Akdeniz için Birlik (AiB) Avrupa ve Akdeniz Havzası'ndan 43 ülkenin yer aldığı hükûmetler arası bir kuruluştur: Avrupa Birliği'nden 28 üye devlet ve Kuzey Afrika, Orta Doğu ve Güneydoğu Avrupa'dan 15 ortak Akdeniz ülkesini kapsar.
| |||
---|---|---|---|
Arma | |||
Resmî dil(ler) | Arapça, Fransızca, İngilizce | ||
Tarihçe | |||
| |||
Resmî site ufmsecretariat.org |
Birlik, 1995'te kurulan ve Barselona Süreci olarak bilinen Avrupa-Akdeniz Ortaklığı'nı güçlendirme amacıyla Temmuz 2008'de Akdeniz için Paris Zirvesi’nde oluşturulmuştur.
Birliğin amacı, Akdeniz bölgesi genelinde istikrar ve entegrasyonu teşvik etmektir. Birlik, Akdeniz'in iki kıyısı arasında ortak mülkiyet, ortak karar alma ve ortak sorumluluk prensipleri temelinde bölgesel stratejik meselelerin tartışılması için bir forum teşkil eder. Başlıca amacı, ülkelerin sosyoekonomik kalkınmasını desteklemek ve bölgede istikrar sağlamak üzere Akdeniz bölgesinde hem Kuzey-Güney hem de Güney-Güney entegrasyonunu artırmaktır. Kuruluş, yürüttüğü eylemlerle insani kalkınmayı teşvik etmek ve sürdürülebilir kalkınmayı desteklemek şeklinde iki temel dayanağa odaklanmaktadır. Birlik bu amaçla, kırk üç ülkenin ortak aldığı karar doğrultusunda farklı ölçeklerdeki bölgesel projeleri ve girişimleri belirleyip desteklemekte ve etiketlemektedir. Bu proje ve girişimler, AiB Üye Devletleri'nin denetiminde 6 faaliyet sektörüne odaklanmaktadır:
- İş Geliştirme
- Yüksek Eğitim ve Araştırma
- Sosyal ve Sivil İşler
- Enerji ve İklimle İlgili Eylemler
- Ulaşım ve Kentsel Gelişim
- Su ve Çevre
Akdeniz için Birlik'in Kuruluşu
Akdeniz için Paris Zirvesi'nde (13 Temmuz 2008), Avrupa-Akdeniz bölgesinden 43 Devlet ve Hükûmet Başkanı, Barselona Süreci: Akdeniz için Birlik'i kurma kararı aldı. Birlik, yeni üyelerle ve geliştirilmiş bir kurumsal yapıyla Avrupa-Akdeniz Ortaklığı'nın şu amacı taşıyan yeni bir aşaması olarak sunuldu: "çok katmanlı ilişkileri iyileştirmek, sürecin ortak mülkiyetini artırmak, yönetimi eşit temeller üzerine oturtmak ve bunu vatandaşlar açısından daha görünür nitelikte somut projelere dönüştürmek. Şimdi, Barselona Süreci'ne yeni ve sürekli bir ivme kazandırma zamanı. Barselona Deklarasyonu'nun hedeflerini somut sonuçlara dönüştürmek için şimdi daha fazla katılım ve yeni kolaylaştırıcılar gerekiyor."
Paris Zirvesi, Nicolas Sarkozy için diplomatik bir başarı olarak görüldü.Fransa Cumhurbaşkanı, Fas ve Ürdün kralları hariç olmak üzere 43 Avrupa-Akdeniz ülkesinin Devlet ve Hükûmet Başkanlarını Paris'te bir araya getirmeyi başarmıştı.
Kasım 2008'de Marsilya'da düzenlenen Avrupa-Akdeniz Dışişleri Bakanları Konferansı'nda, Bakanlar girişimin adını "Akdeniz için Birlik" olarak kısaltmaya karar verdiler.
Bu toplantı; AiB'nin kurumsal yapısını ve nasıl yürütüleceğine ilişkin prensipleri belirleyerek Paris Deklarasyonu'nu tamamlayan yeni bir ortak deklarasyonla sonuçlandı. Başkanlığın bir AB üye ülkesi ve bir Akdeniz ülkesi ortağı tarafından ortak şekilde üstlenileceği dönüşümlü eş başkanlık sistemi oluşturuldu. Fransa ve Mısır eş başkanlık görevini üstlenen ilk ülkeler oldular. Arap Birliği'nin tüm toplantılarda bulunması kurallara yazılı olarak eklendi. Ayrı bir yasal statüye ve kendi mevzuatına sahip bir sekreterlik oluşturuldu. Bu sekreterliğin genel merkezi Barselona'da kuruldu.
Akdeniz için Birlik'in Avrupa-Akdeniz Ortaklığı'nın yeni bir aşaması olarak kurulması, Birlik'in bölge genelinde "barışı, istikrarı ve refahı" desteklemeyi amaçlayan Barselona Müktesebatı'nı kabul ettiği ve buna bağlı kalmayı taahhüt ettiği anlamına gelmektedir (Barselona, 2). Dolayısıyla, Barselona Süreci çerçevesinde on üç yıl boyunca geliştirilen işbirliğinin dört bölümü geçerliliğini korumaktadır:
- Politika ve Güvenlik
- Ekonomi ve Ticaret
- Sosyokültürel
- Adalet ve İçişleri. Bu dördüncü bölüm, 2005'te Barselona'da düzenlenen Avrupa-Akdeniz Zirvesi'nin 10. Yılı kapsamında dahil edildi.
İlk olarak 1995'te Barselona Konferansı'nda önerildiği şekilde 2010'a kadar (ve sonrasında da) Avrupa-Akdeniz bölgesinde bir Serbest Ticaret Alanı oluşturma hedefi, 2008 Paris Zirvesi'nde de desteklendi.
Bu dört işbirliği bölümüne ek olarak, Kasım 2008'de Marsilya'da bir araya gelen 43 Dışişleri Bakanı, Avrupa-Akdeniz bölgesinin özel ihtiyaçlarını hedefleyen ve Ortaklığın görünürlüğünü artıracak altı somut proje belirledi:
- Akdeniz'deki kirliliğin giderilmesi. Bu kapsamlı proje, iyi çevre yönetimini, içme suyuna erişimi, su yönetimini, kirliliğin azaltılmasını ve Akdeniz'de biyolojik çeşitliliğin korunmasını hedefleyen birçok girişimi kapsamaktadır.
- Deniz ve karayolu otobanları. Bu projenin amacı, limanları iyileştirmenin yanı sıra otoban ve demiryolları inşa ederek Avrupa-Akdeniz bölgesinde mal ve insan dolaşımını artırmak ve geliştirmektir. Özellikle Paris ve Marsilya Deklarasyonları, Fas, Cezayir ve Tunus'u birbirine bağlayan bir Trans-Mağrip demiryolu ve otoban sistemlerinin inşasını ele almaktadır.
- Sivil koruma. Sivil koruma projesi, doğal ve insandan kaynaklanan afetlere karşı daha iyi önlem, hazırlık ve müdahale geliştirmeyi amaçlamaktadır. Nihai hedef, "Akdeniz Ortak Ülkelerini dereceli olarak Avrupa Sivil Koruma Mekanizması'na yaklaştırmaktır".
- Alternatif enerjiler: Akdeniz güneş enerjisi planı. Bu projenin amacı, yenilenebilir enerjilerin üretilmesini ve kullanımını teşvik etmektir. Daha detaylı bir açıklamayla, proje Akdeniz ortak ülkelerini güneş enerjisi üreticilerine dönüştürmeyi, ardından üretilen elektriğin Avrupa-Akdeniz bölgesi genelinde dolaşımının sağlanmasını hedeflemektedir.[4] Bu bağlamda, birlik ve Dii endüstriyel girişimi Mayıs 2012'de "Akdeniz Güneş Enerjisi Planı" ve "Desert Power 2050" (Çöl Enerjisi 2050) adlı uzun vadeli stratejilerinin geliştirilmesini kapsayan, geleceğe dönük işbirliğine yönelik bir Mutabakat Anlaşması imzalamıştır. Marakeş'teki imza töreninde Birliğin Genel Sekreteri bu yeni ortaklığın "Akdeniz Güneş Enerjisi Planı'nın uygulanması için temel bir adım" olduğunu vurgulamıştır.
- Yüksek eğitim ve araştırma: Avrupa-Akdeniz Üniversitesi. Haziran 2008'de Piran, Slovenya'da yüksek lisans programları sunan Slovenya Avrupa-Akdeniz Üniversitesi kuruldu. 2008'de Marsilya'da bir araya gelen Dışişleri Bakanları ayrıca Fes, Fas'ta Fas Avrupa-Akdeniz Üniversitesi (Euromed-UM) adlı bir Avrupa-Akdeniz Üniversitesi'nin daha kurulmasına karar verdiler. Fes üniversitesinin açılmasına ilişkin karar Haziran 2012'de duyuruldu. 2008 Paris Zirvesi'nde, 43 Devlet ve Hükûmet Başkanı bu projenin amacının Akdeniz'de yüksek eğitimi ve bilimsel araştırmaları desteklemek, ayrıca gelecekte bir "Avrupa-Akdeniz Yüksek Eğitim, Bilim ve Araştırma Alanı" kurmak olduğu konusunda fikir birliğine vardılar.
- · Akdeniz iş geliştirme girişimi. Girişimin amacı, "işletmelerin ihtiyaçlarını değerlendirerek, politika çözümleri belirleyerek ve bu kuruluşlara teknik destek ve mali enstrümanlar şeklinde kaynaklar sağlayarak" Akdeniz ortak ülkelerindeki küçük ve orta ölçekli işletmeleri desteklemektir.
2008-2010: İlk yıllar
Siyasi diyaloğu en üst seviyede desteklemek için iki yılda bir devlet ve hükûmet başkanlarının bir araya geldiği bir zirve toplantısı yapılması kararlaştırıldı. Paris Deklarasyonu'na göre:
- Bu zirveler Avrupa-Akdeniz bölgesinin durumu ve zorluklarını ele alan, Ortaklığın çalışmalarını değerlendiren ve iki yıllık çalışma planını onaylayan ortak bir deklarasyonla sonuçlanacaktı;
- Dışişleri Bakanları zirve deklarasyonunun uygulanmasını takip etmek ve sonraki zirvelerin gündemini hazırlamak için her yıl bir araya gelecekti ve
- Zirvelerin düzenleneceği ülke oybirliğiyle belirlenecek, ev sahibi ülke AB ile Akdeniz ülkeleri arasından dönüşümlü olarak seçilecekti.
İlk zirve toplantısı Temmuz 2008'de Paris'te gerçekleştirildi. İkinci zirve toplantısı Temmuz 2010'da AB ülkesi olmayan bir ülkede gerçekleştirilecekti, fakat Avrupa-Akdeniz ülkeleri zirvenin bunun yerine 7 Haziran 2010'da AB'den İspanya'nın başkanlığında, Barselona'da yapılmasına karar verdiler. Ancak 20 Mayıs'ta Mısır ve Fransa eş başkanlığı İspanya ile birlikte zirveyi erteleme kararı aldı; bu hamlenin amacını, İsrail ile Filistin Yönetimi arasında o ay başlayan dolaylı görüşmelere daha fazla zaman tanımak olarak açıkladılar. Buna karşın İspanyol medyası, İsrail Dışişleri Bakanı Avigdor Lieberman'ın zirveden önceki Dışişleri Bakanları konferansına katılması halinde zirveyi boykot etme tehditlerinden ötürü, zirvenin ertelenmesinden Arapları suçladı.
Paris Zirvesi sırasında eş başkanlığı, AB başkanlığından sorumlu olan Fransa ve Mısır paylaşmaktaydı. O günden bu yana Fransa, Mısır'ın yanında eş başkanlığı elinde tutmaya devam etmek için AB'nin farklı dönüşümlü başkanlıklarıyla (Çek Cumhuriyeti, İsveç ve İspanya) anlaşmalar imzalıyordu. Eş başkanlığın ikinci Akdeniz için Birlik Zirvesi'nde yenilenmesi gerekiyordu. Ancak zirvenin iki kez ertelenmesine bağlı olarak eş başkanlığı hangi ülkelerin devralacağına karar verme şansı bulunamamıştı.
Sekreterliğin mevzuatının onaylanmasında yaşanan gecikmenin sorumlusu Türkiye ile Kıbrıs arasındaki anlaşmazlık oldu. Sekreterliğin çalışmaya başlaması için son tarih Marsilya Deklarasyonu'nda Mayıs 2009 olarak belirlendiği halde, bu mevzuat ancak Mart 2010'da onaylandı. Paris Zirvesi'nde Devlet ve Hükûmet Başkanları Yunanistan, İsrail, İtalya, Malta ve Filistin Yönetimi'nden olmak üzere beş Genel Sekreter Vekili belirlemeye karar verdiler. Türkiye'nin Genel Sekreter Vekili çıkarma arzusu ve Kıbrıs'ın bunu reddetmesi, aylar süren müzakerelere neden oldu. Müzakereler Kıbrıs'ın oluşturulan altıncı Genel Sekreter Vekilliği görevinin bir Türk vatandaşına verilmesini kabul etmesiyle son buldu.
Arap-İsrail anlaşmazlığı, ciddiyeti nedeniyle Akdeniz için Birlik'i en derinden etkileyen sorunlardan biridir. İsrail ile Gazze arasında Aralık 2008'den Ocak 2009'a kadar süren silahlı çatışmaların sonucu olarak, Arap Grubu üst düzeyde bir araya gelmeyi reddetti ve böylece 2009'un ilk yarısında yapılması planlanan tüm bakanlar toplantılarını engellemiş oldu. Bunun yanı sıra, Arap Dışişleri Bakanlarının İsrail Dışişleri Bakanı Avigdor Lieberman ile bir araya gelmeyi reddetmeleri, Kasım 2009 ve Haziran 2010'da yapılacak iki bakanlar toplantısının da iptal edilmesine yol açtı. Akdeniz için Birlik'in sektörel toplantıları da İsrail'in işgali altındaki Filistinli sivil nüfusa yönelik eylemlerinden etkilendi. Nisan 2010'da Barselona'da düzenlenen Su konulu Avrupa-Akdeniz bakanlar toplantısında, Filistinlilerin, Suriyelilerin ve Lübnanlıların hak iddia ettiği bölgelere "işgal edilmiş bölgeler" mi yoksa "işgal altındaki bölgeler" mi denileceğine ilişkin terminolojik bir anlaşmazlık yüzünden Su Stratejisi onaylanmadı Yüksek eğitim ve tarım konulu diğer iki bakanlık toplantısı da aynı anlaşmazlık nedeniyle iptal edilmek zorunda kaldı.
İlk ertelemenin ardından hem Fransa hem de İspanya, ertelenen zirvenin bir parçası olarak, ABD'nin gözetimi altında İsrail ile Filistin Yönetimi arasında barış görüşmeleri düzenlemeyi amaçladıklarını duyurdu. Eylül ayında ABD Başkanı Barack Obama bu amaçla zirveye davet edildi. O zaman 21 Kasım 2010'da Barselona'da düzenlenmesi planlanan zirve, Nicolas Sarkozy'ye göre "müzakereleri desteklemek için bir vesileydi."
Gelgelelim, barış görüşmeleri Kasım 2010'un başında durakladı ve Mısırlı eş başkan zirvenin ancak İsrail'in müzakerelerin kaldığı yerden devam etmesini sağlayacak bir jest yapmasıyla gerçekleştirilebileceği şartını koştu. Bazı uzmanlara göre Benjamin Netanyahu'nun Doğu Kudüs'te 300 yeni konutun inşa edileceğini duyurması, 21 Kasım'da zirvenin gerçekleştirilmesine dair tüm olasılıklara son verdi. İki eş başkan ve İspanya, 15 Kasım'da Orta Doğu Barış Süreci'nin duraklamasının "memnun edici bir katılıma" engel olacağını öne sürerek zirveyi belirsiz bir tarihe ertelemeye karar verdi.
2009'daki mali ve politik durumdan ötürü hız kesen AiB'ye, Genel Sekreterliğin kurulmasına ilişkin müzakerelerin sonuçlanması ve Genel Sekreterliğin 4 Mart 2010'da Barselona'da özel olarak yenilenen Palau de Pedralbes'de resmi olarak açılması üzerine Mart 2010'da kararlı bir şekilde hız kazandırıldı.
Fas'ın Avrupa Birliği Büyükelçisi Eneko Landaburu, Eylül 2010'da Akdeniz için Birlik'e "inancının olmadığı" açıklamasını yaptı. Landaburu'ya göre, Araplar arasındaki bölünme "güçlü bir bölgeler arası politikanın uygulanmasına olanak vermiyor" ve 43 ülkeden oluşan bu iddialı projeyi geride bırakarak karşılıklı ilişkilere odaklanılmasını gerektiriyordu.
2011-bugün
22 Haziran 2011'de, AiB ilk projesi olan Gazze'de deniz suyu arıtma tesisinin kuruluşunu etiketledi.
2012'de AiB'nin 43 ülke tarafından ulaşım, eğitim, su ve kalkınma şirketleri gibi sektörel alanlarda etiketlenmiş toplam 13 projesi vardı.
Ocak 2012'de, Genel Sekreter Yusuf Amrani, Benkirane hükûmetinde Dışişleri ve İşbirliği Bakanı'na Delege Bakan olarak görevlendirildi. Onun yerini ise Faslı diplomat Fathallah Sijilmassi aldı.
2013'te, Akdeniz için Birlik ilk projelerini başlattı:
- 30 Nisan: İş kurucusu olarak genç kadınlar
- 28 Mayıs: Akdeniz alanında Su Yönetimi ve Finansmanı
- 17 Haziran: LogismedTA (Avrupa-Akdeniz Lojistik Platformları Ağının Geliştirilmesine İlişkin Program Kapsamında Eğitim Faaliyetleri)
2013 ile 2017 arasında, AiB Üye Devletlerinin bakanlarının katılımıyla on iki sektörel bakanlık toplantısı gerçekleştirildi:
- Toplum içinde kadınların rolünü güçlendirme konulu AiB Bakanlar Toplantısı - Eylül 2013
- Ulaşım konulu AiB Bakanlar Toplantısı - Kasım 2013
- Enerji konulu AiB Bakanlar Toplantısı - Aralık 2013
- Endüstriyel işbirliği konulu AiB Bakanlar Toplantısı - Şubat 2014
- Çevre ve iklim değişikliği konulu AiB Bakanlar Toplantısı - Mayıs 2014
- Dijital Ekonomi konulu AiB Bakanlar Toplantısı - Eylül 2014
- Mavi Ekonomi konulu AiB Bakanlar Toplantısı - Kasım 2015
- Bölgesel İşbirliği ve Planlama konulu AiB Bakanlar Toplantısı - Haziran 2016
- İstihdam ve İşgücü konulu AiB Bakanlar Toplantısı - Eylül 2016
- Enerji konulu AiB Bakanlar Toplantısı - Aralık 2016
- Su konulu AiB Bakanlar Toplantısı - Nisan 2017
- Kentsel Gelişim konulu AiB Bakanlar Toplantısı - Mayıs 2017
2015'te, AiB toplam 37 etiketlenmiş projeye sahipti. Bunların 19'u uygulama aşamasındaydı.[AP2] 18 Kasım 2015'te, Avrupa Dış Eylem Servisi tarafından yayınlanıp 14 Aralık'ta Avrupa Konseyi tarafından onaylanan Avrupa Komşuluk Politikası (ENP) üzerine yapılan incelemede, AiB entegrasyon ve bölgesel işbirliği için itici güç olarak konumlandırıldı.
26 Kasım 2015'te, Barselona Deklarasyonu'nun 20. yıldönümü vesilesiyle, AiB eş başkanlarının, Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı ve Avrupa Birliği Genel Dış Politika ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini'nin ve Ürdün Krallığı Dışişleri Bakanı Nasser Judeh'in girişimiyle Barselona'da AiB çerçevesinde bölgesel işbirliğini geliştirmeye ilişkin politik taahhüdün yenilenmesi amacıyla AiB ülkelerinin Dışişleri Bakanlarının bir araya geldiği gayriresmî bir toplantı düzenlendi.
14 Aralık 2015'te Birleşmiş Milletler Genel Meclisi, Akdeniz için Birlik'e gözlemci statüsünü veren A/70/124 sayılı Kararı kabul etti.
Şubat 2016'da, AiB etiketli “Başarı için Beceriler” projesi Ürdün ve Fas'taki eğitim faaliyetlerini başarıyla tamamlayarak yüksek bir oranda işe yerleştirme gerçekleştirdi. Ürdün ve Fas'ta iş arayanlar arasında işe yerleştirme oranının (115 mezun) %49 olduğu tahmin ediliyor; katılımcıların %6'sı ise stajyerlik pozisyonlarına yerleştirildi.
12 Mart 2016'da, AiB'ye Akdeniz bölgesinde Evrensel Değerler ve İnsan Hakları konusunda yaptığı çalışmalar nedeniyle prestijli Agrupación Española de Fomento Europeo (AEFE) Onur Nişanı verildi.
2 Haziran 2016'da AiB, AB Komisyonu Üyesi Johannes Hahn ve Ürdün İşbirliği ve Planlama Bakanı Imad N. Fakhoury'nin daveti üzerine ilk kez Akdeniz için Birlik Bölgesel İşbirliği ve Planlama Bakanlar Toplantısı gerçekleştirildi.
Bakanlar, gereken kapsayıcı büyüme ve istihdam için olanaklar sağlamanın bir yolu olarak bölgedeki ülkeler arasında ekonomik entegrasyonu güçlendirmeye ihtiyaç olduğunu belirttiler. Bu hususta Akdeniz için Birlik'in oynadığı hayati rolü vurgulayarak, bölge genelindeki projelerin teşvik edilmesi de dahil olmak üzere, AiB Sekreterliği'nin bölgesel işbirliği ve entegrasyondaki ilerlemeyi kolaylaştırmaya yardımcı olmak amacıyla yürüttüğü çalışmaları memnuniyetle karşıladılar.
18-19 Temmuz 2016'da, AiB Tanca bölgesinin kurumsal ortağı olarak MedCOP İklim Konferansı 2016'ya aktif şekilde katılım sağladı. MedCOP İklim Konferansı 2016; iklim sorunları üzerinde çalışan Akdeniz gençler ağının oluşturulması, bölgedeki iklim projelerine yönelik finansmanı daha verimli hale getirmek amacıyla İklim Finansı İşbirliği Bölgesel Komitesi'nin kuruluşu ve Schneider Electric'in AiB Enerji Üniversitesi'ni açması gibi, bir Akdeniz iklim gündeminin formüle edilmesine yardımcı olacak, AiB tarafından desteklenen çeşitli girişim ve projelerin sunulduğu bir forum sağladı.
10-11 Ekim 2016'da, AiB Sekreterliği Barselona'da Kadınların Güçlendirilmesi konulu Üst Düzey Konferansların üçüncüsünü düzenledi. Bu konferans 2014 ve 2015'teki konferansları izliyor ve 2017'nin sonlarında gerçekleştirilmesi planlanan Toplum İçinde Kadınların Rolünü Güçlendirme konulu Dördüncü AiB Bakanlar Konferansı'na hazırlık niteliği taşıyordu. Konferans, 30'dan fazla ülkeden 250 katılımcının Akdeniz'deki mevcut zorluklara bir yanıt olarak kadınların temel katkılarına yatırım yapma ihtiyacını vurguladığı bölgesel bir diyalog forumu oldu.
AiB Paris Bakanlık Deklarasyonu tarafından sunulan talebin ardından Kadınların Toplum İçindeki Rolünü Güçlendirme konusunda bir rapor hazırlandı. Talep, “bir Avrupa-Akdeniz forumu olarak etkili bir takip mekanizması oluşturulmasına ve kadınlarla ilgili politikalar, mevzuat ve bunların uygulanması konusunda etkili bir diyaloğun sağlanmasına” yönelikti.
1 Kasım 2016'da, AiB “Bizerte Gölü'nün Kirliliğe Karşı Korunmasına Yönelik Entegre Program”ı Bizerte, Tunus'ta resmi olarak başlattı. Etkinlik Tunus Başbakanı Yusuf Şahid, Avrupa Birliği Genel Dış Politika ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi ve Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Federica Mogherini ve Akdeniz için Birlik Genel Sekreteri Fathallah Sijilmassi'nin katılımıyla gerçekleştirildi. 5 yıllık bir süre içinde toplam 90 milyon Euro'yu aşkın bir bütçeyle yürütülecek olan program, kuzey Tunus'taki Bizerte Gölü’nün temizlenmesi çalışmalarına katkıda bulunarak çevredeki nüfusların yaşam koşullarını iyileştirecek ve Akdeniz'in tamamını etkileyen başlıca kirlenme kaynaklarını azaltacak. Proje, Avrupa Yatırım Bankası ve Avrupa Komisyonu'nun yanı sıra Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası gibi uluslararası finans kuruluşları tarafından destekleniyor.
Kasım 2016'da, AiB Sekreterliği COP22 sırasında Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi'nin (UNFCCC) resmi gözlemcisi oldu ve aynı zamanda Avrupa-Akdeniz bölgesinde Paris Anlaşması'nın hedeflerine ulaşılmasına yardımcı olmayı amaçlayan belirli bölgesel girişim ve projelerin başlatılmasında aktif şekilde yer aldı.
23 Ocak 2017'de, Akdeniz için Birlik Üye Devletleri, 23-24 Ocak 2017'de Barselona'da “Akdeniz Harekete Geçiyor: İstikrar ve Kalkınma için Gençlik” temasıyla gerçekleştirilen ikinci Bölgesel AiB Forumu'nda AiB eylem yol haritasını destekleyerek Akdeniz'de bölgesel işbirliğini güçlendirmeye yönelik güçlü bir politik taahhütte bulundular Bu Yol Haritası aşağıdaki dört eylem alanına odaklanmaktadır:
- AiB üyeleri arasında politik diyaloğun geliştirilmesi;
- AiB faaliyetlerinin bölgesel istikrar ve insani kalkınmaya katkıda bulunmasını sağlamak;
- Bölgesel entegrasyonu güçlendirmek;
- Eyleme geçmek için AiB'nin kapasitesini birleştirmek.
22 Şubat 2017'de, Akdeniz için Birlik (AiB) Sekreterliği ve İsveç Uluslararası Kalkınma Ajansı (Sida), bölgede daha sürdürülebilir ve kapsayıcı bir kalkınma sağlamak için AiB faaliyetlerinin desteklenmesi amacıyla 6,5 milyon Euro değerinde çok yıllık bir finans anlaşması imzaladı.
10 Nisan 2017'de, Kıbrıs, Fransa, Yunanistan, İtalya, Malta, Portekiz ve İspanya'nın Devlet veya Hükûmet Başkanları Madrid'deki 3. Güney Avrupa Birliği Ülkeleri Zirvesi'nde bir araya gelerek Akdeniz için Birlik'e sağlayacakları desteği yeniden tasdik ettiler ve Birlik'in, “mevcut zorluklarımızı etkili bir şekilde ve toplu olarak ele almak için ortak bölgesel gündemimizin yönetiminde ortak mülkiyetin bir ifadesi olarak, Avrupa-Akdeniz bölgesel işbirliğinin konsolidasyonunda merkezi bir rol oynadığını” vurguladılar.
2017'de, değeri 5,3 milyar Euro'nun üzerinde olan 47 bölgesel işbirliği projesi, 43 Üye Devletin oybirliğiyle sağladığı destekle AiB etiketiyle uyumlu hale getirildi. Projelerin uygulanması hız kazanmaktadır ve projeler uygulandıkları yerlerde olumlu sonuçlar vermektedir.
Hedefler ve somut projeler
Akdeniz için Birlik'in başlıca amacı, bölgesel diyalog ve bölgeye yönelik somut ve yapısal projelerin uygulanmasıyla Avrupa-Akdeniz bölgesinde işbirliğini ve entegrasyonu artırmaktır. AiB'nin desteklediği projeler, her ülkenin istediğinde onaylanmış projelerde yer almasına olanak veren değişken geometri prensibine uyar.
Bölgesel diyalog
AiB, yalnızca tek bir ülkenin durumunda değil, bir bütün olarak bölgesel entegrasyon üzerinde bir etki sağlamak için ortak bir Akdeniz gündeminin oluşturulmasına ön ayak olarak, 2004'te oluşturulan Avrupa Komşuluk Politikası karşılıklı çalışmasını[81] ve AiB üye devletlerinin kalkınma politikalarını tamamlamaktadır.
43 üyeye sahip olan AiB, bölgesel önceliklerin belirlenmesi ve bölgenin karşılaştığı başlıca zorluklara ilişkin deneyimlerin paylaşılması için merkezi bir platform görevi görmektedir.[82]
AiB Sekreterliği, bölgesel ve alt bölgesel sektörel diyalog forumları ve takip faaliyetleriyle politik düzeyde alınan kararları uygulamakta; böylece Bakanlık taahhütlerinin takibini sağlamakta ve bölgesel işbirliğini desteklemeye yönelik girişimleri teşvik etmektedir.
Bu amaca ulaşmaya yönelik çalışmalar, diğer kuruluşlar ve bölgesel işbirliği forumlarının (Arap Birliği, Arap Mağrip Birliği) yanı sıra AiB'nin de aktif bir şekilde ilişki içinde olduğu 5+5 Diyaloğu gibi alt bölgesel işbirliği forumlarıyla birlikte yürütülmektedir.[83]
Yapılandırılmış bölgesel diyalog forumları; parlamenterler ve uluslararası kuruluşların temsilcileri, kâr amacı gütmeyen kuruluşlar, sivil toplum kuruluşları, uluslararası finans kuruluşları, kalkınma ajansları, endüstri ve özel sektör, üniversiteler ve düşünce kuruluşları da dahil olmak üzere Akdeniz genelinden 20.000'den fazla paydaşın katılımıyla gerçekleştirilmektedir.
2013'ten bu yana, AB ve Ürdün'ün Eş Başkanlığında Akdeniz gündeminin temel sektörlerine ilişkin on iki bakanlar toplantısı düzenlendi:
- Toplum içinde kadınların rolünü güçlendirme konulu Bakanlar Toplantısı, Paris, 12 Eylül 2013
- Ulaşım Konulu Bakanlar Toplantısı, Brüksel, 14 Kasım 2013
- Enerji Konulu Bakanlar Toplantısı, Brüksel, 11 Aralık 2013
- Endüstriyel İşbirliği Konulu Bakanlar Toplantısı, Brüksel, 19-20 Şubat 2014
- Çevre ve İklim Değişikliği Konulu Bakanlar Toplantısı, Atina, 12-13 Mayıs 2014
- Dijital Ekonomi Konulu Bakanlar Toplantısı, Brüksel, 30 Eylül 2014
- Mavi Ekonomi Konulu Bakanlar Toplantısı, Brüksel, 17 Kasım 2015
- Bölgesel İşbirliği ve Planlama Konulu Bakanlar Toplantısı, Ölü Deniz, Ürdün, 2 Haziran 2016
- İstihdam ve İşgücü Konulu Bakanlar Toplantısı, Ölü Deniz, Ürdün, 26 Eylül 2016
- Enerji Konulu Bakanlar Toplantısı, Roma, 1 Aralık 2016
- Su Konulu Bakanlar Toplantısı, Valetta, Malta, 27 Nisan 2017
- Kentsel Gelişim Konulu Bakanlar Toplantısı, Kahire, 22 Mayıs 2017
*Mart 2015'te, Parlamentolar Arası Genel Dış Politika ve Güvenlik Politikası ile Genel Güvenlik ve Savunma Politikası Konferansı nihai kararlarında[84] AiB'yi "bölgedeki en etkili ve çok yönlü işbirliği forumu" olarak tanımladı.
Mayıs 2016'da, AiB Parlamenterler Meclisi, 12. Genel Kurul Toplantısı'nın nihai deklarasyonunda “AiB'nin Akdeniz'de işbirliği ve bölgesel entegrasyonu teşvik etme konusunda oynadığı öncü niteliğindeki rolün önemini […]” belirtti.
Ocak 2017'de, 43 Üye Devletin Dışişleri Bakanlarının bir araya geldiği ikinci AiB Bölgesel Forumu'nda Avrupa Birliği Genel Dış Politika ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi ve Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Federica Mogherini şu açıklamayı yaptı: “Hepimiz bu entegrasyon eksikliği, gerginlik ve anlaşmazlık döngüsünü kırıp Akdeniz için Birlik sayesinde son derece somut eylem alanlarında daha fazla politik diyaloğa ve daha fazla bölgesel entegrasyonel işbirliğine uyumlu bir şekilde yatırım yapmayı amaçlıyoruz.”
Bölgesel projeler
AiB, etiketleme süreciyle vatandaşların hayatları üzerinde doğrudan bir etki yaratabilecek genel bölgesel sorunları ele alan projelere destek vermektedir. AiB etiketi, seçilen projeler için bölgesel bilinirlik ve görünürlük sağlanmasını garanti eder. Ayrıca, AiB'nin finans ortakları ağı sayesinde projelerin finansman olanaklarına erişmelerini sağlar.
AiB'nin sağladığı başlıca katma değer, politika boyutuyla politikanın operasyonel bir şekilde yerinde uygulanan somut projelere dönüştürülmesi arasında oluşan karşılıklı ilişkide yatar. Bu ilişki, çok paydaşlı bir yaklaşımla ilgili politikaların tanımlanmasını da destekler. Yerinde uygulanan projelerin benimsenmesi, “değişken geometri” prensibine uygun şekilde, daha az sayıda ülkenin, tüm ülkelerin onayıyla ortak bir çıkara hizmet eden projelerde işbirliği yapmaya ve bu tür projelere katılım sağlamaya karar verebileceği bir esneklik düzeyi sunar.
Aralık 2015'te 37 proje AiB tarafından etiketlendi.[85] Temmuz 2017 itibarıyla 45'ten fazla proje AiB etiketine sahip oldu:[86]
İnsani kalkınma
AiB, paydaşlarla gerçekleştirilen bir danışma sürecinin ardından 2013 yılında, bölgede istihdam edilebilirlik, aracılık hizmetleri ve istihdam yaratma gibi alanlar bakımından müdahale önceliklerini belirleyen ve bu kapsamda belirli projeler geliştirilen bölgesel bir girişim (Med4Jobs) başlattı.
2015 itibarıyla, AiB sekreterliği gençlerin istihdam edilebilirliği ve kapsayıcı büyüme zorluklarını ele alan 13 projeyi etiketlemişti. Politik yetki ve bölgesel diyaloglarda ifade edilen öncelikler çerçevesine oturan bu projeler, çoğu genç insanlar olmak üzere 200.000 lehtarı hedeflemekte ve 1.000'den fazla küçük ve orta ölçekli özel işletmeyi kapsamaktadır.
AiB Kadınların Güçlendirilmesi konusunda da Avrupa-Akdeniz bölgesinde 50.000'den fazla kadının yararlanacağı, 1.000'den fazla paydaşın katılımıyla gerçekleştirilecek, 127 milyon Euro'yu aşkın bir bütçeye sahip 10 projeyi etiketledi.[96]
Gençlerin İstihdam Edilebilirliği ve Kadınların Güçlendirilmesi konularına özellikle odaklanılması, AiB'nin bölgede istikrar ve güvenlik sağlamanın önündeki en temel meseleye yönelik olarak bölgedeki insan sermayesini güçlendirme hedefine uygundur.
Temmuz 2017 itibarıyla, AiB bölgesel İnsani Kalkınma temelini ele alan 26 projeyi etiketledi
İş geliştirme
- Gençlerin İstihdam Edilebilirliğini ve Girişimcilik Becerilerini Artırma - Maharat MED
- Akdeniz Girişimcilik Ağı
- Güney ve Doğu Akdeniz Ülkelerinde Mobil Finans Hizmetleriyle Finansal Erişimi Teşvik Etme
- Güney Akdeniz'de Kültürel ve Yaratıcı Sektörlerin ve Grupların Geliştirilmesine Yönelik Bölgesel Bir Platformun Kurulması
- Girişimci Nesil
- EDILE - Kapsayıcı ve Yerel Güçlendirme Yoluyla Ekonomik Kalkınma[87]
- EMIPO - EUROMED Yatırım Teşviki ve Gözlemevi[88]
- EMDC - Avrupa-Akdeniz Mikro, Küçük ve Orta Ölçekli İşletme Geliştirme Merkezi
- Agadir SME Programı - Agadir Anlaşması üye ülkelerinde KOBİ'lerin rekabet edebilirliğini ve ticareti destekleme
- YouMatch - “Alet Kutusu Projesi”: Orta Doğu ve Kuzey Afrika (ODKA) bölgesinde gençlere odaklanan, yenilikçi işgücü pazarı hizmetleri için talebe bağlı bir alet kutusunun geliştirilmesi ve uygulanması
Yüksek eğitim ve araştırma
- MedNC - Akdeniz Yeni Şans Ağı
- HOMERe - Akdeniz Yönetici İşe Alımı için Yüksek Fırsat
- Gıda Güvenliği ve Kırsal Kalkınma Üzerine Yüksek Eğitim
- EMUNI Yüksek Lisans Programları
- Üç alanda EMUNI Doktora Araştırma Programı
- Risk Bilimi Alanında Yüksek Lisans Çalışma Programı
- Fes Avrupa-Akdeniz Üniversitesi[92]
- Doğu Akdeniz Uluslararası Okulu (EMIS)
Sosyal ve sivil işler
- WOMED: "Yeni nesil liderler"
- CEED GROW: Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Büyütme ve Ölçeklendirme
- Sorumlu Vatandaşlar Oluşturma - Özellikle kız çocukları ve kadınlara karşı okul içi şiddeti önlemeye yönelik vatandaşlık eğitimini teşvik etme
- Kadınların Güçlendirilmesini Geliştirme
- Başarı için Beceriler - Kadınlar için İstihdam Edilebilirlik Becerileri
- İş Kurucusu Olarak Genç Kadınlar
- Orta Doğu ve Kuzey Afrika (ODKA) bölgesinde kapsayıcı ve sürdürülebilir endüstriyel kalkınma için kadınların güçlendirilmesini teşvik etme[93]
- Kadınların Sağlık Hakkı - WoRTH Projesi[94]
Sürdürülebilir kalkınma
2015'e gelindiğinde, Tunus'taki Bizerte Gölü'nün temizlenmesi, Gazze'de arıtma tesisinin inşa edilmesi ve İmbaba şehrinde entegre kentsel gelişim dahil olmak üzere AiB'nin 43 ülkesi tarafından etiketlenmiş 14 proje bulunuyordu.[95]
Temmuz 2017 itibarıyla, AiB bölgesel Sürdürülebilir Kalkınma temelini ele alan 21 projeyi etiketledi. Bu projelerin bölge genelinde iklimle ilgili eylemler, yenilenebilir enerji, ulaşım, kentsel gelişim, su, mavi ekonomi ve çevre gibi alanlarda önemli sosyo-ekonomik etkiler yaratması beklenmektedir.
Ulaşım ve kentsel gelişim
- UPFI Sfax Taparura Projesi
- Bouregreg Vadisi'ni Geliştirme
- İmbaba Kentsel Yenileme Projesi
- Ürdün Demiryolu Ağı
- Trans-Mağrip Otoban Ekseninin Merkezi Bölümünün Tamamlanması
- LOGISMED Eğitim Faaliyetleri
- Deniz Otobanı (MoS) Türkiye-İtalya-Tunus Projesi[89]
- MoS OPTIMED UYGULAMASI - Yeni bir Akdeniz Koridoruna doğru: Güneydoğu limanlarından Kuzeybatı limanlarına
- UPFI Eriha Çok Alanlı Kentsel Rejenerasyon Projesi
- İzmir Kentsel Entegre Atık Yönetimi Projesi
Enerji ve iklimle ilgili eylemler
- Tafila Rüzgar Çiftliği
- Schneider Electric AiB Enerji Üniversitesi[90]
- SEMed Özel Yenilenebilir Enerji Çerçevesi - SPREF
Su ve çevre
- Orta Doğu ve Kuzey Afrika'da Su Bütünlüğü Kapasite Oluşturma Programı
- BlueGreen Med-CS
- MED RESCP - POST RIO +20: Akdeniz bölgesindeki Sürdürülebilir Tüketim ve Üretim (STÜ) ve Kaynak Verimliliği (KV) modellerinin benimsenmesini destekleme
- Akdeniz Su Bilgisi Platformuna doğru
- Bizerte Gölü'nün Kirliliğe Karşı Korunmasına Yönelik Entegre Program
- Akdeniz Su Sektörü Yönetim ve Finansmanı
- "Gazze Şeridi Arıtma Tesisi" Projesi
- Atıksız bir Akdeniz için PLASTIC-BUSTERS[91]
Kurumlar
Barselona Süreci'nin aksine, Akdeniz için Birlik'in getirdiği en büyük yeniliklerden biri sahip olduğu kurumsal mimaridir. Paris Zirvesi'nde, ilişkilerin politik düzeyini yükseltmek, AB ve Akdeniz ortak ülkeleri arasında girişimin daha kapsamlı ortak mülkiyetini teşvik etmek ve Avrupa-Akdeniz Ortaklığı'nın görünürlüğünü artırmak için Birlik'e çeşitli kurumların sağlanmasına karar verildi.[21]
Kuzey ve Güney Eş Başkanlık Sistemi
Akdeniz için Birlik ortak mülkiyetinin garanti edilmesi amacıyla, Devlet ve Hükûmet Başkanları Paris'te, Akdeniz için Birlik'e biri AB'den diğeri ise Akdeniz ortak ülkelerinden olmak üzere iki ülkenin birlikte başkanlık etmesine karar verdi. 27 ülke, AB eş başkanlığın "yürürlükteki Antlaşmalar uyarınca Avrupa Birliği'nin dış temsiliyle uyumlu olması gerektiği" konusunda anlaşmaya vardı.[21] Akdeniz ortak ülkeleri oybirliğiyle seçim yapma ve kendi aralarından eş başkanlığı iki yıl süreyle yenilenemeyecek şekilde üstlenecek bir ülke belirleme kararını aldılar.[21]
2008 ile 2012 yılları arasında Fransa ve Mısır AiB'nin ilk eş başkanlığını üstlendi.
2012 yılında sekreterlik Mısır'ın eş başkanlığını Ürdün'ün, Fransa'nın eş başkanlığını ise Avrupa Birliği'nin devralacağını duyurdu. Eylül 2012'de yapılan bu değişiklik, 28 Haziran'da Barselona'da yapılan yüksek temsilciler toplantısında karara bağlandı.[47]
'Kuzey Başkanlığı | 'Güney Başkanlığı |
Fransa (Temmuz 2008 - Mart 2012) | Mısır (Temmuz 2008 - Haziran 2012) |
Avrupa Birliği (Mart 2012 -) | Ürdün (Haziran 2012 -) |
AiB Üst Düzey Görevlileri Toplantısı
AiB üyesi 43 ülkenin her biri tarafından atanan büyükelçi ve üst düzey Dışişleri Bakanlığı görevlilerinden oluşan AiB Üst Düzey Görevlileri toplantısı, her yıl düzenli aralıklarla birkaç defa olmak üzere Barselona'daki Sekreterlik makamında veya AiB ülkelerinden birinde gerçekleştirilir.[97] Bu toplantının amacı, bölgesel meseleleri tartışmak, kuruluşun politika ve eylemlerine yön vermek ve toplantı heyetine sunulan projeleri etiketlemektir. Her ülke eşit oy hakkına sahiptir ve tüm kararlar oybirliğiyle alınır. Bu toplantıların yanı sıra, özellikle çevre ve iklim değişikliği, dijital ekonomi, kadınların toplum içindeki yeri, ulaşım ve endüstri gibi belirli konulara ilişkin Akdeniz gündemini belirleyen bakanlar toplantıları olmak üzere, başka AiB toplantıları da gerçekleştirilmektedir.
Sekreterlik
Akdeniz için Birlik Sekreterliği 4 Mart 2010'da Barselona'da düzenlenen resmi törenle açıldı.[98]
Kalıcı Sekreterliğin görevi, sektörel bakanlar toplantısına ilişkin operasyonel takip sağlamak, Avrupa-Akdeniz bölgesi için somut projeleri belirlemek ve bu projelerin uygulanmasını takip etmek, bu projelere finansman sağlayacak ortaklar aramak ve diyalog için çeşitli platformları koordine etmektir.[99]
Avrupa-Akdeniz Dışişleri Bakanları, Kasım 2008'de düzenlenen Marsilya Konferansı'nda Sekreterliğin genel merkezinin Barselona'daki Pedralbes Kraliyet Sarayı'nda olmasına karar verdi.[100] Bakanlar ayrıca bu yeni temel kurumun yapısını ve ilk üyelerinin köken ülkelerini kararlaştırdı:
- Genel Sekreter oybirliğiyle AB üyesi olmayan bir ülkeden seçilir. Genel Sekreter'in görev süresi üç yıldır ve bir üç yıl daha uzatılabilir.[99] İlk Genel Sekreter, AB, Belçika, Norveç ve Lüksemburg'un eski Ürdün Büyükelçisi ve 2004-2005 arasında Kamu Sektörü Reformu Bakanı olarak görev yapmış olan Ürdünlü Ahmad Khalaf Masa'deh oldu.[101] Masa'deh bir yıl sonra görevinden istifa etti.[102] Temmuz 2011'de bu görevi Faslı diplomat Yusuf Amrani üstlendi. Amrani, Benkirane hükûmeti tarafından Dışişleri Bakanı Vekili olarak görevlendirildiğinde, onun yerini daha önce Avrupa Birliği (2003-2004) ve Fransa (2005-2009) Büyükelçisi olarak görev yapan Faslı Büyükelçi Fathallah Sijilmassi aldı.[47][103] Fathallah Sijilmassi, Fransa Cumhuriyeti'nde Légion d´honneur nişanına sahip bir görevli ve Ordre National du Mérite nişanına sahip bir üst düzey görevlidir.
- Avrupa-Akdeniz Ortaklığı'nın ortak mülkiyetini artırmak için, AB'den üç ülkeye ve Akdeniz ortak ülkelerinden üçüne altı Genel Sekreter Vekili atandı. İlk üç yıllık dönemde (üç yıl daha uzatılabilir) Genel Sekreter Vekili olarak görev yapan kişiler şunlardır:[104]
- Panagiotis Roumeliotis (Yunanistan) - Enerji Bölümü;
- Prof. Ilan Chet (İsrail) - Yüksek Eğitim ve Araştırma Bölümü;
- Lino Cardarelli (İtalya) - İş Geliştirme Bölümü;
- Büyükelçi Celia Attard Pirotta (Malta) - Sosyal ve Sivil İşler Bölümü;
- Dr. Rafiq Husseini (Filistin) - Su ve Çevre Bölümü;
- Büyükelçi Yiğit Alpogan (Türkiye) - Ulaşım ve Kentsel Gelişim Bölümü.
Akdeniz için Birlik Sekreterliği Mart 2010'da Barselona'da düzenlenen resmi törenle açıldı.[98]
2017 itibarıyla AiB sekreterliği; Avrupa Komisyonu, EIB, BERD ve CDC'den görevlendirilmiş üst düzey görevlilerin kalıcı katılımıyla 20'den fazla ulustan 60 kişilik personele sahiptir.[105]
Diğer kuruluşlar ve Avrupa-Akdeniz kurumları
Avrupa-Akdeniz Parlamenterler Meclisi
Avrupa-Akdeniz Parlamenterler Meclisi (AAPM), Avrupa-Akdeniz Ortaklığı çerçevesi içinde yeni bir kurum değildir. Meclis 3 Aralık 2003'te Avrupa-Akdeniz Dışişleri Bakanları tarafından Napoli'de kuruldu ve ilk genel kurul toplantısını 22-23 Mart 2004 tarihinde Atina'da gerçekleştirdi. AAPM, Avrupa-Akdeniz ülkelerinden parlamenterleri bir araya getirir ve aşağıdaki konularla ilgili dört kalıcı komiteye sahiptir:[106]
- Politik İşler, Güvenlik ve İnsan Hakları
- Ekonomik, Finansal ve Sosyal İşler ve Eğitim
- Yaşam Kalitesi, İnsani Alışveriş ve Kültürün Teşviki
- Avrupa-Akdeniz Ülkelerinde Kadın Hakları
AAPM, ayrıca Enerji ve Çevre konulu geçici bir komiteye sahiptir. AAPM'nin rolü, "Birlik'in yasal parlamenter ifadesi" olarak kabul edilmesi nedeniyle Akdeniz için Birlik'in kuruluşundan bu yana güçlenmiştir.[21]
Avrupa-Akdeniz Bölgesel ve Yerel Meclisi
2008'de Marsilya'da düzenlenen Avrupa-Akdeniz Dışişleri Konferansı'nda Bakanlar, AB Bölgeler Komitesi'nin bir Avrupa-Akdeniz Yerel ve Bölgesel Yetkililer Meclisi (Fransızca: ARLEM) kurulması teklifini kabul ettiler. Bu meclisin amacı Akdeniz için Birlik üyesi 43 ülkenin yerel ve bölgesel temsilcileriyle AB kurumları arasında bir köprü oluşturmaktır.[107]
AB katılımcıları AB Bölgeler Komitesi'nin üyeleri ve aynı zamanda Avrupa-Akdeniz Ortaklığı ile bağlantılı diğer AB kurumlarının temsilcileridir. Akdeniz ortak ülkelerinin katılımcıları ise kendi ulusal hükûmetleri tarafından atanan bölgesel ve yerel yetkili makam temsilcileridir. ARLEM, 31 Ocak 2010'da Barselona'da resmi olarak kuruldu ve ilk genel kurul toplantısını gerçekleştirdi. ARLEM'in eş başkanlığı görevini AB Bölgeler Komitesi Başkanı Luc Van den Brande ve Fas'ın Al Hoceima Belediye Başkanı Mohammed Boudra yürütmektedir.[108]
Anna Lindh Vakfı
Genel merkezi Mısır'ın İskenderiye şehrinde bulunan Anna Lindh Kültürler Arası Diyalog Vakfı, Nisan 2005'te kuruldu. Avrupa-Akdeniz ülkelerinin sivil toplum kuruluşlarını kapsayan bir ağ olan vakıf, kültürler arası diyaloğun ve karşılıklı anlayışın teşvik edilmesini amaçlamaktadır.[109]
Paris Zirvesi'nde Anna Lindh Vakfı'nın BM Medeniyetler İttifakı ile birlikte Akdeniz için Birlik'in kültürel boyutundan sorumlu olmasına karar verildi.[21]
Eylül 2010'da Anna Lindh Vakfı "Avrupa-Akdeniz Kültürler Arası Eğilimler 2010" başlıklı bir rapor yayınladı.[110] Ortak algılar ve bölge genelinde Akdeniz için Birlik'in görünürlüğü hakkındaki bu değerlendirme, Akdeniz için Birlik ülkelerinden 13.000 kişinin katılımıyla gerçekleştirilen bir Gallup Kamuoyu Araştırmasına dayanmaktadır.
Diğer kuruluşlarla ve Avrupa-Akdeniz kurumlarıyla ortaklıklar
Akdeniz için Birlik, bir diyalog ve işbirliği platformu olarak global, bölgesel ve alt bölgesel kuruluşlarla stratejik ortaklıklar kurmaktadır.
Geçtiğimiz birkaç yıl boyunca AiB, çeşitli Mutabakat Anlaşmalarının imzalanması yoluyla ilgili paydaşlarla olan bağlarını güçlendirdi:
- CIHEAM (Uluslararası Akdeniz İleri Düzey Tarım Bilimi Çalışmaları Merkezi) - 8 Ocak 2015
- EESC (Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi) - 13 Ocak 2015
- İspanya Ekonomi ve Rekabet Gücü Bakanlığı - 26 Ocak 2015
- AFAEMME (Akdeniz İş Kadını Örgütleri Birliği) - 11 Şubat 2015
- Akdeniz Uluslararası İşbirliği ve Yerel Kalkınma Ajansı - 16 Şubat 2015
- Mısır İngiliz Üniversitesi - 14 Mart 2015
- EMUNI Üniversitesi (Avrupa-Akdeniz Üniversitesi) - 8 Nisan 2015
- IRU (Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Birliği) - 10 Nisan 2015
- IPEMED (Institut de Prospective économique du monde Méditerranéen) - 4 Mayıs 2015
- UNIDO - 22 Mayıs 2015
- BUSINESSMED - 9 Haziran 2015
- KEİ (Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü) - 18 Haziran 2015
- UNESCO - 14 Ekim 2015
- CETMO (Batı Akdeniz Ulaştırma Çalışmaları Merkezi) - 26 Kasım 2015
- Enerji Şartı Sekreterliği - 26 Kasım 2015
- EMUNI Üniversitesi - 1 Şubat 2016
- Uluslararası Enerji Ajansı - 17 Şubat 2016
- Service de la Coopération Marocaine - 8 Mart 2016
- BM Habitat - 5 Nisan 2016
- Conseil de la Région Tangier-Tétouan-Al Hoceima - 22 Haziran 2016
- İspanya Dışişleri ve İşbirliği Bakanlığı - 29 Temmuz 2016
- ANIMA Yatırım Ağı - 7 Eylül 2016
- Groupe interacadémique pour le développement - 29 Eylül 2016
- IEMed (Avrupa Akdeniz Enstitüsü) - 20 Ocak 2017
- SIDA (İsveç Uluslararası Kalkınma İşbirliği Ajansı) - 23 Ocak 2017
- BM Güney-Güney İşbirliği Ofisi - 24 Ocak 2017
- Fundación Mujeres por Africa - 24 Ocak 2017
- AGADIR Teknik Birimi - 24 Ocak 2017
- MENBO Kalıcı Sekreterliği - 10 Mart 2017
- EMUNI Üniversitesi - 14 Mart 2017
- Konrad Adenauer Stiftung - 10 Nisan 2017
- Dünya Verimli Çözümler Birliği - 24 Mayıs 2017
- SDSN Akdeniz - 1 Haziran 2017
- Institut Méditerranéen de l’Eau - 8 Haziran 2017
- Fes Avrupa-Akdeniz Üniversitesi - 20 Haziran 2017
- IEMed - 20 Temmuz 2017
Tarihçe
Öneri
Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, Akdeniz İçin Birlik'i kendi seçim kampanyası esnasında teklif etti. Teklif başlangıçta Sarkozy'un seçim kampanyasının bir parçası olarak yapıldı. Sarkozy'nin seçim zaferinden ise sonra fikir tekrarlandı ve düzenlendi. Bir kısmı Avrupa'yla bütünleşmiş, bir kısmıysa ayrı olan müslüman dünyaya mal olabilecek potansiyel bölüme rağmen, Sarkozy bu inisiyatifi İsrail ile Arap komşuları arasındaki barışı sağlayacak bir fırsat olarak görüyor. Fransa'nın 2008'in 2. yarısındaki Avrupa Birliği Dönem Başkanlığında bir yönetim sisteminin kurulması umuluyor. 23 Ekim 2007'de Sarkozy bütün Akdeniz ülkelerinin liderlerini, "Siyasal, ekonomik ve kültürel bir birliğin temellerinin, katı eşitliğin ilkeleriyle kurulabileceğini" görüşmek üzere Haziran 2008'de Fransa'da yapılacak olan Akdeniz Zirvesi'ne davet etti.
Eleştiriler
Akdeniz İçin Birlik, çalışmalarının ayrıntılarının belirsiz olması nedeniyle büyük eleştiriler almaktaydı. Akdeniz ülkelerinde AB etkisinin daha da azalacağı, hem AB'ye hem de Akdeniz Birliği'ne üye olan devletlerin bazı AB kararlarını önemsemeyeceğinden endişelenilmekteydi. Ayrıca bu ülkelerde özellikle insan hakları ve sosyal haklarda kayıplar ve polisin tutumunda kötülüşmelerin olması beklenmekteydi.
Değişiklikler
2008'in başlangıcında Sarkozy, AB'den ve komisyondan yayılan karşıtlık yüzünden Akdeniz İçin Birlik planlarını değiştirmeye başladı. Şubatı'nın sonunda, o yılın Avrupa işlerinden sorumlu Fransız bakanı Pierre Jouyet, "Akdeniz'e ilişkin hiçbir birliğin" olmadığını, ama bölgedeki AB yapılarını ve politikalarını "Tamamlamak ve zenginleştirmek" için "Akdeniz için birlik" olduğunu belirtti. Almanya Başbakanı Angela Merkel'le yapılan bir toplantıdan sonra, projenin sadece Akdeniz'e kıyısı olan AB ülkelerini değil bütün AB'yi kapsayacak şekilde kabul edildiği ve mevcut Barselona sürecinin üzerine inşa edileceği bildirildi. Türkiye de, projenin artık AB üyeliğine bir alternatif olarak tasarlanmadığını Fransa'dan aldığı garantiyle kesinleştirip birliğe katılmayı kabul etti. Akdeniz İçin Birlik, 13 - 14 Temmuz 2008'de başlatıldı.
Üyeler
Bayrak | Ülke | Nüfus | Yüzölçümü km² |
---|---|---|---|
Almanya | 82.314.906 | 357.050 | |
Arnavutluk | 3.600.523 | 28.748 | |
Avusturya | 8.316.487 | 83.871 | |
Belçika | 10.584.534 | 30.528 | |
Birleşik Krallık | 60.587.300 | 244.820 | |
Bosna-Hersek | 3.981.239 | 51.197 | |
Bulgaristan | 7.679.290 | 110.912 | |
Cezayir | 33.333.216 | 2.381.740 | |
Çekya | 10.306.709 | 78.866 | |
Danimarka | 5.457.415 | 43.094 | |
Estonya | 1.342.409 | 45.226 | |
Fas | 33.757.175 | 446.550 | |
Filistin | 3.800.000 | 6.020 | |
Finlandiya | 5.289.128 | 338.145 | |
Fransa | 63.392.140 | 674.843 | |
Hollanda | 16.372.715 | 41.526 | |
Hırvatistan | 4.453.500 | 56.542 | |
İrlanda | 4.239.848 | 70.273 | |
İspanya | 45.116.894 | 506.030 | |
İsrail | 7.184.000 | 20.770 | |
İsveç | 9.142.817 | 449.964 | |
İtalya | 59.131.287 | 301.318 | |
Karadağ | 678.177 | 13.812 | |
Kıbrıs | 766.400 | 9.251 | |
Letonya | 2.281.305 | 64.589 | |
Litvanya | 3.373.991 | 65.303 | |
Lübnan | 4.099.000 | 10.452 | |
Lüksemburg | 476.200 | 2.586 | |
Macaristan | 10.066.158 | 93.030 | |
Malta | 404.962 | 316 | |
Monako | 32.671 | 1,95 | |
Moritanya | 3.069.000 | 1.030.700 | |
Mısır | 80.335.036 | 980.869 | |
Polonya | 38.116.486 | 312.683 | |
Portekiz | 10.599.095 | 92.391 | |
Romanya | 21.565.119 | 238.391 | |
Slovakya | 5.396.168 | 49.037 | |
Slovenya | 2.013.597 | 20.273 | |
Suriye | 20.314.747 | 185.180 | |
Tunus | 10.102.000 | 163.610 | |
Türkiye | 76.667.864 | 783.562 | |
Ürdün | 5.924.000 | 89.342 | |
Yunanistan | 11.125.179 | 131.990 |
Bayrak | Gözlemci ülkeler | Nüfus | Yüzölçümü km² |
---|---|---|---|
Libya | 6.036.914 | 1.759.540 |
Kaynakça
- ^ a b c d e [1] 5 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ . 2 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Şubat 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ekim 2017.
- ^ a b c d e (PDF). 5 Ekim 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2017.
- ^ (PDF). 15 Aralık 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2017.
- ^ a b c . 25 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ . 15 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2017.
- ^ a b c "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 5 Ekim 2012 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 31 Ekim 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ekim 2017.
- ^ a b . 19 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ a b . 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Şubat 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ekim 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Haziran 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ekim 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ekim 2017.
- ^ . 14 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ . 14 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ekim 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Temmuz 2011.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ekim 2017.
- ^ . 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ . 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ . 8 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ (PDF). 27 Ocak 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ . 27 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ . 31 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 27 Ocak 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 16 Haziran 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 27 Ocak 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 17 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 17 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 16 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 17 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ . 3 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ (PDF). 17 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Mart 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ . 21 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 17 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ a b c "Arşivlenmiş kopya". 17 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ "Tunisia: UfM to hold Mediterranean Economic Conference September 17-18". 9 Eyl 2013. 12 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ocak 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 17 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ a b Avrupa Birliği adayı.
- ^ 22 Haziran 2011'de üyeliğini askıya aldı.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Güven duyulmayan bir proje: Akdeniz Birliği
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Akdeniz icin Birlik AiB Avrupa ve Akdeniz Havzasi ndan 43 ulkenin yer aldigi hukumetler arasi bir kurulustur Avrupa Birligi nden 28 uye devlet ve Kuzey Afrika Orta Dogu ve Guneydogu Avrupa dan 15 ortak Akdeniz ulkesini kapsar Akdeniz Icin Birlik Union pour la Mediterranee Fransizca Union for the Mediterranean Ingilizce ArmaResmi dil ler Arapca Fransizca IngilizceTarihce Kurulmasi13 Temmuz 2008Resmi site ufmsecretariat org Birlik 1995 te kurulan ve Barselona Sureci olarak bilinen Avrupa Akdeniz Ortakligi ni guclendirme amaciyla Temmuz 2008 de Akdeniz icin Paris Zirvesi nde olusturulmustur Birligin amaci Akdeniz bolgesi genelinde istikrar ve entegrasyonu tesvik etmektir Birlik Akdeniz in iki kiyisi arasinda ortak mulkiyet ortak karar alma ve ortak sorumluluk prensipleri temelinde bolgesel stratejik meselelerin tartisilmasi icin bir forum teskil eder Baslica amaci ulkelerin sosyoekonomik kalkinmasini desteklemek ve bolgede istikrar saglamak uzere Akdeniz bolgesinde hem Kuzey Guney hem de Guney Guney entegrasyonunu artirmaktir Kurulus yuruttugu eylemlerle insani kalkinmayi tesvik etmek ve surdurulebilir kalkinmayi desteklemek seklinde iki temel dayanaga odaklanmaktadir Birlik bu amacla kirk uc ulkenin ortak aldigi karar dogrultusunda farkli olceklerdeki bolgesel projeleri ve girisimleri belirleyip desteklemekte ve etiketlemektedir Bu proje ve girisimler AiB Uye Devletleri nin denetiminde 6 faaliyet sektorune odaklanmaktadir Is Gelistirme Yuksek Egitim ve Arastirma Sosyal ve Sivil Isler Enerji ve Iklimle Ilgili Eylemler Ulasim ve Kentsel Gelisim Su ve CevreAkdeniz icin Birlik in KurulusuAkdeniz icin Paris Zirvesi nde 13 Temmuz 2008 Avrupa Akdeniz bolgesinden 43 Devlet ve Hukumet Baskani Barselona Sureci Akdeniz icin Birlik i kurma karari aldi Birlik yeni uyelerle ve gelistirilmis bir kurumsal yapiyla Avrupa Akdeniz Ortakligi nin su amaci tasiyan yeni bir asamasi olarak sunuldu cok katmanli iliskileri iyilestirmek surecin ortak mulkiyetini artirmak yonetimi esit temeller uzerine oturtmak ve bunu vatandaslar acisindan daha gorunur nitelikte somut projelere donusturmek Simdi Barselona Sureci ne yeni ve surekli bir ivme kazandirma zamani Barselona Deklarasyonu nun hedeflerini somut sonuclara donusturmek icin simdi daha fazla katilim ve yeni kolaylastiricilar gerekiyor Paris Zirvesi Nicolas Sarkozy icin diplomatik bir basari olarak goruldu Fransa Cumhurbaskani Fas ve Urdun krallari haric olmak uzere 43 Avrupa Akdeniz ulkesinin Devlet ve Hukumet Baskanlarini Paris te bir araya getirmeyi basarmisti Kasim 2008 de Marsilya da duzenlenen Avrupa Akdeniz Disisleri Bakanlari Konferansi nda Bakanlar girisimin adini Akdeniz icin Birlik olarak kisaltmaya karar verdiler Bu toplanti AiB nin kurumsal yapisini ve nasil yurutulecegine iliskin prensipleri belirleyerek Paris Deklarasyonu nu tamamlayan yeni bir ortak deklarasyonla sonuclandi Baskanligin bir AB uye ulkesi ve bir Akdeniz ulkesi ortagi tarafindan ortak sekilde ustlenilecegi donusumlu es baskanlik sistemi olusturuldu Fransa ve Misir es baskanlik gorevini ustlenen ilk ulkeler oldular Arap Birligi nin tum toplantilarda bulunmasi kurallara yazili olarak eklendi Ayri bir yasal statuye ve kendi mevzuatina sahip bir sekreterlik olusturuldu Bu sekreterligin genel merkezi Barselona da kuruldu Akdeniz icin Birlik in Avrupa Akdeniz Ortakligi nin yeni bir asamasi olarak kurulmasi Birlik in bolge genelinde barisi istikrari ve refahi desteklemeyi amaclayan Barselona Muktesebati ni kabul ettigi ve buna bagli kalmayi taahhut ettigi anlamina gelmektedir Barselona 2 Dolayisiyla Barselona Sureci cercevesinde on uc yil boyunca gelistirilen isbirliginin dort bolumu gecerliligini korumaktadir Politika ve Guvenlik Ekonomi ve Ticaret Sosyokulturel Adalet ve Icisleri Bu dorduncu bolum 2005 te Barselona da duzenlenen Avrupa Akdeniz Zirvesi nin 10 Yili kapsaminda dahil edildi Ilk olarak 1995 te Barselona Konferansi nda onerildigi sekilde 2010 a kadar ve sonrasinda da Avrupa Akdeniz bolgesinde bir Serbest Ticaret Alani olusturma hedefi 2008 Paris Zirvesi nde de desteklendi Bu dort isbirligi bolumune ek olarak Kasim 2008 de Marsilya da bir araya gelen 43 Disisleri Bakani Avrupa Akdeniz bolgesinin ozel ihtiyaclarini hedefleyen ve Ortakligin gorunurlugunu artiracak alti somut proje belirledi Akdeniz deki kirliligin giderilmesi Bu kapsamli proje iyi cevre yonetimini icme suyuna erisimi su yonetimini kirliligin azaltilmasini ve Akdeniz de biyolojik cesitliligin korunmasini hedefleyen bircok girisimi kapsamaktadir Deniz ve karayolu otobanlari Bu projenin amaci limanlari iyilestirmenin yani sira otoban ve demiryollari insa ederek Avrupa Akdeniz bolgesinde mal ve insan dolasimini artirmak ve gelistirmektir Ozellikle Paris ve Marsilya Deklarasyonlari Fas Cezayir ve Tunus u birbirine baglayan bir Trans Magrip demiryolu ve otoban sistemlerinin insasini ele almaktadir Sivil koruma Sivil koruma projesi dogal ve insandan kaynaklanan afetlere karsi daha iyi onlem hazirlik ve mudahale gelistirmeyi amaclamaktadir Nihai hedef Akdeniz Ortak Ulkelerini dereceli olarak Avrupa Sivil Koruma Mekanizmasi na yaklastirmaktir Alternatif enerjiler Akdeniz gunes enerjisi plani Bu projenin amaci yenilenebilir enerjilerin uretilmesini ve kullanimini tesvik etmektir Daha detayli bir aciklamayla proje Akdeniz ortak ulkelerini gunes enerjisi ureticilerine donusturmeyi ardindan uretilen elektrigin Avrupa Akdeniz bolgesi genelinde dolasiminin saglanmasini hedeflemektedir 4 Bu baglamda birlik ve Dii endustriyel girisimi Mayis 2012 de Akdeniz Gunes Enerjisi Plani ve Desert Power 2050 Col Enerjisi 2050 adli uzun vadeli stratejilerinin gelistirilmesini kapsayan gelecege donuk isbirligine yonelik bir Mutabakat Anlasmasi imzalamistir Marakes teki imza toreninde Birligin Genel Sekreteri bu yeni ortakligin Akdeniz Gunes Enerjisi Plani nin uygulanmasi icin temel bir adim oldugunu vurgulamistir Yuksek egitim ve arastirma Avrupa Akdeniz Universitesi Haziran 2008 de Piran Slovenya da yuksek lisans programlari sunan Slovenya Avrupa Akdeniz Universitesi kuruldu 2008 de Marsilya da bir araya gelen Disisleri Bakanlari ayrica Fes Fas ta Fas Avrupa Akdeniz Universitesi Euromed UM adli bir Avrupa Akdeniz Universitesi nin daha kurulmasina karar verdiler Fes universitesinin acilmasina iliskin karar Haziran 2012 de duyuruldu 2008 Paris Zirvesi nde 43 Devlet ve Hukumet Baskani bu projenin amacinin Akdeniz de yuksek egitimi ve bilimsel arastirmalari desteklemek ayrica gelecekte bir Avrupa Akdeniz Yuksek Egitim Bilim ve Arastirma Alani kurmak oldugu konusunda fikir birligine vardilar Akdeniz is gelistirme girisimi Girisimin amaci isletmelerin ihtiyaclarini degerlendirerek politika cozumleri belirleyerek ve bu kuruluslara teknik destek ve mali enstrumanlar seklinde kaynaklar saglayarak Akdeniz ortak ulkelerindeki kucuk ve orta olcekli isletmeleri desteklemektir 2008 2010 Ilk yillar Siyasi diyalogu en ust seviyede desteklemek icin iki yilda bir devlet ve hukumet baskanlarinin bir araya geldigi bir zirve toplantisi yapilmasi kararlastirildi Paris Deklarasyonu na gore Bu zirveler Avrupa Akdeniz bolgesinin durumu ve zorluklarini ele alan Ortakligin calismalarini degerlendiren ve iki yillik calisma planini onaylayan ortak bir deklarasyonla sonuclanacakti Disisleri Bakanlari zirve deklarasyonunun uygulanmasini takip etmek ve sonraki zirvelerin gundemini hazirlamak icin her yil bir araya gelecekti ve Zirvelerin duzenlenecegi ulke oybirligiyle belirlenecek ev sahibi ulke AB ile Akdeniz ulkeleri arasindan donusumlu olarak secilecekti Ilk zirve toplantisi Temmuz 2008 de Paris te gerceklestirildi Ikinci zirve toplantisi Temmuz 2010 da AB ulkesi olmayan bir ulkede gerceklestirilecekti fakat Avrupa Akdeniz ulkeleri zirvenin bunun yerine 7 Haziran 2010 da AB den Ispanya nin baskanliginda Barselona da yapilmasina karar verdiler Ancak 20 Mayis ta Misir ve Fransa es baskanligi Ispanya ile birlikte zirveyi erteleme karari aldi bu hamlenin amacini Israil ile Filistin Yonetimi arasinda o ay baslayan dolayli gorusmelere daha fazla zaman tanimak olarak acikladilar Buna karsin Ispanyol medyasi Israil Disisleri Bakani Avigdor Lieberman in zirveden onceki Disisleri Bakanlari konferansina katilmasi halinde zirveyi boykot etme tehditlerinden oturu zirvenin ertelenmesinden Araplari sucladi Paris Zirvesi sirasinda es baskanligi AB baskanligindan sorumlu olan Fransa ve Misir paylasmaktaydi O gunden bu yana Fransa Misir in yaninda es baskanligi elinde tutmaya devam etmek icin AB nin farkli donusumlu baskanliklariyla Cek Cumhuriyeti Isvec ve Ispanya anlasmalar imzaliyordu Es baskanligin ikinci Akdeniz icin Birlik Zirvesi nde yenilenmesi gerekiyordu Ancak zirvenin iki kez ertelenmesine bagli olarak es baskanligi hangi ulkelerin devralacagina karar verme sansi bulunamamisti Sekreterligin mevzuatinin onaylanmasinda yasanan gecikmenin sorumlusu Turkiye ile Kibris arasindaki anlasmazlik oldu Sekreterligin calismaya baslamasi icin son tarih Marsilya Deklarasyonu nda Mayis 2009 olarak belirlendigi halde bu mevzuat ancak Mart 2010 da onaylandi Paris Zirvesi nde Devlet ve Hukumet Baskanlari Yunanistan Israil Italya Malta ve Filistin Yonetimi nden olmak uzere bes Genel Sekreter Vekili belirlemeye karar verdiler Turkiye nin Genel Sekreter Vekili cikarma arzusu ve Kibris in bunu reddetmesi aylar suren muzakerelere neden oldu Muzakereler Kibris in olusturulan altinci Genel Sekreter Vekilligi gorevinin bir Turk vatandasina verilmesini kabul etmesiyle son buldu Arap Israil anlasmazligi ciddiyeti nedeniyle Akdeniz icin Birlik i en derinden etkileyen sorunlardan biridir Israil ile Gazze arasinda Aralik 2008 den Ocak 2009 a kadar suren silahli catismalarin sonucu olarak Arap Grubu ust duzeyde bir araya gelmeyi reddetti ve boylece 2009 un ilk yarisinda yapilmasi planlanan tum bakanlar toplantilarini engellemis oldu Bunun yani sira Arap Disisleri Bakanlarinin Israil Disisleri Bakani Avigdor Lieberman ile bir araya gelmeyi reddetmeleri Kasim 2009 ve Haziran 2010 da yapilacak iki bakanlar toplantisinin da iptal edilmesine yol acti Akdeniz icin Birlik in sektorel toplantilari da Israil in isgali altindaki Filistinli sivil nufusa yonelik eylemlerinden etkilendi Nisan 2010 da Barselona da duzenlenen Su konulu Avrupa Akdeniz bakanlar toplantisinda Filistinlilerin Suriyelilerin ve Lubnanlilarin hak iddia ettigi bolgelere isgal edilmis bolgeler mi yoksa isgal altindaki bolgeler mi denilecegine iliskin terminolojik bir anlasmazlik yuzunden Su Stratejisi onaylanmadi Yuksek egitim ve tarim konulu diger iki bakanlik toplantisi da ayni anlasmazlik nedeniyle iptal edilmek zorunda kaldi Ilk ertelemenin ardindan hem Fransa hem de Ispanya ertelenen zirvenin bir parcasi olarak ABD nin gozetimi altinda Israil ile Filistin Yonetimi arasinda baris gorusmeleri duzenlemeyi amacladiklarini duyurdu Eylul ayinda ABD Baskani Barack Obama bu amacla zirveye davet edildi O zaman 21 Kasim 2010 da Barselona da duzenlenmesi planlanan zirve Nicolas Sarkozy ye gore muzakereleri desteklemek icin bir vesileydi Gelgelelim baris gorusmeleri Kasim 2010 un basinda durakladi ve Misirli es baskan zirvenin ancak Israil in muzakerelerin kaldigi yerden devam etmesini saglayacak bir jest yapmasiyla gerceklestirilebilecegi sartini kostu Bazi uzmanlara gore Benjamin Netanyahu nun Dogu Kudus te 300 yeni konutun insa edilecegini duyurmasi 21 Kasim da zirvenin gerceklestirilmesine dair tum olasiliklara son verdi Iki es baskan ve Ispanya 15 Kasim da Orta Dogu Baris Sureci nin duraklamasinin memnun edici bir katilima engel olacagini one surerek zirveyi belirsiz bir tarihe ertelemeye karar verdi 2009 daki mali ve politik durumdan oturu hiz kesen AiB ye Genel Sekreterligin kurulmasina iliskin muzakerelerin sonuclanmasi ve Genel Sekreterligin 4 Mart 2010 da Barselona da ozel olarak yenilenen Palau de Pedralbes de resmi olarak acilmasi uzerine Mart 2010 da kararli bir sekilde hiz kazandirildi Fas in Avrupa Birligi Buyukelcisi Eneko Landaburu Eylul 2010 da Akdeniz icin Birlik e inancinin olmadigi aciklamasini yapti Landaburu ya gore Araplar arasindaki bolunme guclu bir bolgeler arasi politikanin uygulanmasina olanak vermiyor ve 43 ulkeden olusan bu iddiali projeyi geride birakarak karsilikli iliskilere odaklanilmasini gerektiriyordu 2011 bugun 22 Haziran 2011 de AiB ilk projesi olan Gazze de deniz suyu aritma tesisinin kurulusunu etiketledi 2012 de AiB nin 43 ulke tarafindan ulasim egitim su ve kalkinma sirketleri gibi sektorel alanlarda etiketlenmis toplam 13 projesi vardi Ocak 2012 de Genel Sekreter Yusuf Amrani Benkirane hukumetinde Disisleri ve Isbirligi Bakani na Delege Bakan olarak gorevlendirildi Onun yerini ise Fasli diplomat Fathallah Sijilmassi aldi 2013 te Akdeniz icin Birlik ilk projelerini baslatti 30 Nisan Is kurucusu olarak genc kadinlar 28 Mayis Akdeniz alaninda Su Yonetimi ve Finansmani 17 Haziran LogismedTA Avrupa Akdeniz Lojistik Platformlari Aginin Gelistirilmesine Iliskin Program Kapsaminda Egitim Faaliyetleri 2013 ile 2017 arasinda AiB Uye Devletlerinin bakanlarinin katilimiyla on iki sektorel bakanlik toplantisi gerceklestirildi Toplum icinde kadinlarin rolunu guclendirme konulu AiB Bakanlar Toplantisi Eylul 2013 Ulasim konulu AiB Bakanlar Toplantisi Kasim 2013 Enerji konulu AiB Bakanlar Toplantisi Aralik 2013 Endustriyel isbirligi konulu AiB Bakanlar Toplantisi Subat 2014 Cevre ve iklim degisikligi konulu AiB Bakanlar Toplantisi Mayis 2014 Dijital Ekonomi konulu AiB Bakanlar Toplantisi Eylul 2014 Mavi Ekonomi konulu AiB Bakanlar Toplantisi Kasim 2015 Bolgesel Isbirligi ve Planlama konulu AiB Bakanlar Toplantisi Haziran 2016 Istihdam ve Isgucu konulu AiB Bakanlar Toplantisi Eylul 2016 Enerji konulu AiB Bakanlar Toplantisi Aralik 2016 Su konulu AiB Bakanlar Toplantisi Nisan 2017 Kentsel Gelisim konulu AiB Bakanlar Toplantisi Mayis 2017 2015 te AiB toplam 37 etiketlenmis projeye sahipti Bunlarin 19 u uygulama asamasindaydi AP2 18 Kasim 2015 te Avrupa Dis Eylem Servisi tarafindan yayinlanip 14 Aralik ta Avrupa Konseyi tarafindan onaylanan Avrupa Komsuluk Politikasi ENP uzerine yapilan incelemede AiB entegrasyon ve bolgesel isbirligi icin itici guc olarak konumlandirildi 26 Kasim 2015 te Barselona Deklarasyonu nun 20 yildonumu vesilesiyle AiB es baskanlarinin Avrupa Komisyonu Baskan Yardimcisi ve Avrupa Birligi Genel Dis Politika ve Guvenlik Politikasi Yuksek Temsilcisi Federica Mogherini nin ve Urdun Kralligi Disisleri Bakani Nasser Judeh in girisimiyle Barselona da AiB cercevesinde bolgesel isbirligini gelistirmeye iliskin politik taahhudun yenilenmesi amaciyla AiB ulkelerinin Disisleri Bakanlarinin bir araya geldigi gayriresmi bir toplanti duzenlendi 14 Aralik 2015 te Birlesmis Milletler Genel Meclisi Akdeniz icin Birlik e gozlemci statusunu veren A 70 124 sayili Karari kabul etti Subat 2016 da AiB etiketli Basari icin Beceriler projesi Urdun ve Fas taki egitim faaliyetlerini basariyla tamamlayarak yuksek bir oranda ise yerlestirme gerceklestirdi Urdun ve Fas ta is arayanlar arasinda ise yerlestirme oraninin 115 mezun 49 oldugu tahmin ediliyor katilimcilarin 6 si ise stajyerlik pozisyonlarina yerlestirildi 12 Mart 2016 da AiB ye Akdeniz bolgesinde Evrensel Degerler ve Insan Haklari konusunda yaptigi calismalar nedeniyle prestijli Agrupacion Espanola de Fomento Europeo AEFE Onur Nisani verildi 2 Haziran 2016 da AiB AB Komisyonu Uyesi Johannes Hahn ve Urdun Isbirligi ve Planlama Bakani Imad N Fakhoury nin daveti uzerine ilk kez Akdeniz icin Birlik Bolgesel Isbirligi ve Planlama Bakanlar Toplantisi gerceklestirildi Bakanlar gereken kapsayici buyume ve istihdam icin olanaklar saglamanin bir yolu olarak bolgedeki ulkeler arasinda ekonomik entegrasyonu guclendirmeye ihtiyac oldugunu belirttiler Bu hususta Akdeniz icin Birlik in oynadigi hayati rolu vurgulayarak bolge genelindeki projelerin tesvik edilmesi de dahil olmak uzere AiB Sekreterligi nin bolgesel isbirligi ve entegrasyondaki ilerlemeyi kolaylastirmaya yardimci olmak amaciyla yuruttugu calismalari memnuniyetle karsiladilar 18 19 Temmuz 2016 da AiB Tanca bolgesinin kurumsal ortagi olarak MedCOP Iklim Konferansi 2016 ya aktif sekilde katilim sagladi MedCOP Iklim Konferansi 2016 iklim sorunlari uzerinde calisan Akdeniz gencler aginin olusturulmasi bolgedeki iklim projelerine yonelik finansmani daha verimli hale getirmek amaciyla Iklim Finansi Isbirligi Bolgesel Komitesi nin kurulusu ve Schneider Electric in AiB Enerji Universitesi ni acmasi gibi bir Akdeniz iklim gundeminin formule edilmesine yardimci olacak AiB tarafindan desteklenen cesitli girisim ve projelerin sunuldugu bir forum sagladi 10 11 Ekim 2016 da AiB Sekreterligi Barselona da Kadinlarin Guclendirilmesi konulu Ust Duzey Konferanslarin ucuncusunu duzenledi Bu konferans 2014 ve 2015 teki konferanslari izliyor ve 2017 nin sonlarinda gerceklestirilmesi planlanan Toplum Icinde Kadinlarin Rolunu Guclendirme konulu Dorduncu AiB Bakanlar Konferansi na hazirlik niteligi tasiyordu Konferans 30 dan fazla ulkeden 250 katilimcinin Akdeniz deki mevcut zorluklara bir yanit olarak kadinlarin temel katkilarina yatirim yapma ihtiyacini vurguladigi bolgesel bir diyalog forumu oldu AiB Paris Bakanlik Deklarasyonu tarafindan sunulan talebin ardindan Kadinlarin Toplum Icindeki Rolunu Guclendirme konusunda bir rapor hazirlandi Talep bir Avrupa Akdeniz forumu olarak etkili bir takip mekanizmasi olusturulmasina ve kadinlarla ilgili politikalar mevzuat ve bunlarin uygulanmasi konusunda etkili bir diyalogun saglanmasina yonelikti 1 Kasim 2016 da AiB Bizerte Golu nun Kirlilige Karsi Korunmasina Yonelik Entegre Program i Bizerte Tunus ta resmi olarak baslatti Etkinlik Tunus Basbakani Yusuf Sahid Avrupa Birligi Genel Dis Politika ve Guvenlik Politikasi Yuksek Temsilcisi ve Avrupa Komisyonu Baskan Yardimcisi Federica Mogherini ve Akdeniz icin Birlik Genel Sekreteri Fathallah Sijilmassi nin katilimiyla gerceklestirildi 5 yillik bir sure icinde toplam 90 milyon Euro yu askin bir butceyle yurutulecek olan program kuzey Tunus taki Bizerte Golu nun temizlenmesi calismalarina katkida bulunarak cevredeki nufuslarin yasam kosullarini iyilestirecek ve Akdeniz in tamamini etkileyen baslica kirlenme kaynaklarini azaltacak Proje Avrupa Yatirim Bankasi ve Avrupa Komisyonu nun yani sira Avrupa Imar ve Kalkinma Bankasi gibi uluslararasi finans kuruluslari tarafindan destekleniyor Kasim 2016 da AiB Sekreterligi COP22 sirasinda Birlesmis Milletler Iklim Degisikligi Cerceve Sozlesmesi nin UNFCCC resmi gozlemcisi oldu ve ayni zamanda Avrupa Akdeniz bolgesinde Paris Anlasmasi nin hedeflerine ulasilmasina yardimci olmayi amaclayan belirli bolgesel girisim ve projelerin baslatilmasinda aktif sekilde yer aldi 23 Ocak 2017 de Akdeniz icin Birlik Uye Devletleri 23 24 Ocak 2017 de Barselona da Akdeniz Harekete Geciyor Istikrar ve Kalkinma icin Genclik temasiyla gerceklestirilen ikinci Bolgesel AiB Forumu nda AiB eylem yol haritasini destekleyerek Akdeniz de bolgesel isbirligini guclendirmeye yonelik guclu bir politik taahhutte bulundular Bu Yol Haritasi asagidaki dort eylem alanina odaklanmaktadir AiB uyeleri arasinda politik diyalogun gelistirilmesi AiB faaliyetlerinin bolgesel istikrar ve insani kalkinmaya katkida bulunmasini saglamak Bolgesel entegrasyonu guclendirmek Eyleme gecmek icin AiB nin kapasitesini birlestirmek 22 Subat 2017 de Akdeniz icin Birlik AiB Sekreterligi ve Isvec Uluslararasi Kalkinma Ajansi Sida bolgede daha surdurulebilir ve kapsayici bir kalkinma saglamak icin AiB faaliyetlerinin desteklenmesi amaciyla 6 5 milyon Euro degerinde cok yillik bir finans anlasmasi imzaladi 10 Nisan 2017 de Kibris Fransa Yunanistan Italya Malta Portekiz ve Ispanya nin Devlet veya Hukumet Baskanlari Madrid deki 3 Guney Avrupa Birligi Ulkeleri Zirvesi nde bir araya gelerek Akdeniz icin Birlik e saglayacaklari destegi yeniden tasdik ettiler ve Birlik in mevcut zorluklarimizi etkili bir sekilde ve toplu olarak ele almak icin ortak bolgesel gundemimizin yonetiminde ortak mulkiyetin bir ifadesi olarak Avrupa Akdeniz bolgesel isbirliginin konsolidasyonunda merkezi bir rol oynadigini vurguladilar 2017 de degeri 5 3 milyar Euro nun uzerinde olan 47 bolgesel isbirligi projesi 43 Uye Devletin oybirligiyle sagladigi destekle AiB etiketiyle uyumlu hale getirildi Projelerin uygulanmasi hiz kazanmaktadir ve projeler uygulandiklari yerlerde olumlu sonuclar vermektedir Hedefler ve somut projelerAkdeniz icin Birlik in baslica amaci bolgesel diyalog ve bolgeye yonelik somut ve yapisal projelerin uygulanmasiyla Avrupa Akdeniz bolgesinde isbirligini ve entegrasyonu artirmaktir AiB nin destekledigi projeler her ulkenin istediginde onaylanmis projelerde yer almasina olanak veren degisken geometri prensibine uyar Bolgesel diyalog AiB yalnizca tek bir ulkenin durumunda degil bir butun olarak bolgesel entegrasyon uzerinde bir etki saglamak icin ortak bir Akdeniz gundeminin olusturulmasina on ayak olarak 2004 te olusturulan Avrupa Komsuluk Politikasi karsilikli calismasini 81 ve AiB uye devletlerinin kalkinma politikalarini tamamlamaktadir 43 uyeye sahip olan AiB bolgesel onceliklerin belirlenmesi ve bolgenin karsilastigi baslica zorluklara iliskin deneyimlerin paylasilmasi icin merkezi bir platform gorevi gormektedir 82 AiB Sekreterligi bolgesel ve alt bolgesel sektorel diyalog forumlari ve takip faaliyetleriyle politik duzeyde alinan kararlari uygulamakta boylece Bakanlik taahhutlerinin takibini saglamakta ve bolgesel isbirligini desteklemeye yonelik girisimleri tesvik etmektedir Bu amaca ulasmaya yonelik calismalar diger kuruluslar ve bolgesel isbirligi forumlarinin Arap Birligi Arap Magrip Birligi yani sira AiB nin de aktif bir sekilde iliski icinde oldugu 5 5 Diyalogu gibi alt bolgesel isbirligi forumlariyla birlikte yurutulmektedir 83 Yapilandirilmis bolgesel diyalog forumlari parlamenterler ve uluslararasi kuruluslarin temsilcileri kar amaci gutmeyen kuruluslar sivil toplum kuruluslari uluslararasi finans kuruluslari kalkinma ajanslari endustri ve ozel sektor universiteler ve dusunce kuruluslari da dahil olmak uzere Akdeniz genelinden 20 000 den fazla paydasin katilimiyla gerceklestirilmektedir 2013 ten bu yana AB ve Urdun un Es Baskanliginda Akdeniz gundeminin temel sektorlerine iliskin on iki bakanlar toplantisi duzenlendi Toplum icinde kadinlarin rolunu guclendirme konulu Bakanlar Toplantisi Paris 12 Eylul 2013 Ulasim Konulu Bakanlar Toplantisi Bruksel 14 Kasim 2013 Enerji Konulu Bakanlar Toplantisi Bruksel 11 Aralik 2013 Endustriyel Isbirligi Konulu Bakanlar Toplantisi Bruksel 19 20 Subat 2014 Cevre ve Iklim Degisikligi Konulu Bakanlar Toplantisi Atina 12 13 Mayis 2014 Dijital Ekonomi Konulu Bakanlar Toplantisi Bruksel 30 Eylul 2014 Mavi Ekonomi Konulu Bakanlar Toplantisi Bruksel 17 Kasim 2015 Bolgesel Isbirligi ve Planlama Konulu Bakanlar Toplantisi Olu Deniz Urdun 2 Haziran 2016 Istihdam ve Isgucu Konulu Bakanlar Toplantisi Olu Deniz Urdun 26 Eylul 2016 Enerji Konulu Bakanlar Toplantisi Roma 1 Aralik 2016 Su Konulu Bakanlar Toplantisi Valetta Malta 27 Nisan 2017 Kentsel Gelisim Konulu Bakanlar Toplantisi Kahire 22 Mayis 2017 Mart 2015 te Parlamentolar Arasi Genel Dis Politika ve Guvenlik Politikasi ile Genel Guvenlik ve Savunma Politikasi Konferansi nihai kararlarinda 84 AiB yi bolgedeki en etkili ve cok yonlu isbirligi forumu olarak tanimladi Mayis 2016 da AiB Parlamenterler Meclisi 12 Genel Kurul Toplantisi nin nihai deklarasyonunda AiB nin Akdeniz de isbirligi ve bolgesel entegrasyonu tesvik etme konusunda oynadigi oncu niteligindeki rolun onemini belirtti Ocak 2017 de 43 Uye Devletin Disisleri Bakanlarinin bir araya geldigi ikinci AiB Bolgesel Forumu nda Avrupa Birligi Genel Dis Politika ve Guvenlik Politikasi Yuksek Temsilcisi ve Avrupa Komisyonu Baskan Yardimcisi Federica Mogherini su aciklamayi yapti Hepimiz bu entegrasyon eksikligi gerginlik ve anlasmazlik dongusunu kirip Akdeniz icin Birlik sayesinde son derece somut eylem alanlarinda daha fazla politik diyaloga ve daha fazla bolgesel entegrasyonel isbirligine uyumlu bir sekilde yatirim yapmayi amacliyoruz Bolgesel projeler AiB etiketleme sureciyle vatandaslarin hayatlari uzerinde dogrudan bir etki yaratabilecek genel bolgesel sorunlari ele alan projelere destek vermektedir AiB etiketi secilen projeler icin bolgesel bilinirlik ve gorunurluk saglanmasini garanti eder Ayrica AiB nin finans ortaklari agi sayesinde projelerin finansman olanaklarina erismelerini saglar AiB nin sagladigi baslica katma deger politika boyutuyla politikanin operasyonel bir sekilde yerinde uygulanan somut projelere donusturulmesi arasinda olusan karsilikli iliskide yatar Bu iliski cok paydasli bir yaklasimla ilgili politikalarin tanimlanmasini da destekler Yerinde uygulanan projelerin benimsenmesi degisken geometri prensibine uygun sekilde daha az sayida ulkenin tum ulkelerin onayiyla ortak bir cikara hizmet eden projelerde isbirligi yapmaya ve bu tur projelere katilim saglamaya karar verebilecegi bir esneklik duzeyi sunar Aralik 2015 te 37 proje AiB tarafindan etiketlendi 85 Temmuz 2017 itibariyla 45 ten fazla proje AiB etiketine sahip oldu 86 Insani kalkinma AiB paydaslarla gerceklestirilen bir danisma surecinin ardindan 2013 yilinda bolgede istihdam edilebilirlik aracilik hizmetleri ve istihdam yaratma gibi alanlar bakimindan mudahale onceliklerini belirleyen ve bu kapsamda belirli projeler gelistirilen bolgesel bir girisim Med4Jobs baslatti 2015 itibariyla AiB sekreterligi genclerin istihdam edilebilirligi ve kapsayici buyume zorluklarini ele alan 13 projeyi etiketlemisti Politik yetki ve bolgesel diyaloglarda ifade edilen oncelikler cercevesine oturan bu projeler cogu genc insanlar olmak uzere 200 000 lehtari hedeflemekte ve 1 000 den fazla kucuk ve orta olcekli ozel isletmeyi kapsamaktadir AiB Kadinlarin Guclendirilmesi konusunda da Avrupa Akdeniz bolgesinde 50 000 den fazla kadinin yararlanacagi 1 000 den fazla paydasin katilimiyla gerceklestirilecek 127 milyon Euro yu askin bir butceye sahip 10 projeyi etiketledi 96 Genclerin Istihdam Edilebilirligi ve Kadinlarin Guclendirilmesi konularina ozellikle odaklanilmasi AiB nin bolgede istikrar ve guvenlik saglamanin onundeki en temel meseleye yonelik olarak bolgedeki insan sermayesini guclendirme hedefine uygundur Temmuz 2017 itibariyla AiB bolgesel Insani Kalkinma temelini ele alan 26 projeyi etiketledi Is gelistirme Genclerin Istihdam Edilebilirligini ve Girisimcilik Becerilerini Artirma Maharat MED Akdeniz Girisimcilik Agi Guney ve Dogu Akdeniz Ulkelerinde Mobil Finans Hizmetleriyle Finansal Erisimi Tesvik Etme Guney Akdeniz de Kulturel ve Yaratici Sektorlerin ve Gruplarin Gelistirilmesine Yonelik Bolgesel Bir Platformun Kurulmasi Girisimci Nesil EDILE Kapsayici ve Yerel Guclendirme Yoluyla Ekonomik Kalkinma 87 EMIPO EUROMED Yatirim Tesviki ve Gozlemevi 88 EMDC Avrupa Akdeniz Mikro Kucuk ve Orta Olcekli Isletme Gelistirme Merkezi Agadir SME Programi Agadir Anlasmasi uye ulkelerinde KOBI lerin rekabet edebilirligini ve ticareti destekleme YouMatch Alet Kutusu Projesi Orta Dogu ve Kuzey Afrika ODKA bolgesinde genclere odaklanan yenilikci isgucu pazari hizmetleri icin talebe bagli bir alet kutusunun gelistirilmesi ve uygulanmasiYuksek egitim ve arastirma MedNC Akdeniz Yeni Sans Agi HOMERe Akdeniz Yonetici Ise Alimi icin Yuksek Firsat Gida Guvenligi ve Kirsal Kalkinma Uzerine Yuksek Egitim EMUNI Yuksek Lisans Programlari Uc alanda EMUNI Doktora Arastirma Programi Risk Bilimi Alaninda Yuksek Lisans Calisma Programi Fes Avrupa Akdeniz Universitesi 92 Dogu Akdeniz Uluslararasi Okulu EMIS Sosyal ve sivil isler WOMED Yeni nesil liderler CEED GROW Kucuk ve Orta Olcekli Isletmeleri Buyutme ve Olceklendirme Sorumlu Vatandaslar Olusturma Ozellikle kiz cocuklari ve kadinlara karsi okul ici siddeti onlemeye yonelik vatandaslik egitimini tesvik etme Kadinlarin Guclendirilmesini Gelistirme Basari icin Beceriler Kadinlar icin Istihdam Edilebilirlik Becerileri Is Kurucusu Olarak Genc Kadinlar Orta Dogu ve Kuzey Afrika ODKA bolgesinde kapsayici ve surdurulebilir endustriyel kalkinma icin kadinlarin guclendirilmesini tesvik etme 93 Kadinlarin Saglik Hakki WoRTH Projesi 94 Surdurulebilir kalkinma 2015 e gelindiginde Tunus taki Bizerte Golu nun temizlenmesi Gazze de aritma tesisinin insa edilmesi ve Imbaba sehrinde entegre kentsel gelisim dahil olmak uzere AiB nin 43 ulkesi tarafindan etiketlenmis 14 proje bulunuyordu 95 Temmuz 2017 itibariyla AiB bolgesel Surdurulebilir Kalkinma temelini ele alan 21 projeyi etiketledi Bu projelerin bolge genelinde iklimle ilgili eylemler yenilenebilir enerji ulasim kentsel gelisim su mavi ekonomi ve cevre gibi alanlarda onemli sosyo ekonomik etkiler yaratmasi beklenmektedir Ulasim ve kentsel gelisim UPFI Sfax Taparura Projesi Bouregreg Vadisi ni Gelistirme Imbaba Kentsel Yenileme Projesi Urdun Demiryolu Agi Trans Magrip Otoban Ekseninin Merkezi Bolumunun Tamamlanmasi LOGISMED Egitim Faaliyetleri Deniz Otobani MoS Turkiye Italya Tunus Projesi 89 MoS OPTIMED UYGULAMASI Yeni bir Akdeniz Koridoruna dogru Guneydogu limanlarindan Kuzeybati limanlarina UPFI Eriha Cok Alanli Kentsel Rejenerasyon Projesi Izmir Kentsel Entegre Atik Yonetimi ProjesiEnerji ve iklimle ilgili eylemler Tafila Ruzgar Ciftligi Schneider Electric AiB Enerji Universitesi 90 SEMed Ozel Yenilenebilir Enerji Cercevesi SPREFSu ve cevre Orta Dogu ve Kuzey Afrika da Su Butunlugu Kapasite Olusturma Programi BlueGreen Med CS MED RESCP POST RIO 20 Akdeniz bolgesindeki Surdurulebilir Tuketim ve Uretim STU ve Kaynak Verimliligi KV modellerinin benimsenmesini destekleme Akdeniz Su Bilgisi Platformuna dogru Bizerte Golu nun Kirlilige Karsi Korunmasina Yonelik Entegre Program Akdeniz Su Sektoru Yonetim ve Finansmani Gazze Seridi Aritma Tesisi Projesi Atiksiz bir Akdeniz icin PLASTIC BUSTERS 91 KurumlarBarselona Sureci nin aksine Akdeniz icin Birlik in getirdigi en buyuk yeniliklerden biri sahip oldugu kurumsal mimaridir Paris Zirvesi nde iliskilerin politik duzeyini yukseltmek AB ve Akdeniz ortak ulkeleri arasinda girisimin daha kapsamli ortak mulkiyetini tesvik etmek ve Avrupa Akdeniz Ortakligi nin gorunurlugunu artirmak icin Birlik e cesitli kurumlarin saglanmasina karar verildi 21 Kuzey ve Guney Es Baskanlik Sistemi Akdeniz icin Birlik ortak mulkiyetinin garanti edilmesi amaciyla Devlet ve Hukumet Baskanlari Paris te Akdeniz icin Birlik e biri AB den digeri ise Akdeniz ortak ulkelerinden olmak uzere iki ulkenin birlikte baskanlik etmesine karar verdi 27 ulke AB es baskanligin yururlukteki Antlasmalar uyarinca Avrupa Birligi nin dis temsiliyle uyumlu olmasi gerektigi konusunda anlasmaya vardi 21 Akdeniz ortak ulkeleri oybirligiyle secim yapma ve kendi aralarindan es baskanligi iki yil sureyle yenilenemeyecek sekilde ustlenecek bir ulke belirleme kararini aldilar 21 2008 ile 2012 yillari arasinda Fransa ve Misir AiB nin ilk es baskanligini ustlendi 2012 yilinda sekreterlik Misir in es baskanligini Urdun un Fransa nin es baskanligini ise Avrupa Birligi nin devralacagini duyurdu Eylul 2012 de yapilan bu degisiklik 28 Haziran da Barselona da yapilan yuksek temsilciler toplantisinda karara baglandi 47 Kuzey Baskanligi Guney Baskanligi Fransa Temmuz 2008 Mart 2012 Misir Temmuz 2008 Haziran 2012 Avrupa Birligi Mart 2012 Urdun Haziran 2012 AiB Ust Duzey Gorevlileri Toplantisi AiB uyesi 43 ulkenin her biri tarafindan atanan buyukelci ve ust duzey Disisleri Bakanligi gorevlilerinden olusan AiB Ust Duzey Gorevlileri toplantisi her yil duzenli araliklarla birkac defa olmak uzere Barselona daki Sekreterlik makaminda veya AiB ulkelerinden birinde gerceklestirilir 97 Bu toplantinin amaci bolgesel meseleleri tartismak kurulusun politika ve eylemlerine yon vermek ve toplanti heyetine sunulan projeleri etiketlemektir Her ulke esit oy hakkina sahiptir ve tum kararlar oybirligiyle alinir Bu toplantilarin yani sira ozellikle cevre ve iklim degisikligi dijital ekonomi kadinlarin toplum icindeki yeri ulasim ve endustri gibi belirli konulara iliskin Akdeniz gundemini belirleyen bakanlar toplantilari olmak uzere baska AiB toplantilari da gerceklestirilmektedir Sekreterlik Akdeniz icin Birlik Sekreterligi 4 Mart 2010 da Barselona da duzenlenen resmi torenle acildi 98 Kalici Sekreterligin gorevi sektorel bakanlar toplantisina iliskin operasyonel takip saglamak Avrupa Akdeniz bolgesi icin somut projeleri belirlemek ve bu projelerin uygulanmasini takip etmek bu projelere finansman saglayacak ortaklar aramak ve diyalog icin cesitli platformlari koordine etmektir 99 Avrupa Akdeniz Disisleri Bakanlari Kasim 2008 de duzenlenen Marsilya Konferansi nda Sekreterligin genel merkezinin Barselona daki Pedralbes Kraliyet Sarayi nda olmasina karar verdi 100 Bakanlar ayrica bu yeni temel kurumun yapisini ve ilk uyelerinin koken ulkelerini kararlastirdi Genel Sekreter oybirligiyle AB uyesi olmayan bir ulkeden secilir Genel Sekreter in gorev suresi uc yildir ve bir uc yil daha uzatilabilir 99 Ilk Genel Sekreter AB Belcika Norvec ve Luksemburg un eski Urdun Buyukelcisi ve 2004 2005 arasinda Kamu Sektoru Reformu Bakani olarak gorev yapmis olan Urdunlu Ahmad Khalaf Masa deh oldu 101 Masa deh bir yil sonra gorevinden istifa etti 102 Temmuz 2011 de bu gorevi Fasli diplomat Yusuf Amrani ustlendi Amrani Benkirane hukumeti tarafindan Disisleri Bakani Vekili olarak gorevlendirildiginde onun yerini daha once Avrupa Birligi 2003 2004 ve Fransa 2005 2009 Buyukelcisi olarak gorev yapan Fasli Buyukelci Fathallah Sijilmassi aldi 47 103 Fathallah Sijilmassi Fransa Cumhuriyeti nde Legion d honneur nisanina sahip bir gorevli ve Ordre National du Merite nisanina sahip bir ust duzey gorevlidir Avrupa Akdeniz Ortakligi nin ortak mulkiyetini artirmak icin AB den uc ulkeye ve Akdeniz ortak ulkelerinden ucune alti Genel Sekreter Vekili atandi Ilk uc yillik donemde uc yil daha uzatilabilir Genel Sekreter Vekili olarak gorev yapan kisiler sunlardir 104 Panagiotis Roumeliotis Yunanistan Enerji Bolumu Prof Ilan Chet Israil Yuksek Egitim ve Arastirma Bolumu Lino Cardarelli Italya Is Gelistirme Bolumu Buyukelci Celia Attard Pirotta Malta Sosyal ve Sivil Isler Bolumu Dr Rafiq Husseini Filistin Su ve Cevre Bolumu Buyukelci Yigit Alpogan Turkiye Ulasim ve Kentsel Gelisim Bolumu Akdeniz icin Birlik Sekreterligi Mart 2010 da Barselona da duzenlenen resmi torenle acildi 98 2017 itibariyla AiB sekreterligi Avrupa Komisyonu EIB BERD ve CDC den gorevlendirilmis ust duzey gorevlilerin kalici katilimiyla 20 den fazla ulustan 60 kisilik personele sahiptir 105 Diger kuruluslar ve Avrupa Akdeniz kurumlariAvrupa Akdeniz Parlamenterler Meclisi Avrupa Akdeniz Parlamenterler Meclisi AAPM Avrupa Akdeniz Ortakligi cercevesi icinde yeni bir kurum degildir Meclis 3 Aralik 2003 te Avrupa Akdeniz Disisleri Bakanlari tarafindan Napoli de kuruldu ve ilk genel kurul toplantisini 22 23 Mart 2004 tarihinde Atina da gerceklestirdi AAPM Avrupa Akdeniz ulkelerinden parlamenterleri bir araya getirir ve asagidaki konularla ilgili dort kalici komiteye sahiptir 106 Politik Isler Guvenlik ve Insan Haklari Ekonomik Finansal ve Sosyal Isler ve Egitim Yasam Kalitesi Insani Alisveris ve Kulturun Tesviki Avrupa Akdeniz Ulkelerinde Kadin Haklari AAPM ayrica Enerji ve Cevre konulu gecici bir komiteye sahiptir AAPM nin rolu Birlik in yasal parlamenter ifadesi olarak kabul edilmesi nedeniyle Akdeniz icin Birlik in kurulusundan bu yana guclenmistir 21 Avrupa Akdeniz Bolgesel ve Yerel Meclisi 2008 de Marsilya da duzenlenen Avrupa Akdeniz Disisleri Konferansi nda Bakanlar AB Bolgeler Komitesi nin bir Avrupa Akdeniz Yerel ve Bolgesel Yetkililer Meclisi Fransizca ARLEM kurulmasi teklifini kabul ettiler Bu meclisin amaci Akdeniz icin Birlik uyesi 43 ulkenin yerel ve bolgesel temsilcileriyle AB kurumlari arasinda bir kopru olusturmaktir 107 AB katilimcilari AB Bolgeler Komitesi nin uyeleri ve ayni zamanda Avrupa Akdeniz Ortakligi ile baglantili diger AB kurumlarinin temsilcileridir Akdeniz ortak ulkelerinin katilimcilari ise kendi ulusal hukumetleri tarafindan atanan bolgesel ve yerel yetkili makam temsilcileridir ARLEM 31 Ocak 2010 da Barselona da resmi olarak kuruldu ve ilk genel kurul toplantisini gerceklestirdi ARLEM in es baskanligi gorevini AB Bolgeler Komitesi Baskani Luc Van den Brande ve Fas in Al Hoceima Belediye Baskani Mohammed Boudra yurutmektedir 108 Anna Lindh Vakfi Genel merkezi Misir in Iskenderiye sehrinde bulunan Anna Lindh Kulturler Arasi Diyalog Vakfi Nisan 2005 te kuruldu Avrupa Akdeniz ulkelerinin sivil toplum kuruluslarini kapsayan bir ag olan vakif kulturler arasi diyalogun ve karsilikli anlayisin tesvik edilmesini amaclamaktadir 109 Paris Zirvesi nde Anna Lindh Vakfi nin BM Medeniyetler Ittifaki ile birlikte Akdeniz icin Birlik in kulturel boyutundan sorumlu olmasina karar verildi 21 Eylul 2010 da Anna Lindh Vakfi Avrupa Akdeniz Kulturler Arasi Egilimler 2010 baslikli bir rapor yayinladi 110 Ortak algilar ve bolge genelinde Akdeniz icin Birlik in gorunurlugu hakkindaki bu degerlendirme Akdeniz icin Birlik ulkelerinden 13 000 kisinin katilimiyla gerceklestirilen bir Gallup Kamuoyu Arastirmasina dayanmaktadir Diger kuruluslarla ve Avrupa Akdeniz kurumlariyla ortakliklar Akdeniz icin Birlik bir diyalog ve isbirligi platformu olarak global bolgesel ve alt bolgesel kuruluslarla stratejik ortakliklar kurmaktadir Gectigimiz birkac yil boyunca AiB cesitli Mutabakat Anlasmalarinin imzalanmasi yoluyla ilgili paydaslarla olan baglarini guclendirdi CIHEAM Uluslararasi Akdeniz Ileri Duzey Tarim Bilimi Calismalari Merkezi 8 Ocak 2015 EESC Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi 13 Ocak 2015 Ispanya Ekonomi ve Rekabet Gucu Bakanligi 26 Ocak 2015 AFAEMME Akdeniz Is Kadini Orgutleri Birligi 11 Subat 2015 Akdeniz Uluslararasi Isbirligi ve Yerel Kalkinma Ajansi 16 Subat 2015 Misir Ingiliz Universitesi 14 Mart 2015 EMUNI Universitesi Avrupa Akdeniz Universitesi 8 Nisan 2015 IRU Uluslararasi Karayolu Tasimaciligi Birligi 10 Nisan 2015 IPEMED Institut de Prospective economique du monde Mediterraneen 4 Mayis 2015 UNIDO 22 Mayis 2015 BUSINESSMED 9 Haziran 2015 KEI Karadeniz Ekonomik Isbirligi Orgutu 18 Haziran 2015 UNESCO 14 Ekim 2015 CETMO Bati Akdeniz Ulastirma Calismalari Merkezi 26 Kasim 2015 Enerji Sarti Sekreterligi 26 Kasim 2015 EMUNI Universitesi 1 Subat 2016 Uluslararasi Enerji Ajansi 17 Subat 2016 Service de la Cooperation Marocaine 8 Mart 2016 BM Habitat 5 Nisan 2016 Conseil de la Region Tangier Tetouan Al Hoceima 22 Haziran 2016 Ispanya Disisleri ve Isbirligi Bakanligi 29 Temmuz 2016 ANIMA Yatirim Agi 7 Eylul 2016 Groupe interacademique pour le developpement 29 Eylul 2016 IEMed Avrupa Akdeniz Enstitusu 20 Ocak 2017 SIDA Isvec Uluslararasi Kalkinma Isbirligi Ajansi 23 Ocak 2017 BM Guney Guney Isbirligi Ofisi 24 Ocak 2017 Fundacion Mujeres por Africa 24 Ocak 2017 AGADIR Teknik Birimi 24 Ocak 2017 MENBO Kalici Sekreterligi 10 Mart 2017 EMUNI Universitesi 14 Mart 2017 Konrad Adenauer Stiftung 10 Nisan 2017 Dunya Verimli Cozumler Birligi 24 Mayis 2017 SDSN Akdeniz 1 Haziran 2017 Institut Mediterraneen de l Eau 8 Haziran 2017 Fes Avrupa Akdeniz Universitesi 20 Haziran 2017 IEMed 20 Temmuz 2017TarihceOneri Fransa Cumhurbaskani Nicolas Sarkozy Akdeniz Icin Birlik i kendi secim kampanyasi esnasinda teklif etti Teklif baslangicta Sarkozy un secim kampanyasinin bir parcasi olarak yapildi Sarkozy nin secim zaferinden ise sonra fikir tekrarlandi ve duzenlendi Bir kismi Avrupa yla butunlesmis bir kismiysa ayri olan musluman dunyaya mal olabilecek potansiyel bolume ragmen Sarkozy bu inisiyatifi Israil ile Arap komsulari arasindaki barisi saglayacak bir firsat olarak goruyor Fransa nin 2008 in 2 yarisindaki Avrupa Birligi Donem Baskanliginda bir yonetim sisteminin kurulmasi umuluyor 23 Ekim 2007 de Sarkozy butun Akdeniz ulkelerinin liderlerini Siyasal ekonomik ve kulturel bir birligin temellerinin kati esitligin ilkeleriyle kurulabilecegini gorusmek uzere Haziran 2008 de Fransa da yapilacak olan Akdeniz Zirvesi ne davet etti Elestiriler Akdeniz Icin Birlik calismalarinin ayrintilarinin belirsiz olmasi nedeniyle buyuk elestiriler almaktaydi Akdeniz ulkelerinde AB etkisinin daha da azalacagi hem AB ye hem de Akdeniz Birligi ne uye olan devletlerin bazi AB kararlarini onemsemeyeceginden endiselenilmekteydi Ayrica bu ulkelerde ozellikle insan haklari ve sosyal haklarda kayiplar ve polisin tutumunda kotulusmelerin olmasi beklenmekteydi Nicolas Sarkozy 2007 Fransa Cumhurbaskanligi secimlerinden once Toulouse da konusurken Degisiklikler 2008 in baslangicinda Sarkozy AB den ve komisyondan yayilan karsitlik yuzunden Akdeniz Icin Birlik planlarini degistirmeye basladi Subati nin sonunda o yilin Avrupa islerinden sorumlu Fransiz bakani Pierre Jouyet Akdeniz e iliskin hicbir birligin olmadigini ama bolgedeki AB yapilarini ve politikalarini Tamamlamak ve zenginlestirmek icin Akdeniz icin birlik oldugunu belirtti Almanya Basbakani Angela Merkel le yapilan bir toplantidan sonra projenin sadece Akdeniz e kiyisi olan AB ulkelerini degil butun AB yi kapsayacak sekilde kabul edildigi ve mevcut Barselona surecinin uzerine insa edilecegi bildirildi Turkiye de projenin artik AB uyeligine bir alternatif olarak tasarlanmadigini Fransa dan aldigi garantiyle kesinlestirip birlige katilmayi kabul etti Akdeniz Icin Birlik 13 14 Temmuz 2008 de baslatildi UyelerBayrak Ulke Nufus Yuzolcumu km Almanya 82 314 906 357 050Arnavutluk 3 600 523 28 748Avusturya 8 316 487 83 871Belcika 10 584 534 30 528Birlesik Krallik 60 587 300 244 820Bosna Hersek 3 981 239 51 197Bulgaristan 7 679 290 110 912Cezayir 33 333 216 2 381 740Cekya 10 306 709 78 866Danimarka 5 457 415 43 094Estonya 1 342 409 45 226Fas 33 757 175 446 550Filistin 3 800 000 6 020Finlandiya 5 289 128 338 145Fransa 63 392 140 674 843Hollanda 16 372 715 41 526Hirvatistan 4 453 500 56 542Irlanda 4 239 848 70 273Ispanya 45 116 894 506 030Israil 7 184 000 20 770Isvec 9 142 817 449 964Italya 59 131 287 301 318Karadag 678 177 13 812Kibris 766 400 9 251Letonya 2 281 305 64 589Litvanya 3 373 991 65 303Lubnan 4 099 000 10 452Luksemburg 476 200 2 586Macaristan 10 066 158 93 030Malta 404 962 316Monako 32 671 1 95Moritanya 3 069 000 1 030 700Misir 80 335 036 980 869Polonya 38 116 486 312 683Portekiz 10 599 095 92 391Romanya 21 565 119 238 391Slovakya 5 396 168 49 037Slovenya 2 013 597 20 273Suriye 20 314 747 185 180Tunus 10 102 000 163 610Turkiye 76 667 864 783 562Urdun 5 924 000 89 342Yunanistan 11 125 179 131 990Bayrak Gozlemci ulkeler Nufus Yuzolcumu km Libya 6 036 914 1 759 540Kaynakca a b c d e 1 5 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2 Agustos 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Kasim 2017 Arsivlenmis kopya 6 Subat 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ekim 2017 a b c d e PDF 5 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 31 Ekim 2017 PDF 15 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 31 Ekim 2017 a b c 25 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Kasim 2017 Arsivlenmis kopya 15 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Kasim 2017 15 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Ekim 2017 a b c Arsivlenmis kopya PDF 5 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 31 Ekim 2017 Arsivlenmis kopya 8 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ekim 2017 a b 19 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Kasim 2017 a b 7 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Ekim 2017 Arsivlenmis kopya 23 Subat 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ekim 2017 Arsivlenmis kopya 17 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Ekim 2020 Arsivlenmis kopya 21 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ekim 2017 Arsivlenmis kopya 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ekim 2017 14 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Kasim 2017 14 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Kasim 2017 Arsivlenmis kopya 8 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ekim 2017 Arsivlenmis kopya 19 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Temmuz 2011 Arsivlenmis kopya 12 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ekim 2017 7 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Kasim 2017 Arsivlenmis kopya 7 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2017 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Kasim 2017 8 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Kasim 2017 PDF 27 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 1 Kasim 2017 27 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Kasim 2017 31 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Kasim 2017 Arsivlenmis kopya 26 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2017 Arsivlenmis kopya PDF 27 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 1 Kasim 2017 Arsivlenmis kopya 29 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2017 Arsivlenmis kopya PDF 16 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 1 Kasim 2017 Arsivlenmis kopya 29 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2017 Arsivlenmis kopya PDF 27 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 1 Kasim 2017 Arsivlenmis kopya 29 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2017 a b Arsivlenmis kopya 17 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2017 a b Arsivlenmis kopya PDF 17 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 1 Kasim 2017 a b Arsivlenmis kopya 16 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2017 a b Arsivlenmis kopya 17 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2017 3 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Kasim 2017 Arsivlenmis kopya 17 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2017 Arsivlenmis kopya 17 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2017 Arsivlenmis kopya 17 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2017 PDF 17 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 1 Kasim 2017 Arsivlenmis kopya 16 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2017 Arsivlenmis kopya 30 Mart 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2017 Arsivlenmis kopya 2 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2017 21 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Kasim 2017 Arsivlenmis kopya 17 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2017 Arsivlenmis kopya PDF 17 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 1 Kasim 2017 a b c Arsivlenmis kopya 17 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2017 Arsivlenmis kopya 17 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2017 Arsivlenmis kopya 17 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2017 Tunisia UfM to hold Mediterranean Economic Conference September 17 18 9 Eyl 2013 12 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Ocak 2024 Arsivlenmis kopya PDF 17 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 1 Kasim 2017 a b Avrupa Birligi adayi 22 Haziran 2011 de uyeligini askiya aldi Ayrica bakinizDogu Ortakligi Akdeniz ulkeleri listesiDis baglantilarGuven duyulmayan bir proje Akdeniz Birligi