Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sandal ağacı (Santalum album), Santalaceae familyasından tropik bir ağaç türü.
| Sandal ağacı | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Sandal ağacı'nın yaprakları. | ||||||||||||||||
| Korunma durumu | ||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Santalum album L. |
Hoş kokusu ve tıbbi yararlılıkları ve kaliteli ağaç dokusu sebebiyle ticari olarak da yararlanılmaktadır. Kültür türleri ticari amaçlı olarak insan eliyle yetiştirilse de, doğadaki yabani sandal ağaçlarının durumu azalan orman alanları ve kesilen ağaçlar yüzünden büyük tehlike altındadır. Bu ağaç Türkiye'de sıklıkla halk arasında "sandal ağacı" olarak da adlandırılan kocayemiş ile akraba olan Arbutus andrachne ile karıştırılmakla birlikte bu türle hiçbir alakası yoktur.
Ağaçları ağır, sarı ve ince tanelidir ve diğer birçok aromatik ağacın aksine kokularını onlarca yıl korurlar. kullanım için ağacından çıkarılır. Sandal ağacı 'dan sonra dünyanın en pahalı ikinci ağacıdır., Afrika kara ağaçlarından daha pahalı aromatik ağaç üretir. Afrika kara ağacı ve sandal ağacı ahşap işlemede kullanılır. Sandal ağacı ahşap işleme için kullanılan en pahalı ahşap (Afrika kara ağacından sonra) ve aroma için ikinci en pahalı ağaç olabilir (agarwood'dan sonra). Hem Yavaş büyüyen ağacı hem de yağı çok değerli ayırt edici bir koku üretir.
Özellikleri
Sandal ağacının boyu 4 ila 9 metre arasında değişir. Ağaç 100 yaşına kadar yaşayabilir. Kökler dik iken gelişigüzel yayılmaya başlar. İnce, mızrak biçiminde yaprakları vardır. 3 yıl içinde büyüyen ağaç meyve verecek hale gelir ancak tam veriminde ağacın meyve verebilmesi ancak beşinci yıldan sonra görülür. Azonal topraklarda yetişir. Hoş kokusu sebebiyle dallarından ve gövdesinden özellikle Hindistan ve Uzak Doğu'da tütsü üretiminde yararlanılır, bunun dışında ağaçtan elde edilen kokulu yağ, sanayi ve parfümeri de kullanılır.
Gerçek sandal ağaçları
Sandal ağaçları orta büyüklükte ağaçlardır ve Avrupa ökseotu ile aynı botanik ailesinin parçasıdır. Bu grubun önemli üyeleri Hint sandal ağacı ( Santalum album ) ve Avustralya sandal ağacı ( ); cinsindeki diğerlerinin de kokulu ahşapları vardır. Bunlar Hindistan, Nepal, Bangladeş, Pakistan, Sri Lanka, Avustralya, Endonezya, Hawaii ve diğer ülkelerde Pasifik Adalarında bulunur.
- Güney Hindistan'a özgü tehdit altındaki bir türdür ve ve ve gibi birkaç dağlık alanlarda yetişir. Hindistan, Pakistan ve Nepal'deki sandal ağaçları devlete ait olmasına ve hasatının kontrol altında olmasına rağmen birçok ağaç yasadışı olarak kesilmektedir. Sandal ağacı yağı fiyatları son zamanlarda kg başına 2.000 $ 'a çıktı.
, Seshachalam, Veliganda, Lankamala ve Palakonda tepe aralıklarına endemiktir, bölgesindeki Kurnool ve , ilçelerinde ve Nellore‘nin kısımlarında ve Andhra Pradeş’teki Prakasam’da, Karnataka’nın (eski adıyla Mysore Eyaleti) ’nde bulunur ve güney Hindistan'daki Kerala’daki marayoor ormanlarının kalitesi yüksektir.
Ekonomik sömürü için Tamil Nadu'da ile yeni plantasyon oluşturuldu. Batı Avustralya'daki 'da Hint sandal ağacı büyük ölçekte yetiştirilir. Bu tür ticari yağ üretiminde kullanılan sandal ağacının birincil kaynağıdır ve Batı Hint Sandal Ağacı Amyris balsamifera ile karıştırılmamalıdır.
- , ve , Hawaii sandal ağacı ( ʻ iliahi ) de kullanıldı ve yüksek kaliteli kabul edildi. Bu üç tür 1790-1825 yılları arasında ağaçların temini bitmeden bitirildi (dördüncü tür , sadece subalpin alanlarda meydana gelir ve asla ihraç edilmez). S. freycinetianum ve S. paniculatum bugün nispeten yaygın olmasına rağmen, eski bolluklarını veya boyutlarını geri kazanmamışlardır ve S. eliptik nadirdir.
Dağılışı
Sandal ağacı'nın anavatanı Hindistan yarımadası, Avustralya ve Doğu Endonezya'dır. Günümüzde ise Çin, Sri Lanka, Filipinler gibi çeşitli ülkelerin ormanlarına yayılmıştır.
Kaynakça
- ^ Kumar, A. N. Arun; Joshi, Geeta; Ram, H. Y. Mohan (25 Aralık 2012). "Sandalwood: history, uses, present status and the future" (PDF). Current Science. 103 (12). 28 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 4 Temmuz 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sandal agaci Santalum album Santalaceae familyasindan tropik bir agac turu Sandal agaciSandal agaci nin yapraklari Korunma durumuHassas IUCN 2 3 Biyolojik siniflandirmaAlem PlantaeKlad Angiosperms Kapali tohumlular Klad Eudicots Iki cenekliler Klad Core eudicotsTakim Familya SantalaceaeCins Tur S albumIkili adlandirmaSantalum album L Hos kokusu ve tibbi yararliliklari ve kaliteli agac dokusu sebebiyle ticari olarak da yararlanilmaktadir Kultur turleri ticari amacli olarak insan eliyle yetistirilse de dogadaki yabani sandal agaclarinin durumu azalan orman alanlari ve kesilen agaclar yuzunden buyuk tehlike altindadir Bu agac Turkiye de siklikla halk arasinda sandal agaci olarak da adlandirilan kocayemis ile akraba olan Arbutus andrachne ile karistirilmakla birlikte bu turle hicbir alakasi yoktur Agaclari agir sari ve ince tanelidir ve diger bircok aromatik agacin aksine kokularini onlarca yil korurlar kullanim icin agacindan cikarilir Sandal agaci dan sonra dunyanin en pahali ikinci agacidir Afrika kara agaclarindan daha pahali aromatik agac uretir Afrika kara agaci ve sandal agaci ahsap islemede kullanilir Sandal agaci ahsap isleme icin kullanilan en pahali ahsap Afrika kara agacindan sonra ve aroma icin ikinci en pahali agac olabilir agarwood dan sonra Hem Yavas buyuyen agaci hem de yagi cok degerli ayirt edici bir koku uretir OzellikleriHyderabad da Santalum album Chandan Sandal agacinin boyu 4 ila 9 metre arasinda degisir Agac 100 yasina kadar yasayabilir Kokler dik iken gelisiguzel yayilmaya baslar Ince mizrak biciminde yapraklari vardir 3 yil icinde buyuyen agac meyve verecek hale gelir ancak tam veriminde agacin meyve verebilmesi ancak besinci yildan sonra gorulur Azonal topraklarda yetisir Hos kokusu sebebiyle dallarindan ve govdesinden ozellikle Hindistan ve Uzak Dogu da tutsu uretiminde yararlanilir bunun disinda agactan elde edilen kokulu yag sanayi ve parfumeri de kullanilir Gercek sandal agaclariSandal fidanlariSantalum album Sandal agaclari orta buyuklukte agaclardir ve Avrupa okseotu ile ayni botanik ailesinin parcasidir Bu grubun onemli uyeleri Hint sandal agaci Santalum album ve Avustralya sandal agaci cinsindeki digerlerinin de kokulu ahsaplari vardir Bunlar Hindistan Nepal Banglades Pakistan Sri Lanka Avustralya Endonezya Hawaii ve diger ulkelerde Pasifik Adalarinda bulunur Guney Hindistan a ozgu tehdit altindaki bir turdur ve ve ve gibi birkac daglik alanlarda yetisir Hindistan Pakistan ve Nepal deki sandal agaclari devlete ait olmasina ve hasatinin kontrol altinda olmasina ragmen bircok agac yasadisi olarak kesilmektedir Sandal agaci yagi fiyatlari son zamanlarda kg basina 2 000 a cikti Seshachalam Veliganda Lankamala ve Palakonda tepe araliklarina endemiktir bolgesindeki Kurnool ve ilcelerinde ve Nellore nin kisimlarinda ve Andhra Prades teki Prakasam da Karnataka nin eski adiyla Mysore Eyaleti nde bulunur ve guney Hindistan daki Kerala daki marayoor ormanlarinin kalitesi yuksektir Ekonomik somuru icin Tamil Nadu da ile yeni plantasyon olusturuldu Bati Avustralya daki da Hint sandal agaci buyuk olcekte yetistirilir Bu tur ticari yag uretiminde kullanilan sandal agacinin birincil kaynagidir ve Bati Hint Sandal Agaci Amyris balsamifera ile karistirilmamalidir ve Hawaii sandal agaci ʻ iliahi de kullanildi ve yuksek kaliteli kabul edildi Bu uc tur 1790 1825 yillari arasinda agaclarin temini bitmeden bitirildi dorduncu tur sadece subalpin alanlarda meydana gelir ve asla ihrac edilmez S freycinetianum ve S paniculatum bugun nispeten yaygin olmasina ragmen eski bolluklarini veya boyutlarini geri kazanmamislardir ve S eliptik nadirdir DagilisiSandal agaci nin anavatani Hindistan yarimadasi Avustralya ve Dogu Endonezya dir Gunumuzde ise Cin Sri Lanka Filipinler gibi cesitli ulkelerin ormanlarina yayilmistir Kaynakca Kumar A N Arun Joshi Geeta Ram H Y Mohan 25 Aralik 2012 Sandalwood history uses present status and the future PDF Current Science 103 12 28 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 4 Temmuz 2020