Çakal Harekâtı (Sırp Hırvatçası Операција Чагаљ ) ayrıca Haziran Şafakları Hârekati (Operacija Lipanjske zore Операција Липањске зоре) olarak da bilinen kombine Hırvat Ordusu (HV) ve Hırvat Savunma Konseyi Ordusu (HVO) tarafından Sırp Cumhuriyeti Ordusuna (VRS) karşı Bosna Savaşı sırasında yapılan bir stratejik taarruz manevrasıydı. Bu saldırı 7 – 26 Haziran 1992 tarihleri arasında gerçekleşti. Hırvatların 1992 yılında Yugoslav Halk Ordusundan (JNA) oluşturulan Bosnalı Sırp ordusuna Bosna-Hersek sınırları içinde yaptığı bir engelleyici saldırdı. HV Nisan ve Mayıs 1992'da Yugoslavların yaptığı birimlerinden oluşan VRS'ye yönelik bir Hırvat önleyici grevdi. HV, JNA’nın Nisan ve Mayıs 1992’deki saldırı operasyonlarının, Kupres’in ve Mostar’ın güneyinde bulunan Neretva Nehri vadisinin çoğunun yakalanmasına neden olarak, Hırvatistan’ın Ploče Limanı’nın ve muhtemelen Split’in yakalanmasını veya tehdit edilmesini hedeflediğine karar verdi. Bu tehdide karşı koymak için, Hırvat liderliği Genel Janko Bobetko komutasındaki HV'yi, Çakal Operasyonunun gerçekleştirileceği alan dahil "Güney Cephesi" ne yerleştirdi.
Çakal Harekâti | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Bosna Savaşı ve Hırvatistan Savaşı | |||||||
Bosna-Hersek'de Mostar, Stolaç ve Čapljina'nın | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Hırvatistan Hersek-Bosna | Sırp Cumhuriyeti | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Janko Bobetko |
Arka plan
Ağustos 1990’da, Hırvatistan’ın Knin kentinin çevresindeki Dalmaçyalı hinterlanda, Lika, Kordun ve Banovina'nın bazı bölgelerinde ve doğu Hırvatistan’da Sırp nüfusun yoğun olduğu kısımlarında bir Sırp isyanı çıktı. Bu bölgeler daha sonra Sırp Krajina Cumhuriyeti (RSK) olarak adlandırıldı. Sırbistan tarafından desteklenen RSK, Sırbistan ile bütünleşme niyetini ilan etti ve Hırvatistan Hükûmeti tarafından bir isyan olarak kınandı. Gerginlikler arttı ve Mart 1991'de Hırvatistan Bağımsızlık Savaşı başlamışdı.Yugoslavya'nın dağılmasıyla birlikte, 1991 yılının Haziran ayında Hırvatistan üç aylık bir moratoryumun ardından 8 Ekim'te resmi olan bağımsızlığını ilan etti. RSK daha sonra Hırvat sivillere karşı etnik temizlik kampanyası başlattı ve Sırp vatandaşlarının çoğu 1993'un başlarında kovuldu.
Yugoslav Halk Ordusu'nun (JNA) RSK'ye desteği artmasından ve Hırvat Polisin durumla başa çıkamamasından dolayı 1991 yılının Mayıs ayında kurulan Hırvat Ulusal Muhafızları (ZNG), daha sonra Kasım ayında Hırvat Ordusu (HV) olarak yeniden adlandırıldı. Eylül ayında Birleşmiş Milletler tarafından başlatılan bir silah ambargosundan dolayı Hırvatistan ordusunun kurulması engellendi. 1991 yılının son aylarında savaşın en şiddetli mücadeleleri yaşandı: Kışla Muharebesi, Dubrovnik Kuşatması, ve Vukovar Muharebesi.
Ocak 1992'de Saraybosna Anlaşması Hırvatistan, JNA ve BM temsilcileri tarafından imzalandı ve ateşkes ilan edildi. Bir dizi başarısız ateşkes ardından, anlaşmayı denetlemek ve sürdürmek için Birleşmiş Milletler Koruma Gücü (UNPROFOR) Hırvatistan'a gönderildi. Çatışma büyük ölçüde yerleşik konumlara geçti ve JNA kısa süre sonra Hırvatistan'dan yeni bir çatışmanın öngörüldüğü Bosna-Hersek'e çekildi.
Kaynakça
- ^ The New York Times & 19 August 1990
- ^ ICTY & 12 June 2007
- ^ Thompson 2012
- ^ The New York Times & 2 April 1991
- ^ The New York Times & 3 March 1991
- ^ Narodne novine & 8 October 1991
- ^ The New York Times & 26 June 1991
- ^ The New York Times & 29 June 1991
- ^ Department of State & 31 January 1994
- ^ ECOSOC & 17 November 1993
- ^ EECIS 1999
- ^ The Independent & 10 October 1992
- ^ The New York Times & 24 September 1991
- ^ Bjelajac & Žunec 2009
- ^ The New York Times & 18 November 1991
- ^ a b The New York Times & 3 January 1992
- ^ Los Angeles Times & 29 January 1992
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cakal Harekati Sirp Hirvatcasi Operaciјa Chagaљ ayrica Haziran Safaklari Harekati Operacija Lipanjske zore Operaciјa Lipaњske zore olarak da bilinen kombine Hirvat Ordusu HV ve Hirvat Savunma Konseyi Ordusu HVO tarafindan Sirp Cumhuriyeti Ordusuna VRS karsi Bosna Savasi sirasinda yapilan bir stratejik taarruz manevrasiydi Bu saldiri 7 26 Haziran 1992 tarihleri arasinda gerceklesti Hirvatlarin 1992 yilinda Yugoslav Halk Ordusundan JNA olusturulan Bosnali Sirp ordusuna Bosna Hersek sinirlari icinde yaptigi bir engelleyici saldirdi HV Nisan ve Mayis 1992 da Yugoslavlarin yaptigi birimlerinden olusan VRS ye yonelik bir Hirvat onleyici grevdi HV JNA nin Nisan ve Mayis 1992 deki saldiri operasyonlarinin Kupres in ve Mostar in guneyinde bulunan Neretva Nehri vadisinin cogunun yakalanmasina neden olarak Hirvatistan in Ploce Limani nin ve muhtemelen Split in yakalanmasini veya tehdit edilmesini hedefledigine karar verdi Bu tehdide karsi koymak icin Hirvat liderligi Genel Janko Bobetko komutasindaki HV yi Cakal Operasyonunun gerceklestirilecegi alan dahil Guney Cephesi ne yerlestirdi Cakal HarekatiBosna Savasi ve Hirvatistan SavasiDubrovnik Metkovic Mostar Stolac Capljina Bosna Hersek de Mostar Stolac ve Capljina ninTarih7 26 Haziran 1992BolgeBosna HersekSonucHirvatistan a zaferTaraflarHirvatistan Hersek BosnaSirp CumhuriyetiKomutanlar ve liderlerJanko BobetkoArka planAgustos 1990 da Hirvatistan in Knin kentinin cevresindeki Dalmacyali hinterlanda Lika Kordun ve Banovina nin bazi bolgelerinde ve dogu Hirvatistan da Sirp nufusun yogun oldugu kisimlarinda bir Sirp isyani cikti Bu bolgeler daha sonra Sirp Krajina Cumhuriyeti RSK olarak adlandirildi Sirbistan tarafindan desteklenen RSK Sirbistan ile butunlesme niyetini ilan etti ve Hirvatistan Hukumeti tarafindan bir isyan olarak kinandi Gerginlikler artti ve Mart 1991 de Hirvatistan Bagimsizlik Savasi baslamisdi Yugoslavya nin dagilmasiyla birlikte 1991 yilinin Haziran ayinda Hirvatistan uc aylik bir moratoryumun ardindan 8 Ekim te resmi olan bagimsizligini ilan etti RSK daha sonra Hirvat sivillere karsi etnik temizlik kampanyasi baslatti ve Sirp vatandaslarinin cogu 1993 un baslarinda kovuldu Yugoslav Halk Ordusu nun JNA RSK ye destegi artmasindan ve Hirvat Polisin durumla basa cikamamasindan dolayi 1991 yilinin Mayis ayinda kurulan Hirvat Ulusal Muhafizlari ZNG daha sonra Kasim ayinda Hirvat Ordusu HV olarak yeniden adlandirildi Eylul ayinda Birlesmis Milletler tarafindan baslatilan bir silah ambargosundan dolayi Hirvatistan ordusunun kurulmasi engellendi 1991 yilinin son aylarinda savasin en siddetli mucadeleleri yasandi Kisla Muharebesi Dubrovnik Kusatmasi ve Vukovar Muharebesi Ocak 1992 de Saraybosna Anlasmasi Hirvatistan JNA ve BM temsilcileri tarafindan imzalandi ve ateskes ilan edildi Bir dizi basarisiz ateskes ardindan anlasmayi denetlemek ve surdurmek icin Birlesmis Milletler Koruma Gucu UNPROFOR Hirvatistan a gonderildi Catisma buyuk olcude yerlesik konumlara gecti ve JNA kisa sure sonra Hirvatistan dan yeni bir catismanin ongoruldugu Bosna Hersek e cekildi Kaynakca The New York Times amp 19 August 1990 ICTY amp 12 June 2007 Thompson 2012 The New York Times amp 2 April 1991 The New York Times amp 3 March 1991 Narodne novine amp 8 October 1991 The New York Times amp 26 June 1991 The New York Times amp 29 June 1991 Department of State amp 31 January 1994 ECOSOC amp 17 November 1993 EECIS 1999 The Independent amp 10 October 1992 The New York Times amp 24 September 1991 Bjelajac amp Zunec 2009 The New York Times amp 18 November 1991 a b The New York Times amp 3 January 1992 Los Angeles Times amp 29 January 1992