İman Hamlesi (Arapça: الحملة الإيمانية, el-Hamletü'l İmaniyye), Irak Baas Partisi tarafından 1993'te başlatılan ve de Irak'ta daha tutucu ve açık şekilde İslamcı bir ideolojinin benimsenmesi amacıyla yürütülen bir girişimdi. Bu girişim, İslamcı gruplara daha fazla özgürlük sunulması, dini programlara daha fazla kaynak ayrılması, yasal sistemde İslami cezalara daha sık başvurulması ve de genel olarak Irak toplum hayatında İslam'ın daha merkezi bir konum edinmesi gibi çeşitli ilkelerin hayata geçirilişinden meydana gelmekteydi.
Bu girişim, Saddam Hüseyin'in ardından Baas Partisi'nin başına geçecek İzzet İbrahim ed-Duri tarafından yürütüldü. ed-Duri bu girişimi, daha ileride Nakşibendi Ordusu'nun çekirdeğini oluşturacak olan, mensubu olduğu Nakşibendi tarikatını ilerletmek için kullandı.
Girişimin başlangıcı
Geleneksel olarak Baas hareketinin önderleri İslamcıları geri görmekte ve İslamcı ideolojiye şüpheyle yaklaşmaktaydı. Ancak 1980’lerin sonuna doğru Irak hükûmeti Müslüman Kardeşler ve diğer Sünni ve Şii İslamcı gruplara yönelik açılımlarda bulunmaya başladı. Saddam Hüseyin’in Baas Partisi’nin kurucularından Hristiyan Arap Mişel Eflak'ın ölüm döşeğinde İslamiyet’i kabul ettiğine yönelik iddiası, ayrıca 1991 yılında Irak bayrağına tekbir sloganının eklenmesi, İslamcılığa karşı bu yeni yaklaşımın emareleri arasındaydı. Bazı yorumlara göre, Baasçılık ilkelerine aykırı bu hareketler, Saddam Hüseyin’in siyasi görüşlerinde hakiki bir değişimin sonucu olmaktan ziyade, Baasçı Irak devletine karşı olası bir İslamcı ayaklanma riskinin azaltılmasına yönelik hesaplı bir politik hamleydi.
İman Hamlesi, 1993 yılında Haziran ayında Saddam Hüseyin tarafından resmen harekete geçirildi. Hamlenin ilk evreleri, Bağdat gece hayatının merkezini oluşturan çoğu işletmenin kapatılmasını hedeflemekteydi. Saddam, kamusal alanlarda alkol satışını yasakladı ve halka açık alanda alkol tüketimi hapis ile cezalandırılabilir hale geldi.Fuhuşla mücadele adına birçok kadın baskıya maruz kaldı ve başı kesilerek idam cezasına çarptırıldı.Kur'an eğitimi ulusal müfredatta ön plana çıkarıldı ve İslami eğitime önem verildi. Saddam, gizlice Hasan el-Benna’nın ve Mısırlı Müslüman Kardeşler’in geleneksel ideolojisini benimseyerek, Arap dünyasının birleşmesiyle meydana gelecek ümmetçi bir devletin kurulmasını desteklemeye başladı.
Bunların yanında, Irak-Kuveyt Savaşı sonrası uygulanan ekonomik ambargo sonucu mali bakımdan zor durumda olan Irak devleti, aralarında Irak'ın en büyük camiilerinden olması planlanan ancak yapımı tamamlanamayan Rahman Camii gibi camiilerin inşaası ve var olan camiilerin bakımına ayırdığı kaynakları da arttırdı.
Devlet, aynı zamanda suçların cezai uygulamalarında şiddet kullanımında artışa gitti; örneğin asker kaçaklığı, bazı rüşvet suçları ve hırsızlık gibi suçlarda ampütasyon uygulaması daha sık kullanılmaya başlandı. Saddam yönetiminin son iki yılında, Saddam'ın paramiliter teşkilatı olan , sık sık baş kesme cezasına başvurdu. Çeşitli insan hakları gruplarının açıklamalarına göre, bu dönemde fuhuşla mücadele adına başı kesilen kadın sayısı 200'den aşkındı.
İmana Dönüş Hamlesi normalde Baas rejiminin seküler milliyetçilikten dindar muhafazakarlığa doğru ideolojik bir devinimi olarak görülse de, bazı akademisyenlerce bu girişim, hakiki bir ideolojik değişiklikten ziyade hükûmetin halk arasında güçlenen İslami ideolojiyi, Irak'taki hükûmet karşıtı dini aktörleri güçlendirmeden ve olası radikal tepkilerden korunmak adına uygulamalarına katışı olarak nitelendirilmektedir.
İç muhalefet
İman Hamlesi bütün Baas liderlerinin desteklediği bir girişim değildi. Bazılarınca girişimi doğrudan destekleyen tek lider Saddam Hüseyin'di. Eski başbakan Sa'dun Hammadi ve Genel İstihbarat Servisi'nin başkanı Barzan İbrahim et-Tikriti girişime karşı Baas liderleri arasındaydı. Özellikle et-Tikriti, Saddam'ın yatıştırmaya çalıştığı İslamcı grupların ileride Saddam'ı devirip başa geçmeyi isteyeceklerini düşünüp, Selefilerle kurulacak herhangi bir ortaklığın, Irak devletinin hem Irak Şiileriyle hem de bölgedeki diğer Arap devletleriyle arasını açacağını ileri sürmekteydi.
Girişimin ön plandaki düşmanlarından bir diğeri ise Saddam'ın oğlu Uday Hüseyin'di. Uday'ın sahibi olduğu Babil gazetesi girişimi eleştirmekte ve de girişimin Irak'ın dini çoğulcu yapısını zedeleyip mezhep kaynaklı ayrışmalara yol açarak Irak'ı güçsüzleştireceğini iddia etmekteydi. Gazeteye göre Saddam'ın aşırı İslamcıların desteğini alma girişimi, bu grupların salt şeriat haricinde herhangi bir yönetimi kabul etmeye yanaşmayacak olmaları sebebiyle başarısızlığa mahkûmdu. Ancak daha sonra Babil, Şii karşıtı bir dil benimseyerek Şiileri, Selefi söylemde aşağılayıcı bir terim olan rafızî olarak nitelendirmiştir.
Girişimin sonuçları
1990'ların sonuna doğru Irak'ta Selefiliğin yükselişi sadece rejim yanlılarının değil, aynı zamanda Baas hükûmetine karşıt birçok grubun lehine oldu. Bu ortam, ileride Irak direnişinin belkemiğini oluşturacak, araba bombalamaları ve suikastler gibi eylemlerden meydana gelen düşük seviyeli bir terör kampanyasına mahal verdi. Girişim, birçok sayıda cami ve İslami organizasyona güvenlik görevlileri aracılığıyla sızmayı amaçlamış olsa da, bu görevlilerin ciddi bir kısmı içine sızmaya çalıştıkları grupların Selefi öğretilerinden etkilenmişti.Irak Savaşı sonrasında Baas hükûmetinin düşmesi üzerine bu kişiler Selefi isyancıların saflarına dahil oldu ve de 2010'larda aralarından azımsanamayacak büyüklükte bir grup ise IŞİD saflarına katıldı.
Kaynakça
- ^ a b c d e f Baram 2011.
- ^ Pike, John. "Izzat Ibrahim Al-Douri / Izzat Ibrahim al-Duri". 13 Ekim 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Rayburn 2014, s. 104.
- ^ Archive, Wilson Center Digital. "Wilson Center Digital Archive". digitalarchive.wilsoncenter.org (İngilizce). 21 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2018.
- ^ "Iraq Bans Public Use Of Alcohol". 6 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "The World; How Many People Has Hussein Killed? - The New York Times". 21 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2019.
- ^ a b Sly, Liz (4 Nisan 2015). "The hidden hand behind the Islamic State militants? Saddam Hussein's". The Washington Post. 16 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2015.
- ^ "Saddam and Islam Interview With Univ of Penn's Dr Samuel Helfont". Musings on Iraq. BlogSpot. 2 Temmuz 2018. 3 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2019.
Throughout the 1990s, it appears that Iraqi society became more religious, more sectarian, and more prone toward Islamism, Salafism, and other militant ideologies.
- ^ Rayburn 2014, s. 102.
- ^ Khalil F. Osman (2015). "Sectarianism in Iraq: The Making of State and Nation Since 1920". Routledge Studies in Middle Eastern Democratization and Government. Routledge. ISBN .
- ^ Rayburn 2014, s. 103.
- ^ a b Weiss, Michael; Hassan, Hassan (2015). . Regan Arts. s. Chapter 2.
Diğer kaynaklar
- Baram, Amatzia (October 2011). "From Militant Secularism to Islamism: The Iraqi Ba'th Regime 1968-2003" (PDF). Occasional Papers. Woodrow Wilson International Center for Scholars: History & Public Policy Program. 22 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2015.
- Rayburn, Joel (2014). "Saddam's Faith Campaign and the promotion of Salafism". Iraq after America: Strongmen, Sectarians, Resistance. Hoover Institution Press. ss. 101-104. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Iman Hamlesi Arapca الحملة الإيمانية el Hamletu l Imaniyye Irak Baas Partisi tarafindan 1993 te baslatilan ve de Irak ta daha tutucu ve acik sekilde Islamci bir ideolojinin benimsenmesi amaciyla yurutulen bir girisimdi Bu girisim Islamci gruplara daha fazla ozgurluk sunulmasi dini programlara daha fazla kaynak ayrilmasi yasal sistemde Islami cezalara daha sik basvurulmasi ve de genel olarak Irak toplum hayatinda Islam in daha merkezi bir konum edinmesi gibi cesitli ilkelerin hayata gecirilisinden meydana gelmekteydi Izzet Ibrahim ed Duri Bu girisim Saddam Huseyin in ardindan Baas Partisi nin basina gececek Izzet Ibrahim ed Duri tarafindan yurutuldu ed Duri bu girisimi daha ileride Naksibendi Ordusu nun cekirdegini olusturacak olan mensubu oldugu Naksibendi tarikatini ilerletmek icin kullandi Girisimin baslangiciKorfez Savasi sirasinda Irak devletinin Islami kimligini on plana cikarmak adina tekbir Irak bayragina eklenmisti Geleneksel olarak Baas hareketinin onderleri Islamcilari geri gormekte ve Islamci ideolojiye supheyle yaklasmaktaydi Ancak 1980 lerin sonuna dogru Irak hukumeti Musluman Kardesler ve diger Sunni ve Sii Islamci gruplara yonelik acilimlarda bulunmaya basladi Saddam Huseyin in Baas Partisi nin kurucularindan Hristiyan Arap Misel Eflak in olum doseginde Islamiyet i kabul ettigine yonelik iddiasi ayrica 1991 yilinda Irak bayragina tekbir sloganinin eklenmesi Islamciliga karsi bu yeni yaklasimin emareleri arasindaydi Bazi yorumlara gore Baascilik ilkelerine aykiri bu hareketler Saddam Huseyin in siyasi goruslerinde hakiki bir degisimin sonucu olmaktan ziyade Baasci Irak devletine karsi olasi bir Islamci ayaklanma riskinin azaltilmasina yonelik hesapli bir politik hamleydi Iman Hamlesi 1993 yilinda Haziran ayinda Saddam Huseyin tarafindan resmen harekete gecirildi Hamlenin ilk evreleri Bagdat gece hayatinin merkezini olusturan cogu isletmenin kapatilmasini hedeflemekteydi Saddam kamusal alanlarda alkol satisini yasakladi ve halka acik alanda alkol tuketimi hapis ile cezalandirilabilir hale geldi Fuhusla mucadele adina bircok kadin baskiya maruz kaldi ve basi kesilerek idam cezasina carptirildi Kur an egitimi ulusal mufredatta on plana cikarildi ve Islami egitime onem verildi Saddam gizlice Hasan el Benna nin ve Misirli Musluman Kardesler in geleneksel ideolojisini benimseyerek Arap dunyasinin birlesmesiyle meydana gelecek ummetci bir devletin kurulmasini desteklemeye basladi Yapimi tamamlanmayan Rahman Camii Bunlarin yaninda Irak Kuveyt Savasi sonrasi uygulanan ekonomik ambargo sonucu mali bakimdan zor durumda olan Irak devleti aralarinda Irak in en buyuk camiilerinden olmasi planlanan ancak yapimi tamamlanamayan Rahman Camii gibi camiilerin insaasi ve var olan camiilerin bakimina ayirdigi kaynaklari da arttirdi Devlet ayni zamanda suclarin cezai uygulamalarinda siddet kullaniminda artisa gitti ornegin asker kacakligi bazi rusvet suclari ve hirsizlik gibi suclarda amputasyon uygulamasi daha sik kullanilmaya baslandi Saddam yonetiminin son iki yilinda Saddam in paramiliter teskilati olan sik sik bas kesme cezasina basvurdu Cesitli insan haklari gruplarinin aciklamalarina gore bu donemde fuhusla mucadele adina basi kesilen kadin sayisi 200 den askindi Imana Donus Hamlesi normalde Baas rejiminin sekuler milliyetcilikten dindar muhafazakarliga dogru ideolojik bir devinimi olarak gorulse de bazi akademisyenlerce bu girisim hakiki bir ideolojik degisiklikten ziyade hukumetin halk arasinda guclenen Islami ideolojiyi Irak taki hukumet karsiti dini aktorleri guclendirmeden ve olasi radikal tepkilerden korunmak adina uygulamalarina katisi olarak nitelendirilmektedir Ic muhalefetIman Hamlesi butun Baas liderlerinin destekledigi bir girisim degildi Bazilarinca girisimi dogrudan destekleyen tek lider Saddam Huseyin di Eski basbakan Sa dun Hammadi ve Genel Istihbarat Servisi nin baskani Barzan Ibrahim et Tikriti girisime karsi Baas liderleri arasindaydi Ozellikle et Tikriti Saddam in yatistirmaya calistigi Islamci gruplarin ileride Saddam i devirip basa gecmeyi isteyeceklerini dusunup Selefilerle kurulacak herhangi bir ortakligin Irak devletinin hem Irak Siileriyle hem de bolgedeki diger Arap devletleriyle arasini acacagini ileri surmekteydi Girisimin on plandaki dusmanlarindan bir digeri ise Saddam in oglu Uday Huseyin di Uday in sahibi oldugu Babil gazetesi girisimi elestirmekte ve de girisimin Irak in dini cogulcu yapisini zedeleyip mezhep kaynakli ayrismalara yol acarak Irak i gucsuzlestirecegini iddia etmekteydi Gazeteye gore Saddam in asiri Islamcilarin destegini alma girisimi bu gruplarin salt seriat haricinde herhangi bir yonetimi kabul etmeye yanasmayacak olmalari sebebiyle basarisizliga mahkumdu Ancak daha sonra Babil Sii karsiti bir dil benimseyerek Siileri Selefi soylemde asagilayici bir terim olan rafizi olarak nitelendirmistir Girisimin sonuclari1990 larin sonuna dogru Irak ta Selefiligin yukselisi sadece rejim yanlilarinin degil ayni zamanda Baas hukumetine karsit bircok grubun lehine oldu Bu ortam ileride Irak direnisinin belkemigini olusturacak araba bombalamalari ve suikastler gibi eylemlerden meydana gelen dusuk seviyeli bir teror kampanyasina mahal verdi Girisim bircok sayida cami ve Islami organizasyona guvenlik gorevlileri araciligiyla sizmayi amaclamis olsa da bu gorevlilerin ciddi bir kismi icine sizmaya calistiklari gruplarin Selefi ogretilerinden etkilenmisti Irak Savasi sonrasinda Baas hukumetinin dusmesi uzerine bu kisiler Selefi isyancilarin saflarina dahil oldu ve de 2010 larda aralarindan azimsanamayacak buyuklukte bir grup ise ISID saflarina katildi Kaynakca a b c d e f Baram 2011 Pike John Izzat Ibrahim Al Douri Izzat Ibrahim al Duri 13 Ekim 2004 tarihinde kaynagindan arsivlendi Rayburn 2014 s 104 Archive Wilson Center Digital Wilson Center Digital Archive digitalarchive wilsoncenter org Ingilizce 21 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mart 2018 Iraq Bans Public Use Of Alcohol 6 Aralik 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi The World How Many People Has Hussein Killed The New York Times 21 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Eylul 2019 a b Sly Liz 4 Nisan 2015 The hidden hand behind the Islamic State militants Saddam Hussein s The Washington Post 16 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Nisan 2015 Saddam and Islam Interview With Univ of Penn s Dr Samuel Helfont Musings on Iraq BlogSpot 2 Temmuz 2018 3 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Temmuz 2019 Throughout the 1990s it appears that Iraqi society became more religious more sectarian and more prone toward Islamism Salafism and other militant ideologies Rayburn 2014 s 102 Khalil F Osman 2015 Sectarianism in Iraq The Making of State and Nation Since 1920 Routledge Studies in Middle Eastern Democratization and Government Routledge ISBN 978 1 138 77946 4 Rayburn 2014 s 103 a b Weiss Michael Hassan Hassan 2015 Regan Arts s Chapter 2 Diger kaynaklar Baram Amatzia October 2011 From Militant Secularism to Islamism The Iraqi Ba th Regime 1968 2003 PDF Occasional Papers Woodrow Wilson International Center for Scholars History amp Public Policy Program 22 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 7 Nisan 2015 Rayburn Joel 2014 Saddam s Faith Campaign and the promotion of Salafism Iraq after America Strongmen Sectarians Resistance Hoover Institution Press ss 101 104 ISBN 978 0 8179 1694 7