Genetik varyasyon, genetikte popülasyon içinde ya da popülasyonlar arasında ortaya çıkabilen, tür içerisinde veya gen alellerinde gözlemlenen farklılıklardır. Genetik varyasyon, doğal seçilim için "hammadde" sağladığından önem taşır. Genetik varyasyon, bir genin dizilimlerinde meydana gelen değişimler olan mutasyon sebebiyle meydana gelirler. Poliploidi veya poliploitlik kromozomlarda oluşan mutasyona bir örnek olarak verilebilir. Poliploidi, bir hücrenin ya da organizmanın, her bir kromozomununun ikiden fazla kopyasına sahip olması durumudur. Organizmalar çoğunlukla diploit olmakla birlikte, hücre bölünmesinin olması gerektiği gibi gerçekleşmemesi sonucu, poliploit hücre ve organizmalar ortaya çıkabilir.
Popülasyondaki bireyler arasında varyasyon
Popülasyon içindeki bireyler arasında var olan bir genetik varyasyon çeşitli düzeylerde kendini gösterebilir. Hem fenotipik varyasyon hem de nicel (kantitatif) özellikler (çoklu genler tarafından kodlanan ve sürekli değişken olabilen özellikler, örneğin köpeklerde bacak uzunluğu) ile ayrık özellikler (farklı kategorilere giren ve bir veya iki gen tarafından şifrelenen özellikler, örneğin bazı bitkilerde beyaz, pembe veya kırmızı renkli taç yaprak oluşumu) gözlemlenerek genetik varyasyonları tespit etmek mümkündür.
Genetik varyasyon aynı zamanda sürecini kullanarak enzimler düzeyindeki değişimlerin incelenmesiyle de tespit edilebilir. Polimorfik genler (çok biçimli), her lokusta birden fazla alele sahiptirler. Böcek ve bitkilerde enzimleri kodlayan genlerin yarısı polimorfik olabilirken omurgalılarda ise polimorfizme daha az yaygın olarak rastlanır. Sonuçta genetik varyasyon, genlerdeki nükleotit baz çiftlerin sıralamalarındaki değişimler nedeniyle oluşur. Yeni teknolojik yöntemler, daha fazla genetik varyasyonlar tespit etmek ve DNA dizilerini doğrudan sıralamak için bilim insanlarına daha önce kullanılan protein elektroforezinden artık daha çok kolaylıklar sağlamaktadır.
Eğer DNA dizisindeki nükleotit sıralamasında ortaya çıkan bir değişim aynı DNA dizisi tarafından kodlanan amino asitlerin sıralamalarında başka bir değişikliğe yol açarsa bu durumda değişen amino asit enzimleri de etkileyecek ve genetik varyasyon fenotipik varyasyon olarak sonuçlanacaktır.
Popülasyonlar arasında varyasyon
Genler arasındaki coğrafi varyasyon farklılıkları çoğu kez farklı yerlerde yaşayan populasyonlar arasında oluşur. Coğrafi varyasyon, seçici baskıların farklılıkları ya da genetik sürüklenme nedeniyle olabilir.
Varyasyonun hesaplanması
Popülasyon içindeki genetik varyasyon, yaygın polimorfik gen lokusların yüzdesi veya heterozigot olan bireylerde gen lokusların yüzdesi üzerinden hesaplanır.
Nedenleri
Mutasyonlar, DNA nükleotit çiftlerin dizilim sıralamasını değiştirdiği için genetik varyasyonların temel kaynağıdır. Mutasyonlar nadir olarak görülür ve çoğu mutasyon nötral ya da zararlı etkilere sahiptir, ancak yeni bir alel doğal seçilim tarafından tercih de edilebilir.
Genetik varyasyon aynı zamanda, allellerin ayrışım prensibi veya bağımsız ayrışım prensibi denilen ve eşeyli üreme sırasında oluşan kromozom rekombinasyonları tarafından da üretilebilir.
Mayoz bölünme sırasında görülen Krosover ve rastgele ayrışma, yeni allellerin ya da yeni alel kombinasyonlarının oluşmasına neden olabilir. Ayrıca, rastgele gübreleme değişimi için de katkı sağlamaktadır. Bunun yanında, rastlantısal döllenme de varyasyon oluşumlarına katkı sağlamaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- McGinley, Mark (Lead Author); J. Emmett Duffy (Topic Editor). 2008. "Genetic variation." In: Encyclopedia of Earth. Eds. Cutler J. Cleveland (Washington, D.C.: Environmental Information Coalition, ). [First published in the Encyclopedia of Earth February 6, 2007; Last revised January 4, 2008; Retrieved July 8, 2009]. <http://www.eoearth.org/article/Genetic_variation10 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .>
- "Genetic Variation"24 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . in Griffiths, A.J.F. Modern Genetic Analysis, Vol 2., p. 7
- "How is Genetic Variation Maintained in Populations"20 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . in Sadava, D. et al. Life: The Science of Biology, p. 456
- H. Robert Horton et al.: Biochemie. Pearson Studium, 2008, , S. 849.
- Beyer u.a.: Natura. Biologie für Gymnasien, Oberstufe, 1. Aufl. Stuttgart, Düsseldorf, Leipzig 2008,
Dış bağlantılar
- Berkeley Üniversitesi, Genetik varyasyon maddesi4 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Genetik varyasyon genetikte populasyon icinde ya da populasyonlar arasinda ortaya cikabilen tur icerisinde veya gen alellerinde gozlemlenen farkliliklardir Genetik varyasyon dogal secilim icin hammadde sagladigindan onem tasir Genetik varyasyon bir genin dizilimlerinde meydana gelen degisimler olan mutasyon sebebiyle meydana gelirler Poliploidi veya poliploitlik kromozomlarda olusan mutasyona bir ornek olarak verilebilir Poliploidi bir hucrenin ya da organizmanin her bir kromozomununun ikiden fazla kopyasina sahip olmasi durumudur Organizmalar cogunlukla diploit olmakla birlikte hucre bolunmesinin olmasi gerektigi gibi gerceklesmemesi sonucu poliploit hucre ve organizmalar ortaya cikabilir Farkli genetik varyasyonlara sahip cevizlerPopulasyondaki bireyler arasinda varyasyonNormal insan karyotiplerinin grafiksel gosterimi Populasyon icindeki bireyler arasinda var olan bir genetik varyasyon cesitli duzeylerde kendini gosterebilir Hem fenotipik varyasyon hem de nicel kantitatif ozellikler coklu genler tarafindan kodlanan ve surekli degisken olabilen ozellikler ornegin kopeklerde bacak uzunlugu ile ayrik ozellikler farkli kategorilere giren ve bir veya iki gen tarafindan sifrelenen ozellikler ornegin bazi bitkilerde beyaz pembe veya kirmizi renkli tac yaprak olusumu gozlemlenerek genetik varyasyonlari tespit etmek mumkundur Genetik varyasyon ayni zamanda surecini kullanarak enzimler duzeyindeki degisimlerin incelenmesiyle de tespit edilebilir Polimorfik genler cok bicimli her lokusta birden fazla alele sahiptirler Bocek ve bitkilerde enzimleri kodlayan genlerin yarisi polimorfik olabilirken omurgalilarda ise polimorfizme daha az yaygin olarak rastlanir Sonucta genetik varyasyon genlerdeki nukleotit baz ciftlerin siralamalarindaki degisimler nedeniyle olusur Yeni teknolojik yontemler daha fazla genetik varyasyonlar tespit etmek ve DNA dizilerini dogrudan siralamak icin bilim insanlarina daha once kullanilan protein elektroforezinden artik daha cok kolayliklar saglamaktadir Eger DNA dizisindeki nukleotit siralamasinda ortaya cikan bir degisim ayni DNA dizisi tarafindan kodlanan amino asitlerin siralamalarinda baska bir degisiklige yol acarsa bu durumda degisen amino asit enzimleri de etkileyecek ve genetik varyasyon fenotipik varyasyon olarak sonuclanacaktir Populasyonlar arasinda varyasyonGenler arasindaki cografi varyasyon farkliliklari cogu kez farkli yerlerde yasayan populasyonlar arasinda olusur Cografi varyasyon secici baskilarin farkliliklari ya da genetik suruklenme nedeniyle olabilir Varyasyonun hesaplanmasiPopulasyon icindeki genetik varyasyon yaygin polimorfik gen lokuslarin yuzdesi veya heterozigot olan bireylerde gen lokuslarin yuzdesi uzerinden hesaplanir NedenleriMutasyonlar DNA nukleotit ciftlerin dizilim siralamasini degistirdigi icin genetik varyasyonlarin temel kaynagidir Mutasyonlar nadir olarak gorulur ve cogu mutasyon notral ya da zararli etkilere sahiptir ancak yeni bir alel dogal secilim tarafindan tercih de edilebilir Genetik varyasyon ayni zamanda allellerin ayrisim prensibi veya bagimsiz ayrisim prensibi denilen ve eseyli ureme sirasinda olusan kromozom rekombinasyonlari tarafindan da uretilebilir Mayoz bolunme sirasinda gorulen Krosover ve rastgele ayrisma yeni allellerin ya da yeni alel kombinasyonlarinin olusmasina neden olabilir Ayrica rastgele gubreleme degisimi icin de katki saglamaktadir Bunun yaninda rastlantisal dollenme de varyasyon olusumlarina katki saglamaktadir Ayrica bakinizGenetik cesitlilik biyoloji KaynakcaMcGinley Mark Lead Author J Emmett Duffy Topic Editor 2008 Genetic variation In Encyclopedia of Earth Eds Cutler J Cleveland Washington D C Environmental Information Coalition First published in the Encyclopedia of Earth February 6 2007 Last revised January 4 2008 Retrieved July 8 2009 lt http www eoearth org article Genetic variation10 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde gt Genetic Variation 24 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde in Griffiths A J F Modern Genetic Analysis Vol 2 p 7 How is Genetic Variation Maintained in Populations 20 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde in Sadava D et al Life The Science of Biology p 456 H Robert Horton et al Biochemie Pearson Studium 2008 ISBN 978 3 8273 7312 0 S 849 Beyer u a Natura Biologie fur Gymnasien Oberstufe 1 Aufl Stuttgart Dusseldorf Leipzig 2008 ISBN 3 12 045300 5Dis baglantilarBerkeley Universitesi Genetik varyasyon maddesi4 Kasim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde