Seramik (Antik Yunanca: κεραμικός – keramikós, "çömleğe ilişkin, çömlekçilik", κέραμος – kéramos, "çömlekçi kili") iyonik veya kovalent bağlara sahip metal (veya metaloid) ve metal olmayan inorganik bileşik içeren katı bir malzemedir. Yaygın kullanım örnekleri çanak-çömlek, porselen ve tuğladır.
İnsanlar tarafından yapılan en eski seramikler, kendiliğinden veya silika gibi diğer malzemelerle karıştırılmış, ateşte sertleştirilmiş ve sinterlenmiş seramik çömlekler (örneğin kap ve çanaklar) veya kilden yapılmış . Daha sonra seramikler pürüzsüz olma, renkli yüzeyler oluşturma ve camsı kullanım ile gözenekliliği azaltma amacıyla sırlandı ve pişirildi. Seramikler artık yerli, endüstriyel ve inşaat ürünlerinin yanı sıra çok çeşitli seramik sanatlarını da içinde barındırıyor. 20.yüzyılda, yarı iletkenler gibi ileri seramik mühendisliğinde kullanılmak üzere yeni seramik malzemeler geliştirilmiştir.
Etimoloji
"Ceram-" kökünün bilinen en eski sözcüğü Miken Uygarlığı'nın Linear B hece yazısında "seramik işçileri" anlamındaki ke-ra-me-we'dir. "Seramik" kelimesi bir malzeme, ürün veya işlemi tarif etmek için bir sıfat olarak kullanılabilir. Aynı zamanda isim olarak tekil veya daha yaygın şekliyle çoğul olan "seramikler" şeklinde de kullanılabilir.
Malzemeler
Seramik malzemeler inorganik, metalik olmayan, genellikle kristal oksit, nitrür veya karbür malzemelerdir. Karbon veya silikon gibi bazı elementler seramik olarak kabul edilebilir. Seramik malzemeler kırılgandır, serttir, sıkıştırma bazında güçlüdür ve kesme ile gerginlik bazında zayıftır. Asidik veya kostik ortamlara maruz kalan diğer malzemelerde meydana gelen kimyasal erozyona dayanırlar. Seramikler genellikle 1,000 °C–1,600 °C (1,800 °F–3,000 °F) arasında değişen çok yüksek sıcaklıklara dayanabilir. Amorf (kristal olmayan) karakteri nedeniyle cam genellikle seramik olarak kabul edilmez. Bununla birlikte, cam yapımı seramik işleminin birkaç aşamasını içerir ve mekanik özellikleri seramik malzemelere benzer.
Geleneksel seramik hammaddeleri kaolinit gibi kil minerallerini içerirken, daha yeni malzemeler alümina olarak bilinen alüminyum oksit içerir. İleri seramik olarak sınıflandırılan modern seramik malzemeler arasında silisyum karbür ve tungsten karbür bulunmaktadır. Her ikisi de aşınma dirençleri sebebiyle değerlidir ve bu nedenle madencilik operasyonlarında yer alan kırma ekipmanlarında da kullanılır. Gelişmiş seramikler tıp, elektrik, elektronik endüstrileri ve vücut zırhlarında da kullanılmaktadır.
Kristal seramikler
Kristal seramik malzemeler çok çeşitli işlemlere uygun değildir. Bu durumda iki kategoriden birine girme durumundadırlar – yerinde reaksiyon ile seramiğe istenilen şekil verilir veya daha sonra katı bir gövde oluşturmak için sinterlenir. , elle şekillendirme, kayma döküm (slip casting), bant dökümü (çok ince seramik kapasitörleri yapmak için kullanılır), enjeksiyon kalıplama, kuru presleme ve diğer varyasyonları içerir.
Kristal olmayan seramikler
Kristal olmayan seramikler, eriyikten oluşma eğiliminde olan cam malzemelerdir. Cam tamamen eridiğinde, döküm yoluyla veya belirli bir viskozite durumunda bir kalıba üfleme gibi yöntemlerle şekil alır. Daha sonraki ısıl işlemler bu camın kısmen kristalleşmesine neden olursa, elde edilen malzeme cam-seramik olarak adlandırılır.
Seramiklerin ticari sınıflandırılması
- Geleneksel seramikler: Seramik kaplama malzemeleri ve yapı ürünleri, Sağlık gereçleri, Emaye, Mutfak eşyaları, Porselen, Dekoratif eşyalar
- Refrakterler
- Teknolojik seramikler
Türleri
Seramik ürünleri bünye özelliklerine göre gözenekli (earthenware), pekişmiş bünye (stoneware) ve porselen olarak sınıflandırılmaktadır. Gözenekli bünye düşük sıcaklık ürünü, porselen de yüksek sıcaklık gerektiren ürün olarak düşünülse de eğer bünye yoğunluğunun nasıl sağlanacağı biliniyorsa, her tip bünyenin herhangi bir sıcaklık derecesinde üretilebilmesi mümkündür. Yani bünyenin içeriğindeki malzemeleri değiştirerek, düşük derecede porselen benzeri bir bünye, yine yüksek derecede de gözenekli bir bünye elde edilebilir.
Üretimi
Genellikle kayaların dış etkiler altında parçalanması ile oluşan kil, kaolen ve benzeri maddelerin yüksek sıcaklıkta pişirilmesi ile meydana gelirler. Bu açıdan halk arasında pişmiş toprak esaslı malzeme olarak bilinir. Örneğin, cam, tuğla, kiremit, taş, beton, çimento, aşındırıcı tozlar porselen ve refrakter malzemeler bu gruba girer.
Kil belirli bir üretim sürecini geçirdikten sonra, sert ve deforme olmayan, bazı özel etkenler dışında hiçbir dış etkiden kolayca etkilenmeyen bir malzeme haline gelir. Seramik malzeme üretiminde, kil çamuruna belirli maddeler katarak, değişik şekillendirme yöntemleriyle, kullanılan çamur bünyesine uygun bir pişirme ile, seramik malzemeye istenilen niteliği kazandırma imkânı vardır.
Bezeme Teknikleri
Akıtma tekniği
Bu teknikte seramik nesneler fırına verilmeden önce bir puar vasıtasıyla sıvı çamura maruz bırakılır.
Bileşikleri
Yapısal anlamda seramik malzemeleri, kristal, amorf, camsı gibi sınıflara ayrılır. Çoğunlukla, fırınlanmış seramikler earthenware, ve porselende olduğu gibi vitrifiye veya yarı vitrifiye edilir. İyonik ve kovalent bağlardaki değişken kristallik ve elektron bileşimi, çoğu seramik malzemenin iyi termal ve elektrik yalıtımı görevi görmesine neden olur. Bileşimi veya yapısının çeşitliliği açısından geniş bir yelpazeye sahip olması, süjenin genişliğinin uçsuz bucaksız olması ve tanımlanabilir özellikleri (örn. sertlik, dayanıklılık, elektrik iletkenliği, vb.) sebebiyle seramik gruplarını bir bütün olarak ele almak oldukça zordur. Yüksek erime sıcaklığı, yüksek sertlik, zayıf iletkenlik, yüksek elastisite modülü, kimyasal direnç ve düşük düktilite gibi genel özellikler, bu kuralların her birinin bilinen istisnaları dışında (örn. piezoelektrik seramikler, camsı geçiş sıcaklığı, süperiletken seramikler, vb.) norm olarak kabul edilir. Fiberglas ve karbon fiber gibi birçok kompozit, seramik malzeme içermesine rağmen, seramik ailesinin bir parçası sayılmaz.
Bileşiminde değişik türde silikatlar, ve bir miktar ile alkali ve toprak alkali bileşikler bulunan bir malzemedir. Seramik grubuna oksitler, nitritler, boridler, karbitler, silikatlar ve sülfidler girmektedir. Bazı seramiklerde iyonsal, kısmen kovalent bağ bulunabilir. Bazıları amorf, bazıları da kristal yapılıdırlar. Çok sert ve gevrektirler. Erime sıcaklıkları yüksek (silis 1750 °C'de 2050 °C'de erir), ısı ve elektriksel yönden yalıtkandırlar. Silise %6 katılırsa erime sıcaklığı 1550 °C'e düşer. Demir oksit ve alkali bileşikler erime sıcaklığını daha da azaltarak 900 °C’ye kadar düşürebilir.
Sağlık gereçleri
Seramik sağlık gereçleri, seramikten yapılmış ve genellikle banyo ve tuvaletlerde kullanılan aşağıdaki malzemelere verilen addır. Lavabo, lavabo ayağı, klozet, rezervuar, bide, pisuvar, helataşı, eviye, küvet ve kullanılmaktadır. Bu malzemelerin en önemli özelliği kil, kaolin, kuvars, feldspat gibi inorganik maddelerin akışkan çamur haline getirilip, alçı gibi su emme özelliği olan kalıplarda şekillendirdikten sonra, 1200 °C sıcaklıkta pişirilerek su emme değerinin %0,75 seviyesinin altına getirilmiş olmasıdır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Seramik Antik Yunanca keramikos keramikos comlege iliskin comlekcilik keramos keramos comlekci kili iyonik veya kovalent baglara sahip metal veya metaloid ve metal olmayan inorganik bilesik iceren kati bir malzemedir Yaygin kullanim ornekleri canak comlek porselen ve tugladir Farkli tarzlarda seramik esyalarin kisa zaman cizelgesi Insanlar tarafindan yapilan en eski seramikler kendiliginden veya silika gibi diger malzemelerle karistirilmis ateste sertlestirilmis ve sinterlenmis seramik comlekler ornegin kap ve canaklar veya kilden yapilmis Daha sonra seramikler puruzsuz olma renkli yuzeyler olusturma ve camsi kullanim ile gozenekliligi azaltma amaciyla sirlandi ve pisirildi Seramikler artik yerli endustriyel ve insaat urunlerinin yani sira cok cesitli seramik sanatlarini da icinde barindiriyor 20 yuzyilda yari iletkenler gibi ileri seramik muhendisliginde kullanilmak uzere yeni seramik malzemeler gelistirilmistir Etimoloji Ceram kokunun bilinen en eski sozcugu Miken Uygarligi nin Linear B hece yazisinda seramik iscileri anlamindaki ke ra me we dir Seramik kelimesi bir malzeme urun veya islemi tarif etmek icin bir sifat olarak kullanilabilir Ayni zamanda isim olarak tekil veya daha yaygin sekliyle cogul olan seramikler seklinde de kullanilabilir MalzemelerSilikon nitrur roket iticisi Sol Test standina monte edilmis Sagda H2 O2 yakitlariyla test edilirken Ileri bir seramik malzemenin dusuk buyutme oranli SEM mikrografi Seramiklerin ozellikleri kirilmayi onemli bir inceleme yontemi haline getirir Seramik malzemeler inorganik metalik olmayan genellikle kristal oksit nitrur veya karbur malzemelerdir Karbon veya silikon gibi bazi elementler seramik olarak kabul edilebilir Seramik malzemeler kirilgandir serttir sikistirma bazinda gucludur ve kesme ile gerginlik bazinda zayiftir Asidik veya kostik ortamlara maruz kalan diger malzemelerde meydana gelen kimyasal erozyona dayanirlar Seramikler genellikle 1 000 C 1 600 C 1 800 F 3 000 F arasinda degisen cok yuksek sicakliklara dayanabilir Amorf kristal olmayan karakteri nedeniyle cam genellikle seramik olarak kabul edilmez Bununla birlikte cam yapimi seramik isleminin birkac asamasini icerir ve mekanik ozellikleri seramik malzemelere benzer Geleneksel seramik hammaddeleri kaolinit gibi kil minerallerini icerirken daha yeni malzemeler alumina olarak bilinen aluminyum oksit icerir Ileri seramik olarak siniflandirilan modern seramik malzemeler arasinda silisyum karbur ve tungsten karbur bulunmaktadir Her ikisi de asinma direncleri sebebiyle degerlidir ve bu nedenle madencilik operasyonlarinda yer alan kirma ekipmanlarinda da kullanilir Gelismis seramikler tip elektrik elektronik endustrileri ve vucut zirhlarinda da kullanilmaktadir Kristal seramikler Kristal seramik malzemeler cok cesitli islemlere uygun degildir Bu durumda iki kategoriden birine girme durumundadirlar yerinde reaksiyon ile seramige istenilen sekil verilir veya daha sonra kati bir govde olusturmak icin sinterlenir elle sekillendirme kayma dokum slip casting bant dokumu cok ince seramik kapasitorleri yapmak icin kullanilir enjeksiyon kaliplama kuru presleme ve diger varyasyonlari icerir Kristal olmayan seramikler Kristal olmayan seramikler eriyikten olusma egiliminde olan cam malzemelerdir Cam tamamen eridiginde dokum yoluyla veya belirli bir viskozite durumunda bir kaliba ufleme gibi yontemlerle sekil alir Daha sonraki isil islemler bu camin kismen kristallesmesine neden olursa elde edilen malzeme cam seramik olarak adlandirilir Seramiklerin ticari siniflandirilmasiGeleneksel seramikler Seramik kaplama malzemeleri ve yapi urunleri Saglik gerecleri Emaye Mutfak esyalari Porselen Dekoratif esyalar Refrakterler Teknolojik seramiklerTurleriSeramik urunleri bunye ozelliklerine gore gozenekli earthenware pekismis bunye stoneware ve porselen olarak siniflandirilmaktadir Gozenekli bunye dusuk sicaklik urunu porselen de yuksek sicaklik gerektiren urun olarak dusunulse de eger bunye yogunlugunun nasil saglanacagi biliniyorsa her tip bunyenin herhangi bir sicaklik derecesinde uretilebilmesi mumkundur Yani bunyenin icerigindeki malzemeleri degistirerek dusuk derecede porselen benzeri bir bunye yine yuksek derecede de gozenekli bir bunye elde edilebilir UretimiGenellikle kayalarin dis etkiler altinda parcalanmasi ile olusan kil kaolen ve benzeri maddelerin yuksek sicaklikta pisirilmesi ile meydana gelirler Bu acidan halk arasinda pismis toprak esasli malzeme olarak bilinir Ornegin cam tugla kiremit tas beton cimento asindirici tozlar porselen ve refrakter malzemeler bu gruba girer Kil belirli bir uretim surecini gecirdikten sonra sert ve deforme olmayan bazi ozel etkenler disinda hicbir dis etkiden kolayca etkilenmeyen bir malzeme haline gelir Seramik malzeme uretiminde kil camuruna belirli maddeler katarak degisik sekillendirme yontemleriyle kullanilan camur bunyesine uygun bir pisirme ile seramik malzemeye istenilen niteligi kazandirma imkani vardir Bezeme TeknikleriAkitma teknigi Bu teknikte seramik nesneler firina verilmeden once bir puar vasitasiyla sivi camura maruz birakilir BilesikleriYapisal anlamda seramik malzemeleri kristal amorf camsi gibi siniflara ayrilir Cogunlukla firinlanmis seramikler earthenware ve porselende oldugu gibi vitrifiye veya yari vitrifiye edilir Iyonik ve kovalent baglardaki degisken kristallik ve elektron bilesimi cogu seramik malzemenin iyi termal ve elektrik yalitimi gorevi gormesine neden olur Bilesimi veya yapisinin cesitliligi acisindan genis bir yelpazeye sahip olmasi sujenin genisliginin ucsuz bucaksiz olmasi ve tanimlanabilir ozellikleri orn sertlik dayaniklilik elektrik iletkenligi vb sebebiyle seramik gruplarini bir butun olarak ele almak oldukca zordur Yuksek erime sicakligi yuksek sertlik zayif iletkenlik yuksek elastisite modulu kimyasal direnc ve dusuk duktilite gibi genel ozellikler bu kurallarin her birinin bilinen istisnalari disinda orn piezoelektrik seramikler camsi gecis sicakligi superiletken seramikler vb norm olarak kabul edilir Fiberglas ve karbon fiber gibi bircok kompozit seramik malzeme icermesine ragmen seramik ailesinin bir parcasi sayilmaz Bilesiminde degisik turde silikatlar ve bir miktar ile alkali ve toprak alkali bilesikler bulunan bir malzemedir Seramik grubuna oksitler nitritler boridler karbitler silikatlar ve sulfidler girmektedir Bazi seramiklerde iyonsal kismen kovalent bag bulunabilir Bazilari amorf bazilari da kristal yapilidirlar Cok sert ve gevrektirler Erime sicakliklari yuksek silis 1750 C de 2050 C de erir isi ve elektriksel yonden yalitkandirlar Silise 6 katilirsa erime sicakligi 1550 C e duser Demir oksit ve alkali bilesikler erime sicakligini daha da azaltarak 900 C ye kadar dusurebilir Saglik gerecleriSeramik saglik gerecleri seramikten yapilmis ve genellikle banyo ve tuvaletlerde kullanilan asagidaki malzemelere verilen addir Lavabo lavabo ayagi klozet rezervuar bide pisuvar helatasi eviye kuvet ve kullanilmaktadir Bu malzemelerin en onemli ozelligi kil kaolin kuvars feldspat gibi inorganik maddelerin akiskan camur haline getirilip alci gibi su emme ozelligi olan kaliplarda sekillendirdikten sonra 1200 C sicaklikta pisirilerek su emme degerinin 0 75 seviyesinin altina getirilmis olmasidir Ayrica bakinizHausmalerei Luster Campania seramikleri Afrika usulu kirmizi sirli seramikKaynakca Seramik Nedir sanatperver com 31 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan Susan Peterson Jan Peterson Seramik Yapiyoruz Karakalem Kitabevi ISBN 978 605 4146 02 4