Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çetinsu , Ardahan ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.
| Çetinsu | |
|---|---|
 | |
 Ardahan'ın konumu | |
  Çetinsu Çetinsu'nun Ardahan'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Ardahan |
| İlçe | Merkez |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 1815 m |
| Nüfus (2022) | |
| • Toplam | 286 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| İl alan kodu | 0478 |
| İl plaka kodu | 75 |
| Posta kodu | 75110 |
Tarihçe
Çetinsu köyünün eski adı Bebereki veya Beberek'tir. Bebereki (ბებერექი), Gürcüce kaynaklarda 1492 yılında Beberani (ბებერანი), 1917 yılında Beberi (ბებერი) şeklinde yazılmıştır. 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterinde ise, Beberek (ببرك) olarak geçer. Köyün mezrası da Gürcücede tepe / sırt anlamına gelen Gora (كورە) adını taşıyordu. Bu yer adı 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde de Beberek (بەبەرك) şeklinde yazılmıştır.
Bebereki köyü, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Artani'de yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ortasında Gürcülerden ele geçirdi. Köyün eski kilisesi olan Bebereki Kilisesi de bu dönemden kalmıştır. Gürcistan'ın Kutaisi kentinde korunan bir İncil'e düşülmüş notta Artani'nin Beberani (ბებერანი) ve Ahalşenni (ახალშენნი) köylerinin, 1492 yılında, Aynaroz'daki Gürcü İviron Manastırı'nın keşişlerinin Samtshe hükümdarı II. Kvarkvare, onun oğulları ve Mzeçabuki'den talep etmeleri üzerine bu manastıra bağışlandığı belirtilmiştir. Bu köylerin bugünkü Çetinsu ile Hanak ilçesine bağlı Sazlıçayır köyleri olduğu tahmin edilmektedir.
Bebereki 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı mufassal defterinde, Ardahan-i Büzürg livasının Güney nahiyesine bağlıydı. Osmanlı Devleti'ne ispenç vergisi veren hane reisi erkeklerin çoğu da Revaza, İason, İvane, Saba, İason, Amiran İoseb gibi Gürcü adlarına sahipti. Bu sırada köyün nüfusu 35 Hristiyan haneden oluşuyordu. Köyde buğday, arpa ve yonca tarımı ile arıcılık yapılıyor, koyun ve domuz besleniyordu.
Beberek köyü, 93 Harbi'nin ardından 1878 yılında imzalanan Berlin Antlaşması'yla Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin Beberek (Беберекъ) adıyla kaydettiği yerleşim, Ardahan sancağının Ardahan kazasına bağlı Şadevan nahiyesinin 11 köyünden biriydi. Köydeki 72 hanede, 202'si erkek ve 219'u kadın olmak üzere, 421 kişi yaşıyordu. Bu nüfusun tamamı Rumlardam oluşuyordu. Eski bir Gürcü yerleşimi olan Bebereki'nin bu tarihte bir Rum köyüne dönüşmüş olduğu bu kayıttan anlaşılmaktadır. Beberek köyünde 1896 yılında 610 kişi, 1906 yılında 843 kişi tespit edilmiştir. Nüfustaki bu artış Rus idaresinin köye yeni kişiler yerleştirdiğini göstermektedir.
Birinci Dünya Savaşı yıllarında Ardahan bölgesini gezen Gürcü araşıtmacı Konstantine Martvileli, Beberi (ბებერი) adıyla söz ettiği yerleşimde Rumların yaşadığını, köyün içinde bir adet küçük kilisenin, köyün dışında yüksek bir tepede iki küçük kilisenin yıkıntılarının bulunduğunu yazmıştır.
Bebereki köyü, Birinci Dünya Savaşı'nın sonunda Rusların bölgeden çekilmesinin ardından bir süre bağımsız Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. 7 Mayıs 1920 tarihinde imzalanan Moskova Antlaşması'yla ülkenin sınırları Sovyet Rusya tarafından da tanındı. Ancak Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında, 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması uyarınca Ardahan bölgesi ve Bebereki köyü Türkiye'ye bırakıldı.
Beberek köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Kars vilayetinin Ardahan kazasının Yalnızçam nahiyesine bağlıydı. 1940 genel nüfus sayımında köy aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 705 kişiden oluşuyordu. Beberek Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Çetinsu olarak değiştirilmiştir. 1965 genel nüfus sayımında Çetinsu köyünün nüfusu 1.121 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 332 kişi okuma yazma biliyordu.
Konstantine Martvileli’nin verdiği bilgiye göre bugünkü Çetinsu köyünün sınırları içinde üç adet kilise bulunuyordu. Köyün içindeki kilise tamamen yıkılmıştır. Köyün merkezindeki 19. yüzyıldan kalma mezarlar ve Yunanca yazılı mezar taşları bu kilisenin köye sonradan yerleşmiş Rumlara ait olduğunu göstermektedir. Köyün doğusunda bulunan kilise de temellerine kadar yıkılmıştır. Köyün 1 kilometre batısında bulunan Bebereki Kilisesi’nin duvarları günümüze ulaşmıştır.
Çanakkale Savaşında, Mustafa Kemal'in korumalığını yapmış Celal Tunus ve Ardahan 20. 21. ve 23. dönem milletvekili Saffet Kaya bu köyün tanınmış isimlerindendir.
Coğrafya
Köy, Ardahan il merkezine 16 km uzaklıktadır. Köyün iç yolu kilit parke taş döşelidir. Köyün içme suyu ve elektrik hattı mevcuttur. Köy halkının başlıca geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır. Köy halkı ayrıca kümes hayvancılığı ve arıcılıkla da ilgilenmektedir. Köyün yakınlarından geçen Morev Deresi, Kura Nehrini besleyen kollardan birisidir. Köyün camisi 1863 tarihlidir. Köyde biri eski, biri yeni olmak üzere iki okul vardır ancak faaliyet halinde değildir.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 286 |
| 2021 | 300 |
| 2020 | 297 |
| 2019 | 293 |
| 2018 | 307 |
| 2017 | 315 |
| 2016 | 308 |
| 2015 | 307 |
| 2014 | 299 |
| 2013 | 309 |
| 2012 | 328 |
| 2011 | 307 |
| 2010 | 313 |
| 2009 | 314 |
| 2008 | 334 |
| 2007 | 343 |
| 2000 | 430 |
| 1990 | 645 |
| 1985 | 840 |
Kaynakça
- ^ (İngilizce). Fallingrain.com. 2 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Ardahan Merkez Çetinsu Köy Nüfusu". Nufusune.com. 20 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2015, s. 96. 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b "Konstantine Martvileli, "Ardahan Bölgesinde", Sakartvelo gazetesi (Gürcüce), 9 Ekim 1917, sayı 219" (PDF). 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 23 Ekim 2023.
- ^ a b "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Gürcüce ve Osmanlıca), (Yayıma hazırlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 505". 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ekim 2023.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 760.
- ^ a b 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2015, s. 95-96. 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Gürcüce ve Osmanlıca), (Yayıma hazırlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; II. cilt (1941), s. 404". 17 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ekim 2023.
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 337". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ekim 2023.
- ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 110, .
- ^ ""Российско-грузинский договор 07.5.1920 г. (полный текст и карта) - один из многих нарушенных Кремлем" / "07.5.1920 tarihli Rus-Gürcü Anlaşması (tam metin ve harita) Kremlin Tarafından İhlal Edilen Birçok Anlaşmadan Biridir"". 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Mayıs 2023.
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Mayıs 2023.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 772.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 349.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 618". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 355.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar - Katalog (ტაო-კლარჯეთი - ისტორიისა და კულტურის ძეგლები - კატალოგი), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 189,
- ^ . www.nufusune.com. 20 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ a b c . YerelNet.org.tr. 6 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
Dış bağlantılar
- Çetinsu, Ardahan için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cetinsu Ardahan ilinin Merkez ilcesine bagli bir koydur CetinsuKoyArdahan in konumuCetinsuCetinsu nun Ardahan daki konumuUlkeTurkiyeIlArdahanIlceMerkezCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim1815 mNufus 2022 Toplam286Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0478Il plaka kodu75Posta kodu75110Cetinsu Koyu okulu gunumuzde atil haldedir ve kullanilmamaktadir TarihceCetinsu koyunun eski adi Bebereki veya Beberek tir Bebereki ბებერექი Gurcuce kaynaklarda 1492 yilinda Beberani ბებერანი 1917 yilinda Beberi ბებერი seklinde yazilmistir 1595 tarihli Osmanli mufassal defterinde ise Beberek ببرك olarak gecer Koyun mezrasi da Gurcucede tepe sirt anlamina gelen Gora كورە adini tasiyordu Bu yer adi 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde de Beberek بەبەرك seklinde yazilmistir Bebereki koyu tarihsel Gurcistan i olusturan bolgelerden biri olan Artani de yer alir Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi ve koyu 16 yuzyilin ortasinda Gurculerden ele gecirdi Koyun eski kilisesi olan Bebereki Kilisesi de bu donemden kalmistir Gurcistan in Kutaisi kentinde korunan bir Incil e dusulmus notta Artani nin Beberani ბებერანი ve Ahalsenni ახალშენნი koylerinin 1492 yilinda Aynaroz daki Gurcu Iviron Manastiri nin kesislerinin Samtshe hukumdari II Kvarkvare onun ogullari ve Mzecabuki den talep etmeleri uzerine bu manastira bagislandigi belirtilmistir Bu koylerin bugunku Cetinsu ile Hanak ilcesine bagli Sazlicayir koyleri oldugu tahmin edilmektedir Bebereki 1595 tarihli ve Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli Osmanli mufassal defterinde Ardahan i Buzurg livasinin Guney nahiyesine bagliydi Osmanli Devleti ne ispenc vergisi veren hane reisi erkeklerin cogu da Revaza Iason Ivane Saba Iason Amiran Ioseb gibi Gurcu adlarina sahipti Bu sirada koyun nufusu 35 Hristiyan haneden olusuyordu Koyde bugday arpa ve yonca tarimi ile aricilik yapiliyor koyun ve domuz besleniyordu Beberek koyu 93 Harbi nin ardindan 1878 yilinda imzalanan Berlin Antlasmasi yla Osmanli Devleti tarafindan Rusya ya birakildi Rus idaresinin Beberek Beberek adiyla kaydettigi yerlesim Ardahan sancaginin Ardahan kazasina bagli Sadevan nahiyesinin 11 koyunden biriydi Koydeki 72 hanede 202 si erkek ve 219 u kadin olmak uzere 421 kisi yasiyordu Bu nufusun tamami Rumlardam olusuyordu Eski bir Gurcu yerlesimi olan Bebereki nin bu tarihte bir Rum koyune donusmus oldugu bu kayittan anlasilmaktadir Beberek koyunde 1896 yilinda 610 kisi 1906 yilinda 843 kisi tespit edilmistir Nufustaki bu artis Rus idaresinin koye yeni kisiler yerlestirdigini gostermektedir Birinci Dunya Savasi yillarinda Ardahan bolgesini gezen Gurcu arasitmaci Konstantine Martvileli Beberi ბებერი adiyla soz ettigi yerlesimde Rumlarin yasadigini koyun icinde bir adet kucuk kilisenin koyun disinda yuksek bir tepede iki kucuk kilisenin yikintilarinin bulundugunu yazmistir Bebereki koyu Birinci Dunya Savasi nin sonunda Ruslarin bolgeden cekilmesinin ardindan bir sure bagimsiz Gurcistan in sinirlari icinde kaldi 7 Mayis 1920 tarihinde imzalanan Moskova Antlasmasi yla ulkenin sinirlari Sovyet Rusya tarafindan da tanindi Ancak Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda 16 Mart 1921 de imzalanan Moskova Antlasmasi uyarinca Ardahan bolgesi ve Bebereki koyu Turkiye ye birakildi Beberek koyu 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Kars vilayetinin Ardahan kazasinin Yalnizcam nahiyesine bagliydi 1940 genel nufus sayiminda koy ayni idari konuma sahipti ve nufusu 705 kisiden olusuyordu Beberek Turkce olmadigi icin koyun adi 1959 yilinda 7267 sayili kanunla Cetinsu olarak degistirilmistir 1965 genel nufus sayiminda Cetinsu koyunun nufusu 1 121 kisiden olusuyor ve bu nufus icinde 332 kisi okuma yazma biliyordu Konstantine Martvileli nin verdigi bilgiye gore bugunku Cetinsu koyunun sinirlari icinde uc adet kilise bulunuyordu Koyun icindeki kilise tamamen yikilmistir Koyun merkezindeki 19 yuzyildan kalma mezarlar ve Yunanca yazili mezar taslari bu kilisenin koye sonradan yerlesmis Rumlara ait oldugunu gostermektedir Koyun dogusunda bulunan kilise de temellerine kadar yikilmistir Koyun 1 kilometre batisinda bulunan Bebereki Kilisesi nin duvarlari gunumuze ulasmistir Canakkale Savasinda Mustafa Kemal in korumaligini yapmis Celal Tunus ve Ardahan 20 21 ve 23 donem milletvekili Saffet Kaya bu koyun taninmis isimlerindendir CografyaKoy Ardahan il merkezine 16 km uzakliktadir Koyun ic yolu kilit parke tas doselidir Koyun icme suyu ve elektrik hatti mevcuttur Koy halkinin baslica gecim kaynagi tarim ve hayvanciliktir Koy halki ayrica kumes hayvanciligi ve aricilikla da ilgilenmektedir Koyun yakinlarindan gecen Morev Deresi Kura Nehrini besleyen kollardan birisidir Koyun camisi 1863 tarihlidir Koyde biri eski biri yeni olmak uzere iki okul vardir ancak faaliyet halinde degildir NufusYillara gore koy nufus verileri2022 2862021 3002020 2972019 2932018 3072017 3152016 3082015 3072014 2992013 3092012 3282011 3072010 3132009 3142008 3342007 3432000 4301990 6451985 840Kaynakca Ingilizce Fallingrain com 2 Mart 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2020 a b c d e f g h i j k l m n o p Ardahan Merkez Cetinsu Koy Nufusu Nufusune com 20 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Nisan 2020 2014 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2015 s 96 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 7362 5 a b Konstantine Martvileli Ardahan Bolgesinde Sakartvelo gazetesi Gurcuce 9 Ekim 1917 sayi 219 PDF 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 23 Ekim 2023 a b Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Gurcuce ve Osmanlica Yayima hazirlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt III cilt 1958 s 505 15 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ekim 2023 Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 760 a b 2014 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2015 s 95 96 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 7362 5 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Gurcuce ve Osmanlica Yayima hazirlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt II cilt 1941 s 404 17 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ekim 2023 Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Sira no 337 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ekim 2023 Candan Badem Carlik Yonetiminde Kars Ardahan Artvin Istanbul 2018 s 110 ISBN 9786052100271 Rossijsko gruzinskij dogovor 07 5 1920 g polnyj tekst i karta odin iz mnogih narushennyh Kremlem 07 5 1920 tarihli Rus Gurcu Anlasmasi tam metin ve harita Kremlin Tarafindan Ihlal Edilen Bircok Anlasmadan Biridir 11 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Mayis 2023 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1969 3 Cilt 2 cilt s 489 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Mayis 2023 Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 772 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 349 Koylerimiz Yayimlayan Icisleri Bakanligi Ankara 1968 s 618 23 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Nisan 2021 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 355 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalog ტაო კლარჯეთი ისტორიისა და კულტურის ძეგლები კატალოგი Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili Tiflis 2018 s 189 ISBN 978 9941 478 17 8 www nufusune com 20 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2021 a b c YerelNet org tr 6 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2020 Dis baglantilarCetinsu Ardahan icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft