Sakalar (Farsça: ساکا, Saka; Sanskrit: Śaka; Grekçe: Σάκαι, Sakai; Latince: Sacae; Çince: 塞,Sāi), Kuzeydoğu Avrasya stepleri ile Tarım havzasında yaşayan ve at yetiştirme, madencilik yapma kabiliyetleri geliştirmiş olan tarihi halk. Kaynakların genelde Sakaları Türkî ya da İrani bir halk olarak sayılmasının yanı sıra kimlikleri konusunda tartışmalar sürmektedir. Ancak Avrasya stepleri'deki kurganlarda bulunan kişilerin naaşları üzerinde son yapılan genom ve mitokondriyal DNA çalışmaları sonuçlarına göre, kurganlarda bulunan Saka naaşlarına genetik yakınlık gösteren kişilerin hepsinin günümüz Türki halklara mensup olan bireyler oldukları görülmektedir.
Saka kelimesi Ahamenişler döneminden sonra Eski Farsçada kullanılmaya başlanmıştır. Grekçede Sakai olarak hitap edilen Sakalar ile İskitlerin çok yakın ve akraba bir halk olduğu ve ortak bir İskit-Sibirya kültürüne sahip oldukları kabul edilmekle beraber aynı halk olmadıkları düşünülmekte ve akademik çevrelerce İskit ve Sakalar genellikle akraba ama farklı halklar olarak sınıflandırılmaktadır.
Tanrı Dağları ve Fergana Vadisi arasında yaşayan Sakaların Bir kısmı Ahamenişlere itaat ederek Yunan-Pers Savaşına da katılmışlardır. M.Ö. 2. yüzyılda Orta Asya'dan güneye inerek Baktriya'yı yendikten sonra Hint yarımadasına girmişlerdir. Bunun sonucunda Hint-İskit Krallığı doğmuştur.
Kökenleri
Günümüzde, Sakaların kökenlerinin Türkî ve İrani ilişkili olduğu akademi içerisinde en yaygın görüşler arasındadır, Sakalar, bu açıdan Ön Türk halkı kökenli veya Doğu İran halkı kökenli veya ilişiği olduğu ya da Ön Türk toplumlarıyla ilişkili bir halk olduğuna dair görüşler ve iddialar bulunmaktadır.
Yaşayışları
Savaşlarda kullandıkları en önemli silah, savaş baltası olmuştur. Ayrıca ok, yay ve kılıç da kullanılmıştır. Akraba olan İskit kalıntılarındaki at figürlerinin yoğunluğu da dikkati çekmektedir. Bu figürler göçmen bir kavim oldukları yönündeki tezleri bir hayli güçlendirmektedir.
Sanat
İskit kurganlarında çıkan eserler, medeniyette ileri olduklarını göstermektedir. Herodot'a göre, "İskitler, çok medeni bir milletti. Gümüş işçiliğinde, dişçilikte ve çıkıkları sarmakta ustaydılar. İskit sanatında, hayvan üslubu önemli yer tutmuş ve at, geyik, kuş motifleri ağırlık basmıştır. Herodot'un yazdıklarına göre Yunanlar, elbise teferruatlarını, gümüş ve altın at takımlarını İskitlerden öğrenmişlerdir.
Dil
Sakaca, genel olarak bir Doğu İran dili olarak ele alınır. Sakaca Kotan Krallığı, Shule Krallığı ve Tomşuk gibi Tarım Havzasında hüküm sürmüş eski Budist krallıklar tarafından konuşulmuş ve dil bilimciler tarafından Kotanca ve Tomşukça da denen 2 adet şiveye ayrılmıştır. Dil hakkındaki neredeyse tüm kaynaklar Dunhuang el yazmalarından gelmektedir ve dilin kökenlerinin anlaşılması ve çözülebilmesi yaklaşık 2,300 metinin Harold Walter Bailey tarafından incelenmesi ve tercüme edilmesi sayesinde gerçekleşmiştir. Bu çalışmalar Hotan bölgesinde bulunan Sakaların dilinin Doğu İrani diller ile ilişkili olduğuna yönelik ihtimalleri arttırmıştır.
Bu metinlerin yanı sıra Esik Kurganında bulunan gümüş bir çanağın Sakacanın ilk örneği olabileceği dilbilimciler tarafından düşünülmektedir. Harmatta isimli ve çeşitli Farsi dillerin çözülmesinde rol oynamış dilbilimci, bu yazının alfabesi kullanılarak Kotan Sakacısında yazıldığını öne sürmüş olup okunuşu ve çevirisi şu şekildedir:
“ | za(ṃ)-ri ko-la(ṃ) mi(ṃ)-vaṃ vaṃ-va pa-zaṃ pa-na de-ka mi(ṃ)-ri-to ña-ka mi pa-zaṃ vaṃ-va va-za(ṃ)-na vaṃ. [Bu kap üzüm şarabı, pişmiş gıda ve taze tereyağı içerir, o kadar çok ki, ölümlü?.] | „ |
Sakacanın Ön Türkçe ile ilişikili olduğu iddiaları da, özellikle Türkî araştırmacılar tarafından desteklenen bir savdır. Esik Kurganı'nda bulunmuş tabaktaki yazının Ana Türkçe ile ilişiği olduğu iddiaları bulunmaktadır. Tabaktaki Türk araştırmacılar tarafından iddia edilen Proto-Türkçe okunuşu ise şöyledir:
Aγa, saηa očuq! Bez, cök! Boqun ičrä(r) azuq!
[Ağabey, sana (bu) ocak! Yabancıyı dize getir, yen! Halkta yiyecek (bol olsun)!]
Kaynakça
- ^ Herrmann. Das Land der Seide. s. 147.
- ^ unterländer, m. et al. ancestry and demography and descendants of iron age nomads of the eurasian steppe (2017)
- ^ Unterländer, Martina; Palstra, Friso; Lazaridis, Iosif; Pilipenko, Aleksandr; Hofmanová, Zuzana; Groß, Melanie; Sell, Christian; Blöcher, Jens; Kirsanow, Karola; Rohland, Nadin; Rieger, Benjamin (3 Mart 2017). "Ancestry and demography and descendants of Iron Age nomads of the Eurasian Steppe". Nature Communications (İngilizce). 8 (1): 14615. doi:10.1038/ncomms14615. ISSN 2041-1723. 21 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Haziran 2023.
- ^ a b Gnecchi-Ruscone, Guido Alberto; Khussainova, Elmira; Kahbatkyzy, Nurzhibek; Musralina, Lyazzat; Spyrou, Maria A.; Bianco, Raffaela A.; Radzeviciute, Rita; Martins, Nuno Filipe Gomes; Freund, Caecilia; Iksan, Olzhas; Garshin, Alexander (26 Mart 2021). "Ancient genomic time transect from the Central Asian Steppe unravels the history of the Scythians". Science Advances (İngilizce). 7 (13). doi:10.1126/sciadv.abe4414. ISSN 2375-2548. (PMC) 7997506 $2. (PMID) 33771866. 10 Kasım 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mayıs 2024.
- ^ Karakoç, Eren (1 Ocak 2019). "Tüm Kanıtlarıyla İskitlerin Türklüğü (Doç. Dr. Eren Karakoç)". Tüm Kanıtlarıyla İskitlerin Türklüğü. 22 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mayıs 2024.
- ^ Sayın, Onur. "(İskitlerin) Sakaların Menşei Meselesi". 22 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mayıs 2024.
- ^ Halil İnalcık-Osmanlı Tarihinde Efsaneler ve Gerçekler,sayfa 24:"Scyth'ler Bizans literatüründe Karadeniz'in kuzeyindeki Türk kavimlerine verilen addır."
- ^ a b Sakalar / Prof. Dr. Igor Vasilyeviç P'yankov 611-619
- ^ a b İlhami Durmuş,İskitler (Sakalar),S.21.
- ^ a b Anatole A.Klyosov, "The Principal mystery in the relationship of Indo-European and Türkic linguistic families,and an attempt to solve it with the help of DNA genealogy:reflections of onlinehome.us/turkic/60_Genetics/Klyosov2010DNK-GenealogyEn.html
- ^ a b Prof.Dr.Umay Türkeş Günay:Türklerin Tarihi Geçmişten Geleceğe Akçağ Yayınları 5.Baskı. S.51-69
- ^ a b Osmanlı Hukuku Prof Dr.Ekrem Buğra Ekinci Arı Sanat Yayınevi s.51
- ^ a b Medler ve Türkler Prof. Dr. Mehmet Bayrakdar AKÇAĞ YAYINLARI s.44-56
- ^ a b Sinop Üniversitesi SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANA BİLİM DALI GENEL TÜRK TARİHİ, Nihat ÇİNİ, İSKİTLER (SAKALAR) ÖN TÜRKLER (Yüksek Lisans Seminer Çalışması)
- ^ a b İran ile Turan. Hayali Milletler Çağında Avrasya ve Ortadoğu, Ötüken Yayınları, İstanbul 2019, 4. baskı.,S.151-156;S..215-240
- ^ a b Bozkır Kavimleri,Egemen Çağrı Mızrak,Ötüken Yayınları,S.265-287
- ^ Sanducci, A. (27 Temmuz 2023). Ancient Scholars about the Turks and the Turkic Nations. The MEGA Edition.: Vol.1, 2 (İngilizce). WorldScholarlyPress. 7 Haziran 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Haziran 2024.
- ^ KNOLLES, Richard (1701). The Turkish History:Comprehending of the origin of that NATION, and the growth of the Ottoman Empire, with the LİVES and CONQUESTS of their feveral KINGS and EMPERORS. s. 341. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2024.
- ^ "Scythian | People, History, & Facts | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 15 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Haziran 2024.
- ^ Beckwith, Christopher I. (2009). Empires of the Silk Road: A History of Central Eurasia from the Bronze Age to the Present. Princeton University Press. .
- ^ Dandamayev, M. A. (1994). "Media and Achaemenid Iran". In Harmatta, János (ed.). History of Civilizations of Central Asia: The Development of Sedentary and Nomadic Civilizations, 700 B. C. to A. D. 250. UNESCO. pp. 35–59. .
- ^ Davidski (3 Mart 2017). . Eurogenes Blog. 17 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2021.
- ^ Unterländer, Martina; Palstra, Friso; Lazaridis, Iosif; Pilipenko, Aleksandr; Hofmanová, Zuzana; Groß, Melanie; Sell, Christian; Blöcher, Jens; Kirsanow, Karola (3 Mart 2017). "Ancestry and demography and descendants of Iron Age nomads of the Eurasian Steppe". Nature Communications (İngilizce). 8: ncomms14615. doi:10.1038/ncomms14615. 21 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Aralık 2020.
- ^ Dandamayev 1994, s. 37 "In modern scholarship the name 'Sakas' is reserved for the ancient tribes of northern and eastern Central Asia and Eastern Turkestan to distinguish them from the related Massagetae of the Aral region and the Scythians of the Pontic steppes. These tribes spoke Iranian languages, and their chief occupation was nomadic pastoralism."
- ^ . "Central Asian Arts: Nomadic Cultures". . 26 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Eylül 2018.
The Śaka tribe was pasturing its herds in the Pamirs, central Tien Shan, and in the Amu Darya delta. Their gold belt buckles, jewelry, and harness decorations display sheep, griffins, and other animal designs that are similar in style to those used by the Scythians, a nomadic people living in the Kuban basin of the Caucasus region and the western section of the Eurasian plain during the greater part of the 1st millennium bc.
- ^ William Malanda; Michael Stausberg (2004). "Iran". Johnston, Sarah Iles (Ed.). Religions of the ancient world : a guide (İngilizce). Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. s. 197. ISBN .
The Iranian living such geographic diversity were not a monolithic people...For example the Iranian Scythians (Saka) in central Asia spoke languages and carried out ways of life far different than Iranians living in the southwest on the borders of Mesopotamia.
- ^ Dalby, Andrew (1998). Dictionary of languages : the definitive reference to more than 400 languages (İngilizce). New York: Columbia University Press. s. 278. ISBN .
Texts are known in several Middle Iranian languages, including Middle PERSIAN, Parthian, Chorasmian, Bactrian and SOGDIAN. Further east, KHOTANESE is considered a late variety of Saka, the only one in which literary texts are known.
- ^ Dandamayev 1994, s. 37 "In modern scholarship the name 'Sakas' is reserved for the ancient tribes of northern and eastern Central Asia and Eastern Turkestan to distinguish them from the related Massagetae of the Aral region and the Scythians of the Pontic steppes. These tribes spoke Iranian languages, and their chief occupation was nomadic pastoralism."
- ^ Grousset, René (1970). The empire of the steppes : a history of central Asia (İngilizce). New Brunswick, N.J.: Rutgers University Press. s. 29-31. ISBN .
The regions of Tashkent, Fergana, and Kashgar were inhabited by the people known to the Chinese under the name of Sse..They were in fact the "Scythians of Asia." They formed a branch of the great Scytho-Sarmatian family; that is, they were nomadic Iranians from the northwestern steppes.
- ^ Doç.Dr Karakoç, E. Tüm Kanıtlarıyla İskitlerin Türklüğü.
- ^ "Saka language". britannica.com. 7 Nisan 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mart 2019.
- ^ Susan Whitfield (2004). The Silk Road: Trade, Travel, War and Faith. London: British Library Press, 2004.
- ^ Ronald Emmerick, "Khotanese and Tumshuqese", in Gernot Windfuhr, ed., The Iranian Languages, Routledge, 2009
- ^ Harmatta, János (20 Ağustos 1994). History of Civilizations of Central Asia: The Development of Sedentary and Nomadic Civilizations. UNESCO. ss. 420-1. ISBN . 2 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mart 2019.
- ^ "Harmatta [Harmatta 1999, p.411-412] appears as he has accomplished to solve the mystery of this "unknown language and alphabet" which covers a wide are from Alma-Ata to Merv, to Dest-i Navur and to Ay Hanum. According to Harmatta and Fussman, the alphabet can be traced back to the Karoshti alphabet; and the language written with this alphabet could have been a Saka dialect spoken by the Kushans. Harmatta who remarks on the resemblance of the letters to those in Orkhon-Yenisey states that due to some letters [...]. [...]. Fussman states that this Inscription is based on syllables, and notes its similarity to the Kharosthi alphabet, but he could not read it. Livsits asks whether this alphabet he calls as the "third official alphabet of the Kushan State" is the Saka alphabet or not. [...]. Livsits, on the other hand says that, further to the Issyk-kol alphabet, this alphabet is related not with the Kharosthi alphabet, but rather with the Aramaic alphabet [...]."
- ^ Bozkır Kavimleri,Egemen Çağrı Mızrak,Ötüken Yayınları,S.123-126
- ^ Prof.Dr.Umay Türkeş Günay:Türklerin Tarihi Geçmişten Geleceğe Akçağ Yayınları 5.Baskı. S.51-60
- ^ Bozkır Kavimleri,Egemen Çağrı Mızrak,Ötüken Yayınları,S.265-273
- ^ The Turks. Volume 1: Early Ages. Part 3: Old nomads of the steppes: Scythian age in Eurasia. Prof. Dr. A. Chay - Prof. Dr. I. Durmus, Scythians, Yeni Türkiye, Ankara 2002, S.155,
- ^ A. Amanjolov: Runic-like inscription from Saka's burial near Alma-Ata. "Bulletin of Academy of Sciences KazSSR", 1971, No 12 (320), s. 64-66; + A. Amanjolov: Materials and research on history of Ancient Türkic writing. Author's abstract of Ph. Doctor Dissertation, Alma-Ata, 1975, s. 48-52; + A. Amanjolov: Türkic runic graphics, 3. Alma-Ata, 1985, s. 31-39. + A. Amanjolov "History and Theory of Ancient Turkic Script", Almaty, "Mektep", 2003, s. 218-219.
Dış bağlantılar
- Scythians/Sacae12 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . by
- Article by Kivisild et al. on genetic heritage of early Indian settlers27 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Indian, Japanese and Chinese Emperors 12 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
kamu malı olan bir yayından alınan metni içeriyor: Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Saka". Encyclopædia Britannica. 24 (11. bas.). Cambridge University Press.
Önceki cümlelerden bir veya daha fazlası artıkwikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sakalar Farsca ساکا Saka Sanskrit Saka Grekce Sakai Sakai Latince Sacae Cince 塞 Sai Kuzeydogu Avrasya stepleri ile Tarim havzasinda yasayan ve at yetistirme madencilik yapma kabiliyetleri gelistirmis olan tarihi halk Kaynaklarin genelde Sakalari Turki ya da Irani bir halk olarak sayilmasinin yani sira kimlikleri konusunda tartismalar surmektedir Ancak Avrasya stepleri deki kurganlarda bulunan kisilerin naaslari uzerinde son yapilan genom ve mitokondriyal DNA calismalari sonuclarina gore kurganlarda bulunan Saka naaslarina genetik yakinlik gosteren kisilerin hepsinin gunumuz Turki halklara mensup olan bireyler olduklari gorulmektedir Altin elbiseli adam Saka kelimesi Ahamenisler doneminden sonra Eski Farscada kullanilmaya baslanmistir Grekcede Sakai olarak hitap edilen Sakalar ile Iskitlerin cok yakin ve akraba bir halk oldugu ve ortak bir Iskit Sibirya kulturune sahip olduklari kabul edilmekle beraber ayni halk olmadiklari dusunulmekte ve akademik cevrelerce Iskit ve Sakalar genellikle akraba ama farkli halklar olarak siniflandirilmaktadir Tanri Daglari ve Fergana Vadisi arasinda yasayan Sakalarin Bir kismi Ahamenislere itaat ederek Yunan Pers Savasina da katilmislardir M O 2 yuzyilda Orta Asya dan guneye inerek Baktriya yi yendikten sonra Hint yarimadasina girmislerdir Bunun sonucunda Hint Iskit Kralligi dogmustur KokenleriGunumuzde Sakalarin kokenlerinin Turki ve Irani iliskili oldugu akademi icerisinde en yaygin gorusler arasindadir Sakalar bu acidan On Turk halki kokenli veya Dogu Iran halki kokenli veya ilisigi oldugu ya da On Turk toplumlariyla iliskili bir halk olduguna dair gorusler ve iddialar bulunmaktadir YasayislariSavaslarda kullandiklari en onemli silah savas baltasi olmustur Ayrica ok yay ve kilic da kullanilmistir Akraba olan Iskit kalintilarindaki at figurlerinin yogunlugu da dikkati cekmektedir Bu figurler gocmen bir kavim olduklari yonundeki tezleri bir hayli guclendirmektedir SanatIskit kurganlarinda cikan eserler medeniyette ileri olduklarini gostermektedir Herodot a gore Iskitler cok medeni bir milletti Gumus isciliginde discilikte ve cikiklari sarmakta ustaydilar Iskit sanatinda hayvan uslubu onemli yer tutmus ve at geyik kus motifleri agirlik basmistir Herodot un yazdiklarina gore Yunanlar elbise teferruatlarini gumus ve altin at takimlarini Iskitlerden ogrenmislerdir DilKurganda bulunmus gumus canagin ve uzerindeki yazinin cizimi Sakaca genel olarak bir Dogu Iran dili olarak ele alinir Sakaca Kotan Kralligi Shule Kralligi ve Tomsuk gibi Tarim Havzasinda hukum surmus eski Budist kralliklar tarafindan konusulmus ve dil bilimciler tarafindan Kotanca ve Tomsukca da denen 2 adet siveye ayrilmistir Dil hakkindaki neredeyse tum kaynaklar Dunhuang el yazmalarindan gelmektedir ve dilin kokenlerinin anlasilmasi ve cozulebilmesi yaklasik 2 300 metinin Harold Walter Bailey tarafindan incelenmesi ve tercume edilmesi sayesinde gerceklesmistir Bu calismalar Hotan bolgesinde bulunan Sakalarin dilinin Dogu Irani diller ile iliskili olduguna yonelik ihtimalleri arttirmistir Bu metinlerin yani sira Esik Kurganinda bulunan gumus bir canagin Sakacanin ilk ornegi olabilecegi dilbilimciler tarafindan dusunulmektedir Harmatta isimli ve cesitli Farsi dillerin cozulmesinde rol oynamis dilbilimci bu yazinin alfabesi kullanilarak Kotan Sakacisinda yazildigini one surmus olup okunusu ve cevirisi su sekildedir za ṃ ri ko la ṃ mi ṃ vaṃ vaṃ va pa zaṃ pa na de ka mi ṃ ri to na ka mi pa zaṃ vaṃ va va za ṃ na vaṃ Bu kap uzum sarabi pismis gida ve taze tereyagi icerir o kadar cok ki olumlu Sakacanin On Turkce ile ilisikili oldugu iddialari da ozellikle Turki arastirmacilar tarafindan desteklenen bir savdir Esik Kurgani nda bulunmus tabaktaki yazinin Ana Turkce ile ilisigi oldugu iddialari bulunmaktadir Tabaktaki Turk arastirmacilar tarafindan iddia edilen Proto Turkce okunusu ise soyledir Aga saha ocuq Bez cok Boqun icra r azuq Agabey sana bu ocak Yabanciyi dize getir yen Halkta yiyecek bol olsun Kaynakca Herrmann Das Land der Seide s 147 unterlander m et al ancestry and demography and descendants of iron age nomads of the eurasian steppe 2017 Unterlander Martina Palstra Friso Lazaridis Iosif Pilipenko Aleksandr Hofmanova Zuzana Gross Melanie Sell Christian Blocher Jens Kirsanow Karola Rohland Nadin Rieger Benjamin 3 Mart 2017 Ancestry and demography and descendants of Iron Age nomads of the Eurasian Steppe Nature Communications Ingilizce 8 1 14615 doi 10 1038 ncomms14615 ISSN 2041 1723 21 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Haziran 2023 a b Gnecchi Ruscone Guido Alberto Khussainova Elmira Kahbatkyzy Nurzhibek Musralina Lyazzat Spyrou Maria A Bianco Raffaela A Radzeviciute Rita Martins Nuno Filipe Gomes Freund Caecilia Iksan Olzhas Garshin Alexander 26 Mart 2021 Ancient genomic time transect from the Central Asian Steppe unravels the history of the Scythians Science Advances Ingilizce 7 13 doi 10 1126 sciadv abe4414 ISSN 2375 2548 PMC 7997506 2 PMID 33771866 10 Kasim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mayis 2024 KB1 bakim PMC bicimi link Karakoc Eren 1 Ocak 2019 Tum Kanitlariyla Iskitlerin Turklugu Doc Dr Eren Karakoc Tum Kanitlariyla Iskitlerin Turklugu 22 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mayis 2024 Sayin Onur Iskitlerin Sakalarin Mensei Meselesi 22 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mayis 2024 Halil Inalcik Osmanli Tarihinde Efsaneler ve Gercekler sayfa 24 Scyth ler Bizans literaturunde Karadeniz in kuzeyindeki Turk kavimlerine verilen addir a b Sakalar Prof Dr Igor Vasilyevic P yankov 611 619 a b Ilhami Durmus Iskitler Sakalar S 21 a b Anatole A Klyosov The Principal mystery in the relationship of Indo European and Turkic linguistic families and an attempt to solve it with the help of DNA genealogy reflections of onlinehome us turkic 60 Genetics Klyosov2010DNK GenealogyEn html a b Prof Dr Umay Turkes Gunay Turklerin Tarihi Gecmisten Gelecege Akcag Yayinlari 5 Baski S 51 69 a b Osmanli Hukuku Prof Dr Ekrem Bugra Ekinci Ari Sanat Yayinevi s 51 a b Medler ve Turkler Prof Dr Mehmet Bayrakdar AKCAG YAYINLARI s 44 56 a b Sinop Universitesi SOSYAL BILIMLER ENSTITUSU TARIH ANA BILIM DALI GENEL TURK TARIHI Nihat CINI ISKITLER SAKALAR ON TURKLER Yuksek Lisans Seminer Calismasi a b Iran ile Turan Hayali Milletler Caginda Avrasya ve Ortadogu Otuken Yayinlari Istanbul 2019 4 baski S 151 156 S 215 240 a b Bozkir Kavimleri Egemen Cagri Mizrak Otuken Yayinlari S 265 287 Sanducci A 27 Temmuz 2023 Ancient Scholars about the Turks and the Turkic Nations The MEGA Edition Vol 1 2 Ingilizce WorldScholarlyPress 7 Haziran 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Haziran 2024 KNOLLES Richard 1701 The Turkish History Comprehending of the origin of that NATION and the growth of the Ottoman Empire with the LIVES and CONQUESTS of their feveral KINGS and EMPERORS s 341 Erisim tarihi 22 Mayis 2024 Scythian People History amp Facts Britannica www britannica com Ingilizce 15 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Haziran 2024 Beckwith Christopher I 2009 Empires of the Silk Road A History of Central Eurasia from the Bronze Age to the Present Princeton University Press ISBN 978 0 691 13589 2 Dandamayev M A 1994 Media and Achaemenid Iran In Harmatta Janos ed History of Civilizations of Central Asia The Development of Sedentary and Nomadic Civilizations 700 B C to A D 250 UNESCO pp 35 59 ISBN 9231028464 Davidski 3 Mart 2017 Eurogenes Blog 17 Mart 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Ocak 2021 Unterlander Martina Palstra Friso Lazaridis Iosif Pilipenko Aleksandr Hofmanova Zuzana Gross Melanie Sell Christian Blocher Jens Kirsanow Karola 3 Mart 2017 Ancestry and demography and descendants of Iron Age nomads of the Eurasian Steppe Nature Communications Ingilizce 8 ncomms14615 doi 10 1038 ncomms14615 21 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Aralik 2020 Dandamayev 1994 s 37 In modern scholarship the name Sakas is reserved for the ancient tribes of northern and eastern Central Asia and Eastern Turkestan to distinguish them from the related Massagetae of the Aral region and the Scythians of the Pontic steppes These tribes spoke Iranian languages and their chief occupation was nomadic pastoralism Central Asian Arts Nomadic Cultures 26 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Eylul 2018 The Saka tribe was pasturing its herds in the Pamirs central Tien Shan and in the Amu Darya delta Their gold belt buckles jewelry and harness decorations display sheep griffins and other animal designs that are similar in style to those used by the Scythians a nomadic people living in the Kuban basin of the Caucasus region and the western section of the Eurasian plain during the greater part of the 1st millennium bc William Malanda Michael Stausberg 2004 Iran Johnston Sarah Iles Ed Religions of the ancient world a guide Ingilizce Cambridge Massachusetts Harvard University Press s 197 ISBN 978 0674015173 The Iranian living such geographic diversity were not a monolithic people For example the Iranian Scythians Saka in central Asia spoke languages and carried out ways of life far different than Iranians living in the southwest on the borders of Mesopotamia Dalby Andrew 1998 Dictionary of languages the definitive reference to more than 400 languages Ingilizce New York Columbia University Press s 278 ISBN 9780713678413 Texts are known in several Middle Iranian languages including Middle PERSIAN Parthian Chorasmian Bactrian and SOGDIAN Further east KHOTANESE is considered a late variety of Saka the only one in which literary texts are known Dandamayev 1994 s 37 In modern scholarship the name Sakas is reserved for the ancient tribes of northern and eastern Central Asia and Eastern Turkestan to distinguish them from the related Massagetae of the Aral region and the Scythians of the Pontic steppes These tribes spoke Iranian languages and their chief occupation was nomadic pastoralism Grousset Rene 1970 The empire of the steppes a history of central Asia Ingilizce New Brunswick N J Rutgers University Press s 29 31 ISBN 9780813513041 The regions of Tashkent Fergana and Kashgar were inhabited by the people known to the Chinese under the name of Sse They were in fact the Scythians of Asia They formed a branch of the great Scytho Sarmatian family that is they were nomadic Iranians from the northwestern steppes Doc Dr Karakoc E Tum Kanitlariyla Iskitlerin Turklugu Saka language britannica com 7 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mart 2019 Susan Whitfield 2004 The Silk Road Trade Travel War and Faith London British Library Press 2004 Ronald Emmerick Khotanese and Tumshuqese in Gernot Windfuhr ed The Iranian Languages Routledge 2009 Harmatta Janos 20 Agustos 1994 History of Civilizations of Central Asia The Development of Sedentary and Nomadic Civilizations UNESCO ss 420 1 ISBN 978 9231028465 2 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mart 2019 Harmatta Harmatta 1999 p 411 412 appears as he has accomplished to solve the mystery of this unknown language and alphabet which covers a wide are from Alma Ata to Merv to Dest i Navur and to Ay Hanum According to Harmatta and Fussman the alphabet can be traced back to the Karoshti alphabet and the language written with this alphabet could have been a Saka dialect spoken by the Kushans Harmatta who remarks on the resemblance of the letters to those in Orkhon Yenisey states that due to some letters Fussman states that this Inscription is based on syllables and notes its similarity to the Kharosthi alphabet but he could not read it Livsits asks whether this alphabet he calls as the third official alphabet of the Kushan State is the Saka alphabet or not Livsits on the other hand says that further to the Issyk kol alphabet this alphabet is related not with the Kharosthi alphabet but rather with the Aramaic alphabet Bozkir Kavimleri Egemen Cagri Mizrak Otuken Yayinlari S 123 126 Prof Dr Umay Turkes Gunay Turklerin Tarihi Gecmisten Gelecege Akcag Yayinlari 5 Baski S 51 60 Bozkir Kavimleri Egemen Cagri Mizrak Otuken Yayinlari S 265 273 The Turks Volume 1 Early Ages Part 3 Old nomads of the steppes Scythian age in Eurasia Prof Dr A Chay Prof Dr I Durmus Scythians Yeni Turkiye Ankara 2002 S 155 ISBN 975 6782 56 0 A Amanjolov Runic like inscription from Saka s burial near Alma Ata Bulletin of Academy of Sciences KazSSR 1971 No 12 320 s 64 66 A Amanjolov Materials and research on history of Ancient Turkic writing Author s abstract of Ph Doctor Dissertation Alma Ata 1975 s 48 52 A Amanjolov Turkic runic graphics 3 Alma Ata 1985 s 31 39 A Amanjolov History and Theory of Ancient Turkic Script Almaty Mektep 2003 s 218 219 Dis baglantilarScythians Sacae12 Kasim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde by Article by Kivisild et al on genetic heritage of early Indian settlers27 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Indian Japanese and Chinese Emperors 12 Eylul 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Onceki cumlelerden bir veya daha fazlasi artik kamu mali olan bir yayindan alinan metni iceriyor Chisholm Hugh Ed 1911 Saka Encyclopaedia Britannica 24 11 bas Cambridge University Press