Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
II. Yakub Bey 1387-1390, 1402-1411 ve 1413-1428 tarihleri arasında üç defa Germiyanoğulları Beyi oldu.
Kimliği
Dedesi , annesi Germiyan emirlerinden Mübarizüddin Umur bin Savcı'nın kızı, babası Süleyman Şah, eniştesi I. Bayezid ve kardeşi Devletşah Hatun'dur. Dayısı 'in emirlerinden Yakub Bey bin Umur'dur.
Yaşamı
Babası Süleyman Şah öldükten sonra 1387'de hükümdarlığa geçen II. Yakub Bey 1390 yılına kadar ülkeyi hiçbir savaşa sokmadan idare etti. Osmanlı Devleti'nin 1389'da Haçlılarla yaptığı I. Kosova Savaşı'na giden Osmanlı padişahı I. Murad'a diğer Anadolu beyleri gibi yardımcı asker gönderdi. Başta Karamanoğulları olmak üzere, I. Murad'ın bu savaşta ölmesinden yararlanmak isteyen diğer Anadolu beyleri gibi Yakub Bey de harekete geçti ve ilk olarak kız kardeşinin çeyizi olarak Osmanlı topraklarına katılan yerleri istilaya başladı.Yıldırım Bayezid Rumeli işini yoluna koyduktan sonra hızla Anadolu'ya geçti. Saruhan, Aydın ve Menteşe taraflarındaki olayları yatıştırdıktan sonra Karamanoğulları'nın üzerine yürüdü.
Eniştesinin iyi niyetlerle gelmediğini anlayan Yakub Bey, Yıldırım Bayezid'i bir takım hediyelerle karşıladı. Ancak Yıldırım onun bu hareketini samimi bulmadı ve kumandanı Hisar Bey ile birlikte tutuklatarak Rumeli'de İpsala Kalesi'ne hapsettiği gibi bütün Germiyan topraklarını da Osmanlı Devleti'ne kattı (1390).
Emir Timur ile ilişkileri
Timurlenk'in 1392 ile 1396 yılları arasında Irak, Diyarbekir, Mardin taraflarını zapt edip batıya doğru harekete geçtiği anlaşılınca memleketleri Osmanlılar'ın eline geçen Anadolu Beyleri Timur'ın yanına gelerek memleketlerinin geri verilmesini istirham ettiler. Bu sıralarda Yakub Bey de bir çaresini bulup İpsala'dan bir hile ile kıyafet değiştirerekŞam taraflarına ve oradan da Timur'un yanına kaçtı (1399-1400). Yakub Bey, Yıldırım Bayezid'den şikayetçi oldu ve Timur'da onu teselli ederek memleketlerini iade edeceğini vadetti.
Timur Anadolu'ya geldiğinde Yakub Bey de beraberinde idi. Ankara Savaşı'nda Yıldırım'ın askerleri dağılmasına rağmen, kendisi vazgeçmedi ve Yakub Bey'in göstermesiyle esir edildi. Timur, Anadolu Beyleri'nin memleketlerini kendilerine iade ettiği sırada Osmanlılar'a çeyiz olarak verilen yerler de dahil olmak üzere Germiyan memleketlerini de Yakub Bey'e iade etti. Yakub Bey'in ikinci hükûmeti 1402 senesinde başlar. Ankara Savaşı'ndan sonra Timur Kütahya'ya gelmiş, ahalisine dokunmamış, yalnızca kurtuluş parası almış ve bir müddet orada kalmıştır. Timur, Kütahya'da bulunduğu sırada Sarı Timurtaş Paşa'yı esir etmiş ve Kütahya Kalesi'nde toplanmış hazinelerine de el koymuştur. Daha sonra Timur'un adamları Bursa'yı yağmalamış; Seyyid Mehmedi Buharî, Molla Şemsüddin-i Fenari ve Mehmedi Cezerî gibi yüksek alimleri esir ederek Kütahya'ya getirmişlerdir. Bu kişiler ilim ve faziletlerinden dolayı hoş tutulmuşlardır.
Yıldırım Bayezid'in 1402 senesi Şaban ayında Akşehir'de vefatı üzerine naaşı Timurlenk tarafından oğlu Musa Çelebi ile beraber kayın biraderi Yakub Bey'e teslim edilmiştir. Yıldırım'ın naaşı sonradan kardeşi İsa Çelebi'ye karşı zafer ilan eden Çelebi Mehmed tarafından istenmiş, Yakub Bey de Musa Çelebi ile beraber cenazeyi göndermiştir.
Fetret Devri
Osmanlı şehzadelerinin mücadeleleri esnasında Yıldırım'ın büyük oğlu Emir Süleyman Çelebi, İzmir Beyi Cüneyd Bey'i yola getirmek istedi. Cüneyd Bey telaşa düşerek Konya ve Kütahya'ya kadar gelip Karaman ve Germiyanoğulları'ndan yardım istedi. Karamanoğulları otuz bin, Yakub Bey de on bin kişilik bir kuvvetle Cüneyd'e yardım ettiler. Cüneyd Bey'in de beş bin kişilik kuvveti vardı.
Emir Süleyman Çelebi Ayaslug'a (Selçuk) kadar sokuldu. Cüneyd, müttefikleri Karaman ve Germiyanoğulları'nın kendisini Emir Süleyman'a teslim edeceklerini zannederek geceleyin gizlice Emir Süleyman'a sığındı. Bu vaziyet üzerine Karaman ve Germiyan kuvvetleri telaşa düşerek bozuk düzenle geri çekildiler.
Yakub Bey memleketini kurtardıktan sonra şehzadeler mücadelesinin sonlarına doğru kız kardeşinin oğlu olan Mehmed Çelebi'yi destekleyici vaziyet almıştır. Şehzadeler mücadelesinin başlangıcında Yakup Bey, Karamanoğulları ile müttefik hareket etmiş; Eylül 1410'da II. Sultanzâde Nâsıreddin Mehmed Bey'in ittifakından ayrılarak askerleri ile Çelebi Mehmed'e katılmıştır.
Yakub Bey'in Karamanoğulları ittifakından ayrılıp Osmanoğulları tarafını tutmasından dolayı II. Sultanzâde Nâsıreddin Mehmed Bey, Germiyan memleketlerine saldırmış ve 1410 yılının son yarısında ilk saldırılarında bazı Germiyan şehirlerini kuşatarak yakmış sonra da çekilmiştir.
Karaman İstilası
II. Sultanzâde Nâsıreddin Mehmed Bey 1411 tarihinde tekrar mühim bir kuvvetle Yakub Bey üzerine yürümüş, bütün Germiyan memleketlerini elde etmiş ve Yakub Bey de kaçmıştı. Yakub Bey Karaman İstilası sebebiyle iki buçuk sene kadar memleketinden ayrı kalmak suretiyle ikinci defa hükûmetinin başından ayrı kalmıştır.
I. Mehmed, kardeşleri ile ilgili sıkıntıları bertaraf ettikten sonra 1413'te hükûmeti eline aldı, 1414 tarihinde Karaman oğlunu mağlup ederek istila edilen Germiyan topraklarını kendisine bağlılık gösteren dayısı Yakub Bey'e verdi. Kardeşi Musa Çelebi'ye karşı galip gelen Çelebi Mehmed'in kendisinin üzerine geleceğini bilen II. Sultanzâde Nâsıreddin Mehmed Bey, Bursa kuşatmasını kaldırarak çekildi ve işgal ettiği Germiyan taraflarını da tahliye etti. I. Mehmed Karamanoğulları'nın üzerine giderken Yakub Bey'den yardım istedi ve Yakub Bey'de tahıl ve mühimmat yetiştirerek ordu güzergahında hazır etti.
İstiladan sonra
Yakub Bey, Osmanlı Devleti himayesinde 1421'de Çelebi Mehmed'in ölümüne kadar şikayetsiz, sakin bir dönem geçirmiştir.
I. Mehmed'in oğlu II. Murad zamanında Mustafa Çelebi biraderine isyan etti (1422). Bursa'yı alamayan Şehzade Mustafa, muhasarayı kaldırarak İznik'i kuşattı. Şehzadeyi elde etmek için bir oyun ile İznik teslim oldu ve şehre giren Mustafa, biraderinin kuvvetleri gelinceye kadar orada avutuldu. Sultan Murad; Rumeli işleri ile meşgul olduğundan Anadolu'ya gelinceye kadar Mustafa Çelebi'nin ve taraftarlarının ayartılmasını gizlice emrederek şehzade emrindeki bazı kişileri de elde ederek Şehzade Mustafa'nın arzusunu yerine getirmeyi uygulamaya koydu. Vaziyeti gören ve bu işte bir hile olduğunu sezen Germiyan ve Turgutoğulları, şehzadeyi alıp götürmek istemişlerse de Mustafa'nın veziri Şarapdar İlyas buna mani oldu. Nihayet II. Murad Anadolu'ya geçerek kardeşini yakalayıp öldürmüş ve sorunu ortadan kaldırmıştır. Yakub Bey, Osmanlı himayesinden kurtulmak için Şehzade Mustafa Çelebi'nin tarafını tutmuştur. Doğal olarak bu vaziyet II. Murad'ın gücenmesine sebep olmuştur. Fakat sonraları iki hükûmet arasındaki hoşnutsuzluk ortadan kalkmıştır.
1424 senesinde II. Murad, İsfendiyar Bey oğlu İbrahim Bey'in kızı ile izdivaç edeceği zaman gelini getirmek için giden heyette Elvan Bey Şerafettin ve Reyhan Paşalar ile kadınlardan veziri azam Çandarlı Halil Paşa'nın eşi Daya Hatun ve diğer kadınlarla birlikte Yakub Bey'in eşi Paşa Kerime Hanım da vardı.
Son yılları
II. Murad, Yakub Bey'in eşine "Şah Ana" diye hitap edermiş. Yakub Bey bundan sonra ölümüne kadar Osmanlılar'la iyi münasebet içerisinde olmuştur. Yakub Bey'in erkek evladı olmadığından vefatından sonra memleketini kız kardeşinin torunu II. Murad'a vasiyet etmek üzere 1427 senesinde Edirne'ye hareket etti. Yakub Bey'in geleceğini haber alan II. Murad, Bursa muhafızı Yahya Bey ile Kadı Mehmet Şah Efendi'ye emir göndererek ikram ve ağırlamada kusur edilmemesini tavsiye etti. Yakub Bey Bursa'da fevkalade karşılandı ve kendisine hürmet gösterildi. O zaman oldukça yaşlı olarak hayatta olan Yıldırım Bayezid'in damadı Şeyh Şemsettin Mehmet Bin Aliyyülhüseynî'yi ziyaret etti ve kendisi ile görüştü. Bursa'dan hareket eden Yakub Bey, gemi ile Gelibolu'ya geçirildi, orada da şatafatlı bir karşılama yaşandı. Yakub Bey o sırada Ergene Nehri üzerinde köprü yaptırmakta olan II. Murad'ı Ergene kenarında ziyaret etti. Padişah, Yakub Bey'e hürmet gösterdi. Yakub Bey, Murad'ın elini öpmek istediyse de genç padişah izin vermedi, öpüştüler ve tokalaşarak sarıldılar. Sultan Murad, Yakub Bey'i kendisinin misafiri olmak üzere Edirne'ye gönderdi ve kendisini eğlendirmek için şair ve sohbet ehli gönderdi. Yakub Bey'in Edirne'deki ikameti esnasında şenlikler yapıldı, her gün ziyafetler verildi. Tabip, âlim ve şâir olan eski arkadaşı Şeyhî Sinan'la da görüştü ve her isteğinin yerine getirilmesi emredildi. Yakub Bey, kendisine gösterilen misafirperverliğe ve ikrama karşı çok memnun kaldı.
Yakub Bey bir ay kadar Edirne'de kaldı. Memleketine dönme arzusuyla izin istedi ve yol masrafları fazlasıyla verilerek saygıyla uğurlandı. Fakat Yakub Bey eli çok açık biri olduğu için elindeki parayı, II. Murad'ın kendisine tahsis ettiği askerlere bağışladı ve Gelibolu'ya vardığında parası bittiğinden padişahtan para isteme mecburiyetinde kaldı. Bunun üzerine II. Murad: "Hüdâ bize birader verdiki ölkesinin hasılatından fazla bizim memalikimizin varidatı dahi harcına yetişmez" diyerek Yakub Bey'in yardımseverliğine değinerek istenilen parayı gönderdi. Yakub Bey; Edirne seyahatinde vefatından sonra memleketinin Osmanlı mülküne katılmasını vasiyet etti.Kütahya'ya vardıktan bir yıl sonra (1428) seksen yaşını geçmiş olarak öldü.
Yakup Bey, hastalığı zamanında ve hayatının son deminde Sultan Murad'a bir vasiyetname göndererek sözlü vasiyetini teyit etmiştir. Yakub Bey'in vefatında Germiyan Eyaleti Umur Bey oğlu Osman Bey'e verildi.
Yakub Bey'in kabri Kütahya'da yaptırdığı imaret mescidi içinde mihrap tarafında olup yanında hanımı medfundur. Kabri çinilerle bezenmiştir, kitabesi yoktur.
II. Yakub Bey'in Parası ve Çelebi Lakabı
Yakub Bey'in 1406 tarihli gümüş parası mevcuttur. Bir tarafında "Kelimei Şehadet" diğer tarafında ise "Yakub bin Süleyman Hallede Milkehu" ibaresi bulunur. Yakub Bey'in diğer senelerde bastırdığı paraları olması tabii ise de bulunamamıştır.
Yakub Bey'e Kütahya'da Yakub Han Çelebi denirdi. 1421 tarihli vakfiyesinde Yakub Bey'e "Çelebi" unvanı verilmiştir. Yakub Bey'in dedesinin babası 'e 1324 tarihinde "Çelebi Azam" lakabı verilmiştir. Babası Süleyman Şah'a da "Şah Çelebi" denirdi.
Eserleri
Yakub Bey Uşak merkez Ulu Camiiyi (1406) yaptırmıştır. Yakub Bey'in kabri; Kütahya'da imaret, medrese, mescit, hamam ve kütüphane olarak 1411 yılında yine kendisi tarafından yaptırılan külliyededir. Bu külliye bugün çini müzesi olarak kullanılmaktadır. Ortasında mermerden yapılmış bir havuz bulunduğundan “Gök Şadırvan” adıyla da anılmaktadır.
Kaynakça
- ^ Sandıklıdaki bağçeyi ce Çattaki bağı ve Şeyhlüdeki Canbazbağını ve Kütahyadaki Karaağaç köyü bunlar dedem Umur Beyin milkidir. Varislerine helal ettirüp bunları vakfettim (II. Yakub Bey'in , Kütahya Çini Müzesi)
- ^ Esterâbâdî, Bezm ü Rezm, matbu nüsha, s, 387
- ^ Beyazıdın, Menteşe eline giderken yakup beyin tevkıfini yazsa da bu sefer Karaman oğlu üzerine idi (Müneccimbaşı Ahmed b. Lütfullah, Cami ü‘d-Düvel Osmanlı Tarihi)
- ^ Sebep göstermeksizin İpsala da haps olunduğunu yazar (Neşrî, Kitab-ı Cihannüma)
- ^ Karaman oğlu taraftarlığını bırakarak padişahı istikbale geldiysede niyeti fesat olduğundan yakalandığını beyan eder (Hayrullah Efendi, Tarih-i Devlet-i Aliyye-i Osmaniyye)
- ^ Aynı hadise geçer fakat İslihisar kalesine hapis edildiğini yazar (Âşıkpaşazâde, Tevârîh-i Âl-i Osman)
- ^ Sürüp leşker göçtü Yıldırım hân, Karaman mülküne etti şitâbân, Çıkup karşular oğlu Germiyanın, Ki kayını idi şahı cihanın, Hemen emreyledi anı tutarlar, Hisarı İpsalada haps ederler (Hadîdî, Tevârih-i Âl-i Osman)
- ^ Âşıkpaşazâde, Tevârîh-i Âl-i Osman, Nişancı Mehmed Paşa Tarihi, Nişancızade, Mirat-ı Kâinat, El Fütuhat ül Muradiye; Yakub Bey'in maymuncu kıyafetinde kaçtığını yazarlar. Hayrullah Efendi, Tarih-i Devlet-i Aliyye-i Osmaniyye dilenci kıyafetinde gece ve gündüz kaçarak Demirlenge ilticasını yazar
- ^ Yakup Beyin 1399'da firar ile Şam'a g,tt,ü,n ve oradan da Tİmurlenk'e ilticasını beyan eder (Müneccimbaşı Ahmed b. Lütfullah, Cami ü‘d-Düvel Osmanlı Tarihi)
- ^ Yakup Beyin 1399'da firar ettiğini yazar(Müneccimbaşı Ahmed b. Lütfullah, Cami ü‘d-Düvel Osmanlı Tarihi)
- ^ Yakub Bey'in 1400'de firar ettiğini yazar (El Fütuhat ül Muradiye)
- ^ (Âşıkpaşazâde, Tevârîh-i Âl-i Osman) ve (Hayrullah Efendi, Tarih-i Devlet-i Aliyye-i Osmaniyye) Germiyan oğlu Timurun yanında hazır bulunup Hanım gafil olma bu fırsat ele girmez üzerine böyle cigerdarlık idüp gelen Yıldırım han kendudur Deyince Emir Timur ile leşkeri tatarın gemendendazları Yıldırım hanın üzerine hücum ettiler (Solakzade Mehmet Hemdemi Efendi (Çelebi), SOlakzade Tarihi, sayfa, 77)
- ^ Timurun bir ay kaldığını yazar (Şerafeddin Ali Yezdi, Zafernâme)
- ^ Timurun bir ay kaldığını yazar (J. Von Hammer, Osmanlı İmparatorluğu Tarihi)
- ^ Havası güzel olduğundan Kütahya'da kaldığını yazar ama ne kadar kaldığını belirtmez (Gülşen-i Maarif Tarihi)
- ^ Timur Han bütün servetini zaptettiği Timurtaş Paşa'ya: "Sen bu hazineleri ne maksat için topladın velinimetini müdafaa etmek üzere bir ordu cem'i için harç edemezmidin askerin ihtiyacını düşünmeksizin hazineler iddihar eden saltanat müşavirleri ve devlet vükelası devletler için aynı harabidir"dedi. Timurtaş Paşa da şu cevabı verdi: "Benim padişahım dünkü hükümdar değildir, cüluslarından evvel hazinelere temellük etmemiş padişahlar gibi ordular teşkili için müşavirlerinin, vükelasının altununa muhtaç değildir" deyince Timur: "Seni ve evladını serbest bırakmak azminde idim lakin bu cevabı biedebanen kefareti olmak üzere ilelebet mahrumi serbest kalacaksın" dedi. (J. Von Hammer, Osmanlı İmparatorluğu Tarihi, cilt 2, sayfa, 79)
- ^ J. Von Hammer, Hammer Tarihi, c, 2, s, 97-98
- ^ Ahmed bin Ali El-Makrizi, Kitabü's-Sülûk
- ^ Ahmed bin Ali El-Makrizi, Kitabü's-Sülûk, cilt, 4
- ^ Çelebi Mehmet ordusunun Seyit Gaziden geçerek Karaman üzerine hareketini ve Yakup Beyin zahire ve mühimmat yetiştirerek ordunun geçeceği yerde hazır ettiğini ve bu hizmetinin fevkalade takdire layık olduğunu yazıyor (Hoca Saadettin Efendi, Tâcü't-Tevârih c, 1, sayfa, 277-278)
- ^ Ahmed bin Ali El-Makrizi, Kitabü's-Sülûk, Ayasofya Kütüphanesi, no: 3376
- ^ ...Bina etti bu imareti ahiretı için Peygamber hicretinin sekiz yüz on dördünde temam oldu. Kapusu açıldı. işlendi biş ay işlendikten sonra Karaman oğlu sebebile iki buçuk yıl muatal kaldı. Andan sonra Tanrı, Hüdavendigârın devletin artırsun geldi. Karaman oğlunu sürdü bu yerleri hep giru aldı bana verdi. anun devletinde anun sadakasile giru bu evin kapısı açıldı (Taş Vakfiye, Kütahya Çini Müzesi)
- ^ Uzunçarşılı, İ. Hakkı, Kütahya Şehri, İstanbul Devlet Matbaası, 1932, sayfa, 58
- ^ 1428 senesinde Yakup beyin Muradı Saniyi ziyarete gittiğini yazmaktadır (Âşıkpaşazâde, Tevârîh-i Âl-i Osman, sayfa, 117)
- ^ Megerkim Padişahı Germiyanın, Ki Yakup Bey Dinür âdına anın, Görür kim oğlu yok kala yerine, Bu geldi fikrederken hatırına, Gele Sultan Muradın hizmetine, Dua ide devamı devletine, İde milkini şaha vasıyyet, Penah ide asistanın bula izzet, Beş on kişiyle düşmüştü raha, Gele ta Edrine tahtına Şaha. (Hadîdî, Tevârih-i Âl-i Osman)
- ^ Meşhur Emir Buharî
- ^ Hoca Sadettin Efendi, Tâcü't-Tevarih, c, 1, s, 340
- ^ Âşıkpaşazâde, Tevârîh-i Âl-i Osman Edirne'de buluştuğunu yazar
- ^ Hayrullah Efendi, Tarih-i Devlet-i Aliyye-i Osmaniyye, c, 7
- ^ Joseph Von Hammer, Hammer Tarihi Tercemesi, c, 2, s, 186-187
- ^ Âşıkpaşazâde, Tevârîh-i Âl-i Osman, s, 117 Üç gün kaldığını yazar
- ^ Hayrullah Efendi Tarihi c, 7, s, 63
- ^ Hezârfen Tarihi, milkini vermesine mukabil kendisine İpsala sancağının verildiğini yazar
- ^ Hoca Selahattin Efendi, Tâcü't-Tarih, c, 1, s, 341
- ^ Meskükât kataloğu dördüncü kısım
- ^ Bu vakfiyenin bir sureti Afyonkarahisar evkaf müdürlüğü vakfiyeleri arasındadır. Vakfiyede şahitler arasında (Hisar bey su başı ibni Eyne han) ile Şeyhüşşüara Mevlana Sinanüddin bin Mecdüddin eşşehir bişeyhi) de vardır.
- ^ Sandıklı kitabesi
- ^ Esterâbâdî, Bezm ü Rezm
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Germiyanoğlu Süleyman Şah | Germiyanoğulları Beyi 1387-1390 1402-1411 1413-1428 | Sonra gelen: Sonra gelen yoktur. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
II Yakub Bey 1387 1390 1402 1411 ve 1413 1428 tarihleri arasinda uc defa Germiyanogullari Beyi oldu KimligiDedesi annesi Germiyan emirlerinden Mubarizuddin Umur bin Savci nin kizi babasi Suleyman Sah enistesi I Bayezid ve kardesi Devletsah Hatun dur Dayisi in emirlerinden Yakub Bey bin Umur dur YasamiBabasi Suleyman Sah oldukten sonra 1387 de hukumdarliga gecen II Yakub Bey 1390 yilina kadar ulkeyi hicbir savasa sokmadan idare etti Osmanli Devleti nin 1389 da Haclilarla yaptigi I Kosova Savasi na giden Osmanli padisahi I Murad a diger Anadolu beyleri gibi yardimci asker gonderdi Basta Karamanogullari olmak uzere I Murad in bu savasta olmesinden yararlanmak isteyen diger Anadolu beyleri gibi Yakub Bey de harekete gecti ve ilk olarak kiz kardesinin ceyizi olarak Osmanli topraklarina katilan yerleri istilaya basladi Yildirim Bayezid Rumeli isini yoluna koyduktan sonra hizla Anadolu ya gecti Saruhan Aydin ve Mentese taraflarindaki olaylari yatistirdiktan sonra Karamanogullari nin uzerine yurudu Enistesinin iyi niyetlerle gelmedigini anlayan Yakub Bey Yildirim Bayezid i bir takim hediyelerle karsiladi Ancak Yildirim onun bu hareketini samimi bulmadi ve kumandani Hisar Bey ile birlikte tutuklatarak Rumeli de Ipsala Kalesi ne hapsettigi gibi butun Germiyan topraklarini da Osmanli Devleti ne katti 1390 Emir Timur ile iliskileri Timurlenk in 1392 ile 1396 yillari arasinda Irak Diyarbekir Mardin taraflarini zapt edip batiya dogru harekete gectigi anlasilinca memleketleri Osmanlilar in eline gecen Anadolu Beyleri Timur in yanina gelerek memleketlerinin geri verilmesini istirham ettiler Bu siralarda Yakub Bey de bir caresini bulup Ipsala dan bir hile ile kiyafet degistirerekSam taraflarina ve oradan da Timur un yanina kacti 1399 1400 Yakub Bey Yildirim Bayezid den sikayetci oldu ve Timur da onu teselli ederek memleketlerini iade edecegini vadetti Timur Anadolu ya geldiginde Yakub Bey de beraberinde idi Ankara Savasi nda Yildirim in askerleri dagilmasina ragmen kendisi vazgecmedi ve Yakub Bey in gostermesiyle esir edildi Timur Anadolu Beyleri nin memleketlerini kendilerine iade ettigi sirada Osmanlilar a ceyiz olarak verilen yerler de dahil olmak uzere Germiyan memleketlerini de Yakub Bey e iade etti Yakub Bey in ikinci hukumeti 1402 senesinde baslar Ankara Savasi ndan sonra Timur Kutahya ya gelmis ahalisine dokunmamis yalnizca kurtulus parasi almis ve bir muddet orada kalmistir Timur Kutahya da bulundugu sirada Sari Timurtas Pasa yi esir etmis ve Kutahya Kalesi nde toplanmis hazinelerine de el koymustur Daha sonra Timur un adamlari Bursa yi yagmalamis Seyyid Mehmedi Buhari Molla Semsuddin i Fenari ve Mehmedi Cezeri gibi yuksek alimleri esir ederek Kutahya ya getirmislerdir Bu kisiler ilim ve faziletlerinden dolayi hos tutulmuslardir Yildirim Bayezid in 1402 senesi Saban ayinda Aksehir de vefati uzerine naasi Timurlenk tarafindan oglu Musa Celebi ile beraber kayin biraderi Yakub Bey e teslim edilmistir Yildirim in naasi sonradan kardesi Isa Celebi ye karsi zafer ilan eden Celebi Mehmed tarafindan istenmis Yakub Bey de Musa Celebi ile beraber cenazeyi gondermistir Fetret Devri Osmanli sehzadelerinin mucadeleleri esnasinda Yildirim in buyuk oglu Emir Suleyman Celebi Izmir Beyi Cuneyd Bey i yola getirmek istedi Cuneyd Bey telasa duserek Konya ve Kutahya ya kadar gelip Karaman ve Germiyanogullari ndan yardim istedi Karamanogullari otuz bin Yakub Bey de on bin kisilik bir kuvvetle Cuneyd e yardim ettiler Cuneyd Bey in de bes bin kisilik kuvveti vardi Emir Suleyman Celebi Ayaslug a Selcuk kadar sokuldu Cuneyd muttefikleri Karaman ve Germiyanogullari nin kendisini Emir Suleyman a teslim edeceklerini zannederek geceleyin gizlice Emir Suleyman a sigindi Bu vaziyet uzerine Karaman ve Germiyan kuvvetleri telasa duserek bozuk duzenle geri cekildiler Yakub Bey memleketini kurtardiktan sonra sehzadeler mucadelesinin sonlarina dogru kiz kardesinin oglu olan Mehmed Celebi yi destekleyici vaziyet almistir Sehzadeler mucadelesinin baslangicinda Yakup Bey Karamanogullari ile muttefik hareket etmis Eylul 1410 da II Sultanzade Nasireddin Mehmed Bey in ittifakindan ayrilarak askerleri ile Celebi Mehmed e katilmistir Yakub Bey in Karamanogullari ittifakindan ayrilip Osmanogullari tarafini tutmasindan dolayi II Sultanzade Nasireddin Mehmed Bey Germiyan memleketlerine saldirmis ve 1410 yilinin son yarisinda ilk saldirilarinda bazi Germiyan sehirlerini kusatarak yakmis sonra da cekilmistir Karaman Istilasi II Sultanzade Nasireddin Mehmed Bey 1411 tarihinde tekrar muhim bir kuvvetle Yakub Bey uzerine yurumus butun Germiyan memleketlerini elde etmis ve Yakub Bey de kacmisti Yakub Bey Karaman Istilasi sebebiyle iki bucuk sene kadar memleketinden ayri kalmak suretiyle ikinci defa hukumetinin basindan ayri kalmistir I Mehmed kardesleri ile ilgili sikintilari bertaraf ettikten sonra 1413 te hukumeti eline aldi 1414 tarihinde Karaman oglunu maglup ederek istila edilen Germiyan topraklarini kendisine baglilik gosteren dayisi Yakub Bey e verdi Kardesi Musa Celebi ye karsi galip gelen Celebi Mehmed in kendisinin uzerine gelecegini bilen II Sultanzade Nasireddin Mehmed Bey Bursa kusatmasini kaldirarak cekildi ve isgal ettigi Germiyan taraflarini da tahliye etti I Mehmed Karamanogullari nin uzerine giderken Yakub Bey den yardim istedi ve Yakub Bey de tahil ve muhimmat yetistirerek ordu guzergahinda hazir etti Istiladan sonra Yakub Bey Osmanli Devleti himayesinde 1421 de Celebi Mehmed in olumune kadar sikayetsiz sakin bir donem gecirmistir I Mehmed in oglu II Murad zamaninda Mustafa Celebi biraderine isyan etti 1422 Bursa yi alamayan Sehzade Mustafa muhasarayi kaldirarak Iznik i kusatti Sehzadeyi elde etmek icin bir oyun ile Iznik teslim oldu ve sehre giren Mustafa biraderinin kuvvetleri gelinceye kadar orada avutuldu Sultan Murad Rumeli isleri ile mesgul oldugundan Anadolu ya gelinceye kadar Mustafa Celebi nin ve taraftarlarinin ayartilmasini gizlice emrederek sehzade emrindeki bazi kisileri de elde ederek Sehzade Mustafa nin arzusunu yerine getirmeyi uygulamaya koydu Vaziyeti goren ve bu iste bir hile oldugunu sezen Germiyan ve Turgutogullari sehzadeyi alip goturmek istemislerse de Mustafa nin veziri Sarapdar Ilyas buna mani oldu Nihayet II Murad Anadolu ya gecerek kardesini yakalayip oldurmus ve sorunu ortadan kaldirmistir Yakub Bey Osmanli himayesinden kurtulmak icin Sehzade Mustafa Celebi nin tarafini tutmustur Dogal olarak bu vaziyet II Murad in gucenmesine sebep olmustur Fakat sonralari iki hukumet arasindaki hosnutsuzluk ortadan kalkmistir 1424 senesinde II Murad Isfendiyar Bey oglu Ibrahim Bey in kizi ile izdivac edecegi zaman gelini getirmek icin giden heyette Elvan Bey Serafettin ve Reyhan Pasalar ile kadinlardan veziri azam Candarli Halil Pasa nin esi Daya Hatun ve diger kadinlarla birlikte Yakub Bey in esi Pasa Kerime Hanim da vardi Son yillari II Yakub Bey in Kutahya daki Cini Muzesi nde Bulunan Kabri II Murad Yakub Bey in esine Sah Ana diye hitap edermis Yakub Bey bundan sonra olumune kadar Osmanlilar la iyi munasebet icerisinde olmustur Yakub Bey in erkek evladi olmadigindan vefatindan sonra memleketini kiz kardesinin torunu II Murad a vasiyet etmek uzere 1427 senesinde Edirne ye hareket etti Yakub Bey in gelecegini haber alan II Murad Bursa muhafizi Yahya Bey ile Kadi Mehmet Sah Efendi ye emir gondererek ikram ve agirlamada kusur edilmemesini tavsiye etti Yakub Bey Bursa da fevkalade karsilandi ve kendisine hurmet gosterildi O zaman oldukca yasli olarak hayatta olan Yildirim Bayezid in damadi Seyh Semsettin Mehmet Bin Aliyyulhuseyni yi ziyaret etti ve kendisi ile gorustu Bursa dan hareket eden Yakub Bey gemi ile Gelibolu ya gecirildi orada da satafatli bir karsilama yasandi Yakub Bey o sirada Ergene Nehri uzerinde kopru yaptirmakta olan II Murad i Ergene kenarinda ziyaret etti Padisah Yakub Bey e hurmet gosterdi Yakub Bey Murad in elini opmek istediyse de genc padisah izin vermedi opustuler ve tokalasarak sarildilar Sultan Murad Yakub Bey i kendisinin misafiri olmak uzere Edirne ye gonderdi ve kendisini eglendirmek icin sair ve sohbet ehli gonderdi Yakub Bey in Edirne deki ikameti esnasinda senlikler yapildi her gun ziyafetler verildi Tabip alim ve sair olan eski arkadasi Seyhi Sinan la da gorustu ve her isteginin yerine getirilmesi emredildi Yakub Bey kendisine gosterilen misafirperverlige ve ikrama karsi cok memnun kaldi Yakub Bey bir ay kadar Edirne de kaldi Memleketine donme arzusuyla izin istedi ve yol masraflari fazlasiyla verilerek saygiyla ugurlandi Fakat Yakub Bey eli cok acik biri oldugu icin elindeki parayi II Murad in kendisine tahsis ettigi askerlere bagisladi ve Gelibolu ya vardiginda parasi bittiginden padisahtan para isteme mecburiyetinde kaldi Bunun uzerine II Murad Huda bize birader verdiki olkesinin hasilatindan fazla bizim memalikimizin varidati dahi harcina yetismez diyerek Yakub Bey in yardimseverligine deginerek istenilen parayi gonderdi Yakub Bey Edirne seyahatinde vefatindan sonra memleketinin Osmanli mulkune katilmasini vasiyet etti Kutahya ya vardiktan bir yil sonra 1428 seksen yasini gecmis olarak oldu Yakup Bey hastaligi zamaninda ve hayatinin son deminde Sultan Murad a bir vasiyetname gondererek sozlu vasiyetini teyit etmistir Yakub Bey in vefatinda Germiyan Eyaleti Umur Bey oglu Osman Bey e verildi Yakub Bey in kabri Kutahya da yaptirdigi imaret mescidi icinde mihrap tarafinda olup yaninda hanimi medfundur Kabri cinilerle bezenmistir kitabesi yoktur II Yakub Bey in Parasi ve Celebi LakabiYakub Bey in 1406 tarihli gumus parasi mevcuttur Bir tarafinda Kelimei Sehadet diger tarafinda ise Yakub bin Suleyman Hallede Milkehu ibaresi bulunur Yakub Bey in diger senelerde bastirdigi paralari olmasi tabii ise de bulunamamistir Yakub Bey e Kutahya da Yakub Han Celebi denirdi 1421 tarihli vakfiyesinde Yakub Bey e Celebi unvani verilmistir Yakub Bey in dedesinin babasi e 1324 tarihinde Celebi Azam lakabi verilmistir Babasi Suleyman Sah a da Sah Celebi denirdi EserleriYakub Bey Usak merkez Ulu Camiiyi 1406 yaptirmistir Yakub Bey in kabri Kutahya da imaret medrese mescit hamam ve kutuphane olarak 1411 yilinda yine kendisi tarafindan yaptirilan kulliyededir Bu kulliye bugun cini muzesi olarak kullanilmaktadir Ortasinda mermerden yapilmis bir havuz bulundugundan Gok Sadirvan adiyla da anilmaktadir Kaynakca Sandiklidaki bagceyi ce Cattaki bagi ve Seyhludeki Canbazbagini ve Kutahyadaki Karaagac koyu bunlar dedem Umur Beyin milkidir Varislerine helal ettirup bunlari vakfettim II Yakub Bey in Kutahya Cini Muzesi Esterabadi Bezm u Rezm matbu nusha s 387 Beyazidin Mentese eline giderken yakup beyin tevkifini yazsa da bu sefer Karaman oglu uzerine idi Muneccimbasi Ahmed b Lutfullah Cami u d Duvel Osmanli Tarihi Sebep gostermeksizin Ipsala da haps olundugunu yazar Nesri Kitab i Cihannuma Karaman oglu taraftarligini birakarak padisahi istikbale geldiysede niyeti fesat oldugundan yakalandigini beyan eder Hayrullah Efendi Tarih i Devlet i Aliyye i Osmaniyye Ayni hadise gecer fakat Islihisar kalesine hapis edildigini yazar Asikpasazade Tevarih i Al i Osman Surup lesker goctu Yildirim han Karaman mulkune etti sitaban Cikup karsular oglu Germiyanin Ki kayini idi sahi cihanin Hemen emreyledi ani tutarlar Hisari Ipsalada haps ederler Hadidi Tevarih i Al i Osman Asikpasazade Tevarih i Al i Osman Nisanci Mehmed Pasa Tarihi Nisancizade Mirat i Kainat El Futuhat ul Muradiye Yakub Bey in maymuncu kiyafetinde kactigini yazarlar Hayrullah Efendi Tarih i Devlet i Aliyye i Osmaniyye dilenci kiyafetinde gece ve gunduz kacarak Demirlenge ilticasini yazar Yakup Beyin 1399 da firar ile Sam a g tt u n ve oradan da TImurlenk e ilticasini beyan eder Muneccimbasi Ahmed b Lutfullah Cami u d Duvel Osmanli Tarihi Yakup Beyin 1399 da firar ettigini yazar Muneccimbasi Ahmed b Lutfullah Cami u d Duvel Osmanli Tarihi Yakub Bey in 1400 de firar ettigini yazar El Futuhat ul Muradiye Asikpasazade Tevarih i Al i Osman ve Hayrullah Efendi Tarih i Devlet i Aliyye i Osmaniyye Germiyan oglu Timurun yaninda hazir bulunup Hanim gafil olma bu firsat ele girmez uzerine boyle cigerdarlik idup gelen Yildirim han kendudur Deyince Emir Timur ile leskeri tatarin gemendendazlari Yildirim hanin uzerine hucum ettiler Solakzade Mehmet Hemdemi Efendi Celebi SOlakzade Tarihi sayfa 77 Timurun bir ay kaldigini yazar Serafeddin Ali Yezdi Zafername Timurun bir ay kaldigini yazar J Von Hammer Osmanli Imparatorlugu Tarihi Havasi guzel oldugundan Kutahya da kaldigini yazar ama ne kadar kaldigini belirtmez Gulsen i Maarif Tarihi Timur Han butun servetini zaptettigi Timurtas Pasa ya Sen bu hazineleri ne maksat icin topladin velinimetini mudafaa etmek uzere bir ordu cem i icin harc edemezmidin askerin ihtiyacini dusunmeksizin hazineler iddihar eden saltanat musavirleri ve devlet vukelasi devletler icin ayni harabidir dedi Timurtas Pasa da su cevabi verdi Benim padisahim dunku hukumdar degildir culuslarindan evvel hazinelere temelluk etmemis padisahlar gibi ordular teskili icin musavirlerinin vukelasinin altununa muhtac degildir deyince Timur Seni ve evladini serbest birakmak azminde idim lakin bu cevabi biedebanen kefareti olmak uzere ilelebet mahrumi serbest kalacaksin dedi J Von Hammer Osmanli Imparatorlugu Tarihi cilt 2 sayfa 79 J Von Hammer Hammer Tarihi c 2 s 97 98 Ahmed bin Ali El Makrizi Kitabu s Suluk Ahmed bin Ali El Makrizi Kitabu s Suluk cilt 4 Celebi Mehmet ordusunun Seyit Gaziden gecerek Karaman uzerine hareketini ve Yakup Beyin zahire ve muhimmat yetistirerek ordunun gececegi yerde hazir ettigini ve bu hizmetinin fevkalade takdire layik oldugunu yaziyor Hoca Saadettin Efendi Tacu t Tevarih c 1 sayfa 277 278 Ahmed bin Ali El Makrizi Kitabu s Suluk Ayasofya Kutuphanesi no 3376 Bina etti bu imareti ahireti icin Peygamber hicretinin sekiz yuz on dordunde temam oldu Kapusu acildi islendi bis ay islendikten sonra Karaman oglu sebebile iki bucuk yil muatal kaldi Andan sonra Tanri Hudavendigarin devletin artirsun geldi Karaman oglunu surdu bu yerleri hep giru aldi bana verdi anun devletinde anun sadakasile giru bu evin kapisi acildi Tas Vakfiye Kutahya Cini Muzesi Uzuncarsili I Hakki Kutahya Sehri Istanbul Devlet Matbaasi 1932 sayfa 58 1428 senesinde Yakup beyin Muradi Saniyi ziyarete gittigini yazmaktadir Asikpasazade Tevarih i Al i Osman sayfa 117 Megerkim Padisahi Germiyanin Ki Yakup Bey Dinur adina anin Gorur kim oglu yok kala yerine Bu geldi fikrederken hatirina Gele Sultan Muradin hizmetine Dua ide devami devletine Ide milkini saha vasiyyet Penah ide asistanin bula izzet Bes on kisiyle dusmustu raha Gele ta Edrine tahtina Saha Hadidi Tevarih i Al i Osman Meshur Emir Buhari Hoca Sadettin Efendi Tacu t Tevarih c 1 s 340 Asikpasazade Tevarih i Al i Osman Edirne de bulustugunu yazar Hayrullah Efendi Tarih i Devlet i Aliyye i Osmaniyye c 7 Joseph Von Hammer Hammer Tarihi Tercemesi c 2 s 186 187 Asikpasazade Tevarih i Al i Osman s 117 Uc gun kaldigini yazar Hayrullah Efendi Tarihi c 7 s 63 Hezarfen Tarihi milkini vermesine mukabil kendisine Ipsala sancaginin verildigini yazar Hoca Selahattin Efendi Tacu t Tarih c 1 s 341 Meskukat katalogu dorduncu kisim Bu vakfiyenin bir sureti Afyonkarahisar evkaf mudurlugu vakfiyeleri arasindadir Vakfiyede sahitler arasinda Hisar bey su basi ibni Eyne han ile Seyhussuara Mevlana Sinanuddin bin Mecduddin essehir biseyhi de vardir Sandikli kitabesi Esterabadi Bezm u Rezm Resmi unvanlarOnce gelen Germiyanoglu Suleyman Sah Germiyanogullari Beyi 1387 1390 1402 1411 1413 1428 Sonra gelen Sonra gelen yoktur