Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Norman Robert Pogson, (d. 23 Mart 1829, Nottingham, Büyük Britanya - 23 Haziran 1891) Hindistan’daki Madras rasathanesinde çalışmış bir İngiliz astronomdur. Birkaç küçük gezegen keşfetmiş, kuyruklu yıldızlar üzerinde rasatlar yapmış ve yıldız büyüklüklerini oranını yüzün beşinci karekökü olan (~2,512) iki ardışık büyüklükle hesaplayan ve olarak bilinen matematiksel bir çıkarım yapmıştır.
Norman Robert Pogson | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 23 Mart 1829 Nottingham, İngiltere |
| Ölüm | 21 Aralık 1891 (62 yaşında) Chennai, Hindistan |
| Meslek | |
Gençliği ve eğitimi
Norman, “geniş bir ailenin geçimini sağlayacak kadar geliri olan” ve çorap üreticisi, dantel satıcısı ve komisyoncu olarak çalışan George Owen Pogson ve karısı Mary Ann’in oğlu olarak Nottingham’da Dünya’ya geldi. Her ne kadar babasının işini devralması istense ve bu doğrultuda “ticaret eğitimi” almaya gönderilmiş olsa da, bilime bir hayranlığı vardı ve annesi bu durumu destekledi ve teşvik etti. Erken eğitimi, standart bir eğitim olmaktan uzaktı. 16 yaşındayken matematik öğretmeni olma düşüncesi ile okulu bıraktı. 18 yaşında Kraliyet Astronomi Topluluğu’ndan J.R. Hind’in de yardımlarıyla iki kuyrukluyıldızın yörüngesini hesapladı. Astronomi ile Regent Park’taki Geroge Bishop Gözlemevi’nde tanıştı. Kuyruklu yıldızlara bir ilgisi vardı ve yeni keşfedilmiş bir küçük bir gezegen olan Iris’i inceledi. 1852’de, 1850’de yeni bir heliometre kurulmuş olan Radcliffe Rasathanesi’nde asistan olarak işe alındı. Ancak 1846’da astronomi eğitimine Regent’s Park’taki South Villa Rasathanesi’nde devam etti.
Profesyonel Kariyeri
| Asteroit keşifleri: 8 | |
|---|---|
| 23 Mayıs 1856 | |
| 43 Ariadne | 15 Nisan 1857 |
| 46 Hestia | 16 Ağustos 1857 |
| 67 Asia | 17 Nisan 1861 |
| 2 Mayıs 1864 | |
| 87 Sylvia | 16 Mayıs 1866 |
| 107 Camilla | 17 Kasım 1868 |
| 6 Şubat 1885 | |
South Villa Rasathanesi’nde 1851 yılında asistan olarak çalıştıkran sonra, 1852’de Oxford’daki Radcliffe Rasathanesi’ne geçti. Küçük bir gezegen olan İsis’i keşfetmesiyle Lalande madalyası aldı. Oxford dönemi, değişken yıldızları inceleme ve diğer rutin araştırmaları kapsamaktadır. 1854 yılında Sir George Airy’nin Dünya’nın yoğunluğunu belirlemek için yaptığı çalışmaya katkı vermiştir. 1859 yılında John Lee’ye ait olan Hartwell Rasathanesi’ne yönetici olarak atanmıştır. 1859’dan 1860’a kadar Kraliyet Astronomi Topluluğu’unun aylık yayınlarında on dört adet araştırma yayınlamıştır. Bu araştırmalar değişken yıldızlar ve diğer küçük gezegenler üzerinedir. Sir Charles Wood devlet astronomu olarak 1860 yılında Madras’a atamıştır.
1861’de Hindistan’a ulaşmasından ve Madras Rasathanesi’nde çalışmaya başladıktan sonra, yoğun bir şekilde araştırmalarını sürdürerek Asia adında bir gezegen keşfetmiştir. Bunu izleyen yedi sene içinde beş küçük gezegen ve yedi değişken yıldız keşfetmiştir. 11015 numaralı Madras Kataloğu’nda ve (1887’ye kadar) 51101 sayılı yıldız rasatlarında bulunmuş, bu çalışmaları yayınlanmamıştır. Pogson’un kendini izole etmesine rağmen öldüğü zaman 134 yıldız, 106 değişken yıldız, 21 değişken olduğu tahmin edilen yıldız ve yedi muhtemel süpernova keşfetmiştir. Pogson, ayrıca özel keşif gezileri, 18 Ağustos 1868’de tam Güneş tutulması gözlemi düzenlemiş ve spektometrik çalışmalarda bulunmuştur. Ayrıca o zaman keşfedilmemiş olan Helyum bağlantılı bir ışık tayfıyla ilgili gözlemlerde ve çalışmalarda bulunmuştur. En bilinen katkısı Yunan astronom tarafından tanıtılan bir yıldız büyüklüğü sistemiyle ilgilidir ki bu sisteme göre birincil derecede büyük yıldızlar, altıncı derecede büyük olan yıldızlardan yüz kat daha parlaktır. Pogson’un 1856’daki önerisi bunu bir standart hâline getirmek ve böylece birinci derecede büyük bir yıldız ikinci derecede büyük bir yıldıza göre 1001/5 ya da 2,512 kez daha parlaktır. Bu yüzden yüzün beşinci dereceden kökü Pogson Oranı olarak anılır. m yıldız büyüklüğü ve L yıldız 1 ve yıldız 2’nin parlaklıkları olmak üzere büyüklük ilişkisi aşağıdaki gibidir:
- m1 - m2 = -2,5 log10 (L1 / L2)
1868 ve 1871’de, Pogson Hindistan’da yapılan Güneş tutulması ile ilgili keşif gezilerine katılmıştır. 2 Aralık 1872’de bir cisim gözlemledi ki (X/1872 X1 olarak kaydedilmiştir) bunun Biela Kuyruklu Yıldızı’nın dönüşü olduğu düşünülmektedir.
Pogson’un asistanlarından biri Chintamani Raghunatha Chary’dir. Pogson ile uzun yıllar çalışmış ve 1878 yılında emekli olduğunda bu durum, Pogson için kabullenmesi zor olmuştur. Pogson, ayrıca İngiltere’deki çalışma ortaklarıyla ve Hindistan bürokrasisi ile de sürekli artan zorluklar yaşamaktaydı. Bir zamanlar Pogson’a hayranlığıyla bilinen , giderek daha az destekleyici oldu ve hem onun İngiltere’ye dönme çabalarına hem de yapmak istediği çalışmalar için devlet teşviki başvurularına görmezden gelen bir tavır sergiledi. Pogson ise buna karşılık inatçı davranış ve güney yarımkürede yapılması istenen bir gözleme katkı vermemiştir. Pogson Madras’ta 30 sene çalışmış ve bu süre boyunca asla izin kullanmamıştır. Sağlığı bozulmuş ve Haziran 1891’de ölmüştür. Pogson, Chennai’deki Aziz George Katedrali’nde gömülmüştür.
Aile hayatı
Pogson, 1849 yılında Elizabeth Jane Ambrose ile evlendi ve bu evliliğinden 11 çocuğu oldu. Elizabeth, 5 Kasım 1869 yılında öldü. Pogson, 25 Ekim 1883 yılında 64. alayda görev aldı ve dul olan Charles W. Sibley’in kızı 33 yaşındaki Edith Louisa Stopford Sibley ile evlendi ve bu evlilikten üç çocuğu daha oldu. Bu çocuklar Frederick Vere (1885 doğumlu), Edith Vera (1886 doğumlu, bebekken ölmüştür) ve (1889 doğumlu) Edith Glady’sdir.
Pogson’un 6 Şubat 1885 yılında keşfettiği Asteroid Vera, ismini Pogson’un karısı Edith Pogson’un önerisinden almaktadır. Pogson’un ikinci karısı Wimbledon’da emekliliğe ayrılmış ve 31 Aralık 1946 yılında ölmüştür. Pogson’un kızı Elizabeth Isis Pogson (doğum 28 Eylül 1852), 1873’ten 1881’e kadar Madras’taki gözlemvinde babasının asistanlığını yapmıştır. Daha sonra Madras’ta meteorolojik raportör olarak çalışmıştır. 1886’da Kraliyet Astronomi Topluluğu’na katılması önerilmiş ve bu onura 1920’de kavuşmuştur.
Başarıları
Pogson’a 1879 yılında Companion (CIE) sınıfından bir Hindistan İmparatorluğu’nun En Seçkin Nişanı ödülü verildi. Aşağıdaki gökyüzü şekillerine onun adı verilmiştir:
- Asteroid 1830 Pogson.
- Ay üzerindeki Pogson krateri
- Asteroid 42 Isis’ın kızı Elizabeth Isis Pogson’a itafen Isis adını aldığı düşünümektedir.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Norman Robert Pogson d 23 Mart 1829 Nottingham Buyuk Britanya 23 Haziran 1891 Hindistan daki Madras rasathanesinde calismis bir Ingiliz astronomdur Birkac kucuk gezegen kesfetmis kuyruklu yildizlar uzerinde rasatlar yapmis ve yildiz buyukluklerini oranini yuzun besinci karekoku olan 2 512 iki ardisik buyuklukle hesaplayan ve olarak bilinen matematiksel bir cikarim yapmistir Norman Robert PogsonDogum23 Mart 1829 1829 03 23 Nottingham IngiltereOlum21 Aralik 1891 62 yasinda Chennai HindistanMeslekAstronomGencligi ve egitimiNorman genis bir ailenin gecimini saglayacak kadar geliri olan ve corap ureticisi dantel saticisi ve komisyoncu olarak calisan George Owen Pogson ve karisi Mary Ann in oglu olarak Nottingham da Dunya ya geldi Her ne kadar babasinin isini devralmasi istense ve bu dogrultuda ticaret egitimi almaya gonderilmis olsa da bilime bir hayranligi vardi ve annesi bu durumu destekledi ve tesvik etti Erken egitimi standart bir egitim olmaktan uzakti 16 yasindayken matematik ogretmeni olma dusuncesi ile okulu birakti 18 yasinda Kraliyet Astronomi Toplulugu ndan J R Hind in de yardimlariyla iki kuyrukluyildizin yorungesini hesapladi Astronomi ile Regent Park taki Geroge Bishop Gozlemevi nde tanisti Kuyruklu yildizlara bir ilgisi vardi ve yeni kesfedilmis bir kucuk bir gezegen olan Iris i inceledi 1852 de 1850 de yeni bir heliometre kurulmus olan Radcliffe Rasathanesi nde asistan olarak ise alindi Ancak 1846 da astronomi egitimine Regent s Park taki South Villa Rasathanesi nde devam etti Profesyonel KariyeriAsteroit kesifleri 823 Mayis 185643 Ariadne 15 Nisan 185746 Hestia 16 Agustos 185767 Asia 17 Nisan 18612 Mayis 186487 Sylvia 16 Mayis 1866107 Camilla 17 Kasim 18686 Subat 1885 South Villa Rasathanesi nde 1851 yilinda asistan olarak calistikran sonra 1852 de Oxford daki Radcliffe Rasathanesi ne gecti Kucuk bir gezegen olan Isis i kesfetmesiyle Lalande madalyasi aldi Oxford donemi degisken yildizlari inceleme ve diger rutin arastirmalari kapsamaktadir 1854 yilinda Sir George Airy nin Dunya nin yogunlugunu belirlemek icin yaptigi calismaya katki vermistir 1859 yilinda John Lee ye ait olan Hartwell Rasathanesi ne yonetici olarak atanmistir 1859 dan 1860 a kadar Kraliyet Astronomi Toplulugu unun aylik yayinlarinda on dort adet arastirma yayinlamistir Bu arastirmalar degisken yildizlar ve diger kucuk gezegenler uzerinedir Sir Charles Wood devlet astronomu olarak 1860 yilinda Madras a atamistir 1861 de Hindistan a ulasmasindan ve Madras Rasathanesi nde calismaya basladiktan sonra yogun bir sekilde arastirmalarini surdurerek Asia adinda bir gezegen kesfetmistir Bunu izleyen yedi sene icinde bes kucuk gezegen ve yedi degisken yildiz kesfetmistir 11015 numarali Madras Katalogu nda ve 1887 ye kadar 51101 sayili yildiz rasatlarinda bulunmus bu calismalari yayinlanmamistir Pogson un kendini izole etmesine ragmen oldugu zaman 134 yildiz 106 degisken yildiz 21 degisken oldugu tahmin edilen yildiz ve yedi muhtemel supernova kesfetmistir Pogson ayrica ozel kesif gezileri 18 Agustos 1868 de tam Gunes tutulmasi gozlemi duzenlemis ve spektometrik calismalarda bulunmustur Ayrica o zaman kesfedilmemis olan Helyum baglantili bir isik tayfiyla ilgili gozlemlerde ve calismalarda bulunmustur En bilinen katkisi Yunan astronom tarafindan tanitilan bir yildiz buyuklugu sistemiyle ilgilidir ki bu sisteme gore birincil derecede buyuk yildizlar altinci derecede buyuk olan yildizlardan yuz kat daha parlaktir Pogson un 1856 daki onerisi bunu bir standart haline getirmek ve boylece birinci derecede buyuk bir yildiz ikinci derecede buyuk bir yildiza gore 1001 5 ya da 2 512 kez daha parlaktir Bu yuzden yuzun besinci dereceden koku Pogson Orani olarak anilir m yildiz buyuklugu ve L yildiz 1 ve yildiz 2 nin parlakliklari olmak uzere buyukluk iliskisi asagidaki gibidir m1 m2 2 5 log10 L1 L2 1868 ve 1871 de Pogson Hindistan da yapilan Gunes tutulmasi ile ilgili kesif gezilerine katilmistir 2 Aralik 1872 de bir cisim gozlemledi ki X 1872 X1 olarak kaydedilmistir bunun Biela Kuyruklu Yildizi nin donusu oldugu dusunulmektedir Pogson un asistanlarindan biri Chintamani Raghunatha Chary dir Pogson ile uzun yillar calismis ve 1878 yilinda emekli oldugunda bu durum Pogson icin kabullenmesi zor olmustur Pogson ayrica Ingiltere deki calisma ortaklariyla ve Hindistan burokrasisi ile de surekli artan zorluklar yasamaktaydi Bir zamanlar Pogson a hayranligiyla bilinen giderek daha az destekleyici oldu ve hem onun Ingiltere ye donme cabalarina hem de yapmak istedigi calismalar icin devlet tesviki basvurularina gormezden gelen bir tavir sergiledi Pogson ise buna karsilik inatci davranis ve guney yarimkurede yapilmasi istenen bir gozleme katki vermemistir Pogson Madras ta 30 sene calismis ve bu sure boyunca asla izin kullanmamistir Sagligi bozulmus ve Haziran 1891 de olmustur Pogson Chennai deki Aziz George Katedrali nde gomulmustur Aile hayatiPogson 1849 yilinda Elizabeth Jane Ambrose ile evlendi ve bu evliliginden 11 cocugu oldu Elizabeth 5 Kasim 1869 yilinda oldu Pogson 25 Ekim 1883 yilinda 64 alayda gorev aldi ve dul olan Charles W Sibley in kizi 33 yasindaki Edith Louisa Stopford Sibley ile evlendi ve bu evlilikten uc cocugu daha oldu Bu cocuklar Frederick Vere 1885 dogumlu Edith Vera 1886 dogumlu bebekken olmustur ve 1889 dogumlu Edith Glady sdir Pogson un 6 Subat 1885 yilinda kesfettigi Asteroid Vera ismini Pogson un karisi Edith Pogson un onerisinden almaktadir Pogson un ikinci karisi Wimbledon da emeklilige ayrilmis ve 31 Aralik 1946 yilinda olmustur Pogson un kizi Elizabeth Isis Pogson dogum 28 Eylul 1852 1873 ten 1881 e kadar Madras taki gozlemvinde babasinin asistanligini yapmistir Daha sonra Madras ta meteorolojik raportor olarak calismistir 1886 da Kraliyet Astronomi Toplulugu na katilmasi onerilmis ve bu onura 1920 de kavusmustur BasarilariPogson a 1879 yilinda Companion CIE sinifindan bir Hindistan Imparatorlugu nun En Seckin Nisani odulu verildi Asagidaki gokyuzu sekillerine onun adi verilmistir Asteroid 1830 Pogson Ay uzerindeki Pogson krateri Asteroid 42 Isis in kizi Elizabeth Isis Pogson a itafen Isis adini aldigi dusunumektedir Kaynakca