Yılan zehri, belli yılan türlerinin modifiye olmuş tükürük bezlerinde ürettiği salyadır. salgılayan salgı bezi, diğer omurgalılarda bulunan parotis bezinin değişikliğe uğramış halidir ve genellikle başın her iki yanında, gözlerin arkasında ve aşağısında yer alır. Bu zehrin, kılcal borular yoluyla oluklu veya borumsu dişlerden dışarı çıkıncaya kadar saklandığı alveolu sağlar. Yılan zehri birçok farklı enzim ve protein içerir. Bu proteinlerden çoğu insanlar için zararsızdır ancak bazıları toksindir.
Yılan zehri öncelikli olarak avı öldürmeye ve sindirime, ayrıca avcılara karşı yılanın kendisini korumasına yardım eder. Her yıl dünya çapında çok sayıda insan zehirli yılanların sebep olduğu zehirlenmeler sebebiyle hayatını kaybetmektedir. Bu konuda sağlam veriler olmasa da son tahminlere göre her yıl 21.000 ila 94.000 arasında ölüm gerçekleşmektedir.
Yılanlar hayvanlar alemindeki en kompleks zehre sahip hayvanlardır. Zehrin içeriği türden türe değişiklik gösterir. Tek türe ait zehrin bileşenleri de yılanın yaşına, mevsime ve sıcaklığa göre değişebilir. Kuru zehrin %90'ından fazlası proteinlerden oluşur. Bunlar çoğunlukla farklı enzimler, enzimatik olmayan polipeptidler, toksinler ve toksik olmayan Nerve Growth Factor (NGF) gibi proteinlerdir. Engerek zehri %80-90 oranında enzim barındırırken elapid zehrinde bu oran sadece %25-70 civarındadır. Zehirde yer alan bazı bileşenlerin fonksiyonu gizemini korumaktadır. Rita Levi-Montalcini ve tarafından keşfedilen Nerve Growth Factor'ün (NGF) yılan zehrinde neden bu kadar yüksek yoğunlukta bulunduğu konusu halen tartışmalıdır.
Kimyası
Yılan zehri, proteinler, enzimler, sitotoksik etki gösteren maddeler, nörotoksinler ve koagülantlar içerir. Bilinen yılanlarının zehirleri yirmi beş farklı enzim içerirler. Bu enzimlerin on kadarı bütün yılanlar da ortak olarak bulunurken, diğerlerinin bulunma şekli yılanın türüne göre değişir.
- Fosfodiesterazlar avın dolaşım sistemine karışır, ağırlıklı olarak kan basıncını düşürür.
- , kırmızı kan hücrelerinin yoluyla yol açar ve kas nekrozuna sebep olur. Neredeyse bütün yılan zehirlerinde bulunur.
- Yılan zehri engelleyerek avın kas kontrolünü kaybetmesini sağlar.
- , doku geçirgenliğini artırarak diğer enzimlerin avın dokusunda absorbe edilmesini kolaylaştırır.
- ve proteaz sindirim için kullanılır. Oksidaz ayrıca diğer bazı enzimlerin tetiklenmesine de sebep olur ve bazı türlerdeki zehrin yeşil renginden sorumludur.
- Yılan zehri genellikle ATP'nin çözülmesine ve avın enerji üretiminin bozulmasına yarayan içerir.
Yılan zehri ayrıca sodyum, kalsiyum, potasyum, magnezyum ve az miktarda çinko, demir, kobalt, manganez ve nikel gibi inorganik katyon iyonları içerir. Zehrin diğer bileşenleri glikoprotein, lipid ve histamin, serotonin ve nörotransmitter gibi biyojen aminlerdir.
Sınıflandırma
Vücuda etkisine göre
Sitotoksik: Sitotoksinler pozitif yüklü polipeptidlerdir. Bütün vücut yerine sadece belli türden hücrelere ya da organa membran lipidleri ve proteinlerle etkileşmeye girerek etki ederler. Hücreler sitotoksinlerden birkaç farklı yolla etkilenir. Bunlardan biri nekroz diğeri de apoptosisdir (programlı hücre ölümü). İlerleyen safhalarda genellikle nekrozla apoptosis birbirlerine eşlik eder. Sitotoksinler yutulmadan önce avın sindirilmeye başlamasını da sağlar.
Miyotoksik: Miyotoksinler çıngıraklı yılanların ve diğer çukur engereklerin zehirlerinde bulunur. En bilinenlerden biri miyotoksin-a özellikle kasların bağlanır ve onun iyon geçirgenliğini değiştirerek hem sarkoplazmik retikulumda hem de kas fibrillerinde bozulmalara yol açar.
Hemorajik: Genellikle çıngıraklı yılanlarda bulunan hemorajik zehir kurbanın iç kanamayla ölmesine yol açar. Ayrıca yoğun doku yıkımına da sebep olabilir.
Nörotoksik: Nörotoksinler sinir hücresinden kaslara giden uyarıcı transmisyonu bloke ederek paralize sebep olur.
Kökenine göre
Deniz yılanı zehri
Deniz yılanları en güçlü yılan zehrine sahiptirler. Bunun sebebi beslendikleri balık ve kafadanbacaklıların yılan zehrine karşı, memeliler ve kuşlardan daha dirençli olmasıdır. Deniz yılanlarının zehir dişleri üst çenede sabittir ve kara yılanlarınınkine göre bir miktar daha küçüktür. Buna rağmen çoğunun dişi insan tenine girebilecek yeterliliktedir. Ancak agresif olmayan doğaları ve enjekte ettikleri zehrin az olması sebebiyle çok tehlikeli olarak kabul edilmezler. Deniz yılanı ısırıkları acısızdır bu sebeple kurbanlar genellikle yılanın saldırdığını hissetmezler. Bu yılanların ısırığında ölüm sebebi çoğu zaman solunum yetmezliğidir. en zehirli yılan olarak kabul edilmektedir. Bunu taipan ve kahverengi yılan takip eder.
Deniz yılanlarının zehirleri kara yılanlarına oranla çok daha basit bir bileşime sahiptir. Deniz yılanının zehrinde postsinaptik nörotoksinler bulunur. Bunlar neredeyse geri dönülmez bir şekilde nikotinik asetilkoline bağlanarak sinir-kas kavşağını işlevsiz hale getirir. Nörotoksinlerin yanı sıra miyotoksik posfolipaz A2 de bazı deniz yılanlarının zehrinde bulunur.
Elapidae zehri
Bu familyadaki bütün türler zehirlidir. Bir çift zehir dişi üst çenenin önünde yer alır. Bu dişler diğer dişlerden önemli ölçüde daha büyüktür. Elapidae zehrinde, karakteristik klinik belirtiler gösteren nörotoksinler baskındır. Isırık bölgesinde neredeyse hiç lokal belirti görünmez (tümör ya da kızarıklık yoktur). Ancak, sinir sisteminin opresyonu sonucunda ölüm aniden ve hızlıca gelir. Ölüm çoğunlukla solunum yetmezliği kaynaklıdır. Dünyanın en zehirli kara yılanı olan Taipan da bu familyada yer alır.
Engerek zehri
Toksisite
Toksinlerin etkisi genellikle LD50 değeri temel alınarak belirlenir. Dünyanın en zehirli yılanları öncelikli olarak Avustralya yerlisi olan yılanlardır. Buna göre dünyanın en zehirli yılanı LD50 değeri 0,025 mg/kg olan Oxyuranus microlepidotus adlı Avustralya yılanıdır.
Olgulara ve ölüm oranlarına bağlı olarak en zehirli yılanların belirlenmesi ayrı bir konudur. Bir yılanın tehlikeli olduğunu gösterecek dört önemli faktör vardır. Zehrin gücü ve etkinliğinin yanı sıra diğer üç önemli faktör;
- Enjekte edilen zehrin miktarı, çok zehirli yılanlar genellikle az miktar zehir enjekte eder, bununla birlikte daha az zehirli yılanların daha fazla zehir enjekte ettiği bilinmektedir.
- Yılanın saldırganlığı.
- Üçüncü faktör ısırılanın sağlık durumu, alerjisi olup olmaması, ağırlığıdır ve ayrıca ısırık sonrası uygulanan tedavi de önemlidir.
Tıpta kullanımı
Diğer birçok zehir gibi küçük dozlardaki yılan zehri de tıbbi amaçlar için kullanılabilir. Yılan zehrinin iyileştirici etkisi yüzyıllardır bilinmektedir. Yılan zehri antik çağlardan beri melankoli, öksürük, egzama, iktidarsızlık ve veba gibi çok çeşitli problemlerin tedavisinde kullanılmaktadır. İlaç olarak doğrudan kullanımın yanı sıra zehir yeni ilaçların araştırılmasında da kullanılır. Yani fizyolojik süreçlerin araştırılmasında yeni ajanların bulunmasında ve anlaşılmasına yardım eder. Bugün kabaca bir düzine tanısal testte ve ilaçta yılan zehri kullanılmaktadır.
Yılan zehri doğal sitotoksik bileşiklerden biridir. Bu yüzden farklı türden tümörlerin tedavisinde kullanılabilmektedir. Özellikle meme kanserindeki pozitif etkisi son birkaç on yılda rapor edilmiştir. İlk olarak 1933'te adi kobra zehrinin adenokarsinom ve sarkom hücreleri üzerindeki antitümör etkisinin kanıtlanmasının ardından gelen dönemde yapılan pek çok çalışmada Viperidae ve Elapidae zehirlerinin de antitümör etkisi ortaya konuldu. Özellikle DNAaz, RNAaz ve diğer enzimler olmak üzere kobra zehrindeki bileşenler kanserin büyümesini engellemektedir. Kobra zehrindeki sitotoksinin kanser hücrelerine normal hücrelerden daha fazla oranda sitotoksik etki gösterdiği de bulunmuştur.
1998'de Amerikalı ilaç firması Merck ve Temple Üniversitesi'nin araştırmacıları, çöl engereğinde bulunan ve kanın pıhtılaşmasını engelleyen proteinleri izole ederek kalp hastalıklarında kullanılan Aggrastat molekülünü geliştirdiler. Vasküler tromboz tedavisinde kullanılan Protac bakır kafalının zehrinden elde edilir.
Zehrin sağılması
Yılanın dişlerini kauçuk veya parafilm zara geçirerek, zehrin bir kaba gönüllü olarak boşaltılmasını sağlamak, zehir bezlerine masaj yaparak zehrin manuel boşaltımı ve elektrik şokuyla çıkan zehir miktarının artırılması gibi, yılanın zehrini çıkarılması için birçok yöntem bulunmaktadır.
Ayrıca bakınız
Notlar
- ^ Mamak, N (12 Ağustos 2008). "Köpek ve Kedilerde Yılan Sokması" (PDF). Veteriner Cerrahi Dergisi. Cilt 14 (1 bas.). s. 31. Erişim tarihi: 17 Ocak 2010.[]
- ^ Anuradhani Kasturiratne, A. Rajitha Wickremasinghe, Nilanthi de Silva, N. Kithsiri Gunawardena, Arunasalam Pathmeswaran, Ranjan Premaratna, Lorenzo Savioli, David G. Lalloo, H. Janaka de Silva: The Global Burden of Snakebite: A Literature Analysis and Modelling Based on Regional Estimates of Envenoming and Deaths. PLoS Medicine Vol. 5, No. 11, e218 doi:10.1371/journal.pmed.0050218
- ^ Van den Enden, Erwin (2004). . Illustrated Lecture Notes on Tropical Medicine (İngilizce). Antwerp: Institute of Tropical Medicine Antwerp. 13 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2011.
- ^ a b Feofanov, A. V.; Sharonov, G. V.; Dubinnyi, M. A.; Astapova, M. V.; Kudelina, I. A.; Dubovskii, P. V.; Rodionov, D. I.; Utkin, Yu. N.; Arseniev, A. S. (18 Mart 2010). "Comparative Study of Structure and Activity of Cytotoxins from Venom of the Cobras Naja oxiana, Naja kaouthia, and Naja haje" (PDF). Biochemistry (Moscow). Cilt 69 (10 bas.). ss. 1148-1157. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2010.[]
- ^ Ananda1, K. J.; Mohan, K.; Kamran, Ansar; Sharada, R. (Şubat 2009). "Snake bite in dogs and its successful treatment" (PDF). Veterinary World. Cilt 2 (2 bas.). s. 67. Erişim tarihi: 3 Nisan 2010.[]
- ^ Panda, Subhamay; Panda, Sathamay; Sinha, Jayanta (Temmuz 2009). "The saga of cytotoxin-Switching of destructive role to a constructive role" (PDF). Indian Journal of Biotechnology. Cilt 8. ss. 259-265. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 15 Ağustos 2010.
- ^ Bonderud, Douglas. "What Is a Cytotoxin?" (İngilizce). wiseGEEK. 5 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ağustos 2010.
- ^ "How Snake Venom Works (Cytotoxin: Chewing Starts Digestion)". Popular Science. s. 1. 20 Nisan 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ağustos 2010.
- ^ Koh., D. C. I.; Armugam, A.; Jeyaseelan, K. (2006). "Snake venom components and their applications in biomedicine" (PDF). Cellular and Molecular Life Sciences. Cilt 63. ss. 3030-3041. doi:10.1007/s00018-006-6315-0.[]
- ^ (İngilizce). snakesandspiders.com. 3 Kasım 2009. 22 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2011.
- ^ a b http://pdfserve.informaworld.com/394557_758064766_904241380.pdf[]
- ^ Pal, Sanjoy Kumar; Gomes, Aparna; SC Dasgupta; Gomes, Antony (Aralık 2002). "Snake venom as therapeutic agents: From toxin to drug development" (PDF). Indian Journal of Experimental Biology. Cilt 40. ss. 1353-1358. 20 Ekim 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 15 Ağustos 2010.
- ^ Hile, Jennifer (1 Haziran 2004). "Snake Venom May Slow Cancer Growth, Studies Hint". News (İngilizce). National Geographic Channel. 19 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ocak 2010.
Today roughly a dozen diagnostic tests and drugs are derived from snake venom, according to Zoltan Takacs, a toxinologist (natural-toxins scientist) and herpetologist based at the Yale University School of Medicine in New Haven, Connecticut.
- ^ (PDF). 5 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2010.
- ^ Kelle, İlker (2007). "Kanser Tedavisinde Biyotoksinler" (PDF). Dicle Tıp Dergisi. Cilt 34 (3 bas.). ss. 226-232. Erişim tarihi: 12 Haziran 2011.[]
- ^ Jokhio, Rukhsana; Ansari, Ahmed Farooq. "Cobra Snake Venom reduces significantly tissue nucleic acid levels in Human Breast Cancer" (PDF). University of Sindh. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 12 Haziran 2011.
- ^ Chippaux, J. P.; Williams, V; White, J. (19 Mart 1991). "Snake Venom Variability: Methods of Study, Results and Interpretation" (PDF). Toxicon. Cilt 29 (11 bas.). ss. 1279-1303. 30 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 12 Haziran 2011.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yilan zehri belli yilan turlerinin modifiye olmus tukuruk bezlerinde urettigi salyadir salgilayan salgi bezi diger omurgalilarda bulunan parotis bezinin degisiklige ugramis halidir ve genellikle basin her iki yaninda gozlerin arkasinda ve asagisinda yer alir Bu zehrin kilcal borular yoluyla oluklu veya borumsu dislerden disari cikincaya kadar saklandigi alveolu saglar Yilan zehri bircok farkli enzim ve protein icerir Bu proteinlerden cogu insanlar icin zararsizdir ancak bazilari toksindir Yilan Yilan zehri oncelikli olarak avi oldurmeye ve sindirime ayrica avcilara karsi yilanin kendisini korumasina yardim eder Her yil dunya capinda cok sayida insan zehirli yilanlarin sebep oldugu zehirlenmeler sebebiyle hayatini kaybetmektedir Bu konuda saglam veriler olmasa da son tahminlere gore her yil 21 000 ila 94 000 arasinda olum gerceklesmektedir Yilanlar hayvanlar alemindeki en kompleks zehre sahip hayvanlardir Zehrin icerigi turden ture degisiklik gosterir Tek ture ait zehrin bilesenleri de yilanin yasina mevsime ve sicakliga gore degisebilir Kuru zehrin 90 indan fazlasi proteinlerden olusur Bunlar cogunlukla farkli enzimler enzimatik olmayan polipeptidler toksinler ve toksik olmayan Nerve Growth Factor NGF gibi proteinlerdir Engerek zehri 80 90 oraninda enzim barindirirken elapid zehrinde bu oran sadece 25 70 civarindadir Zehirde yer alan bazi bilesenlerin fonksiyonu gizemini korumaktadir Rita Levi Montalcini ve tarafindan kesfedilen Nerve Growth Factor un NGF yilan zehrinde neden bu kadar yuksek yogunlukta bulundugu konusu halen tartismalidir KimyasiYilan zehri proteinler enzimler sitotoksik etki gosteren maddeler norotoksinler ve koagulantlar icerir Bilinen yilanlarinin zehirleri yirmi bes farkli enzim icerirler Bu enzimlerin on kadari butun yilanlar da ortak olarak bulunurken digerlerinin bulunma sekli yilanin turune gore degisir Fosfodiesterazlar avin dolasim sistemine karisir agirlikli olarak kan basincini dusurur kirmizi kan hucrelerinin yoluyla yol acar ve kas nekrozuna sebep olur Neredeyse butun yilan zehirlerinde bulunur Yilan zehri engelleyerek avin kas kontrolunu kaybetmesini saglar doku gecirgenligini artirarak diger enzimlerin avin dokusunda absorbe edilmesini kolaylastirir ve proteaz sindirim icin kullanilir Oksidaz ayrica diger bazi enzimlerin tetiklenmesine de sebep olur ve bazi turlerdeki zehrin yesil renginden sorumludur Yilan zehri genellikle ATP nin cozulmesine ve avin enerji uretiminin bozulmasina yarayan icerir Yilan zehri ayrica sodyum kalsiyum potasyum magnezyum ve az miktarda cinko demir kobalt manganez ve nikel gibi inorganik katyon iyonlari icerir Zehrin diger bilesenleri glikoprotein lipid ve histamin serotonin ve norotransmitter gibi biyojen aminlerdir SiniflandirmaVucuda etkisine gore Sitotoksik Sitotoksinler pozitif yuklu polipeptidlerdir Butun vucut yerine sadece belli turden hucrelere ya da organa membran lipidleri ve proteinlerle etkilesmeye girerek etki ederler Hucreler sitotoksinlerden birkac farkli yolla etkilenir Bunlardan biri nekroz digeri de apoptosisdir programli hucre olumu Ilerleyen safhalarda genellikle nekrozla apoptosis birbirlerine eslik eder Sitotoksinler yutulmadan once avin sindirilmeye baslamasini da saglar Miyotoksik Miyotoksinler cingirakli yilanlarin ve diger cukur engereklerin zehirlerinde bulunur En bilinenlerden biri miyotoksin a ozellikle kaslarin baglanir ve onun iyon gecirgenligini degistirerek hem sarkoplazmik retikulumda hem de kas fibrillerinde bozulmalara yol acar Hemorajik Genellikle cingirakli yilanlarda bulunan hemorajik zehir kurbanin ic kanamayla olmesine yol acar Ayrica yogun doku yikimina da sebep olabilir Norotoksik Norotoksinler sinir hucresinden kaslara giden uyarici transmisyonu bloke ederek paralize sebep olur Kokenine gore Deniz yilani zehri Deniz yilanlari en guclu yilan zehrine sahiptirler Bunun sebebi beslendikleri balik ve kafadanbacaklilarin yilan zehrine karsi memeliler ve kuslardan daha direncli olmasidir Deniz yilanlarinin zehir disleri ust cenede sabittir ve kara yilanlarininkine gore bir miktar daha kucuktur Buna ragmen cogunun disi insan tenine girebilecek yeterliliktedir Ancak agresif olmayan dogalari ve enjekte ettikleri zehrin az olmasi sebebiyle cok tehlikeli olarak kabul edilmezler Deniz yilani isiriklari acisizdir bu sebeple kurbanlar genellikle yilanin saldirdigini hissetmezler Bu yilanlarin isiriginda olum sebebi cogu zaman solunum yetmezligidir en zehirli yilan olarak kabul edilmektedir Bunu taipan ve kahverengi yilan takip eder Deniz yilanlarinin zehirleri kara yilanlarina oranla cok daha basit bir bilesime sahiptir Deniz yilaninin zehrinde postsinaptik norotoksinler bulunur Bunlar neredeyse geri donulmez bir sekilde nikotinik asetilkoline baglanarak sinir kas kavsagini islevsiz hale getirir Norotoksinlerin yani sira miyotoksik posfolipaz A2 de bazi deniz yilanlarinin zehrinde bulunur Elapidae zehri Bu familyadaki butun turler zehirlidir Bir cift zehir disi ust cenenin onunde yer alir Bu disler diger dislerden onemli olcude daha buyuktur Elapidae zehrinde karakteristik klinik belirtiler gosteren norotoksinler baskindir Isirik bolgesinde neredeyse hic lokal belirti gorunmez tumor ya da kizariklik yoktur Ancak sinir sisteminin opresyonu sonucunda olum aniden ve hizlica gelir Olum cogunlukla solunum yetmezligi kaynaklidir Dunyanin en zehirli kara yilani olan Taipan da bu familyada yer alir Engerek zehriToksisiteToksinlerin etkisi genellikle LD50 degeri temel alinarak belirlenir Dunyanin en zehirli yilanlari oncelikli olarak Avustralya yerlisi olan yilanlardir Buna gore dunyanin en zehirli yilani LD50 degeri 0 025 mg kg olan Oxyuranus microlepidotus adli Avustralya yilanidir Olgulara ve olum oranlarina bagli olarak en zehirli yilanlarin belirlenmesi ayri bir konudur Bir yilanin tehlikeli oldugunu gosterecek dort onemli faktor vardir Zehrin gucu ve etkinliginin yani sira diger uc onemli faktor Enjekte edilen zehrin miktari cok zehirli yilanlar genellikle az miktar zehir enjekte eder bununla birlikte daha az zehirli yilanlarin daha fazla zehir enjekte ettigi bilinmektedir Yilanin saldirganligi Ucuncu faktor isirilanin saglik durumu alerjisi olup olmamasi agirligidir ve ayrica isirik sonrasi uygulanan tedavi de onemlidir Tipta kullanimiDiger bircok zehir gibi kucuk dozlardaki yilan zehri de tibbi amaclar icin kullanilabilir Yilan zehrinin iyilestirici etkisi yuzyillardir bilinmektedir Yilan zehri antik caglardan beri melankoli oksuruk egzama iktidarsizlik ve veba gibi cok cesitli problemlerin tedavisinde kullanilmaktadir Ilac olarak dogrudan kullanimin yani sira zehir yeni ilaclarin arastirilmasinda da kullanilir Yani fizyolojik sureclerin arastirilmasinda yeni ajanlarin bulunmasinda ve anlasilmasina yardim eder Bugun kabaca bir duzine tanisal testte ve ilacta yilan zehri kullanilmaktadir Yilan zehri dogal sitotoksik bilesiklerden biridir Bu yuzden farkli turden tumorlerin tedavisinde kullanilabilmektedir Ozellikle meme kanserindeki pozitif etkisi son birkac on yilda rapor edilmistir Ilk olarak 1933 te adi kobra zehrinin adenokarsinom ve sarkom hucreleri uzerindeki antitumor etkisinin kanitlanmasinin ardindan gelen donemde yapilan pek cok calismada Viperidae ve Elapidae zehirlerinin de antitumor etkisi ortaya konuldu Ozellikle DNAaz RNAaz ve diger enzimler olmak uzere kobra zehrindeki bilesenler kanserin buyumesini engellemektedir Kobra zehrindeki sitotoksinin kanser hucrelerine normal hucrelerden daha fazla oranda sitotoksik etki gosterdigi de bulunmustur 1998 de Amerikali ilac firmasi Merck ve Temple Universitesi nin arastirmacilari col engereginde bulunan ve kanin pihtilasmasini engelleyen proteinleri izole ederek kalp hastaliklarinda kullanilan Aggrastat molekulunu gelistirdiler Vaskuler tromboz tedavisinde kullanilan Protac bakir kafalinin zehrinden elde edilir Zehrin sagilmasiYilanin dislerini kaucuk veya parafilm zara gecirerek zehrin bir kaba gonullu olarak bosaltilmasini saglamak zehir bezlerine masaj yaparak zehrin manuel bosaltimi ve elektrik sokuyla cikan zehir miktarinin artirilmasi gibi yilanin zehrini cikarilmasi icin bircok yontem bulunmaktadir Ayrica bakinizToxicofera Yilan isirigi AntivenomNotlar Mamak N 12 Agustos 2008 Kopek ve Kedilerde Yilan Sokmasi PDF Veteriner Cerrahi Dergisi Cilt 14 1 bas s 31 Erisim tarihi 17 Ocak 2010 olu kirik baglanti Anuradhani Kasturiratne A Rajitha Wickremasinghe Nilanthi de Silva N Kithsiri Gunawardena Arunasalam Pathmeswaran Ranjan Premaratna Lorenzo Savioli David G Lalloo H Janaka de Silva The Global Burden of Snakebite A Literature Analysis and Modelling Based on Regional Estimates of Envenoming and Deaths PLoS Medicine Vol 5 No 11 e218 doi 10 1371 journal pmed 0050218 Van den Enden Erwin 2004 Illustrated Lecture Notes on Tropical Medicine Ingilizce Antwerp Institute of Tropical Medicine Antwerp 13 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Haziran 2011 a b Feofanov A V Sharonov G V Dubinnyi M A Astapova M V Kudelina I A Dubovskii P V Rodionov D I Utkin Yu N Arseniev A S 18 Mart 2010 Comparative Study of Structure and Activity of Cytotoxins from Venom of the Cobras Naja oxiana Naja kaouthia and Naja haje PDF Biochemistry Moscow Cilt 69 10 bas ss 1148 1157 Erisim tarihi 15 Agustos 2010 olu kirik baglanti Ananda1 K J Mohan K Kamran Ansar Sharada R Subat 2009 Snake bite in dogs and its successful treatment PDF Veterinary World Cilt 2 2 bas s 67 Erisim tarihi 3 Nisan 2010 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link olu kirik baglanti Panda Subhamay Panda Sathamay Sinha Jayanta Temmuz 2009 The saga of cytotoxin Switching of destructive role to a constructive role PDF Indian Journal of Biotechnology Cilt 8 ss 259 265 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 15 Agustos 2010 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Bonderud Douglas What Is a Cytotoxin Ingilizce wiseGEEK 5 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Agustos 2010 How Snake Venom Works Cytotoxin Chewing Starts Digestion Popular Science s 1 20 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Agustos 2010 Koh D C I Armugam A Jeyaseelan K 2006 Snake venom components and their applications in biomedicine PDF Cellular and Molecular Life Sciences Cilt 63 ss 3030 3041 doi 10 1007 s00018 006 6315 0 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link olu kirik baglanti Ingilizce snakesandspiders com 3 Kasim 2009 22 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Haziran 2011 a b http pdfserve informaworld com 394557 758064766 904241380 pdf olu kirik baglanti Pal Sanjoy Kumar Gomes Aparna SC Dasgupta Gomes Antony Aralik 2002 Snake venom as therapeutic agents From toxin to drug development PDF Indian Journal of Experimental Biology Cilt 40 ss 1353 1358 20 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 15 Agustos 2010 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Hile Jennifer 1 Haziran 2004 Snake Venom May Slow Cancer Growth Studies Hint News Ingilizce National Geographic Channel 19 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Ocak 2010 Today roughly a dozen diagnostic tests and drugs are derived from snake venom according to Zoltan Takacs a toxinologist natural toxins scientist and herpetologist based at the Yale University School of Medicine in New Haven Connecticut PDF 5 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 14 Agustos 2010 Kelle Ilker 2007 Kanser Tedavisinde Biyotoksinler PDF Dicle Tip Dergisi Cilt 34 3 bas ss 226 232 Erisim tarihi 12 Haziran 2011 olu kirik baglanti Jokhio Rukhsana Ansari Ahmed Farooq Cobra Snake Venom reduces significantly tissue nucleic acid levels in Human Breast Cancer PDF University of Sindh 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 12 Haziran 2011 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Chippaux J P Williams V White J 19 Mart 1991 Snake Venom Variability Methods of Study Results and Interpretation PDF Toxicon Cilt 29 11 bas ss 1279 1303 30 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 12 Haziran 2011 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link