Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Üçlü nokta, termodinamikte bir maddenin üç fazının (gaz, sıvı ve katı) termodinamik dengede bir arada var olduğu sıcaklık ve basınçtır. Süblimleşme eğrisi, erime eğrisi ve buharlaşma eğrisi bu noktada buluşurlar.
Katı, sıvı ve gaz fazlarına ek olarak, üçlü noktada birden fazla katı faz bulunabilir. Helyum-4, iki farklı sıvı fazı içeren bir üçlü noktaya sahip olan özel bir durumdur ().
Suyun üçlü noktası, Uluslararası Birimler Sisteminde (SI) termodinamik sıcaklığın temel birimi olan kelvini tanımlamak için kullanılıyordu. Suyun üçlü noktasının değeri ölçülmek yerine tanımlanarak sabitlenmişti, ancak bu durum değişti. uluslararası sıcaklık ölçeğinde hidrojenin üçlü noktasından (13.8033 K) suyun üçlü noktasına (273.16 K, 0.01 °C veya 32.018 °F) kadar değişen birden fazla maddenin üçlü noktası kullanılır.
"Üçlü nokta" terimi, ilk olarak 1873 yılında William Thomson'ın kardeşi tarafından kullanıldı.
Üçlü nokta tablosu
Bu tablo çeşitli maddelerin üçlü noktalarını listeler. Veriler, ABD Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü'nden gelmektedir.
| Substance | T [K] (°C) | p [kPa]* (atm) |
|---|---|---|
| Asetilen | 192,4 K (-80,6 °C; -113,08 °F) | 120 kPa (1,2 atm) |
| Amonyak | 195,40 K (-77,6 °C; -107,68 °F) | 6,060 kPa (0,05981 atm) |
| Argon | 83,81 K (-189,19 °C; -308,542 °F) | 68,9 kPa (0,680 atm) |
| Arsenik | 1090 K (817 °C; 1502,6 °F) | 3.628 kPa (35,81 atm) |
| Bütan | 134,6 K (-138,4 °C; -217,12 °F) | 7×10-4 kPa (6,9×10-6 atm) |
| Karbon (grafit) | 4765 K (4492 °C; 8117,6 °F) | 10.132 kPa (100,00 atm) |
| Karbondioksit | 216,55 K (-56,45 °C; -69,61 °F) | 517 kPa (5,10 atm) |
| Karbonmonoksit | 68,10 K (-204,9 °C; -336,82 °F) | 15,37 kPa (0,1517 atm) |
| Kloroform | 175,43 K (-97,57 °C; -143,626 °F) | 0,870 kPa (0,00859 atm) |
| Döteryum | 18,63 K (-254,37 °C; -425,866 °F) | 17,1 kPa (0,169 atm) |
| Etan | 89,89 K (-183,11 °C; -297,598 °F) | 8×10-4 kPa (7,9×10-6 atm) |
| Etanol | 150 K (-123 °C; -189,4 °F) | 4,3×10-7 kPa (4,2×10-9 atm) |
| Etilen | 104,0 K (-169 °C; -272,2 °F) | 0,12 kPa (0,0012 atm) |
| Formik asit | 281,40 K (8,4 °C; 47,12 °F) | 2,2 kPa (0,022 atm) |
| Helyum-4 () | 2,1768 K (-270,8232 °C; -455,48176 °F) | 5,048 kPa (0,04982 atm) |
| 173,08 K (-99,92 °C; -147,856 °F) | 26,60 kPa (0,2625 atm) | |
| Hidrojen | 13,84 K (-259,16 °C; -434,488 °F) | 7,04 kPa (0,0695 atm) |
| Hidrojen klorür | 158,96 K (-114,04 °C; -173,272 °F) | 13,9 kPa (0,137 atm) |
| İyot | 386,65 K (113,65 °C; 236,57 °F) | 12,07 kPa (0,1191 atm) |
| İzobütan | 113,55 K (-159,45 °C; -255,01 °F) | 1,9481×10-5 kPa (1,9226×10-7 atm) |
| Kripton | 115,76 K (-157,24 °C; -251,032 °F) | 74,12 kPa (0,7315 atm) |
| Cıva | 234,2 K (-38,8 °C; -37,84 °F) | 1,65×10-7 kPa (1,63×10-9 atm) |
| Metan | 90,68 K (-182,32 °C; -296,176 °F) | 11,7 kPa (0,115 atm) |
| Neon | 24,57 K (-248,43 °C; -415,174 °F) | 43,2 kPa (0,426 atm) |
| Azot oksit | 109,50 K (-163,5 °C; -262,3 °F) | 21,92 kPa (0,2163 atm) |
| Azot | 63,18 K (-209,82 °C; -345,676 °F) | 12,6 kPa (0,124 atm) |
| Nitröz oksit | 182,34 K (-90,66 °C; -131,188 °F) | 87,85 kPa (0,8670 atm) |
| Oksijen | 54,36 K (-218,64 °C; -361,552 °F) | 0,152 kPa (0,00150 atm) |
| Paladyum | 1825 K (1552 °C; 2825,6 °F) | 3,5×10-3 kPa (3,5×10-5 atm) |
| Platin | 2045 K (1772 °C; 3221,6 °F) | 2×10-4 kPa (2,0×10-6 atm) |
| Radon | 202 K (-71 °C; -95,8 °F) | 70 kPa (0,69 atm) |
| Silan | 88,48 K (-184,52 °C; -300,136 °F) | 0,019644 kPa (0,00019387 atm) |
| Kükürt dioksit | 197,69 K (-75,31 °C; -103,558 °F) | 1,67 kPa (0,0165 atm) |
| Titanyum | 1941 K (1668 °C; 3034,4 °F) | 53×10-3 kPa (5,2×10-4 atm) |
| 337,17 K (64,17 °C; 147,506 °F) | 151,7 kPa (1,497 atm) | |
| Su | 273,16 K (0,16000000000003 °C; 32,288 °F) | 0,611657 kPa (0,00603659 atm) |
| Ksenon | 161,3 K (-111,7 °C; -169,06 °F) | 81,5 kPa (0,804 atm) |
| Çinko | 692,65 K (419,65 °C; 787,37 °F) | 0,065 kPa (0,00064 atm) |
* Not: Normal şartlar altında, atmosferik basınç 101.325 kPa'dır. (1 atm)
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b IUPAC, , 2. basım (the "Gold Book") (1997). Düzeltilmiş çevrimiçi sürümü: (1994) "Triple point"..
- ^ Definition of the kelvin 16 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . at BIPM.
- ^ James Thomson (1873) "A quantitative investigation of certain relations between the gaseous, the liquid, and the solid states of water-substance" 5 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Proceedings of the Royal Society, 22 : 27–36. From a footnote on page 28: " … the three curves would meet or cross each other in one point, which I have called the triple point".
- ^ Donnelly, Russell J.; Barenghi, Carlo F. (1998). "The Observed Properties of Liquid Helium at the Saturated Vapor Pressure". Journal of Physical and Chemical Reference Data. 27 (6). ss. 1217-1274. Bibcode:1998JPCRD..27.1217D. doi:10.1063/1.556028.
- ^ Walas, S. M. (1990). Chemical Process Equipment – Selection and Design. Amsterdam: Elsevier. s. 639. ISBN .
- ^ . Gas Encyclopedia. Air liquide. 13 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2024.
- ^ International Equations for the Pressure along the Melting and along the Sublimation Curve of Ordinary Water Substance 3 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. W. Wagner, A. Saul and A. Pruss (1994), J. Phys. Chem. Ref. Data, 23, 515.
- ^ Murphy, D. M. (2005). "Review of the vapour pressures of ice and supercooled water for atmospheric applications" (PDF). Quarterly Journal of the Royal Meteorological Society. 131 (608). ss. 1539-1565. Bibcode:2005QJRMS.131.1539M. doi:10.1256/qj.04.94. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 20 Mayıs 2020.
Dış bağlantılar
![image]()
Wikimedia Commons'ta Triple point ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Uclu nokta termodinamikte bir maddenin uc fazinin gaz sivi ve kati termodinamik dengede bir arada var oldugu sicaklik ve basinctir Sublimlesme egrisi erime egrisi ve buharlasma egrisi bu noktada bulusurlar Kati sivi ve gaz fazlarina ek olarak uclu noktada birden fazla kati faz bulunabilir Helyum 4 iki farkli sivi fazi iceren bir uclu noktaya sahip olan ozel bir durumdur Suyun uclu noktasi Uluslararasi Birimler Sisteminde SI termodinamik sicakligin temel birimi olan kelvini tanimlamak icin kullaniliyordu Suyun uclu noktasinin degeri olculmek yerine tanimlanarak sabitlenmisti ancak bu durum degisti uluslararasi sicaklik olceginde hidrojenin uclu noktasindan 13 8033 K suyun uclu noktasina 273 16 K 0 01 C veya 32 018 F kadar degisen birden fazla maddenin uclu noktasi kullanilir Uclu nokta terimi ilk olarak 1873 yilinda William Thomson in kardesi tarafindan kullanildi Uclu nokta tablosuBu tablo cesitli maddelerin uclu noktalarini listeler Veriler ABD Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitusu nden gelmektedir Substance T K C p kPa atm Asetilen 192 4 K 80 6 C 113 08 F 120 kPa 1 2 atm Amonyak 195 40 K 77 6 C 107 68 F 6 060 kPa 0 05981 atm Argon 83 81 K 189 19 C 308 542 F 68 9 kPa 0 680 atm Arsenik 1090 K 817 C 1502 6 F 3 628 kPa 35 81 atm Butan 134 6 K 138 4 C 217 12 F 7 10 4 kPa 6 9 10 6 atm Karbon grafit 4765 K 4492 C 8117 6 F 10 132 kPa 100 00 atm Karbondioksit 216 55 K 56 45 C 69 61 F 517 kPa 5 10 atm Karbonmonoksit 68 10 K 204 9 C 336 82 F 15 37 kPa 0 1517 atm Kloroform 175 43 K 97 57 C 143 626 F 0 870 kPa 0 00859 atm Doteryum 18 63 K 254 37 C 425 866 F 17 1 kPa 0 169 atm Etan 89 89 K 183 11 C 297 598 F 8 10 4 kPa 7 9 10 6 atm Etanol 150 K 123 C 189 4 F 4 3 10 7 kPa 4 2 10 9 atm Etilen 104 0 K 169 C 272 2 F 0 12 kPa 0 0012 atm Formik asit 281 40 K 8 4 C 47 12 F 2 2 kPa 0 022 atm Helyum 4 2 1768 K 270 8232 C 455 48176 F 5 048 kPa 0 04982 atm 173 08 K 99 92 C 147 856 F 26 60 kPa 0 2625 atm Hidrojen 13 84 K 259 16 C 434 488 F 7 04 kPa 0 0695 atm Hidrojen klorur 158 96 K 114 04 C 173 272 F 13 9 kPa 0 137 atm Iyot 386 65 K 113 65 C 236 57 F 12 07 kPa 0 1191 atm Izobutan 113 55 K 159 45 C 255 01 F 1 9481 10 5 kPa 1 9226 10 7 atm Kripton 115 76 K 157 24 C 251 032 F 74 12 kPa 0 7315 atm Civa 234 2 K 38 8 C 37 84 F 1 65 10 7 kPa 1 63 10 9 atm Metan 90 68 K 182 32 C 296 176 F 11 7 kPa 0 115 atm Neon 24 57 K 248 43 C 415 174 F 43 2 kPa 0 426 atm Azot oksit 109 50 K 163 5 C 262 3 F 21 92 kPa 0 2163 atm Azot 63 18 K 209 82 C 345 676 F 12 6 kPa 0 124 atm Nitroz oksit 182 34 K 90 66 C 131 188 F 87 85 kPa 0 8670 atm Oksijen 54 36 K 218 64 C 361 552 F 0 152 kPa 0 00150 atm Paladyum 1825 K 1552 C 2825 6 F 3 5 10 3 kPa 3 5 10 5 atm Platin 2045 K 1772 C 3221 6 F 2 10 4 kPa 2 0 10 6 atm Radon 202 K 71 C 95 8 F 70 kPa 0 69 atm Silan 88 48 K 184 52 C 300 136 F 0 019644 kPa 0 00019387 atm Kukurt dioksit 197 69 K 75 31 C 103 558 F 1 67 kPa 0 0165 atm Titanyum 1941 K 1668 C 3034 4 F 53 10 3 kPa 5 2 10 4 atm 337 17 K 64 17 C 147 506 F 151 7 kPa 1 497 atm Su 273 16 K 0 16000000000003 C 32 288 F 0 611657 kPa 0 00603659 atm Ksenon 161 3 K 111 7 C 169 06 F 81 5 kPa 0 804 atm Cinko 692 65 K 419 65 C 787 37 F 0 065 kPa 0 00064 atm Not Normal sartlar altinda atmosferik basinc 101 325 kPa dir 1 atm Ayrica bakinizKritik nokta termodinamik Kaynakca a b IUPAC 2 basim the Gold Book 1997 Duzeltilmis cevrimici surumu 1994 Triple point Definition of the kelvin 16 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde at BIPM James Thomson 1873 A quantitative investigation of certain relations between the gaseous the liquid and the solid states of water substance 5 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Proceedings of the Royal Society 22 27 36 From a footnote on page 28 the three curves would meet or cross each other in one point which I have called the triple point Donnelly Russell J Barenghi Carlo F 1998 The Observed Properties of Liquid Helium at the Saturated Vapor Pressure Journal of Physical and Chemical Reference Data 27 6 ss 1217 1274 Bibcode 1998JPCRD 27 1217D doi 10 1063 1 556028 Walas S M 1990 Chemical Process Equipment Selection and Design Amsterdam Elsevier s 639 ISBN 0 7506 7510 1 Gas Encyclopedia Air liquide 13 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Haziran 2024 International Equations for the Pressure along the Melting and along the Sublimation Curve of Ordinary Water Substance 3 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde W Wagner A Saul and A Pruss 1994 J Phys Chem Ref Data 23 515 Murphy D M 2005 Review of the vapour pressures of ice and supercooled water for atmospheric applications PDF Quarterly Journal of the Royal Meteorological Society 131 608 ss 1539 1565 Bibcode 2005QJRMS 131 1539M doi 10 1256 qj 04 94 16 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 20 Mayis 2020 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Triple point ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur