Arthur de Gobineau, (Joseph Arthur, comte de Les Pléiades ya da Joseph Arthur Comte de Gobineau) (d. 14 Temmuz 1816, , Île-de-France; ö. 13 Ekim 1882, Torino) Fransız diplomat ve yazar.
Arthur de Gobineau | |
---|---|
Arthur de Gobineau | |
Doğum | 14 Temmuz 1816 Fransa, Île-de-France, Ville-d'Avray |
Ölüm | 13 Ekim 1882 İtalya, Torino |
Meslek | Diplomat, yazar |
Milliyet | Fransız |
Ari Aryan ırkına dair Irkçılık teorisinin geliştirilmesiyle ünlü olan 1853 ve 1855 yıllarında yazdığı mektuplarını topladığı İnsan Irklarının Farklılığı Üzerine Denemeler (Fransızca: Essai sur l'Inegalite de Races Humaine, İngilizce: An Essay on the Inequality of the Human Races) isimli eseri ile tanınmıştır.
Hayatı ve ırkçı görüşleri
Gobineau zorlu bir aile hayatı geçirmişti: Babası bir devlet memuru ve sadık bir kraliyetçiydi. Annesi, Anne-Louise Magdeleine de Gercy bir kraliyet vergi memurunun kızı ve Santo Domingo (Haiti) melezi, ve sonradan duygusal Marguerite d'Alby (1821) romanını ve Une Vie de Femme, Liée aux Événements de l'Époque (Zamanın Olaylarına bağlı, Bir Kadın'ın Yaşamı, 1835) kitabında ile hatıralarını yazmış 'ın nedimelerinden birisiydi. Gobineau on dört yaşında iken annesi başka bir adamla kaçtı ve küçük Josef'i de İsviçre'ye birlikte götürdü. İsviçre'de iken oryantalizme ilk defa ilgi duymaya başladı.
Fransa ve İsviçre'de okul ve üniversite eğitimi aldı. Fransa'ya döndüğünde, hayatını bilimkurgu romanları ve mecmualarda yayınlanan yazıları ile kazandı. Yakın dostluk kurduğu ve yazıştığı İkinci Cumhuriyet döneminde dışişleri bakanı Alexis de Tocqueville ile tanışmasının faydasını gördü ve Gobineau 1849 yılında Fransız Dışişlerine katıldı. Gobineau İkinci Cumhuriyet döneminin başarılı bir diplomatıydı. Brezilya ve diğer ülkelere atanmadan önce 1855 yılında III. Napolyon tarafından İran'a atandı. 1859 yılında da Gobineau İmparatorluk Komiseri olarak ABD'de hizmet sundu, 1861 yılında ikinci kez olan üstün diplomat elçisi olarak İran'da hizmet sundu. Aynı hizmeti 1864 yılında Atina'da sundu. Ayrıca Rio de Janeiro ve Stockholm'de Gobineau diplomat olarak hizmet sundu.
Irkların sınıflandırılmasının kültürü oluşturduğu inancına vardı. İnancına göre beyaz ırk, siyah ırk ve sarı ırk (Moğol ırkı) arasındaki farklılıklar tabii bir bariyerdi ve bu ırkların karışması bu bariyerleri yıkıyordu ve kaosa sebep oluyordu. Orta Doğu'yu, Orta Asya'yı, Hindistan'ı, Kuzey Afrika'yı ve dönemin Güney Fransa'sını ırkî olarak karışmış bölgeler olarak sınıflandırdı.
Gobineau, beyaz ırkın diğerlerinden üstün olduğuna inanıyordu. Bunun "Aryan" olarak isimlendirilen kadim Hint-Avrupa ırkı kültürüne uygun olduğunu düşünüyordu. Beyaz ırkın melezleşmesinin kaçınılmaz olduğunu yazmıştı. Fransa'daki iktisadi karışıklıkların çoğunu ırkların kirlenmesine yordu. Hayatının ileriki dönemlerinde fikrini değiştirdi ve beyaz ırkın korunacağına inanmaya başladı.
Gobineau'ya göre imparatorlukların gelişimi farklı ırkların karışımına neden olduğu için "üstün ırk" için son derece yıkıcıydı. Bunu bir ırki dejenerasyon olarak gördü. Tanımlamalarına göre İspanya'nın, Fransa'nın ve Almanya'nın çoğunun, Güney ve Batı İran'ın ve de İsviçre'nin, Avusturya'nın, Kuzey İtalya'nın ve Britanya'nın büyük bir parçasının melez ırkların sebep olduğu dejenerasyona uğramıştı. Ayrıca ona göre Kuzey Hindistan'ın tamamı sarı ırktan oluşuyordu.
Nazilerin fikir babası
Adolf Hitler ve kurucusu olduğu Nazizm, Gobineau Antisemitik olmamasına rağmen, onun ideolojisin çoğunu örnek aldı. Gobineau'nun fikirlerini benimseyen Naziler, Nietzsche'nin fikirlerini yeniden yazmaya zorladıkları gibi onunkileri de yeniden kendilerine göre yorumlattılar.
Gobineau ölümünden hemen önce Almanya, Bavyera'daki Bayreuth'ı ziyaret etti. Orada Antisemitik karakterdeki Bayreuth camiasının (İngilizce: Bayreuth circle) gelişimine tesir etti.
13 Ekim 1882 yılında Arthur de Gobineau Torino'da öldü.
Bahai elyazmaları
Bahailik'e göre Gobineau, İran İmparatorluğu'nda Babi inanışına ait, 1852 yılında idama mahkûm edilmiş Bahaullah Mirza Hüseyin Ali tarafından yazılmış ilk tarihi elyazmalarının tümünü elde eden kişidir. Elyazmaları, Paris'teki Fransız Millî Kütüphanesi'nde (Fransızca:Bibliothèque nationale de France) korunmaktadır.
Yeni aristokrat fikirleri
Gobineau ayrıca 1874 yılında önemli eseri Les Pléiades romanını yazdı. 1877 yılındaki çalışması Rönesans (Fransızca:La Renaissance) bugünlerde beğeniyle karşılanmaktadır. Her iki çalışması da kendisinin aristokrat politikalarını ve demokratik popüler kültüre olan bakışını yansıtır.
Yunan hayranı
Gobineau kendisinin Vikinglerin ve Rönesans dönemi paralı askerlerinin ahfadı olduğuna inanır.
Gobineau ayrıca büyük bir Yunan hayranıydı. Orjina Yunan Devleti'nin önemli belgesi olan Yunanların 19. Yüzyıl Sonundaki Krallığına'yı yazdı.
Eserleri
- An Essay on the Inequality of the Human Races (1855) (İngilizce)
- Religions et Philosophies dans l'Asie Centrale. (1865. Neue Auflage Paris 1957)
- Les Pleiades (1874)
- Reiseerlebnisse (1872)
- Die Renaissance (1877)
- Versuch über die Ungleichheit der Menschenrassen (1853 ff.)
Kaynakça
- Sylvie André: Gobineau : parcours mythiques d'une œuvre Lettres modernes, Paris 1990
- Jean Boissel: Gobineau : biographie, mythes et réalité Berg Internat., Paris 1993
- Ernst Cassirer: Von Heldenverehrung zu Rassenverehrung, in : Ders.: Vom Mythus des Staates, Artemis, Zürih 1949, S. 289-321
- : Gobineaus Rassenwerk : Aktenstücke und Betrachtungen zur Geschichte und Kritik des "Essai sur l'inégalité des races humaines" Fromm, Stuttgart 1910
- Earl J. Young: Gobineau und der Rassismus Hain, Meisenheim am Glan 1968
- Georg Lukács: Die Zerstörung der Vernunft Aufbau, Berlin u.a. 1956
Dış bağlantılar
- Werke Les classiques des sciences sociales 29 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Fransızca)
- The Inequality of Human Races by Arthur de Gobineau, translated by Adrian Collins, M.A. at Google Books (İngilizce)
- Les religions et les philosophies dans l'Asie centrale by Arthur de Gobineau at Google Books (Fransızca)
- Trois ans en Asie (de 1855 à 1858) by Arthur de Gobineau at Google Books (Fransızca)
- Histoire d'Ottar jarl, pirate norvégien, conquérant du pays de Bray, en Normandie, et de sa Desendence by Arthur de Gobineau at Google Books 3 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Fransızca)
- Lecture des textes cunéiformes by Arthur de Gobineau at Google Books 4 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Fransızca)
Ayrıca bakınız
Dipnotlar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Arthur de Gobineau Joseph Arthur comte de Les Pleiades ya da Joseph Arthur Comte de Gobineau d 14 Temmuz 1816 Ile de France o 13 Ekim 1882 Torino Fransiz diplomat ve yazar Arthur de GobineauArthur de GobineauDogum14 Temmuz 1816 Fransa Ile de France Ville d AvrayOlum13 Ekim 1882 Italya TorinoMeslekDiplomat yazarMilliyetFransiz Ari Aryan irkina dair Irkcilik teorisinin gelistirilmesiyle unlu olan 1853 ve 1855 yillarinda yazdigi mektuplarini topladigi Insan Irklarinin Farkliligi Uzerine Denemeler Fransizca Essai sur l Inegalite de Races Humaine Ingilizce An Essay on the Inequality of the Human Races isimli eseri ile taninmistir Hayati ve irkci gorusleriGobineau zorlu bir aile hayati gecirmisti Babasi bir devlet memuru ve sadik bir kraliyetciydi Annesi Anne Louise Magdeleine de Gercy bir kraliyet vergi memurunun kizi ve Santo Domingo Haiti melezi ve sonradan duygusal Marguerite d Alby 1821 romanini ve Une Vie de Femme Liee aux Evenements de l Epoque Zamanin Olaylarina bagli Bir Kadin in Yasami 1835 kitabinda ile hatiralarini yazmis in nedimelerinden birisiydi Gobineau on dort yasinda iken annesi baska bir adamla kacti ve kucuk Josef i de Isvicre ye birlikte goturdu Isvicre de iken oryantalizme ilk defa ilgi duymaya basladi Insan Irklarinin Farkliligi Uzerine Denemeler 1855 kitabinin kapagi Fransa ve Isvicre de okul ve universite egitimi aldi Fransa ya dondugunde hayatini bilimkurgu romanlari ve mecmualarda yayinlanan yazilari ile kazandi Yakin dostluk kurdugu ve yazistigi Ikinci Cumhuriyet doneminde disisleri bakani Alexis de Tocqueville ile tanismasinin faydasini gordu ve Gobineau 1849 yilinda Fransiz Disislerine katildi Gobineau Ikinci Cumhuriyet doneminin basarili bir diplomatiydi Brezilya ve diger ulkelere atanmadan once 1855 yilinda III Napolyon tarafindan Iran a atandi 1859 yilinda da Gobineau Imparatorluk Komiseri olarak ABD de hizmet sundu 1861 yilinda ikinci kez olan ustun diplomat elcisi olarak Iran da hizmet sundu Ayni hizmeti 1864 yilinda Atina da sundu Ayrica Rio de Janeiro ve Stockholm de Gobineau diplomat olarak hizmet sundu Irklarin siniflandirilmasinin kulturu olusturdugu inancina vardi Inancina gore beyaz irk siyah irk ve sari irk Mogol irki arasindaki farkliliklar tabii bir bariyerdi ve bu irklarin karismasi bu bariyerleri yikiyordu ve kaosa sebep oluyordu Orta Dogu yu Orta Asya yi Hindistan i Kuzey Afrika yi ve donemin Guney Fransa sini irki olarak karismis bolgeler olarak siniflandirdi Gobineau beyaz irkin digerlerinden ustun olduguna inaniyordu Bunun Aryan olarak isimlendirilen kadim Hint Avrupa irki kulturune uygun oldugunu dusunuyordu Beyaz irkin melezlesmesinin kacinilmaz oldugunu yazmisti Fransa daki iktisadi karisikliklarin cogunu irklarin kirlenmesine yordu Hayatinin ileriki donemlerinde fikrini degistirdi ve beyaz irkin korunacagina inanmaya basladi Gobineau ya gore imparatorluklarin gelisimi farkli irklarin karisimina neden oldugu icin ustun irk icin son derece yikiciydi Bunu bir irki dejenerasyon olarak gordu Tanimlamalarina gore Ispanya nin Fransa nin ve Almanya nin cogunun Guney ve Bati Iran in ve de Isvicre nin Avusturya nin Kuzey Italya nin ve Britanya nin buyuk bir parcasinin melez irklarin sebep oldugu dejenerasyona ugramisti Ayrica ona gore Kuzey Hindistan in tamami sari irktan olusuyordu Nazilerin fikir babasi Adolf Hitler ve kurucusu oldugu Nazizm Gobineau Antisemitik olmamasina ragmen onun ideolojisin cogunu ornek aldi Gobineau nun fikirlerini benimseyen Naziler Nietzsche nin fikirlerini yeniden yazmaya zorladiklari gibi onunkileri de yeniden kendilerine gore yorumlattilar Arthur Gobineau Gobineau olumunden hemen once Almanya Bavyera daki Bayreuth i ziyaret etti Orada Antisemitik karakterdeki Bayreuth camiasinin Ingilizce Bayreuth circle gelisimine tesir etti 13 Ekim 1882 yilinda Arthur de Gobineau Torino da oldu Bahai elyazmalari Bahailik e gore Gobineau Iran Imparatorlugu nda Babi inanisina ait 1852 yilinda idama mahkum edilmis Bahaullah Mirza Huseyin Ali tarafindan yazilmis ilk tarihi elyazmalarinin tumunu elde eden kisidir Elyazmalari Paris teki Fransiz Milli Kutuphanesi nde Fransizca Bibliotheque nationale de France korunmaktadir Yeni aristokrat fikirleri Gobineau ayrica 1874 yilinda onemli eseri Les Pleiades romanini yazdi 1877 yilindaki calismasi Ronesans Fransizca La Renaissance bugunlerde begeniyle karsilanmaktadir Her iki calismasi da kendisinin aristokrat politikalarini ve demokratik populer kulture olan bakisini yansitir Yunan hayrani Gobineau kendisinin Vikinglerin ve Ronesans donemi parali askerlerinin ahfadi olduguna inanir Gobineau ayrica buyuk bir Yunan hayraniydi Orjina Yunan Devleti nin onemli belgesi olan Yunanlarin 19 Yuzyil Sonundaki Kralligina yi yazdi EserleriAn Essay on the Inequality of the Human Races 1855 Ingilizce Religions et Philosophies dans l Asie Centrale 1865 Neue Auflage Paris 1957 Les Pleiades 1874 Reiseerlebnisse 1872 Die Renaissance 1877 Versuch uber die Ungleichheit der Menschenrassen 1853 ff KaynakcaSylvie Andre Gobineau parcours mythiques d une œuvre Lettres modernes Paris 1990 ISBN 2 256 90881 X Jean Boissel Gobineau biographie mythes et realite Berg Internat Paris 1993 ISBN 2 900269 84 9 Ernst Cassirer Von Heldenverehrung zu Rassenverehrung in Ders Vom Mythus des Staates Artemis Zurih 1949 S 289 321 Gobineaus Rassenwerk Aktenstucke und Betrachtungen zur Geschichte und Kritik des Essai sur l inegalite des races humaines Fromm Stuttgart 1910 Earl J Young Gobineau und der Rassismus Hain Meisenheim am Glan 1968 Georg Lukacs Die Zerstorung der Vernunft Aufbau Berlin u a 1956Dis baglantilarWerke Les classiques des sciences sociales29 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fransizca The Inequality of Human Races by Arthur de Gobineau translated by Adrian Collins M A at Google Books Ingilizce Les religions et les philosophies dans l Asie centrale by Arthur de Gobineau at Google Books Fransizca Trois ans en Asie de 1855 a 1858 by Arthur de Gobineau at Google Books Fransizca Histoire d Ottar jarl pirate norvegien conquerant du pays de Bray en Normandie et de sa Desendence by Arthur de Gobineau at Google Books 3 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fransizca Lecture des textes cuneiformes by Arthur de Gobineau at Google Books 4 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fransizca Ayrica bakinizIrkcilik Kara AthenaDipnotlar a b DJ Richards Arthur de Gobineau in Dictionary of Literary Biography Volume 123 Nineteenth Century French Fiction Writers Naturalism and Beyond 1860 1900 A Bruccoli Clark Layman Book Edited by Catharine Savage Brosman Tulane University The Gale Group 1992 s 101 117 Ingilizce