Kloroetan ya da etil klorür etil grubuna bir adet klor atomu bağlanmasıyla oluşan bir organoklorür bileşiğidir. Renksiz yanıcı bir gazdır, soğutulmuş sıvı olarak taşınır. CH3CH2Cl formülüne sahiptir. Bir benzin katkı maddesi olan Tetraetilkurşunun üretiminde etil grubu kaynağı olarak kullanılır. Etilene HCl katılması ile üretilir.
Adlandırmalar | |
---|---|
chloroethane | |
kloroetan | |
Diğer adlar etil klorür, monokloroetan, ponçik, hidroklorik eter | |
Tanımlayıcılar | |
| |
3D model (JSmol) |
|
Kısaltmalar | EtCl, UN 1037 |
ECHA InfoCard | 100.000.755 |
CompTox Bilgi Panosu (EPA) |
|
| |
Özellikler | |
Kimyasal formül | C2H5Cl |
Molekül kütlesi | 64,51 g mol−1 |
Görünüm | renksiz gaz |
Yoğunluk | 0,921 (0-4 °C, sıvı) |
Erime noktası | -138,7 °C |
Kaynama noktası | 12,27 °C |
Tehlikeler | |
İş sağlığı ve güvenliği (OHS/OSH): | |
Ana tehlikeler | yanıcı |
GHS etiketleme sistemi: | |
Piktogramlar | |
İşaret sözcüğü | Danger |
Tehlike ifadeleri | H220, H280, H351, H412 |
Önlem ifadeleri | P210, P273, P281, P410+P403 |
NFPA 704 (yangın karosu) | |
Parlama noktası | -43 °C (-45 °F; 230 K) açık kapta -50 °C (-58 °F; 223 K) kapalı kapta |
494 ila 519 °C (921 ila 966 °F; 767 ila 792 K) | |
Patlama sınırları | 3,8%-15,4% |
Öldürücü doz veya konsantrasyon (LD, LC): | |
LC50 ((medyan konsantrasyon)) | 59.701 ppm (sıçan, 2 sa) 54.478 ppm (fare, 2 sa) |
LCLo ((yayınlanan en düşük)) | 40.000 ppm (hint domuzu, 45 d) |
NIOSH ABD maruz kalma limitleri: | |
PEL (izin verilen) | TWA 1000 ppm (2600 mg/m3) |
REL (tavsiye edilen) | İşyerinde dikkatli bir şekilde kullanılmalıdır. |
IDLH (anında tehlike) | 3800 ppm |
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). | |
Kullanım alanları
Etil klorür, ucuz bir etilleme ajanıdır. Diğer organoklorür bileşikleri gibi bir zamanlar soğutucu, anestezik, aerosol gazı olarak kullanılmıştır. Deriyle temasında yarattığı serinlik hissiyatından dolayı lokal anestezik olarak kullanılır. Sıvı etil klorürün düşük kaynama noktasına sahip olması nedeniyle deride birden gaz hâle geçer ve serinlik hissi verir. Suyun donma noktasından hayli yüksek bir kaynama noktası olduğundan soğuk yanığına sebep olmaz.
Güvenlik
Etil klorür, diğer klorlu hidrokarbonlar gibi merkezî sinir sistemini etkiler. %3 ile 5 arası konsantrasyonlarda kurbanlar sarhoşluk benzeri semptomlar gösterirken %15'ten yüksek konsantrasyonlarda etil klorür solumak ölüme sebep olabilir. İnsanlarda kanserojen olarak kabul edilmemektedir.
Etil klorürün uyuşturucu olarak kullanımı
Etil klorürün solunması uyuşturucu etki yaratmaktadır. Etil klorür, çoğunlukla eşcinsel erkekler tarafından, cinsel aktivite sırasında inhalant olarak kullanılır. Brezilya'da karnavallarda illegal olmasına rağmen çekilen geleneksel bir uyuşturucudur.
Kaynakça
- ^ a b c d Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;sigma
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ a b c d NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0267". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
- ^ a b "Ethyl chloride". Immediately Dangerous to Life or Health Concentrations (IDLH). Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Enstitüsü (NIOSH).
- ^ "Summary of Emissions Associated with Sources of Ethyl Chloride". nepis.epa.gov. National Service Center for Environmental Publications (NSCEP). 21 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Mayıs 2014.
- ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;mts
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;chemister
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kloroetan ya da etil klorur etil grubuna bir adet klor atomu baglanmasiyla olusan bir organoklorur bilesigidir Renksiz yanici bir gazdir sogutulmus sivi olarak tasinir CH3CH2Cl formulune sahiptir Bir benzin katki maddesi olan Tetraetilkursunun uretiminde etil grubu kaynagi olarak kullanilir Etilene HCl katilmasi ile uretilir Kloroetan AdlandirmalarIUPAC adichloroethaneSistematik IUPAC adikloroetanDiger adlaretil klorur monokloroetan poncik hidroklorik eterTanimlayicilarCAS numarasi 75 00 33D model JSmol Etkilesimli goruntuKisaltmalar EtCl UN 1037ECHA InfoCard 100 000 755CompTox Bilgi Panosu EPA DTXSID1020302SMILES ClCCOzelliklerKimyasal formul C2H5ClMolekul kutlesi 64 51 g mol 1Gorunum renksiz gazYogunluk 0 921 0 4 C sivi Erime noktasi 138 7 CKaynama noktasi 12 27 CTehlikelerIs sagligi ve guvenligi OHS OSH Ana tehlikeler yaniciGHS etiketleme sistemi PiktogramlarIsaret sozcugu DangerTehlike ifadeleri H220 H280 H351 H412Onlem ifadeleri P210 P273 P281 P410 P403NFPA 704 yangin karosu 242Parlama noktasi 43 C 45 F 230 K acik kapta 50 C 58 F 223 K kapali kapta494 ila 519 C 921 ila 966 F 767 ila 792 K Patlama sinirlari 3 8 15 4 Oldurucu doz veya konsantrasyon LD LC LC50 medyan konsantrasyon 59 701 ppm sican 2 sa 54 478 ppm fare 2 sa LCLo yayinlanan en dusuk 40 000 ppm hint domuzu 45 d NIOSH ABD maruz kalma limitleri PEL izin verilen TWA 1000 ppm 2600 mg m3 REL tavsiye edilen Isyerinde dikkatli bir sekilde kullanilmalidir IDLH aninda tehlike 3800 ppmAksi belirtilmedigi surece madde verileri Standart sicaklik ve basinc kosullarinda belirtilir 25 C 77 F 100 kPa Bilgi kutusu kaynaklariKullanim alanlariEtil klorur ucuz bir etilleme ajanidir Diger organoklorur bilesikleri gibi bir zamanlar sogutucu anestezik aerosol gazi olarak kullanilmistir Deriyle temasinda yarattigi serinlik hissiyatindan dolayi lokal anestezik olarak kullanilir Sivi etil klorurun dusuk kaynama noktasina sahip olmasi nedeniyle deride birden gaz hale gecer ve serinlik hissi verir Suyun donma noktasindan hayli yuksek bir kaynama noktasi oldugundan soguk yanigina sebep olmaz GuvenlikEtil klorur diger klorlu hidrokarbonlar gibi merkezi sinir sistemini etkiler 3 ile 5 arasi konsantrasyonlarda kurbanlar sarhosluk benzeri semptomlar gosterirken 15 ten yuksek konsantrasyonlarda etil klorur solumak olume sebep olabilir Insanlarda kanserojen olarak kabul edilmemektedir Etil klorurun uyusturucu olarak kullanimi Etil klorurun solunmasi uyusturucu etki yaratmaktadir Etil klorur cogunlukla escinsel erkekler tarafindan cinsel aktivite sirasinda inhalant olarak kullanilir Brezilya da karnavallarda illegal olmasina ragmen cekilen geleneksel bir uyusturucudur Kaynakca a b c d Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi sigma isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme a b c d NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards 0267 National Institute for Occupational Safety and Health NIOSH a b Ethyl chloride Immediately Dangerous to Life or Health Concentrations IDLH Ulusal Is Sagligi ve Guvenligi Enstitusu NIOSH Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Summary of Emissions Associated with Sources of Ethyl Chloride nepis epa gov National Service Center for Environmental Publications NSCEP 21 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Mayis 2014 a b Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi mts isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi chemister isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme