Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Balfour Deklarasyonu, Lloyd George'un başbakanlığındaki Britanyalı savaş kabinesinde dışişleri bakanı olan Arthur Balfour'un girişimiyle başlatılan ve sonuçta Filistin'de bir Yahudi devletinin -İsrail- kurulmasıyla sonuçlanan girişimdir. 1917 yılındaki bu deklarasyon, ilk Balfour Deklarasyonudur. Balfour'un girişimiyle 1926 yılında, Britanya sömürgeleri hususunda ikinci bir Balfour Deklarasyonu yapılmıştır.
Lord Arthur Balfour, 2 Kasım 1917 tarihinde uluslararası Siyonist hareketin liderlerinden olan Lord Rothschild'e bir mektup göndererek, Filistin topraklarında bir Yahudî devleti kurulması konusunda İngiliz hükûmetinin destek vereceğini bildirmiştir.[] Britanyalıların Araplara yatırım yaptığı bir dönem olduğu için, bildiride ‘ülkedeki öteki sakinlerin medenî ve dinî haklarının ihlal edilmemesi’ şart koşulmuştur. Osmanlı Devleti'nin Orta Doğu topraklarının İngiltere ve Fransa arasında paylaşılması protokolü niteliğindeki Sykes-Picot Antlaşması ve Mekke Şerifi Hüseyin ile İngiltere'nin Mısır'daki Yüksek Komiseri McMahon arasındaki gizli mektup teatîsinin ardından yapılan bu girişim, böyle bir maddeyi gerektirmiştir. Öte yandan Şerif Hüseyin ile McMahon arasında anlaşılan hususlara savaş sonrası uyulmamıştır.
Balfour Deklarasyonu olarak bilinen bu mektupta İngiliz Dışişleri Bakanı Balfour, Siyonist lider Rothschild’e şöyle hitap etmekteydi:
"Saygıdeğer Lord Rothschild, Majestelerinin Hükûmeti adına kabineye sunulan ve kabul edilen Yahudî Siyonist isteklerini sempati ile karşılayan müteakip deklarasyonu iletmekten memnuniyet duyarım.
"Majestelerinin Hükûmeti, Filistin'de Yahudîler için bir millî yurt kurulmasını uygun karşılamaktadır ve bu hedefin gerçekleştirilmesini kolaylaştırmak için elinden geleni yapacaktır. Filistin'deki mevcut Yahudî olmayan toplumların sivil ve dinî haklarına ve başka ülkelerde yaşayan Yahudîlerin sahip oldukları haklara ve siyasî statülerine zarar verecek hiçbir şeyin yapılmayacağı açıkça anlaşılmalıdır.
Bu deklarasyonu, Siyonist Federasyonu'nun bilgisine sunmanızdan memnuniyet duyacağım."
Saygılarımla Arthur James Balfour"
Bu mektupla Britanyalı Hükûmeti, Müslüman Arapların çoğunlukta bulunduğu Filistin bölgesini Yahudîlere yurt olarak göstererek, bu bölgede bir Yahudî Devleti’nin kurulmasını desteklemiş ve böylece İsrail Devleti’nin kurulması yolunda en büyük adımlardan biri atılmıştır.
Siyonist liderlerden H. Weizman ve N. Skoly’un çabalarıyla yayımlanan bu mektubun ardından yapılan girişimlerle Filistin bölgesi Yahudî göçmenlerin yerleşimine resmen açılmıştır. Ancak Filistin’e taşınan Yahudîler sadece bölgeye yerleştikten sonra kendi köylerini ve kibutzlarını korumak amaçlı Haganah, Palmah, Irgun gibi örgütleri kurdular. Göç ile birlikte bölgeye gelen bir kısım Yahudilere yerleşik halktan bir kesim tapulu arazilerini %7'sine denk gelecek şekilde toprak sattığı iddia edilmektedir. Britanya toprak satımını durdurmuş ancak 1920 Ekimi'nde, 1. Dünya Savaşının bitmesiyle, tekrar izin vermişti. Yahudî nüfusunun artmasıyla, Filistinliler, Yahudî köylerine saldırıda bulundular. Yahudî nüfusunun artmasıyla, Filistinliler ve Yahudiler arasındaki çatışmalar arttı ve iki taraftan da yüzlerce kişi öldürüldü. Ancak yaşanan çatışmalarda Filistinlilerin halk direnişi grupları halinde hafif silahlarla savaşmaları, Britanya başta olmak üzere birçok dünya gücünün silah desteği yaptığı İsrailli askerlerle aralarında güç eşitsizliğine yol açtı. Bu güç eşitsizliği İsrail Devleti kurulduktan sonra da Tantura Katliamı (Tantura Massacre) ve Deir Yasin Katliamı gibi kitlesel katliamlarda da kendini gösterdi.
II. Dünya savaşının ardından 14 Mayıs 1948’de İsrail devleti ilân edilmiş ancak Filistinliler ve Arap devletlerinin savaş açmasıyla devam etmiş ve İsrail'in üstünlüğüyle sona ermiştir.
Bu mektup ve bunun ardından gelişecek olan olaylar; dünyadaki Siyonist kesimin desteğinin İtilaf Devletleri yönüne çekilmesinde önemli rol oynamıştır. Ayrıca ABD tarafından da desteklenmiştir. Amerika, Orta Doğu'da bir Yahudî devletinin bulunmasının, Orta Doğu politikaları için sağlam bir dayanak oluşturacağı varsayımında bulunmuştur.
Lord Balfour'un bu mektubu üzerine yürütülen girişimler; 1918 yılında Fransa'nın, hemen ardından da İtalya'nın desteğini sağlamıştır. ABD başkanı Thomas Woodrow Wilson, 1918'in ekim ayında deklarasyonu desteklediklerini açıklamıştır.
Söz konusu deklarasyon, Orta Doğu'da bir İsrail Devletinin kurulmasına giden sürecin önemli bir kilometre taşıdır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Vikikaynak'ta Balfour Deklarasyonu ile ilgili metin bulabilirsiniz. |
- ^ a b "The Role of Jewish Defense Organizations in Palestine 12 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ." Jewish Virtual Library.
- ^ Alyeh L. Avneri (1982)." The Claim of Dispossession: Jewish Land-settlement and the Arabs, 1878-1948 14 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ." Transaction Publishers. p. 117. ISBN 9781412836210.
... the High Commissioner promulgated an edict forbidding the sale of more than 300 dunams of land or the sale of land worth more than 3000 Palestinian Pounds (LP.), without his prior permission.
- ^ David Tal, War in Palestine, 1948: Israeli and Arab Strategy and Diplomacy, p. 153.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Balfour Deklarasyonu Lloyd George un basbakanligindaki Britanyali savas kabinesinde disisleri bakani olan Arthur Balfour un girisimiyle baslatilan ve sonucta Filistin de bir Yahudi devletinin Israil kurulmasiyla sonuclanan girisimdir 1917 yilindaki bu deklarasyon ilk Balfour Deklarasyonudur Balfour un girisimiyle 1926 yilinda Britanya somurgeleri hususunda ikinci bir Balfour Deklarasyonu yapilmistir Arthur James Balfour Lord Arthur Balfour 2 Kasim 1917 tarihinde uluslararasi Siyonist hareketin liderlerinden olan Lord Rothschild e bir mektup gondererek Filistin topraklarinda bir Yahudi devleti kurulmasi konusunda Ingiliz hukumetinin destek verecegini bildirmistir kaynak belirtilmeli Britanyalilarin Araplara yatirim yaptigi bir donem oldugu icin bildiride ulkedeki oteki sakinlerin medeni ve dini haklarinin ihlal edilmemesi sart kosulmustur Osmanli Devleti nin Orta Dogu topraklarinin Ingiltere ve Fransa arasinda paylasilmasi protokolu niteligindeki Sykes Picot Antlasmasi ve Mekke Serifi Huseyin ile Ingiltere nin Misir daki Yuksek Komiseri McMahon arasindaki gizli mektup teatisinin ardindan yapilan bu girisim boyle bir maddeyi gerektirmistir Ote yandan Serif Huseyin ile McMahon arasinda anlasilan hususlara savas sonrasi uyulmamistir Balfour Deklarasyonu olarak bilinen bu mektupta Ingiliz Disisleri Bakani Balfour Siyonist lider Rothschild e soyle hitap etmekteydi Saygideger Lord Rothschild Majestelerinin Hukumeti adina kabineye sunulan ve kabul edilen Yahudi Siyonist isteklerini sempati ile karsilayan muteakip deklarasyonu iletmekten memnuniyet duyarim Majestelerinin Hukumeti Filistin de Yahudiler icin bir milli yurt kurulmasini uygun karsilamaktadir ve bu hedefin gerceklestirilmesini kolaylastirmak icin elinden geleni yapacaktir Filistin deki mevcut Yahudi olmayan toplumlarin sivil ve dini haklarina ve baska ulkelerde yasayan Yahudilerin sahip olduklari haklara ve siyasi statulerine zarar verecek hicbir seyin yapilmayacagi acikca anlasilmalidir Bu deklarasyonu Siyonist Federasyonu nun bilgisine sunmanizdan memnuniyet duyacagim Saygilarimla Arthur James Balfour Bu mektupla Britanyali Hukumeti Musluman Araplarin cogunlukta bulundugu Filistin bolgesini Yahudilere yurt olarak gostererek bu bolgede bir Yahudi Devleti nin kurulmasini desteklemis ve boylece Israil Devleti nin kurulmasi yolunda en buyuk adimlardan biri atilmistir Siyonist liderlerden H Weizman ve N Skoly un cabalariyla yayimlanan bu mektubun ardindan yapilan girisimlerle Filistin bolgesi Yahudi gocmenlerin yerlesimine resmen acilmistir Ancak Filistin e tasinan Yahudiler sadece bolgeye yerlestikten sonra kendi koylerini ve kibutzlarini korumak amacli Haganah Palmah Irgun gibi orgutleri kurdular Goc ile birlikte bolgeye gelen bir kisim Yahudilere yerlesik halktan bir kesim tapulu arazilerini 7 sine denk gelecek sekilde toprak sattigi iddia edilmektedir Britanya toprak satimini durdurmus ancak 1920 Ekimi nde 1 Dunya Savasinin bitmesiyle tekrar izin vermisti Yahudi nufusunun artmasiyla Filistinliler Yahudi koylerine saldirida bulundular Yahudi nufusunun artmasiyla Filistinliler ve Yahudiler arasindaki catismalar artti ve iki taraftan da yuzlerce kisi olduruldu Ancak yasanan catismalarda Filistinlilerin halk direnisi gruplari halinde hafif silahlarla savasmalari Britanya basta olmak uzere bircok dunya gucunun silah destegi yaptigi Israilli askerlerle aralarinda guc esitsizligine yol acti Bu guc esitsizligi Israil Devleti kurulduktan sonra da Tantura Katliami Tantura Massacre ve Deir Yasin Katliami gibi kitlesel katliamlarda da kendini gosterdi II Dunya savasinin ardindan 14 Mayis 1948 de Israil devleti ilan edilmis ancak Filistinliler ve Arap devletlerinin savas acmasiyla devam etmis ve Israil in ustunluguyle sona ermistir Bu mektup ve bunun ardindan gelisecek olan olaylar dunyadaki Siyonist kesimin desteginin Itilaf Devletleri yonune cekilmesinde onemli rol oynamistir Ayrica ABD tarafindan da desteklenmistir Amerika Orta Dogu da bir Yahudi devletinin bulunmasinin Orta Dogu politikalari icin saglam bir dayanak olusturacagi varsayiminda bulunmustur Lord Balfour un bu mektubu uzerine yurutulen girisimler 1918 yilinda Fransa nin hemen ardindan da Italya nin destegini saglamistir ABD baskani Thomas Woodrow Wilson 1918 in ekim ayinda deklarasyonu desteklediklerini aciklamistir Soz konusu deklarasyon Orta Dogu da bir Israil Devletinin kurulmasina giden surecin onemli bir kilometre tasidir Ayrica bakinizSykes Picot AnlasmasiKaynakcaVikikaynak ta Balfour Deklarasyonu ile ilgili metin bulabilirsiniz a b The Role of Jewish Defense Organizations in Palestine 12 Agustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Jewish Virtual Library Alyeh L Avneri 1982 The Claim of Dispossession Jewish Land settlement and the Arabs 1878 1948 14 Subat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Transaction Publishers p 117 ISBN 9781412836210 the High Commissioner promulgated an edict forbidding the sale of more than 300 dunams of land or the sale of land worth more than 3000 Palestinian Pounds LP without his prior permission David Tal War in Palestine 1948 Israeli and Arab Strategy and Diplomacy p 153