Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Şeddadiler (Arapça: شداديون Shaddādīyūn, Azerice: Şəddadilər, Kürtçe: Şeddadiyan), 951-1174 yılları arasında Ermenistan ve Arran'da hüküm sürmüş Kürthanedanı olduğu söylenebilir ancak İbnü'l-Esîr'in hanedan mensupları için Revvâdî nisbesini kullanması bu konuda şüphe uyandırmaktadır çünkü merkezi Tebriz olmak üzere İran’da hüküm süren Revvâdîler aslen Yemenli Arap kabilelerindendir, bu durumda Şeddâdîler’in Divin yöresine geldikten sonra yaptıkları evlilikler sonucu Kürtleştikleri ileri sürülebilir.Kura ile Aras nehirleri arasında bulunmuştur. Büyük Selçuklu hükümdarı Tuğrul Bey bölgeye gelene kadar Kafkasyanın büyük bir bölümünü hakimiyet altına almayı başarmışlardır. Şeddadilerin biri Gence’de, diğeri de Ermenistan’ın antik şehri Dvin’de (Arapçada Dabil) olmak üzere iki başkenti vardı. Şeddadilerin Gence kolunun on yöneticisi oldu. Bu hanedanın hükümdarlığına M.S. 1075’te (H.S. 468) Selçuklu Sultanı Alparslan tarafından son verildi. Hanedanın başka bir kolu, yine Ermenistan’ın antik şehirlerinden biri olan Ani’de bir süre daha hüküm sürdü. Bu kolun yedi yöneticisi oldu ve bu yöneticiler 71072 ile 1199 arasında hüküm sürdüler.
شداديون Shaddādīyūn Şeddadiler | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 951-1199 | |||||||||||||
 11-12. yüzyılda Şeddadiler. | |||||||||||||
| Başkent | Divin, Gence,Ani | ||||||||||||
| Resmî dil(ler) | Farsça (Saray ve edebiyat) | ||||||||||||
| Hükûmet | Emirlik | ||||||||||||
| Tarihçe | |||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Önce Divin'de kurulmuş ve Divin dışında Berde, Gence gibi kentleri de hakimiyeti altına almıştır. Şeddadiler ordusu 1020'den itibaren Pakraduni Hanedanlığına ve Hazarlara karşı seferler düzenlemiş. Başlangıçta başarılar elde edebilmiş fakat 1030 yılında başarılı bir seferden geri dönerken Gürcü ve Ermeni kuvvetleriyle karşılaşmış ve ağır bir bozguna uğramış. 1047 ile 1057 yılları arasında Bizans ordusuna karşı savaşmıştır. Bundan sonraki senelerde Şeddadilerin bölgedeki etkisi giderek küçülmüş. 1067'ten itibaren Şeddadiler hanedanı Selçukluların işgaline uğramış ve 1174'e kadar Selçukluya bağımlı bir hanedan olarak devam etmiş.Selçuklulara yaptığı hizmetinden dolayı Ani ve Tiflis kentleri hediye edilmiştir.
Şeddadiler imar ve kültür birçok eser bırakmışlardır. İslam medeniyetine şahitlik eden bu eserler hala varlıklarını muhafaza ediyorlar. Özellikle 18 yıl devletin başında kalan Ebu'l Eşver Şavur döneminde birçok önemli yapılar inşa edilmiştir. Şavur döneminde günümüze kalan en önemli eserler hala Gürcistan müzelerinde segilenen Gence kapılarıdır. Ayrıca Aras nehri üzerinde bulunan Xudafer Köprüsü yine Şeddadi'lerin inşa ettiği yapılar arasındadır.
Şeddadi Hükümdarları
Şeddadi Gence Hükümdarları
- Muhammed bin Şeddâd (951-954)
- Leşkeri bin Muhammed (971-978)
- Marzuban bin Muhammed (978-985)
- Fadl bin Muhammed (985-1031)
- Musa bin Fadl (1031-1034)
- Leşkeri bin Musa (1034-1049)
- Anişirvan bin Leşkeri (1049)
- Ebu'l Eşver Şavur I.bin Fadl (1049-1067)
- Fazl bin Şavur (1067-1073)
- Eşhot bin Şavur (1068-1069)
- Fazl bin Fazl (1073-1075)
Şeddadi Ani Hükümdarları
- Menucehr bin Şavur (1072-1118)
- Ebu'l Eşver Şavur II. (1118-1124)
- Fazl bin Şavur (1125-?)
- Mahmud bin Şavur (?-1131)
- Fahreddin Şeddâd bin Mahmud (?-1155)
- Fazl bin Mahmud (1155-1161)
- Şehinşah bin Mahmud (1164-1174)
- Sultan bin Mahmud (?-1198/9)
Kaynakça
- ^ Andrew C. S. Peacock, Nomadic Society and the Seljūq Campaigns in Caucasia, Iran & the Caucasus, Vol. 9, No. 2, 2005:210.
- ^ Surveyor versus Epigrapher, Sheila S. Blair, Muqarnas, Cilt8 8, 1991, Brill, sayfa 68
- ^ Shaddadids, C.E. Bosworth, The Encyclopedia of Islam, Cilt 9, sayfa 170
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ocak 2017.
- ^ . 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2017.
- ^ Andrew C. S. Peacock, Nomadic Society and the Seljūq Campaigns in Caucasia, 209.
- ^ Shaddadids, C.E. Bosworth, The Encyclopedia of Islam, Vol.IX, Ed. C.E.Bosworth, E. van Donzel, W.P.Heinrichs and G.Lecomte, (Brill, 1997), 169.
- ^ Lokman I. Meho,Kelly L. Maglaughli (1968). Kurdish culture and society: an annotated bibliography. Greenwood Publishing Group. ISBN .
- ^ Öğün Bezer, Gülay (2010). "ŞEDDÂDÎLER". TDV İslâm Ansiklopedisi. 38. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 409-411. 1 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Mayıs 2024.
- ^ KHACHATRyAN, A. A. (1979), Nijnetalinskaya Arabskaya Nadpis 570/11'74 Goda, PatmaBanasirakan Handes, IV, s. 1 88-198.
- ^ Minorsky, Studies in Caucasian History, s. 109
- ^ Shaddadids, C.E. Bosworth, The Encyclopedia of Islam, Vol.IX, sayfa 169
- ^ Andrew C. S. Peacock, Nomadic Society and the Seljūq Campaigns in Caucasia, sayfa 216
- ^ Caucasica in the History of Mayyāfāriqīn, V. Minorsky, Bulletin of the School of Oriental and African Studies, Cilt 13, No. 1, 1949, Cambridge University Press, sayfa 29
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ocak 2016.
Konuyla ilgili yayınlar
- Keleş, Nevzat. Şeddadiler (951-1199) Ortaçağ’da Bir Kürt Hanedanı. İstanbul: Bilge Kültür Sanat. ISBN .
Dış bağlantılar
- Diplomacy gone to seed: a history of Byzantine foreign relations, A.D. 1047-57, 29 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., By Paul A. Blaum, International Journal of Kurdish Studies, Jan. 2005.
- History of Ganja 23 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Kurds, from Home of Tour Armenia 7 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Arran 5 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., By: C. E. Bosworth, From , page 522.
- (Contains a list of the early Shaddadid Kings)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Seddadiler Arapca شداديون Shaddadiyun Azerice Seddadiler Kurtce Seddadiyan 951 1174 yillari arasinda Ermenistan ve Arran da hukum surmus Kurthanedani oldugu soylenebilir ancak Ibnu l Esir in hanedan mensuplari icin Revvadi nisbesini kullanmasi bu konuda suphe uyandirmaktadir cunku merkezi Tebriz olmak uzere Iran da hukum suren Revvadiler aslen Yemenli Arap kabilelerindendir bu durumda Seddadiler in Divin yoresine geldikten sonra yaptiklari evlilikler sonucu Kurtlestikleri ileri surulebilir Kura ile Aras nehirleri arasinda bulunmustur Buyuk Selcuklu hukumdari Tugrul Bey bolgeye gelene kadar Kafkasyanin buyuk bir bolumunu hakimiyet altina almayi basarmislardir Seddadilerin biri Gence de digeri de Ermenistan in antik sehri Dvin de Arapcada Dabil olmak uzere iki baskenti vardi Seddadilerin Gence kolunun on yoneticisi oldu Bu hanedanin hukumdarligina M S 1075 te H S 468 Selcuklu Sultani Alparslan tarafindan son verildi Hanedanin baska bir kolu yine Ermenistan in antik sehirlerinden biri olan Ani de bir sure daha hukum surdu Bu kolun yedi yoneticisi oldu ve bu yoneticiler 71072 ile 1199 arasinda hukum surduler شداديون Shaddadiyun Seddadiler951 119911 12 yuzyilda Seddadiler BaskentDivin Gence AniResmi dil ler Farsca Saray ve edebiyat HukumetEmirlikTarihce Kurulusu951 Ani deki emirligin kurulusu1072 Alp Arslan tarafindan yikilisi1074 Dagilisi1199Onculler ArdillarMusafirilerBizans Imparatorlugu Buyuk SelcuklularGurcistan KralligiSeddadiler Once Divin de kurulmus ve Divin disinda Berde Gence gibi kentleri de hakimiyeti altina almistir Seddadiler ordusu 1020 den itibaren Pakraduni Hanedanligina ve Hazarlara karsi seferler duzenlemis Baslangicta basarilar elde edebilmis fakat 1030 yilinda basarili bir seferden geri donerken Gurcu ve Ermeni kuvvetleriyle karsilasmis ve agir bir bozguna ugramis 1047 ile 1057 yillari arasinda Bizans ordusuna karsi savasmistir Bundan sonraki senelerde Seddadilerin bolgedeki etkisi giderek kuculmus 1067 ten itibaren Seddadiler hanedani Selcuklularin isgaline ugramis ve 1174 e kadar Selcukluya bagimli bir hanedan olarak devam etmis Selcuklulara yaptigi hizmetinden dolayi Ani ve Tiflis kentleri hediye edilmistir Seddadiler in yaptirdigi Ebu l Menucihr Camii Seddadiler imar ve kultur bircok eser birakmislardir Islam medeniyetine sahitlik eden bu eserler hala varliklarini muhafaza ediyorlar Ozellikle 18 yil devletin basinda kalan Ebu l Esver Savur doneminde bircok onemli yapilar insa edilmistir Savur doneminde gunumuze kalan en onemli eserler hala Gurcistan muzelerinde segilenen Gence kapilaridir Ayrica Aras nehri uzerinde bulunan Xudafer Koprusu yine Seddadi lerin insa ettigi yapilar arasindadir Seddadi HukumdarlariSeddadi Gence Hukumdarlari Muhammed bin Seddad 951 954 Leskeri bin Muhammed 971 978 Marzuban bin Muhammed 978 985 Fadl bin Muhammed 985 1031 Musa bin Fadl 1031 1034 Leskeri bin Musa 1034 1049 Anisirvan bin Leskeri 1049 Ebu l Esver Savur I bin Fadl 1049 1067 Fazl bin Savur 1067 1073 Eshot bin Savur 1068 1069 Fazl bin Fazl 1073 1075 Seddadi Ani Hukumdarlari Menucehr bin Savur 1072 1118 Ebu l Esver Savur II 1118 1124 Fazl bin Savur 1125 Mahmud bin Savur 1131 Fahreddin Seddad bin Mahmud 1155 Fazl bin Mahmud 1155 1161 Sehinsah bin Mahmud 1164 1174 Sultan bin Mahmud 1198 9 Kaynakca Andrew C S Peacock Nomadic Society and the Seljuq Campaigns in Caucasia Iran amp the Caucasus Vol 9 No 2 2005 210 Surveyor versus Epigrapher Sheila S Blair Muqarnas Cilt8 8 1991 Brill sayfa 68 Shaddadids C E Bosworth The Encyclopedia of Islam Cilt 9 sayfa 170 Arsivlenmis kopya 14 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ocak 2017 15 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Ocak 2017 Andrew C S Peacock Nomadic Society and the Seljuq Campaigns in Caucasia 209 Shaddadids C E Bosworth The Encyclopedia of Islam Vol IX Ed C E Bosworth E van Donzel W P Heinrichs and G Lecomte Brill 1997 169 Lokman I Meho Kelly L Maglaughli 1968 Kurdish culture and society an annotated bibliography Greenwood Publishing Group ISBN 978 0 313 31543 5 Ogun Bezer Gulay 2010 SEDDADILER TDV Islam Ansiklopedisi 38 Istanbul Turkiye Diyanet Vakfi ss 409 411 1 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Mayis 2024 KHACHATRyAN A A 1979 Nijnetalinskaya Arabskaya Nadpis 570 11 74 Goda PatmaBanasirakan Handes IV s 1 88 198 Minorsky Studies in Caucasian History s 109 Shaddadids C E Bosworth The Encyclopedia of Islam Vol IX sayfa 169 Andrew C S Peacock Nomadic Society and the Seljuq Campaigns in Caucasia sayfa 216 Caucasica in the History of Mayyafariqin V Minorsky Bulletin of the School of Oriental and African Studies Cilt 13 No 1 1949 Cambridge University Press sayfa 29 Arsivlenmis kopya 3 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ocak 2016 Konuyla ilgili yayinlarKeles Nevzat Seddadiler 951 1199 Ortacag da Bir Kurt Hanedani Istanbul Bilge Kultur Sanat ISBN 9786059241908 Dis baglantilarDiplomacy gone to seed a history of Byzantine foreign relations A D 1047 57 29 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde By Paul A Blaum International Journal of Kurdish Studies Jan 2005 History of Ganja 23 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kurds from Home of Tour Armenia 7 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Arran 5 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde By C E Bosworth From page 522 Contains a list of the early Shaddadid Kings