Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
V. Levan Dadiani (Gürcüce: ლევან V დადიანი; 1793 - 30 Temmuz 1846), 1804'ten 1846'daki ölümüne Megrelya'nın prensliğini yapmıştır. Dadiani hanedanından gelen Levan, Grigol Dadiani'nin oğludur. Babası Grigol Dadiani'nin ölümünden sonra tahta geçmiştir. 1804-1811 yılları arasında yaşı küçük olduğu için annesi Nino Megrelya'yı yönetmiştir. Levan Dadiani hükûmet işlerine pek ilgi göstermemiş ve 1840 yılında oğlu David Dadiani'nin tahta geçmesi için istifa etmiştir. Bununla beraber ölümüne kadar Megrelya Prensi unvanına sahip olmuştur.
İlk yılları ve hükümdarlığı
Levan Dadiani, Megrelya Prensi Grigol Dadiani'nin en büyük oğludur. Grigol'un eşi ise Kartli-Kaheti Krallığı'nın son kralı olan XII. Giorgi'nin kızı Nino'dur. Grigol, Megrelya Prensliği'ni Rus İmparatorluğu'na bağladıktan birkaç ay sonra, Ekim 1804'te öldü. Rus hükûmeti, Levan Dadiani'nin Grigol Dadiani'nin halefisi olduğunu doğruladı. Grigol, 1802'de Megrelya'daki güç mücadelesinde Abhazların verdiği desteğe karşılık oğlunu fahri rehin olarak Abhazya'da ikamet eden Keleş Ahmed-Bey Çaçba'ya teslim etmişti. Rus ordusu, Rus monarşisine bağımlılık yemini eden Levan'ı serbest bıraktı ve Abhazya'dan Megrelya'ya geri getirdi. Levan bu vesileyle tümgeneralliğe terfi etti ve 1. Sınıf Saint Anna Nişanı'nın sahibi oldu. Levan'ın tahta çıkışına amcası Manuçar Dadiani tarafından karşı çıktı, ancak güç mücadelesini Levan'ın annesi Nino ve Chqondidi başpiskoposu tarafından desteklenen Levan Dadiani kazandı.
Askerliği
Levan o dönemde reşit olmadığından, annesinin başkanlığında ettiği naiplik konseyi kuruldu. Konseyde ortaya çıkan gerilimlerden sonra Prenses Nino hükûmetten ayrıldı ve Levan 1811'de tam iktidar yetkilerini devraldı. Levan Megrelya'daki Rus çıkarlarını savundu ve Rusların düzenlediği seferlerinde Megrel kuvvetlerinin başında yer aldı. 1809 yılında Osmanlı İmparatorluğu'na karşı yapılan savaşta Poti'nin başarılı bir şekilde kuşatılmasını sağladı. Sonraki yıllarda, Megrelya'nın üzerinde yüzyıllardır hak iddia eden İmereti Krallığı ve Osmanlı'nın elindeki Çıldır Eyaleti'nin fethinde Ruslara yardım etti. Savaşlardaki başarılarına istinaden 2. Sınıf Aziz Vladimir Nişanı kazandı.
Levan ayrıca Rus nüfusunun Abhazya'ya yayılmasında etkili oldu ve Prens Sefer Ali-Bey Şervaşidze'yi destekledi. 1813'te Megrelya ve Abhazya arasındaki bir sınır bölgesi olan Samurzakano'nun kontrolünü ele geçirdi. 1818 ve 1824'te Abhazya'nın iç kısımlarına sefer düzenledi. 1819 ve 1820'de Dadiani, Imereti ve Guria'daki isyancılarla savaşan Rus kuvvetlerine katıldı. Levan'ın Rus ordusunda subay olan küçük kardeşi Giorgi, isyancılarla işbirliği yaptı. Bunun üzerine Levan, kardeşini Rus yetkililere teslim etti. Ağustos 1829'daki Rus-Türk Savaşı sırasında, Tümgeneral Karl Hesse yönetiminde görev yapan Dadiani ve Megreller, Türklerin mağlup olmasında etkin rol oynadılar. Levan Dadiani, 1820'de korgeneral rütbesine terfi etti ve 1830'da Saint Alexander Nevsky Nişanı'nın sahibi oldu.
Megrelya
Levan Dadiani'nin otokratik bir liderdi. Hayatını avcılığa adamış olan Levan, devlet işlerine çok az ilgi duyuyordu. Onun döneminde, devlet işleriyle 1834'teki ölümüne kadar Didi-Niko Dadiani ilgilenmiştir. Bununla beraber, 1830'da Martvili Manastırı'nda bir okulun kurulmasına yardımcı olmuştur.
Levan, Mısır'a kereste satarak zenginleşmeyi, zenginleştikten sonra da Megrelya'nın başkenti Zugdidi'yi "Grigoriopolis" adlı modern bir şehre dönüştürmeyi hayal ediyordu. Levan, 1837'de Çar I. Nikolay'a bu isteğini bir dilekçeyle bildirdi. Eylül 1837'de I. Nikolay Zugdidi'nin adının Grigoriopolis olabileceğini, ama bölgeye şehir statüsü vermeyi kabul etmediğini açıkladı.
Niko Dadiani'nin 1834'teki ölümüyle beraber Levan, devlet işleriyle ilgilenmesi için Tiflis'te eğitim gören en büyük oğlu Davit'i Megrelya'ya çağırdı. Bununla beraber, Davit'in reform çabaları yerel halk ve hatta babası tarafından hoş karşılanmadı. Hayal kırıklığına uğrayan Davit Tiflis'e döndü. Levan Dadiani, ülkenin siyasi gidişatı ve kötüleşen sağlık problemleri nedeniyle 11 Mayıs 1840'ta oğlu Davit'in tahta geçmesi için istifa etti. Altı yıl sonra Zugdidi'de öldü ve Martvili Manastırı'na gömüldü.
Notlar
- ^ a b c Rayfield 2012.
- ^ a b Gvosdev 2000.
- ^ a b c d Grebelsky, Dumin & Lapin 1993.
- ^ Berzhe 1884.
- ^ . Dadiani Dynasty. Smithsonian Institution in association with National Parliamentary Library of Georgia. 26 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2017.
Kaynakça
- Berzhe (1884). (PDF). Russkaya Starina (Rusça). 43: 377-398. 13 Mart 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2020.
- Дворянские роды Российской империи. Том 4: Князья Царства Грузинского [Noble families of the Russian Empire. Vol. 4: Princes of the Kingdom of Georgia] (Rusça). Vesti. 1993.
- Imperial policies and perspectives towards Georgia, 1760–1819. New York: Palgrave. 2000. ISBN .
- Edge of Empires: A History of Georgia. Londra: Reaktion Books. 2012. ISBN .
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen Grigol Dadiani | Megrelya prensi 1804–1846 | Sonra gelen Davit Dadiani |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
V Levan Dadiani Gurcuce ლევან V დადიანი 1793 30 Temmuz 1846 1804 ten 1846 daki olumune Megrelya nin prensligini yapmistir Dadiani hanedanindan gelen Levan Grigol Dadiani nin ogludur Babasi Grigol Dadiani nin olumunden sonra tahta gecmistir 1804 1811 yillari arasinda yasi kucuk oldugu icin annesi Nino Megrelya yi yonetmistir Levan Dadiani hukumet islerine pek ilgi gostermemis ve 1840 yilinda oglu David Dadiani nin tahta gecmesi icin istifa etmistir Bununla beraber olumune kadar Megrelya Prensi unvanina sahip olmustur V Levan Dadiani Megrelya PrensiIlk yillari ve hukumdarligiLevan Dadiani Megrelya Prensi Grigol Dadiani nin en buyuk ogludur Grigol un esi ise Kartli Kaheti Kralligi nin son krali olan XII Giorgi nin kizi Nino dur Grigol Megrelya Prensligi ni Rus Imparatorlugu na bagladiktan birkac ay sonra Ekim 1804 te oldu Rus hukumeti Levan Dadiani nin Grigol Dadiani nin halefisi oldugunu dogruladi Grigol 1802 de Megrelya daki guc mucadelesinde Abhazlarin verdigi destege karsilik oglunu fahri rehin olarak Abhazya da ikamet eden Keles Ahmed Bey Cacba ya teslim etmisti Rus ordusu Rus monarsisine bagimlilik yemini eden Levan i serbest birakti ve Abhazya dan Megrelya ya geri getirdi Levan bu vesileyle tumgenerallige terfi etti ve 1 Sinif Saint Anna Nisani nin sahibi oldu Levan in tahta cikisina amcasi Manucar Dadiani tarafindan karsi cikti ancak guc mucadelesini Levan in annesi Nino ve Chqondidi baspiskoposu tarafindan desteklenen Levan Dadiani kazandi AskerligiLevan o donemde resit olmadigindan annesinin baskanliginda ettigi naiplik konseyi kuruldu Konseyde ortaya cikan gerilimlerden sonra Prenses Nino hukumetten ayrildi ve Levan 1811 de tam iktidar yetkilerini devraldi Levan Megrelya daki Rus cikarlarini savundu ve Ruslarin duzenledigi seferlerinde Megrel kuvvetlerinin basinda yer aldi 1809 yilinda Osmanli Imparatorlugu na karsi yapilan savasta Poti nin basarili bir sekilde kusatilmasini sagladi Sonraki yillarda Megrelya nin uzerinde yuzyillardir hak iddia eden Imereti Kralligi ve Osmanli nin elindeki Cildir Eyaleti nin fethinde Ruslara yardim etti Savaslardaki basarilarina istinaden 2 Sinif Aziz Vladimir Nisani kazandi Levan ayrica Rus nufusunun Abhazya ya yayilmasinda etkili oldu ve Prens Sefer Ali Bey Servasidze yi destekledi 1813 te Megrelya ve Abhazya arasindaki bir sinir bolgesi olan Samurzakano nun kontrolunu ele gecirdi 1818 ve 1824 te Abhazya nin ic kisimlarina sefer duzenledi 1819 ve 1820 de Dadiani Imereti ve Guria daki isyancilarla savasan Rus kuvvetlerine katildi Levan in Rus ordusunda subay olan kucuk kardesi Giorgi isyancilarla isbirligi yapti Bunun uzerine Levan kardesini Rus yetkililere teslim etti Agustos 1829 daki Rus Turk Savasi sirasinda Tumgeneral Karl Hesse yonetiminde gorev yapan Dadiani ve Megreller Turklerin maglup olmasinda etkin rol oynadilar Levan Dadiani 1820 de korgeneral rutbesine terfi etti ve 1830 da Saint Alexander Nevsky Nisani nin sahibi oldu MegrelyaLevan Dadiani nin otokratik bir liderdi Hayatini avciliga adamis olan Levan devlet islerine cok az ilgi duyuyordu Onun doneminde devlet isleriyle 1834 teki olumune kadar Didi Niko Dadiani ilgilenmistir Bununla beraber 1830 da Martvili Manastiri nda bir okulun kurulmasina yardimci olmustur Levan Misir a kereste satarak zenginlesmeyi zenginlestikten sonra da Megrelya nin baskenti Zugdidi yi Grigoriopolis adli modern bir sehre donusturmeyi hayal ediyordu Levan 1837 de Car I Nikolay a bu istegini bir dilekceyle bildirdi Eylul 1837 de I Nikolay Zugdidi nin adinin Grigoriopolis olabilecegini ama bolgeye sehir statusu vermeyi kabul etmedigini acikladi Niko Dadiani nin 1834 teki olumuyle beraber Levan devlet isleriyle ilgilenmesi icin Tiflis te egitim goren en buyuk oglu Davit i Megrelya ya cagirdi Bununla beraber Davit in reform cabalari yerel halk ve hatta babasi tarafindan hos karsilanmadi Hayal kirikligina ugrayan Davit Tiflis e dondu Levan Dadiani ulkenin siyasi gidisati ve kotulesen saglik problemleri nedeniyle 11 Mayis 1840 ta oglu Davit in tahta gecmesi icin istifa etti Alti yil sonra Zugdidi de oldu ve Martvili Manastiri na gomuldu Notlar a b c Rayfield 2012 a b Gvosdev 2000 a b c d Grebelsky Dumin amp Lapin 1993 Berzhe 1884 Dadiani Dynasty Smithsonian Institution in association with National Parliamentary Library of Georgia 26 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Mart 2017 KaynakcaBerzhe 1884 PDF Russkaya Starina Rusca 43 377 398 13 Mart 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 22 Haziran 2020 Dvoryanskie rody Rossijskoj imperii Tom 4 Knyazya Carstva Gruzinskogo Noble families of the Russian Empire Vol 4 Princes of the Kingdom of Georgia Rusca Vesti 1993 Imperial policies and perspectives towards Georgia 1760 1819 New York Palgrave 2000 ISBN 0312229909 Edge of Empires A History of Georgia Londra Reaktion Books 2012 ISBN 1780230303 Resmi unvanlarOnce gelen Grigol Dadiani Megrelya prensi 1804 1846 Sonra gelen Davit Dadiani