Aleksander Hançerli veya Hanceri (Yunanca: Αλέξανδρος Χαντζερής, Rumence: Alexandru Hangerli, Rusça: Александр Ханжерли, romanize: Aleksandr Hanzherli, Fransızca: Alexandre Handjeri, 1768 – 12 Haziran 1854), Osmanlı İmparatorluğu'nun Bâb-ı Âli tercümanı ve Boğdan Prensi idi. Hayatının son bölümünü dilbilimci olarak anıldığı Rus İmparatorluğu'nda göçmen olarak geçirdi. 1799'da idam edilmeden önce Eflak Prensliği yapmış 'nin kardeşiydi.
Aleksander Hançerli | |
---|---|
Boğdan Prensi | |
Taç giymesi | 7 Mart – 24 Temmuz 1807 |
Önce gelen | Aleksandr Moruzi |
Sonra gelen | İskerlet Kalimaki |
Doğum | 1768 İstanbul |
Ölüm | 12 Haziran 1854 (85-86 yaşlarında) Moskova |
Dini | Ortodoks |
Hayatı
Kostantiniyye'de (günümüzdeki İstanbul'da) doğan Hançerli, sıkı bir eğitim aldı, birkaç Avrupa dilinin yanı sıra Osmanlı Türkçesi ve Arapça konuşmayı öğrendi ve Tuna Beylikleri'nde üst düzey bir pozisyona hazırlandı. Yirmili yaşlarında Kalimaki ailesinden bir prensesle evlendi.
Osmanlı yetkilileriyle çeşitli nedenlerle çatışmalara düşmesine rağmen, Hançerli 1805'te Bâb-ı Âli tercümanlığı pozisyonuna yükseldi ve III. Selim onu Boğdan Prensi olarak atayana kadar iki yıl boyunca bu görevi sürdürdü. Yine de, bölgenin Ruslar tarafından işgal edilmesi nedeniyle Yaş'taki mahkemesine ulaşması engellendi ve bunun yerine Osmanlı ordusunu taarruzlarında izledi.Bükreş Antlaşması'ndan sonra tahtını kazanmayı başardı ve ülke yönetiminin yeniden kurulmasında önemli bir rol oynadı.
Hançerli nihayetinde tahttan indirildi ve yerine İskerlet Kalimaki geçti. Kaynaklar bu önlemin gerekçesi konusunda farklılık göstermektedir: Nouvelle biographie générale'ye göre, Sultan Selim'e karşı tüm imparatorlukta yükselen bir muhalefet olduğu için konumundan güvensiz hissederek, görevden ayrılmak istemiştir. Diğer bir kaynağa göre de bölgeye giden bir Fransız seyyah Kaptan Aubert, Bab-ı Ali tarafından kendisine daha fazla gelir sağlaması için baskı yapıldığını ve şartları yerine getiremeyince tahttan indirildiğini kaydetmiştir.
Yunan İsyanı'nın çıkması üzerine, Hançerli, Fenerli Rumlara karşı olası bir Osmanlı hamlesi olabileceğinden tehdit altında hissetti. İddiaya göre, Rusya'nın Bâb-ı Âli büyükelçisi tarafından İstanbul'da önde gelen bir Yunan olarak suikasta uğrama riskiyle karşı karşıya olduğu konusunda uyarıldı ve Hançerli de ülkeden kaçmaya karar verdi. Hançerli ve ailesi (Gregori ve Telemaç adlı iki oğlu dahil), küçük bir gemiye bindi ve Karadeniz'i geçerek Odessa'ya (Novorossiya valisi tarafından sığınma hakkı verilmiştir) geldi.
Aleksander Hançerli kısa süre sonra Moskova'ya taşındı ve burada I. Aleksandr tarafından karşılandı. Unvanı Rus soyluları tarafından tanındı ve iki oğlu danışman olarak atandı.
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i Mézière, Ernest. "Alexandre Handjeri", in Nouvelle biographie générale depuis les temps les plus reculés jusqu'à nos jours, Tome 23, Firmin Didot, Paris, 1858, p.290
- ^ a b Şipoş (December 2005). "Imaginea celuilalt: un document francez privind spaţiul românesc de la începutul secolului al XIX-lea ("The Image of the Other : A French Document about the Romanian Space in the beginning of the XIXth Century")". Journal for the Study of Religions and Ideologies (Rumence). 12: 41-48. 17 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mayıs 2007.
Önce gelen Aleksandros M. Suço | Bâb-ı Âli tercümanı 1806–1807 | Sonra gelen Yanaki Karaca |
Önce gelen Aleksandr Moruzi | Boğdan Prensi 7 Mart – 24 Temmuz 1807 | Sonra gelen İskerlet Kalimaki |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aleksander Hancerli veya Hanceri Yunanca Ale3andros Xantzerhs Rumence Alexandru Hangerli Rusca Aleksandr Hanzherli romanize Aleksandr Hanzherli Fransizca Alexandre Handjeri 1768 12 Haziran 1854 Osmanli Imparatorlugu nun Bab i Ali tercumani ve Bogdan Prensi idi Hayatinin son bolumunu dilbilimci olarak anildigi Rus Imparatorlugu nda gocmen olarak gecirdi 1799 da idam edilmeden once Eflak Prensligi yapmis nin kardesiydi Aleksander HancerliBogdan PrensiTac giymesi7 Mart 24 Temmuz 1807Once gelenAleksandr MoruziSonra gelenIskerlet KalimakiDogum1768 IstanbulOlum12 Haziran 1854 85 86 yaslarinda MoskovaDiniOrtodoksHayatiKostantiniyye de gunumuzdeki Istanbul da dogan Hancerli siki bir egitim aldi birkac Avrupa dilinin yani sira Osmanli Turkcesi ve Arapca konusmayi ogrendi ve Tuna Beylikleri nde ust duzey bir pozisyona hazirlandi Yirmili yaslarinda Kalimaki ailesinden bir prensesle evlendi Osmanli yetkilileriyle cesitli nedenlerle catismalara dusmesine ragmen Hancerli 1805 te Bab i Ali tercumanligi pozisyonuna yukseldi ve III Selim onu Bogdan Prensi olarak atayana kadar iki yil boyunca bu gorevi surdurdu Yine de bolgenin Ruslar tarafindan isgal edilmesi nedeniyle Yas taki mahkemesine ulasmasi engellendi ve bunun yerine Osmanli ordusunu taarruzlarinda izledi Bukres Antlasmasi ndan sonra tahtini kazanmayi basardi ve ulke yonetiminin yeniden kurulmasinda onemli bir rol oynadi Hancerli nihayetinde tahttan indirildi ve yerine Iskerlet Kalimaki gecti Kaynaklar bu onlemin gerekcesi konusunda farklilik gostermektedir Nouvelle biographie generale ye gore Sultan Selim e karsi tum imparatorlukta yukselen bir muhalefet oldugu icin konumundan guvensiz hissederek gorevden ayrilmak istemistir Diger bir kaynaga gore de bolgeye giden bir Fransiz seyyah Kaptan Aubert Bab i Ali tarafindan kendisine daha fazla gelir saglamasi icin baski yapildigini ve sartlari yerine getiremeyince tahttan indirildigini kaydetmistir Yunan Isyani nin cikmasi uzerine Hancerli Fenerli Rumlara karsi olasi bir Osmanli hamlesi olabileceginden tehdit altinda hissetti Iddiaya gore Rusya nin Bab i Ali buyukelcisi tarafindan Istanbul da onde gelen bir Yunan olarak suikasta ugrama riskiyle karsi karsiya oldugu konusunda uyarildi ve Hancerli de ulkeden kacmaya karar verdi Hancerli ve ailesi Gregori ve Telemac adli iki oglu dahil kucuk bir gemiye bindi ve Karadeniz i gecerek Odessa ya Novorossiya valisi tarafindan siginma hakki verilmistir geldi Aleksander Hancerli kisa sure sonra Moskova ya tasindi ve burada I Aleksandr tarafindan karsilandi Unvani Rus soylulari tarafindan tanindi ve iki oglu danisman olarak atandi Kaynakca a b c d e f g h i Meziere Ernest Alexandre Handjeri in Nouvelle biographie generale depuis les temps les plus recules jusqu a nos jours Tome 23 Firmin Didot Paris 1858 p 290 a b Sipos December 2005 Imaginea celuilalt un document francez privind spaţiul romanesc de la inceputul secolului al XIX lea The Image of the Other A French Document about the Romanian Space in the beginning of the XIXth Century Journal for the Study of Religions and Ideologies Rumence 12 41 48 17 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mayis 2007 Once gelen Aleksandros M Suco Bab i Ali tercumani 1806 1807 Sonra gelen Yanaki KaracaOnce gelen Aleksandr Moruzi Bogdan Prensi 7 Mart 24 Temmuz 1807 Sonra gelen Iskerlet Kalimaki