Çin Komünist Devrimi, Çin'in kurulması yolunda, 1934'te imparatorluk içinde başlayan ve Çin-Japon Savaşı ve II. Dünya Savaşı'nı da içine alarak sonuca ulaşan Maocu bir halk devrimidir.
Uzun Yürüyüş (1934-1935)
Çan Kay Şek'le komünistler arasındaki iç savaş şiddetle sürerken Japonlar Çini istila için fırsat kolluyordu. Büyük Buhran bu fırsatı 1931 yılında yarattı. Eylül ayında Japonlar kuzeydoğu Çin'i (Mançurya'yı) işgale başladı.
Çan Kay Şek'in bu bölgedeki birlikleri bozguna uğrayınca Japonlar 40 milyon nüfuslu zengin sanayi bölgesini kolaylıkla ele geçirdiler. Çan Kay Şek ise ordusunun büyük bir kısmını düşmanın üzerine yürüteceği yerde eski politikasına devam ediyordu. 1934'e kadar komünist orduları yenmek için 4 büyük askerî operasyon başlattı. Bu sırada Japonlar bir taraftan Şanghay'a çıkmış diğer taraftan Moğolistan'a ilerlemiştir.
Jiangxi'deki komünist hükûmeti ezmek için art arda ordular göndermenin fayda vermediğini gören Çan Kay Şek bunu yerine komünistlerin bulunduğu bölgeleri çevirmek ve yavaş yavaş çemberi daraltmak yoluna gitti. Komünistlerin bazı taktik hataları ve bölgedeki yanlış politikaları da eklenince bu çevirme hareketi başarılı oldu. Bu durum karşısında komünist liderler çemberi yarıp güneydeki bölgeden çıkmayı ve kuzeye gidip yerleşmeyi planladılar. Bu karar 1934 yılında tarihin en hızlı yürüyüşlerinden birini başlatıyordu.
Büyük kısmı asker küçük bölümü sivil halk ve komünist şeflerden oluşan 300 bin komünist çemberi yararak Uzun Yürüyüş'e başladı. Jiangxi'yi ve Yangçe'nin güneyindeki üstlerini geride bırakarak önce batıya doğru ilerlediler. Yunnan'dan sonra Yangçe'nin yukarı kısmındaki dar boğazlardan geçtiler. Tibet'in eteklerinden dolaşıp Doğu Türkistan'a vardılar. Sonra kuzeye doğru ilerlediler. Moğolistan'a komşu Şensi eyaletinin kuzey bölgesinde durdular. Ortalama 13 bin kilometre yol yürümüş ve yürürken kendilerini takip eden Çan Kay Şek kuvvetleriyle de çarpışmak zorunda kalmışlardır. Uzun Yürüyüş başlarken komünistlerin kuvveti 100 bin kişiydi. Bittiği zaman açlık kış ve bazı firarlar yüzünden 30 bine inmişti. Ancak, komünistler bu yürüyüşle hem çevrilip yok edilmekten kurtulmuş, hem de daha güvenli bir bölgeye yerleşmişlerdi. Ayrıca bu bölgede Japonlarla savaşmak için hazırlık yapacak ve böylece Çan Kay Şek'in başaramadığı bir işe girişerek birçok farklı etnik ve siyasi grubun da desteğini kazanacaktı.
Çin-Japon Savaşı
Uzun Yürüyüşten sonra Japonlarla savaşmak için hazırlık yapan komünistler aynı zamanda Şensi bölgesinde reformlar yapmış, eğitim kampanyası başlatmışlardı. “Çinli Çinliyle değil Japonlarla savaşmalı” sloganı bütün Çin'de yankı uyandırmıştı. Komünistler Japonlara karşı Nankin'deki rejim gibi boyun eğmeyeceklerini savaşacaklarını ilan ediyordu. Çan Kay Şek'in emrindeki kuvvetler Mançurya'da Japonlara yenilip çekilen kuzey doğu ordusuyla bölgedeki birliklerden oluşmaktaydı. Japonya ise 1937 yılı içinde bütün Çin'i istila etmek için planlar hazırlıyordu.
Sonuçta Çan Kay Şek ile komünistler arasında barış yapıldı ve böylece Çin Devriminde Japon emperyalizmine karşı savaş başladı. Japon ordusu 7 Temmuz 1937'de kuzeyden Pekin'e saldırdı ve 'ne kadar geldi. Çok geçmeden Japon donanması Şangay'ı bombaladı ve kente asker çıkarttı. Japonya Çin'i tam bir sömürge haline getirmek için harekete geçmişti.
Japonların Pearl Harbor'a yaptıkları baskından sonra ABD'nin savaşa girmesi durumu değiştirdi ve 2 Eylül 1945'te Japonya teslim oldu. Böylece Çin-Japon Savaşı da sona ermiş oldu.
Halk Cumhuriyeti'nin kurulması
Japonya'nın teslim olması üzerine Çin'de komünistlerin egemen olmaması için Amerikalılar ve Çan Kay Şek hükûmeti önlemler almaya başlamıştı. İlk önlemler General MacArthur'un Çin'deki Japon ordu komutanına “komünist kuvvetlere teslim olmamaları ve silahlarını ancak Kuomintang birliklerine bırakmaları” emri vererek gerçekleşti. Çay Kay Şek'in Japon kumandanına “Kuomintang birlikleri gelene kadar komünistlere dayanmaları ve ancak ondan sonra Kuomintang birliklerine teslim olmaları” emri verilmişti.
Komünist Parti zaman kazanmak için Çay Kay Şek'e iki anlaşma yapmayı önerdi. Çay Kay Şek'in de zaman kazanmak için kabul ettiği bu antlaşmalar Ekim 1945 ve Ocak 1946'da imzalandı. Antlaşmalara göre Çin'de Kuomintang ve komünist koalisyonu ile demokratik bir hükûmet kurulacak ve komünist güçlerle Kuomintang güçlerini birleştirecekti.
Komünistler Kuomintang ordularının Amerikalılar tarafından örgütlenmesine karşıydılar. Kuomintang ise onların toprak reformunu yaymalarını istemiyor ayrıca demiryollarının kesilmesine muhalefet ediyordu. Bu mücadelede Amerika'nın açıkça Çay Kay Şek hükûmetini desteklemesine karşın Ruslar ancak dolaylı şekilde komünistleri destekliyordu. Ruslar resmen Çay Kay Şek hükûmetini tanıdığı için işgal ettiği Mançurya'yı onlara teslim etmek zorundaydılar ama teslim olunana kadar Ruslar komünistlerin şehre yaklaşmalarını sağladı ve çıkarken de Çay Kay Şek'in ümitle beklediği sanayi tesislerini sökerek Mançurya'yı terk ettiler.
Kuomintang ve komünistler arasındaki ortaklık en başından beri bir düştü. İçeride orta sınıfın çökmesi, enflasyon ve köylülerin topraklarına kavuşmak için fırsat beklemeleri işbirliği için zorluk yaratıyordu. Ayrıca Amerika ve Rusya arasında soğuk savaşın başlaması ve her iki gücün de karşı taraflara destek olması koalisyonun devamı açısından dış etken oluşturuyordu.
1947 yılı Temmuzunda devrim savaşlarının son aşaması başladı. Komünist orduları güneydoğuya inerek Kuomintang ordularını bölmek için harekete geçmişti. Çan Kay Şek ise kuzeydeki demiryolu bağlantısını sağlamak için hücüma geçmişti. Ancak Kuomintang'ın en iyi orduları Şantung'da ağır bir yenilgi almıştı. Yıl sonunda Kuomintang ordularının Mançurya ile de bağlantıları kesilmiş haldeydi. Böylece kuzey tamamen komünist birliklerinin elinde kalmıştı.
Savaş bir yıl boyunca çeşitli cephelerde sürmüştü, 1948 Temmuzunda komünistler üstünlüğü sağlamışlardı. Sonbaharda ise komünistlerin büyük saldırısı başladı. Kuzey Çin'deki son Kuomintang kuvvetleri de çekilmek zorunda kaldılar. Ekim ayında Mançurya için kesin savaşlar yapıldı ve kuzey tamamen ve kesin olarak artık komünistlerin elindeydi. Şubat ayında Pekin’in alınması ve Nankin bozgunu ile de Çan Kay Şek ordularının kesin yenilgisini ilan etmişti.
1 Ekim 1949'da Komünistler başkentleri Pekin'de Çin'in kurulduğunu ilan ettiler. Çin'de milyonlarca insana mâl olan devrim savaşları sona ermiş, yeni bir devlet kurulmuş ve sosyalizme giden yol açılmıştı.
Çin Devrimi kronolojisi
1911 – Devrim Mançu Hanedanı'nı sona erdirdi. (1911'de milliyetçi bir cumhuriyet kurmak isteyen Sun Yat-sen iktidarı ele geçirdi. Ama Çin'i birleştirmeyi başaramadı. Savaş ağaları birbirleriyle savaşmaya ve halkı daha çok ezmeye başladı).
1912 – Sun Yat-sen liderliğinde Çin Cumhuriyeti kuruldu. Ve Çin İhtilalci Birliği de parti haline gelerek Kuomintang adını alır.
1916 / 1926 - Kuzey Çin’de uzun yıllar devam edecek iç savaş (Savaş Ağaları Savaşları) başladı.
1917 – Orduların komutanı Sun Yat-sen önderliğinde Kanton'da hükûmet kuruldu. Çin, I. Dünya Savaşı'na katıldı.
1919 – Pekin’de Barış antlaşmasının imzalanması aleyhinde gösteriler düzenlendi. Göstericiler Çin’den yabancıların çekilmesini imtiyazların kaldırılmasını istediler.
1923 – Çarlık rejiminin yıkılmasından sonra Sovyetler Birliği Çin üzerindeki bütün imtiyazlarından vazgeçti. Kuomintang ve Komünist Parti birleşti.
1925 – Sun Yat-sen öldü. Kanton’da ulusal hükûmet kuruldu. (Yerine Çan Kay Şek geçti. Çin Komünistlerinin yardımıyla savaş ağalarını yendi. Ama 1927'de komünistlerin çok güçlendiğini düşündü ve onlara karşı bir harekât başlattı.)
1926 - Çan Kay Şek Çin’in büyük bir bölümüne hakim olur.
1927 – Çan Kay Şek Komünist parti birliğini bozar ve Şanghay’dan komünistleri sürer.
Kuomintang hüküm sürdü.
1927 – Nankin’de ulusal hükûmet tekrar kuruluyor. Ayrılıkçı köylülere baskı uygulandı.
1928 – Çan Kay Şek Pekin’e ilerliyor. Çin’in birleşmesi.
1928 - Mao Zedong ve Çu Te, kızıl orduyu kurdu.
1934/5 – Uzun Yürüyüş: Kızıl Ordu kuzeyden Yenan’a yürüdü. Çin komünistlerinin başına Mao geçti.
1934'te Mao "Uzun Yürüyüş"ü başlattı.
1931-37 arası Japonlar Çin'e saldırdı.
1937-1945 Japonlar Pekin, Nankin ve Şanghay’ı ele geçirdiler ve Nankin’de Wang Jingwei yönetiminde bir Japon geçiş (ara) hükûmeti kurdular. Nankinlilerin istilâsı sonucunda Japon askerlerince 200.000 Çinli öldürüldü. Çanlıların komuta merkezi Çongçing de; Mao ise bu sırada Yenan daydı.
1943 - Müttefikler Kuomintang’ın Japonya ile ayrı bir barış antlaşması yapmasını engellemek için adaletsizce kazanılmış olan bütün önceliklerinden vazgeçtiler.
1945'te II. Dünya Savaşı bitti, Japonya yenildi. Fakat bu sefer Çin'de 1947'de Mao'nun Kızıl Ordusu ile Çan Kay Şek arasında iç savaş başladı. İç savaşı Mao kazandı. Çan Kay Şek Tayvan'a çekildi.
1945 - 1945- Japonya’ya karşı kazanılan zaferden sonra kızıl ordu Sovyetlerin boşalttığı Mançurya alanına doğru giderler; ulusal kuvvetler Amerika’nın da desteği ile Mançurya’yı işgal ederler.
1946 - Amerikalı General Marshall Mao ve Çan arasında arabuluculuk yapmak için teşebbüs eder ancak kavga yıl sonuna kadar devam eder.
1947 - Sivil savaş komünistler ve ulusal kuvvetler arasında devam etmektedir.
1948 - Ulusal kuvvetler Çinin merkezini boşaltırlar.
1949 - Çin kızıl ordusu güney Çin'deki ana saldırıyı başlattı. Çan Kay Şek Tayvan’a geri çekilir
Ekim 1949 - Çin Halk Cumhuriyeti'nin ilanı
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cin Komunist Devrimi Cin in kurulmasi yolunda 1934 te imparatorluk icinde baslayan ve Cin Japon Savasi ve II Dunya Savasi ni da icine alarak sonuca ulasan Maocu bir halk devrimidir Uzun Yuruyus 1934 1935 Can Kay Sek le komunistler arasindaki ic savas siddetle surerken Japonlar Cini istila icin firsat kolluyordu Buyuk Buhran bu firsati 1931 yilinda yaratti Eylul ayinda Japonlar kuzeydogu Cin i Mancurya yi isgale basladi Can Kay Sek in bu bolgedeki birlikleri bozguna ugrayinca Japonlar 40 milyon nufuslu zengin sanayi bolgesini kolaylikla ele gecirdiler Can Kay Sek ise ordusunun buyuk bir kismini dusmanin uzerine yurutecegi yerde eski politikasina devam ediyordu 1934 e kadar komunist ordulari yenmek icin 4 buyuk askeri operasyon baslatti Bu sirada Japonlar bir taraftan Sanghay a cikmis diger taraftan Mogolistan a ilerlemistir Jiangxi deki komunist hukumeti ezmek icin art arda ordular gondermenin fayda vermedigini goren Can Kay Sek bunu yerine komunistlerin bulundugu bolgeleri cevirmek ve yavas yavas cemberi daraltmak yoluna gitti Komunistlerin bazi taktik hatalari ve bolgedeki yanlis politikalari da eklenince bu cevirme hareketi basarili oldu Bu durum karsisinda komunist liderler cemberi yarip guneydeki bolgeden cikmayi ve kuzeye gidip yerlesmeyi planladilar Bu karar 1934 yilinda tarihin en hizli yuruyuslerinden birini baslatiyordu Buyuk kismi asker kucuk bolumu sivil halk ve komunist seflerden olusan 300 bin komunist cemberi yararak Uzun Yuruyus e basladi Jiangxi yi ve Yangce nin guneyindeki ustlerini geride birakarak once batiya dogru ilerlediler Yunnan dan sonra Yangce nin yukari kismindaki dar bogazlardan gectiler Tibet in eteklerinden dolasip Dogu Turkistan a vardilar Sonra kuzeye dogru ilerlediler Mogolistan a komsu Sensi eyaletinin kuzey bolgesinde durdular Ortalama 13 bin kilometre yol yurumus ve yururken kendilerini takip eden Can Kay Sek kuvvetleriyle de carpismak zorunda kalmislardir Uzun Yuruyus baslarken komunistlerin kuvveti 100 bin kisiydi Bittigi zaman aclik kis ve bazi firarlar yuzunden 30 bine inmisti Ancak komunistler bu yuruyusle hem cevrilip yok edilmekten kurtulmus hem de daha guvenli bir bolgeye yerlesmislerdi Ayrica bu bolgede Japonlarla savasmak icin hazirlik yapacak ve boylece Can Kay Sek in basaramadigi bir ise giriserek bircok farkli etnik ve siyasi grubun da destegini kazanacakti Cin Japon SavasiUzun Yuruyusten sonra Japonlarla savasmak icin hazirlik yapan komunistler ayni zamanda Sensi bolgesinde reformlar yapmis egitim kampanyasi baslatmislardi Cinli Cinliyle degil Japonlarla savasmali slogani butun Cin de yanki uyandirmisti Komunistler Japonlara karsi Nankin deki rejim gibi boyun egmeyeceklerini savasacaklarini ilan ediyordu Can Kay Sek in emrindeki kuvvetler Mancurya da Japonlara yenilip cekilen kuzey dogu ordusuyla bolgedeki birliklerden olusmaktaydi Japonya ise 1937 yili icinde butun Cin i istila etmek icin planlar hazirliyordu Savasa hazir Cin ordusu Sonucta Can Kay Sek ile komunistler arasinda baris yapildi ve boylece Cin Devriminde Japon emperyalizmine karsi savas basladi Japon ordusu 7 Temmuz 1937 de kuzeyden Pekin e saldirdi ve ne kadar geldi Cok gecmeden Japon donanmasi Sangay i bombaladi ve kente asker cikartti Japonya Cin i tam bir somurge haline getirmek icin harekete gecmisti Japonlarin Pearl Harbor a yaptiklari baskindan sonra ABD nin savasa girmesi durumu degistirdi ve 2 Eylul 1945 te Japonya teslim oldu Boylece Cin Japon Savasi da sona ermis oldu Halk Cumhuriyeti nin kurulmasiJaponya nin teslim olmasi uzerine Cin de komunistlerin egemen olmamasi icin Amerikalilar ve Can Kay Sek hukumeti onlemler almaya baslamisti Ilk onlemler General MacArthur un Cin deki Japon ordu komutanina komunist kuvvetlere teslim olmamalari ve silahlarini ancak Kuomintang birliklerine birakmalari emri vererek gerceklesti Cay Kay Sek in Japon kumandanina Kuomintang birlikleri gelene kadar komunistlere dayanmalari ve ancak ondan sonra Kuomintang birliklerine teslim olmalari emri verilmisti Wuchang Ayaklanmasi anisina dikilen heykel Komunist Parti zaman kazanmak icin Cay Kay Sek e iki anlasma yapmayi onerdi Cay Kay Sek in de zaman kazanmak icin kabul ettigi bu antlasmalar Ekim 1945 ve Ocak 1946 da imzalandi Antlasmalara gore Cin de Kuomintang ve komunist koalisyonu ile demokratik bir hukumet kurulacak ve komunist guclerle Kuomintang guclerini birlestirecekti Komunistler Kuomintang ordularinin Amerikalilar tarafindan orgutlenmesine karsiydilar Kuomintang ise onlarin toprak reformunu yaymalarini istemiyor ayrica demiryollarinin kesilmesine muhalefet ediyordu Bu mucadelede Amerika nin acikca Cay Kay Sek hukumetini desteklemesine karsin Ruslar ancak dolayli sekilde komunistleri destekliyordu Ruslar resmen Cay Kay Sek hukumetini tanidigi icin isgal ettigi Mancurya yi onlara teslim etmek zorundaydilar ama teslim olunana kadar Ruslar komunistlerin sehre yaklasmalarini sagladi ve cikarken de Cay Kay Sek in umitle bekledigi sanayi tesislerini sokerek Mancurya yi terk ettiler Kuomintang ve komunistler arasindaki ortaklik en basindan beri bir dustu Iceride orta sinifin cokmesi enflasyon ve koylulerin topraklarina kavusmak icin firsat beklemeleri isbirligi icin zorluk yaratiyordu Ayrica Amerika ve Rusya arasinda soguk savasin baslamasi ve her iki gucun de karsi taraflara destek olmasi koalisyonun devami acisindan dis etken olusturuyordu 1947 yili Temmuzunda devrim savaslarinin son asamasi basladi Komunist ordulari guneydoguya inerek Kuomintang ordularini bolmek icin harekete gecmisti Can Kay Sek ise kuzeydeki demiryolu baglantisini saglamak icin hucuma gecmisti Ancak Kuomintang in en iyi ordulari Santung da agir bir yenilgi almisti Yil sonunda Kuomintang ordularinin Mancurya ile de baglantilari kesilmis haldeydi Boylece kuzey tamamen komunist birliklerinin elinde kalmisti Savas bir yil boyunca cesitli cephelerde surmustu 1948 Temmuzunda komunistler ustunlugu saglamislardi Sonbaharda ise komunistlerin buyuk saldirisi basladi Kuzey Cin deki son Kuomintang kuvvetleri de cekilmek zorunda kaldilar Ekim ayinda Mancurya icin kesin savaslar yapildi ve kuzey tamamen ve kesin olarak artik komunistlerin elindeydi Subat ayinda Pekin in alinmasi ve Nankin bozgunu ile de Can Kay Sek ordularinin kesin yenilgisini ilan etmisti 1 Ekim 1949 da Komunistler baskentleri Pekin de Cin in kuruldugunu ilan ettiler Cin de milyonlarca insana mal olan devrim savaslari sona ermis yeni bir devlet kurulmus ve sosyalizme giden yol acilmisti Cin Devrimi kronolojisi1911 Devrim Mancu Hanedani ni sona erdirdi 1911 de milliyetci bir cumhuriyet kurmak isteyen Sun Yat sen iktidari ele gecirdi Ama Cin i birlestirmeyi basaramadi Savas agalari birbirleriyle savasmaya ve halki daha cok ezmeye basladi 1912 Sun Yat sen liderliginde Cin Cumhuriyeti kuruldu Ve Cin Ihtilalci Birligi de parti haline gelerek Kuomintang adini alir 1916 1926 Kuzey Cin de uzun yillar devam edecek ic savas Savas Agalari Savaslari basladi 1917 Ordularin komutani Sun Yat sen onderliginde Kanton da hukumet kuruldu Cin I Dunya Savasi na katildi 1919 Pekin de Baris antlasmasinin imzalanmasi aleyhinde gosteriler duzenlendi Gostericiler Cin den yabancilarin cekilmesini imtiyazlarin kaldirilmasini istediler 1923 Carlik rejiminin yikilmasindan sonra Sovyetler Birligi Cin uzerindeki butun imtiyazlarindan vazgecti Kuomintang ve Komunist Parti birlesti 1925 Sun Yat sen oldu Kanton da ulusal hukumet kuruldu Yerine Can Kay Sek gecti Cin Komunistlerinin yardimiyla savas agalarini yendi Ama 1927 de komunistlerin cok guclendigini dusundu ve onlara karsi bir harekat baslatti 1926 Can Kay Sek Cin in buyuk bir bolumune hakim olur 1927 Can Kay Sek Komunist parti birligini bozar ve Sanghay dan komunistleri surer Kuomintang hukum surdu 1927 Nankin de ulusal hukumet tekrar kuruluyor Ayrilikci koylulere baski uygulandi 1928 Can Kay Sek Pekin e ilerliyor Cin in birlesmesi 1928 Mao Zedong ve Cu Te kizil orduyu kurdu 1934 5 Uzun Yuruyus Kizil Ordu kuzeyden Yenan a yurudu Cin komunistlerinin basina Mao gecti 1934 te Mao Uzun Yuruyus u baslatti 1931 37 arasi Japonlar Cin e saldirdi 1937 1945 Japonlar Pekin Nankin ve Sanghay i ele gecirdiler ve Nankin de Wang Jingwei yonetiminde bir Japon gecis ara hukumeti kurdular Nankinlilerin istilasi sonucunda Japon askerlerince 200 000 Cinli olduruldu Canlilarin komuta merkezi Congcing de Mao ise bu sirada Yenan daydi 1943 Muttefikler Kuomintang in Japonya ile ayri bir baris antlasmasi yapmasini engellemek icin adaletsizce kazanilmis olan butun onceliklerinden vazgectiler 1945 te II Dunya Savasi bitti Japonya yenildi Fakat bu sefer Cin de 1947 de Mao nun Kizil Ordusu ile Can Kay Sek arasinda ic savas basladi Ic savasi Mao kazandi Can Kay Sek Tayvan a cekildi 1945 1945 Japonya ya karsi kazanilan zaferden sonra kizil ordu Sovyetlerin bosalttigi Mancurya alanina dogru giderler ulusal kuvvetler Amerika nin da destegi ile Mancurya yi isgal ederler 1946 Amerikali General Marshall Mao ve Can arasinda arabuluculuk yapmak icin tesebbus eder ancak kavga yil sonuna kadar devam eder 1947 Sivil savas komunistler ve ulusal kuvvetler arasinda devam etmektedir 1948 Ulusal kuvvetler Cinin merkezini bosaltirlar 1949 Cin kizil ordusu guney Cin deki ana saldiriyi baslatti Can Kay Sek Tayvan a geri cekilir Ekim 1949 Cin Halk Cumhuriyeti nin ilaniKaynakca Lew Christopher R 2013 Historical dictionary of the Chinese Civil War 2 bas Lanham Maryland Rowman amp Littlefield Publishers ISBN 978 0810878730 Sullivan Lawrence R 2012 Historical dictionary of the Chinese Communist Party Lanham Md Scarecrow Press ISBN 978 0810872257