İdeastezi, kavramların uyarıcılarının algı benzeri duyusal deneyimler uyandırdığı nöropsikolojik bir olgudur. Bu isim Antik Yunanca ἰδέα (idéa) ve αἴσθησις (aísthēsis) sözcüklerinden gelmektedir ve 'kavramları algılamak' veya 'fikirleri algılamak' anlamına gelmektedir. Bu kavram nörobilimci Danko Nikolić tarafından geleneksel olarak sinestezi kapsamına giren bir dizi olguya alternatif bir açıklama olarak ortaya konmuştur.
'Duyuların birleşmesi' anlamına gelen sinestezi, bilişsel düzeyle çok az bağlantısı olan iki duyusal unsurun birlikteliğini ifade ederken, ampirik kanıtlar sinestezi ile bağlantılı çoğu fenomenin aslında anlamsaltemsiller tarafından tetiklendiğini göstermiştir. Diğer bir deyişle, önemli olan uyaranın duyusal özelliklerinden ziyade dilsel anlamıdır. Öte yandan, sinestezi hem tetikleyicinin hem de ortaya çıkan deneyimin doğası gereği duyusal olduğunu farz ederken, ideastezi sadece ortaya çıkan deneyimin duyusal olduğunu, tetikleyicinin ise anlamsal olduğunu kabul etmektedir.
Araştırmalar daha sonra bu kavramı sinestezi dışındaki konulara da genişletmiştir ve günlük algıya uygulanabilir olduğu ortaya çıktığından, kavram nasıl algıladığımıza dair bir teoriye dönüşmüştür. Örneğin ideastezi sanat teorisine uygulanmıştır ve ideasteziye göre kavramları nasıl harekete geçirdiğimize dayanan insan bilinçli deneyiminiaçıklamada önemli sonuçlar doğurabilmektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Nikolić, D. (2009). "Is synaesthesia actually ideaesthesia? An inquiry into the nature of the phenomenon". Proceedings of the Third International Congress on Synaesthesia, Science & Art, Granada, Spain, April 26–29, 2009.
- ^ Dixon, M.J., Smilek, D., Duffy, P.L., Zanna, P. M., Merikle, P. M. (2006) The Role of Meaning in Grapheme-Colour Synaesthesia, Cortex 42: 243-252.
- ^ Mroczko A., T. Metzinger, W. Singer, D. Nikolić (2009) Immediate transfer of synesthesia to a novel inducer. Journal of Vision, 9: 2521-2528.
- ^ Simner, J.; Ward, J. (2006) The taste of words on the tip of the tongue, Nature 444: 438.
- ^ Nikolić, D., U.M. Jürgens, N. Rothen, B. Meier, A. Mroczko (2011) Swimming-style synesthesia. Cortex, 47(7):874-879.
- ^ Chiou, R., Rich N.A. (2014) The role of conceptual knowledge in understanding synaesthesia: Evaluating contemporary findings from a ‘hub-and-spoke’perspective. Frontiers in Psychology, 5: 105.
- ^ Curwen, C. (2018). Music-colour synaesthesia: Concept, context and qualia. Consciousness and Cognition, 61, 94-106.
- ^ Mroczko-Wąsowicz, A., Nikolić D. (2014) Semantic mechanisms may be responsible for developing synesthesia. Frontiers in Human Neuroscience 8:509. DOI:10.3389/fnhum.2014.00509
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ideastezi kavramlarin uyaricilarinin algi benzeri duyusal deneyimler uyandirdigi noropsikolojik bir olgudur Bu isim Antik Yunanca ἰdea idea ve aἴs8hsis aisthesis sozcuklerinden gelmektedir ve kavramlari algilamak veya fikirleri algilamak anlamina gelmektedir Bu kavram norobilimci Danko Nikolic tarafindan geleneksel olarak sinestezi kapsamina giren bir dizi olguya alternatif bir aciklama olarak ortaya konmustur Sinesteziden ziyade ideastezi olarak daha dogru bir sekilde tanimlanan grafik birimleri ve renkler arasindaki iliskilerin bir ornegi Duyularin birlesmesi anlamina gelen sinestezi bilissel duzeyle cok az baglantisi olan iki duyusal unsurun birlikteligini ifade ederken ampirik kanitlar sinestezi ile baglantili cogu fenomenin aslinda anlamsaltemsiller tarafindan tetiklendigini gostermistir Diger bir deyisle onemli olan uyaranin duyusal ozelliklerinden ziyade dilsel anlamidir Ote yandan sinestezi hem tetikleyicinin hem de ortaya cikan deneyimin dogasi geregi duyusal oldugunu farz ederken ideastezi sadece ortaya cikan deneyimin duyusal oldugunu tetikleyicinin ise anlamsal oldugunu kabul etmektedir Arastirmalar daha sonra bu kavrami sinestezi disindaki konulara da genisletmistir ve gunluk algiya uygulanabilir oldugu ortaya ciktigindan kavram nasil algiladigimiza dair bir teoriye donusmustur Ornegin ideastezi sanat teorisine uygulanmistir ve ideasteziye gore kavramlari nasil harekete gecirdigimize dayanan insan bilincli deneyiminiaciklamada onemli sonuclar dogurabilmektedir Ayrica bakinizEstetik Charles Bonnet sendromu Bilinc Zihin beden problemi Hayalet uzuv Qualia Felsefi zombi PiktogramKaynakca Nikolic D 2009 Is synaesthesia actually ideaesthesia An inquiry into the nature of the phenomenon Proceedings of the Third International Congress on Synaesthesia Science amp Art Granada Spain April 26 29 2009 Dixon M J Smilek D Duffy P L Zanna P M Merikle P M 2006 The Role of Meaning in Grapheme Colour Synaesthesia Cortex 42 243 252 Mroczko A T Metzinger W Singer D Nikolic 2009 Immediate transfer of synesthesia to a novel inducer Journal of Vision 9 2521 2528 Simner J Ward J 2006 The taste of words on the tip of the tongue Nature 444 438 Nikolic D U M Jurgens N Rothen B Meier A Mroczko 2011 Swimming style synesthesia Cortex 47 7 874 879 Chiou R Rich N A 2014 The role of conceptual knowledge in understanding synaesthesia Evaluating contemporary findings from a hub and spoke perspective Frontiers in Psychology 5 105 Curwen C 2018 Music colour synaesthesia Concept context and qualia Consciousness and Cognition 61 94 106 Mroczko Wasowicz A Nikolic D 2014 Semantic mechanisms may be responsible for developing synesthesia Frontiers in Human Neuroscience 8 509 DOI 10 3389 fnhum 2014 00509