Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Antik Mısır'da kadınlar, bazı karşılaştırılabilir toplumlarda diğer kadınların sahip olmadığı bazı özel haklara sahipti. Mülk sahibi olabilirlerdi ve mahkemede yasal olarak erkeklerle eşitlerdi. Bununla birlikte, Eski Mısır, erkeklerin egemen olduğu ve doğası gereği ataerkil bir toplumdu. Kadın hükümdarlar ve hatta kadın firavunlar olmasına rağmen, kadınların yönetimde önemli pozisyonları olamazdı. Kraliyet sarayındaki kadınlar pozisyonlarını erkek krallarla ilişki kurarak kazandılar.
İş
Kadınların çoğu köylü nüfusa aitti ve kocalarının yanında tarım işlerinde çalışıyorlardı. Kadınların, kocalarının veya oğullarının yokluğunda çiftlikleri veya işletmeleri yönettikleri biliniyor. Toplumun üst sınıfları arasında, kadınlar genellikle evin dışında çalışmıyordu, bunun yerine evin hizmetkarlarını ve çocuklarının eğitimini denetliyordu. Tekstil endüstrisi bir istisnaydı. Burada kadınlar sadece dokumacı olarak çalışıyordu. Lahun'da bulunan ve MÖ 1800 yıllara tarihlenen bir mektupta altı kadın dokumacı belirtiliyor.
Eski Krallık'ta zengin kadınlar genellikle kendi evlerine sahipti. Yan yana çalışan erkekler ve kadınlar vardı, ayrıca bir kadının evinde, idari unvanı olan başka kadınlara rastlamak nadir değildi. Özellikle dönemlere ait belgelerde erkeklere genellikle erkekler, kadınlara ise kadınlar hizmet vermektedir. Burada cinsiyet ayrımı görülebilir.
Çocuk bakımına yardımcı olmak için dadı tutacak kadar zengin ailelere mensup kadınlar sık sık parfüm yapımcısı olarak çalışıyorlardı ve aynı zamanda akrobat, dansçı, şarkıcı ve müzisyen gibi mesleklerle mahkemelerde ve tapınaklarda çalışıyorlardı ve bunların hepsi üst sınıf kadınlar için saygın uğraşlar olarak görülüyordu. Herhangi bir sınıfa mensup kadınlar profesyonel bir yas tutan veya müzisyen olarak çalışabilirdi, bunlar sınıf ayrımı gözetmeyen ortak işlerdi. Soylu kadınlar, bir tanrıya veya tanrıçaya bağlı rahipliğin üyeleri de olabilirdi.
Aile ve evlilik
Evlilik
Evliliğin amacı genellikle çocuk sahibi olmaktı.
Yeni Krallık'ta şöyle bir söz vardı:
"Gençken bir eş al
Senin için bir oğul yapsın
Sen gençken o sana baksın
İnsan yapmaya uygun olsun
Ne mutlu, insanları çok olan adam
Soyu nedeniyle selamlanıyor. "
Mısır tasvirinde karı koca arasındaki bazı eşitlikçi ilişkilerin ima edildiği doğrudur.
Örneğin aşk şarkılarında erkek ve kız kardeş, karı-koca ile aynı önemi taşıyordu. Mısır'da "erkek kardeş" anlamına gelen "Sn", "akran", "eş" veya "ikinci" anlamına da geliyordu. Dolayısıyla aşk şarkıları karı koca arasındaki eşitlikçi ilişkiye gönderme yapıyor olabilir. Krallar arasında melezleşme örneği, Osiris'in kız kardeşi İsis ile evlendiğinden beri tanrılar tarafından belirlendi.
Bununla birlikte, tasvirlerde genellikle bir karı koca çocuklarına karşı şefkatli bir tavır içinde gösterilir, bu nedenle çoğu ailenin genel olarak mutlu olduğunu varsayıyoruz. Eşlerin kocalarının sorumluluklarını paylaşması ve onlarla birlikte çalışması evlilikler içinde görevdi. Eski Mısır'da evlilikler genellikle tek eşliydi, ancak yüksek ekonomik statüye sahip bir erkeğin birden fazla karısı olması da alışılmadık bir durum değildi. Bu, özellikle erkeğin ilk karısının çocuk sahibi olamaması durumunda geçerliydi. Boşanmak mümkün olmasına rağmen çok zordu. Evlilikler genellikle çocukları için uygun eşler seçen ebeveynler tarafından ayarlanıyordu. Kadınlar, mülklerinin çoğu üzerinde kontrole sahipti, mahkemeye dava açan tüzel kişiler olarak hizmet edebiliyordu ve hatta kamuya açık alanlarda çalışıyordu. Eski Mısır'da kadınlar bir dereceye kadar bağımsızlığa sahip oldukları için, kocalar karılarının mülkiyeti üzerinde tam kontrol sahibi değillerdi. Örneğin, MÖ 365'te, kadınları boşanmadan koruyan ve erkeklere daha fazla mali yük bindiren yeni bir evlilik sözleşmesi ortaya çıktı.
Kraliçelerin ve kraliçe annelerin etkisi, o dönemin diğer toplumlarına kıyasla eski Mısır'da kadınların özel haklarının büyük bir nedeni olarak görülüyordu. Kraliçeler ve kraliçe anneleri her zaman büyük bir güce sahipti, çünkü birçok firavun tahta geçtiklerinde çok gençti. Örneğin, Yeni Krallık'taki büyük firavun Ahmose I, her zaman annesi Ahhotep I ve ana karısı Nefertari'den tavsiye alırdı.
Eski Mısır kadınları en bağımsız kadın gruplarından biri olarak görülse de, dulluk, erkek kontrolünün olmaması nedeniyle şüpheye neden olabilirdi. Ama dullar ayrıca daha fazla yasal özgürlük kazanırdılar, arazi alıp satma, bağış yapma ve hatta kredi verme becerisine sahip olabilirlerdi.
Gebelik
Eski Mısır'da doğurganlığın toplumda oynadığı önemli rolle ilgili karmaşık inanç ve uygulamaların birçok kanıtı vardır. Bir kadın doğurgan değilse, kocası varis üretemediği için potansiyel olarak onu boşayabilirdi. Dini inançlar, bölgedeki diğer dinlere benzer şekilde arınma ile ilgili kuralları içeriyordu. Mısır'daki kadınların menstruasyon sırasında saf olmayan unsurları ortadan kaldırdığına inanılıyordu, işten mazur görülüyorlardı ve menstruasyon sırasında tapınakların kısıtlı odalarına giremiyorlardı. Doğurganlık ritüelleri, çocuk isteyen çiftler tarafından kullanıldı. Kontrasepsiyona da izin verilirdi ve birçok kontraseptif formüle atıfta bulunan tıbbi metinler hala varlığını sürdürmektedir (içeriklerin artık tanımlanması genellikle zor olsa da). Kereviz mayası ve biradan yapılan içecekler gibi bazı formüller şüphelidir, ancak diğerleri, mesela sperm öldürücü bir laktik asit üreten fermente akasya sakızından yapılan bir spermisit gibi biraz etkili yöntemlerle ilgili temel bilgileri gösterir.
Hamile kaldıktan sonra rahim bir tanrıça olan Tenenet'in koruması altına alındı. Ritüel tıbbi bakım olarak, kadının vücuduna faydalı yağlar sürerlerdi. Eski Mısır toplumunda, Yunanistan'a, Bizans'a ve oradan da Avrupa'ya yayılan bebeklerinin cinsiyetini bilmek isteyen aileler için bir yol vardı. Bu uygulama Antik Mısır'da yüzyıllardır uygulanıyordu. Bez bir poşete arpa ve buğday tanelerini koyup hamile kadının idrarı ile sulanırdı, önce arpa filizlenirse bebeğin erkek olduğu, önce buğday filizlenirse bebeğin kız olduğu söylenirdi. Eski Mısır'da, arpa kelimesi "baba" ile eş anlamlıydı.
Doğum
Doğum zamanı geldiğinde hamile kadına ebeler yardım ediyordu. Kafası da dahil olmak üzere genellikle traş olunurdu. Doğumun yapıldığı yerin köşelerine dört tanrıçanın enkarnasyonu olduğuna inanılan dört tuğla yerleştirildi: Nut, Tefnut, İsis, Neftis.
En üst düzeyde kadınlar
Kadınların üst düzey memur olarak görüldüğü çok az örnek var. Sadece çok az kadın en yüksek ofise, Firavun'un ofisine ulaşmıştır. Yüksek devlet konumundaki bir kadına bir örnek, Altıncı Hanedan döneminde vezir olan Nebet'tir. Vezir, yalnızca kraldan sonra ikinci olan en yüksek devlet memuruydu.
Antik Mısır toplumu, zamanın diğer birçok medeniyeti gibi, dini bir toplum temeli olarak kullandı. Firavunların iktidarının tahtı, tanrılar tarafından verildiği için bu şekilde meşrulaştırıldı ve tahtın sahibinin ilahi bir hakkı vardı. Tipik olarak, eski toplumlarda güç bir erkekten diğerine aktarılırdı. Kadınlar mirasçıları doğurdu ve evliliğe de önem verilirdi. Oğlu, iktidarı miras aldı ve kralın bir oğlu olmadığı durumlarda, taht, kuzenler veya amcalar gibi kraldan daha uzak ailenin erkek üyeleri tarafından miras alındı. Bu sistemde, kızlar otomatik olarak gücü miras alamazdılar.
Mısır medeniyetinde, iktidarı bir erkek halefe devretme yükümlülüğü istisnasız değildi. İlahi meşruiyet tarafından belirlenen bir faktör olan kraliyet kanı, tahta erişim için benzersiz bir kriterdi. Bununla birlikte, ilahi öz, Akhenaton'un karısı Nefertiti'de olduğu gibi kraliyet eşine de aktarılabilirdi.
Mısırlılar, kraliyet kanına sahip olmayan bir adam yerine kraliyet kanı olan (mitolojiye göre ilahi olan) bir kadın tarafından yönetilmeyi tercih ettiler. Ayrıca art arda yaşanan krizlerde iktidarı ele geçiren kadınlar oldu. Bu gerçekleştiğinde, kadın Firavun tahtının tüm erkeksi sembollerini benimsedi. Hatta bazı durumlarda, kadın olabilecek bazı Firavunların cinsiyeti hakkında şüpheler vardır.
Mısır'ın Onsekizinci hanedanı sırasında, Amenhotep öldüğünde, halefi Thutmose onun oğlu gibi görünmüyordu. Bir sonraki halef, Thutmose ve Büyük Kraliyet Karısının kızı prenses Hatshepsut'idi.
Eski Mısır'da kadınların tahta geçmesi daha yaygın hale geldi. Örneğin, yeğeni Thutmose'ün yerini alan Hatshepsut'ta olduğu gibi. Hatshepsut tahtı merhum kocasından devraldığında ve Firavun olduğunda, kızı Neferure bir kraliyet prensesinin normal görevlerini aşan bir rol üstlendi ve daha büyük bir rol kazandı. Ayrıca Mısır'ın son firavunu ünlü Kleopatra'ydı.
En çok tanınan ve tarihçilerin en emin olduğu kadın Firavunlar:
- Nitocris (Mısır'ın Altıncı hanedanı)
- Sobekneferu (Mısır'ın Onikinci hanedanı),
- Hatshepsut (Mısır'ın on sekizinci hanedanı),
- Neferneferuaten (Mısır'ın on sekizinci hanedanı),
- Twosret (Mısır'ın On dokuzuncu hanedanı).
Büyük Kraliyet kadınlarının çoğu da önemli diplomatik ve politik roller oynadılar:
Yeni Krallık'ta, kraliyetteki kadınlara genellikle ilahi bir rol verildi: "Tanrının Karısı", "Tanrı'nın Eli".
Hatshepsut, bu ikinci unvanı alan ilk kadındı.
Bürokrasinin en üst kademelerinde görev yapan kadınlar için, Mısır'ın Altıncı hanedanlığı döneminde bir Vezir olan Nebet'ten bahsedilebilir. Ama böylesine yüksek bir otorite düzeyine sahip bir kadının son derece nadir kaldığını da kabul etmek gerekir. Bununla birlikte, kadınlar bürokraside kâtip gibi çok sayıda görevi yaptılar, ancak tüm kamu bürokrasi makamlarının erkekler tarafından doldurulduğu Yeni Krallık zamanı istisnadır.
Eski Mısır edebiyatında kadınlar
Kuşkusuz, eski Mısır edebiyatı kadınları anlamsız, kaprisli ve nadiren güvenilir olarak sunmaktan çekinmedi. Ancak buna rağmen kadınlar, zamanın medeniyetlerinde ender görülen bir statüden faydalandı.
Ressamlar ve heykeltıraşlar kadınlara mutlu bir ailenin parçası olarak dingin bir imaj verirken, yazarlar şefkatli değildi ve kadınları talihsizliğin ve birçok günahın kaynağı olarak tasvir ettiler.
Gaston Maspero'nun Contes populaires'de (Popüler Masallar) bir hikâye anlatır. Kardeşi Anoupou'nun evindeki mütevazı çiftlik işçisi olan Bytaou kardeşinin karısı tarafından baştan çıkarılmış ve kadının çekiciliğine yenik düşmüştür. Kadın kardeşi Anoupou'ya ihbar etmekte tereddüt etmez, yalan söyler ve Bytaou cezasını alana kadar asla durmaz. Eşi tarafından kandırıldığını daha sonra fark eden Anoupou eşini köpeklere atar.
Antik Mısır sanatında kadınlar
Mısırlı kadınlar nadiren yaşlanmış ve buruşuk olarak tasvir edilmiştir. Mısır'da kadınlar için karşılanması gereken standartlar vardı. Kadınlar, genellikle ince ve güzel olarak gösterilirdi. Mısır sanatının gerçekçi olmaktan uzak olması Eski Mısırlıların nasıl algılandıklarını ne kadar önemsediklerini göstermektedir. Örneğin hamile kadınların doğumdan sonra vücutlarının neredeyse hiç görüntüsü yoktur. Bununla birlikte, erkek atletik ve ilgi çekici veya yaşlı ve deneyimli olarak gösterilebilir. Bu idealist tasvirler, fiziksel olarak yetenekli kral veya halkı için gece gündüz çalışan yorgun kral gibi hedeflenen imajı yansıtırdı. İnsanlar, sonsuza dek öyle kalma çabasıyla, güzelliklerinin ve gençliklerinin zirvesinde tasvir edildi. Ancak Üçüncü Ara Dönem'de bilim adamları, kadınları temsil eden sanatsal üslupta bir değişim görüyorlar. Daha büyük, daha sarkık göğüslere ve kalınlaşmış bir gövdeye sahip daha yuvarlak bir vücut tipi ortaya bu dönem çıkmıştır. Bu tasvir artık kadınların yaşlanmasıyla da ilişkilendirilmiyordu. Ayrıca sık kullanılan belirli bir çizim vardı. Kadınlar ve çocuklar coğunlukla onları kocalarına veya babalarına bağlayacak sanatsal bir üslupla temsil ediliyordu. En bariz örnek, . Akhenaten'in sanatsal gösterimine büyük değişiklikler yapılmıştır. Bununla birlikte, en ayırt edici kısım, Nefertiti'nin, karısının ve çocuklarının kendisininkiyle aynı vücut tipiyle gösterilmesiydi. Nefertiti'yi Akhenaten'inkine çok benzeyen, hangisi olduğunu söyleyemeyeceğiniz şekilde gösteren tasvirler vardır.
İlahi görüntü
Mısır mitolojisinde Yunanistan'da da olduğu gibi çok sayıda tanrıça vardı. Onların sembolizmini inceleyerek, kadınların eski Mısırlıların gözündeki imajını öğrenebiliriz. Yunan tanrılarında olduğu gibi, birçoğu birbirleriyle kan veya evlilik yoluyla akrabaydı.
Kadınlar ve imajı en çok yaşam ve doğurganlıkla ilişkilendirildi. Birçok ilkeyle ilişkilendirilen tanrıça İsis, kardeşi tarafından öldürülen Osiris'in karısı olarak ona çok bağlıydı. Bir anne olarak kadının koruyucusu olarak görüldü, ama her şeyden önce hayat veren ana tanrıça oldu. Tanrıçanın bir sembolü de sonsuz yaşamın sembolü olan palmiye ağacıdır. Ölen kocasına sonsuz yaşamın nefesini verdi.
Tanrıça, dönemin kadınlara olan saygısını temsil ediyordu. İsis'in yansıttığı, Göksel Anne olarak saygı duyulan sonsuz yaşam ve olgunluk fikriydi. İsis , Mısır mitolojisinin tartışmasız en önemli tanrısı haline geldi. Etkisi, farklı medeniyetlerin dinlerine kadar genişledi, burada farklı isimler altında tanımlandı ve kültünün özellikle Roma İmparatorluğu'nda görüldüğü biliniyor.
En etkili tanrıçalar şunlardı:
- Isis : büyü ve mistisizm tanrıçası,
- Hathor : beslenme ve sevgi tanrıçası,
- Bastet : evin tanrıça koruyucusu,
- Sekhmet : gazap tanrıçası
Tanrı'nın Eşleri
"Tanrı Amun'un Karısı", Amun kültünün en yüksek rütbeli rahibesiydi. Yeni Krallığın başlangıcında, unvan, genellikle kralların eşleri veya kralların anneleri olan kraliyet ailesiyle ilişkilendirildi. Bu unvana sahip ilk kraliyet karısı, Ahmose'in karısı olan Ahmose-Nefertari idi ve daha sonra onu kızı Meritamen'e devretti ve daha sonra Hatshepsut'a geçti. Tanrı'nın Karısı unvanı, kutsal rollerdeki kraliyet kadınlarına verilen başka bir unvandı. Tanrı'nın Karısına ek olarak bazı kraliyet kadınlarının Tanrı'nın Eli gibi başka unvanları da vardı. Dini figürler olarak saf kalmalarını beklenirdi.
Kadınların sosyal ve politik konumu
Eski Mısır'ın sanatsal yaklaşımlarının çoğunda, kadınların kocalarını desteklediğini ya da kucakladığını, hatta belki onları koruduğunu görüyoruz. Yani bir anlamda kadın, muhtemelen koruyucu tanrıçalar kavramıyla ilişkilendirilen koruyucu olabilirdi. Kadınlar arasında bazı sınıf farklılıkları çok belirgindi köylü kadınların hasada yardım ederken tasvir edildiği yerlerde bunun kanıtlarını görüyoruz. kasaba kadınları ise profesyonel müzisyenler, dansçılar ve tapınak personeli üyeleri olarak gösterilir.
Yani kadınlar sadece geleneksel evde yaşayan eşler değildi, topluma katkıda bulundular. Dokuma atölyelerinde kadın sahneleri ve kadınların mesleki katılımını gösteren mezar yazıtları var. Bu tür başlıklar, siyasetten dine ve cenazeye kadar değişebilir. Mezarların üzerine yazılan bazı başlıklar esas olarak onursaldı.
Dini konumlar, bazılarının düşündüğü gibi asil kadınlarla sınırlı değildi, aslında, büyük tanrıçaların rahibelerinin kiracı çiftçi gibi mütevazı unvanlara sahip olduğuna dair kanıtlar görüyoruz. Eski Krallık'tan Orta Krallığa geçerken, giderek daha az otorite sahibi kadın görüyoruz, bu da politik ve sosyal normlarda değişiklikler anlamına gelebilir. Bununla birlikte, Yeni Krallık'ta metinler, kadınların kendi yasal kimliklerine sahip olduklarını ve hatta erkeklerin rızasına ihtiyaç duymadan toprak satın alabileceklerini ve miras alabileceklerini gösteriyor.
Kaynakça
- ^ F. G. Wilfong: Gender in Ancient Egypt, in: Willeke Wendrich (editor): Egyptian Archaeology, Blackwell Studies in Global Archaeology, Malden, Oxford 2010, , p. 165
- ^ Living in Ancient Egypt. New York: Thalamus Publishing. 2009. ISBN .
- ^ a b c Egypt: A Short History. Princeton University Press. 2010. ISBN .
- ^ Marriage and Family Life in Ancient Egypt by Ray Erwin Baber, Social Forces, Vol. 13, No. 3 (Mar., 1935), pp. 409-414
- ^ From Amyrtaeus to Ptolemy: Egypt in the Fourth century B.C. 1. Harrassowitz Verlag. 2016. ISBN .
- ^ Gender in history : global perspectives. 2nd. Malden, Mass: Wiley-Blackwell. 2011. ss. 27-29. ISBN .
- ^ a b c Les Egyptiennes. Perrin. 1996. ISBN .
- ^ : Egyptian Woman of the Old Kingdom And of the Heracleopolitan Period, Second Edition, revised and augmented, New York 2000 iISBN 0-87099-967-2, pp. 36-37 online 10 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Chronicle of the Queens of Egypt. Thames & Hudson. 2006. ss. 98. ISBN .
- ^ Forever Young? The Representation of Older and Ageing Women in Ancient Egyptian Art by Deborah Sweeney, Journal of the American Research Center in Egypt, Vol. 41, (2004), pp. 67-84
- ^ God's Wife, God's Servant: The God's Wife of Amun (c. 740–525 BC) by Mariam F. Ayad
- ^ Women's Monumental Mark on Ancient Egypt by Barbara S. Lesko, The Biblical Archaeologist, Vol. 54, No. 1 (Mar., 1991), pp. 4-15
- ^ a b Women's Monumental Mark on Ancient Egypt by Barbara S. Lesko, The Biblical Archaeologist, Vol. 54, No. 1 (Mar., 1991), pp. 4-15
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Antik Misir da kadinlar bazi karsilastirilabilir toplumlarda diger kadinlarin sahip olmadigi bazi ozel haklara sahipti Mulk sahibi olabilirlerdi ve mahkemede yasal olarak erkeklerle esitlerdi Bununla birlikte Eski Misir erkeklerin egemen oldugu ve dogasi geregi ataerkil bir toplumdu Kadin hukumdarlar ve hatta kadin firavunlar olmasina ragmen kadinlarin yonetimde onemli pozisyonlari olamazdi Kraliyet sarayindaki kadinlar pozisyonlarini erkek krallarla iliski kurarak kazandilar Misir dan kadin heykelleriIsOgutme pisirme ve bira yapma genellikle kadinlarin gorevleriydi Kadinlarin cogu koylu nufusa aitti ve kocalarinin yaninda tarim islerinde calisiyorlardi Kadinlarin kocalarinin veya ogullarinin yoklugunda ciftlikleri veya isletmeleri yonettikleri biliniyor Toplumun ust siniflari arasinda kadinlar genellikle evin disinda calismiyordu bunun yerine evin hizmetkarlarini ve cocuklarinin egitimini denetliyordu Tekstil endustrisi bir istisnaydi Burada kadinlar sadece dokumaci olarak calisiyordu Lahun da bulunan ve MO 1800 yillara tarihlenen bir mektupta alti kadin dokumaci belirtiliyor Eski Krallik ta zengin kadinlar genellikle kendi evlerine sahipti Yan yana calisan erkekler ve kadinlar vardi ayrica bir kadinin evinde idari unvani olan baska kadinlara rastlamak nadir degildi Ozellikle donemlere ait belgelerde erkeklere genellikle erkekler kadinlara ise kadinlar hizmet vermektedir Burada cinsiyet ayrimi gorulebilir Cocuk bakimina yardimci olmak icin dadi tutacak kadar zengin ailelere mensup kadinlar sik sik parfum yapimcisi olarak calisiyorlardi ve ayni zamanda akrobat dansci sarkici ve muzisyen gibi mesleklerle mahkemelerde ve tapinaklarda calisiyorlardi ve bunlarin hepsi ust sinif kadinlar icin saygin ugraslar olarak goruluyordu Herhangi bir sinifa mensup kadinlar profesyonel bir yas tutan veya muzisyen olarak calisabilirdi bunlar sinif ayrimi gozetmeyen ortak islerdi Soylu kadinlar bir tanriya veya tanricaya bagli rahipligin uyeleri de olabilirdi Aile ve evlilikEvlilik Evliligin amaci genellikle cocuk sahibi olmakti Yeni Krallik ta soyle bir soz vardi Gencken bir es al Senin icin bir ogul yapsin Sen gencken o sana baksin Insan yapmaya uygun olsun Ne mutlu insanlari cok olan adam Soyu nedeniyle selamlaniyor Misir tasvirinde kari koca arasindaki bazi esitlikci iliskilerin ima edildigi dogrudur Ornegin ask sarkilarinda erkek ve kiz kardes kari koca ile ayni onemi tasiyordu Misir da erkek kardes anlamina gelen Sn akran es veya ikinci anlamina da geliyordu Dolayisiyla ask sarkilari kari koca arasindaki esitlikci iliskiye gonderme yapiyor olabilir Krallar arasinda melezlesme ornegi Osiris in kiz kardesi Isis ile evlendiginden beri tanrilar tarafindan belirlendi Bununla birlikte tasvirlerde genellikle bir kari koca cocuklarina karsi sefkatli bir tavir icinde gosterilir bu nedenle cogu ailenin genel olarak mutlu oldugunu varsayiyoruz Eslerin kocalarinin sorumluluklarini paylasmasi ve onlarla birlikte calismasi evlilikler icinde gorevdi Eski Misir da evlilikler genellikle tek esliydi ancak yuksek ekonomik statuye sahip bir erkegin birden fazla karisi olmasi da alisilmadik bir durum degildi Bu ozellikle erkegin ilk karisinin cocuk sahibi olamamasi durumunda gecerliydi Bosanmak mumkun olmasina ragmen cok zordu Evlilikler genellikle cocuklari icin uygun esler secen ebeveynler tarafindan ayarlaniyordu Kadinlar mulklerinin cogu uzerinde kontrole sahipti mahkemeye dava acan tuzel kisiler olarak hizmet edebiliyordu ve hatta kamuya acik alanlarda calisiyordu Eski Misir da kadinlar bir dereceye kadar bagimsizliga sahip olduklari icin kocalar karilarinin mulkiyeti uzerinde tam kontrol sahibi degillerdi Ornegin MO 365 te kadinlari bosanmadan koruyan ve erkeklere daha fazla mali yuk bindiren yeni bir evlilik sozlesmesi ortaya cikti Kralicelerin ve kralice annelerin etkisi o donemin diger toplumlarina kiyasla eski Misir da kadinlarin ozel haklarinin buyuk bir nedeni olarak goruluyordu Kraliceler ve kralice anneleri her zaman buyuk bir guce sahipti cunku bircok firavun tahta gectiklerinde cok gencti Ornegin Yeni Krallik taki buyuk firavun Ahmose I her zaman annesi Ahhotep I ve ana karisi Nefertari den tavsiye alirdi Eski Misir kadinlari en bagimsiz kadin gruplarindan biri olarak gorulse de dulluk erkek kontrolunun olmamasi nedeniyle supheye neden olabilirdi Ama dullar ayrica daha fazla yasal ozgurluk kazanirdilar arazi alip satma bagis yapma ve hatta kredi verme becerisine sahip olabilirlerdi Gebelik Dogumu gosteren duvar kabartmasi Hazine Salonu Edfu Tapinagi Misir Eski Misir da dogurganligin toplumda oynadigi onemli rolle ilgili karmasik inanc ve uygulamalarin bircok kaniti vardir Bir kadin dogurgan degilse kocasi varis uretemedigi icin potansiyel olarak onu bosayabilirdi Dini inanclar bolgedeki diger dinlere benzer sekilde arinma ile ilgili kurallari iceriyordu Misir daki kadinlarin menstruasyon sirasinda saf olmayan unsurlari ortadan kaldirdigina inaniliyordu isten mazur goruluyorlardi ve menstruasyon sirasinda tapinaklarin kisitli odalarina giremiyorlardi Dogurganlik rituelleri cocuk isteyen ciftler tarafindan kullanildi Kontrasepsiyona da izin verilirdi ve bircok kontraseptif formule atifta bulunan tibbi metinler hala varligini surdurmektedir iceriklerin artik tanimlanmasi genellikle zor olsa da Kereviz mayasi ve biradan yapilan icecekler gibi bazi formuller suphelidir ancak digerleri mesela sperm oldurucu bir laktik asit ureten fermente akasya sakizindan yapilan bir spermisit gibi biraz etkili yontemlerle ilgili temel bilgileri gosterir Hamile kaldiktan sonra rahim bir tanrica olan Tenenet in korumasi altina alindi Rituel tibbi bakim olarak kadinin vucuduna faydali yaglar surerlerdi Eski Misir toplumunda Yunanistan a Bizans a ve oradan da Avrupa ya yayilan bebeklerinin cinsiyetini bilmek isteyen aileler icin bir yol vardi Bu uygulama Antik Misir da yuzyillardir uygulaniyordu Bez bir posete arpa ve bugday tanelerini koyup hamile kadinin idrari ile sulanirdi once arpa filizlenirse bebegin erkek oldugu once bugday filizlenirse bebegin kiz oldugu soylenirdi Eski Misir da arpa kelimesi baba ile es anlamliydi Dogum Dogum zamani geldiginde hamile kadina ebeler yardim ediyordu Kafasi da dahil olmak uzere genellikle tras olunurdu Dogumun yapildigi yerin koselerine dort tanricanin enkarnasyonu olduguna inanilan dort tugla yerlestirildi Nut Tefnut Isis Neftis En ust duzeyde kadinlarEski Krallik tan Misir prensesi Nefertiabet Kadinlarin ust duzey memur olarak goruldugu cok az ornek var Sadece cok az kadin en yuksek ofise Firavun un ofisine ulasmistir Yuksek devlet konumundaki bir kadina bir ornek Altinci Hanedan doneminde vezir olan Nebet tir Vezir yalnizca kraldan sonra ikinci olan en yuksek devlet memuruydu Antik Misir toplumu zamanin diger bircok medeniyeti gibi dini bir toplum temeli olarak kullandi Firavunlarin iktidarinin tahti tanrilar tarafindan verildigi icin bu sekilde mesrulastirildi ve tahtin sahibinin ilahi bir hakki vardi Tipik olarak eski toplumlarda guc bir erkekten digerine aktarilirdi Kadinlar mirascilari dogurdu ve evlilige de onem verilirdi Oglu iktidari miras aldi ve kralin bir oglu olmadigi durumlarda taht kuzenler veya amcalar gibi kraldan daha uzak ailenin erkek uyeleri tarafindan miras alindi Bu sistemde kizlar otomatik olarak gucu miras alamazdilar Misir medeniyetinde iktidari bir erkek halefe devretme yukumlulugu istisnasiz degildi Ilahi mesruiyet tarafindan belirlenen bir faktor olan kraliyet kani tahta erisim icin benzersiz bir kriterdi Bununla birlikte ilahi oz Akhenaton un karisi Nefertiti de oldugu gibi kraliyet esine de aktarilabilirdi Misirlilar kraliyet kanina sahip olmayan bir adam yerine kraliyet kani olan mitolojiye gore ilahi olan bir kadin tarafindan yonetilmeyi tercih ettiler Ayrica art arda yasanan krizlerde iktidari ele geciren kadinlar oldu Bu gerceklestiginde kadin Firavun tahtinin tum erkeksi sembollerini benimsedi Hatta bazi durumlarda kadin olabilecek bazi Firavunlarin cinsiyeti hakkinda supheler vardir Misir in Onsekizinci hanedani sirasinda Amenhotep oldugunde halefi Thutmose onun oglu gibi gorunmuyordu Bir sonraki halef Thutmose ve Buyuk Kraliyet Karisinin kizi prenses Hatshepsut idi Misir in yirmi ikinci hanedanindan bir Amun Ilahi Tapinaginin bronz heykeli Berlin Misir Muzesi nde Eski Misir da kadinlarin tahta gecmesi daha yaygin hale geldi Ornegin yegeni Thutmose un yerini alan Hatshepsut ta oldugu gibi Hatshepsut tahti merhum kocasindan devraldiginda ve Firavun oldugunda kizi Neferure bir kraliyet prensesinin normal gorevlerini asan bir rol ustlendi ve daha buyuk bir rol kazandi Ayrica Misir in son firavunu unlu Kleopatra ydi En cok taninan ve tarihcilerin en emin oldugu kadin Firavunlar Nitocris Misir in Altinci hanedani Sobekneferu Misir in Onikinci hanedani Hatshepsut Misir in on sekizinci hanedani Neferneferuaten Misir in on sekizinci hanedani Twosret Misir in On dokuzuncu hanedani Buyuk Kraliyet kadinlarinin cogu da onemli diplomatik ve politik roller oynadilar Tiye Nefertiti Nefertari Yeni Krallik ta kraliyetteki kadinlara genellikle ilahi bir rol verildi Tanrinin Karisi Tanri nin Eli Hatshepsut bu ikinci unvani alan ilk kadindi Burokrasinin en ust kademelerinde gorev yapan kadinlar icin Misir in Altinci hanedanligi doneminde bir Vezir olan Nebet ten bahsedilebilir Ama boylesine yuksek bir otorite duzeyine sahip bir kadinin son derece nadir kaldigini da kabul etmek gerekir Bununla birlikte kadinlar burokraside katip gibi cok sayida gorevi yaptilar ancak tum kamu burokrasi makamlarinin erkekler tarafindan dolduruldugu Yeni Krallik zamani istisnadir Eski Misir edebiyatinda kadinlarFayum mumya portresi MS 100 200 civari Louvre Muzesi Paris Kuskusuz eski Misir edebiyati kadinlari anlamsiz kaprisli ve nadiren guvenilir olarak sunmaktan cekinmedi Ancak buna ragmen kadinlar zamanin medeniyetlerinde ender gorulen bir statuden faydalandi Ressamlar ve heykeltiraslar kadinlara mutlu bir ailenin parcasi olarak dingin bir imaj verirken yazarlar sefkatli degildi ve kadinlari talihsizligin ve bircok gunahin kaynagi olarak tasvir ettiler Gaston Maspero nun Contes populaires de Populer Masallar bir hikaye anlatir Kardesi Anoupou nun evindeki mutevazi ciftlik iscisi olan Bytaou kardesinin karisi tarafindan bastan cikarilmis ve kadinin cekiciligine yenik dusmustur Kadin kardesi Anoupou ya ihbar etmekte tereddut etmez yalan soyler ve Bytaou cezasini alana kadar asla durmaz Esi tarafindan kandirildigini daha sonra fark eden Anoupou esini kopeklere atar Antik Misir sanatinda kadinlarBir kadin heykelcikinin ust govdesi Gozleri ve agzi yarik Ayrintili bir baslik takiyor Comlek parcasi Ramesside donemi Misir dan Petrie Misir Arkeoloji Muzesi LondraAkhenaten inkine benzer govdeli Nefertiti Misirli kadinlar nadiren yaslanmis ve burusuk olarak tasvir edilmistir Misir da kadinlar icin karsilanmasi gereken standartlar vardi Kadinlar genellikle ince ve guzel olarak gosterilirdi Misir sanatinin gercekci olmaktan uzak olmasi Eski Misirlilarin nasil algilandiklarini ne kadar onemsediklerini gostermektedir Ornegin hamile kadinlarin dogumdan sonra vucutlarinin neredeyse hic goruntusu yoktur Bununla birlikte erkek atletik ve ilgi cekici veya yasli ve deneyimli olarak gosterilebilir Bu idealist tasvirler fiziksel olarak yetenekli kral veya halki icin gece gunduz calisan yorgun kral gibi hedeflenen imaji yansitirdi Insanlar sonsuza dek oyle kalma cabasiyla guzelliklerinin ve gencliklerinin zirvesinde tasvir edildi Ancak Ucuncu Ara Donem de bilim adamlari kadinlari temsil eden sanatsal uslupta bir degisim goruyorlar Daha buyuk daha sarkik goguslere ve kalinlasmis bir govdeye sahip daha yuvarlak bir vucut tipi ortaya bu donem cikmistir Bu tasvir artik kadinlarin yaslanmasiyla da iliskilendirilmiyordu Ayrica sik kullanilan belirli bir cizim vardi Kadinlar ve cocuklar cogunlukla onlari kocalarina veya babalarina baglayacak sanatsal bir uslupla temsil ediliyordu En bariz ornek Akhenaten in sanatsal gosterimine buyuk degisiklikler yapilmistir Bununla birlikte en ayirt edici kisim Nefertiti nin karisinin ve cocuklarinin kendisininkiyle ayni vucut tipiyle gosterilmesiydi Nefertiti yi Akhenaten inkine cok benzeyen hangisi oldugunu soyleyemeyeceginiz sekilde gosteren tasvirler vardir Ilahi goruntuOsiris ve Isis Ermitaj Muzesi ndeki heykelcikler St Petersburg Rusya Misir mitolojisinde Yunanistan da da oldugu gibi cok sayida tanrica vardi Onlarin sembolizmini inceleyerek kadinlarin eski Misirlilarin gozundeki imajini ogrenebiliriz Yunan tanrilarinda oldugu gibi bircogu birbirleriyle kan veya evlilik yoluyla akrabaydi Kadinlar ve imaji en cok yasam ve dogurganlikla iliskilendirildi Bircok ilkeyle iliskilendirilen tanrica Isis kardesi tarafindan oldurulen Osiris in karisi olarak ona cok bagliydi Bir anne olarak kadinin koruyucusu olarak goruldu ama her seyden once hayat veren ana tanrica oldu Tanricanin bir sembolu de sonsuz yasamin sembolu olan palmiye agacidir Olen kocasina sonsuz yasamin nefesini verdi Tanrica donemin kadinlara olan saygisini temsil ediyordu Isis in yansittigi Goksel Anne olarak saygi duyulan sonsuz yasam ve olgunluk fikriydi Isis Misir mitolojisinin tartismasiz en onemli tanrisi haline geldi Etkisi farkli medeniyetlerin dinlerine kadar genisledi burada farkli isimler altinda tanimlandi ve kultunun ozellikle Roma Imparatorlugu nda goruldugu biliniyor En etkili tanricalar sunlardi Isis buyu ve mistisizm tanricasi Hathor beslenme ve sevgi tanricasi Bastet evin tanrica koruyucusu Sekhmet gazap tanricasiMisir in Ptolemaios hanedanliginin sonuna dogru hukum suren Kleopatra VII nin bustu Altes Muzesi Berlin Tanri nin Esleri Tanri Amun un Karisi Amun kultunun en yuksek rutbeli rahibesiydi Yeni Kralligin baslangicinda unvan genellikle krallarin esleri veya krallarin anneleri olan kraliyet ailesiyle iliskilendirildi Bu unvana sahip ilk kraliyet karisi Ahmose in karisi olan Ahmose Nefertari idi ve daha sonra onu kizi Meritamen e devretti ve daha sonra Hatshepsut a gecti Tanri nin Karisi unvani kutsal rollerdeki kraliyet kadinlarina verilen baska bir unvandi Tanri nin Karisina ek olarak bazi kraliyet kadinlarinin Tanri nin Eli gibi baska unvanlari da vardi Dini figurler olarak saf kalmalarini beklenirdi Theda BaraElizabeth Taylor ve Richard Burton Kleopatra da Kadinlarin sosyal ve politik konumuCift hasat mahsulleriKadin muzisyenlerAmenhotep III ve Kralice Tiye Eski Misir in sanatsal yaklasimlarinin cogunda kadinlarin kocalarini destekledigini ya da kucakladigini hatta belki onlari korudugunu goruyoruz Yani bir anlamda kadin muhtemelen koruyucu tanricalar kavramiyla iliskilendirilen koruyucu olabilirdi Kadinlar arasinda bazi sinif farkliliklari cok belirgindi koylu kadinlarin hasada yardim ederken tasvir edildigi yerlerde bunun kanitlarini goruyoruz kasaba kadinlari ise profesyonel muzisyenler danscilar ve tapinak personeli uyeleri olarak gosterilir Yani kadinlar sadece geleneksel evde yasayan esler degildi topluma katkida bulundular Dokuma atolyelerinde kadin sahneleri ve kadinlarin mesleki katilimini gosteren mezar yazitlari var Bu tur basliklar siyasetten dine ve cenazeye kadar degisebilir Mezarlarin uzerine yazilan bazi basliklar esas olarak onursaldi Dini konumlar bazilarinin dusundugu gibi asil kadinlarla sinirli degildi aslinda buyuk tanricalarin rahibelerinin kiraci ciftci gibi mutevazi unvanlara sahip olduguna dair kanitlar goruyoruz Eski Krallik tan Orta Kralliga gecerken giderek daha az otorite sahibi kadin goruyoruz bu da politik ve sosyal normlarda degisiklikler anlamina gelebilir Bununla birlikte Yeni Krallik ta metinler kadinlarin kendi yasal kimliklerine sahip olduklarini ve hatta erkeklerin rizasina ihtiyac duymadan toprak satin alabileceklerini ve miras alabileceklerini gosteriyor section Kaynakca F G Wilfong Gender in Ancient Egypt in Willeke Wendrich editor Egyptian Archaeology Blackwell Studies in Global Archaeology Malden Oxford 2010 9781405149884 p 165 Living in Ancient Egypt New York Thalamus Publishing 2009 ISBN 978 0 8160 6338 3 a b c Egypt A Short History Princeton University Press 2010 ISBN 9780691153070 Marriage and Family Life in Ancient Egypt by Ray Erwin Baber Social Forces Vol 13 No 3 Mar 1935 pp 409 414 From Amyrtaeus to Ptolemy Egypt in the Fourth century B C 1 Harrassowitz Verlag 2016 ISBN 9783447106559 Gender in history global perspectives 2nd Malden Mass Wiley Blackwell 2011 ss 27 29 ISBN 9781405189958 a b c Les Egyptiennes Perrin 1996 ISBN 978 2 262 01075 1 Egyptian Woman of the Old Kingdom And of the Heracleopolitan Period Second Edition revised and augmented New York 2000 iISBN 0 87099 967 2 pp 36 37 online 10 Agustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Chronicle of the Queens of Egypt Thames amp Hudson 2006 ss 98 ISBN 978 0 500 05145 0 Forever Young The Representation of Older and Ageing Women in Ancient Egyptian Art by Deborah Sweeney Journal of the American Research Center in Egypt Vol 41 2004 pp 67 84 God s Wife God s Servant The God s Wife of Amun c 740 525 BC by Mariam F Ayad Women s Monumental Mark on Ancient Egypt by Barbara S Lesko The Biblical Archaeologist Vol 54 No 1 Mar 1991 pp 4 15 a b Women s Monumental Mark on Ancient Egypt by Barbara S Lesko The Biblical Archaeologist Vol 54 No 1 Mar 1991 pp 4 15