Perejil Adası (İspanyolca: Isla de Perejil, Berberice: Tura, Arapça: جزيرة تورة Jazīrat Tūra), Cebelitarık boğazında, Fas'ın Akdeniz kıyılarının 200 metre açıklarında yer alan bir kayalık ada.
Perejil Adası | |
---|---|
Coğrafya | |
Perejil Adası | |
Bölge | Cebelitarık Boğazı |
Koordinatlar | 35°54′50″K 5°25′8″B / 35.91389°K 5.41889°B |
Denizi | Akdeniz |
Ada sayısı | 1 |
İklim | Akdeniz iklimi |
Yüzölçümü | 0,15 km2 |
Zirve | 74 m |
Siyasi | |
Adadaki ülke(ler) | |
Ceuta (İspanya) | |
Bölge | Tangier-Tétouan (Fas) |
Demografi | |
Nüfus | Issız |
Ada üzerinde İspanya ve Fas egemenlik iddiasında bulunmaktadır.
Etimoloji
Adanın İspanyolca adı Isla de Perejil "Maydanoz Adası" anlamına gelmektedir. Berberice'deki orijinal adı Tura, "boş" manasına gelir ve adanın ıssız olduğuna gönderme yapmaktadır. Fas'ta yaygın olarak kullanılan "Leyla Adası" (ليلى), İspanyolcanın Endülüs aksanından kaynaklanan bir karışıklık nedeniyle, ada anlamına gelen "la isla" kelimesinin ´´lah ihla´´ veya laíla olarak çevrilmesinden gelir. Bunun yanında, sıklıkla Maydanoz Adası'nın tercümesi ile Arapça (جزيرة معدنوس) Jazirat al-Ma'danus olarak da tanımlanmaktadır.
Tarihçe
Fas ile İspanya arasında imzalanan anlaşmayla adanın egemenliği İspanya'ya devredildi.
Coğrafya
Ada, Akdeniz ile Atlas Okyanusu'nun birleştiği Cebelitarık Boğazında yer almaktadır. Fas'ın 200 metre açıklarında, Ceuta şehrine 8 km, İspanya anakarasına ise 13.5 km uzaklıktadır. Yüzölçümü 0.15 km² (15 hektar), ortalama deniz seviyesinden yüksekliği ise 74 m (243 ft)'dir. Issız olan ve sadece kayalık alandan oluşan ada, Afrika'dan Avrupa'ya deniz yoluyla uyuşturucu ve insan kaçakçılığının kilit noktasında bulunmaktadır.
Perejil krizi
11 Temmuz 2002'de, Fas adanın topraklarının ayrılmaz bir parçası olduğunu ve insan kaçakçılığı sorununu çözmek amacıyla bir gözetleme noktası oluşturma iddiası ile adaya asker çıkardı. 18 Temmuz 2002'de İspanya Silahlı Kuvvetleri düzenlediği askerî operasyon ile adada bulunan altı Faslı askeri tutuklayarak adayı geri aldı. Operasyon, on iki İspanya komandosunun adada savunma pozisyonu alması ve iki askerin devriye gezmeye başlamasıyla noktalandı. Ayrıca, 10 İspanyol savaş gemisi adayı korumaya aldı. Harekâttan sonra, Faslı askerlerin kurduğu iki çadır boşaltılırken iki Fas bayrağı indirildi ve yerlerine İspanya bayrağı çekildi.
Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı Colin Powell'ın arabuluculuğu ve girişimleri sonucu Temmuz ayından önceki durumun yeniden kurulması, adanın askerden ve insandan arındırılması konusunda anlaşmaya varıldı. 21 Temmuz 2002'de adada bulunan İspanyol askerleri iki İspanya bayrağı ile adadan çekildi ve status quo ante bellum pozisyonuna dönüldü.
Kaynakça
- ^ a b Özalp, Güven (16 Temmuz 2002). "AB'nin Kardak krizi". Milliyet. 3 Ekim 2002 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ağustos 2002.
- ^ Hadi Uluengin (29 Temmuz 2002). "Maydanozlu Leyla". Hürriyet. 7 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ağustos 2016.
- ^ a b . Sabah. 17 Temmuz 2002. 20 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2016.
- ^ a b "İspanya Perejil Adası'ndan çekildi". NTV.com.tr. 21 Temmuz 2002. 7 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ağustos 2016.
- ^ "Spanish armada retake Parsley Island". The Daily Telegraph. 18 Temmuz 2002. 10 Mart 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ağustos 2002.
- ^ "İspanya Tartışmalı Adaya Asker Çıkarıp Fas'ı Kovdu". Milliyet. 18 Temmuz 2002. 11 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ağustos 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Perejil Adasi Ispanyolca Isla de Perejil Berberice Tura Arapca جزيرة تورة Jazirat Tura Cebelitarik bogazinda Fas in Akdeniz kiyilarinin 200 metre aciklarinda yer alan bir kayalik ada Perejil AdasiCografyaPerejil AdasiPerejil Adasi nin Ispanya daki konumuBolgeCebelitarik BogaziKoordinatlar35 54 50 K 5 25 8 B 35 91389 K 5 41889 B 35 91389 5 41889DeniziAkdenizAda sayisi1IklimAkdeniz iklimiYuzolcumu amp 0000000000000000 150000 0 15 km2Zirve74 m SiyasiAdadaki ulke ler Ispanya Fas iddia Ceuta Ispanya BolgeTangier Tetouan Fas DemografiNufus amp Ifade hatasi Taninmayan iss kelimesi Ifade hatasi Taninmayan iss kelimesi Ifade hatasi Taninmayan iss kelimesi Ifade hatasi Taninmayan iss kelimesi Ifade hatasi Taninmayan iss kelimesi Ifade hatasi Taninmayan iss kelimesi Ifade hatasi Taninmayan iss kelimesi Ifade hatasi Taninmayan iss kelimesi Ifade hatasi Taninmayan iss kelimesi Ifade hatasi Taninmayan iss kelimesi Ifade hatasi Taninmayan iss kelimesi Ifade hatasi Taninmayan iss kelimesi Ifade hatasi Taninmayan iss kelimesi Ifade hatasi Taninmayan iss kelimesi Ifade hatasi Taninmayan iss kelimesi Ifade hatasi Taninmayan iss kelimesi Ifade hatasi Taninmayan iss kelimesi Issiz Ada uzerinde Ispanya ve Fas egemenlik iddiasinda bulunmaktadir EtimolojiAdanin Ispanyolca adi Isla de Perejil Maydanoz Adasi anlamina gelmektedir Berberice deki orijinal adi Tura bos manasina gelir ve adanin issiz olduguna gonderme yapmaktadir Fas ta yaygin olarak kullanilan Leyla Adasi ليلى Ispanyolcanin Endulus aksanindan kaynaklanan bir karisiklik nedeniyle ada anlamina gelen la isla kelimesinin lah ihla veya laila olarak cevrilmesinden gelir Bunun yaninda siklikla Maydanoz Adasi nin tercumesi ile Arapca جزيرة معدنوس Jazirat al Ma danus olarak da tanimlanmaktadir TarihceFas ile Ispanya arasinda imzalanan anlasmayla adanin egemenligi Ispanya ya devredildi CografyaAda Akdeniz ile Atlas Okyanusu nun birlestigi Cebelitarik Bogazinda yer almaktadir Fas in 200 metre aciklarinda Ceuta sehrine 8 km Ispanya anakarasina ise 13 5 km uzakliktadir Yuzolcumu 0 15 km 15 hektar ortalama deniz seviyesinden yuksekligi ise 74 m 243 ft dir Issiz olan ve sadece kayalik alandan olusan ada Afrika dan Avrupa ya deniz yoluyla uyusturucu ve insan kacakciliginin kilit noktasinda bulunmaktadir Perejil krizi11 Temmuz 2002 de Fas adanin topraklarinin ayrilmaz bir parcasi oldugunu ve insan kacakciligi sorununu cozmek amaciyla bir gozetleme noktasi olusturma iddiasi ile adaya asker cikardi 18 Temmuz 2002 de Ispanya Silahli Kuvvetleri duzenledigi askeri operasyon ile adada bulunan alti Fasli askeri tutuklayarak adayi geri aldi Operasyon on iki Ispanya komandosunun adada savunma pozisyonu almasi ve iki askerin devriye gezmeye baslamasiyla noktalandi Ayrica 10 Ispanyol savas gemisi adayi korumaya aldi Harekattan sonra Fasli askerlerin kurdugu iki cadir bosaltilirken iki Fas bayragi indirildi ve yerlerine Ispanya bayragi cekildi Amerika Birlesik Devletleri Disisleri Bakani Colin Powell in arabuluculugu ve girisimleri sonucu Temmuz ayindan onceki durumun yeniden kurulmasi adanin askerden ve insandan arindirilmasi konusunda anlasmaya varildi 21 Temmuz 2002 de adada bulunan Ispanyol askerleri iki Ispanya bayragi ile adadan cekildi ve status quo ante bellum pozisyonuna donuldu Kaynakca a b Ozalp Guven 16 Temmuz 2002 AB nin Kardak krizi Milliyet 3 Ekim 2002 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Agustos 2002 Hadi Uluengin 29 Temmuz 2002 Maydanozlu Leyla Hurriyet 7 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Agustos 2016 a b Sabah 17 Temmuz 2002 20 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Agustos 2016 a b Ispanya Perejil Adasi ndan cekildi NTV com tr 21 Temmuz 2002 7 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Agustos 2016 Spanish armada retake Parsley Island The Daily Telegraph 18 Temmuz 2002 10 Mart 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Agustos 2002 Ispanya Tartismali Adaya Asker Cikarip Fas i Kovdu Milliyet 18 Temmuz 2002 11 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Agustos 2016