Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde, uygun değildir. (Ocak 2012) |
And veya ant, Türk ve Moğol halk kültüründe ve inancında yemin demektir. Moğolcada Anda veya Andgay denir.
Anlam ve İçerik
Yeminden dönmek büyük bir günah ve suç olarak kabul edilir. Sözün kutsal gücünden kaynaklanan bir kavramdır. Söz ile bildirdiği davranış, sonuç veya nesne arasında bir farklılık olmadığı, sözün (ve adların) bir anlamda bunların ruhu olduğu, söz ile bunlar arasında cismi bir bağ olduğu düşüncesinin bir sonucudur. Büyük bir ant içilirken bir kaba kan akıtılmasının nedeni de budur. Başkurtlar'da yeri kazarak ant içme olgusu da mezarı çağrıştırması ile bağlantılıdır. Bugün dahi "ant içmek" tabiri kullanılır ve yemin edilirken içilen süt ile bağlantılıdır. Söz vermek deyimi de sözün bir nesne gibi başkalarına verildiği düşüncesinin bir kalıntısıdır.
And kavramı insanlığın ortak algılarından birisidir ve yerine getirilmediğinde insanın en azından onurunda bir eksilme meydana geleceğine, bazen de felaketlerle karşılaşılacağına ister çağdaş, ister ilksel hemen her toplumda inanılır. Türk-Moğol kültüründe önemli bir yer tutan kan kardeşliği de yine ant içilerek gerçekleştirilir ve kan kardeşi olmuş bu kişilere Antlı denir. Türkler için demir kutsaldır ve bu nedenle kılıçla veya bıçakla ant içilir.
Antlı
Moğolcada Anda veya Andakar denilir. Ant içerek kan kardeşi olmak demektir. Bir tasın içerisine koyulan süte bileklerinde açılan kesikten kan damlatarak içip kan kardeşi olunur. Türklerde ve Moğollarda ortak bir gelenektir. Moğol mitolojisinde “Anda Bars” denen ve insanlarla kan kardeşi olmuş bir Pars ongunu vardır. Anda’lık Türklerin en eski geleneklerinden biridir. Andalar birbirlerini kardeşlerinden daha ileride korur, sayar ve kayırmaya çalışırlar.
Tobadı
Tobadı - Türk, Çuvaş ve Altay halk inancında yemin sözüdür. Tupata olarak da söylenir. “Vallahi” veya “Billahi” gibi anlamlarda kullanılır. “Tobadı doğru söylüyorum” gibi… İskit ocak tanrısı Tabıtı’nın adıyla da bağlantılıdır.
Etimoloji
- Ant/And: (An) kökünden türemiştir. Söz verme, anlaşma anlamlarını içerir. Moğolca kökenlidir. An kökü Moğolca ve Türkçede tutmak anlamını barındırır. Eski Altaycada Anta, Tunguz ve Mançu dillerinde de Anda biçimiyle yer alır.
- Tobadı: (Top/Tob/Tab/Tap) kökünden türemiştir. Bu kök, Eski Türkçe ve Moğolcada diz, diz çökmek anlamı içerir. Hatta aynı anlam Tunguz ve Mançu dillerinde de vardır. Kökeni tam olarak tespit etmek şu an için zor gözükmektedir. Toba (Tabgaç) şeklinde bilinen eski Türk kavminin adını da çağrıştırmaktadır. Tapmak fiili ile de alakalıdır. Çuvaşçada Tob veya Tup sözcüğü evin ortası demektir.
Dipnotlar
- ^ Türk Mitolojisi Ansiklopedik Sözlük, Celal Beydili, Yurt Yayınevi (Sayfa - 60)
- ^ Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0) 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Bahaeddin Ögel, Türk Mitolojisi (Cilt-1, Sayfa 67)
- ^ . 16 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2011.
Dış bağlantılar
- Eski Türklerde Yemin27 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Ocak 2012 And veya ant Turk ve Mogol halk kulturunde ve inancinda yemin demektir Mogolcada Anda veya Andgay denir Anlam ve IcerikYeminden donmek buyuk bir gunah ve suc olarak kabul edilir Sozun kutsal gucunden kaynaklanan bir kavramdir Soz ile bildirdigi davranis sonuc veya nesne arasinda bir farklilik olmadigi sozun ve adlarin bir anlamda bunlarin ruhu oldugu soz ile bunlar arasinda cismi bir bag oldugu dusuncesinin bir sonucudur Buyuk bir ant icilirken bir kaba kan akitilmasinin nedeni de budur Baskurtlar da yeri kazarak ant icme olgusu da mezari cagristirmasi ile baglantilidir Bugun dahi ant icmek tabiri kullanilir ve yemin edilirken icilen sut ile baglantilidir Soz vermek deyimi de sozun bir nesne gibi baskalarina verildigi dusuncesinin bir kalintisidir And kavrami insanligin ortak algilarindan birisidir ve yerine getirilmediginde insanin en azindan onurunda bir eksilme meydana gelecegine bazen de felaketlerle karsilasilacagina ister cagdas ister ilksel hemen her toplumda inanilir Turk Mogol kulturunde onemli bir yer tutan kan kardesligi de yine ant icilerek gerceklestirilir ve kan kardesi olmus bu kisilere Antli denir Turkler icin demir kutsaldir ve bu nedenle kilicla veya bicakla ant icilir AntliMogolcada Anda veya Andakar denilir Ant icerek kan kardesi olmak demektir Bir tasin icerisine koyulan sute bileklerinde acilan kesikten kan damlatarak icip kan kardesi olunur Turklerde ve Mogollarda ortak bir gelenektir Mogol mitolojisinde Anda Bars denen ve insanlarla kan kardesi olmus bir Pars ongunu vardir Anda lik Turklerin en eski geleneklerinden biridir Andalar birbirlerini kardeslerinden daha ileride korur sayar ve kayirmaya calisirlar TobadiTobadi Turk Cuvas ve Altay halk inancinda yemin sozudur Tupata olarak da soylenir Vallahi veya Billahi gibi anlamlarda kullanilir Tobadi dogru soyluyorum gibi Iskit ocak tanrisi Tabiti nin adiyla da baglantilidir EtimolojiAnt And An kokunden turemistir Soz verme anlasma anlamlarini icerir Mogolca kokenlidir An koku Mogolca ve Turkcede tutmak anlamini barindirir Eski Altaycada Anta Tunguz ve Mancu dillerinde de Anda bicimiyle yer alir Tobadi Top Tob Tab Tap kokunden turemistir Bu kok Eski Turkce ve Mogolcada diz diz cokmek anlami icerir Hatta ayni anlam Tunguz ve Mancu dillerinde de vardir Kokeni tam olarak tespit etmek su an icin zor gozukmektedir Toba Tabgac seklinde bilinen eski Turk kavminin adini da cagristirmaktadir Tapmak fiili ile de alakalidir Cuvascada Tob veya Tup sozcugu evin ortasi demektir Dipnotlar Turk Mitolojisi Ansiklopedik Sozluk Celal Beydili Yurt Yayinevi Sayfa 60 Turk Soylence Sozlugu Deniz Karakurt Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 27 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Bahaeddin Ogel Turk Mitolojisi Cilt 1 Sayfa 67 16 Aralik 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Aralik 2011 Dis baglantilarEski Turklerde Yemin27 Aralik 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde