Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kuskunkıran Muharebesi, 1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre.
| Van Kuşatması | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşı | |||||||
 Safevî Şahı Safî | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Osmanlı Devleti |  Safevî Devleti | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Murtaza Paşa | | ||||||
| Güçler | |||||||
| 5.000 | 20-30.000 | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| Hafif | Ağır | ||||||
Safevî ordusu Başkomutanı 'ın Van'ı ele geçirmek amacıyla 4 Eylül-15 Ekim 1633 arasında icra ettiği kuşatma, Diyarbakır Beylerbeyi Murtaza Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunun Van Kalesinin yardımına gelmesi ve Kuskunkıran Muharebesi'nde Safevî ordusunu mağlup etmesi üzerine başarısızlığa uğradı.
Kuşatma öncesi
1632 yılında Osmanlı başkenti hararetli bir dönemden geçip IV. Murad konumunu pekiştirirken Safevî Devleti de Gürcü Kartli ve Kaheti Krallıklarını tekrar nüfuzu altına aldı.
1633 yılında ise Safevî Devleti yeniden Osmanlı topraklarını hedefledi. Bu hedeflerden Van daha ön plana çıktı. Zira, Van Beylerbeyi ile kaledeki Osmanlı garnizonu arasındaki anlaşmazlık, Yeniçeri ocak ağalarından Ahmed Ağa ve İsmail Ağa (1623 yılında Bağdat'taki Bekir Subaşı Hadisesi'nde olduğu gibi) bağımsızlık beklentisiyle Safevîlerle temas kurmalarına kadar gitti. Van'daki bu çekişmenin kaleyi savunmasız bir hale getirdiğini düşünen Hakkâri Emiri Zekeriya Bey'in oğlu Şeref Han, Kazvin'de kışlayan Safevî Şahı Safi'ye elçi gönderip rakibi İmadeddin Han'a karşı yardım istedi ve Safevî ordusunu Van'a saldırmaya kışkırttı
Bağdat gibi Van'ı da savaşsız ele geçirmek için bir fırsat olabileceğini düşünen Şah Safi Şeref Han'ın teklifini kabul etti ve Başkomutan komutasındaki Safevî ordusunu Şeref Han'a "Van'ı ele geçirdikten sonra birlikte Hakkari'nin de ele geçirileceği" vaadiyle Van'a gönderdi. Safevî ordusu Van'ın iskelesini ele geçirip kalesini kuşattı.
Kuşatma
Rüstem Han 4 Eylül 1633'te Van Kalesini kuşattı. Şah Safi ise Rüstem Han'ın yardıma ihtiyacı olabileceğini düşünerek Kazvin'den Erdebil'e, oradan da 21 Eylül'de Tebriz'e geçti. Ardından ise Osmanlıların olası bir takviye ordusuna karşı ikmal hatlarını tahrip etmek amacıyla Irak ve Gürcistan bölgelerinden asker getirtti. Kaçarlı Kelb Ali Han ve Erdelan Hâkimi Ahmed Han yaklaşık 10.000 kişilik bir orduyla Musul, İmadiye ve Cizre'yi, Hüsrev Mirza komutasındaki 10.000 kişilik ikinci bir ordu ise Ahıska, Ardahan, Kars ve Erzurum taraflarını yağmaladı.
Bununla birlikte, Van kalesini kuşatan Safevî ordusu kayıplar vermeye devam ettiği gibi, Osmanlı başkentinden karşı harekât için izin isteyen, ancak kendisine Safevîlerin hamlesini beklemesi emredilen Diyarbakır Beylerbeyi Murtaza Paşa, tehlikenin büyüklüğü karşısında bu emri dikkate almayarak Van'a hareket etti ve Erzurum Beylerbeyi 'yı yardıma çağırdı (15 Ağustos).
Murtaza Paşa ile Halil Paşa komutasındaki eyalet orduları Erciş'te buluştu ve 13 Ekim'de Van'a ulaştı. Buradaki Harp Meclisinde 40 gündür kuşatma altındaki Van'ın kurtarılması için Rüstem Han komutasındaki Safevî ordusuyla doğrudan savaşa girmeye karar verildi. 15 Ekim 1633 tarihindeki Kuskunkıran Muharebesi'nde Osmanlı ordusu kendinden sayıca üstün Safevî ordusuna karşı kaydadeğer bir zafer kazandı. 15-16 Ekim gecesi Rüstem Han'ın ordusunun geri kalanıyla çekilmesi üzerine Van da 4 Eylül'den beri süren Safevî kuşatmasından kurtuldu.
Kuşatma sonrası
Murtaza Paşa, Safevî ordusu çekildikten sonra yaklaşık 1.100 Yeniçerinin de mevcudiyetiyle Osmanlı garnizonu tarafından 42 gün boyunca başarıyla savunulan Van kalesine girdi ve İranlıların kale çevresinde açtıkları 62 hendeği doldurtup kale surlarını onarttı.
Murtaza Paşa, ardından Safevî ordusunu Van'a ve Hakkari'ye davet eden Şeref Han’a karşı İmadeddin Bey'i Hakkâri Emiri olarak atadı ve ordusuyla Diyarbakır'a döndü. Van’a gelerek takviye alan İmadeddin Bey de 1633 sonunda Çölemerik kalesini kuşatarak ele geçirdi ve Şeref Han'ı öldürdü.
Safevîlerin Van kuşatması, Osmanlıların Revan Seferine karar vermelerine neden oldu.IV. Murad Sadrazam Tabanıyassı Mehmed Paşa'yı Şark Seraskeri olarak atayarak bölgeye gönderdi. 17 Kasım 1633’te Halep’e ulaşan Sadrazam, 1633-1634 kışında yeni bir kuşatma olasılığına karşı Van'da büyük çaplı zahire depolattı. 18 Mayıs 1634'te ise Diyarbakır'a geçerek Revan Seferi’nin hazırlıklarını yapmaya başladı.
Kaynakça
- ^ "Osmanlı-Safevi Münasebetleri (1612-1639)", Özer Küpeli, İstanbul (2014), s.137
- ^ a b Hakkari İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, "Osmanlıların Bölgeye Gelişi ve Hakkari Sancağı"
- ^ "Târihçe", Kemal b. Celal Müneccim, Süleymaniye Kütüphanesi, Atıf Efendi Kitaplığı, sayı:1861s, s.61b-62a
- ^ "Zeyl-i Târih-i Âlem-ârâ-yı Abbâsî", İskender Beğ Türkmen ve Muhammed Yusuf Müverrih (neşr. Süheyli Hansari), Tahran 1317 s.136-137
- ^ "Hasan Bey-zâde Târihi", Hasan Bey-zâde Ahmed Paşa, (Haz. Şevki Nezihi Aykut), Ankara (2004), s.1081
- ^ "Târîhçe", Kemal b. Celal Müneccim, Süleymaniye Kütüphanesi, Atıf Efendi Kitaplığı, sayı:1861s, s.61b-62a
- ^ "Teşkilat Ve İşleyiş Bakımından Doğu Hududundaki Osmanlı Kaleleri Ve Mevâcib Defterleri," s. 119
- ^ "İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi", İsmail Hami Danişmend, İstanbul (1950), c.III, s.357
- ^ "IV. Murat'ın Revan Seferi Organizasyonu Ve Stratejisi", Süleyman Polat, ATASE, Ankara (2015), s. 32-33.
- ^ "Sadrazam Mehmet Paşa'nın Revan Seferi Hazırlıkları Aşamasında Osmanlı-Safevî Sınır Bölgesinde Yürüttüğü Faaliyetler", Süleyman Polat, Kuruluştan Günümüze Türk Ordusu, Genelkurmay Askerî Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara (2009), s.209
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kuskunkiran Muharebesi 1623 1639 Osmanli Safevi Savasi nda evre Van Kusatmasi1623 1639 Osmanli Safevi SavasiSafevi Sahi SafiTarih4 Eylul 15 Ekim 1633BolgeVan TurkiyeSonucKesin Osmanli zaferiTaraflarOsmanli DevletiSafevi DevletiKomutanlar ve liderlerMurtaza PasaGucler5 00020 30 000KayiplarHafifAgir Safevi ordusu Baskomutani in Van i ele gecirmek amaciyla 4 Eylul 15 Ekim 1633 arasinda icra ettigi kusatma Diyarbakir Beylerbeyi Murtaza Pasa komutasindaki Osmanli ordusunun Van Kalesinin yardimina gelmesi ve Kuskunkiran Muharebesi nde Safevi ordusunu maglup etmesi uzerine basarisizliga ugradi Kusatma oncesiOsmanli Padisahi IV Murad 1632 yilinda Osmanli baskenti hararetli bir donemden gecip IV Murad konumunu pekistirirken Safevi Devleti de Gurcu Kartli ve Kaheti Kralliklarini tekrar nufuzu altina aldi 1633 yilinda ise Safevi Devleti yeniden Osmanli topraklarini hedefledi Bu hedeflerden Van daha on plana cikti Zira Van Beylerbeyi ile kaledeki Osmanli garnizonu arasindaki anlasmazlik Yeniceri ocak agalarindan Ahmed Aga ve Ismail Aga 1623 yilinda Bagdat taki Bekir Subasi Hadisesi nde oldugu gibi bagimsizlik beklentisiyle Safevilerle temas kurmalarina kadar gitti Van daki bu cekismenin kaleyi savunmasiz bir hale getirdigini dusunen Hakkari Emiri Zekeriya Bey in oglu Seref Han Kazvin de kislayan Safevi Sahi Safi ye elci gonderip rakibi Imadeddin Han a karsi yardim istedi ve Safevi ordusunu Van a saldirmaya kiskirtti Bagdat gibi Van i da savassiz ele gecirmek icin bir firsat olabilecegini dusunen Sah Safi Seref Han in teklifini kabul etti ve Baskomutan komutasindaki Safevi ordusunu Seref Han a Van i ele gecirdikten sonra birlikte Hakkari nin de ele gecirilecegi vaadiyle Van a gonderdi Safevi ordusu Van in iskelesini ele gecirip kalesini kusatti KusatmaRustem Han 4 Eylul 1633 te Van Kalesini kusatti Sah Safi ise Rustem Han in yardima ihtiyaci olabilecegini dusunerek Kazvin den Erdebil e oradan da 21 Eylul de Tebriz e gecti Ardindan ise Osmanlilarin olasi bir takviye ordusuna karsi ikmal hatlarini tahrip etmek amaciyla Irak ve Gurcistan bolgelerinden asker getirtti Kacarli Kelb Ali Han ve Erdelan Hakimi Ahmed Han yaklasik 10 000 kisilik bir orduyla Musul Imadiye ve Cizre yi Husrev Mirza komutasindaki 10 000 kisilik ikinci bir ordu ise Ahiska Ardahan Kars ve Erzurum taraflarini yagmaladi Bununla birlikte Van kalesini kusatan Safevi ordusu kayiplar vermeye devam ettigi gibi Osmanli baskentinden karsi harekat icin izin isteyen ancak kendisine Safevilerin hamlesini beklemesi emredilen Diyarbakir Beylerbeyi Murtaza Pasa tehlikenin buyuklugu karsisinda bu emri dikkate almayarak Van a hareket etti ve Erzurum Beylerbeyi yi yardima cagirdi 15 Agustos Murtaza Pasa ile Halil Pasa komutasindaki eyalet ordulari Ercis te bulustu ve 13 Ekim de Van a ulasti Buradaki Harp Meclisinde 40 gundur kusatma altindaki Van in kurtarilmasi icin Rustem Han komutasindaki Safevi ordusuyla dogrudan savasa girmeye karar verildi 15 Ekim 1633 tarihindeki Kuskunkiran Muharebesi nde Osmanli ordusu kendinden sayica ustun Safevi ordusuna karsi kaydadeger bir zafer kazandi 15 16 Ekim gecesi Rustem Han in ordusunun geri kalaniyla cekilmesi uzerine Van da 4 Eylul den beri suren Safevi kusatmasindan kurtuldu Kusatma sonrasiMurtaza Pasa Safevi ordusu cekildikten sonra yaklasik 1 100 Yenicerinin de mevcudiyetiyle Osmanli garnizonu tarafindan 42 gun boyunca basariyla savunulan Van kalesine girdi ve Iranlilarin kale cevresinde actiklari 62 hendegi doldurtup kale surlarini onartti Murtaza Pasa ardindan Safevi ordusunu Van a ve Hakkari ye davet eden Seref Han a karsi Imadeddin Bey i Hakkari Emiri olarak atadi ve ordusuyla Diyarbakir a dondu Van a gelerek takviye alan Imadeddin Bey de 1633 sonunda Colemerik kalesini kusatarak ele gecirdi ve Seref Han i oldurdu Safevilerin Van kusatmasi Osmanlilarin Revan Seferine karar vermelerine neden oldu IV Murad Sadrazam Tabaniyassi Mehmed Pasa yi Sark Seraskeri olarak atayarak bolgeye gonderdi 17 Kasim 1633 te Halep e ulasan Sadrazam 1633 1634 kisinda yeni bir kusatma olasiligina karsi Van da buyuk capli zahire depolatti 18 Mayis 1634 te ise Diyarbakir a gecerek Revan Seferi nin hazirliklarini yapmaya basladi Kaynakca Osmanli Safevi Munasebetleri 1612 1639 Ozer Kupeli Istanbul 2014 s 137 a b Hakkari Il Kultur ve Turizm Mudurlugu Osmanlilarin Bolgeye Gelisi ve Hakkari Sancagi Tarihce Kemal b Celal Muneccim Suleymaniye Kutuphanesi Atif Efendi Kitapligi sayi 1861s s 61b 62a Zeyl i Tarih i Alem ara yi Abbasi Iskender Beg Turkmen ve Muhammed Yusuf Muverrih nesr Suheyli Hansari Tahran 1317 s 136 137 Hasan Bey zade Tarihi Hasan Bey zade Ahmed Pasa Haz Sevki Nezihi Aykut Ankara 2004 s 1081 Tarihce Kemal b Celal Muneccim Suleymaniye Kutuphanesi Atif Efendi Kitapligi sayi 1861s s 61b 62a Teskilat Ve Isleyis Bakimindan Dogu Hududundaki Osmanli Kaleleri Ve Mevacib Defterleri s 119 Izahli Osmanli Tarihi Kronolojisi Ismail Hami Danismend Istanbul 1950 c III s 357 IV Murat in Revan Seferi Organizasyonu Ve Stratejisi Suleyman Polat ATASE Ankara 2015 s 32 33 Sadrazam Mehmet Pasa nin Revan Seferi Hazirliklari Asamasinda Osmanli Safevi Sinir Bolgesinde Yuruttugu Faaliyetler Suleyman Polat Kurulustan Gunumuze Turk Ordusu Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etut Baskanligi Yayinlari Ankara 2009 s 209