1929 Suşehri depremi, 18 Mayıs 1929 tarihinde merkez üssü Sivas'ın Suşehri ilçesi olan, yerin 10 km derinliğinde richter ölçeği'ne göre 6.1 Mw büyüklüğünde meydana gelen deprem. Farklı kaynaklara göre deprem sonucunda Suşehri, Koyulhisar ve Şebinkarahisar ilçelerinde toplam 64 kişi öldü, 72'den fazla kişi ise yaralandı. Ayrıca 1357 hane tamamen yıkılırken, 364 hane ise ağır hasar aldı.
UTC zamanı | 1929-05-18 06:37:39 |
---|---|
Yerel tarih | 18 Mayıs 1929 |
Yerel saat | 08:37:39 (TSİ) |
Büyüklük | 6.1 (Mw) (USGS) 6.4 Ms (IISEE) |
Derinlik | 10 km (6.2 mil) 13 km (8.07 mil) (IISEE) |
Merkez üs | 40°12′00″N 37°54′00″E / 40.200°K 37.900°D Suşehri, Sivas |
Fay | Kuzey Anadolu Fay Hattı |
Maks. şiddet | VIII (Yıkıcı) |
Etkilenen ülkeler/bölgeler | Türkiye |
Kayıplar | 64 ölü, 72+ yaralı 1357 hane yıkıldı, 300+ fazla hane ağır hasar aldı |
Jeolojik ve tektonik arka plan
Dünyanın ve Türkiye'nin en aktif fay hatlarından birisi olarak kabul edilen Kuzey Anadolu Fay Hattı, batıda Ege Denizi'nden başlayıp doğuda İran-Türkiye sınırına kadar 1500 km uzunlukta sağ-(yanal atılımlı) olarak uzanmaktadır. KAF tarihte ve günümüzde birçok can kaybı ve maddi kayıp ile sonuçlanan yıkıcı depremler üretmiştir. KAF'ın doğuda Erzincan ile batıda Koyulhisar arasında yaklaşık 155 km uzunlukta ve K70B doğrultulu bölümü Erzincan-Koyulhisar bölümü adı altında incelenmiştir. Bu bölümde fay yer yer 5 km genişliklere ulaşır ve birkaç yerde sıçramalar yapar. Suşehri ovasında fay belirgin olup, ovanın ortasından geçmektedir. Suşehri'nin yakın doğusunda ise, Karaağaç köyünün güneyinde, Küçükgüzel köyünün doğusunda ve batısında, Akıncılar'ın Yağlıçayır köyünün kuzeyinde fayın kuzey bloğu güneyine göre 1–2 m jeomorfolojik olarak yüksekte bulunmaktadır. İlçe bu nedenle I. Derece yüksek riskli deprem bölgesi içerisinde konumlanmıştır.
9 Şubat 1909'da Osmanlı İmparatorluğu'nun Sivas Vilayeti'ne bağlı, günümüzdeki adı Zara olan Koçgiri Kazasında yerin 15 km altında 6.3 Mw büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Merkez üssü Suşehri'nin yaklaşık 56 km güneyi, Zara'nın Söğütözü köyü yakınları olan deprem sonucunda 100'den fazla kişi öldü. 1929 Suşehri depreminden 10 yıl sonra 27 Aralık 1939'da ise, aynı hattın doğu ucundaki Erzincan'da meydana gelen 7.9 Mw büyüklüğündeki Türkiye tarihinin kaydedilmiş en büyük ikinci depreminde 32.000'den fazla kişi ölmüştür.
Deprem
Deprem 18 Mayıs 1929 Cumartesi günü Türkiye saati ile sabah 08:37'de, merkez üssü Sivas İlinin Suşehri ilçesinin batısında meydana geldi. Depremin yüzey dalgası büyüklüğü 6.2 Ms olarak belirlenirken, richter ölçeği'ne göre aletsel büyüklüğü 6.1 Mw olarak kaydedildi. Deprem yüzeyin 10 km (6.2 mil) altında gerçekleşti ve dış merkezinde en büyük şiddet mercalli ölçeğine göre VIII (yıkıcı) olarak belirlendi. Japonya merkezli Uluslararası Sismoloji ve Deprem Mühendisliği Enstitüsü (IISEE) depremin büyüklüğünü richter ölçeğine göre 6.4 Ms, derinliğini ise 13 km (8.07 mil) olarak tespit etti. Deprem Kelkit Vadisi ve Karadeniz kıyısı boyunca şiddetli olarak hissedildi.
Kayıplar ve hasar
Deprem sonucunda 64 kişi hayatını kaybederken, 70'ten fazla kişi yaralandı.Ovacık, Şebinkarahisar ve Suşehri arasında yer alan bölgede 20 köy harabe haline geldi. Depremin ilkbahar mevsiminde meydana gelmesi ve halkın çoğunluğunun yaylacılık için yüksek meralara çıkması nedeniyle can kaybı daha az oldu. Suşehri, Şebinkarahisar ve Koyulhisar ilçelerinde toplam 1357 hane yıkıldı, 364 hane ise ağır hasar aldı. Suşehri'ndeki tüm kamu binaları ve evlerin birçoğu oturulamaz halde hasar gördü.
1929 yılında dönemin İçişleri Bakanı Şükrü Kaya'nın Anadolu seyahatı kapsamında, 1933 yılına kadar vilayet statüsünde bulunan Şebinkarahisar'ı ziyareti sırasında kapsamlı bir rapor hazırlandı ve Başbakan İsmet İnönü'ye gönderildi. Raporda; deprem sonucu Suşehri'nde 56 kişinin öldüğü, 62'sinin ise yaralandığı bildirildi. Ayrıca, tamamen yıkılan bina sayısının 993 olduğu, kısmen yıkılan hane sayısının 313 olduğu rapor edildi. Bunun yanında, Koyulhisar kazasında 8 kişinin öldüğü, 10 kişinin enkaz altından yaralı olarak çıkarıldığı ve 364 hanenin tamamen yıkıldığı belirtildi. Şükrü Kaya raporuna, enkaz altından eşya ve malzemelerin çıkarılmaya devam edildiğini, depremzedelerin yeme-içme konusunda bir sıkıntılarının bulunmadığını fakat çadır sayısı konusunda problemler olduğunu ekledi.Türkiye Hilal-i Ahmer Cemiyeti telgraf havalesi ile iki bin lira gönderdi ve bölgeye 100 çadır sevk etti.
Anadolu Ajansı kaynaklı Cumhuriyet gazetesi, Şebinkarahisar'ın köylerinde 14 kişinin öldüğünü, 6 kişinin ise ağır yaralandığını bildirdi. Suşehri'nde depremin şiddetinin daha fazla hissedildiği; 18 evin tamamen yıkıldığını, 252 evin oturulmayacak derecede kısmen hasar aldığını ve hükûmet konağı, okul ve PTT binalarının bunlar arasında olduğunu yazdı. Suşehri'nde 39 kişinin öldüğü, hafif ve ağır yaralı sayısının ise 39 olduğu tespit edildi. Ayrıca, ilçedeki 19 köyde 543 hanenin tamamen yıkıldığı, 13 hanenin ağır hasar aldığı rapor edildi.
Kaynakça
- ^ a b Bikçe, M. (14-16 Ekim 2015). (PDF). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir: Türkiye Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı. s. 4. 10 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2021.
- ^ a b c d Ramazan Demirtaş (Mart 2019). (PDF). ResearchGate. s. 76. doi:10.13140/RG.2.2.36608.69125. 9 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2021.
- ^ . Amerika Birleşik Devletleri Jeoloji Araştırmaları Kurumu. 9 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2021.
- ^ Barış Yalçınkaya (27 Aralık 2019). "Binlerce kişinin öldüğü Erzincan depremi 80 yıldır unutulmuyor". Erzincan: Anadolu Ajansı. 10 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mayıs 2021.
- ^ . Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü. 13 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2021.
- ^ "Significant Earthquake". Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi. 8 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mayıs 2021.
- ^ William H.K. Lee; Paul Jennings; Carl Kisslinger; Hiroo Kanamori (2002). International Handbook of Earthquake & Engineering Seismology, Part A (İngilizce). Elsevier. s. 704. ISBN . 10 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mayıs 2021.
- ^ "64 ARE REPORTED DEAD IN QUAKE IN TURKEY; Seventy-two Are Hurt and 1,357 Houses Are Ruined Near Sivas, Angora Says" (İngilizce). The New York Times. 27 Mayıs 1929. 9 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mayıs 2021.
- ^ (PDF). Makina Mühendisleri Odası. s. 2. 13 Aralık 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2021.
- ^ a b Doç. Dr. Muzaffer Başkaya (22 Aralık 2020). "Dahiliye Vekili Şükrü Kaya'nın Gözünden 1929 Yılında Şebinkarahisar" (PDF). Trabzon Üniversitesi: Smart Journal. s. 2601. doi:10.31576/smryj.713. 19 Ocak 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 9 Mayıs 2021.
- ^ "28 Mayıs 1929 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2". Akşam. www.gastearsivi.com. 28 Mayıs 1929. s. 2. 22 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
- ^ Selda Yağız (Şubat 1994). (PDF). İstanbul Üniversitesi. s. 29. 8 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
1929 Susehri depremi 18 Mayis 1929 tarihinde merkez ussu Sivas in Susehri ilcesi olan yerin 10 km derinliginde richter olcegi ne gore 6 1 Mw buyuklugunde meydana gelen deprem Farkli kaynaklara gore deprem sonucunda Susehri Koyulhisar ve Sebinkarahisar ilcelerinde toplam 64 kisi oldu 72 den fazla kisi ise yaralandi Ayrica 1357 hane tamamen yikilirken 364 hane ise agir hasar aldi 1929 Susehri depremiSivas GiresunUTC zamani1929 05 18 06 37 39Yerel tarih18 Mayis 1929Yerel saat08 37 39 TSI Buyukluk6 1 Mw USGS 6 4 Ms IISEE Derinlik10 km 6 2 mil 13 km 8 07 mil IISEE Merkez us40 12 00 N 37 54 00 E 40 200 K 37 900 D 40 200 37 900 Susehri SivasFayKuzey Anadolu Fay HattiMaks siddetVIII Yikici Etkilenen ulkeler bolgeler TurkiyeKayiplar64 olu 72 yarali 1357 hane yikildi 300 fazla hane agir hasar aldiJeolojik ve tektonik arka planDunyanin ve Turkiye nin en aktif fay hatlarindan birisi olarak kabul edilen Kuzey Anadolu Fay Hatti batida Ege Denizi nden baslayip doguda Iran Turkiye sinirina kadar 1500 km uzunlukta sag yanal atilimli olarak uzanmaktadir KAF tarihte ve gunumuzde bircok can kaybi ve maddi kayip ile sonuclanan yikici depremler uretmistir KAF in doguda Erzincan ile batida Koyulhisar arasinda yaklasik 155 km uzunlukta ve K70B dogrultulu bolumu Erzincan Koyulhisar bolumu adi altinda incelenmistir Bu bolumde fay yer yer 5 km genisliklere ulasir ve birkac yerde sicramalar yapar Susehri ovasinda fay belirgin olup ovanin ortasindan gecmektedir Susehri nin yakin dogusunda ise Karaagac koyunun guneyinde Kucukguzel koyunun dogusunda ve batisinda Akincilar in Yaglicayir koyunun kuzeyinde fayin kuzey blogu guneyine gore 1 2 m jeomorfolojik olarak yuksekte bulunmaktadir Ilce bu nedenle I Derece yuksek riskli deprem bolgesi icerisinde konumlanmistir 9 Subat 1909 da Osmanli Imparatorlugu nun Sivas Vilayeti ne bagli gunumuzdeki adi Zara olan Kocgiri Kazasinda yerin 15 km altinda 6 3 Mw buyuklugunde bir deprem meydana geldi Merkez ussu Susehri nin yaklasik 56 km guneyi Zara nin Sogutozu koyu yakinlari olan deprem sonucunda 100 den fazla kisi oldu 1929 Susehri depreminden 10 yil sonra 27 Aralik 1939 da ise ayni hattin dogu ucundaki Erzincan da meydana gelen 7 9 Mw buyuklugundeki Turkiye tarihinin kaydedilmis en buyuk ikinci depreminde 32 000 den fazla kisi olmustur DepremDeprem 18 Mayis 1929 Cumartesi gunu Turkiye saati ile sabah 08 37 de merkez ussu Sivas Ilinin Susehri ilcesinin batisinda meydana geldi Depremin yuzey dalgasi buyuklugu 6 2 Ms olarak belirlenirken richter olcegi ne gore aletsel buyuklugu 6 1 Mw olarak kaydedildi Deprem yuzeyin 10 km 6 2 mil altinda gerceklesti ve dis merkezinde en buyuk siddet mercalli olcegine gore VIII yikici olarak belirlendi Japonya merkezli Uluslararasi Sismoloji ve Deprem Muhendisligi Enstitusu IISEE depremin buyuklugunu richter olcegine gore 6 4 Ms derinligini ise 13 km 8 07 mil olarak tespit etti Deprem Kelkit Vadisi ve Karadeniz kiyisi boyunca siddetli olarak hissedildi Kayiplar ve hasarMilliyet gazetesi nin depremi bildirdigi haber sutunu 20 Mayis 1929 Deprem sonucunda 64 kisi hayatini kaybederken 70 ten fazla kisi yaralandi Ovacik Sebinkarahisar ve Susehri arasinda yer alan bolgede 20 koy harabe haline geldi Depremin ilkbahar mevsiminde meydana gelmesi ve halkin cogunlugunun yaylacilik icin yuksek meralara cikmasi nedeniyle can kaybi daha az oldu Susehri Sebinkarahisar ve Koyulhisar ilcelerinde toplam 1357 hane yikildi 364 hane ise agir hasar aldi Susehri ndeki tum kamu binalari ve evlerin bircogu oturulamaz halde hasar gordu 1929 yilinda donemin Icisleri Bakani Sukru Kaya nin Anadolu seyahati kapsaminda 1933 yilina kadar vilayet statusunde bulunan Sebinkarahisar i ziyareti sirasinda kapsamli bir rapor hazirlandi ve Basbakan Ismet Inonu ye gonderildi Raporda deprem sonucu Susehri nde 56 kisinin oldugu 62 sinin ise yaralandigi bildirildi Ayrica tamamen yikilan bina sayisinin 993 oldugu kismen yikilan hane sayisinin 313 oldugu rapor edildi Bunun yaninda Koyulhisar kazasinda 8 kisinin oldugu 10 kisinin enkaz altindan yarali olarak cikarildigi ve 364 hanenin tamamen yikildigi belirtildi Sukru Kaya raporuna enkaz altindan esya ve malzemelerin cikarilmaya devam edildigini depremzedelerin yeme icme konusunda bir sikintilarinin bulunmadigini fakat cadir sayisi konusunda problemler oldugunu ekledi Turkiye Hilal i Ahmer Cemiyeti telgraf havalesi ile iki bin lira gonderdi ve bolgeye 100 cadir sevk etti Anadolu Ajansi kaynakli Cumhuriyet gazetesi Sebinkarahisar in koylerinde 14 kisinin oldugunu 6 kisinin ise agir yaralandigini bildirdi Susehri nde depremin siddetinin daha fazla hissedildigi 18 evin tamamen yikildigini 252 evin oturulmayacak derecede kismen hasar aldigini ve hukumet konagi okul ve PTT binalarinin bunlar arasinda oldugunu yazdi Susehri nde 39 kisinin oldugu hafif ve agir yarali sayisinin ise 39 oldugu tespit edildi Ayrica ilcedeki 19 koyde 543 hanenin tamamen yikildigi 13 hanenin agir hasar aldigi rapor edildi Kaynakca a b Bikce M 14 16 Ekim 2015 PDF Dokuz Eylul Universitesi Izmir Turkiye Deprem Muhendisligi ve Sismoloji Konferansi s 4 10 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 9 Mayis 2021 a b c d Ramazan Demirtas Mart 2019 PDF ResearchGate s 76 doi 10 13140 RG 2 2 36608 69125 9 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 9 Mayis 2021 Amerika Birlesik Devletleri Jeoloji Arastirmalari Kurumu 9 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Mayis 2021 Baris Yalcinkaya 27 Aralik 2019 Binlerce kisinin oldugu Erzincan depremi 80 yildir unutulmuyor Erzincan Anadolu Ajansi 10 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mayis 2021 Kandilli Rasathanesi ve Deprem Arastirma Enstitusu 13 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Mayis 2021 Significant Earthquake Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi 8 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mayis 2021 William H K Lee Paul Jennings Carl Kisslinger Hiroo Kanamori 2002 International Handbook of Earthquake amp Engineering Seismology Part A Ingilizce Elsevier s 704 ISBN 9780080489223 10 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mayis 2021 64 ARE REPORTED DEAD IN QUAKE IN TURKEY Seventy two Are Hurt and 1 357 Houses Are Ruined Near Sivas Angora Says Ingilizce The New York Times 27 Mayis 1929 9 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mayis 2021 PDF Makina Muhendisleri Odasi s 2 13 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 8 Mayis 2021 a b Doc Dr Muzaffer Baskaya 22 Aralik 2020 Dahiliye Vekili Sukru Kaya nin Gozunden 1929 Yilinda Sebinkarahisar PDF Trabzon Universitesi Smart Journal s 2601 doi 10 31576 smryj 713 19 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 9 Mayis 2021 28 Mayis 1929 Tarihli Aksam Gazetesi Sayfa 2 Aksam www gastearsivi com 28 Mayis 1929 s 2 22 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2023 Selda Yagiz Subat 1994 PDF Istanbul Universitesi s 29 8 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 9 Mayis 2021