Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
David Lloyd George (okunuşu: deyvid loyd corc) (d. 17 Ocak 1863 – ö. 26 Mart 1945), Britanyalı siyasetçi, 1916-1922 arasında başbakan. David ön adı, Lloyd George soyadıdır. 1945'te ölümünden kısa bir süre önce Dwyfor Kontu payesi verildi.
| David Lloyd George | |
|---|---|
 | |
| Birleşik Krallık Başbakanı | |
| Görev süresi 6 Aralık 1916 - 19 Ekim 1922 | |
| Hükümdar | V. George |
| Yerine geldiği | Herbert Henry Asquith |
| Yerine gelen | Andrew Bonar Law |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 17 Ocak 1863 , Manchester, İngiltere, Birleşik Krallık |
| Ölüm | 26 Mart 1945 (82 yaşında) , , , Galler, Birleşik Krallık |
| Partisi | Liberal (1890–1916, 1924–1945) Coalition Liberal (1916–1922) Ulusal Liberal (1922–1923) |
| İmzası |  |
Liberal Parti'den seçilen son başbakandı. I. Dünya Savaşı boyunca ülkesini yönetti, savaş sonrasında Avrupa'nın yeniden şekillenmesinde baş rolü oynadı. Osmanlı İmparatorluğu'nu parçalama siyasetini destekledi, Türk Kurtuluş Savaşı süresince Britanya hükûmetini idare etti. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasına neden olan Türklere karşı açılmış savaşın baş mimarı oldu.
Gençlik yılları
1863'te Manchester'a bağlı Chorlton-on-Medlock'da doğan Lloyd George, işçi sınıfı kökenli olan ilk ve aslen Galli olan tek Büyük Britanya Başbakanı'dır.
Hukuk okudu. 1885 seçimlerinde Austen Chamberlain'in reform programından etkilenerek Liberal Parti'ye katıldı. İrlanda'nın özerkliği (Home Rule) için mücadele eden başbakan William Ewart Gladstone'un takipçisi oldu. Galler Ülkesi için benzer bir özerklik programı oluşturmaya çalıştı. 1890'da parlamentoya girdi. Parlamentoda özellikle Anglikan Kilisesi'nin resmi statüsüne ve Boer Savaşı'na karşı çıkışlarıyla tanındı.
1905'te kabineye girdi. 1908'de maliye bakanı oldu. İngiltere'de sosyal güvenlik sisteminin kurulmasında baş rolü oynadı. İşçi haklarını savundu. Lordlar Kamarası'nın ayrıcalıklarına karşı mücadele ederek aristokrasinin İngiliz siyasetindeki ağırlığının azaltılmasını sağladı.
Başbakanlığı
Başbakan Asquith liderliğindeki Liberal Parti 1916'da bölününce, Lloyd George partinin bir kanadıyla birlikte ayrılarak Muhafazakâr Parti'nin desteklediği bir koalisyon hükûmeti kurdu. 6 Aralık 1916'da başbakan oldu. I. Dünya Savaşı'nın son iki yılında, beş kişilik "Savaş Kabinesi" ile İngiliz savaş politikasını yönetti.
Savaş sonrasında toplanan Paris Barış Konferansı Lloyd George'un kariyerinin zirvesi idi. Paris'te kaldığı beş ay boyunca Fransa başbakanı Clemenceau ve ABD başkanı Wilson üzerinde kolay bir üstünlük kurdu. Savaştan sonra başta Almanya ve Osmanlı İmparatorluğu olmak üzere, yeni kurulacak dünya düzenini belirlemekte baş rolü oynadı.
1922 Eylül'ünde çıkan Çanakkale Krizi (Chanak Affair) Lloyd George'un başbakanlığının sonunu getirdi. İzmir'in kurtuluşundan sonra Fahrettin Altay komutasındaki Türk süvari kolordusu Çanakkale Boğazı üzerinden İstanbul'a yöneldiler. Türk ordusu, Çanakkale'de bulunan İngiliz kuvvetlerine bir ültimatom vererek geçit hakkı istemişti. Bunun üzerine bölgede bulunan Fransız birlikleri Fransa Başbakanı'nın emriyle geri çekildiler. İngiltere Başbakanı Lloyd George ise ültimatomu reddederek İngiliz kuvvetlerine direnme emri verdi ve hükûmetindeki bir grup bakanla birlikte bir bildiri yayınlayarak Türkiye'ye savaş ilan edileceğini duyurdu. Bu savaşı istemeyen Kanada Başbakanı, savaşa İngiltere hükûmetinin değil, Kanada parlamentosunun karar vereceğini belirterek, Kanada'nın siyasi bağımsızlığını tarihte ilk defa fiilen ilan etmiş oldu. İngiliz kamuoyu ve Muhafazakâr Parti ileri gelenleri ve hükûmetteki üyeleri de Türkiye ile savaşa karşı çıktılar. Dışişleri bakanı Lord Curzon ve savaş bakanı Winston Churchill de başbakanın çatışmacı politikasına karşı çıkınca Muhafazakâr Parti, 19 Ekim 1922'de deklarasyonuyla (Carlton Club meeting) koalisyondan ayrıldı ve hükûmet düştü. Hem Lloyd George hem de lideri olduğu Liberal Parti İngiltere tarihinde bir kez daha iktidara gelemedi.
Sonraki yılları ve ölümü
Mayıs 1940'taki kritik Norveç Tartışması sırasında meydana gelen kariyerinin son önemli parlamento müdahalesinde Lloyd George, Neville Chamberlain'ı başbakanlıktan düşürmeye ve Churchill'in yükselişinin yolunu açmaya yardımcı olan güçlü bir konuşma yaptı. Churchill, Lloyd George'a başlangıçta Chamberlain'in onayına bağlı olarak kabinesindeki tarım bakanlığını teklif etti, ancak bu koşul ve Chamberlain muhalefetini geri çektiğinde, Lloyd George'un Chamberlain'in yanında oturmak istememesi, onu reddetmesine neden oldu. Lloyd George ayrıca Britanya'nın savaştaki şansının zayıf olduğunu düşündü ve sekreterine "Winston tutuklanana kadar bekleyeceğim" dedi.Britanya Savaşı sırasında Eylül 1940'ta Bedford Dükü'ne şunları yazdı: Almanya ile müzakere edilmiş bir barış antlaşmasını savunmalıyız.
Lloyd George 1945'e dek Liberal Parti milletvekili olarak parlamentoda kaldı. Bu dönemde Liberal Parti'nin küçülerek marjinalleşmesine tanık oldu. 1936'da Adolf Hitler lehine verdiği demeç eleştirilere yol açtı. İkinci Dünya Savaşı'nın ilk yıllarında, Sovyetler Birliği'ne karşı İngiliz-Alman barışını savundu. II. Dünya Savaşı devam ederken Lloyd George'un 7 Mayıs 1941'de yaptığı karamsar bir konuşma, Winston Churchill'in onu Almanlarla işbirlikçi olan Philippe Pétain ile karşılaştırmasına yol açtı. 11 Haziran 1942'de Avam Kamarası'nda son konuşmasını yaptı ve 18 Şubat 1943'te Avam Kamarası'ndaki son oyunu Beveridge Raporu'nu desteklemediği için Hükûmeti kınayan 121 milletvekilinden (97 İşçi) biri olarak kullandı. Kullandığı son oyu, yaratılmasına yardım ettiği refah devletini savunmak içindi.
Londra'daki Castle Street Baptist Şapeli'ne katılmaya devam etti, ancak 1944'te hızla zayıfladı ve sesi kesildi. Hâlâ bir milletvekiliydi, ancak sağlığı (fiziksel olarak kampanya yürütemeyecek durumda olduğunu hissediyordu) ve seçim bölgesindeki savaş zamanındaki sosyal değişiklikler konusunda endişeliydi, Carnarvon Beldelerinin bir sonraki seçimde Muhafazakar olabileceğinden korkuyordu.
Lloyd George, 26 Mart 1945'te 82 yaşında kanserden öldü. Dört gün sonra, Llanystumdwy'deki Dwyfor nehrinin yanına gömüldü.
Türkiye siyaseti
Türk Kurtuluş Savaşı sürdüğü yıllarda Britanya hükûmetini yönetmiştir. I. Dünya Savaşı'nı izleyen dönemde Lloyd George Türkiye'ye karşı son derece sert ve tavizsiz bir politika izledi. Yunanlar İzmir'e asker çıkarmadan İzmir-Konya-Antalya üçgeni İtalya işgaline uğramıştı, ancak bölgenin güçlü İtalya'ya nazaran daha güçsüz olan Yunanistan'a verilmesi İngiltere'nin çıkarlarına daha uygundu. Bu yüzden George Yunanların Anadolu'yu işgaline destek çıktı.
Ayrıca Sevr Antlaşması, Türk hükûmetinin Sevr Antlaşmasına direnmesi üzerine Yunan ordusunun Anadolu'ya sürülmesi, 1921 Londra Konferansı'nda Sevr Antlaşması'ndan taviz verilmemesinde ısrarcı olması, 1922 yazında Yunan başbakanı Gounaris'in Anadolu'dan çekilme teklifinin reddi, Eylül 1922'de Çanakkale Boğazı nedeniyle Türkiye ile savaş noktasına kadar tırmanan gerilim, hep Lloyd George'un şahsen yönettiği politikaların ürünüdür.
Ayrıca Lloyd George'un Türkiye'ye karşı tutumunu Yunan lideri Venizelos'la dostluğuna bağlayan yorumcular, Venizelos'un Kasım 1920'de iktidardan düşüşünden sonra da aynı politikaları sürdürmesini açıklamakta zorlanmıştır. Lloyd George, İzmir işgalinde önemli rol oynadığını savunmuş, bu yüzden özel bir sorumluluğu olduğunu söylemiştir. Bazı tarihçilere göre gençliğinde Gladstone'un çırağı olarak, onun Türk karşıtı görüşlerinden etkilenmiştir. Bazılarına göre Galler ve İrlanda davalarında azınlık hakları için verdiği mücadele, Türkiye'deki azınlıklara gösterdiği sempatinin kaynağıdır.
Kaynakça
- ^ (1979). "The Downfall of the Coalition: Foreign Policy". Consensus and Disunity: The Lloyd George Coalition Government 1918–1922. Oxford: Clarendon Press. ss. 302-330. ISBN .
- ^ Jenkins 2001, s. 580
- ^ A. J. Sylvester 1975, s. 281
- ^ Addison 1994, ss. 224–225
- ^ "David Lloyd George remembered". Wales (İngilizce). 17 Ocak 2013. 26 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Şubat 2018.
Bibliyografya
- (2001). Churchill. London: MacMillan Press. ISBN .
- (1975). Cross, Colin (Ed.). Life with Lloyd George: The Diary of A. J. Sylvester. London: Macmillan. ISBN .
- (1994), The Road to 1945. British Politics and the Second World War, London: Pimlico
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Herbert Henry Asquith | Birleşik Krallık Başbakanı 1916–1922 | Sonra gelen: Andrew Bonar Law |
| Parti siyasi görevi | ||
| Önce gelen: Herbert Henry Asquith | Liberal Parti Lideri 1926–1931 | Sonra gelen: |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
David Lloyd George okunusu deyvid loyd corc d 17 Ocak 1863 o 26 Mart 1945 Britanyali siyasetci 1916 1922 arasinda basbakan David on adi Lloyd George soyadidir 1945 te olumunden kisa bir sure once Dwyfor Kontu payesi verildi David Lloyd GeorgeBirlesik Krallik BasbakaniGorev suresi 6 Aralik 1916 19 Ekim 1922Hukumdar V GeorgeYerine geldigi Herbert Henry AsquithYerine gelen Andrew Bonar LawKisisel bilgilerDogum 17 Ocak 1863 1863 01 17 Manchester Ingiltere Birlesik KrallikOlum 26 Mart 1945 82 yasinda Galler Birlesik KrallikPartisi Liberal 1890 1916 1924 1945 Coalition Liberal 1916 1922 Ulusal Liberal 1922 1923 Imzasi Liberal Parti den secilen son basbakandi I Dunya Savasi boyunca ulkesini yonetti savas sonrasinda Avrupa nin yeniden sekillenmesinde bas rolu oynadi Osmanli Imparatorlugu nu parcalama siyasetini destekledi Turk Kurtulus Savasi suresince Britanya hukumetini idare etti Turkiye Cumhuriyeti nin kurulmasina neden olan Turklere karsi acilmis savasin bas mimari oldu Genclik yillari1863 te Manchester a bagli Chorlton on Medlock da dogan Lloyd George isci sinifi kokenli olan ilk ve aslen Galli olan tek Buyuk Britanya Basbakani dir Hukuk okudu 1885 secimlerinde Austen Chamberlain in reform programindan etkilenerek Liberal Parti ye katildi Irlanda nin ozerkligi Home Rule icin mucadele eden basbakan William Ewart Gladstone un takipcisi oldu Galler Ulkesi icin benzer bir ozerklik programi olusturmaya calisti 1890 da parlamentoya girdi Parlamentoda ozellikle Anglikan Kilisesi nin resmi statusune ve Boer Savasi na karsi cikislariyla tanindi 1905 te kabineye girdi 1908 de maliye bakani oldu Ingiltere de sosyal guvenlik sisteminin kurulmasinda bas rolu oynadi Isci haklarini savundu Lordlar Kamarasi nin ayricaliklarina karsi mucadele ederek aristokrasinin Ingiliz siyasetindeki agirliginin azaltilmasini sagladi BasbakanligiBasbakan Asquith liderligindeki Liberal Parti 1916 da bolununce Lloyd George partinin bir kanadiyla birlikte ayrilarak Muhafazakar Parti nin destekledigi bir koalisyon hukumeti kurdu 6 Aralik 1916 da basbakan oldu I Dunya Savasi nin son iki yilinda bes kisilik Savas Kabinesi ile Ingiliz savas politikasini yonetti Savas sonrasinda toplanan Paris Baris Konferansi Lloyd George un kariyerinin zirvesi idi Paris te kaldigi bes ay boyunca Fransa basbakani Clemenceau ve ABD baskani Wilson uzerinde kolay bir ustunluk kurdu Savastan sonra basta Almanya ve Osmanli Imparatorlugu olmak uzere yeni kurulacak dunya duzenini belirlemekte bas rolu oynadi Lloyd George un istifasinin ardindan yayimlanan bir karikatur 1922 Eylul unde cikan Canakkale Krizi Chanak Affair Lloyd George un basbakanliginin sonunu getirdi Izmir in kurtulusundan sonra Fahrettin Altay komutasindaki Turk suvari kolordusu Canakkale Bogazi uzerinden Istanbul a yoneldiler Turk ordusu Canakkale de bulunan Ingiliz kuvvetlerine bir ultimatom vererek gecit hakki istemisti Bunun uzerine bolgede bulunan Fransiz birlikleri Fransa Basbakani nin emriyle geri cekildiler Ingiltere Basbakani Lloyd George ise ultimatomu reddederek Ingiliz kuvvetlerine direnme emri verdi ve hukumetindeki bir grup bakanla birlikte bir bildiri yayinlayarak Turkiye ye savas ilan edilecegini duyurdu Bu savasi istemeyen Kanada Basbakani savasa Ingiltere hukumetinin degil Kanada parlamentosunun karar verecegini belirterek Kanada nin siyasi bagimsizligini tarihte ilk defa fiilen ilan etmis oldu Ingiliz kamuoyu ve Muhafazakar Parti ileri gelenleri ve hukumetteki uyeleri de Turkiye ile savasa karsi ciktilar Disisleri bakani Lord Curzon ve savas bakani Winston Churchill de basbakanin catismaci politikasina karsi cikinca Muhafazakar Parti 19 Ekim 1922 de deklarasyonuyla Carlton Club meeting koalisyondan ayrildi ve hukumet dustu Hem Lloyd George hem de lideri oldugu Liberal Parti Ingiltere tarihinde bir kez daha iktidara gelemedi Sonraki yillari ve olumuMayis 1940 taki kritik Norvec Tartismasi sirasinda meydana gelen kariyerinin son onemli parlamento mudahalesinde Lloyd George Neville Chamberlain i basbakanliktan dusurmeye ve Churchill in yukselisinin yolunu acmaya yardimci olan guclu bir konusma yapti Churchill Lloyd George a baslangicta Chamberlain in onayina bagli olarak kabinesindeki tarim bakanligini teklif etti ancak bu kosul ve Chamberlain muhalefetini geri cektiginde Lloyd George un Chamberlain in yaninda oturmak istememesi onu reddetmesine neden oldu Lloyd George ayrica Britanya nin savastaki sansinin zayif oldugunu dusundu ve sekreterine Winston tutuklanana kadar bekleyecegim dedi Britanya Savasi sirasinda Eylul 1940 ta Bedford Duku ne sunlari yazdi Almanya ile muzakere edilmis bir baris antlasmasini savunmaliyiz Lloyd George 1945 e dek Liberal Parti milletvekili olarak parlamentoda kaldi Bu donemde Liberal Parti nin kuculerek marjinallesmesine tanik oldu 1936 da Adolf Hitler lehine verdigi demec elestirilere yol acti Ikinci Dunya Savasi nin ilk yillarinda Sovyetler Birligi ne karsi Ingiliz Alman barisini savundu II Dunya Savasi devam ederken Lloyd George un 7 Mayis 1941 de yaptigi karamsar bir konusma Winston Churchill in onu Almanlarla isbirlikci olan Philippe Petain ile karsilastirmasina yol acti 11 Haziran 1942 de Avam Kamarasi nda son konusmasini yapti ve 18 Subat 1943 te Avam Kamarasi ndaki son oyunu Beveridge Raporu nu desteklemedigi icin Hukumeti kinayan 121 milletvekilinden 97 Isci biri olarak kullandi Kullandigi son oyu yaratilmasina yardim ettigi refah devletini savunmak icindi Londra daki Castle Street Baptist Sapeli ne katilmaya devam etti ancak 1944 te hizla zayifladi ve sesi kesildi Hala bir milletvekiliydi ancak sagligi fiziksel olarak kampanya yurutemeyecek durumda oldugunu hissediyordu ve secim bolgesindeki savas zamanindaki sosyal degisiklikler konusunda endiseliydi Carnarvon Beldelerinin bir sonraki secimde Muhafazakar olabileceginden korkuyordu Lloyd George 26 Mart 1945 te 82 yasinda kanserden oldu Dort gun sonra Llanystumdwy deki Dwyfor nehrinin yanina gomuldu Turkiye siyasetiTurk Kurtulus Savasi surdugu yillarda Britanya hukumetini yonetmistir I Dunya Savasi ni izleyen donemde Lloyd George Turkiye ye karsi son derece sert ve tavizsiz bir politika izledi Yunanlar Izmir e asker cikarmadan Izmir Konya Antalya ucgeni Italya isgaline ugramisti ancak bolgenin guclu Italya ya nazaran daha gucsuz olan Yunanistan a verilmesi Ingiltere nin cikarlarina daha uygundu Bu yuzden George Yunanlarin Anadolu yu isgaline destek cikti Ayrica Sevr Antlasmasi Turk hukumetinin Sevr Antlasmasina direnmesi uzerine Yunan ordusunun Anadolu ya surulmesi 1921 Londra Konferansi nda Sevr Antlasmasi ndan taviz verilmemesinde israrci olmasi 1922 yazinda Yunan basbakani Gounaris in Anadolu dan cekilme teklifinin reddi Eylul 1922 de Canakkale Bogazi nedeniyle Turkiye ile savas noktasina kadar tirmanan gerilim hep Lloyd George un sahsen yonettigi politikalarin urunudur Ayrica Lloyd George un Turkiye ye karsi tutumunu Yunan lideri Venizelos la dostluguna baglayan yorumcular Venizelos un Kasim 1920 de iktidardan dususunden sonra da ayni politikalari surdurmesini aciklamakta zorlanmistir Lloyd George Izmir isgalinde onemli rol oynadigini savunmus bu yuzden ozel bir sorumlulugu oldugunu soylemistir Bazi tarihcilere gore gencliginde Gladstone un ciragi olarak onun Turk karsiti goruslerinden etkilenmistir Bazilarina gore Galler ve Irlanda davalarinda azinlik haklari icin verdigi mucadele Turkiye deki azinliklara gosterdigi sempatinin kaynagidir Kaynakca 1979 The Downfall of the Coalition Foreign Policy Consensus and Disunity The Lloyd George Coalition Government 1918 1922 Oxford Clarendon Press ss 302 330 ISBN 0198224974 Jenkins 2001 s 580 A J Sylvester 1975 s 281 Addison 1994 ss 224 225 David Lloyd George remembered Wales Ingilizce 17 Ocak 2013 26 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Subat 2018 Bibliyografya 2001 Churchill London MacMillan Press ISBN 978 0 33 048805 1 1975 Cross Colin Ed Life with Lloyd George The Diary of A J Sylvester London Macmillan ISBN 0333149076 1994 The Road to 1945 British Politics and the Second World War London Pimlico Siyasi goreviOnce gelen Herbert Henry Asquith Birlesik Krallik Basbakani 1916 1922 Sonra gelen Andrew Bonar LawParti siyasi goreviOnce gelen Herbert Henry Asquith Liberal Parti Lideri 1926 1931 Sonra gelen