanciliga devam etti Bir sure Mizika yi Humayun da yayli sazlar bolumunde ogretmenlik de yapti Ek olarak Darulmuallimin de Istanbul Erkek Muallim Mektebi muzik dersleri verdi I Dunya Savasi sirasinda Mizikay i Humayun ile Avrupa sehirlerinde konserler verdi 17 Aralik 1917 31 Ocak 1918 tarihleri arasinda gerceklesen ve Viyana Berlin Dresden Munih Peste Sofya yi kapsayan bu turne bir Turk orkestrasinin ciktigi ilk Avrupa turnesi idi Saffet Bey in istifasi uzerine 1917 de saray orkestrasinin sefligine atanan Osman Zeki Bey Avrupa turnesi donusunde orkestrayi bagimsiz bir kadroya kavusturdu ve ilk defa saray disinda halka yonelik konserler verdi Orkestra haftalik halk konserlerini Tepebasi ndaki Union Francaise Salonu nda vermekteydi Istiklal Marsi nin bestelenmesi Besteci asil ununu Mehmet Akif Ersoy un Istiklal Marsi ni besteleyerek elde etti Osman Zeki Bey 1921 yilinda Mehmet Akif in siirinin ulusal mars guftesi olarak secilmesinden sonra 1922 de Maarif Bakanligi tarafindan duzenlenen beste yarismasina davet edilen 24 besteciden birisiydi Kimi anekdotlara gore Istiklal Marsi ni Izmir in Yunan isgalinden kurtulusundan sonra bestelemisti Yarisma secici kurulu tarafindan Osman Zeki Bey in eseri besinci secilirken Ali Rifat Bey in alaturka usuldeki bestesi birinci secildi Ancak 1930 yilinda Maarif Bakanliginin resmi kurumlara gonderdigi bir genelge ile uygulamada degisiklik yapildi ve o gune kadar Ali Rifat Bey in bestesi ile seslendirilen gufte Osman Zeki Bey in Bati tarzi bestesi ile seslendirilmeye basladi devletin resmi marsi haline geldi Ankara ya tasinma Osman Zeki Bey Cumhuriyet in ilanindan sonra orkestrasi ile Ankara ya gidip 11 Mart 1924 gunu sehrin tarihindeki ilk senfonik konseri verdi Orkestra Ankara daki ikinci konserinden sonra Riyaseticumhur Musiki Heyeti adi altinda cumhurbaskanligina baglandi Osman Zeki Bey sonradan Cumhurbaskanligi Senfoni Orkestrasi na donusen toplulugun orkestra sefligini yapti Musiki Muallim Mektebi Osman Zeki Bey ulkenin muzik ogretmeni ihtiyacini karsilamak icin Musiki Muallim Mektebinin kurulmasinda onemli rol oynadi Bu kurum Ankara Konservatuvarinin temelini olusturmustur Kendisi okulun ilk ogretim uyesi ve ilk muduru idi Okul mudurlugunu 1924 1934 seneleri arasinda 10 yil boyunca surdurdu Avrupa turnesi 7 Haziran 5 Eylul 1926 da Karadeniz adli gemide duzenlenen Yerli Mali Sergisi nedeniyle dort ay boyunca Guney ve Kuzey Avrupa limanlarini dolasti ve Cumhurbaskanligi Senfoni Orkestrasi ile konserler verdi Bu Cumhuriyet doneminde bir Turk orkestranin ciktigi ilk yurt disi turne idi Son yillari 1934 senesinde kolunda olusan saglik sorunlari nedeniyle emeklilige ayrilan Ungor emeklilik gunlerinde Istanbul da yasadi Soyadi Kanunu ciktiginda Ungor soyadini aldi oglu Ekrem Zeki Bey Un soyadini almistir 1958 de Istanbul da Moda daki evinde hayatini kaybetti Cenaze toreninde askeri bir bando tarafindan Istiklal Marsi calindi Mehmet Akif Ersoy dan sonra cenazesinde Istiklal Marsi calinan ikinci kisidir Cenazesi Osmanaga Camii nde ikindiden sonra kilinan cenaze namazinin akabinde Karacaahmet Mezarligi na defnedilmistir Ayrica bakinizIstiklal Marsi Cumhurbaskanligi Senfoni Orkestrasi Musiki Muallim Mektebi Ekrem Zeki UnKaynakca a b c d e 3 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Mart 2012 www tim org tr Turkiye Ihracatcilar Meclisi web sitesi 27 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Mayis 2017 Bestecinin padisah Vahdettin in tahta cikisi serefine hazirladigi bir marsi sonradan Istiklal Marsi na uyarladigi iddialari da ortaya atilmistir Istiklal Marsi icin Ilginc Iddia Milliyet Gazetesi 16 06 1992 Berrin Cankat Dinlemek Isterdim Milliyet Gazetesi 18 06 2001 24 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mart 2012 Zeki Ungor Topraga Verilirken Istiklal Marsi Caldi Milliyet Gazetesi 2 Mart 1958 Ataturk Ansiklopedisi 10 Mart 2021 15 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Ekim 2022