Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Zeynel Abidin Özmen (1890, Niğde - 20 Ağustos 1966, Mudanya), Türk siyasetçi.
| Zeynel Abidin Özmen | |
|---|---|
| II. (Trakya) Umumî Müfettişi | |
| Görev süresi 26 Temmuz 1943 - 21 Şubat 1948 | |
| Cumhurbaşkanı | İsmet İnönü |
| Başbakan | Şükrü Saraçoğlu Recep Peker Hasan Saka |
| Yerine geldiği | İbrahim Talî Öngören |
| I. Umumî Müfettişi | |
| Görev süresi 11 Haziran 1935 - 18 Haziran 1943 | |
| Başkan | Mustafa Kemal Atatürk İsmet İnönü |
| Başbakan | İsmet İnönü Celal Bayar Refik Saydam |
| Yerine geldiği | |
| Türkiye Millî Eğitim Bakanı | |
| Görev süresi 9 Temmuz 1934 - 9 Haziran 1935 | |
| Başkan | Mustafa Kemal Atatürk |
| Başbakan | İsmet İnönü |
| Yerine geldiği | Saffet Arıkan |
| Yerine gelen | Yusuf Hikmet Bayur |
| Türkiye Büyük Millet Meclisi 4. ve 5. Dönem Milletvekili | |
| Görev süresi 4 Mayıs 1931 - 27 Aralık 1938 | |
| Seçim bölgesi | 1931 – Aydın 1935 – Aydın |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Zeynel Abidin 1890 Niğde, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 1 Ocak 1966 (76 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Partisi | Cumhuriyet Halk Partisi |
| Bitirdiği okul | Mekteb-i Mülkiye |
| Mesleği | Bürokrat, siyasetçi |
Hayatı
Güllü Ahmet Oğullarından Hasan Efendinin oğludur. Anası ise, Niğde'deki 'nin banisi Sungur Bey sülalesine mensuptur. İlk öğrenimini Niğde'de, orta öğrenimini İstanbul'da tamamladıktan sonra girdiği Mülkiye Mektebinden 1910 yılında mezun oldu. 6 Aralık 1910 Tarihinde Maliye Nezareti Varidat Umum Müdürlüğü 4. sınıf Kâtipliğine tayin edildi. 1911'de Konya Maiyet Memurluğu'na gönderildi. Daha sora Niğde Mutasarrıflığı Maiyet memurluğuna gönderildi ise de, I. Dünya Savaşı'nın başlaması üzerine Yedek Subay olarak askere alındı. 1919'da terhis edildikten sonra, önce Malkara kaymakamlığına, ardından Bursa Vilayeti Polis Müdürlüğü'ne tayin edildi. Bir ara Bursa Evkaf Müdürlüğü görevini de üstlendi ve Mudanya kaymakamlığına atandı. Casusluk suçuyla Yunanlar tarafından yakalanarak, İzmir'deki işgal Kuvvetleri Divanı Harbi'ne verildi. Burada müebbet hapis cezasına çarptırılarak Yunanistan'a gönderildi. Yunanistan'da çeşitli hapishanelerde tutuklu-esir olarak kaldıktan sonra, 14 Şubat 1923 tarihinde serbest bırakıldı.
Türkiye'ye dönünce Yalvaç Kaymakamlığına tayin edildi. Sırasıyla Birecik ve Kilis Kaymakamlıklarında bulunduktan sonra, bir süre Mülkiye Müfettişliği yaptı. 1926 yılında Bitlis Valisi oldu. Bunu Muş, Antalya ve Bursa Valilikleri izledi. Bu görevde iken Aydın milletvekili olarak TBMM'ye girdi. 9 Temmuz 1934 - 11 Haziran 1935 tarihleri arasında Maarif Vekilliği (Milli Eğitim Bakanlığı) yaptı.
15 Haziran 1935 gün ve 2777 sayılı Siyasal Bilgiler Okulu Kanununu hazırlayıp, Meclisten geçirerek yürürlüğe girmesini sağladı. Mülkiye'nin, Ankara'ya nakledilerek, modern bir biçim almasında büyük rolü oldu.
1935'te milletvekilliğinden ayrıldı. 1943 yılına kadar Diyarbakır'da I. Genel Müfettiş olarak görev yaptı. Bu görevi sırasında aktif olarak görev aldığı en önemli olay, Dersim olayları olarak da bilinen ve 1937-1938 yıllarında cereyan eden kalkışma olarak göze çarpmaktadır. Sonraki yıllarda "olağanüstü hâl valiliği"ne denk gelecek yetkilerle donanmış olan Genel Müfettişlik makamında oturan Zeynel Abidin Özmen, günümüzde hala tartışılan ve kimi yerel kaynaklar ve devlet arşivinden de anlaşıldığı üzere devletin aşırı güç kullanımını içeren bu süreçte kritik kararlar verdi. Necip Fazıl, Canip Yıldırım ve dönemi inceleyen kimi diğer araştırmacıların da hemfikir olduğu üzere Dersim olaylarında verdiği kararlar ve aldığı aksiyonlar, yetki kullanımındaki aşırılık açısından bugün de hala eleştirilmektedir.
Zeynel Abidin Özmen, 1943'te Trakya Genel Müfettişliğine atandı. Bu müfettişliklerin, 1948'de kaldırılması üzerine 21 Şubat 1948 tarihinde Afyonkarahisar valiliğine tayin edildi. Emekliye ayrıldığı 15 Haziran 1950 tarihine kadar da Afyonkarahisar valisi olarak görev yaptı. 20 Ağustos 1966 tarihinde Mudanya'da öldü.
Dış bağlantılar
- www.yasamoykusu.com'da Zeynel Abidin Özmen 19 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ Cemil Koçak, Umumi Müfettişlikler (1927-1952), İletişim Yayınları, 2010.
- ^ Ayşe Günaysu, “Diyarbakır’ın Soykırım Zenginlerinden Pirinççizadeler” 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Malmisanij, Diyarbekirli Cemilpaşazadeler ve Kürt Milliyetçiliği, İletişim Yayınları, 2004.
- ^ Canip Yıldırım, "Hevsel Bahçesinde Bir Dut Ağacı", İletişim, 2005.
- ^ ‘Dedektif X Bir’ mahlasıyla Necip Fazıl, Büyük Doğu dergisinde yayınlanan “Doğu Faciası” adlı yazı dizisi, 27 Ocak 1950.
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Yusuf Hikmet Bayur | Türkiye Millî Eğitim Bakanı 9 Temmuz 1934 - 9 Haziran 1935 | Sonra gelen: Saffet Arıkan |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zeynel Abidin Ozmen 1890 Nigde 20 Agustos 1966 Mudanya Turk siyasetci Zeynel Abidin OzmenII Trakya Umumi MufettisiGorev suresi 26 Temmuz 1943 21 Subat 1948Cumhurbaskani Ismet InonuBasbakan Sukru Saracoglu Recep Peker Hasan SakaYerine geldigi Ibrahim Tali OngorenI Umumi MufettisiGorev suresi 11 Haziran 1935 18 Haziran 1943Baskan Mustafa Kemal Ataturk Ismet InonuBasbakan Ismet Inonu Celal Bayar Refik SaydamYerine geldigiTurkiye Milli Egitim BakaniGorev suresi 9 Temmuz 1934 9 Haziran 1935Baskan Mustafa Kemal AtaturkBasbakan Ismet InonuYerine geldigi Saffet ArikanYerine gelen Yusuf Hikmet BayurTurkiye Buyuk Millet Meclisi 4 ve 5 Donem MilletvekiliGorev suresi 4 Mayis 1931 27 Aralik 1938Secim bolgesi 1931 Aydin 1935 AydinKisisel bilgilerDogum Zeynel Abidin 1890 Nigde Osmanli ImparatorluguOlum 1 Ocak 1966 76 yasinda Istanbul TurkiyePartisi Cumhuriyet Halk PartisiBitirdigi okul Mekteb i MulkiyeMeslegi Burokrat siyasetciHayatiGullu Ahmet Ogullarindan Hasan Efendinin ogludur Anasi ise Nigde deki nin banisi Sungur Bey sulalesine mensuptur Ilk ogrenimini Nigde de orta ogrenimini Istanbul da tamamladiktan sonra girdigi Mulkiye Mektebinden 1910 yilinda mezun oldu 6 Aralik 1910 Tarihinde Maliye Nezareti Varidat Umum Mudurlugu 4 sinif Katipligine tayin edildi 1911 de Konya Maiyet Memurlugu na gonderildi Daha sora Nigde Mutasarrifligi Maiyet memurluguna gonderildi ise de I Dunya Savasi nin baslamasi uzerine Yedek Subay olarak askere alindi 1919 da terhis edildikten sonra once Malkara kaymakamligina ardindan Bursa Vilayeti Polis Mudurlugu ne tayin edildi Bir ara Bursa Evkaf Mudurlugu gorevini de ustlendi ve Mudanya kaymakamligina atandi Casusluk sucuyla Yunanlar tarafindan yakalanarak Izmir deki isgal Kuvvetleri Divani Harbi ne verildi Burada muebbet hapis cezasina carptirilarak Yunanistan a gonderildi Yunanistan da cesitli hapishanelerde tutuklu esir olarak kaldiktan sonra 14 Subat 1923 tarihinde serbest birakildi Turkiye ye donunce Yalvac Kaymakamligina tayin edildi Sirasiyla Birecik ve Kilis Kaymakamliklarinda bulunduktan sonra bir sure Mulkiye Mufettisligi yapti 1926 yilinda Bitlis Valisi oldu Bunu Mus Antalya ve Bursa Valilikleri izledi Bu gorevde iken Aydin milletvekili olarak TBMM ye girdi 9 Temmuz 1934 11 Haziran 1935 tarihleri arasinda Maarif Vekilligi Milli Egitim Bakanligi yapti 15 Haziran 1935 gun ve 2777 sayili Siyasal Bilgiler Okulu Kanununu hazirlayip Meclisten gecirerek yururluge girmesini sagladi Mulkiye nin Ankara ya nakledilerek modern bir bicim almasinda buyuk rolu oldu 1935 te milletvekilliginden ayrildi 1943 yilina kadar Diyarbakir da I Genel Mufettis olarak gorev yapti Bu gorevi sirasinda aktif olarak gorev aldigi en onemli olay Dersim olaylari olarak da bilinen ve 1937 1938 yillarinda cereyan eden kalkisma olarak goze carpmaktadir Sonraki yillarda olaganustu hal valiligi ne denk gelecek yetkilerle donanmis olan Genel Mufettislik makaminda oturan Zeynel Abidin Ozmen gunumuzde hala tartisilan ve kimi yerel kaynaklar ve devlet arsivinden de anlasildigi uzere devletin asiri guc kullanimini iceren bu surecte kritik kararlar verdi Necip Fazil Canip Yildirim ve donemi inceleyen kimi diger arastirmacilarin da hemfikir oldugu uzere Dersim olaylarinda verdigi kararlar ve aldigi aksiyonlar yetki kullanimindaki asirilik acisindan bugun de hala elestirilmektedir Zeynel Abidin Ozmen 1943 te Trakya Genel Mufettisligine atandi Bu mufettisliklerin 1948 de kaldirilmasi uzerine 21 Subat 1948 tarihinde Afyonkarahisar valiligine tayin edildi Emekliye ayrildigi 15 Haziran 1950 tarihine kadar da Afyonkarahisar valisi olarak gorev yapti 20 Agustos 1966 tarihinde Mudanya da oldu Dis baglantilarwww yasamoykusu com da Zeynel Abidin Ozmen 19 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Cemil Kocak Umumi Mufettislikler 1927 1952 Iletisim Yayinlari 2010 Ayse Gunaysu Diyarbakir in Soykirim Zenginlerinden Pirinccizadeler 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Malmisanij Diyarbekirli Cemilpasazadeler ve Kurt Milliyetciligi Iletisim Yayinlari 2004 Canip Yildirim Hevsel Bahcesinde Bir Dut Agaci Iletisim 2005 Dedektif X Bir mahlasiyla Necip Fazil Buyuk Dogu dergisinde yayinlanan Dogu Faciasi adli yazi dizisi 27 Ocak 1950 Siyasi goreviOnce gelen Yusuf Hikmet Bayur Turkiye Milli Egitim Bakani 9 Temmuz 1934 9 Haziran 1935 Sonra gelen Saffet Arikan