Plantagenet Hanedanı (IPA: [planˈtadʒɪnɪt]) ya da Anjou Hanedanı, kökeni Fransa'nın Anjou bölgesinde olan bir soylu aile.
Plantagenet Hanedanı | |
---|---|
Ülke | İngiltere Krallığı Fransa Krallığı İrlanda Lordluğu Galler Prensliği Kutsal Roma İmparatorluğu |
Ana hanedan | Angevinler |
Kuruluş | 12. Yüzyıl |
Kurucu | V. Geoffroy |
Yıkılış | 1485 |
Son hükümdar | III. Richard |
Unvan(lar) | İngiltere Kralı Fransa Kralı (iddia) Kutsal Roma İmparatoru Galler Prensi |
Alt kolları | Lancaster Hanedanı York Hanedanı |
Planatgentlerin taşıdıkları krallık ve soyluluk unvanları
Plantagenetler, sonradan Normandiya Dükalığı'nü (1144-1204 ve 1415-1450 yılları arasında), İngiltere Krallığı'nı (1154-1485), Kudüs Krallığı'nı (1131-1205) ve 'nü (1153-1453) yönetmişlerdir.
Unvan | Kullanıldığı dönem | Ayrıntılar |
---|---|---|
Anjou Kontu | 870–1204 | Hanedanın köken unvanı. ilk taşıyan Frank soylusu "İngelger". Fransa Kralı II. Philippe tarafından bu kontluk arazileri işgal edilip Fransa Krallık Capet Hanedanı arazileriyle birleştirlmesine kadar Plantagenet ailesi kontrolü altında kalmıştır. |
Maine Kontu veya Dükü | 1110–1203 | Hanedanın köken unvanı. Erembourg du Maine ile Anjou dükü Foulques'un evlenmesi ile Plantangenetlere geçen unvan. Fransa Kralı II. Philippe tarafından bu kontluk arazileri işgal edilip Fransa Krallık Capet Hanedanı arazileriyle birleştirilmesine kadar Plantagenet ailesi kontrolü altında kalmıştır. |
Kudüs Kralı | 1131–1143 | II. Henry'nin büyük babası Anjou dükü Foulques'un "Kutsal Kudüs Kralı" olarak ilan edilmesi ile ortaya çıkmıştır. İngiltere Plantagenet hanedanlıların bu unvanı Üçüncü Haçlı Seferi ve Dokuzuncu Haçlı Seferi sırasında tekrar ele geçirmeye çalışmaları başarısız kalmıştır. |
1144–1485 | Aynı zamanda "Mortain Kontu" unvanı. İngiltere Plantagent hanedanlılara Anarşi döneminde verilmesi kabul edilmişti. Ama Anjou kontu V. Geoffroy bu Düklüğü ele geçirip unvan onun ahfadına geçti. Bu Düklüğe ait Fransa'da bulunan araziler 1259'da Fransız Krallığı "Valois Hanedanı" arazileri ile birleştirilmiştir. Fakat Manş Denizi'ndeki adalarda (Jersey, Guernsey ve Şark) bu unvan toprakları İngiltere Plantagenet'leri idaresi altında kalmıştır. Sonunda Tudor Hanedanı toprakları olmuştur. | |
1152–1422 | "Gaskonya Dükü" ve "Poitiers Kontu" unvanları da birlikte kapsamakta idi. II. Henry'nin Akitanya düşesi Eleanor ile evlenmesi ile İngiltere Krallarının eline geçti. Fransa'da bulunan bu araziler 1259'da Fransız Krallığı "Valois Hanedanı" arazileri ile birleştirilmiştir. | |
İngiltere Kralı | 1154–1485 | Walingford Antlaşması ile Plantagenetler eline geçmiştir. Bu antlaşma ile gaspçı Stephen ile Matilda arasında imzanıp İngiltere Krallığı'nın Stephen'in ölümü ile Plantagenet hanedanlı Matilda'nın oğlunu varisi olması kabul edilmiştir. Tudor Hanedanı gelinceye kadar Plantagenet Hanedanı'ndan krallar tarafından bu unvan taşınmıştır. , Lancaster Hanedanı, York Hanedanı bunun alt hanedanlarıdır. |
İrlanda Kralı | 1177–1485 | İrlanda Yüksek Kralları hanedanından 1177'de İngiltere Kralları'na Plantagenet Hanedanına geçen unvan. Tudor Hanedanı gelince ye kadar Plantagenet Hanedanı'ndan krallar tarafından bu unvan taşınmıştır. İngiltere Kralı VIII. Henry tarafından İngiltere Krallığı hükümdarı unvanları arasına alınmıştır. |
Bretonya Dükü | 1181–1203 | Nantes Kontu 'da birlikte kullanılmıştır. Bretonya Düşesi Constance ile Bretonya Dükü II. Geoffrey'in evlenmesinden sonra Plantagenet Hanedanı mensupları unvanı olmuştur. unvanı ile yakın ilişkisi vardır. |
Kıbrıs Kralı | 1191–1192 | Bu unvan kısa bir dönem Üçüncü Haçlı Seferi'ne giden İngiltere Karalı Aslan Yürekli Rişar tarafından Kıbrıs'ın fethi sonunda alınmıştır. Ama sonra Arslan Yürekli Rişar bu unvanı Lüzinyanlı Guy'a satmıştır. |
Sicilya Kralı | 1254–1263 | Bu "de facto" kralık değil krallık unvanına bir iddiadır. Papa IV. Alexander Sicilya'yı bir papalığa ait bir arazi olduğunu iddia edip bu devlet krallık tacini İngiltere Kralı III. Henry'nin oğlu olan 1. Lancaster Kontu Edmund Crouchback'e vermiştir. Fakat ondan sonraki papa bir önceki papanın kararını kabul etmemiş ve İngiltere'deki Plantagenet hanedanı da bu krallığı hiçbir zaman ve surette ele geçirmemiş ve hatta ele geçirmeye teşebbüs bile etmemiştir. Buna rağmen bu unvanın sahibi olduklarını çok ciddi olarak ilan etmişlerdir. |
Almanya Kralı ve Kutsal Roma-Germen İmparatoru | 1257–1272 | Cornwall Kontu Richard ile Castile'li X. Alfonso 1257'de Aachen'da Almany Kralı seçiminde birbirine rakip olmuşlar ve Cornwall Kontu büyük bir kulis çalışması ve oy verenlere para ve şahsi gelir sağlama rüşvetleri ile Almanya Kralı seçilmiş ve Aachen'da Alman Kralı tahtına geçmiştir. Bu unvanı kazandığı için Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu unvanı almak için aday olup imparator seçilmesi çok muhtemeldi. Fakat Papa, X. Alfonso'yu tutmakta idi ve hiçbir zaman Cornwall Kontu'nu imparator olarak kabul etmedi ve kabul aymeyeceği aşikardı. Almanya Kralı olarak Cornwall Kontu Richard Almanya'ya hepsi çok kısa süren 4 defa ziyarette bulundu ve oğulları Almanya Kralı adayı olma şartlarını karşılamadıkları için ondan sonra bu unvanı taşıyan Planteganet olmadı. |
Galler Prensi | 1301–1484 | Bu prenslik önceden hanedanına bağlı arazilerin hükümdarlığını ifade etmekte idi ve Galli "Aberffraw Hanedanı" mensupları isyan ettikten sonra İngiltere Kralı'nın valiaht oğluna verilmeye başlandı. Tudor Hanedanı döneminde bu prenslik unvanı bırakıldı. |
Plantagenet Hanedanı'ndan İngiltere kralları
Angevin Hanedanı
Portre | İsim | Saltanat başlangıcı | Saltanat sonu | Önceki hükümdarla akrabalığı |
---|---|---|---|---|
II. Henry (Curtmantle) | 19 Aralık 1154 | 6 Temmuz 1189 | İmparatoriçe Matilda'nın oğlu. Kuzeni Stephen tahtı gasp etmişti. Stephen'in tek oğlu ölünce anlaşma ile İngiltere Krallığı taht valiahtı oldu. | |
Genç Kral Henry | 14 Haziran 1170 | 11 Haziran 1183 | II. Henry'nin oğlu olup 15 yaşından itibaren babası ile ortak hükümdar . | |
I. Richard (Arslan Yürekli Rişar) | 3 Eylul 1189 | 6 Nisan 1199 | II. Henry'nin oğlu. | |
John (John Yurtsuz) | 27 Mayıs 1199 | 19 Ekim 1216 | II. Henry'nin oğlu. Çocuksuz I. Richard'ın kardeşi | |
III. Henry | 28 Ekim 1216 | 16 Kasım 1272 | John'un oğlu. | |
I. Edward (Uzun Bacaklı Edward) | 20 Kasım 1272 | 7 Temmuz 1307 | III. Henry'nin oğlu. | |
II. Edward | 7 Temmuz 1307 | 25 Ocak 1327 | I. Edward'ın oğlu. | |
III. Edward | 25 Ocak 1327 | 21 Haziran 1377 | II. Edward'ın oğlu. | |
II. Richard | 21 Haziran 1377 | 29 Eylûl 1399 | 'in oğlu ve III. Edward'ın torunu. |
Lancaster hanedanı
Portre | İsim | Saltanat başlangıcı | Saltanat sonu | Önceki hükümdarla akrabalığı |
---|---|---|---|---|
IV. Henry (Henry Bolingbroke) | 30 Eylul 1399 | 20 Mart 1413 | Öldürttüğü II. Richard'ın kuzeni. 1. Lancaster Duku John Gaunt'un ve III. Edward'ın torunu. | |
V. Henry | 20 Mart 1413 | 31 Ağustos 1422 | IV. Henry'nin oğlu. | |
VI. Henry | 31 Ağustos 1422 | 4 Mart 1461 | V. Henry'nin oğlu. |
York Hanedanı
Portre | İsim | Saltanat başlangıcı | Saltanat sonu | Önceki hükümdarla akrabalığı |
---|---|---|---|---|
IV. Edward | 4 Mart 1461 | 30 Ekim 1470 | VI. Henry'nin kuzeni. 3. York Dükü Richard Plantagenet'in oğlu, III. Edward'ın oğulları olan Antwerp'li Lionel ve Langley'li Edmund'un varisi | |
V. Edward | 9 Nisan 1483 | 25 Haziran 1483 | IV. Edward'ın oğlu. | |
III. Richard | 26 Haziran 1483 | 22 Ağustos 1485 | IV. Edward'ın amcası. 3. York Dükü Richard Plantagenet'in oğlu |
Plantagenet Hanedanı'ndan İngiltere kralları için kronolojik gösterge
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Plantagenet Hanedanı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Britanya Kraliyet resmi websitesi Royal.gov.uk "The Plantagenets" maddesi 6 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- "EnglishMonarchs.co.uk" websitesi "The House of Plantagenet" maddesi 23 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Plantagenet Hanedani IPA planˈtadʒɪnɪt ya da Anjou Hanedani kokeni Fransa nin Anjou bolgesinde olan bir soylu aile Plantagenet HanedaniUlkeIngiltere Kralligi Fransa Kralligi Irlanda Lordlugu Galler Prensligi Kutsal Roma ImparatorluguAna hanedanAngevinlerKurulus12 YuzyilKurucuV GeoffroyYikilis1485Son hukumdarIII RichardUnvan lar Ingiltere Krali Fransa Krali iddia Kutsal Roma Imparatoru Galler PrensiAlt kollariLancaster Hanedani York HanedaniPlanatgentlerin tasidiklari krallik ve soyluluk unvanlariPlantagenetler sonradan Normandiya Dukaligi nu 1144 1204 ve 1415 1450 yillari arasinda Ingiltere Kralligi ni 1154 1485 Kudus Kralligi ni 1131 1205 ve nu 1153 1453 yonetmislerdir Unvan Kullanildigi donem AyrintilarAnjou Kontu 870 1204 Hanedanin koken unvani ilk tasiyan Frank soylusu Ingelger Fransa Krali II Philippe tarafindan bu kontluk arazileri isgal edilip Fransa Krallik Capet Hanedani arazileriyle birlestirlmesine kadar Plantagenet ailesi kontrolu altinda kalmistir Maine Kontu veya Duku 1110 1203 Hanedanin koken unvani Erembourg du Maine ile Anjou duku Foulques un evlenmesi ile Plantangenetlere gecen unvan Fransa Krali II Philippe tarafindan bu kontluk arazileri isgal edilip Fransa Krallik Capet Hanedani arazileriyle birlestirilmesine kadar Plantagenet ailesi kontrolu altinda kalmistir Kudus Krali 1131 1143 II Henry nin buyuk babasi Anjou duku Foulques un Kutsal Kudus Krali olarak ilan edilmesi ile ortaya cikmistir Ingiltere Plantagenet hanedanlilarin bu unvani Ucuncu Hacli Seferi ve Dokuzuncu Hacli Seferi sirasinda tekrar ele gecirmeye calismalari basarisiz kalmistir 1144 1485 Ayni zamanda Mortain Kontu unvani Ingiltere Plantagent hanedanlilara Anarsi doneminde verilmesi kabul edilmisti Ama Anjou kontu V Geoffroy bu Duklugu ele gecirip unvan onun ahfadina gecti Bu Dukluge ait Fransa da bulunan araziler 1259 da Fransiz Kralligi Valois Hanedani arazileri ile birlestirilmistir Fakat Mans Denizi ndeki adalarda Jersey Guernsey ve Sark bu unvan topraklari Ingiltere Plantagenet leri idaresi altinda kalmistir Sonunda Tudor Hanedani topraklari olmustur 1152 1422 Gaskonya Duku ve Poitiers Kontu unvanlari da birlikte kapsamakta idi II Henry nin Akitanya dusesi Eleanor ile evlenmesi ile Ingiltere Krallarinin eline gecti Fransa da bulunan bu araziler 1259 da Fransiz Kralligi Valois Hanedani arazileri ile birlestirilmistir Ingiltere Krali 1154 1485 Walingford Antlasmasi ile Plantagenetler eline gecmistir Bu antlasma ile gaspci Stephen ile Matilda arasinda imzanip Ingiltere Kralligi nin Stephen in olumu ile Plantagenet hanedanli Matilda nin oglunu varisi olmasi kabul edilmistir Tudor Hanedani gelinceye kadar Plantagenet Hanedani ndan krallar tarafindan bu unvan tasinmistir Lancaster Hanedani York Hanedani bunun alt hanedanlaridir Irlanda Krali 1177 1485 Irlanda Yuksek Krallari hanedanindan 1177 de Ingiltere Krallari na Plantagenet Hanedanina gecen unvan Tudor Hanedani gelince ye kadar Plantagenet Hanedani ndan krallar tarafindan bu unvan tasinmistir Ingiltere Krali VIII Henry tarafindan Ingiltere Kralligi hukumdari unvanlari arasina alinmistir Bretonya Duku 1181 1203 Nantes Kontu da birlikte kullanilmistir Bretonya Dusesi Constance ile Bretonya Duku II Geoffrey in evlenmesinden sonra Plantagenet Hanedani mensuplari unvani olmustur unvani ile yakin iliskisi vardir Kibris Krali 1191 1192 Bu unvan kisa bir donem Ucuncu Hacli Seferi ne giden Ingiltere Karali Aslan Yurekli Risar tarafindan Kibris in fethi sonunda alinmistir Ama sonra Arslan Yurekli Risar bu unvani Luzinyanli Guy a satmistir Sicilya Krali 1254 1263 Bu de facto kralik degil krallik unvanina bir iddiadir Papa IV Alexander Sicilya yi bir papaliga ait bir arazi oldugunu iddia edip bu devlet krallik tacini Ingiltere Krali III Henry nin oglu olan 1 Lancaster Kontu Edmund Crouchback e vermistir Fakat ondan sonraki papa bir onceki papanin kararini kabul etmemis ve Ingiltere deki Plantagenet hanedani da bu kralligi hicbir zaman ve surette ele gecirmemis ve hatta ele gecirmeye tesebbus bile etmemistir Buna ragmen bu unvanin sahibi olduklarini cok ciddi olarak ilan etmislerdir Almanya Krali ve Kutsal Roma Germen Imparatoru 1257 1272 Cornwall Kontu Richard ile Castile li X Alfonso 1257 de Aachen da Almany Krali seciminde birbirine rakip olmuslar ve Cornwall Kontu buyuk bir kulis calismasi ve oy verenlere para ve sahsi gelir saglama rusvetleri ile Almanya Krali secilmis ve Aachen da Alman Krali tahtina gecmistir Bu unvani kazandigi icin Kutsal Roma Germen Imparatorlugu unvani almak icin aday olup imparator secilmesi cok muhtemeldi Fakat Papa X Alfonso yu tutmakta idi ve hicbir zaman Cornwall Kontu nu imparator olarak kabul etmedi ve kabul aymeyecegi asikardi Almanya Krali olarak Cornwall Kontu Richard Almanya ya hepsi cok kisa suren 4 defa ziyarette bulundu ve ogullari Almanya Krali adayi olma sartlarini karsilamadiklari icin ondan sonra bu unvani tasiyan Planteganet olmadi Galler Prensi 1301 1484 Bu prenslik onceden hanedanina bagli arazilerin hukumdarligini ifade etmekte idi ve Galli Aberffraw Hanedani mensuplari isyan ettikten sonra Ingiltere Krali nin valiaht ogluna verilmeye baslandi Tudor Hanedani doneminde bu prenslik unvani birakildi Plantagenet Hanedani ndan Ingiltere krallariAngevin Hanedani Portre Isim Saltanat baslangici Saltanat sonu Onceki hukumdarla akrabaligiII Henry Curtmantle 19 Aralik 1154 6 Temmuz 1189 Imparatorice Matilda nin oglu Kuzeni Stephen tahti gasp etmisti Stephen in tek oglu olunce anlasma ile Ingiltere Kralligi taht valiahti oldu Genc Kral Henry 14 Haziran 1170 11 Haziran 1183 II Henry nin oglu olup 15 yasindan itibaren babasi ile ortak hukumdar I Richard Arslan Yurekli Risar 3 Eylul 1189 6 Nisan 1199 II Henry nin oglu John John Yurtsuz 27 Mayis 1199 19 Ekim 1216 II Henry nin oglu Cocuksuz I Richard in kardesiIII Henry 28 Ekim 1216 16 Kasim 1272 John un oglu I Edward Uzun Bacakli Edward 20 Kasim 1272 7 Temmuz 1307 III Henry nin oglu II Edward 7 Temmuz 1307 25 Ocak 1327 I Edward in oglu III Edward 25 Ocak 1327 21 Haziran 1377 II Edward in oglu II Richard 21 Haziran 1377 29 Eylul 1399 in oglu ve III Edward in torunu Lancaster hanedani Portre Isim Saltanat baslangici Saltanat sonu Onceki hukumdarla akrabaligiIV Henry Henry Bolingbroke 30 Eylul 1399 20 Mart 1413 Oldurttugu II Richard in kuzeni 1 Lancaster Duku John Gaunt un ve III Edward in torunu V Henry 20 Mart 1413 31 Agustos 1422 IV Henry nin oglu VI Henry 31 Agustos 1422 4 Mart 1461 V Henry nin oglu York Hanedani Portre Isim Saltanat baslangici Saltanat sonu Onceki hukumdarla akrabaligiIV Edward 4 Mart 1461 30 Ekim 1470 VI Henry nin kuzeni 3 York Duku Richard Plantagenet in oglu III Edward in ogullari olan Antwerp li Lionel ve Langley li Edmund un varisiV Edward 9 Nisan 1483 25 Haziran 1483 IV Edward in oglu III Richard 26 Haziran 1483 22 Agustos 1485 IV Edward in amcasi 3 York Duku Richard Plantagenet in ogluPlantagenet Hanedani ndan Ingiltere krallari icin kronolojik gostergeAyrica bakinizIngiltere hukumdarlari listesi Plantagenet HanedaniDis baglantilarWikimedia Commons ta Plantagenet Hanedani ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Britanya Kraliyet resmi websitesi Royal gov uk The Plantagenets maddesi 6 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce EnglishMonarchs co uk websitesi The House of Plantagenet maddesi 23 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Kaynakca