İvan Sergeyeviç Turgenyev (Rusça: Rusça: Иван Сергеевич Тургенев, ) (9 Kasım 1818, Orel - 3 Eylül 1883, ) Rus şair, yazar, oyun yazarı, çevirmen.
İvan Sergeyeviç Turgenyev | |
---|---|
Doğum | 9 Kasım 1818 Orel, Rus İmparatorluğu |
Ölüm | 3 Eylül 1883 (64 yaşında) , Seine-et-Oise |
Meslek | Yazar, Oyun yazarı |
Milliyet | Rus |
Edebî akım | Realizm |
Etkiledikleri | |
Etkilendikleri | |
İmza | |
Soykökü ve soyadının etimolojisi
Rus tarihçisi Nikolay Baskakov "Rus familyasının doğuşu" kitabı ve «Berhet kitabı» içinde Turgenyev soyadının eski Tatar dilindeki tez, hemen, çabuk anlamlarına gelen Türgen (Түрген) sözünden geldiğini ve Turgenyev'in de Tatar Türkleri soyundan geldiğini belirtir. Sibirya Türk ağızlarında da türgen şeklinde söylenen bu soyadının anlamı yukarıda belirtildiği gibi hızlı, acele eden sözünden gelmektedir. Turgen (~ türgen) adı büyük ihtimalle geçici manaya dayanılarak verilmiştir ve bu adı taşıyan karakteri ile ilgilidir (çabuk öfkelenen, hırslı). Turgenyev, Turgenev soyunun atası Murza (mirza) Lev Turgenyev, vaftiz töreninden sonra İoan adını almıştır. Knyaz Vasili İonoviç'in yayına Altın Orda'dan gelmiştir. Lev Turgenyev'in torunları Rus tahtına hizmet etmiş ve 1550 yılından sonra mülkle ödüllendirilmiştir. Turgenyevlerin atası olan Mirza Lev Turgenyev, Altın Orda asilzadelerinin önde gelen simalarından olmuştur.
Yaşamı
9 Kasım 1818'de Orel kentinde doğar. Babası soylu bir ailedendi, fakat yoksul düşmüşlerdi. Süvari albayı baba Turgenev, Spasskoye malikanesinin sahibi, yaşlı bir kadın olan, Varvara Petrovna Lutovina ile evlenir. Bu evlilikten İvan doğar. Okumuş, eğitime, kültüre düşkün fakat bir o kadar da sert olan annesi, suç işleyen toprak kölelerini acımasızca cezalandırır, kırbaçlatır. Turgenyev'in fikirleri bu durumlar yüzünden küçük yaşta şekillenmeye başlar. Aile 1827'de Moskova'ya göç ettiğinde Turgenev özel okullarda eğitim görüp, özel öğretmenlerden dersler alır. Henüz bir çocukken; Almanca, İngilizce ve Fransızcayı anadili gibi konuşmaya başlar. Daha sonra Moskova ve Petersburg üniversitelerinde okur. Felsefe fakültesini iyi derecede bitirir.
Daha sonra Almanya'ya gider. Berlin Üniversitesi'ne girer ve Almanya'da 4 yıl süreyle kalır. Tarih, klasik filoloji dallarında çalışmalar yapar, Yunanca ve Latince öğrenir. Yurduna döner ve Petersburg Üniversitesi profesörlük sınavını kazanır. O dönemde Alman felsefesi ülkede benimsenmediği ve kuşku ile bakıldığı için ders verme olanağına kavuşamaz. 1842 yılı Turgenev için dönüm noktasıdır. O sırada Rus eleştirmen ile tanışır. Belinski'nin diyalogda olduğu insanlar toprak köleliğine karşı duran aydın kesimidir. İlk yazınsal denemeleri dışında ilk ciddi çalışmaları 1842'ye rastlar. Seçtiği yol; Puşkin'in ortaya attığı ve Gogol'ün geliştirdiği gerçekçiliktir. Onu üne kavuşturan ilk yapıtı "Bir avcının notları" adını taşıyan dizidir, 1880 baskısında bu kitap 25 öykü içerir. Öykülerin konuları; toprak ağası ve köylünün yaşayışı, içinde bulunduğu koşullardır.
1852 yılında Gogol'ün ölümü üzerine Turgenev bir yazısını kaleme alır, sansürün yasakladığı bu yazı Moskova dergilerinde çıkınca, tutuklanır ve bir ay hapiste yatar. Bundan sonraki bir yıl boyunca da polis gözetiminde yaşar. 1855 yılından sonra büyük romanlarını yayımlamaya başlar. Bu romanlarda tıpkı annesi gibi; kültürlü çiftlik sahiplerini canlandırır ve tümünde evrimci-liberal bir dünya görüşünü vardır. 1862 yılından sonra yayımladığı her romanında ise eleştirmenlerin saldırılarına maruz kalır. Turgenev iki yıl kadar süren bir hastalıktan sonra, 3 Eylül 1883'te Fransa'da Paris yakınlarındaki Bougival kasabasında ölür. Cenaze töreni aynı yılın 9 Ekim'inde Petersburg'da yapılır.
Edebiyat dünyasına damgasını vuran ve Nihilizm'in temel taşı varsayılan romanı Babalar ve Oğullar'ın konusu 1859'da geçer. Epilogu ise toprak köleliğinin kaldırılmasından (1861) sonraki dönemi anlatır. Bu dönemde Rus yaşayışının en önemli sorunu olan; serflik ilişkilerinin insana aykırılığını, feodal-aristokrat Rusya'nın yıkılışını, yeni burjuva-demokratik güçlerin yükselişini gerçekçi biçimde yansıtır. Babalar ve Oğullar'da reformist akımla, radikal akımın çatışmasından oluşan nihilizmi vurgular. Bu roman için Dostoyevski gibi bir aydın edebiyatçının bile; romanın kahramanı nihilist Bazarov için "uydurma bir kişi" demesi bile romanlarının farklılığını kanıtlar.
Eserleri
- Bir Avcının Notları (1852-Öykü)
- Rudin (1855-Roman)
- Asilzade Yuvası (1855-Roman)
- Arefe (1858-Roman)
- Babalar ve Oğullar (1862-Roman) (nihilizm konusunda yazılmış ilk roman)
- Tuğbay (1867-Öykü)
- Ham Toprak (1876-Roman)
- Duman (1870-Roman)
- Bozkırda Bir Kral Lear (1870-Öykü)
- İlk Aşk (Roman)
- Turgenyev'in Mektupları
- İlkbahar Selleri
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta İvan Turgenyev ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Turgenyev'in Eserleri 2 Nisan 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ Tıva Türkçesinde "dürgen", çabuk,hızlı, süratli, tez anlamındadır. ( Tuvaca-Türkçe Sözlük, D. Monguş. Tıva Devlet Üniversitesi / Sosyal Araştırmalar Enstitüsü yayınları. Kızıl-2005. s.81)
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Temmuz 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Temmuz 2015.
- ^ N. A. Baskakov, Türk kökenli Rus soyadları. çeviren: Prof.Dr. Samir Kazımoğlu. Türk dil kurumu yayınları , Ankara - 1997. s. 126
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ivan Sergeyevic Turgenyev Rusca Rusca Ivan Sergeevich Turgenev ɪˈvan sʲɪrˈɡʲeɪvʲɪtɕ turˈɡʲenʲɪf 9 Kasim 1818 Orel 3 Eylul 1883 Rus sair yazar oyun yazari cevirmen Ivan Sergeyevic TurgenyevDogum9 Kasim 1818 1818 11 09 Orel Rus ImparatorluguOlum3 Eylul 1883 64 yasinda Seine et OiseMeslekYazar Oyun yazariMilliyetRusEdebi akimRealizmEtkiledikleri Gustave Flaubert Henry James Joseph Conrad Anton Chekhov Irene Nemirovsky Ernest Hemingway Truman Capote Fyodor DostoyevskiEtkilendikleri Shakespeare Goethe Pushkin Belinsky Lermontov Schiller Hegel Schlegel Schopenhauer BakuninImzaSoykoku ve soyadinin etimolojisiRus tarihcisi Nikolay Baskakov Rus familyasinin dogusu kitabi ve Berhet kitabi icinde Turgenyev soyadinin eski Tatar dilindeki tez hemen cabuk anlamlarina gelen Turgen Tүrgen sozunden geldigini ve Turgenyev in de Tatar Turkleri soyundan geldigini belirtir Sibirya Turk agizlarinda da turgen seklinde soylenen bu soyadinin anlami yukarida belirtildigi gibi hizli acele eden sozunden gelmektedir Turgen turgen adi buyuk ihtimalle gecici manaya dayanilarak verilmistir ve bu adi tasiyan karakteri ile ilgilidir cabuk ofkelenen hirsli Turgenyev Turgenev soyunun atasi Murza mirza Lev Turgenyev vaftiz toreninden sonra Ioan adini almistir Knyaz Vasili Ionovic in yayina Altin Orda dan gelmistir Lev Turgenyev in torunlari Rus tahtina hizmet etmis ve 1550 yilindan sonra mulkle odullendirilmistir Turgenyevlerin atasi olan Mirza Lev Turgenyev Altin Orda asilzadelerinin onde gelen simalarindan olmustur Yasami9 Kasim 1818 de Orel kentinde dogar Babasi soylu bir ailedendi fakat yoksul dusmuslerdi Suvari albayi baba Turgenev Spasskoye malikanesinin sahibi yasli bir kadin olan Varvara Petrovna Lutovina ile evlenir Bu evlilikten Ivan dogar Okumus egitime kulture duskun fakat bir o kadar da sert olan annesi suc isleyen toprak kolelerini acimasizca cezalandirir kirbaclatir Turgenyev in fikirleri bu durumlar yuzunden kucuk yasta sekillenmeye baslar Aile 1827 de Moskova ya goc ettiginde Turgenev ozel okullarda egitim gorup ozel ogretmenlerden dersler alir Henuz bir cocukken Almanca Ingilizce ve Fransizcayi anadili gibi konusmaya baslar Daha sonra Moskova ve Petersburg universitelerinde okur Felsefe fakultesini iyi derecede bitirir Daha sonra Almanya ya gider Berlin Universitesi ne girer ve Almanya da 4 yil sureyle kalir Tarih klasik filoloji dallarinda calismalar yapar Yunanca ve Latince ogrenir Yurduna doner ve Petersburg Universitesi profesorluk sinavini kazanir O donemde Alman felsefesi ulkede benimsenmedigi ve kusku ile bakildigi icin ders verme olanagina kavusamaz 1842 yili Turgenev icin donum noktasidir O sirada Rus elestirmen ile tanisir Belinski nin diyalogda oldugu insanlar toprak koleligine karsi duran aydin kesimidir Ilk yazinsal denemeleri disinda ilk ciddi calismalari 1842 ye rastlar Sectigi yol Puskin in ortaya attigi ve Gogol un gelistirdigi gercekciliktir Onu une kavusturan ilk yapiti Bir avcinin notlari adini tasiyan dizidir 1880 baskisinda bu kitap 25 oyku icerir Oykulerin konulari toprak agasi ve koylunun yasayisi icinde bulundugu kosullardir 1852 yilinda Gogol un olumu uzerine Turgenev bir yazisini kaleme alir sansurun yasakladigi bu yazi Moskova dergilerinde cikinca tutuklanir ve bir ay hapiste yatar Bundan sonraki bir yil boyunca da polis gozetiminde yasar 1855 yilindan sonra buyuk romanlarini yayimlamaya baslar Bu romanlarda tipki annesi gibi kulturlu ciftlik sahiplerini canlandirir ve tumunde evrimci liberal bir dunya gorusunu vardir 1862 yilindan sonra yayimladigi her romaninda ise elestirmenlerin saldirilarina maruz kalir Turgenev iki yil kadar suren bir hastaliktan sonra 3 Eylul 1883 te Fransa da Paris yakinlarindaki Bougival kasabasinda olur Cenaze toreni ayni yilin 9 Ekim inde Petersburg da yapilir Edebiyat dunyasina damgasini vuran ve Nihilizm in temel tasi varsayilan romani Babalar ve Ogullar in konusu 1859 da gecer Epilogu ise toprak koleliginin kaldirilmasindan 1861 sonraki donemi anlatir Bu donemde Rus yasayisinin en onemli sorunu olan serflik iliskilerinin insana aykiriligini feodal aristokrat Rusya nin yikilisini yeni burjuva demokratik guclerin yukselisini gercekci bicimde yansitir Babalar ve Ogullar da reformist akimla radikal akimin catismasindan olusan nihilizmi vurgular Bu roman icin Dostoyevski gibi bir aydin edebiyatcinin bile romanin kahramani nihilist Bazarov icin uydurma bir kisi demesi bile romanlarinin farkliligini kanitlar EserleriBir Avcinin Notlari 1852 Oyku Rudin 1855 Roman Asilzade Yuvasi 1855 Roman Arefe 1858 Roman Babalar ve Ogullar 1862 Roman nihilizm konusunda yazilmis ilk roman Tugbay 1867 Oyku Ham Toprak 1876 Roman Duman 1870 Roman Bozkirda Bir Kral Lear 1870 Oyku Ilk Ask Roman Turgenyev in Mektuplari Ilkbahar SelleriAyrica bakinizIlk Ask roman NihilizmDis baglantilarWikimedia Commons ta Ivan Turgenyev ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Turgenyev in Eserleri 2 Nisan 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Tiva Turkcesinde durgen cabuk hizli suratli tez anlamindadir Tuvaca Turkce Sozluk D Mongus Tiva Devlet Universitesi Sosyal Arastirmalar Enstitusu yayinlari Kizil 2005 s 81 Arsivlenmis kopya 20 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Temmuz 2015 Arsivlenmis kopya 20 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Temmuz 2015 N A Baskakov Turk kokenli Rus soyadlari ceviren Prof Dr Samir Kazimoglu Turk dil kurumu yayinlari Ankara 1997 s 126