Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Anna Dalassini (Yunanca: Grekçe: Ἄννα Δαλασσηνή; takriben 1025/30 - 1 Kasım 1100/02), Komninos Hanedanı'nın 11. yüzyılda yükselişinde kayda değer bir rol oynamış önemli bir Bizans soylusudur. Oğlu I. Aleksios tarafından karısının yerine kendisine Augusta unvanı verilmiştir. Oğlunun Türklere ya da diğer uluslara karşı yaptığı uzun askeri seferler sırasında imparatorluğu yönetmiştir. İmparator annesi olarak, Dukas ailesinin geçmiş entrikaları nedeniyle nefret ettiği imparator eşi İrini Dukena göre daha etkili ve güçlüydü.
| Anna Dalassini (Yunanca: Ἄννα Δαλασσηνή) | |
|---|---|
| Eş(ler)i | İoannis Komnenos |
| Çocuk(lar)ı |
|
| Hanedan | Dalassenos |
| Babası | |
| Annesi | 'un ismi bilinmeyen torunu |
Hayatı
Erken dönem
Anna, ile soylu Dalassenos ailesinden bir hanımın kızıdır. Anne tarafından büyükbabasının adı Adrianos Dalassenos olup, apaçık Antakya'un magistros ve doux'u Theofilaktos Dalassenos'un oğludur.[2] İtalya'da pek tanınmayan bir imparatorluk subayı olan babası hakkında çok az şey bilinmektedir. Annesinin ailesi Dalassenoi, Theofilakt'ın kardeşi Damian Dalassenos ile 990'ların sonlarında başlayan, Bizans asker aristokrasinin seçkin bir ailesidir.[6] Anna'nın doğum tarihi belirsizdir fakat yaklaşık 1025/30 yılları arasına yerleştirilir.[2]
1057 yılında, İoannis'in ağabeyi I. İsaakios'un liderliğinde bir grup general VI. Mihail'e isyan edip, onu tahttan indirdiler. İsyan sırasında İoannis doux makamında bulunuyordu fakat ağabeyinin zaferinden sonra Kuropalatis rütbesine yükseltildi ve Batı'nın Domestikos ton sholon'u olarak atandı. Bu olay apaçık Anna'nın hırslarının biledi: o zaman kullandığı mühürlere kocasının unvanlarınını dişi formları kuropalatissa ve domestikissa yazılmıştır. İsaakios'un iktidarı, VI. Mihail'in tahttan indirilmesini sağlayan güçlü patrik I. Mihail Kirularios ve güçlü başkent saray sivil aristokrasi ile çatışmaları yüzünden kısa sürdü. Kirularios ve destekçileri İsaakios'un sıkı mali politikalarına karşı muhalefete önderlik edip, onu 22 Kasım 1059 günü istifa edip, Studios Manastırı'na çekilmeye zorladılar.[11] Taht X. Konstantinos'a (1059-67 arası hükümdar) geçti ancak Anna'nın torunu Anna Komnini'nin kocası Nikiforos Bryennios tahtın ilk İoannis'e teklif edildiğini belirtir. Çocuklarının menfaatine olacağını vurgulayan Anna'nın hiddetli muhalefetine rağmen İoannis kabul etmedi. Anna İoannis'i imparator olması için ikna etmeye çok uğraştı, yapabileceği her şeyi yaptı, hatta "gözyaşı ve inilti" ile İoannis'i kararını değiştirmesi için çalıştı. Tarihçi Konstantinos Varzos'a göre bu versiyon şüphelidir ve nihayetinde oğlu Aleksios Komnenos'un tahtı gaspını meşrulaştırmak için olay sonrası ekleme girişimi olabilir. Her halükarda, Anna daha sonra Dukas Hanedanı'na karşı çıkılmaz bir şekilde muhalif kaldı.[2]
Dukas ailesi ile rekabeti
12 Temmuz 1067'de dul kalan ve çocuklarının tahta giden yolu açmak tek amacı oldu, gelecek on yıllar boyunca ailesinin servetini bu amaca yönlendirdi. Aynı yılın Mayıs ayında X. Konstantinos öldü ve Anna, ölen imparatorun dul eşi İmparatoriçe Eudokia Makrembolitissa ile ittifak kurdu. Ailesinin konumunu güçlendirmek için önde gelen aristokrat ailelerle evlilik ittifaklarını düzenlemeye özen gösterdi. Böylece, kızı Maria, Mihail Taronites ile evlenirken, Eudokia, Nikiforos Melissenos ile evlendi. Anna aynı zamanda Romen Diyojen'i (1068-1071 arası hükümdar) ile Dukas ailesi üyelerine karşı mücadelesinde destekledi. En küçük kızı Theodora, Romen Diyojen'in oğlu Konstantinos Diogenis ile evlenirken ve en büyük oğlu Manuil, Romen Diyojen'in en gözde generali olup, kuropalatis ve olarak adlandırıldı. 1071'in başlarında bir kulak iltihabından öldüğünde, Anna Bitinya'da ölüm döşeğine acele etti. Gömüldüğü anda üçüncü oğlu Aleksios'u onun yerine koymaya çalıştı, ama çok genç olarak değerlendirildi.
Dukas ailesi, 19 Ağustos 1071 günü Malazgirt Meydan Muharebesi'nde Romen Diyojen Selçuklu Hanedanına yenildikten sonra, tekrar iktidarı ele geçirdiler. Caesar İoannis Dukas, X. Konstantinos'un kardeşi, Eudokia Makrembolitissa ile onun oğlu ve Anna'nın damadı Konstantinos Diogenis'i dışlayıp yerlerine VII. Mihail'i (1071-1078 arası hükümdar) getiren bir darbe düzenledi. Caesar'ın oğulları serbest bırakıldıklarında Romen Diyojen'e karşı birliklere komuta bile etmişlerdir ve yakalandıktan sonra Caesar, eski imparatorun kör edilmesini emretti.[16] Bu süre zarfında, Anna, tahttan indirilen imparator ile gizli bir haberleşmeyi sürdürmekle suçlandı ve yargılandı. Kendisini büyük bir cesaretle savundu ve Nikiforos Bryennios'e göre, bir noktada ihanet suçlaması ile yargılanırken, pelerininden bir istavroz çıkartmış, "İşte benim hükmün ve seninki. Karar vermeden önce onu düşünün ve kararınızın insanların kalplerindeki sırları bilen yüce hakime layık olduğuna dikkat edin" diyerek masum olduğunu söylemiştir. Hakimler bölünmüştü, bazıları onu serbest bırakmak istiyordu, ama diğerleri Caesar'ın gazabından korkuyordu. Bu nedenle oğulları ile birlikte 1072'nin başlarında Prinkipos adasına sürüldü. Muhtemelen aynı zamanda rahibe de olmuştur, bu daha önce olmamışsa onun bazı mühürlerinde kouropalatissa yanında monache ("rahibe") unvanları görülür. Bundan farklı olarak bu daha sonra 1081 yılında da (aşağıya bakınız) olmuş olabilir.
Romen Diyojen'in 4 Ağustos 1072 günü ölümünden sonra, Komninos Ailesi'nin sürgünden imparatorluk sarayına geri dönmelerine izin verildi. Dukas ailesi ile düşmanlığı hiç durmadan devam etmesine rağmen, VII. Mihail'in onu kazanmaya çalıştığı anlaşılıyor ve Anna'nın hayatta kalan en büyük oğlu İsaakios'un imparatoriçe eşi Maria Bagrationi'nin kuzeni ile evliliğine razı oldu. Eylül 1077'de başlangıçta sıkı muhalefetine rağmen, yumuşayıp yaşayan ikinci oğlu Aleksios'un Caesar İoannis Dukas'ın torunu İrini Dukena ile evliliğine onay verdi. Evlilik muhtemelen gelinin sadece oniki yaşında olduğu 1078 başlarında gerçekleşti.
Komninos'ların isyanında oynadığı rol
1081 yılında yaşanan darbede, mevcut imparatoriçe Maria Bagrationi ile beraber baskın bir rol oynamıştır. Maria, önce VII. Mihail ile sonra III. Nikiforos ile evlenmişti, tüm dileği VII. Mihail'den olan oğlu Konstantinos Dukas'ın geleceğin imparatoru olmasıydı. III. Nikiforos'un, tacı Konstantinos yerine kendi bir yakın akrabasına bırakma isteği, Komninoslar ile ittifak yapmasına neden oldu. Bu ittifakın arkasındaki gerçek yürütücü güç, Anna Dalassini'ydi.
Aynı zamanda Gürcü kralı IV. Bagrat'ın (1027-1072 arası hükümdar) kızı olan Maria Bagrationi, kuzeni bir başka Gürcü prensesi İrini'nin, Anna Dalassini'nin ikinci oğlu İsaakios Komnenos ile evlenmesiyle Komninos Ailesi ile yakın bağ kurmuştu. Böylece Komninos kardeşler arkadaş ziyareti görünümünde imparatoriçeyi rahatlıkla görebiliyorlardı. Bununda ötesi, komploya yardımcı olması için, Maria kendisinden beş yaş büyük Aleksios'u evlatlık aldı. Maria'yı bunu yapmaya, İsaakios Komnenos'un teşvik ettiği, Alanlar ile "hadım" kadrosu ikna etti. Böylece Maria'nın oğlu Konstantinos Dukas ile Anna'nın oğlu Aleksios kardeş oldular ve İsaakios ile Aleksios, Konstantinos'un imparator olarak haklarının koruyucuları olacaklarına dair yemin ettiler. İçerden, Komninos Ailesi'ne sürekli bilgi sağlaması ile, Maria çok değerli bir müttefikti.
Torununun III. Nikiforos'un bir akrabası ile nişanlanması bile, Anna'nın yeni rejime karşı entrikalarını durdurmadı. İsaakios ile Aleksios, III. Nikiforos'a karşı bir ordu kurmak için Konstantinopolis'i 1081 yılının şubat ayının ortalarında terk ettiler, Anna, çabucak ailesinin geri kalanı ile Ayasofya'ya sığındı. Oradan başkentte kalan aile üyelerinin güvenliği için imparatorla görüştü ve oğullarının düşmanca eylemlerinin masumiyetine itiraz etti.
Kilisede ibadet için akşam ziyareti yalanıyla, kasıtlı olarak III. Nikiforos'un aynı zamanda yasal akıl hocası olan torununu hariç tutarak, İsaakios ile Aleksios ile buluştu ve Konstantin Forumu'na kaçmak için ayrıldı. III. Nikiforos'un torununu onların yokluğunu fark etti ve sonunda onları sarayın giriş katında buldu fakat kısa bir süre sonra saraya döneceklerini ona inandırmayı başardı. Daha sonra kilisenin hem iç hem de dış kutsal mekânına giriş yapmak için, kadınlar kapı görevlilerine, tüm paralarını harcayan ve dönüş yolculuğuna başlamadan önce ibadet etmek isteyen Kapadokya'dan gelen hacı olduklarını iddia etmişlerdir. Ancak, kutsal mekâna giremeden Straboromanos ve imparatorluk muhafızları onlarla birlikte saraya toplamak için onları yakaladılar. Anna ailesinin hayatı için endişe ettiğini bildirdi, İsaakios ile Aleksios'un yokluğunun fark edilmesi üzerine oğullarının imparatorluğu sadık kulları olduğunu ve Komninos ailesinin düşmanlarının her iki oğlunu kör edeceği bir komplosunu öğrendiğini ve bu yüzden imparatora hizmet etmeye devam edebilmek için başkentten kaçtıklarını söyledi.
Onlarla gitmeyi reddetti ve koruma için Tanrı'nın Annesi'ne dua etmesine izin vermelerini istedi. Bu istek kabul edildi ve Anna gerçek abartılı ve çıkarcı yeteneklerini gösterdi:
Girmesine izin verildi. Yaşlılık yüzünde ağırlaşmış ve kederle yıpranmış gibi, yavaşça yürüdü ve kutsal alanın asıl girişine yaklaştığında iki kere düz çöktü, üçüncüsünde yere yattı ve kutsal kapıları sıkıca tuttu, yüksek sesle bağırdı "Ancak ellerimi keserseniz bu kutsal yerden ayrılım. Ayrılmamın tek istisnası güvenliğimin garantisi, imparatorun kutsal haçını almamdır."
III. Nikiforos, aileye koruma sağlayacağına dair bir açıklama için halka açık bir şekilde zorlandı. Straboromanos ona kendi haçını vermeye çalıştı, ama Anna için bu tüm seyircilerin yemine tanıklık edebilecekleri yeterlikte bir büyüklüğe sahip değildi. Ayrıca, Anna haçın III. Nikiforos tarafından kişisel olarak iyi niyetinin bir nişanesi olarak gönderilmesini talep etti. İmparator, aileye kendi haçıyla tam bir güvence vermek zorunda kaldı. İmparatorun daha fazla ısrarı ve kendi korunmaları için Petrion manastırına sığındılar ve sonunda İrini Dukena'nın annesi Bulgaristanlı Maria'ya katıldılar.
III. Nikiforos, misafirden ziyade mülteci olarak muamele edilmelerine izin verdi. Aile üyelerinin kendi yemeklerini getirebildiler ve en son haberleri öğrendikleri gardiyanlar ile iyi ilişkiler kurdular. Bu isyanda üç konuda çok başarılı olmuştur: Oğullarının ahırdan atları çalıp, şehirden kaçmaları için zaman kazandırmak, İmparatorun dikkatini dağıtarak, kendi birliklerini toplamalarına fırsat vermek ve İmparator III. Nikiforos'a sahte bir güvenlik duygusu vererek, kendisine karşı bir darbe hazırlığı olmadığını düşünmesini sağlamak.
İktidarı
İsaakios ile Aleksios, 1 Nisan 1081 tarihinde başkente zafer edasıyla girdiler. Oğullarının bu dönüşü, Anna'nın Dukas ailesini iktidardan uzak tutma arzusunu başarmasını sağlayamamıştır. Hiçbir zaman onaylamasa da, oğlu Aleksios, İrini Dukena ile evlendi ve durum küçük yaştaki İrini'nin Augusta olmasıyla daha da şiddetlendi. Aleksios'un taht için adaylığı, Dukas ve Komninos aileleri tarafından Schiza'daki ordu kampında kabul edilmiş olmasına rağmen, ağabey İsaakios'un hala destekçileri vardı.
Aleksios, 4 Nisan günü taç giyerken İrini'nin tam bir hafta sonra taç giymesi çok şüphelidir. Anna ve Maria Bagrationi, İrini'yi elimine ederek Aleksios ile birlikte "anne" ve "eş" olarak yönetime girmek istiyorlardı. Maria zaten iki kere imparatoriçelik yapmış olması ile, hem kendisi çocuk hem de çocuksuz İrini'ye göre daha deneyimliydi. Torunu ve adaşı tarihçi Anna Komnini, Aleksiad adlı kitabında, kibarlığı ve "yabancı bir ülkede, akrabalarından uzak, arkadaşsız, kendi kültüründen kimsenin olmaması" sebebiyle Komninos Ailesi'nin, Maria'nın saraydan ayrılmasına karşı çıktığını yazar.
Fakat sonunda Konstantinopolis patriği I. Cosmas, İrini'ye taç giydirdi. Anna Dalassini ise bunun karşılığı sonraki patrik 'ı seçme hakkını aldı.
Aleksios iktidarında hayatı
Komninosların 1081'de gücü elde etmelerinden, öldüğü 1100 ya da 1102 yıllarına kadar, Anna imparatorluğun askeri ve sivil yönetiminde, görünen ve etkili bir rol oynadı. Aleksios, bu dönemde onun etkisi altındaydı. Gelini İrini ile ilişkileri çok kötüydü, ancak torunu Anna Komnini'nın tüm eğitim ve büyütülmesini üstlendi.
Orta Çağ Yunan Bizansı'nın kültürü ve gelenekleri göz önüne alındığında, Anna'nın hem imparatorluğun hem de oğlunun üzerinde böyle bir güce sahip olması alışılmadık bir durumdur. Güvenilir bir danışmana ihtiyacı olsa da, esasen entrikaları nedeniyle tahta geçmesine ve kırk yaşlarının ortalarına kadar on beş yıl boyunca güçlü bir pozisyonda kalması nedeniyle tahtına katılmasından ötürü annesine borçludur. Orta yaş yaklaştıkça, Aleksios kendi başına yönetmeye kararlı hale gelmiştir. 1080'lerin askeri seferlerinden sonra başkentte kalmayı başarabildi ve Anna'nın yönetimi sıkı tutmasından ötürü hayal kırıklığına uğradı, ancak bu üretken oldu. Bu, Anna'nın uzun zamandır iktidarda olduğunu yazdığı yazar Zonaras tarafından öne sürüldü ve Aleksios tek başına imparator olamadığı için hayal kırıklığına uğradı. Anna, onun hayal kırıklığı ile dönen devran konusunda hassastı, kendi Manastır vakfı İsa Pantepoptes'e ekli kişisel dairesine zorla gönderilip, emekli edilmeden önce ayrılmaya karar verdi. Hoşnutsuzluğunun temelleri, imparatorun bir iletişimde, Anna'nın Docheiariou manastırına karşı cömertliğinden şikayet ettiği, 1089 yılı kadar eskiye dayanıyor olabilir.
Anna'nın manastıra kapandığı ve öldüğü yıl üzerine kaynaklar çelişkilidir. Anna Komnini onun saraydan kaybolması konusunda ilginç bir şekilde sessizdir ve bu büyükannesinin kuşkulu bir şeylere karışmış olabileceği iddiasına neden olabilir—belki Bogomilizm gibi kafir bir tarikat. Ancak, Birinci Haçlı Seferi 1096'nın sonlarında ya da 1097'nin başlarında şehirden geçtiğinde gücünü koruduğunu biliyoruz, belki de onlar ayrıldıktan sonra manastıra kapandı. Manastıra kapanmasının sebebi ve tarihi hakkında emin olunmadığı için, Zonaras yıllarca vakfiyesinde 'imparatora yakışır şekilde onur ile' yaşadığını ve 1100 ile 1102 arasında ölen oğlu İsaakios'tan bir yıl önce aşırı yaşlılıkta öldüğünü kaydeder. En ironik nokta, Aleksios'un kendisi için bir Atinalı astroloğun tahmin ettiği gün öldü. 1100 ile 1102 arası 1 Kasım günü öldü.[2]
Komenian Hanedanlığı yönetiminde, kadınlar sadece önceki imparatoriçelerin belirlediği rollerini sürdürmekle kalmayıp aynı zamanda manastırlar kurmak, kilise adamlarını, ilahiyatçıları ve edebi şahsiyetleri korumak ve imparatorluk yönetimde daha iddialı olmakta büyük çaba sarf ettiler: böyle rolleri üstlenen en önemli kadınlar Anna Dalassini ve onun çağdaşı Maria Bagrationi'dir.
Çocukları
| isim | Doğum | Ölüm | Evlilik(ler)i | Kaynak |
|---|---|---|---|---|
| İoannis Komnenos ile evliliği de benzer şekilde ca. 1040 ya da ca. 1044/45 olarak belirtilir. Çiftin beşi oğlan üçü kız toplam sekiz çocuğu olmuştur.[2] | ||||
| Manuil Komnenos | ca. 1045 | 17 Nisan 1071 | 1068 yılında Romen Diyojen'in (h. 1068-1071) bir akrabası ile evlendi | |
| Maria Komnini | ca. 1047 | 1094 sonrası | ile evlenmiştir | |
| İsaakios Komnenos | ca. 1050 | 1102/1104 | Alanya hükümdarının kızı İrini ile evlenmiştir | |
| Eudokia Komnini | ca. 1052 | 1136 öncesi | Nikiforos Melissenos ile evlenmiştir | |
| Theodora Komnini | ca. 1054 | 1136 öncesi | Romen Diyojen'in oğlu Kuropalatis Konstantinos Diogenis ile evlenmiştir | |
| I. Aleksios | 1057 | 1118 | İrini Dukena ile evlenmiştir | |
| Adrianos Komnenos | ca. 1060 | 1105 | Zoi Dukena ile evlenmiştir | |
| Nikiforos Komninos | ca. 1062 | 1136 sonrası | Ailesi ve ismi bilinmeyen bir hanımla evlenmiştir en az iki çocuğu olmuştur | |
Mirası
Anna Dalassini, 'nin isimli sanat çalışmasında anılmıştır.
Kaynakça
- Özel
- ^ Cheynet & Vannier 1986, ss. 77, 84, 95.
- ^ a b c d e ODB, "Dalassene, Anna" (C. M. Brand), p. 578.
- ^ Varzos 1984, s. 51.
- ^ PmbZ, Alexios Charon (#20250).
- ^ Cheynet & Vannier 1986, ss. 75ff..
- ^ ODB, "Dalassenos" (A. Kazhdan), p. 578.
- ^ Cheynet & Vannier 1986, ss. 77, 95.
- ^ Varzos 1984, s. 52.
- ^ Varzos 1984, ss. 41-42, 49.
- ^ a b c d e f g Garland 1999, s. 187.
- ^ ODB, "Isaac I Komnenos" (C. M. Brand, A. Cutler), pp. 1011-1012.
- ^ a b c d Cheynet & Vannier 1986, s. 95.
- ^ Varzos 1984, ss. 49-50.
- ^ Varzos 1984, ss. 49-50, esp. note 5.
- ^ Skoulatos 1980, s. 20.
- ^ ODB, "Doukas, John" (C. M. Brand), p. 658.
- ^ Varzos 1984, ss. 52-53.
- ^ Cheynet & Vannier 1986, ss. 96, 97-98.
- ^ a b c Garland 1999, s. 188.
- ^ Varzos 1984, s. 53.
- ^ Skoulatos 1980, s. 21.
- ^ Alexiad, 2.2.1-2
- ^ Alexiad, 2,2,2-3, 3.1.2, cf. 3.2.6
- ^ Alexiad 2,1,4-6, 2.3.2-3,2.3.4; cf, Bryennius 4.2, who dates the adoption to early in the reign of Botaneiates
- ^ Alexiad, 2.3.4,2.4.5
- ^ Alexiad,2.5.5
- ^ Alexiad, 2.5.6
- ^ Alexiad 2.5.7-9
- ^ Bryennius 3.6, Alexiad 3.2.1,3
- ^ Alexiad 3.1.2
- ^ Alexiad 2.6.2, 3.2.7, 3.4.4
- ^ S. Runciman, 'The End of Anna Dalassena,' "Annuaire de l' Institut de Philologie et d'Histoire Orientales et Slaves" 9 (1949, 517-524, where Runciman states that Alexios acquired power 'through the unflagging determination and the sedulous intrigues of his mother'
- ^ Zonaras 18.24
- ^ Alexiad 3.6.2
- ^ Alexiad 6.7.5
- ^ Guibert de Nogent 39; RHC Occ4, 132-3
- ^ Alexiad, 6.7.5, Zonaras 18.24
- ^ Cheynet & Vannier 1986, s. 97.
- ^ Varzos 1984, ss. 51, 52.
- ^ Varzos 1984, ss. 61-64.
- ^ Varzos 1984, ss. 64-67.
- ^ Varzos 1984, ss. 64-79.
- ^ Varzos 1984, ss. 80-84.
- ^ Varzos 1984, ss. 85-86.
- ^ Varzos 1984, ss. 87-114.
- ^ Varzos 1984, ss. 114-117.
- ^ Varzos 1984, ss. 118-120.
- ^ "Anna Dalassena Comnena". The Dinner Party: Heritage Floor. Brooklyn Museum. 9 Kasım 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2012.
- Genel
- Cheynet, Jean-Claude; Vannier, Jean-François (1986). Études Prosopographiques (Fransızca). Paris: Publications de la Sorbonne. ISBN . 25 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Haziran 2018.
- Dawes, Elizabeth A., (Ed.) (1928). The Alexiad (İngilizce). Londra: Routledge & Kegan Paul. 14 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Haziran 2018.
- Garland, Linda (1999). Byzantine Empresses: Women and Power in Byzantium AD 527-1204 (İngilizce). Routledge. ISBN . 7 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Haziran 2018.
- Lilie, Ralph-Johannes; Ludwig, Claudia; Pratsch, Thomas; Zielke, Beate (2013). Prosopographie der mittelbyzantinischen Zeit Online. Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften. Nach Vorarbeiten F. Winkelmanns erstellt (Almanca). Berlin ve Boston: De Gruyter.
- C. Diehl, Figures byzantines, ed 2, Paris: Armand Colin, 1938-39, v.1,317-42
- Alexander Kazhdan, (Ed.) (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium (İngilizce). Oxford ve New York: Oxford University Press. ISBN .
- Skoulatos, Basile (1980). Les personnages byzantins de l'Alexiade: Analyse prosopographique et synthèse [Aleksiad'ın Bizans Kişilikleri: Prosopografik Analiz ve Sentez] (Fransızca). Louvain-la-Neuve and Louvain: Bureau du Recueil Collège Érasme and Éditions Nauwelaerts. OCLC 8468871.
- Varzos, Konstantinos (1984). Η Γενεαλογία των Κομνηνών [Komninosların Soyağacı] (PDF) (Yunanca). A. Selanik: Bizans Araştırmaları Merkezi. OCLC 834784634.
Dış bağlantılar
- Anna Dalassene biography 6 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . by Lynda Garland
- by
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Anna Dalassini Yunanca Grekce Ἄnna Dalasshnh takriben 1025 30 1 Kasim 1100 02 Komninos Hanedani nin 11 yuzyilda yukselisinde kayda deger bir rol oynamis onemli bir Bizans soylusudur Oglu I Aleksios tarafindan karisinin yerine kendisine Augusta unvani verilmistir Oglunun Turklere ya da diger uluslara karsi yaptigi uzun askeri seferler sirasinda imparatorlugu yonetmistir Imparator annesi olarak Dukas ailesinin gecmis entrikalari nedeniyle nefret ettigi imparator esi Irini Dukena gore daha etkili ve gucluydu Anna Dalassini Yunanca Ἄnna Dalasshnh Es ler iIoannis KomnenosCocuk lar iManuil Komnenos Maria Komnini Isaakios Komnenos Eudokia Komnini Theodora Komnini I Aleksios Adrianos Komnenos Nikiforos Komninos HanedanDalassenosBabasiAnnesi un ismi bilinmeyen torunuHayatiErken donem Anna ile soylu Dalassenos ailesinden bir hanimin kizidir Anne tarafindan buyukbabasinin adi Adrianos Dalassenos olup apacik Antakya un magistros ve doux u Theofilaktos Dalassenos un ogludur 2 Italya da pek taninmayan bir imparatorluk subayi olan babasi hakkinda cok az sey bilinmektedir Annesinin ailesi Dalassenoi Theofilakt in kardesi Damian Dalassenos ile 990 larin sonlarinda baslayan Bizans asker aristokrasinin seckin bir ailesidir 6 Anna nin dogum tarihi belirsizdir fakat yaklasik 1025 30 yillari arasina yerlestirilir 2 1057 yilinda Ioannis in agabeyi I Isaakios un liderliginde bir grup general VI Mihail e isyan edip onu tahttan indirdiler Isyan sirasinda Ioannis doux makaminda bulunuyordu fakat agabeyinin zaferinden sonra Kuropalatis rutbesine yukseltildi ve Bati nin Domestikos ton sholon u olarak atandi Bu olay apacik Anna nin hirslarinin biledi o zaman kullandigi muhurlere kocasinin unvanlarinini disi formlari kuropalatissa ve domestikissa yazilmistir Isaakios un iktidari VI Mihail in tahttan indirilmesini saglayan guclu patrik I Mihail Kirularios ve guclu baskent saray sivil aristokrasi ile catismalari yuzunden kisa surdu Kirularios ve destekcileri Isaakios un siki mali politikalarina karsi muhalefete onderlik edip onu 22 Kasim 1059 gunu istifa edip Studios Manastiri na cekilmeye zorladilar 11 Taht X Konstantinos a 1059 67 arasi hukumdar gecti ancak Anna nin torunu Anna Komnini nin kocasi Nikiforos Bryennios tahtin ilk Ioannis e teklif edildigini belirtir Cocuklarinin menfaatine olacagini vurgulayan Anna nin hiddetli muhalefetine ragmen Ioannis kabul etmedi Anna Ioannis i imparator olmasi icin ikna etmeye cok ugrasti yapabilecegi her seyi yapti hatta gozyasi ve inilti ile Ioannis i kararini degistirmesi icin calisti Tarihci Konstantinos Varzos a gore bu versiyon suphelidir ve nihayetinde oglu Aleksios Komnenos un tahti gaspini mesrulastirmak icin olay sonrasi ekleme girisimi olabilir Her halukarda Anna daha sonra Dukas Hanedani na karsi cikilmaz bir sekilde muhalif kaldi 2 Dukas ailesi ile rekabeti 12 Temmuz 1067 de dul kalan ve cocuklarinin tahta giden yolu acmak tek amaci oldu gelecek on yillar boyunca ailesinin servetini bu amaca yonlendirdi Ayni yilin Mayis ayinda X Konstantinos oldu ve Anna olen imparatorun dul esi Imparatorice Eudokia Makrembolitissa ile ittifak kurdu Ailesinin konumunu guclendirmek icin onde gelen aristokrat ailelerle evlilik ittifaklarini duzenlemeye ozen gosterdi Boylece kizi Maria Mihail Taronites ile evlenirken Eudokia Nikiforos Melissenos ile evlendi Anna ayni zamanda Romen Diyojen i 1068 1071 arasi hukumdar ile Dukas ailesi uyelerine karsi mucadelesinde destekledi En kucuk kizi Theodora Romen Diyojen in oglu Konstantinos Diogenis ile evlenirken ve en buyuk oglu Manuil Romen Diyojen in en gozde generali olup kuropalatis ve olarak adlandirildi 1071 in baslarinda bir kulak iltihabindan oldugunde Anna Bitinya da olum dosegine acele etti Gomuldugu anda ucuncu oglu Aleksios u onun yerine koymaya calisti ama cok genc olarak degerlendirildi Dukas ailesi 19 Agustos 1071 gunu Malazgirt Meydan Muharebesi nde Romen Diyojen Selcuklu Hanedanina yenildikten sonra tekrar iktidari ele gecirdiler Caesar Ioannis Dukas X Konstantinos un kardesi Eudokia Makrembolitissa ile onun oglu ve Anna nin damadi Konstantinos Diogenis i dislayip yerlerine VII Mihail i 1071 1078 arasi hukumdar getiren bir darbe duzenledi Caesar in ogullari serbest birakildiklarinda Romen Diyojen e karsi birliklere komuta bile etmislerdir ve yakalandiktan sonra Caesar eski imparatorun kor edilmesini emretti 16 Bu sure zarfinda Anna tahttan indirilen imparator ile gizli bir haberlesmeyi surdurmekle suclandi ve yargilandi Kendisini buyuk bir cesaretle savundu ve Nikiforos Bryennios e gore bir noktada ihanet suclamasi ile yargilanirken pelerininden bir istavroz cikartmis Iste benim hukmun ve seninki Karar vermeden once onu dusunun ve kararinizin insanlarin kalplerindeki sirlari bilen yuce hakime layik olduguna dikkat edin diyerek masum oldugunu soylemistir Hakimler bolunmustu bazilari onu serbest birakmak istiyordu ama digerleri Caesar in gazabindan korkuyordu Bu nedenle ogullari ile birlikte 1072 nin baslarinda Prinkipos adasina suruldu Muhtemelen ayni zamanda rahibe de olmustur bu daha once olmamissa onun bazi muhurlerinde kouropalatissa yaninda monache rahibe unvanlari gorulur Bundan farkli olarak bu daha sonra 1081 yilinda da asagiya bakiniz olmus olabilir Romen Diyojen in 4 Agustos 1072 gunu olumunden sonra Komninos Ailesi nin surgunden imparatorluk sarayina geri donmelerine izin verildi Dukas ailesi ile dusmanligi hic durmadan devam etmesine ragmen VII Mihail in onu kazanmaya calistigi anlasiliyor ve Anna nin hayatta kalan en buyuk oglu Isaakios un imparatorice esi Maria Bagrationi nin kuzeni ile evliligine razi oldu Eylul 1077 de baslangicta siki muhalefetine ragmen yumusayip yasayan ikinci oglu Aleksios un Caesar Ioannis Dukas in torunu Irini Dukena ile evliligine onay verdi Evlilik muhtemelen gelinin sadece oniki yasinda oldugu 1078 baslarinda gerceklesti Komninos larin isyaninda oynadigi rol 1081 yilinda yasanan darbede mevcut imparatorice Maria Bagrationi ile beraber baskin bir rol oynamistir Maria once VII Mihail ile sonra III Nikiforos ile evlenmisti tum dilegi VII Mihail den olan oglu Konstantinos Dukas in gelecegin imparatoru olmasiydi III Nikiforos un taci Konstantinos yerine kendi bir yakin akrabasina birakma istegi Komninoslar ile ittifak yapmasina neden oldu Bu ittifakin arkasindaki gercek yurutucu guc Anna Dalassini ydi Ayni zamanda Gurcu krali IV Bagrat in 1027 1072 arasi hukumdar kizi olan Maria Bagrationi kuzeni bir baska Gurcu prensesi Irini nin Anna Dalassini nin ikinci oglu Isaakios Komnenos ile evlenmesiyle Komninos Ailesi ile yakin bag kurmustu Boylece Komninos kardesler arkadas ziyareti gorunumunde imparatoriceyi rahatlikla gorebiliyorlardi Bununda otesi komploya yardimci olmasi icin Maria kendisinden bes yas buyuk Aleksios u evlatlik aldi Maria yi bunu yapmaya Isaakios Komnenos un tesvik ettigi Alanlar ile hadim kadrosu ikna etti Boylece Maria nin oglu Konstantinos Dukas ile Anna nin oglu Aleksios kardes oldular ve Isaakios ile Aleksios Konstantinos un imparator olarak haklarinin koruyuculari olacaklarina dair yemin ettiler Icerden Komninos Ailesi ne surekli bilgi saglamasi ile Maria cok degerli bir muttefikti Torununun III Nikiforos un bir akrabasi ile nisanlanmasi bile Anna nin yeni rejime karsi entrikalarini durdurmadi Isaakios ile Aleksios III Nikiforos a karsi bir ordu kurmak icin Konstantinopolis i 1081 yilinin subat ayinin ortalarinda terk ettiler Anna cabucak ailesinin geri kalani ile Ayasofya ya sigindi Oradan baskentte kalan aile uyelerinin guvenligi icin imparatorla gorustu ve ogullarinin dusmanca eylemlerinin masumiyetine itiraz etti Kilisede ibadet icin aksam ziyareti yalaniyla kasitli olarak III Nikiforos un ayni zamanda yasal akil hocasi olan torununu haric tutarak Isaakios ile Aleksios ile bulustu ve Konstantin Forumu na kacmak icin ayrildi III Nikiforos un torununu onlarin yoklugunu fark etti ve sonunda onlari sarayin giris katinda buldu fakat kisa bir sure sonra saraya doneceklerini ona inandirmayi basardi Daha sonra kilisenin hem ic hem de dis kutsal mekanina giris yapmak icin kadinlar kapi gorevlilerine tum paralarini harcayan ve donus yolculuguna baslamadan once ibadet etmek isteyen Kapadokya dan gelen haci olduklarini iddia etmislerdir Ancak kutsal mekana giremeden Straboromanos ve imparatorluk muhafizlari onlarla birlikte saraya toplamak icin onlari yakaladilar Anna ailesinin hayati icin endise ettigini bildirdi Isaakios ile Aleksios un yoklugunun fark edilmesi uzerine ogullarinin imparatorlugu sadik kullari oldugunu ve Komninos ailesinin dusmanlarinin her iki oglunu kor edecegi bir komplosunu ogrendigini ve bu yuzden imparatora hizmet etmeye devam edebilmek icin baskentten kactiklarini soyledi Onlarla gitmeyi reddetti ve koruma icin Tanri nin Annesi ne dua etmesine izin vermelerini istedi Bu istek kabul edildi ve Anna gercek abartili ve cikarci yeteneklerini gosterdi Girmesine izin verildi Yaslilik yuzunde agirlasmis ve kederle yipranmis gibi yavasca yurudu ve kutsal alanin asil girisine yaklastiginda iki kere duz coktu ucuncusunde yere yatti ve kutsal kapilari sikica tuttu yuksek sesle bagirdi Ancak ellerimi keserseniz bu kutsal yerden ayrilim Ayrilmamin tek istisnasi guvenligimin garantisi imparatorun kutsal hacini almamdir III Nikiforos aileye koruma saglayacagina dair bir aciklama icin halka acik bir sekilde zorlandi Straboromanos ona kendi hacini vermeye calisti ama Anna icin bu tum seyircilerin yemine taniklik edebilecekleri yeterlikte bir buyukluge sahip degildi Ayrica Anna hacin III Nikiforos tarafindan kisisel olarak iyi niyetinin bir nisanesi olarak gonderilmesini talep etti Imparator aileye kendi haciyla tam bir guvence vermek zorunda kaldi Imparatorun daha fazla israri ve kendi korunmalari icin Petrion manastirina sigindilar ve sonunda Irini Dukena nin annesi Bulgaristanli Maria ya katildilar III Nikiforos misafirden ziyade multeci olarak muamele edilmelerine izin verdi Aile uyelerinin kendi yemeklerini getirebildiler ve en son haberleri ogrendikleri gardiyanlar ile iyi iliskiler kurdular Bu isyanda uc konuda cok basarili olmustur Ogullarinin ahirdan atlari calip sehirden kacmalari icin zaman kazandirmak Imparatorun dikkatini dagitarak kendi birliklerini toplamalarina firsat vermek ve Imparator III Nikiforos a sahte bir guvenlik duygusu vererek kendisine karsi bir darbe hazirligi olmadigini dusunmesini saglamak Iktidari Isaakios ile Aleksios 1 Nisan 1081 tarihinde baskente zafer edasiyla girdiler Ogullarinin bu donusu Anna nin Dukas ailesini iktidardan uzak tutma arzusunu basarmasini saglayamamistir Hicbir zaman onaylamasa da oglu Aleksios Irini Dukena ile evlendi ve durum kucuk yastaki Irini nin Augusta olmasiyla daha da siddetlendi Aleksios un taht icin adayligi Dukas ve Komninos aileleri tarafindan Schiza daki ordu kampinda kabul edilmis olmasina ragmen agabey Isaakios un hala destekcileri vardi Aleksios 4 Nisan gunu tac giyerken Irini nin tam bir hafta sonra tac giymesi cok suphelidir Anna ve Maria Bagrationi Irini yi elimine ederek Aleksios ile birlikte anne ve es olarak yonetime girmek istiyorlardi Maria zaten iki kere imparatoricelik yapmis olmasi ile hem kendisi cocuk hem de cocuksuz Irini ye gore daha deneyimliydi Torunu ve adasi tarihci Anna Komnini Aleksiad adli kitabinda kibarligi ve yabanci bir ulkede akrabalarindan uzak arkadassiz kendi kulturunden kimsenin olmamasi sebebiyle Komninos Ailesi nin Maria nin saraydan ayrilmasina karsi ciktigini yazar Fakat sonunda Konstantinopolis patrigi I Cosmas Irini ye tac giydirdi Anna Dalassini ise bunun karsiligi sonraki patrik i secme hakkini aldi Aleksios iktidarinda hayati Komninoslarin 1081 de gucu elde etmelerinden oldugu 1100 ya da 1102 yillarina kadar Anna imparatorlugun askeri ve sivil yonetiminde gorunen ve etkili bir rol oynadi Aleksios bu donemde onun etkisi altindaydi Gelini Irini ile iliskileri cok kotuydu ancak torunu Anna Komnini nin tum egitim ve buyutulmesini ustlendi Orta Cag Yunan Bizansi nin kulturu ve gelenekleri goz onune alindiginda Anna nin hem imparatorlugun hem de oglunun uzerinde boyle bir guce sahip olmasi alisilmadik bir durumdur Guvenilir bir danismana ihtiyaci olsa da esasen entrikalari nedeniyle tahta gecmesine ve kirk yaslarinin ortalarina kadar on bes yil boyunca guclu bir pozisyonda kalmasi nedeniyle tahtina katilmasindan oturu annesine borcludur Orta yas yaklastikca Aleksios kendi basina yonetmeye kararli hale gelmistir 1080 lerin askeri seferlerinden sonra baskentte kalmayi basarabildi ve Anna nin yonetimi siki tutmasindan oturu hayal kirikligina ugradi ancak bu uretken oldu Bu Anna nin uzun zamandir iktidarda oldugunu yazdigi yazar Zonaras tarafindan one suruldu ve Aleksios tek basina imparator olamadigi icin hayal kirikligina ugradi Anna onun hayal kirikligi ile donen devran konusunda hassasti kendi Manastir vakfi Isa Pantepoptes e ekli kisisel dairesine zorla gonderilip emekli edilmeden once ayrilmaya karar verdi Hosnutsuzlugunun temelleri imparatorun bir iletisimde Anna nin Docheiariou manastirina karsi comertliginden sikayet ettigi 1089 yili kadar eskiye dayaniyor olabilir Anna nin manastira kapandigi ve oldugu yil uzerine kaynaklar celiskilidir Anna Komnini onun saraydan kaybolmasi konusunda ilginc bir sekilde sessizdir ve bu buyukannesinin kuskulu bir seylere karismis olabilecegi iddiasina neden olabilir belki Bogomilizm gibi kafir bir tarikat Ancak Birinci Hacli Seferi 1096 nin sonlarinda ya da 1097 nin baslarinda sehirden gectiginde gucunu korudugunu biliyoruz belki de onlar ayrildiktan sonra manastira kapandi Manastira kapanmasinin sebebi ve tarihi hakkinda emin olunmadigi icin Zonaras yillarca vakfiyesinde imparatora yakisir sekilde onur ile yasadigini ve 1100 ile 1102 arasinda olen oglu Isaakios tan bir yil once asiri yaslilikta oldugunu kaydeder En ironik nokta Aleksios un kendisi icin bir Atinali astrologun tahmin ettigi gun oldu 1100 ile 1102 arasi 1 Kasim gunu oldu 2 Komenian Hanedanligi yonetiminde kadinlar sadece onceki imparatoricelerin belirledigi rollerini surdurmekle kalmayip ayni zamanda manastirlar kurmak kilise adamlarini ilahiyatcilari ve edebi sahsiyetleri korumak ve imparatorluk yonetimde daha iddiali olmakta buyuk caba sarf ettiler boyle rolleri ustlenen en onemli kadinlar Anna Dalassini ve onun cagdasi Maria Bagrationi dir Cocuklariisim Dogum Olum Evlilik ler i KaynakIoannis Komnenos ile evliligi de benzer sekilde ca 1040 ya da ca 1044 45 olarak belirtilir Ciftin besi oglan ucu kiz toplam sekiz cocugu olmustur 2 Manuil Komnenos ca 1045 17 Nisan 1071 1068 yilinda Romen Diyojen in h 1068 1071 bir akrabasi ile evlendiMaria Komnini ca 1047 1094 sonrasi ile evlenmistirIsaakios Komnenos ca 1050 1102 1104 Alanya hukumdarinin kizi Irini ile evlenmistirEudokia Komnini ca 1052 1136 oncesi Nikiforos Melissenos ile evlenmistirTheodora Komnini ca 1054 1136 oncesi Romen Diyojen in oglu Kuropalatis Konstantinos Diogenis ile evlenmistirI Aleksios 1057 1118 Irini Dukena ile evlenmistirAdrianos Komnenos ca 1060 1105 Zoi Dukena ile evlenmistirNikiforos Komninos ca 1062 1136 sonrasi Ailesi ve ismi bilinmeyen bir hanimla evlenmistir en az iki cocugu olmusturMirasiAnna Dalassini nin isimli sanat calismasinda anilmistir KaynakcaOzel Cheynet amp Vannier 1986 ss 77 84 95 a b c d e ODB Dalassene Anna C M Brand p 578 Varzos 1984 s 51 PmbZ Alexios Charon 20250 Cheynet amp Vannier 1986 ss 75ff ODB Dalassenos A Kazhdan p 578 Cheynet amp Vannier 1986 ss 77 95 Varzos 1984 s 52 Varzos 1984 ss 41 42 49 a b c d e f g Garland 1999 s 187 ODB Isaac I Komnenos C M Brand A Cutler pp 1011 1012 a b c d Cheynet amp Vannier 1986 s 95 Varzos 1984 ss 49 50 Varzos 1984 ss 49 50 esp note 5 Skoulatos 1980 s 20 ODB Doukas John C M Brand p 658 Varzos 1984 ss 52 53 Cheynet amp Vannier 1986 ss 96 97 98 a b c Garland 1999 s 188 Varzos 1984 s 53 Skoulatos 1980 s 21 Alexiad 2 2 1 2 Alexiad 2 2 2 3 3 1 2 cf 3 2 6 Alexiad 2 1 4 6 2 3 2 3 2 3 4 cf Bryennius 4 2 who dates the adoption to early in the reign of Botaneiates Alexiad 2 3 4 2 4 5 Alexiad 2 5 5 Alexiad 2 5 6 Alexiad 2 5 7 9 Bryennius 3 6 Alexiad 3 2 1 3 Alexiad 3 1 2 Alexiad 2 6 2 3 2 7 3 4 4 S Runciman The End of Anna Dalassena Annuaire de l Institut de Philologie et d Histoire Orientales et Slaves 9 1949 517 524 where Runciman states that Alexios acquired power through the unflagging determination and the sedulous intrigues of his mother Zonaras 18 24 Alexiad 3 6 2 Alexiad 6 7 5 Guibert de Nogent 39 RHC Occ4 132 3 Alexiad 6 7 5 Zonaras 18 24 Cheynet amp Vannier 1986 s 97 Varzos 1984 ss 51 52 Varzos 1984 ss 61 64 Varzos 1984 ss 64 67 Varzos 1984 ss 64 79 Varzos 1984 ss 80 84 Varzos 1984 ss 85 86 Varzos 1984 ss 87 114 Varzos 1984 ss 114 117 Varzos 1984 ss 118 120 Anna Dalassena Comnena The Dinner Party Heritage Floor Brooklyn Museum 9 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2012 GenelCheynet Jean Claude Vannier Jean Francois 1986 Etudes Prosopographiques Fransizca Paris Publications de la Sorbonne ISBN 978 2 85944 110 4 25 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Haziran 2018 Dawes Elizabeth A Ed 1928 The Alexiad Ingilizce Londra Routledge amp Kegan Paul 14 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Haziran 2018 Garland Linda 1999 Byzantine Empresses Women and Power in Byzantium AD 527 1204 Ingilizce Routledge ISBN 978 0 415 14688 3 7 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Haziran 2018 Lilie Ralph Johannes Ludwig Claudia Pratsch Thomas Zielke Beate 2013 Prosopographie der mittelbyzantinischen Zeit Online Berlin Brandenburgische Akademie der Wissenschaften Nach Vorarbeiten F Winkelmanns erstellt Almanca Berlin ve Boston De Gruyter C Diehl Figures byzantines ed 2 Paris Armand Colin 1938 39 v 1 317 42 Alexander Kazhdan Ed 1991 The Oxford Dictionary of Byzantium Ingilizce Oxford ve New York Oxford University Press ISBN 0 19 504652 8 Skoulatos Basile 1980 Les personnages byzantins de l Alexiade Analyse prosopographique et synthese Aleksiad in Bizans Kisilikleri Prosopografik Analiz ve Sentez Fransizca Louvain la Neuve and Louvain Bureau du Recueil College Erasme and Editions Nauwelaerts OCLC 8468871 Varzos Konstantinos 1984 H Genealogia twn Komnhnwn Komninoslarin Soyagaci PDF Yunanca A Selanik Bizans Arastirmalari Merkezi OCLC 834784634 Dis baglantilarAnna Dalassene biography 6 Mayis 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde by Lynda Garland by