Bu madde, uygun değildir.Mart 2012) ( |
Boze Muharebesi ya da Rymnik (Rimnik) Muharebesi (Avusturya kaynaklarında Martinesti Muharebesi diye de adı geçmektedir), 22 Eylül 1789'da Osmanlı ordusu ile Rus ve Avusturya orduları arasında yapılan ve ağır Osmanlı yenilgisi ile sonuçlanan bir muharebedir. Bu muharebe neticesi kuşatma altındaki İzmail, Akkerman ve Bender kalelerinin Rusların eline geçmesi, kuşatma altındaki Belgrad'ın Avusturya eline geçmesi iyice kolaylaştı. Savaşın yapıldığı Romanya'da bulan bir yerdir, bu bölge günümüzde Buzău (Boze) yönetim birimine bağlıdır. Bu bölgede Râmnicu Sărat nehri diğer adıyla Rimnik (İngilizce ve Rusça: Rymnik; Almanca: Rebnick) nehri olarak bilinen ve Siret Nehri'nin bir kolu olan nehir bulunmaktadır. Yine Siret'in bir kolu olan Buzau Nehri (Boze Nehri) bu yakınlardan geçmekte ve Siret Nehri ile birleşmektedir. Bu sebeple bu muharebe şehri yakınlarında (Rimnik Nehri) ve yakınlarında bulunan yapıldığından Türk kaynakları bu muharebeyi Boze Muharebesi, yabancı kaynaklar ise Rymnik (Rimnik) Muharebesi olarak adlandırmaktadır. Bununla birlikte çeşitli yabancı kaynaklar, bu savaşın komutanı olarak yanlışlıkla Koca Yusuf Paşa'yı gösterirler oysaki Koca Yusuf Paşa Osmanlı kaynaklarına göre başarısızlıkları nedeniyle 1789 Mayıs ayında veziriazamlık görevinden alınıp, haziran 1789'da bu görev Cenaze Hasan Paşa'ya verildiğinden; bu muharebe de Osmanlı Veziriazamı komutasındaki bir ordu ile yapıldığından, bu muharebede Osmanlı Ordusunun komutanı Cenaze Hasan Paşa'dır. Hasan Paşa'ya bağlı Osmanlı süvari kuvvetlerinin komutanı ise 'dır.
Boze (Rymnik-Rimnik) Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı 1787-1791 Osmanlı-Avusturya Savaşı | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Rus İmparatorluğu Avusturya Arşidüklüğü | Osmanlı İmparatorluğu | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Aleksandr Suvorov | Cenaze Hasan Paşa | ||||||
Güçler | |||||||
25.000 103 top[] | 60.000-100.000 80 top[] | ||||||
Kayıplar | |||||||
500-700 ölü | 15.000-26.000 ölü ve yaralı 400 esir 67 muharebe ve 7 kuşatma topu 6 havan topu 100 kadar sancak Pek çok at ve binek hayvanı |
Savaş Nedeni
Focşani Muharebesindeki Osmanlı yenilgisi sonrası Osmanlılar; Rus ve Avusturya Ordusuna büyük bir darbe vurmaya ve kuşatma altındaki özellikle İzmail, Akkerman ve Bender kalelerini kuşatmadan kurtarmaya karar verdi. Bu sırada başarısızlıkların faturasının kesildiği Veziriazam Koca Yusuf Paşa görevden alınarak yerine Muhadiye ve Şebeş Muharebesini Koca Yusuf Paşa ile kazandıran Cenaze Hasan Paşa veziriazam olarak görevlendirilmişti. 60.000 ile 100.000 kişiyi bulan büyük bir Osmanlı kuvveti yeni veziriazam yönetiminde Rusçuk'tan yola çıktı. Ordu öncelikle Fokşani'ye ulaşmayı buradaki Avusturya ve sonrasında Rus kuvvetlerini yenmeyi ve kışıda burada geçirmeyi hedefliyordu. O sırada Ruslar güçlerini kale kuşatmalarına özellikle İzmail üzerine yoğunlaştırmışlardı. Bu sebeple bölgede halihazırda Rus kuvvetlerinin sayısı azdı. Bununla birlikte bu bölge yakınında Prens Coburg kumandasında 18.000 kişilik bir Avusturya gücü bulunuyordu. Avusturya birlikleri bu büyük Osmanlı gücünden Brăila (İbrail) den ve Buzău (Boze) nehri üzerinden geçmeye başladığında haberdar oldular. Acele olarak Ruslardan yardım istediler. Bunun üzerine Aleksandr Suvorov kendi komutasındaki toplam 7.000 askerle 2 günde 100 milden fazla yol kat ederek 21 Eylülde Avusturya birliklerinin yardımına gitti. Ruslar ve Avusturyalılar, Rimnik ve Boze Nehirleri dâhil çeşitli nehirler arasındaki köy, orman ve yerleşim alanlarına Osmanlıların dört kamp kurduğunu tespit ettiler. Osmanlıların bir kampı Martinesti köyünde; bir kampı Targu Kakula'da bir kampıda Bogza köyü yakınlarındaydı; Osmanlı veziriazamının ve ana kuvvetlerinin bulunduğu ana kamp ise Kryngu Meylor Ormanı yakınındaydı.
Avusturya komutanı Ruslarla birlikte toplam 25.000 kişilik bir orduya sahip olduğunu buna karşın Osmanlıların bunun 4 katı bir birlikle geldiğini görünce savunma yapmak ve bu şekilde Osmanlıları oyalamak konusunda bir plan yapmıştı. Ancak yardıma gelen ve Osmanlı Kuvvetlerini iyi bilen Aleksandr Suvorov, Avusturya prensi ile aynı görüşte değildi. Acilen saldırıya geçmeleri aksi takdirde ne olursa olsun kendi emrindeki 7.000 askerle tek başına Osmanlıların üzerine saldırıp Avusturya Ordusunun çöküşünü izleyeceği yolunda prensi tehdit etti. Suvarov'un ısrarları neticesinde Avusturyalılar onun planı doğrultusunda, Osmanlı ordusuna hücum etmeyi kabul ettiler. Suvarov'un tespitlerine göre Osmanlı Ordusu daha tam olarak kamplarına yerleşememişti ayrıca süvarileri de yorgundu, ordu değişik kamplar kurduğundan birliklerin iletişiminde sorunlar vardı. Birlikler arasında mesafeler vardı ve Osmanlı Ordusu sayıca fazla olmasına güvenip hiç ani birleşik bir Rus-Avusturya saldırısını beklemiyordu; diğer yandan ordu daha yeni yerleşmeye başladığından gerekli tedbirleri de alamamıştı. Rusları da, o an için Avusturyalıların uzağında sanıyordu oysaki Suvorov yardım çağrısı gelir gelmez yola çıkıp, 2 günde piyade ve süvarileri ile o günün koşullarında 100 mil (160 km) gibi bir mesafeyi kısa sürede aşmıştı.
Muharebe
Avusturya ve Rus Ordusu iki sütun halinde 22 Eylül gecesi ilerlemeye başladı ve Rimnik nehrini aştılar. Rus ordusu sabaha karşı 6:00 sularında saldırıya başladı ve 1,5 km ilerleyip Osmanlı'nın sağ kanadındaki Targu Kakula (Targu Dolls) kampına saldırdılar. Ruslar top ateşine maruz kalsalarda süvarilerini, topçularını kullanıp topçu birliklerini susturdular ve Rus süvarisi, baskına uğramış Osmanlı birliklerinin düzensiz şekilde yaptığı saldırıları da püskürttü. Kamptaki askerler, Rimnik nehrine doğru panik içinde kaçmaya başladılar.
Bu sırada Avusturya ordusu 15.000 kişilik 'nın komutasındaki süvari kuvvetleri ile karşı karşıya geldi. Osmanlı Süvari kuvvetlerinin amacı Rus ve Avusturya ordularını birbirinden ayırmak ve Osmanlı kanatlarını korumaktı. Ancak Avusturya Ordusu toplara, piyade ve süvari güçlerine sahipti ve bütün gücüyle bu kuvvetlerin önüne çıkmıştı; normalde savaş kuralları gereği Osmanlı süvari kuvvetlerinin derhal geri çekilerek ana Osmanlı kuvvetlerini bekleyip ana kuvvetlerle beraber saldırması gerekiyordu. Dahası süvari güçleri ordunun Eflak-Boğdan'a uzun yürüyüşü nedeniyle zaten yorgundu, atların ve kuvvetlerinin gücünün dikkatli ve doğru kullanılması gerekiyordu. Buna rağmen Kemankeş Mustafa Paşa top ve piyade desteği olmadan süvarileri ile saldırıyı tercih etti. Bu hata sonucu Osmanlı Saldırısı püskürtüldü. Osmanlı ordusunun süvari gücü iyice zayıfladı. Ruslar Bogza köyü yakınındaki Osmanlı mevziilerini ele geçirdi. Ardından Rus Ordusu hızla Avusturya birlikleri ile birleşip saat 15:00 sıralarında ana kampa saldırıya geçti. Kryngu-Meylor Ormanındaki Osmanlı ana kampına ilerleyen birliklerden Avusturya ordusu, Osmanlıların Merkez Kanadına doğru saldırıya geçti. Suvorov komutasındaki Rus Ordusu ise Osmanlı ordusunun kanatlarına özellikle sol kanadına yöneldi. Ana Osmanlı kampındaki kanatlardaki, mevziilerin tahkimatının tamamlanmadığı görülmekle; Suvorov'un öngörüsü doğrulandı. Suvorov Osmanlı Ordusunun kanatlarındaki (özellikle sol kanadındaki), süvarilerine; topçu desteğinde kare pozisyonunda piyadeler ve Rus süvari güçleri ile saldırdı. Zaten yorgun olan süvariler Osmanlı Ordusunun kanatlarını koruyamadılar. Güçleri kırılıp büyük bir hızla panik içinde kaçışmaya başladı ve Osmanlı piyadeleri de üzerlerine panik içinde gelen kendi süvarileri ile iyice zora düşüp, panikleyip kaçmaya başladı.
Rus ordusu hızla kaçan Türk birliklerini takip edip veziriazam'ın karargâhına kanatlardan (özellikle sol kanattan) hücum edip Osmanlı geri hatlarına sarktı. Cenaze Hasan Paşa'nın bütün savunmayı organize etme çabaları da böylece sonuçsuz kaldı. Panik bütün Osmanlı ordusuna, yeniçerilere kaçan askerlerle dalgalar halinde yayıldı. Bütün Osmanlı ordusu Boze nehrine doğru düzensizce geri çekilmeye başladı.
Martinesti köyündeki kamptan gelen Osmanlı saldırısı da püskürtülüp, köy ele geçirildi. Çekilme esnasında Boze nehrini geçmeye çalışan atlı ve yaya pek çok Osmanlı askeri kendilerini takip eden Rus Ordusunun paniği ile kargaşa içine düştü, çıkan kargaşada nehrin içinde yüzlerce asker düşüp boğuldu. Durum Osmanlılar açısından tam bir felaket halini aldı zira panik içinde geri çekilirken ve Boze Nehrini geçme esnasında Osmanlıların verdiği kayıp; Rus ve Avusturyalılarla yapılan muharebe de verilenlerden çok daha fazladır. Pek çok asker de Rus takibi esnasında ortadan kaybolmuştur.
Tarafların Kayıpları
Kryngu-Meylor'un 6 mil yanından, Martinesti köyüne kadar her taraf Osmanlı askerlerinin cesetleri ile doluydu. Burada Osmanlı Ordusu 8.000 kadar kayıp vermiştir. 2000'den fazla kayıp nehri geçerken, Kryngu-Meylor ile Tirgu Kukula (Targu Kakula) arasında 5.000den fazla ölü ile Osmanlı'nın kaybı 15.000'den fazla askeri buluyordu. Bunun yanında 400 kadar askerde Ruslara esir düşmüştür. Bunun yanında 23 Eylül şafağında Avusturya Ordusu komutanı Kryngu-Meylor ormanının içine Osmanlılardan arta kalan ormanın içine saklanan birlikleri yok etmesi için süvarilerini gönderdi; bu Avusturya saldırısı sırasında yaklaşık 2.000 kadar Osmanlı askeri daha öldürüldü. Osmanlı kayıpları 20.000 kişiye dayandı. Dahası Osmanlı ordusunun 67 muharebe, 7 kuşatma topu ile 6 havan topu Rusların eline geçti, 3 kadar kampta 100 kadar sancak ve cephane, pek çok at ve yük hayvanı ile develer ele geçirilenler arasındandır. Buna ilaveten Osmanlılara ait altın ve gümüş değerli eşyalarda veziriazamın ana kampında ele geçirilmiştir. Bunca Osmanlı kaybına karşın Avusturya-Rus ordusunun kaybı 500 ile 700 askeri geçmemektedir.
Savaş Sonrası
Osmanlı Ordusundan yaklaşık 15.000 kadar asker muharebe sonrası çekilip Tuna'yı aşarak Rusçuk'a çekildi. Bu muharebe neticesi artık yardım olanağı kalmayan kuşatma altındaki İzmail, Akkerman ve Bender kalelerinin Rusların eline geçmesi; Belgrad'ın da Avusturya eline geçmesi iyice kolaylaştı. Transilvanya'da Avusturya hâkimiyeti pekişti. İzmail Muharebesi sonrası 15-20 bin kadar Osmanlı askeri de Rusçuk'a çekilip buradaki askerlerle birleşti. Boze muharebesi Osmanlı Ordusunun lojistiğinede ağır darbe vurmuştur, ele geçirilen binek hayvanları ve atlar Osmanlı ordusunun hayvan sıkıntısına düşmesine sebep olmuştur. Padişah III. Selim'in çabaları bu sıkıntıyı ancak kısmen giderebilmiştir. Bununla birlikte Osmanlı Ordusu, Avusturya'nın Ziştovi Antlaşması ile savaştan çekilmesinin ardından elde kalan askerlerle Ruslarla son olarak ve Maçin Muharebesine girmiş ancak bu muharebede de bozgundan kurtulamamış ve Yaş Antlaşmasını imzalayıp Özi ve Odesa (Hacıbey) kalelerini içeren Yedisan bölgesini Ruslara bırakmak zorunda kalmıştır.
Osmanlıların düzgün hazırlık yapmadan, o günün diplomatik şartlarını hesaba katmadan 1787 yılında Ruslarla savaşa girmesi, Avusturya'yı beklemediği şekilde karşısına alması; birliklerinde disiplini sağlayamaması, yeni teknoloji ve özellikle taktiklere adapte olamaması (bu savaşta da aynen Kartal Ovası Muharebesinde olduğu gibi hala geride seyyar topçu ve süvari desteği bulunan kare formasyonundaki piyadelere, sadece süvarilerle saldırıya kalkılması ve hala süvarilerin hem atlı, hem de atsız savaşacak, ateşli silahları iyi şekilde kullanacak modern tarzda düzenlenmemesinde olduğu gibi), ateşli silahlar yönünden zayıflığı, Rusların aksine generallerin askeri yönetimdeki zayıflıkları, (üstelik bundan önce Foçşani Muharesinde aynı generalin benzer bir şekilde saldırdığını göz önünde tutmadan) düşmanın saldıracağını düşünülmeyip gereken önlemlerin alınmaması, askerin moralinin iyi tutulmaması bu muharebenin ve bu savaşın en önemli kayıp nedenlerinden biridir. Bunun yanında savaş kurallarını hiçe sayarak toplu tüfekli Avusturya Ordusunun piyadelerinin üzerine daha savaşın başında ana ordunun toparlanmasını desteğini beklemeden, Kemankeş Mustafa Paşa'nın 15.000 kişilik desteklenmemiş yorgun süvarileri ile yaptığı taarruz ve uğradığı bozgun, yeterli süvari kuvvetinin Rusların Osmanlı sol kanadına yardıma gidememesi yanında piyadelerin sol kanattan kuşatılmasına neden olmuş ve az sayıdaki Rus ve Avusturya kuvvetinin dört katı büyüklüğündeki Osmanlı Kuvvetini mağlubiyetinin önünü açmıştır. Osmanlı süvari kuvvetinin ana ordunun yanına gidip yedekte bekletilip Rus saldırısı anında topçu ve piyade destekli cepheye sürülmesi sağlansa durum çok daha farklı olabilirdi. Yine Osmanlı ordusunun sayıca fazlalığına karşın top yönünden Rus ve Avusturya kuvvetlerinin 103 topuna karşın sadece 80 topa sahip olması; üstüne bunları etkili şekilde kullanamayıp, topların korunamayıp neredeyse tamamının Rusların eline geçmesi gibi hatalarda Osmanlının diğer büyük stratejik hataları olmuştur.
Suvorov ise bu muharebedeki başarısı Avusturya Arşidükü ve Kutsal Roma Cermen İmparatoru II. Joseph tarafından "Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'nun kontu Suvorov" unvanı ve bir nişanla ödüllendirilmiştir. Kendi ülkesinde ise Çariçe II. Katerina tarafından "Rimnik Kontu" unvanı verilmesi yanında St. Andrew nişanı v.s ödüllerle ödüllendirilmiştir. Sonrasında Suvorov bu savaşta "ele geçirilmez Osmanlı kalesi" olarak bilinen "İzmail kalesi"ni bölgedeki Rus ordusunun başına geçerek bir baskınla ele geçirmesi ile ününü daha da arttırmıştır. Ölümünde Rusya'nın hiç muharebe kaybetmeyen en üst düzey generali olmuştur. Bu savaş sonrası ölümüne kadar Polonya ve İtalya gibi pek çok yerde Rusya adına savaşlara katılmış ve başarılar kazandırmıştır. Son olarak Fransız ihtilali neticesi Avusturya'ya yardıma gönderilen ancak Avusturya Ordusunun bozgunu ve Rusların bir kısım muharebeleri kaybı ile İtalya-Fransa arasında sıkışan bir Rus ordusunun kumandasını ele alıp karlı Alp dağlarından kış günü neredeyse kayıpsız geçirip kuşatmadan kurtarması ile Rus basınında Kartaca komutanı Anibal'a atfen II. Hannibal olarak adlandırılmıştır. 5 yıldızlı bir generalin ve Mareşalinde üstü olarak kabul edilen "Generalissimo"lardan biri (Efsanevi Generallerden biri) olarak bilinir olmuştur.
Galeri
- Savaş Alanı
- Focşani yakınındaki Suvorov'un Anıtı
- Suvorov'un Anıtı (detaylı görünüş)
Kaynakça
- ^ a b c Andrey Petrov (1880). II.Katerina Döneminde 2.Türk Savaşı 1787-1791 (Rusça). II (3.bölüm). St. Petersburg: RM Printing Golike. s. 70—72.
- ^ . 6 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2008.
- ^ a b c d e f Ayla Efe. (PDF). s. 143. 10 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2012.
- ^ Andrey Petrov (1880). II.Katerina Döneminde II. Türk Savaşı 1787-1791 (Rusça). II (3.bölüm). St. Petersburg: RM Printing Golike. s. 75.
- Rus vikipedisindeki Rymnik Muharebesi maddesinin çevrisinden büyük ölçüde yararlanılmıştır. 1 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Ayrıca bakınız
- Suvorov'un izlediği taktiği gösteren animasyonlu haritanın bulunduğu site (Rusça) 29 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Mart 2012 Boze Muharebesi ya da Rymnik Rimnik Muharebesi Avusturya kaynaklarinda Martinesti Muharebesi diye de adi gecmektedir 22 Eylul 1789 da Osmanli ordusu ile Rus ve Avusturya ordulari arasinda yapilan ve agir Osmanli yenilgisi ile sonuclanan bir muharebedir Bu muharebe neticesi kusatma altindaki Izmail Akkerman ve Bender kalelerinin Ruslarin eline gecmesi kusatma altindaki Belgrad in Avusturya eline gecmesi iyice kolaylasti Savasin yapildigi Romanya da bulan bir yerdir bu bolge gunumuzde Buzău Boze yonetim birimine baglidir Bu bolgede Ramnicu Sărat nehri diger adiyla Rimnik Ingilizce ve Rusca Rymnik Almanca Rebnick nehri olarak bilinen ve Siret Nehri nin bir kolu olan nehir bulunmaktadir Yine Siret in bir kolu olan Buzau Nehri Boze Nehri bu yakinlardan gecmekte ve Siret Nehri ile birlesmektedir Bu sebeple bu muharebe sehri yakinlarinda Rimnik Nehri ve yakinlarinda bulunan yapildigindan Turk kaynaklari bu muharebeyi Boze Muharebesi yabanci kaynaklar ise Rymnik Rimnik Muharebesi olarak adlandirmaktadir Bununla birlikte cesitli yabanci kaynaklar bu savasin komutani olarak yanlislikla Koca Yusuf Pasa yi gosterirler oysaki Koca Yusuf Pasa Osmanli kaynaklarina gore basarisizliklari nedeniyle 1789 Mayis ayinda veziriazamlik gorevinden alinip haziran 1789 da bu gorev Cenaze Hasan Pasa ya verildiginden bu muharebe de Osmanli Veziriazami komutasindaki bir ordu ile yapildigindan bu muharebede Osmanli Ordusunun komutani Cenaze Hasan Pasa dir Hasan Pasa ya bagli Osmanli suvari kuvvetlerinin komutani ise dir Boze Rymnik Rimnik Muharebesi1787 1792 Osmanli Rus Savasi 1787 1791 Osmanli Avusturya SavasiTarih22 Eylul 1789Bolgeyakinlari ve Siret Nehrinin kollari olan Boze ve Ramnicu Sărat Rymnik NehirleriSonucKesin Rusya Avusturya ZaferiTaraflarRus Imparatorlugu Avusturya ArsidukluguOsmanli ImparatorluguKomutanlar ve liderlerAleksandr SuvorovCenaze Hasan PasaGucler25 000 103 top kaynak belirtilmeli 60 000 100 000 80 top kaynak belirtilmeli Kayiplar500 700 olu15 000 26 000 olu ve yarali 400 esir 67 muharebe ve 7 kusatma topu 6 havan topu 100 kadar sancak Pek cok at ve binek hayvaniSavas NedeniFocsani Muharebesindeki Osmanli yenilgisi sonrasi Osmanlilar Rus ve Avusturya Ordusuna buyuk bir darbe vurmaya ve kusatma altindaki ozellikle Izmail Akkerman ve Bender kalelerini kusatmadan kurtarmaya karar verdi Bu sirada basarisizliklarin faturasinin kesildigi Veziriazam Koca Yusuf Pasa gorevden alinarak yerine Muhadiye ve Sebes Muharebesini Koca Yusuf Pasa ile kazandiran Cenaze Hasan Pasa veziriazam olarak gorevlendirilmisti 60 000 ile 100 000 kisiyi bulan buyuk bir Osmanli kuvveti yeni veziriazam yonetiminde Ruscuk tan yola cikti Ordu oncelikle Foksani ye ulasmayi buradaki Avusturya ve sonrasinda Rus kuvvetlerini yenmeyi ve kisida burada gecirmeyi hedefliyordu O sirada Ruslar guclerini kale kusatmalarina ozellikle Izmail uzerine yogunlastirmislardi Bu sebeple bolgede halihazirda Rus kuvvetlerinin sayisi azdi Bununla birlikte bu bolge yakininda Prens Coburg kumandasinda 18 000 kisilik bir Avusturya gucu bulunuyordu Avusturya birlikleri bu buyuk Osmanli gucunden Brăila Ibrail den ve Buzău Boze nehri uzerinden gecmeye basladiginda haberdar oldular Acele olarak Ruslardan yardim istediler Bunun uzerine Aleksandr Suvorov kendi komutasindaki toplam 7 000 askerle 2 gunde 100 milden fazla yol kat ederek 21 Eylulde Avusturya birliklerinin yardimina gitti Ruslar ve Avusturyalilar Rimnik ve Boze Nehirleri dahil cesitli nehirler arasindaki koy orman ve yerlesim alanlarina Osmanlilarin dort kamp kurdugunu tespit ettiler Osmanlilarin bir kampi Martinesti koyunde bir kampi Targu Kakula da bir kampida Bogza koyu yakinlarindaydi Osmanli veziriazaminin ve ana kuvvetlerinin bulundugu ana kamp ise Kryngu Meylor Ormani yakinindaydi Avusturya komutani Ruslarla birlikte toplam 25 000 kisilik bir orduya sahip oldugunu buna karsin Osmanlilarin bunun 4 kati bir birlikle geldigini gorunce savunma yapmak ve bu sekilde Osmanlilari oyalamak konusunda bir plan yapmisti Ancak yardima gelen ve Osmanli Kuvvetlerini iyi bilen Aleksandr Suvorov Avusturya prensi ile ayni goruste degildi Acilen saldiriya gecmeleri aksi takdirde ne olursa olsun kendi emrindeki 7 000 askerle tek basina Osmanlilarin uzerine saldirip Avusturya Ordusunun cokusunu izleyecegi yolunda prensi tehdit etti Suvarov un israrlari neticesinde Avusturyalilar onun plani dogrultusunda Osmanli ordusuna hucum etmeyi kabul ettiler Suvarov un tespitlerine gore Osmanli Ordusu daha tam olarak kamplarina yerlesememisti ayrica suvarileri de yorgundu ordu degisik kamplar kurdugundan birliklerin iletisiminde sorunlar vardi Birlikler arasinda mesafeler vardi ve Osmanli Ordusu sayica fazla olmasina guvenip hic ani birlesik bir Rus Avusturya saldirisini beklemiyordu diger yandan ordu daha yeni yerlesmeye basladigindan gerekli tedbirleri de alamamisti Ruslari da o an icin Avusturyalilarin uzaginda saniyordu oysaki Suvorov yardim cagrisi gelir gelmez yola cikip 2 gunde piyade ve suvarileri ile o gunun kosullarinda 100 mil 160 km gibi bir mesafeyi kisa surede asmisti MuharebeTrattner Edler tarafindan hazirlanan Boze Muharebesi taktiklerini gosterir harita Avusturya ve Rus Ordusu iki sutun halinde 22 Eylul gecesi ilerlemeye basladi ve Rimnik nehrini astilar Rus ordusu sabaha karsi 6 00 sularinda saldiriya basladi ve 1 5 km ilerleyip Osmanli nin sag kanadindaki Targu Kakula Targu Dolls kampina saldirdilar Ruslar top atesine maruz kalsalarda suvarilerini topcularini kullanip topcu birliklerini susturdular ve Rus suvarisi baskina ugramis Osmanli birliklerinin duzensiz sekilde yaptigi saldirilari da puskurttu Kamptaki askerler Rimnik nehrine dogru panik icinde kacmaya basladilar Crangul Mieilor ormanindaki Osmanli Mevziilerine iliskin muharebe planini gosterir harita Bu sirada Avusturya ordusu 15 000 kisilik nin komutasindaki suvari kuvvetleri ile karsi karsiya geldi Osmanli Suvari kuvvetlerinin amaci Rus ve Avusturya ordularini birbirinden ayirmak ve Osmanli kanatlarini korumakti Ancak Avusturya Ordusu toplara piyade ve suvari guclerine sahipti ve butun gucuyle bu kuvvetlerin onune cikmisti normalde savas kurallari geregi Osmanli suvari kuvvetlerinin derhal geri cekilerek ana Osmanli kuvvetlerini bekleyip ana kuvvetlerle beraber saldirmasi gerekiyordu Dahasi suvari gucleri ordunun Eflak Bogdan a uzun yuruyusu nedeniyle zaten yorgundu atlarin ve kuvvetlerinin gucunun dikkatli ve dogru kullanilmasi gerekiyordu Buna ragmen Kemankes Mustafa Pasa top ve piyade destegi olmadan suvarileri ile saldiriyi tercih etti Bu hata sonucu Osmanli Saldirisi puskurtuldu Osmanli ordusunun suvari gucu iyice zayifladi Ruslar Bogza koyu yakinindaki Osmanli mevziilerini ele gecirdi Ardindan Rus Ordusu hizla Avusturya birlikleri ile birlesip saat 15 00 siralarinda ana kampa saldiriya gecti Kryngu Meylor Ormanindaki Osmanli ana kampina ilerleyen birliklerden Avusturya ordusu Osmanlilarin Merkez Kanadina dogru saldiriya gecti Suvorov komutasindaki Rus Ordusu ise Osmanli ordusunun kanatlarina ozellikle sol kanadina yoneldi Ana Osmanli kampindaki kanatlardaki mevziilerin tahkimatinin tamamlanmadigi gorulmekle Suvorov un ongorusu dogrulandi Suvorov Osmanli Ordusunun kanatlarindaki ozellikle sol kanadindaki suvarilerine topcu desteginde kare pozisyonunda piyadeler ve Rus suvari gucleri ile saldirdi Zaten yorgun olan suvariler Osmanli Ordusunun kanatlarini koruyamadilar Gucleri kirilip buyuk bir hizla panik icinde kacismaya basladi ve Osmanli piyadeleri de uzerlerine panik icinde gelen kendi suvarileri ile iyice zora dusup panikleyip kacmaya basladi Rus ordusu hizla kacan Turk birliklerini takip edip veziriazam in karargahina kanatlardan ozellikle sol kanattan hucum edip Osmanli geri hatlarina sarkti Cenaze Hasan Pasa nin butun savunmayi organize etme cabalari da boylece sonucsuz kaldi Panik butun Osmanli ordusuna yenicerilere kacan askerlerle dalgalar halinde yayildi Butun Osmanli ordusu Boze nehrine dogru duzensizce geri cekilmeye basladi Catismalari gosterir diger bir harita Martinesti koyundeki kamptan gelen Osmanli saldirisi da puskurtulup koy ele gecirildi Cekilme esnasinda Boze nehrini gecmeye calisan atli ve yaya pek cok Osmanli askeri kendilerini takip eden Rus Ordusunun panigi ile kargasa icine dustu cikan kargasada nehrin icinde yuzlerce asker dusup boguldu Durum Osmanlilar acisindan tam bir felaket halini aldi zira panik icinde geri cekilirken ve Boze Nehrini gecme esnasinda Osmanlilarin verdigi kayip Rus ve Avusturyalilarla yapilan muharebe de verilenlerden cok daha fazladir Pek cok asker de Rus takibi esnasinda ortadan kaybolmustur Taraflarin KayiplariKryngu Meylor un 6 mil yanindan Martinesti koyune kadar her taraf Osmanli askerlerinin cesetleri ile doluydu Burada Osmanli Ordusu 8 000 kadar kayip vermistir 2000 den fazla kayip nehri gecerken Kryngu Meylor ile Tirgu Kukula Targu Kakula arasinda 5 000den fazla olu ile Osmanli nin kaybi 15 000 den fazla askeri buluyordu Bunun yaninda 400 kadar askerde Ruslara esir dusmustur Bunun yaninda 23 Eylul safaginda Avusturya Ordusu komutani Kryngu Meylor ormaninin icine Osmanlilardan arta kalan ormanin icine saklanan birlikleri yok etmesi icin suvarilerini gonderdi bu Avusturya saldirisi sirasinda yaklasik 2 000 kadar Osmanli askeri daha olduruldu Osmanli kayiplari 20 000 kisiye dayandi Dahasi Osmanli ordusunun 67 muharebe 7 kusatma topu ile 6 havan topu Ruslarin eline gecti 3 kadar kampta 100 kadar sancak ve cephane pek cok at ve yuk hayvani ile develer ele gecirilenler arasindandir Buna ilaveten Osmanlilara ait altin ve gumus degerli esyalarda veziriazamin ana kampinda ele gecirilmistir Bunca Osmanli kaybina karsin Avusturya Rus ordusunun kaybi 500 ile 700 askeri gecmemektedir Savas SonrasiOsmanli Ordusundan yaklasik 15 000 kadar asker muharebe sonrasi cekilip Tuna yi asarak Ruscuk a cekildi Bu muharebe neticesi artik yardim olanagi kalmayan kusatma altindaki Izmail Akkerman ve Bender kalelerinin Ruslarin eline gecmesi Belgrad in da Avusturya eline gecmesi iyice kolaylasti Transilvanya da Avusturya hakimiyeti pekisti Izmail Muharebesi sonrasi 15 20 bin kadar Osmanli askeri de Ruscuk a cekilip buradaki askerlerle birlesti Boze muharebesi Osmanli Ordusunun lojistiginede agir darbe vurmustur ele gecirilen binek hayvanlari ve atlar Osmanli ordusunun hayvan sikintisina dusmesine sebep olmustur Padisah III Selim in cabalari bu sikintiyi ancak kismen giderebilmistir Bununla birlikte Osmanli Ordusu Avusturya nin Zistovi Antlasmasi ile savastan cekilmesinin ardindan elde kalan askerlerle Ruslarla son olarak ve Macin Muharebesine girmis ancak bu muharebede de bozgundan kurtulamamis ve Yas Antlasmasini imzalayip Ozi ve Odesa Hacibey kalelerini iceren Yedisan bolgesini Ruslara birakmak zorunda kalmistir Osmanlilarin duzgun hazirlik yapmadan o gunun diplomatik sartlarini hesaba katmadan 1787 yilinda Ruslarla savasa girmesi Avusturya yi beklemedigi sekilde karsisina almasi birliklerinde disiplini saglayamamasi yeni teknoloji ve ozellikle taktiklere adapte olamamasi bu savasta da aynen Kartal Ovasi Muharebesinde oldugu gibi hala geride seyyar topcu ve suvari destegi bulunan kare formasyonundaki piyadelere sadece suvarilerle saldiriya kalkilmasi ve hala suvarilerin hem atli hem de atsiz savasacak atesli silahlari iyi sekilde kullanacak modern tarzda duzenlenmemesinde oldugu gibi atesli silahlar yonunden zayifligi Ruslarin aksine generallerin askeri yonetimdeki zayifliklari ustelik bundan once Focsani Muharesinde ayni generalin benzer bir sekilde saldirdigini goz onunde tutmadan dusmanin saldiracagini dusunulmeyip gereken onlemlerin alinmamasi askerin moralinin iyi tutulmamasi bu muharebenin ve bu savasin en onemli kayip nedenlerinden biridir Bunun yaninda savas kurallarini hice sayarak toplu tufekli Avusturya Ordusunun piyadelerinin uzerine daha savasin basinda ana ordunun toparlanmasini destegini beklemeden Kemankes Mustafa Pasa nin 15 000 kisilik desteklenmemis yorgun suvarileri ile yaptigi taarruz ve ugradigi bozgun yeterli suvari kuvvetinin Ruslarin Osmanli sol kanadina yardima gidememesi yaninda piyadelerin sol kanattan kusatilmasina neden olmus ve az sayidaki Rus ve Avusturya kuvvetinin dort kati buyuklugundeki Osmanli Kuvvetini maglubiyetinin onunu acmistir Osmanli suvari kuvvetinin ana ordunun yanina gidip yedekte bekletilip Rus saldirisi aninda topcu ve piyade destekli cepheye surulmesi saglansa durum cok daha farkli olabilirdi Yine Osmanli ordusunun sayica fazlaligina karsin top yonunden Rus ve Avusturya kuvvetlerinin 103 topuna karsin sadece 80 topa sahip olmasi ustune bunlari etkili sekilde kullanamayip toplarin korunamayip neredeyse tamaminin Ruslarin eline gecmesi gibi hatalarda Osmanlinin diger buyuk stratejik hatalari olmustur Suvorov ise bu muharebedeki basarisi Avusturya Arsiduku ve Kutsal Roma Cermen Imparatoru II Joseph tarafindan Kutsal Roma Cermen Imparatorlugu nun kontu Suvorov unvani ve bir nisanla odullendirilmistir Kendi ulkesinde ise Carice II Katerina tarafindan Rimnik Kontu unvani verilmesi yaninda St Andrew nisani v s odullerle odullendirilmistir Sonrasinda Suvorov bu savasta ele gecirilmez Osmanli kalesi olarak bilinen Izmail kalesi ni bolgedeki Rus ordusunun basina gecerek bir baskinla ele gecirmesi ile ununu daha da arttirmistir Olumunde Rusya nin hic muharebe kaybetmeyen en ust duzey generali olmustur Bu savas sonrasi olumune kadar Polonya ve Italya gibi pek cok yerde Rusya adina savaslara katilmis ve basarilar kazandirmistir Son olarak Fransiz ihtilali neticesi Avusturya ya yardima gonderilen ancak Avusturya Ordusunun bozgunu ve Ruslarin bir kisim muharebeleri kaybi ile Italya Fransa arasinda sikisan bir Rus ordusunun kumandasini ele alip karli Alp daglarindan kis gunu neredeyse kayipsiz gecirip kusatmadan kurtarmasi ile Rus basininda Kartaca komutani Anibal a atfen II Hannibal olarak adlandirilmistir 5 yildizli bir generalin ve Maresalinde ustu olarak kabul edilen Generalissimo lardan biri Efsanevi Generallerden biri olarak bilinir olmustur GaleriSavas Alani Focsani yakinindaki Suvorov un Aniti Suvorov un Aniti detayli gorunus Kaynakca a b c Andrey Petrov 1880 II Katerina Doneminde 2 Turk Savasi 1787 1791 Rusca II 3 bolum St Petersburg RM Printing Golike s 70 72 6 Mart 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Mart 2008 a b c d e f Ayla Efe PDF s 143 10 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Mart 2012 Andrey Petrov 1880 II Katerina Doneminde II Turk Savasi 1787 1791 Rusca II 3 bolum St Petersburg RM Printing Golike s 75 Rus vikipedisindeki Rymnik Muharebesi maddesinin cevrisinden buyuk olcude yararlanilmistir 1 Agustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ayrica bakinizSuvorov un izledigi taktigi gosteren animasyonlu haritanin bulundugu site Rusca 29 Agustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde