Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
 |
Amerikan Devletleri Örgütü (ya da resmî kurum adı İngilizce Organization of American States, OAS veya diğer resmî dillerdeki kısaltması ile OEA) genel merkezi Washington, Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunan bölgesel bir uluslararası kuruluştur. Üyeleri Amerika kıtasında toprağı bulunan 35 bağımsız ülkedir.
Geçmişi ve yapısı
OAS Sözleşmesi 30 Nisan 1948'de Kolombiya'nın başkenti Bogota'da toplanan IX. Panamerikan Konferansı'nda imzalandı. Örgütün amaçları Batı Yarıküresi'nde barış ve güvenliği güçlendirmek, üye devletler arasındaki anlaşmazlıkları barışçıl yollardan çözmeye çalışmak, ayrıca ekonomik, toplumsal ve kültürel konularda işbirliğini özendirmektir. Örgütün tutumu büyük ölçüde antikomünisttir. Ancak örgüt kurulduğu andan başlayarak ABD'nin etkisi altına girdi.
Örgütün en önemli organı yılda bir kez toplanan Genel Kurul'dur. Bundan sonra, üye devletlerin birbirine karşı bir saldırıda ya da saldırgan sayılabilecek bir eylemde bulunmaları durumunda yürütme organı işlevini gören Dışişleri Bakanları Danışma Kurulu gelir. Üçüncü bir organ ise sürekli görev başında olan ve bütün üye devletlerin birer elçisinden oluşan Daimi Kurul'dur. Bu organ OAS'ın yürütme komitesi işlevini görür. Bunların dışında, teknik sorunlarla ilgilenen uzmanlık komiteleri vardır. Örgütün Genel Sekreterliği Washington'dadır.
Amacı
OAS'ın kurulmasının temelinde, Batı Yarıküresi ülkelerinin ABD'nin Monroe Doktrini'nde yer alan (özellikle de Amerika kıtasındaki bir ülkeye karşı girişilecek bir saldırının, kıtadaki bütün ülkelere yapılmış bir saldırı olarak kabul edileceği ilkesini) benimsemesi bulunuyordu. Örgüt, ABD'nin kendini savunmak için derhal eyleme geçme hakkını kısıtlamaksızın, öbür ülkeler için de yükümlülükler yaratarak Monroe Doktrini'ni kıtasallaştırmaya çalıştı.
OAS'ın bölgesel güvenliğe ilişkin önemli kararları arasında, 1962'de Sovyet füzeleri taşıyan gemiler nedeniyle Küba'ya konan ablukada Başkan John F. Kennedy'nin ve 1965'te ABD'nin Dominik Cumhuriyeti'ne müdahalesinin desteklenmesi sayılabilir. Ekonomik ve toplumsal alanda elde edilen en önemli sonuç, İlerleme İçin İttifak'ın kurulmasını sağlayan, 1961 tarihli Punta del Este Sözleşmesi'nin OAS tarafından benimsenmesidir. 1979'da Kosta Rika'nın San Jose kentinde de Amerika Kıtası İnsan Hakları Mahkemesi kurulmuştur.
Üyeler
Amerika kıtası üzerinde bulunan 35 bağımsız devletin hepsi OAS üyesidir.
5 Mayıs 1948'de uluslararası örgütün kuruluşunda yer alan kurucu 21 üye;
OAS sonraki yıllarda özellikle Karayipler'de bağımsızlıklarını kazanan yeni ülkelerinin katılımıyla genişledi;
![image]()
Barbados (1967)
![image]()
Trinidad ve Tobago (1967)![image]()
Jamaika (1969)![image]()
Grenada (1975)![image]()
Surinam (1977)![image]()
Dominika (1979)
![image]()
Saint Lucia (1979)
![image]()
Antigua ve Barbuda (1981)
![image]()
Saint Vincent ve Grenadinler (1981)![image]()
Bahamalar (1982)
![image]()
Saint Kitts ve Nevis (1984)![image]()
Kanada (1990)![image]()
Belize (1991)![image]()
Guyana (1991)- Küba'nın statüsü; 1962'de, Küba hükûmetinin Marksist-Leninist bir modele yönelme kararının diğer üyeler tarafından benimsenemeyeceği ve sosyalist bir ülkenin örgütün ilkeleri ve hedefleriyle uyuşmayacağı gerekçesiyle bu ülkenin OAS üyeliği donduruldu. Küba teknik olarak OAS üyesi olmasına rağmen toplantılara katılmamaktadır.
- Kanada ve OAS; Kanada 1931'de dışişlerinde bağımsızlığını kazanmasına ve ABD'yle olan yakın ilişkilerine rağmen uzun yıllar Amerikan Devletleri Örgütü'nden uzak durmuştur. 1972'de daimi gözlemci ve 1990'da da tam üye olmuştur. Örgüte geç üye olmasına rağmen OAS içinde çok etkili durumdadır.
- Gözlemciler: OAS'ta Avrupa Birliği dahil 61 ülke ve uluslararası örgüt daimi gözlemci statüsündedir.
Notlar
- Honduras : 2009-2011 yılları arasında üyeliği askıya alındı.
- Küba : 1962–2009 yılları arasında üyeliği askıya alındı.
Genel kurullar
- Kırkikinci olağan kurul: Cochabamba, Bolivya, Haziran 2012
- Kırkbirinci olağan kurul: San Salvador, El Salvador, Haziran 2011.
- Kırkıncı olağan kurul: Lima, Peru, Haziran 2010.
- Otuzdokuzuncu olağan kurul: San Pedro Sula, Honduras, Haziran 2009.
- Otuzsekizinci olağan kurul: Medellín, Kolombiya, Haziran 2008.
- Otuzyedinci olağan kurul: Panama City, Panama, Haziran 2007.
- Otuzaltıncı olağan kurul: Santo Domingo, Dominik Cumhuriyeti, Haziran 2006.
- Otuzbeşinci olağan kurul: Fort Lauderdale, Florida, Amerika Birleşik Devletleri, Haziran 2005.
- Otuzdördüncü olağan kurul: Quito, Ekvador, Haziran 2004.
- Otuzüçüncü olağan kurul: Santiago, Şili, Haziran 2003.
- Otuzikinci olağan kurul: Bridgetown, Barbados, Haziran 2002.
- Otuzbirinci olağan kurul: San José, Kosta Rika, Haziran 2001.
- Otuzuncu olağan kurul: Windsor, Kanada, Haziran 2000.
- Yirmidokuzuncu olağan kurul: Guatemala City, Guatemala, Haziran 1999.
- Yirmisekizinci olağan kurul: Caracas, Venezuela, Haziran 1998.
- Yirmiyedinci olağan kurul: Lima, Peru, Haziran 1997.
- Yirmialtıncı olağan kurul: Panama City, Panama, Haziran 1996.
- Yirmibeşinci olağan kurul: Montrouis, Haiti, Haziran 1995.
- Yirmidördüncü olağan kurul: Belém do Pará, Brezilya, Haziran 1994.
- Yirmiüçüncü olağan kurul: Managua, Nikaragua, Haziran 1993.
- Yirmiikinci olağan kurul: Nassau, Bahamalar, Mayıs 1992.
- Yirmibirinci olağan kurul: Santiago, Şili, Haziran 1991.
- Yirminci olağan kurul: Asunción, Paraguay, Haziran 1990.
- Ondokuzuncu olağan kurul: Washington, D.C., Amerika Birleşik Devletleri, Kasım 1989.
- Onsekizinci olağan kurul: San Salvador, El Salvador, Kasım 1988.
- Onyedinci olağan kurul: Washington, D.C., Amerika Birleşik Devletleri, Kasım 1987.
- Onaltıncı olağan kurul: Guatemala City, Guatemala, Kasım 1986.
- Onbeşinci olağan kurul: Cartagena de Indias, Colombia, Aralık 1985.
- Ondördüncü olağan kurul: Brasília, Brezilya, Kasım 1984.
- Onüçüncü olağan kurul: Washington, D.C., Amerika Birleşik Devletleri, Kasım 1983.
- Onikinci olağan kurul: Washington, D.C., Amerika Birleşik Devletleri, Kasım 1982.
- Onbirinci olağan kurul: Castries, Saint Lucia, Aralık 1981.
- Onuncu olağan kurul: Washington, D.C., Amerika Birleşik Devletleri, Kasım 1980.
- Dokuzuncu olağan kurul: La Paz, Bolivya, Ekim 1979.
- Sekizinci olağan kurul: Washington, D.C., Amerika Birleşik Devletleri, Haziran/Temmuz 1978.
- Yedinci olağan kurul: St. George's, Grenada, Haziran 1977.
- Altıncı olağan kurul: Santiago, Şili, Haziran 1976.
- Beşinci olağan kurul: Washington, D.C., Amerika Birleşik Devletleri, Mayıs 1975.
- Dördüncü olağan kurul: Atlanta, Amerika Birleşik Devletleri, Nisan/Mayıs 1974.
- Üçüncü olağan kurul: Washington, D.C., Amerika Birleşik Devletleri, Nisan 1973.
- İkinci olağan kurul: Washington, D.C., Amerika Birleşik Devletleri, Nisan 1972.
- İlk olağan kurul: San José, Kosta Rika, Nisan 1971.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Coordinates of OAS headquarters: 38°53′34″N 77°02′25″W / 38.8929138°K 77.0403734°B
- ^ "OAS readmits Honduras to its ranks". CNN. 1 Haziran 2011. 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2012.
- ^ "Member States". OAS. 20 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2012.
- ^ Palencia, Gustavo (28 Mayıs 2009). "Big quake off Honduras kills 6, crumbles houses". Reuters. 4 Haziran 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Mayıs 2009. 39. OAS Genel Kurulu Honduras'ta olan 7.3 şiddetindeki depremden bir hafta sonra gerçekleştirilmiştir -
Dış bağlantılar
- *OAS resmî sitesi 17 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Amerikan Devletleri Orgutu Organization of American States Amerikan Devletleri Orgutu ya da resmi kurum adi Ingilizce Organization of American States OAS veya diger resmi dillerdeki kisaltmasi ile OEA genel merkezi Washington Amerika Birlesik Devletleri nde bulunan bolgesel bir uluslararasi kurulustur Uyeleri Amerika kitasinda topragi bulunan 35 bagimsiz ulkedir Gecmisi ve yapisiOAS Sozlesmesi 30 Nisan 1948 de Kolombiya nin baskenti Bogota da toplanan IX Panamerikan Konferansi nda imzalandi Orgutun amaclari Bati Yarikuresi nde baris ve guvenligi guclendirmek uye devletler arasindaki anlasmazliklari bariscil yollardan cozmeye calismak ayrica ekonomik toplumsal ve kulturel konularda isbirligini ozendirmektir Orgutun tutumu buyuk olcude antikomunisttir Ancak orgut kuruldugu andan baslayarak ABD nin etkisi altina girdi Orgutun en onemli organi yilda bir kez toplanan Genel Kurul dur Bundan sonra uye devletlerin birbirine karsi bir saldirida ya da saldirgan sayilabilecek bir eylemde bulunmalari durumunda yurutme organi islevini goren Disisleri Bakanlari Danisma Kurulu gelir Ucuncu bir organ ise surekli gorev basinda olan ve butun uye devletlerin birer elcisinden olusan Daimi Kurul dur Bu organ OAS in yurutme komitesi islevini gorur Bunlarin disinda teknik sorunlarla ilgilenen uzmanlik komiteleri vardir Orgutun Genel Sekreterligi Washington dadir AmaciOAS in kurulmasinin temelinde Bati Yarikuresi ulkelerinin ABD nin Monroe Doktrini nde yer alan ozellikle de Amerika kitasindaki bir ulkeye karsi girisilecek bir saldirinin kitadaki butun ulkelere yapilmis bir saldiri olarak kabul edilecegi ilkesini benimsemesi bulunuyordu Orgut ABD nin kendini savunmak icin derhal eyleme gecme hakkini kisitlamaksizin obur ulkeler icin de yukumlulukler yaratarak Monroe Doktrini ni kitasallastirmaya calisti OAS in bolgesel guvenlige iliskin onemli kararlari arasinda 1962 de Sovyet fuzeleri tasiyan gemiler nedeniyle Kuba ya konan ablukada Baskan John F Kennedy nin ve 1965 te ABD nin Dominik Cumhuriyeti ne mudahalesinin desteklenmesi sayilabilir Ekonomik ve toplumsal alanda elde edilen en onemli sonuc Ilerleme Icin Ittifak in kurulmasini saglayan 1961 tarihli Punta del Este Sozlesmesi nin OAS tarafindan benimsenmesidir 1979 da Kosta Rika nin San Jose kentinde de Amerika Kitasi Insan Haklari Mahkemesi kurulmustur Uyeler kurucu uye sonradan uye uye degil Amerika kitasi uzerinde bulunan 35 bagimsiz devletin hepsi OAS uyesidir 5 Mayis 1948 de uluslararasi orgutun kurulusunda yer alan kurucu 21 uye ABD Arjantin Bolivya Brezilya Dominik Cumhuriyeti Ekvador El Salvador Guatemala Haiti Honduras Kolombiya Kosta Rika Kuba Meksika Nikaragua Panama Paraguay Peru Sili Uruguay Venezuela OAS sonraki yillarda ozellikle Karayipler de bagimsizliklarini kazanan yeni ulkelerinin katilimiyla genisledi Barbados 1967 Trinidad ve Tobago 1967 Jamaika 1969 Grenada 1975 Surinam 1977 Dominika 1979 Saint Lucia 1979 Antigua ve Barbuda 1981 Saint Vincent ve Grenadinler 1981 Bahamalar 1982 Saint Kitts ve Nevis 1984 Kanada 1990 Belize 1991 Guyana 1991 Kuba nin statusu 1962 de Kuba hukumetinin Marksist Leninist bir modele yonelme kararinin diger uyeler tarafindan benimsenemeyecegi ve sosyalist bir ulkenin orgutun ilkeleri ve hedefleriyle uyusmayacagi gerekcesiyle bu ulkenin OAS uyeligi donduruldu Kuba teknik olarak OAS uyesi olmasina ragmen toplantilara katilmamaktadir Kanada ve OAS Kanada 1931 de disislerinde bagimsizligini kazanmasina ve ABD yle olan yakin iliskilerine ragmen uzun yillar Amerikan Devletleri Orgutu nden uzak durmustur 1972 de daimi gozlemci ve 1990 da da tam uye olmustur Orgute gec uye olmasina ragmen OAS icinde cok etkili durumdadir Gozlemciler OAS ta Avrupa Birligi dahil 61 ulke ve uluslararasi orgut daimi gozlemci statusundedir Notlar Honduras 2009 2011 yillari arasinda uyeligi askiya alindi Kuba 1962 2009 yillari arasinda uyeligi askiya alindi Genel kurullarHaziran 2005 te Fort Lauderdale Florida ABD de toplanan 35 Genel KurulKirkikinci olagan kurul Cochabamba Bolivya Haziran 2012 Kirkbirinci olagan kurul San Salvador El Salvador Haziran 2011 Kirkinci olagan kurul Lima Peru Haziran 2010 Otuzdokuzuncu olagan kurul San Pedro Sula Honduras Haziran 2009 Otuzsekizinci olagan kurul Medellin Kolombiya Haziran 2008 Otuzyedinci olagan kurul Panama City Panama Haziran 2007 Otuzaltinci olagan kurul Santo Domingo Dominik Cumhuriyeti Haziran 2006 Otuzbesinci olagan kurul Fort Lauderdale Florida Amerika Birlesik Devletleri Haziran 2005 Otuzdorduncu olagan kurul Quito Ekvador Haziran 2004 Otuzucuncu olagan kurul Santiago Sili Haziran 2003 Otuzikinci olagan kurul Bridgetown Barbados Haziran 2002 Otuzbirinci olagan kurul San Jose Kosta Rika Haziran 2001 Otuzuncu olagan kurul Windsor Kanada Haziran 2000 Yirmidokuzuncu olagan kurul Guatemala City Guatemala Haziran 1999 Yirmisekizinci olagan kurul Caracas Venezuela Haziran 1998 Yirmiyedinci olagan kurul Lima Peru Haziran 1997 Yirmialtinci olagan kurul Panama City Panama Haziran 1996 Yirmibesinci olagan kurul Montrouis Haiti Haziran 1995 Yirmidorduncu olagan kurul Belem do Para Brezilya Haziran 1994 Yirmiucuncu olagan kurul Managua Nikaragua Haziran 1993 Yirmiikinci olagan kurul Nassau Bahamalar Mayis 1992 Yirmibirinci olagan kurul Santiago Sili Haziran 1991 Yirminci olagan kurul Asuncion Paraguay Haziran 1990 Ondokuzuncu olagan kurul Washington D C Amerika Birlesik Devletleri Kasim 1989 Onsekizinci olagan kurul San Salvador El Salvador Kasim 1988 Onyedinci olagan kurul Washington D C Amerika Birlesik Devletleri Kasim 1987 Onaltinci olagan kurul Guatemala City Guatemala Kasim 1986 Onbesinci olagan kurul Cartagena de Indias Colombia Aralik 1985 Ondorduncu olagan kurul Brasilia Brezilya Kasim 1984 Onucuncu olagan kurul Washington D C Amerika Birlesik Devletleri Kasim 1983 Onikinci olagan kurul Washington D C Amerika Birlesik Devletleri Kasim 1982 Onbirinci olagan kurul Castries Saint Lucia Aralik 1981 Onuncu olagan kurul Washington D C Amerika Birlesik Devletleri Kasim 1980 Dokuzuncu olagan kurul La Paz Bolivya Ekim 1979 Sekizinci olagan kurul Washington D C Amerika Birlesik Devletleri Haziran Temmuz 1978 Yedinci olagan kurul St George s Grenada Haziran 1977 Altinci olagan kurul Santiago Sili Haziran 1976 Besinci olagan kurul Washington D C Amerika Birlesik Devletleri Mayis 1975 Dorduncu olagan kurul Atlanta Amerika Birlesik Devletleri Nisan Mayis 1974 Ucuncu olagan kurul Washington D C Amerika Birlesik Devletleri Nisan 1973 Ikinci olagan kurul Washington D C Amerika Birlesik Devletleri Nisan 1972 Ilk olagan kurul San Jose Kosta Rika Nisan 1971 Ayrica bakinizAmerikalilar Arasi Kalkinma Bankasi Guney Amerika Uluslar Birligi Karayip Ortak PazariKaynakca Coordinates of OAS headquarters 38 53 34 N 77 02 25 W 38 8929138 K 77 0403734 B 38 8929138 77 0403734 OAS headquarters Washington D C OAS readmits Honduras to its ranks CNN 1 Haziran 2011 16 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2012 Member States OAS 20 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2012 Palencia Gustavo 28 Mayis 2009 Big quake off Honduras kills 6 crumbles houses Reuters 4 Haziran 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Mayis 2009 39 OAS Genel Kurulu Honduras ta olan 7 3 siddetindeki depremden bir hafta sonra gerceklestirilmistir Dis baglantilar OAS resmi sitesi 17 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde