Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Funmilayo Ransome-Kuti (25 Ekim 1900 - 13 Nisan 1978) 20. yüzyılın ilk yarısında ülkesi Nijerya'da kadın hakları için öncülük eden bir avukat, bir öğretmen, bir politika lideri, kadın hakları savunucusu ve feministtir. Kendi döneminin önemli liderlerinden biri olarak diğerlerinden farklı olarak hizmet etmiştir. Aynı zamanda ülkede araba kullanan ilk kadındır. Onun izlediği politika onun Nijerya'da kadın haklarının bir savunucu ve "Nijerya'nın annesi" olarak anılmasını sağladı. İlk yıllarında Nijerya'da kadınların oy hakkı için avukatlık eden güçlü bir bir kişiydi, 1947'de West African Pilot tarafından Egba halkının kadınlarına öncülük ettiği için "Lisabi aslanı" lakabını aldı.
Kuti; aktivist Fela Anikulapo Kuti, bir müzisyen olan Beko Ransome-Kuti, bir doktor ve profesör Olikoye Ransome-Kuti'nin annesi ve aynı zamanda müzisyen Seun Kuti ve Femi Kuti'nin büyükannesidir.
Hayatı
Asıl adı Frances Abigail Olufunmilayo Thomas olan Kuti 25 Ekim 1900'de şu an Nijerya'da bulunan Abeokuta,Egbaland'da doğmuştur. Ebeveynleri Daniel Olumeyuwa Thomas ve Lucretia Phyllis Omoyeni Adeosolu'dur. Babası bugün Nijerya'da Ogun States (Ogun Bölgesi) olan Abeokuta'ya kadar atalarının izini süren Sierra Leone'den geri gönderilmiş bir kölenin oğludur. Anglikan inancının bir üyesi olmuş, daha sonra Egbas'a geri dönmüştür.
1914-1917 arasında ortaokul eğitimi olarak the Abeokuta Grammar School (Abeokuta Gramer Okulu) 'a girmiştir. Burada eğitim görmeye başlayan ilk kız öğrencidir. Eğitimine devam etmek için İngiltere'ye gitmiştir. Daha sonra memleketi Nijerya'ya dönüp, öğretmenliğe başlamıştır. 20 Ocak 1925'te din adamı Israel Oludotun Ransome-Kuti ile evlenmiştir. Eşi aynı ülkesinin halkını savunanlardan biri, hem de Nigeria Union of Teachers (Nijerya Öğretmenler Birliği) ve Nigeria Union of Students (Nijerya Öğrenciler Birliği) 'ın da kurucularından biridir.
Ransome Kuti 1965'te Order of Nigeria (Nijerya emrinde) ulusal onur üyeliği almıştır. The University of Ibadan (Ibadan Üniversitesi) 1968'de Kuti'ye hukuk branşından fahri doktora sunmuştur. Aynı zamanda Kuti'ye the Western House of Chiefs of Nigeria (Nijerya Batı Şef Evleri)'da Yoruba halkının bir oloye'si olarak yer verilmiştir.
Aktivizm
Kariyeri boyunca bir eğitimci ve aktivist olarak bilindi. 1950'li yıllarda o ve Elizabeth Adekogbe kadın hakları için dinamik dinamik bir liderlik yaptılar. Abeokuta'da kadınlar için bir eğitimli ve eğitimsiz 200.000 den fazla bireyin katıldığı bir organizasyon yürüttüler.
Kadın Hakları
Kadınları rencide eden ücret kontrolüne karşı kadınları desteklediğinde, Kuti aynı zamanda halkın bilinçlenmesi için bir organizasyon başlattı. Ticaret o vakitlerde kadınların büyük çoğunluğunun mesleğiydi. Alake of Nigeria (Nijerya kralı) başta olmak üzere ulusal otoritelere karşı bir protestoyu yönlendirdi. Alake of Nigeria'nın İngiliz hükûmeti ve kolonilerinin vergi toplamasını bir hak olarak saydığını gösteren belgeleri yayınlayarak ileri sürdü. Hemen sonrasında kral bir aşk ilişkisi sebebiyle tahttan çekildi. Kadınların ayrı vergi vermesini ortadan kaldıran bir mücadeleyi de yönetti. 1953'te daha sonra Women's International Democratic Federation (Enternasyonal Kadın Demokratik Federasyonu) ile birleşen the Federation of Nigerian Women Societies (Nijeryalı Kadınlar Topluluğu Federasyonu)'i kurdu.
Funmilayo Ransome Kuti kadınların oy hakkı için bir kampanya yürüttü. National Council of Nigeria and the Cameroons partisinin (NCNC- Nijerya ve Kamerun Ulusal Konseyi Partisi) yıllarca bir üyesiydi fakat daha sonra federal parlamentoya seçilemediği için ihraç edildi. Western NCNC women's Association (Batı NCNC kadın birliği) 'ın mali işler sorumlusu ve bir sonraki başkanıydı. Uzaklaştırıldıktan sonra yürütülen ulusal politika sebebiyle politika üzerinde etkisi azaldı fakat o bir aktivist olmaya devam etti. 1950'de House of Chiefs (Şefler evi)'in çok az kadın üyesinden biri oldu. Eniola Soyinka ile birlikte Abeokuta ve Egba kadınlar birliğini kurdu. Vergilere ve ücret kontrollerine karşı kampanyalara devam etti.
Seyahat Yasağı
Soğuk savaş esnasında ve ülke bağımsızlığını kazanmadan önce Kuti çok geniş bir alanda seyahat ediyordu ve doğu bloğu ile görüşerek İngiliz hükümetini olduğu kadar Amerikan hükûmetini de kızdırıyordu. Sovyet Rusya, Macaristan ve Mao Zedong ile tanıştığı Çin'e seyahatlerde bulundu. Kadınlara komünist fikirler aşıladığı gerekçesiyle 1956'da hükûmet tarafından pasaportu yenilenmedi. Amerika'da Kuti'nin komünist olduğu gerekçesiyle Amerika vize talebini reddetti. NCNC'yi yönetmede meydan okuma girişiminde bağımsızlığa öncülük eden "Halkıçı İnsanlar Partisi" ni kurdu. NCNC'nin 9,755 oyuna karşılık, 4,665 oy alarak aktif bir siyaset yürüten bir konuma geldi. Nijerya'nın bağımsızlığını İngiliz hükûmeti ile görüşen delegelerden biriydi.
Ölümü
Geç yaşında aktivist yaşamı 3 erkek çocuk dünyaya getirdiği için sekteye uğradı. 1978'de oğlu Fela Kuti'nin kurduğu bir birlik olan the Kalakuta Republic'in 3. penceresinden bin tane askerî personelinin baskın yaptığı esnada aşağı atıldı. O yılın şubat ayında komaya girdi ve 13 Nisan 1978'de yaraları yüzünden hayata veda etti.
Başarıları
- House of Chiefs'e seçilen kadın üye
- National Council of Nigeria and the Cameroons partisinin (NCNC- Nijerya ve Kamerun Ulusal Konseyi Partisi) kıdemli üyesi
- Western Women Association of the National Council of Nigeria and the Cameroons (NCNC'nin Batı Kadın Birliği)'nin mali işler sorumlusu ve başkanı
- Abeokuta Kadınlar Birliği'nin lideri
- Halkçı İnsanlar Partisi'nin lideri
- Nijerya Kadınlar Birliği'nin lideri
- Nijerya'da araba kullanan ilk kadın
- Lenin Barış Ödülü kazananı
Kültürel tasviri
October 1 (1 Ekim) filminde Funmilayo Ransome-Kuti, Deola Sagoe tarafından canlandırıldı.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Funmilayo Ransome Kuti 25 Ekim 1900 13 Nisan 1978 20 yuzyilin ilk yarisinda ulkesi Nijerya da kadin haklari icin onculuk eden bir avukat bir ogretmen bir politika lideri kadin haklari savunucusu ve feministtir Kendi doneminin onemli liderlerinden biri olarak digerlerinden farkli olarak hizmet etmistir Ayni zamanda ulkede araba kullanan ilk kadindir Onun izledigi politika onun Nijerya da kadin haklarinin bir savunucu ve Nijerya nin annesi olarak anilmasini sagladi Ilk yillarinda Nijerya da kadinlarin oy hakki icin avukatlik eden guclu bir bir kisiydi 1947 de West African Pilot tarafindan Egba halkinin kadinlarina onculuk ettigi icin Lisabi aslani lakabini aldi Funmilayo Ransome Kuti 70 dogum gununde Kuti aktivist Fela Anikulapo Kuti bir muzisyen olan Beko Ransome Kuti bir doktor ve profesor Olikoye Ransome Kuti nin annesi ve ayni zamanda muzisyen Seun Kuti ve Femi Kuti nin buyukannesidir HayatiAsil adi Frances Abigail Olufunmilayo Thomas olan Kuti 25 Ekim 1900 de su an Nijerya da bulunan Abeokuta Egbaland da dogmustur Ebeveynleri Daniel Olumeyuwa Thomas ve Lucretia Phyllis Omoyeni Adeosolu dur Babasi bugun Nijerya da Ogun States Ogun Bolgesi olan Abeokuta ya kadar atalarinin izini suren Sierra Leone den geri gonderilmis bir kolenin ogludur Anglikan inancinin bir uyesi olmus daha sonra Egbas a geri donmustur 1914 1917 arasinda ortaokul egitimi olarak the Abeokuta Grammar School Abeokuta Gramer Okulu a girmistir Burada egitim gormeye baslayan ilk kiz ogrencidir Egitimine devam etmek icin Ingiltere ye gitmistir Daha sonra memleketi Nijerya ya donup ogretmenlige baslamistir 20 Ocak 1925 te din adami Israel Oludotun Ransome Kuti ile evlenmistir Esi ayni ulkesinin halkini savunanlardan biri hem de Nigeria Union of Teachers Nijerya Ogretmenler Birligi ve Nigeria Union of Students Nijerya Ogrenciler Birligi in da kurucularindan biridir Ransome Kuti 1965 te Order of Nigeria Nijerya emrinde ulusal onur uyeligi almistir The University of Ibadan Ibadan Universitesi 1968 de Kuti ye hukuk bransindan fahri doktora sunmustur Ayni zamanda Kuti ye the Western House of Chiefs of Nigeria Nijerya Bati Sef Evleri da Yoruba halkinin bir oloye si olarak yer verilmistir AktivizmKariyeri boyunca bir egitimci ve aktivist olarak bilindi 1950 li yillarda o ve Elizabeth Adekogbe kadin haklari icin dinamik dinamik bir liderlik yaptilar Abeokuta da kadinlar icin bir egitimli ve egitimsiz 200 000 den fazla bireyin katildigi bir organizasyon yuruttuler Kadin Haklari Kadinlari rencide eden ucret kontrolune karsi kadinlari desteklediginde Kuti ayni zamanda halkin bilinclenmesi icin bir organizasyon baslatti Ticaret o vakitlerde kadinlarin buyuk cogunlugunun meslegiydi Alake of Nigeria Nijerya krali basta olmak uzere ulusal otoritelere karsi bir protestoyu yonlendirdi Alake of Nigeria nin Ingiliz hukumeti ve kolonilerinin vergi toplamasini bir hak olarak saydigini gosteren belgeleri yayinlayarak ileri surdu Hemen sonrasinda kral bir ask iliskisi sebebiyle tahttan cekildi Kadinlarin ayri vergi vermesini ortadan kaldiran bir mucadeleyi de yonetti 1953 te daha sonra Women s International Democratic Federation Enternasyonal Kadin Demokratik Federasyonu ile birlesen the Federation of Nigerian Women Societies Nijeryali Kadinlar Toplulugu Federasyonu i kurdu Funmilayo Ransome Kuti kadinlarin oy hakki icin bir kampanya yuruttu National Council of Nigeria and the Cameroons partisinin NCNC Nijerya ve Kamerun Ulusal Konseyi Partisi yillarca bir uyesiydi fakat daha sonra federal parlamentoya secilemedigi icin ihrac edildi Western NCNC women s Association Bati NCNC kadin birligi in mali isler sorumlusu ve bir sonraki baskaniydi Uzaklastirildiktan sonra yurutulen ulusal politika sebebiyle politika uzerinde etkisi azaldi fakat o bir aktivist olmaya devam etti 1950 de House of Chiefs Sefler evi in cok az kadin uyesinden biri oldu Eniola Soyinka ile birlikte Abeokuta ve Egba kadinlar birligini kurdu Vergilere ve ucret kontrollerine karsi kampanyalara devam etti Seyahat Yasagi Soguk savas esnasinda ve ulke bagimsizligini kazanmadan once Kuti cok genis bir alanda seyahat ediyordu ve dogu blogu ile goruserek Ingiliz hukumetini oldugu kadar Amerikan hukumetini de kizdiriyordu Sovyet Rusya Macaristan ve Mao Zedong ile tanistigi Cin e seyahatlerde bulundu Kadinlara komunist fikirler asiladigi gerekcesiyle 1956 da hukumet tarafindan pasaportu yenilenmedi Amerika da Kuti nin komunist oldugu gerekcesiyle Amerika vize talebini reddetti NCNC yi yonetmede meydan okuma girisiminde bagimsizliga onculuk eden Halkici Insanlar Partisi ni kurdu NCNC nin 9 755 oyuna karsilik 4 665 oy alarak aktif bir siyaset yuruten bir konuma geldi Nijerya nin bagimsizligini Ingiliz hukumeti ile gorusen delegelerden biriydi OlumuGec yasinda aktivist yasami 3 erkek cocuk dunyaya getirdigi icin sekteye ugradi 1978 de oglu Fela Kuti nin kurdugu bir birlik olan the Kalakuta Republic in 3 penceresinden bin tane askeri personelinin baskin yaptigi esnada asagi atildi O yilin subat ayinda komaya girdi ve 13 Nisan 1978 de yaralari yuzunden hayata veda etti BasarilariHouse of Chiefs e secilen kadin uye National Council of Nigeria and the Cameroons partisinin NCNC Nijerya ve Kamerun Ulusal Konseyi Partisi kidemli uyesi Western Women Association of the National Council of Nigeria and the Cameroons NCNC nin Bati Kadin Birligi nin mali isler sorumlusu ve baskani Abeokuta Kadinlar Birligi nin lideri Halkci Insanlar Partisi nin lideri Nijerya Kadinlar Birligi nin lideri Nijerya da araba kullanan ilk kadin Lenin Baris Odulu kazananiKulturel tasviriOctober 1 1 Ekim filminde Funmilayo Ransome Kuti Deola Sagoe tarafindan canlandirildi Kaynakca a b c d e f g h Arsivlenmis kopya 1 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Temmuz 2017