Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Politika biliminde, bir devrim (Latince: Revolutio, lit. "Dönüş"), tipik olarak algılanan bir baskı (politik, sosyal, ekonomik) veya politik yetersizlik nedeniyle halkın hükûmete karşı isyan etmesiyle açığa çıkan politik üstünlük ve organizasyon eşliğinde, nispeten ani gerçekleşen değişiklikler.Aristo, eseri Politika'nın beşinci cildinde iki çeşit devrimden bahsetmiştir: (1) Bir durumdan bir diğerine geçilmesi ve (2) mevcut bir durumun düzeltilmesi.
Devrimler, insanlık tarihi boyunca farklı süre, yöntem ve azmettirici ideolojilerle ortaya çıkmıştır. Bir devrimin sonucunda kültür, ekonomi ve sosyo-politik kurumlarda köklü değişiklikler gerçekleşir. Devrimler, genellikle otokrasi ve plütokrasilere tepkidir. Neyin devrim olup neyin olmadığı hakkındaki akademik tartışmalar birkaç mesele etrafında şekillenir. En erken devrim araştırmaları Avrupa tarihi'ndeki olayları birincil olarak psikolojik bir çerçevede incelemiştir, ancak daha modern çalışmalar küresel olayları ve sosyoloji ve siyaset bilimi gibi çeşitli sosyal bilimlerin perspektiflerini de dahil eder. Devrim teorileri hakkında çok sayıda birbirine zıt teori mevcuttur.
Bir devrim, Hükûmet Darbesi (coup d’etat)'den ayrı tutulmalıdır, çünkü devrimde bir kitle hareketi ile politik sistemin bütününde önemli bir değişmenin gerçekleşmesi söz konusudur. Bir Hükûmet Darbesi, iktidarın silah yoluyla, ancak hükûmet sistemini kökten bir biçimde değiştirmeden var olan politik liderlerin yerine geçecek olan kişiler tarafından ele geçirilmesine göndermede bulunmaktadır. Devrimler, var olan politik otoritelere meydan okuyan sistem ancak yine politik sistemi bütün olarak dönüştürmekten çok otoriteyi temsil eden kişilerin yerlerine başkalarının geçirilmesini hedefleyen başkaldırılardan da ayrı tutulmalıdır.
Önemli devrimler arasında Amerikan Devrimi (1775–1783), Fransız Devrimi (1789–1799), Haiti Devrimi (1791–1804), (1808-1826), 1848 Devrimleri, Rus Devrimi (1917), Türk Devrimi (1919-1923), Çin Devrimi (1940'lar), Küba Devrimi (1959), İran Devrimi (1979) ve 1989 Devrimleri sayılabilir.
12 Eylül 1980 sonrasında, sakıncalı bir terim olduğu gerekçesiyle "devrim" yerine "ihtilâl" ve "inkılâp" sözcükleri kullanılmaya başlanmış, yeni basılan ders kitaplarında devrim sözcüğü eski karşılıklarıyla değiştirilmiştir.
Türler
Sosyal bilimlerde ve literatürde birçok farklı devrim tipolojisi bulunmaktadır.
Alexis de Tocqueville aşağıdakiler arasında ayrım yapmıştır:
- Sadece yeni bir siyasi sistem kurmayı değil, tüm toplumu dönüştürmeyi amaçlayan ani ve şiddetli devrimler olan siyasi devrimler ile
- Yavaş ama tüm toplumu kapsayan ve gerçekleşmesi birkaç nesil alan dönüşümler (örneğin din değişiklikleri).
Birkaç farklı Marksist tipolojiden biri devrimleri aşağıdaki şekilde ayırır:
- Kapitalizm öncesi
- erken burjuva
- burjuva
- burjuva-demokratik
- erken proleterya
- sosyalist
Modern bir devrim uzmanı olan Charles Tilly, devrimler arasında ayrım yapmıştır:
- coup d'état (iktidarın yukarıdan aşağıya ele geçirilmesi)
- iç savaş
- isyan
- "büyük devrim" (1789 Fransız Devrimi, 1917 Rus Devrimi veya İran İslam Devrimi gibi ekonomik ve sosyal yapıların yanı sıra siyasi kurumları da dönüştüren bir devrim).
altı devrim biçimi tanımlamıştır:
- kırsal devrim
- kentsel devrim
- Darbe, örneğin Mısır, 1952
- Yukarıdan devrim, örneğin Mao'nun 1958'deki Büyük İleri Atılım
- Dışarıdan devrim, örneğin 1943'te İtalya ve 1945'te Almanya'nın Müttefikler tarafından işgali.
- Ozmoz yoluyla devrim, örneğin birkaç ülkenin kademeli olarak İslamlaştırılması.
Bu kategoriler birbirini dışlamaz; 1917 Rus Devrimi Çar'ı devirmek için kentsel devrimle başladı, ardından kırsal devrim geldi ve Kasım ayında Bolşevik darbesi gerçekleşti. Katz ayrıca devrimleri aşağıdaki gibi çapraz sınıflandırmıştır;
- Merkezi; bir devrimci dalgada öncü rol oynayan genellikle büyük güçler olan ülkeler; örneğin SSCB, Nazi Almanyası, 1979'dan beri İran.
- Merkezi devrimi takip eden hevesli devrimler
- bağımlı veya kukla devrimler
- Rakip devrimler, örneğin komünist Yugoslavya ve 1969'dan sonra Çin
Katz'ın tipolojisinin bir diğer boyutu da devrimlerin ya 'karşı (monarşi karşıtı, diktatörlük karşıtı, komünizm karşıtı, demokrasi karşıtı) ya da için (faşizm, komünizm, milliyetçilik vb. yanlısı) olduğudur. Bu son durumlarda, hangi yönde ilerleneceğine karar vermek için genellikle bir geçiş dönemi gereklidir.
Diğer tipolojiler için yaratılan diğer devrim türleri arasında sosyal devrimler; proleter veya (kapitalizm yerine komünizm getirmeyi amaçlayan Marksizm fikirlerinden esinlenen); başarısız veya başarısızlığa uğramış devrimler (geçici zaferler veya büyük ölçekli seferberliklerden sonra iktidarı ele geçiremeyen devrimler); veya şiddet içeren ve sayılabilir.
"Devrim" terimi aynı zamanda siyasi alanın dışındaki büyük değişimleri ifade etmek için de kullanılmıştır. Bu tür devrimler genellikle toplumda, kültürde, felsefede ve teknolojide siyasi sistem'lerden çok daha fazlasını dönüştürmüş olarak kabul edilir; bunlar genellikle sosyal devrim olarak bilinir. Benzer bir örnek de 'dir.
En sık olarak, "devrim" kelimesi sosyal ve siyasi kurumlardaki bir değişikliği ifade etmek için kullanılır.
 | Tarih ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Ayrıca bakınız
İlgili şarkılar
- La révolte Dinle 26 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Fransızca)
- Hasta Siempre Dinle 19 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ The New Fontana Dictionary of Modern Thought Third Edition (1999), Allan Bullock and Stephen Trombley, Eds. pp. 754–46
- ^ Aristales, Politika V 2 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Erişim tarihi: 4/24/2013
- ^ (2006). Tocqueville's Road Map: Methodology, Liberalism, Revolution, and Despotism. . ss. https://books.google.com/books?id=fLL6Bil2gtcC&pg=PA86 86]. ISBN .
- ^ Topolski, J. (1976). "Rewolucje w dziejach nowożytnych i najnowszych (xvii-xx wiek)" [Revolutions in modern and recent history (17th-20th century)]. Kwartalnik Historyczny (Lehçe). LXXXIII: 251-267.
- ^ Tilly, Charles (1995). European Revolutions, 1492-1992. . ss. 16. ISBN .
- ^ Lewis, Bernard. . Moshe Dayan Center, . 29 Nisan 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Fang, Irving E. (1997). A History of Mass Communication: Six Information Revolutions. . ss. xv. ISBN .
- ^ (2006). Geographies of Globalization. Routledge. ss. 226. ISBN .
- ^ (1980). "Theories of Revolutions: The Third Generation". . 32 (3): 425-453. doi:10.2307/2010111. JSTOR 2010111.
- ^ (1993). "Theories of Revolution Revisited: Toward a Fourth Generation". . 11 (1): 1-20. doi:10.2307/201977. JSTOR 201977.
- ^ Kroeber, Clifton B. (1996). "Theory and History of Revolution". Journal of World History. 7 (1): 21-40. doi:10.1353/jwh.2005.0056.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Politika biliminde bir devrim Latince Revolutio lit Donus tipik olarak algilanan bir baski politik sosyal ekonomik veya politik yetersizlik nedeniyle halkin hukumete karsi isyan etmesiyle aciga cikan politik ustunluk ve organizasyon esliginde nispeten ani gerceklesen degisiklikler Aristo eseri Politika nin besinci cildinde iki cesit devrimden bahsetmistir 1 Bir durumdan bir digerine gecilmesi ve 2 mevcut bir durumun duzeltilmesi Bastille Hapishanesi ne hucum 14 Temmuz 1789 Fransiz Devrimi Devrimler insanlik tarihi boyunca farkli sure yontem ve azmettirici ideolojilerle ortaya cikmistir Bir devrimin sonucunda kultur ekonomi ve sosyo politik kurumlarda koklu degisiklikler gerceklesir Devrimler genellikle otokrasi ve plutokrasilere tepkidir Neyin devrim olup neyin olmadigi hakkindaki akademik tartismalar birkac mesele etrafinda sekillenir En erken devrim arastirmalari Avrupa tarihi ndeki olaylari birincil olarak psikolojik bir cercevede incelemistir ancak daha modern calismalar kuresel olaylari ve sosyoloji ve siyaset bilimi gibi cesitli sosyal bilimlerin perspektiflerini de dahil eder Devrim teorileri hakkinda cok sayida birbirine zit teori mevcuttur Bir devrim Hukumet Darbesi coup d etat den ayri tutulmalidir cunku devrimde bir kitle hareketi ile politik sistemin butununde onemli bir degismenin gerceklesmesi soz konusudur Bir Hukumet Darbesi iktidarin silah yoluyla ancak hukumet sistemini kokten bir bicimde degistirmeden var olan politik liderlerin yerine gececek olan kisiler tarafindan ele gecirilmesine gondermede bulunmaktadir Devrimler var olan politik otoritelere meydan okuyan sistem ancak yine politik sistemi butun olarak donusturmekten cok otoriteyi temsil eden kisilerin yerlerine baskalarinin gecirilmesini hedefleyen baskaldirilardan da ayri tutulmalidir Onemli devrimler arasinda Amerikan Devrimi 1775 1783 Fransiz Devrimi 1789 1799 Haiti Devrimi 1791 1804 1808 1826 1848 Devrimleri Rus Devrimi 1917 Turk Devrimi 1919 1923 Cin Devrimi 1940 lar Kuba Devrimi 1959 Iran Devrimi 1979 ve 1989 Devrimleri sayilabilir 12 Eylul 1980 sonrasinda sakincali bir terim oldugu gerekcesiyle devrim yerine ihtilal ve inkilap sozcukleri kullanilmaya baslanmis yeni basilan ders kitaplarinda devrim sozcugu eski karsiliklariyla degistirilmistir TurlerSosyal bilimlerde ve literaturde bircok farkli devrim tipolojisi bulunmaktadir Alexis de Tocqueville asagidakiler arasinda ayrim yapmistir Sadece yeni bir siyasi sistem kurmayi degil tum toplumu donusturmeyi amaclayan ani ve siddetli devrimler olan siyasi devrimler ile Yavas ama tum toplumu kapsayan ve gerceklesmesi birkac nesil alan donusumler ornegin din degisiklikleri Birkac farkli Marksist tipolojiden biri devrimleri asagidaki sekilde ayirir Kapitalizm oncesi erken burjuva burjuva burjuva demokratik erken proleterya sosyalist Modern bir devrim uzmani olan Charles Tilly devrimler arasinda ayrim yapmistir coup d etat iktidarin yukaridan asagiya ele gecirilmesi ic savas isyan buyuk devrim 1789 Fransiz Devrimi 1917 Rus Devrimi veya Iran Islam Devrimi gibi ekonomik ve sosyal yapilarin yani sira siyasi kurumlari da donusturen bir devrim alti devrim bicimi tanimlamistir kirsal devrim kentsel devrim Darbe ornegin Misir 1952 Yukaridan devrim ornegin Mao nun 1958 deki Buyuk Ileri Atilim Disaridan devrim ornegin 1943 te Italya ve 1945 te Almanya nin Muttefikler tarafindan isgali Ozmoz yoluyla devrim ornegin birkac ulkenin kademeli olarak Islamlastirilmasi Bu kategoriler birbirini dislamaz 1917 Rus Devrimi Car i devirmek icin kentsel devrimle basladi ardindan kirsal devrim geldi ve Kasim ayinda Bolsevik darbesi gerceklesti Katz ayrica devrimleri asagidaki gibi capraz siniflandirmistir Merkezi bir devrimci dalgada oncu rol oynayan genellikle buyuk gucler olan ulkeler ornegin SSCB Nazi Almanyasi 1979 dan beri Iran Merkezi devrimi takip eden hevesli devrimler bagimli veya kukla devrimler Rakip devrimler ornegin komunist Yugoslavya ve 1969 dan sonra Cin Katz in tipolojisinin bir diger boyutu da devrimlerin ya karsi monarsi karsiti diktatorluk karsiti komunizm karsiti demokrasi karsiti ya da icin fasizm komunizm milliyetcilik vb yanlisi oldugudur Bu son durumlarda hangi yonde ilerlenecegine karar vermek icin genellikle bir gecis donemi gereklidir Diger tipolojiler icin yaratilan diger devrim turleri arasinda sosyal devrimler proleter veya kapitalizm yerine komunizm getirmeyi amaclayan Marksizm fikirlerinden esinlenen basarisiz veya basarisizliga ugramis devrimler gecici zaferler veya buyuk olcekli seferberliklerden sonra iktidari ele geciremeyen devrimler veya siddet iceren ve sayilabilir Devrim terimi ayni zamanda siyasi alanin disindaki buyuk degisimleri ifade etmek icin de kullanilmistir Bu tur devrimler genellikle toplumda kulturde felsefede ve teknolojide siyasi sistem lerden cok daha fazlasini donusturmus olarak kabul edilir bunlar genellikle sosyal devrim olarak bilinir Benzer bir ornek de dir En sik olarak devrim kelimesi sosyal ve siyasi kurumlardaki bir degisikligi ifade etmek icin kullanilir Tarih ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Ayrica bakinizDevrimcilik Devrimler ve ayaklanmalar listesiIlgili sarkilarLa revolte Dinle 26 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fransizca Hasta Siempre Dinle 19 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca The New Fontana Dictionary of Modern Thought Third Edition 1999 Allan Bullock and Stephen Trombley Eds pp 754 46 Aristales Politika V 2 Mayis 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim tarihi 4 24 2013 2006 Tocqueville s Road Map Methodology Liberalism Revolution and Despotism ss https books google com books id fLL6Bil2gtcC amp pg PA86 86 ISBN 0 7391 1665 7 Topolski J 1976 Rewolucje w dziejach nowozytnych i najnowszych xvii xx wiek Revolutions in modern and recent history 17th 20th century Kwartalnik Historyczny Lehce LXXXIII 251 267 Tilly Charles 1995 European Revolutions 1492 1992 ss 16 ISBN 0 631 19903 9 Lewis Bernard Moshe Dayan Center 29 Nisan 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Fang Irving E 1997 A History of Mass Communication Six Information Revolutions ss xv ISBN 0 240 80254 3 2006 Geographies of Globalization Routledge ss 226 ISBN 0 415 31800 9 1980 Theories of Revolutions The Third Generation 32 3 425 453 doi 10 2307 2010111 JSTOR 2010111 1993 Theories of Revolution Revisited Toward a Fourth Generation 11 1 1 20 doi 10 2307 201977 JSTOR 201977 Kroeber Clifton B 1996 Theory and History of Revolution Journal of World History 7 1 21 40 doi 10 1353 jwh 2005 0056