Yugoslav Halk Ordusu (JNA/ЈНА olarak kısaltılır; Makedonca ve Sırpça: Југословенска народна армија, Jugoslovenska narodna armija; Hırvatça ve Boşnakça: Jugoslavenska narodna armija; Slovence: Jugoslovanska ljudska armada, JLA), Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin ve 1945'ten 1992'ye kadar olan öncüllerinin ordusuydu.
Yugoslav Halk Ordusu | |
---|---|
Југословенска народна армија Jugoslavenska narodna armija Jugoslovanska ljudska armada | |
Amblem (1951-1991) | |
Kuruluş | 1 Mart 1945 |
Lağvediliş | 20 Mayıs 1992 |
Birimler | |
Karargâh | Belgrad, Sırbistan |
Komuta | |
Yugoslavya Devlet Başkanı | Josip Broz Tito (1945-1980) Kolektif Başkanlık İdaresi (1980-1992) |
Federal Halk Savunma Bakanı | Kıdemli Orgeneral Života Panić (27 Şubat-20 Mayıs 1992) |
Yugoslavya Genelkurmay Başkanı | Kıdemli Orgeneral Života Panić (27 Şubat-20 Mayıs 1992) |
Genel Bilgiler | |
Askerlik yaşı | 18-65 |
Zorunlu askerlik | 18 |
Askere alınması mümkün olan vatandaş sayısı | 12.000.000 (1978), 15-65 yaş arası, yaş 15-49 |
Etkin personel sayısı | 1990'da 275,341'den az. |
Rezerve personel sayısı | 1990'da 960.000 rezervin çoğu savaş sırasında bölgesel savunma kapsamında; 1990'da JNA için yedekte 783.037. |
İlgili maddeler | |
Tarih | II. Dünya Savaşı On Gün Savaşı Hırvatistan Savaşı Bosna Savaşı |
Kökeni
JNA'nın kökenleri, II. Dünya Savaşı'nın Yugoslav Partizanları sırasında başladı. JNA'nın öncülü olan Yugoslavya Halk Kurtuluş Ordusu, anti-faşist Yugoslavya Halk Kurtuluş Savaşı'nın bir parçası olarak 22 Aralık 1941'de Bosna'nın Rudo kasabasında kuruldu. Yugoslav Partizanları ülkeyi Mihver Devletleri'nden kurtardıktan sonra, bu tarih Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nde resmi olarak Ordu Günü olarak kutlandı.
Mart 1945'te NOVJ, Yugoslav Ordusu olarak yeniden adlandırıldı ve 10. yıldönümünde, 22 Aralık 1951'de "Halk" eklendi.
1948'den sonra Informbiro döneminde Sovyetlerin JNA saflarında sahip olduğu desteğe itiraz edildi. Alt düzey tahminler, ordu personelinin %10-15'inin Sovyet konumunu desteklediğini gösteriyor. Yugoslav kaynakları, tutuklanan askeri üye sayısının 4.153 subay ve asker ile Milovan Đilas tarafından tahmin edilen 7.000 tutuklu subay arasında değiştiğini tahmin ediyor. Tasfiye, Yugoslav Partizan Yüksek Karargahı eskort taburunun savaş zamanı komutanı Momcilo Đurić de dahil olmak üzere doğrudan Tito'ya rapor veren başkanlık muhafız alayından 22 subayı içeriyordu. Sovyet ablukasının bu döneminde, Yugoslav Ordusu'nun gelişimi durdu.
Genelkurmay Akademisi, Frunze Akademisi ve diğer Sovyet askeri akademilerinden kırk dokuz Yugoslav Ordusu mezunu, potansiyel Sovyet destekçileri olarak kabul edildi. Tito-Stalin bölünmesi sırasında SSCB'de bu tür akademilere gidenlerin çoğu asla Yugoslavya'ya geri dönmedi.
Bölünme özellikle hava Kuvvetlerini etkiledi. Neredeyse tüm Hava Kuvvetleri subayları Sovyet eğitimi aldı ve bazıları Hava Kuvvetleri uçaklarıyla Yugoslavya'dan kaçtı. Kaçanlar arasında Hava Kuvvetleri operasyonel servisinin başı olan Tümgeneral Pero Popivoda da vardı. Belgrad yakınlarındaki Batajnica, Zemun ve Pančevo hava üsleri, sabotajcı grupların çok sayıda saldırısına sahne oldu. Zemun hava üssü komutanı ve yardımcısı Romanya'ya kaçtı.
1948 ile 1955 arasında ABD, Yugoslavya'ya 600 milyon ABD doları doğrudan askeri hibe ve eşit miktarda ekonomik yardım vererek Yugoslavya'nın iç kaynaklarının daha fazlasını savunmaya ayırmasını sağladı. Albay General Kocha Popoviç ve Albay General Kilibarda'nın sırasıyla Mayıs-Haziran ve Ağustos 1951'de Amerika Birleşik Devletleri'ne yaptığı iki ziyaretten sonra, ABD silahları 1951'in sonlarında gelmeye başladı. 1952'de Silahlı Kuvvetlerin sayısı 500.000'e ulaştı ve savunma harcamaları 22 gayri safi milli hasılanın yüzdesi. General Harmody komutasındaki 30 subaydan oluşan bir Askeri Yardım Danışma Grubu, 1951'de Amerika Birleşik Devletleri tarafından Belgrad'da kuruldu. On yıl boyunca faaliyet gösterdi, askeri hibeler verdi ve uygun koşullarda 1 milyar ABD doları daha silah satışı ayarladı.
Organizasyonu
JNA, kara, deniz ve hava kuvvetlerinden oluşur. JNA tüm askeri sorumluluk ve faaliyetlerden sorumlu olduğu dört askeri bölgeye bölünmüştür.
- Merkezi Belgrad'da bulunan ilk askeri bölge (Doğu Hırvatistan, Sırbistan'ın kuzey ve orta kesimleri ve Bosna-Hersek'in bazı bölümlerinden sorumlu)
- Merkezi Zagreb'de bulunan ikinci askeri bölge (Slovenya ve kuzey Hırvatistan)
- Merkezi Üsküp'te bulunan üçüncü askeri bölge (Makedonya, Güney Sırbistan ve Karadağ)
- Merkezi Split'te bulunan askeri-deniz bölgesi Vojnopomorska Oblastı. Askeri-Deniz Bölgesi, Hırvatistan, Bosna-Hersek ve Karadağ'ın bazı kısımlarını - neredeyse tüm Yugoslavya kıyı şeridini - içeriyordu. Filo ve bir kolordu dahil olmak üzere üç sektörde alt bölümleri vardı.
Yugoslavya'nın ana uluslarının ve milliyetlerinin genel nüfusta ve silahlı kuvvetlerde temsili
Yugoslavya'da 1981 | Aktif Ordu Kurmay Başkanlığı'nda 1985 | Subaylar arasında 1981 | Erler arasında 1989 | |
---|---|---|---|---|
Sırplar | 39.7% | 57.17% | 60.0% | 31% |
Hırvatlar | 22.1% | 12.51% | 12.6% | 18.52% |
Yugoslavlar | 1.3% | bilinmiyor | 6.7% | 7% |
Makedonlar | 5.81% | 6.74% | 6.3% | 6.11% |
Karadağlılar | 2.5% | 5,82% | 6,2% | 2.48% |
Slovenler | 8.2% | 2.64% | 2.8% | 7% |
Boşnaklar | 8.4% | 3.65% | 2.4% | 12% |
Macarlar | 2.3% | bilinmiyor | 0.7% | 1% |
Arnavutlar | 6.4% | 1.09% | 0.6% | 9% |
Diğer | 3.3% | bilinmiyor | 1.6% | 6% |
JNA'nın üst kademeleri arasındaki etnik dağılım
Milletler | Generaller | Albaylar | Yarbaylar | Binbaşılar |
---|---|---|---|---|
Sırplar | 50.3% | 64.5% | 63.5% | 60% |
Hırvatlar | 14.4% | 9.4% | 10.8% | 10.4% |
Karadağlılar | 12.4% | 11% | 6.7% | 6.4% |
Makedonlar | 7.8% | 4.4% | 6.4% | 6.7% |
Slovenler | 7.8% | 3.1% | 2.3% | 1.9% |
Yugoslavlar | 4.6% | 5.3% | 6.9% | 10.3% |
Boşnaklar | 2% | 1.2% | 1.8% | 2.3% |
Arnavutlar | 0.7% | 0.2% | 0.2% | 0.2% |
Macarlar | 0% | 0.3% | 0.2% | 0.4% |
Diğer | 0% | 0.8% | 1.3% | 1.3% |
Doktrin
JNA, topyekun savunma kavramını benimsedi (bir dizi diğer küçük Avrupa ve tarafsız ülke gibi). Yugoslavya, savunma doktrinini, İkinci Dünya Savaşı sırasında Yugoslavya'nın Yugoslav Halk Kurtuluş Savaşı sırasındaki başarılı partizan tarihinden yararlanan Topyekun Halk Savunması'nın topyekun savaş konseptine dayandırdı. "TND, tüm nüfusu ülkenin işgaline karşı koymaya ve nihayet onu özgürleştirmeye hazırladı. Bölgesel Savunma Kuvvetleri, bu amaçla halkı seferber edecekti. TDF'nin savaşa hazır olması, örgütlenme ve eğitim adımlarının atlanabileceği anlamına geliyordu. TDF, YPA'yı tamamlayacak, ona daha fazla savunma derinliği ve savaş eylemlerini desteklemeye hazır silahlı bir yerel nüfus verecek." Tüm Yugoslav nüfusu bu konsept altında silahlı direniş, silah üretimi ve sivil savunma ile meşgul olacaktı. Yugoslav planlamacıları tarafından, daha küçük bir ulusun kendisini çok daha güçlü bir işgalciye, özellikle NATO veya Varşova Paktı'na karşı düzgün bir şekilde savunabilmesinin en iyi yöntemi olduğuna inanılıyordu.
Dağılması
Yugoslav Halk Ordusu, Mart 1992'de Makedonya'yı terk etti. Aynı sıralarda, Bosna-Hersek bir referandumun ardından bağımsızlığını ilan etti ve kısa süre sonra ülkedeki Boşnaklar, Hırvatlar ve Sırplar arasında Bosna Savaşı başladı. Yugoslav Halk Ordusu, Mayıs 1992'de Bosna-Hersek'ten resmen çekildi. 20 Mayıs 1992'de Yugoslav Halk Ordusu resmen feshedildi ve kalıntıları yeni kurulan Yugoslavya Federal Cumhuriyeti ordusunda yeniden düzenlendi.
Marş
Kaynakça
Askeriye ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Yugoslavya ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yugoslav Halk Ordusu JNA ЈNA olarak kisaltilir Makedonca ve Sirpca Јugoslovenska narodna armiјa Jugoslovenska narodna armija Hirvatca ve Bosnakca Jugoslavenska narodna armija Slovence Jugoslovanska ljudska armada JLA Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti nin ve 1945 ten 1992 ye kadar olan oncullerinin ordusuydu Yugoslav Halk OrdusuЈugoslovenska narodna armiјa Jugoslavenska narodna armija Jugoslovanska ljudska armadaAmblem 1951 1991 Kurulus1 Mart 1945Lagvedilis20 Mayis 1992BirimlerYugoslav Hava Kuvvetleri Yugoslav Bolgesel Savunma KuvvetleriKarargahBelgrad SirbistanKomutaYugoslavya Devlet BaskaniJosip Broz Tito 1945 1980 Kolektif Baskanlik Idaresi 1980 1992 Federal Halk Savunma BakaniKidemli Orgeneral Zivota Panic 27 Subat 20 Mayis 1992 Yugoslavya Genelkurmay BaskaniKidemli Orgeneral Zivota Panic 27 Subat 20 Mayis 1992 Genel BilgilerAskerlik yasi18 65Zorunlu askerlik18Askere alinmasi mumkun olan vatandas sayisi12 000 000 1978 15 65 yas arasi yas 15 49Etkin personel sayisi1990 da 275 341 den az Rezerve personel sayisi1990 da 960 000 rezervin cogu savas sirasinda bolgesel savunma kapsaminda 1990 da JNA icin yedekte 783 037 Ilgili maddelerTarihII Dunya Savasi On Gun Savasi Hirvatistan Savasi Bosna SavasiKokeniJNA nin kokenleri II Dunya Savasi nin Yugoslav Partizanlari sirasinda basladi JNA nin onculu olan Yugoslavya Halk Kurtulus Ordusu anti fasist Yugoslavya Halk Kurtulus Savasi nin bir parcasi olarak 22 Aralik 1941 de Bosna nin Rudo kasabasinda kuruldu Yugoslav Partizanlari ulkeyi Mihver Devletleri nden kurtardiktan sonra bu tarih Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti nde resmi olarak Ordu Gunu olarak kutlandi Mart 1945 te NOVJ Yugoslav Ordusu olarak yeniden adlandirildi ve 10 yildonumunde 22 Aralik 1951 de Halk eklendi 1948 den sonra Informbiro doneminde Sovyetlerin JNA saflarinda sahip oldugu destege itiraz edildi Alt duzey tahminler ordu personelinin 10 15 inin Sovyet konumunu destekledigini gosteriyor Yugoslav kaynaklari tutuklanan askeri uye sayisinin 4 153 subay ve asker ile Milovan Đilas tarafindan tahmin edilen 7 000 tutuklu subay arasinda degistigini tahmin ediyor Tasfiye Yugoslav Partizan Yuksek Karargahi eskort taburunun savas zamani komutani Momcilo Đuric de dahil olmak uzere dogrudan Tito ya rapor veren baskanlik muhafiz alayindan 22 subayi iceriyordu Sovyet ablukasinin bu doneminde Yugoslav Ordusu nun gelisimi durdu Genelkurmay Akademisi Frunze Akademisi ve diger Sovyet askeri akademilerinden kirk dokuz Yugoslav Ordusu mezunu potansiyel Sovyet destekcileri olarak kabul edildi Tito Stalin bolunmesi sirasinda SSCB de bu tur akademilere gidenlerin cogu asla Yugoslavya ya geri donmedi Bolunme ozellikle hava Kuvvetlerini etkiledi Neredeyse tum Hava Kuvvetleri subaylari Sovyet egitimi aldi ve bazilari Hava Kuvvetleri ucaklariyla Yugoslavya dan kacti Kacanlar arasinda Hava Kuvvetleri operasyonel servisinin basi olan Tumgeneral Pero Popivoda da vardi Belgrad yakinlarindaki Batajnica Zemun ve Pancevo hava usleri sabotajci gruplarin cok sayida saldirisina sahne oldu Zemun hava ussu komutani ve yardimcisi Romanya ya kacti 1948 ile 1955 arasinda ABD Yugoslavya ya 600 milyon ABD dolari dogrudan askeri hibe ve esit miktarda ekonomik yardim vererek Yugoslavya nin ic kaynaklarinin daha fazlasini savunmaya ayirmasini sagladi Albay General Kocha Popovic ve Albay General Kilibarda nin sirasiyla Mayis Haziran ve Agustos 1951 de Amerika Birlesik Devletleri ne yaptigi iki ziyaretten sonra ABD silahlari 1951 in sonlarinda gelmeye basladi 1952 de Silahli Kuvvetlerin sayisi 500 000 e ulasti ve savunma harcamalari 22 gayri safi milli hasilanin yuzdesi General Harmody komutasindaki 30 subaydan olusan bir Askeri Yardim Danisma Grubu 1951 de Amerika Birlesik Devletleri tarafindan Belgrad da kuruldu On yil boyunca faaliyet gosterdi askeri hibeler verdi ve uygun kosullarda 1 milyar ABD dolari daha silah satisi ayarladi OrganizasyonuJNA kara deniz ve hava kuvvetlerinden olusur JNA tum askeri sorumluluk ve faaliyetlerden sorumlu oldugu dort askeri bolgeye bolunmustur Merkezi Belgrad da bulunan ilk askeri bolge Dogu Hirvatistan Sirbistan in kuzey ve orta kesimleri ve Bosna Hersek in bazi bolumlerinden sorumlu Merkezi Zagreb de bulunan ikinci askeri bolge Slovenya ve kuzey Hirvatistan Merkezi Uskup te bulunan ucuncu askeri bolge Makedonya Guney Sirbistan ve Karadag Merkezi Split te bulunan askeri deniz bolgesi Vojnopomorska Oblasti Askeri Deniz Bolgesi Hirvatistan Bosna Hersek ve Karadag in bazi kisimlarini neredeyse tum Yugoslavya kiyi seridini iceriyordu Filo ve bir kolordu dahil olmak uzere uc sektorde alt bolumleri vardi Yugoslavya nin ana uluslarinin ve milliyetlerinin genel nufusta ve silahli kuvvetlerde temsili Yugoslavya da 1981 Aktif Ordu Kurmay Baskanligi nda 1985 Subaylar arasinda 1981 Erler arasinda 1989Sirplar 39 7 57 17 60 0 31 Hirvatlar 22 1 12 51 12 6 18 52 Yugoslavlar 1 3 bilinmiyor 6 7 7 Makedonlar 5 81 6 74 6 3 6 11 Karadaglilar 2 5 5 82 6 2 2 48 Slovenler 8 2 2 64 2 8 7 Bosnaklar 8 4 3 65 2 4 12 Macarlar 2 3 bilinmiyor 0 7 1 Arnavutlar 6 4 1 09 0 6 9 Diger 3 3 bilinmiyor 1 6 6 JNA nin ust kademeleri arasindaki etnik dagilim Milletler Generaller Albaylar Yarbaylar BinbasilarSirplar 50 3 64 5 63 5 60 Hirvatlar 14 4 9 4 10 8 10 4 Karadaglilar 12 4 11 6 7 6 4 Makedonlar 7 8 4 4 6 4 6 7 Slovenler 7 8 3 1 2 3 1 9 Yugoslavlar 4 6 5 3 6 9 10 3 Bosnaklar 2 1 2 1 8 2 3 Arnavutlar 0 7 0 2 0 2 0 2 Macarlar 0 0 3 0 2 0 4 Diger 0 0 8 1 3 1 3 DoktrinJNA topyekun savunma kavramini benimsedi bir dizi diger kucuk Avrupa ve tarafsiz ulke gibi Yugoslavya savunma doktrinini Ikinci Dunya Savasi sirasinda Yugoslavya nin Yugoslav Halk Kurtulus Savasi sirasindaki basarili partizan tarihinden yararlanan Topyekun Halk Savunmasi nin topyekun savas konseptine dayandirdi TND tum nufusu ulkenin isgaline karsi koymaya ve nihayet onu ozgurlestirmeye hazirladi Bolgesel Savunma Kuvvetleri bu amacla halki seferber edecekti TDF nin savasa hazir olmasi orgutlenme ve egitim adimlarinin atlanabilecegi anlamina geliyordu TDF YPA yi tamamlayacak ona daha fazla savunma derinligi ve savas eylemlerini desteklemeye hazir silahli bir yerel nufus verecek Tum Yugoslav nufusu bu konsept altinda silahli direnis silah uretimi ve sivil savunma ile mesgul olacakti Yugoslav planlamacilari tarafindan daha kucuk bir ulusun kendisini cok daha guclu bir isgalciye ozellikle NATO veya Varsova Pakti na karsi duzgun bir sekilde savunabilmesinin en iyi yontemi olduguna inaniliyordu DagilmasiYugoslav Halk Ordusu Mart 1992 de Makedonya yi terk etti Ayni siralarda Bosna Hersek bir referandumun ardindan bagimsizligini ilan etti ve kisa sure sonra ulkedeki Bosnaklar Hirvatlar ve Sirplar arasinda Bosna Savasi basladi Yugoslav Halk Ordusu Mayis 1992 de Bosna Hersek ten resmen cekildi 20 Mayis 1992 de Yugoslav Halk Ordusu resmen feshedildi ve kalintilari yeni kurulan Yugoslavya Federal Cumhuriyeti ordusunda yeniden duzenlendi Mars source source track track KaynakcaAskeriye ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Yugoslavya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz