Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İsyan, 1969 İtalya - Fransa ortak yapımı politik dramatik filmdir. Özgün adı Queimada olan film ABD'de Burn! adıyla gösterime girmişti. Türkiye'de ise ilk kez Ekim 1971'de ve Ocak 1974'te sinemalarda gösterilen filmin bir diğer Türkçe adı da Kanlı Ada'ydı.
| Queimada Burn! (ABD'de) | |
 İtalya-Fransa ortak yapımı 1969 tarihli Queimada filmi ABD'de Burn!, Türkiye'de ise Kanlı Ada ve İsyan adlarıyla gösterime girmişti. | |
| Yönetmen | |
|---|---|
| Yapımcı | Alberto Grimaldi |
| Senarist | Franco Solinas Giorgio Arlorio |
| Oyuncular | Marlon Brando Evaristo Marquez |
| Müzik | Ennio Morricone |
| Görüntü yönetmeni | Marcello Gatti |
| Stüdyo | United Artists |
| Yapım yılı | 1969, İtalya  Fransa  ortak yapımı |
| Süre | 112 dakika |
| Dil | İngilizce |
| Diğer adları | İsyan (Türkiye) Kanlı Ada (Türkiye) Burn! (ABD) The Mercenary (Kanada) Quemada! (İspanya) Queimada - Insel des Schreckens (Batı Almanya) |
'nun yönettiği filmin başrolünde Marlon Brando oynamıştır. Film Haiti tarihinden esinlenmiştir. Ana kahraman ünlü Amerikalı haydut William Walker’dır.
Filmin Konusu
Sir William Walker (Marlon Brando) adında bir İngiliz ajanı hayali bir Portekiz sömürgesi olan Queimada isimli adaya ajan provokatör olarak gönderilir. Amacı siyah köleleri örgütleyip Portekiz yönetimine karşı ayaklandırmaktır. Ada çok önemli bir şeker kamışı üreticisi olduğu için İngiltere adada ekonomik olarak hakim olmak istemektedir.Plana göre Portekiz yönetimi devrilecek ve yerine İngiltere’ye bağlı ve sözde egemen bir melez çiftlik sahibi sınıf iktidara gelecektir. Bu planı uygulamak için William Walker siyah köleleri, köleliğe karşı ve özgürlük için savaşmaya ikna eder.İsyanın başı José Dolores (Evaristo Márquez) isimli bir köle olur. Ayaklanma sırasında zengin sınıfa mensup olanlar Portekiz valisini öldürerek yönetime halk adına el koyarlar. Portekiz yönetiminin devrilmesinden sonra İngilizler kukla bir hükümet kurarlar, bu sırada Dolores ve ordusu gittikçe düzen dışına kayar. Kölelik resmen kaldırılmıştır ancak yeni gelen mülkiyet sistemine göre artık teorik olarak özgür olan köleler çok daha kötü koşullarda şeker kamışı tarlalarında çalışmak zorunda bırakılır.Devrimden sonra William Walker adayı terk eder. Adaya yıllar sonra tekrar geri döndüğünde görevi tekrar silaha sarılmış olan Jose Dolores ve ona bağlı siyahlardan oluşan ordusunu yoketmektir. Onun özgürlük fikirlerini takip eden Dolores ve isyancı ordusu adadaki İngiliz kukla yönetimine karşı silahlı ayaklanma başlatmıştır. Walker artık İngiliz hükümeti için değil “İngiliz Şeker Şirketi” için çalışmaktadır. Şirketin silahlı ordusu vardır ve doğrudan ada siyasetine müdahale etmektedir, hatta eski kukla cumhurbaşkanının idamına karar verip uygulamıştır. İsyancılarla savaşmak için İngiltere Ordusu adaya asker çıkartır. Saldırı planları isyancıların saklandıkları yoğun ormanlık araziyi tamamen yakarak onları ortaya çıkartmaktır. Bu strateji işe yarar ama sonuçta İngiltere’nin başta bu adayla ilgilenme sebebi olan şekerkamışı tarımına büyük zarar verilmiş olur.Sonunda isyancı ordu yenilir ve Dolores yakalanarak idam edilir, ancak bu bile isyanı durdurmayacaktır.Filmin sonunda William bir isyancı tarafından öldürülecek ve Dolores’in intikamı alınmış olacaktır.
Filmin Analizi
Film aslında Haiti Devrimi ve bu devrimin lideri Toussaint L'Ouverture ile ilgilidir. Aynı zamanda filmin çekildiği yıllarda sürmekte olan Vietnam Savaşına da göndermeler yapılır. Günümüz siyaset arenasıyla bir önemli benzerlik ise devrimden sonra başa gelen zengin çiftlik sahiplerinin kukla cumhurbaşkanı Sanchez’dir. İktidarı aldıktan sonra İngilizlerin faaliyetlerini eleştiren ve isyancılarla yeterince sert mücadele etmediği için eleştirilen Sanchez, İngilizler ve ordu tarafından darbeyle koltuğundan indirilerek idam edilir. Sonu Güney Vietnam Devlet Başkanı Ngo Dinh Diem’inkine çok benzemektedir. Diem de benzer gerekçelerle CIA ve Güney Vietnam Ordusu tarafından 1963 yılında devrilmiştir.William Walker gerçekte yaşamış olan Amerikalı bir korsandır ve 1850’li yıllarda kendi ordusuyla Nikaragua’yı işgal etmiştir. Başa gelen Walker yönetimi demiryolu karteli Cornelius Vanderbilt’in işlerini tehdit edince devrilmiştir. Marlon Brando bu filmle ilgilendiği dönemde Butch Cassidy rolü için teklif almış ama teklifi geri çevirmiştir.
Eleştiriler
Esas esere göre ada İspanyol sömürgesidir ama Francisco Franco yönetimindeki İspanya'nın baskıları sonucunda, yapımcılar senaryoyu değiştirmiş ve ada Portekiz sömürgesi olmuştur. Ancak filmdeki yer isimleri İspanyolcadır. Gerçekte Portekiz ve İngiltere hep müttefik olagelmiştir ve İngiltere’nin Portekiz denetimindeki bir adada hükûmet darbesi yapmak istemesi alışıldık bir durum değildir.
Filmin Brando İçin Önemi
Brando ile birlikte başrolü paylaşan Evaristo Márquez, oyuncu değildir ve gerçek hayatta da bir şeker kamışı işçisidir. Rolü aslında Sidney Poitier’in oynaması planlanmış ama yönetmen Pontecorvo bu rolün oyuncu olmayan gerçek bir işçi tarafından oynanmasında ısrar etmiştir.Larry King ile yaptığı bir röportajda Brando çalıştığı filmler arasında en beğendiğinin "Burn!" olduğunu söylemiştir.
Kaynakça
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- IMDb'de Burn!
- Allmovie.com'da " Queimada" 10 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Isyan 1969 Italya Fransa ortak yapimi politik dramatik filmdir Ozgun adi Queimada olan film ABD de Burn adiyla gosterime girmisti Turkiye de ise ilk kez Ekim 1971 de ve Ocak 1974 te sinemalarda gosterilen filmin bir diger Turkce adi da Kanli Ada ydi Isyan Kanli Ada Queimada Burn ABD de Italya Fransa ortak yapimi 1969 tarihli Queimada filmi ABD de Burn Turkiye de ise Kanli Ada ve Isyan adlariyla gosterime girmisti YonetmenYapimciAlberto GrimaldiSenaristFranco Solinas Giorgio ArlorioOyuncularMarlon Brando Evaristo MarquezMuzikEnnio MorriconeGoruntu yonetmeniMarcello GattiStudyoUnited ArtistsYapim yili1969 Italya Fransa ortak yapimiSure112 dakikaDilIngilizceDiger adlariIsyan Turkiye Kanli Ada Turkiye Burn ABD The Mercenary Kanada Quemada Ispanya Queimada Insel des Schreckens Bati Almanya nun yonettigi filmin basrolunde Marlon Brando oynamistir Film Haiti tarihinden esinlenmistir Ana kahraman unlu Amerikali haydut William Walker dir Filmin KonusuSir William Walker Marlon Brando adinda bir Ingiliz ajani hayali bir Portekiz somurgesi olan Queimada isimli adaya ajan provokator olarak gonderilir Amaci siyah koleleri orgutleyip Portekiz yonetimine karsi ayaklandirmaktir Ada cok onemli bir seker kamisi ureticisi oldugu icin Ingiltere adada ekonomik olarak hakim olmak istemektedir Plana gore Portekiz yonetimi devrilecek ve yerine Ingiltere ye bagli ve sozde egemen bir melez ciftlik sahibi sinif iktidara gelecektir Bu plani uygulamak icin William Walker siyah koleleri kolelige karsi ve ozgurluk icin savasmaya ikna eder Isyanin basi Jose Dolores Evaristo Marquez isimli bir kole olur Ayaklanma sirasinda zengin sinifa mensup olanlar Portekiz valisini oldurerek yonetime halk adina el koyarlar Portekiz yonetiminin devrilmesinden sonra Ingilizler kukla bir hukumet kurarlar bu sirada Dolores ve ordusu gittikce duzen disina kayar Kolelik resmen kaldirilmistir ancak yeni gelen mulkiyet sistemine gore artik teorik olarak ozgur olan koleler cok daha kotu kosullarda seker kamisi tarlalarinda calismak zorunda birakilir Devrimden sonra William Walker adayi terk eder Adaya yillar sonra tekrar geri dondugunde gorevi tekrar silaha sarilmis olan Jose Dolores ve ona bagli siyahlardan olusan ordusunu yoketmektir Onun ozgurluk fikirlerini takip eden Dolores ve isyanci ordusu adadaki Ingiliz kukla yonetimine karsi silahli ayaklanma baslatmistir Walker artik Ingiliz hukumeti icin degil Ingiliz Seker Sirketi icin calismaktadir Sirketin silahli ordusu vardir ve dogrudan ada siyasetine mudahale etmektedir hatta eski kukla cumhurbaskaninin idamina karar verip uygulamistir Isyancilarla savasmak icin Ingiltere Ordusu adaya asker cikartir Saldiri planlari isyancilarin saklandiklari yogun ormanlik araziyi tamamen yakarak onlari ortaya cikartmaktir Bu strateji ise yarar ama sonucta Ingiltere nin basta bu adayla ilgilenme sebebi olan sekerkamisi tarimina buyuk zarar verilmis olur Sonunda isyanci ordu yenilir ve Dolores yakalanarak idam edilir ancak bu bile isyani durdurmayacaktir Filmin sonunda William bir isyanci tarafindan oldurulecek ve Dolores in intikami alinmis olacaktir Filmin AnaliziFilm aslinda Haiti Devrimi ve bu devrimin lideri Toussaint L Ouverture ile ilgilidir Ayni zamanda filmin cekildigi yillarda surmekte olan Vietnam Savasina da gondermeler yapilir Gunumuz siyaset arenasiyla bir onemli benzerlik ise devrimden sonra basa gelen zengin ciftlik sahiplerinin kukla cumhurbaskani Sanchez dir Iktidari aldiktan sonra Ingilizlerin faaliyetlerini elestiren ve isyancilarla yeterince sert mucadele etmedigi icin elestirilen Sanchez Ingilizler ve ordu tarafindan darbeyle koltugundan indirilerek idam edilir Sonu Guney Vietnam Devlet Baskani Ngo Dinh Diem inkine cok benzemektedir Diem de benzer gerekcelerle CIA ve Guney Vietnam Ordusu tarafindan 1963 yilinda devrilmistir William Walker gercekte yasamis olan Amerikali bir korsandir ve 1850 li yillarda kendi ordusuyla Nikaragua yi isgal etmistir Basa gelen Walker yonetimi demiryolu karteli Cornelius Vanderbilt in islerini tehdit edince devrilmistir Marlon Brando bu filmle ilgilendigi donemde Butch Cassidy rolu icin teklif almis ama teklifi geri cevirmistir ElestirilerEsas esere gore ada Ispanyol somurgesidir ama Francisco Franco yonetimindeki Ispanya nin baskilari sonucunda yapimcilar senaryoyu degistirmis ve ada Portekiz somurgesi olmustur Ancak filmdeki yer isimleri Ispanyolcadir Gercekte Portekiz ve Ingiltere hep muttefik olagelmistir ve Ingiltere nin Portekiz denetimindeki bir adada hukumet darbesi yapmak istemesi alisildik bir durum degildir Filmin Brando Icin OnemiBrando ile birlikte basrolu paylasan Evaristo Marquez oyuncu degildir ve gercek hayatta da bir seker kamisi iscisidir Rolu aslinda Sidney Poitier in oynamasi planlanmis ama yonetmen Pontecorvo bu rolun oyuncu olmayan gercek bir isci tarafindan oynanmasinda israr etmistir Larry King ile yaptigi bir roportajda Brando calistigi filmler arasinda en begendiginin Burn oldugunu soylemistir Kaynakca a b Milliyet Gazete Arsivi gazetearsivi milliyet com tr 17 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Mart 2010 a b Queimada 1969 Also Known As Ingilizce IMDb 8 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Mart 2010 Bu rolu Paul Newman alacaktir Ayrica bakinizWilliam Walker Walker film Dis baglantilarIMDb de Burn Allmovie com da Queimada 10 Subat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde