Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Avrupa'da Osmanlı savaşları Osmanlı İmparatorluğu ile eski Orta Çağ'dan 20. yüzyılın başlarına kadar uzanan çeşitli Avrupa devletleri arasındaki bir dizi askeri çatışma idi. İlk çatışmalar 13. yüzyılda Bizans-Osmanlı savaşları, ardından da 14. yüzyılda Bulgar-Osmanlı savaşları ve Sırp-Osmanlı Savaşları başlamıştır. Bu devrin büyük bölümü, Osmanlı'nın Balkanlara açılmasıyla karakterize edildi. Osmanlı İmparatorluğu, 15. ve 16. yüzyıllarda Orta Avrupa'ya daha fazla girdi ve Avrupa'daki toprak taleplerinin zirvesinde kaldı.
Osmanlı-Venedik Savaşları, 1423'ten başlayarak dört yüz yıl boyunca devam etti ve 1718 yılına kadar sürdü. Bu dönem, Negroponte'nin 1470'te düşüşüne, 1571'de Mağusa'nın (Kıbrıs) düşüşüne, 1571'de (o zamanki en büyük deniz savaşı) Lepanto Savaşı'nda Osmanlı filosunun yenilmesi, 1669'da Candia'nın (Girit'in) düşüşüne, Venedik'in 1680'lerde Morea'ya (Peloponnese) yeniden yerleşmesi ve tekrar 1715'te kaybedilmesi. Venedik egemenliğinde Corfu adası, Osmanlılar tarafından fethedilmeyen tek Yunan adası olarak kaldı.
Onyedinci yüzyılın sonlarında, Avrupalı güçler Osmanlı aleyhine pekişmeye başladılar ve Kutsal Ligi kurdular. 1683-99 Büyük Türk Savaşı sırasında birtakım Osmanlı toprak kazanımlarını tersine çevirdi. Bununla birlikte, Osmanlı orduları on sekizinci yüzyılın ikinci yarısına kadar Avrupalı rakiplerine karşı kendilerini tutabilmişlerdir. On dokuzuncu yüzyılda Osmanlılar, Sırpların (1804-1817) ve Yunanların (1821-1832) ayaklanması ile karşı karşıya kalmışlardır. Bu, imparatorluğu daha da istikrarsızlığa uğratan Rus-Türk savaşlarıyla birlikte gerçekleşti. Osmanlı yönetiminin son geri çekilişi, Birinci Dünya Savaşı'nın bitiminde, Sevr Antlaşması'nın imzalanmasıyla başlayan I. Balkan Savaşı'yla (1912-1913) geldi.
Yükseliş (1299-1453)
Bizans imparatorluğu
Zayıflamış Bizans İmparatorluğu'na 1356'da darbe vurduktan sonra, Osmanlı İmparatorluğu 14. yüzyılın ortalarında batıya doğru genişlemeye başlamış ve Avrupa kıtasına girmiştir.
Constantinople, Varna Savaşı ve Kosova'nın İkinci Savaşı sonrasında 1453'te düştü.
Geri kalan Yunan devleti 1461'de (Trabzon İmparatorluğu) düştü.
Bulgar imparatorluğu
Ana madde: (en:Bulgarian–Ottoman wars)
14. yüzyılın ikinci yarısında, Osmanlı İmparatorluğu, 1371'de Maritsa Savaşı'ndan sonra Trakya ve Makedonya'nın tamamını alarak Balkanlar'da kuzey ve batı yönünde ilerlemeye başladı. Sofya 1382'de, ardından İkinci Bulgar İmparatorluğu başkenti Tarnovgrad 1393'te ve 1396'da Nicopolis Savaşı'ndan sonra devletin kuzeybatısı kalanları işgal edildi.
Sırp İmparatorluğu
Ana madde: (en:List of Serbian–Ottoman conflicts)
Önemli bir rakip olan genç Sırp İmparatorluğu, bir takım seferlerle fethedilmiştir. Özellikle de 1389'da Kosova Savaşı'nda, her iki ordunun liderleri öldürülmüş ve Sırp savaşı epik bir savaş olarak, Sırbistan için sonun başlangıcı olarak merkezi bir rol kazandı. Sırbistan'ın çoğu 1459'a kadar Osmanlılara düşmüş, Macaristan Krallığı 1480'de kısmen bir yeniden uzlaşma yapmış, ancak 1499 yılına kadar tekrar düşmüştür. Sırp İmparatorluğu, Osmanlı İmparatorluğu, Venedik Cumhuriyeti ve Kraliyet Macaristan arasında bölünmüştür.
1493'te Osmanlı ordusu Hırvatistan ve Styria'ya başarıyla baskın düzenledi.
Yükselme dönemi (1453-1683)
Ana madde: Osmanlı İmparatorluğu yükselme dönemi
Arnavutluk'ta Savaşlar
1385 Savra Savaşı'nda Arnavutluk'un çoğunu Osmanlılar aldı. Osmanlılar, 1479'da Şkodër'ı ve 1501'de Durrës'i ele geçirmesinden sonra Arnavutluk'un tamamı topraklarını ele geçirdi.
Feodal bir asilzadenin oğlu olan ve 25 yıldan uzun süre Osmanlı saldırılarını savuşturmayı başaran George Castriot sayesinde direniş uzun yıllar sürmüş ve sonuçta Osmanlılar Şkodra kuşatmasını 1478-79'da sonuçlandırmışlardır.
Arnavut direncinin, Batı Uygarlığının Doğu cephesindeki Osmanlı gelişimini durdurması, İtalyan yarımadasını Osmanlı fethinden kurtarması üzerine tartışılmıştır. Sultan II. Mehmed, 1481'de, Arnavut direnişinin çöküşünden sadece iki yıl sonra ve bir İtalyan seferini başlattıktan bir yıl sonra öldü.
Bosna'nın fethi
Osmanlı İmparatorluğu 1388'de Bosna'ya ilk ulaştı ve burada Bileca Savaşı'nda Bosna güçleri tarafından yenildikten sonra geri çekilmek zorunda kaldı. 1389'daki Kosova Savaşı'nda Sırbistan'ın düşüşünden sonra, Türkler Bosna Krallığına çeşitli saldırılar başlattı. Bosnalılar kendilerini savundu, fakat başarıları çok da azdı. Bosnalılar, son Bosnalı Kral Stjepan Tomašević'in Türkleri itmek istediği Bosna Kraliyet Jajce kalesinde şiddetle direndi. Osmanlı ordusu, birkaç ay boyunca Jajce'yi 1463'te kuşatma sonrasında ele geçirdi ve Bosna'nın Orta Çağ'daki Bosna'yı sona erdiren son Kralı idam etti.
Kosaça Hanedanı, Hercegovina'yı 1482 yılına kadar korudu.
Hırvatistan
Bosna Krallığı'nın 1463'te Osmanlı'ya düşmesinden sonra, Hırvatistan'ın güney ve orta kesimleri korunmasız kaldı ve savunması, kendi masrafları ile sınır bölgelerinde daha küçük askerleri tutan Hırvat kölelerine bırakıldı. Bu arada Osmanlılar, Neretva nehrine ulaştılar ve 1482'de Hersek'i (Rama) fethederek sınır şehirlerinden ustalıkla kaçınarak Hırvatistan'a girdiler. Krbava Savaşı'ndaki belirleyici bir Osmanlı zaferi, tüm Hırvatistan'ı sarstı. Bununla birlikte Hırvatlar, üstün Osmanlı güçlerinin saldırılarına karşı kendilerini savunmak için sürekli girişimlerde bulunmaktan vazgeçmediler. Hırvatistan'ın Osmanlı İmparatorluğuna karşı direnişi yaklaşık iki yüz yıl sonra Sisak Savaşı'ndaki elde edilen zafer, Osmanlı yönetiminin ve yüz yıllar süren Hırvat-Osmanlı Savaşı'nın sona ermesine işaret etti. 1595 yılında Petrinja'daki kaçan kalıntıları takip eden Viceroy'un ordusu zaferini kesinleştirdi.
Macar Krallığı'nın merkez kısımlarının fethi
Batıda Hırvatistan'dan doğudaki Transilvanya'ya kadar uzanan Macaristan Krallığı, Osmanlı gelişmeleriyle de büyük bir tehdit altında kaldı. 176 yıl boyunca bir dizi sonucu belirsiz savaştan sonra, krallık sonunda 1526'daki Mohács Savaşı'nda çöktü ve topraklarının birçoğu ya fethedildi ya da Osmanlı hâkimiyetine girdi (Macaristan'daki 150 yıllık hakimiyet, 17. yüzyıla kadar sürdü ancak Macar Krallığı'nın bazı kısımları 1421'den 1718 yıllarına kadar Osmanlı yönetimi altındaydı).
Sırbistan'ın Fethi ve Voyvodina isyanı
1371'de Maritsa Savaşı'nda Osmanlılar tarafından verilen ağır kayıplar sonucu Sırp İmparatorluğu birkaç prensliğe dönüşmüştü. 1389'da Kosova Savaşı'nda Sırp güçleri tekrar yok edildi. 15. ve 16. yüzyıl boyunca, çeşitli Sırp krallıkları ve Osmanlı İmparatorluğu arasında sürekli mücadeleler yapıldı. Dönüm noktası, Konstantinopolis'in Türklere düşmesi oldu. 1459'da kuşatmayı takiben Sırp şehri Smederevo düştü. Karadağ, 1499 yılına kadar işgal edildi. Belgrad, Osmanlı güçlerine karşı son büyük Balkan şehri oldu. 1456'da Sırplar, Macarlar ve Avrupalı haçlılar Belgrad Kuşatması'nda Türk ordusunu mağlup ettiler. 70 yıldan uzun bir süredir Osmanlı saldırılarını kovduktan sonra Belgrad nihayet 1521'de Macaristan Krallığı'nın büyük bir bölümü ile birlikte düştü. 1526 ve 1528 yılları arasındaki Voyvodina isyanı, Sırp İmparatorluğunun son Sırp topraklarından Osmanlılara direnen Vojvodina'da ilan edilmesine yol açtı. Sırp Despotluğu 1459'da düştü ve böylelikle iki yüzyıldır Osmanlı'nın Sırp prensliklerini fethi tamamlanmış oldu.
1463-1503: Venedik'le Savaş
Venedik Cumhuriyeti'yle olan savaşlar 1463'te başlamıştır. Uzun süren Şkodra kuşatmasından sonra 1479'da (1478-79) olumlu bir barış antlaşması imzalanmıştır. 1480'de Venedik filosu tarafından engel olunamayan Osmanlılar, Rodos'u kuşatıp Otranto'yu ele geçirdi. Venedik'le Savaş 1499'dan 1503'e kadar devam etti. 1500 yılında, Gonzalo de Córdoba'nın komutasında bulunan bir İspanyol-Venedik ordusu, doğu Venedik topraklarında Osmanlı saldırısını geçici olarak durdurarak Kefalonia'yı ele geçirdi. Osmanlı'nın Preveze Deniz Muharebesi'ndeki zaferinin ardından devam eden saldırı, 1538'de Papa III. Pavlus tarafından toplanan bir Hristiyan ittifakı ve bir Osmanlı donanması arasında savaşa yolaçtı.
1462-1483: Wallach ve Moldova seferleri
Moldova İmparatorluğu'nun Stephen'ı, o zamana kadar Osmanlı İmparatorluğu'nun en büyük yenilgilerinden biri olan 1475'te Vaslui Muharebesi'nde Osmanlı Sultanı II. Mehmed'in ordularını mağlup ettikten sonra Türk savaşı geçici olarak durduruldu. Stephen ertesi yıl Războieni'de (Valea Albağı Savaşı) yenilgiye uğradı ancak Osmanlı ordusu bir kale olan Cetatea Neamţului kuşatmasında başarısız olduktan sonra çekilmek zorunda kaldı.
1526-1566: Macaristan Krallığının Fethi
1526 yılında Mohács Savaşı'nda Osmanlı zaferinden sonra Macaristan Krallığı'nın yalnızca güneybatı kesimi fethedildi. 1526 ve 1556 yılları arasında Osmanlı seferleri, küçük seferler ve büyük yaz istilaları ile devam etti. Birlikler Balkan Dağlarının güneyinden kış öncesi dönecekti. 1529'da ilk büyük saldırılarını Avusturya Habsburg Monarşisi'ne kurarak Viyana kentini ele geçirmeye çalışıyorlardı (Viyana Kuşatması). 1532'de, ana orduda 60.000 askerle Viyana'ya yönelik bir başka saldırı, Macaristan'ın batısındaki Kőszeg'in küçük kale (800 asker) tarafından intihar savaşıyla mücadele edilerek kaldırıldı. İstilacı birlikler, kış yaklaşıncaya ve Habsburg İmparatorluğu Viyana'da 80.000 kişilik bir güç oluşturuncaya kadar tutuldu. Osmanlı birlikleri Styria üzerinden geri döndüler.
Bu arada, 1538'de Osmanlı İmparatorluğu Moldova'yı istila etti. 1541'de Macaristan'da bir başka kampanya, bugüne kadar Macaristan'ın başkenti Budapeşte'yi oluşturan Buda ve Pest'i büyük oranda kansız bir şeklide teslim alındı: Bununla birlikte, 35-40.000 kişilik ordu, Sultan Süleyman'ın Viyana'ya bir başka saldırı düzenlemesi için yeterli değildi. 1547'de Habsburglar ve Osmanlı İmparatorlukları arasında geçici bir ateşkes imzalandı ve Habsburglar tarafından yakında göz ardı edildi.
Osmanlı İmparatorluğu, Habsburglar ve Macaristan topraklarına karşı 1566-1568 yılları arasında bir başka büyük savaş gerçekleştirdi. Kale'nin nihayet alındığı üçüncü kuşatma olan 1566 yılındaki Szigetvar Muharebesi'nden sonra yaşlı Sultan Süleyman'ın o yıl ölmesi üzerine Viyana'nın zorlanmayı engellenmiştir.
1522-1573: Rodos, Malta ve Kutsal Ligi
Üç ay kuşatma sonrasında, Osmanlı ordusu Malta'nın tüm kalelerini kontrol altına alamadı. 6000 - 8500 arasında Malta kuvvetlerine karşı, 22000 - 48000 civarında olan Osmanlılar, zamanın en büyük Müslüman generallerinden biri de dahil olmak üzere 10000 kayıp vererek Malta'yı fethetmede başarısız oldu ve püskürtüldüler.
Malta düşmüş olsaydı, Sicilya ve anakara İtalya bir Osmanlı istilası tehlikesi altına girmiş olabilirdi. Aynı zamanda Saint John Şövalyelerinin ve Malta'daki varlığı, Hristiyanlığın Müslüman fethine karşı savunmasına yardımcı olması bakımından önemini vurguladı.
1570'ten 1573'e kadar süren Akdeniz kampanyası, Osmanlı'nın Kıbrıs'ı fethetmesine neden oldu. Bu dönemde Venedik'in Kutsal Birliği, Papalık Devletleri, İspanya, Malta'daki Aziz Şövalyeler ve başlangıçta Portekiz Osmanlı İmparatorluğuna karşı kuruldular. Lig'in Lepanto Savaşı'ndaki (1571) zaferi Osmanlı'nın denizdeki baskınını sona erdirdi.
1570-1571: Kıbrıs'ın Fethi
1570 yazında Türkler yine saldırdı, ancak bu sefer baskın değil, tam kapsamlı bir işgal yapıldı. Lala Mustafa Paşa komutasındaki süvari ve topçu da dahil olmak üzere yaklaşık 60.000 asker, 2 Temmuz 1570'te Limasol yakınlarında karşılanmamış bir yere indi ve Lefkoşa kuşatıldı. Mağusa, direndi ve Eylül 1570'ten Ağustos 1571'e kadar şehri savunmaya çalıştılar.
1570'te Osmanlı İmparatorluğu ilk önce Kıbrıs'ı ele geçirdi ve Lala Mustafa Paşa, Venedik'e meydan okuyarak Kıbrıs'ın ilk Osmanlı valisi oldu. Aynı zamanda Papa, Papa Devletleri, Malta, İspanya, Venedik ve diğer bazı İtalyan devletleri arasında bir koalisyon kurdu ve gerçek bir sonuç vermedi. 1573'te Venedikliler, Roma Katolik Kilisesi'nin etkisini kaldırarak ayrıldılar.
1620-1621: Polonya-Litvanya
Moldova üzerinde savaşıldı. Polonya ordusu Moldova'ya ilerledi ve Cecora Muharebesi'nde Osmanlıya yenildi. Polonyalılar gelecek sene, Hotin Muharebesi'ndeki Türk kuşatmasını geri çevirdiler. 1633'te başlayan bir başka çatışma daha sonra çöküntüye uğradı.
1657-1683 Habsburg'larla Savaşların Sonuçlanması
1657'de, 1526'dan sonra Osmanlı İmparatorluğu'na haraç ödeyerek yarı bağımsızlığa kavuşan eski Macar Krallığı'nın doğu bölgesi Transilvanya, Doğu'da bulunan Tatarlara saldırmak için yeterince güçlü hissetti ve daha sonra Osmanlı İmparatorluğu, Tatarların savunmasına geldi. Savaş, Macarlar için yenilgi ile sonuçlanarak 1662 yılına kadar sürdü.
Aynı zamanda 1663-1664 yılları arasında Avusturya'ya karşı bir başka kampanya düzenlendi. Ancak, 1 Ağustos 1664'te Saint Gotthard Savaşı'nda Raimondo Montecuccoli tarafından Türkler yenildi ve Avusturya ile Vasvar Barışına girmeye zorlandı (1683).
1683-1699: Büyük Türk Savaşı - Macaristan'ın Kaybetmesi ve Morea
Büyük Türk Savaşı, Habsburg yönetimine isyan eden Protestan Macar soylu tarafından desteklenen, 140.000 kişilik büyük bir işgal kuvvetinin Viyana'ya yürüdüğü 1683'te başladı. İstilayı durdurmak için, Avusturya ve Polonya (özellikle Viyana Savaşı'nda), Venedikliler ve Rus İmparatorluğu'ndan oluşan başka bir Kutsal Ligi kuruldu. Viyana Savaşı'nı kazandıktan sonra Kutsal Birlik, üst düzey yetkileri eline aldı ve Macaristan'ın yeniden fethedilmesini gerçekleştirdi. Savaş 1699'da Karlowitz Antlaşması ile sona erdi. Savoy Prensi Eugene, ilk önce 1683'te kendisini seçti ve 1718 yılına kadar en önemli Avusturya komutanı olarak kaldı.
Duraklama (1699-1828)
Ana madde: Osmanlı İmparatorluğu duraklama dönemi
18. yüzyıl
İkinci Rus-Türk savaşı Prut yakınlarında 1710-1711 yılları arasında gerçekleşti.
1715-1718 Osmanlı-Avusturya-Venedik Savaşı: Avusturya ve Venedik'le olan bir başka savaş 1714'te başlamıştır. Avusturya, 1718'de Passarowitz Antlaşması ile biten eski Macar Krallığı'nın kalan bölgelerini fetheder.
Rusya ile bir başka savaş 1735'te başladı. Avusturyalılar 1737'de katıldı; Savaş 1739'da Belgrad Antlaşması (Avusturya ile) ve Niš Anlaşması (Rusya ile) ile sona erdi.
Dördüncü Rus-Türk Savaşı 1768'de başladı ve 1774'te Kuchuk-Kainarji Antlaşması ile sona erdi.
Ancak Rusya ve Avusturya ile bir başka savaş 1787'de başladı; Avusturya ile 1791 Sistova Antlaşması ve 1792 Rusya ile Jassy Antlaşması ile sona erdi.
1798-99 yılları arasında Fransa'nın I. Napolyon tarafından Mısır ve Suriye'ye yapılan bir istila, ancak Britanyalı müdahalesi nedeniyle sona erdi.
Napolyon'un Mısır'a giderken Malta'yı ele geçirmesi sonucunda, Rusya ve Osmanlılar arasındaki ittifak birlikteliği sonucunda İyon Adalarıına ortak bir deniz seferi yapıldı. Bu adaların başarılı bir şekilde fethedilmesi, Yedi Ada Cumhuriyeti'nin kurulmasına yol açtı.
19. yüzyıl
Birinci Sırbistan Ayaklanması 1804'te, ardından İkinci Sırp Ayaklanması 1815'te gerçekleşti; 1867'de Sırbistan tamamen özgürleşti. Resmi olarak tanınan bağımsızlık 1878'de gerçekleşti.
Altıncı Rus-Türk Savaşı 1806'da başladı ve Napolyon'un Rusya'yı işgalinden sadece 13 gün önce Mayıs 1812'de sona erdi.
(en:Wallachian uprising of 1821) başladı (Yunan Devrimi ile aynı anda başlanarak).
Büyük Güçlerin 1827'den Rusya'ya (yedinci Rus-Türk savaşı, 1828-1829) dahil olduğu 1821'den 1832'ye kadar olan Yunan Kurtuluş Savaşı'nda Yunanistan bağımsızlığını kazandı; Edirne Antlaşması savaşı bitirdi.
Osmanlı çöküşü (1828-1908)
Ana madde: Osmanlı İmparatorluğu reform dönemi
Bosna isyanları 1831-1836, 1836-1837, 1841.
Arnavut isyanları 1820-1822, 1830-1835, 1847.
1852-1853'te Karadağ ile Savaş.
Sekizinci Rus-Türk savaşı 1853-1856, Kırım Savaşı, Birleşik Krallık ve Fransa Osmanlı İmparatorluğu tarafında savaşa katıldı. Paris Antlaşması ile sona erdi.
1858-1859'da Karadağ ile ikinci savaş.
1862'de Karadağ, Bosna ve Sırbistan ile savaş (en:Montenegrin–Ottoman War (1861–62)).
1866'da Girit Ayaklanması.
1876'daki Bulgar İsyanı.
Dokuzuncu ve nihai Rus-Türk savaşı 1877'de başladı, aynı yıl Osmanlılar Konstantinopolis Konferansı'ndan çekildiler. Romanya daha sonra bağımsızlığını ilan etti ve Sırplar ve Bulgarlar ile nihayetinde Ruslar tarafından Türkiye'ye savaş açtı. Avusturya 1878'de Bosna'yı işgal etti. Ruslar ve Osmanlılar, 1878 başlarında San Stefano Antlaşması'nı imzaladılar. Zamanın tüm Büyük Güçlerinin katıldığı Berlin Kongresinde yapılan görüşmelerin ardından, 1878 Berlin Antlaşması birçok toprak değişikliğini kabul etti.
1878'de Doğu Rumeli'ye bir miktar özerklik yapıldı, isyan edildi ve 1885'te Bulgaristan'da isyana katıldı. Teselya, 1881'de Yunanistan'a devredildi; ancak Yunanistan, 1897'de İkinci Girit Ayaklanmasına yardım etmek için Osmanlı İmparatorluğu'na saldırdıktan sonra, Teselya'da yenildi.
Dağılma dönemi (1908-22)
Ana madde: Osmanlı İmparatorluğu dağılma dönemi
İtalo-Türk Savaşı
Ana madde: İtalo-Türk Savaşı
1911'de İtalya, Osmanlı İmparatorluğu tarafından kontrol edilen Libya'ya girdi. Savaş, Tripoli'nin ilhak edilmesi ile sona erdi.
İlinden İsyanı
Ana madde: İlinden İsyanı
1912-13: Balkan Savaşları
1912 ve 1913'te iki Balkan Savaşı, Avrupa'daki Osmanlı İmparatorluğu'na karşı daha fazla harekete geçti. Balkan Birliği, önce Makedonya'yı ve Trakya'nın çoğunu Osmanlı İmparatorluğu'ndan fethedip, daha sonra ganimetlerin bölünmesi üzerine birbirlerine düştüler. Arnavutluk, çeşitli ayaklanmalar ve ayaklanmalar sonrasında 1912'de Osmanlı İmparatorluğu'ndan bağımsızlığını ilan etti. Bu, Türkiye'nin Avrupa'daki mülklerini azalttı ve Doğu Trakya'daki (Rumeli) şimdiki sınırlarına döndürdü.
I. Dünya Savaşı
Ana madde: I. Dünya Savaşı sırasında Osmanlı İmparatorluğu tarihi
I. Dünya Savaşı (1914-1918), 1922'de resmen sona eren Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşünün nihai nedeni oldu. Bununla birlikte, savaş zamanında İmparatorluk, Britanyalı Kraliyet Donanmasının Çanakkale Savaşı'nda (1915-1916) istilayı durdurarak İstanbul'a ulaşmasını engelledi. Yine de, Lozan Antlaşması (1923) hükümleri uyarınca İmparatorluk sonunda düştü.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Avrupa da Osmanli savaslari Osmanli Imparatorlugu ile eski Orta Cag dan 20 yuzyilin baslarina kadar uzanan cesitli Avrupa devletleri arasindaki bir dizi askeri catisma idi Ilk catismalar 13 yuzyilda Bizans Osmanli savaslari ardindan da 14 yuzyilda Bulgar Osmanli savaslari ve Sirp Osmanli Savaslari baslamistir Bu devrin buyuk bolumu Osmanli nin Balkanlara acilmasiyla karakterize edildi Osmanli Imparatorlugu 15 ve 16 yuzyillarda Orta Avrupa ya daha fazla girdi ve Avrupa daki toprak taleplerinin zirvesinde kaldi Osmanli Venedik Savaslari 1423 ten baslayarak dort yuz yil boyunca devam etti ve 1718 yilina kadar surdu Bu donem Negroponte nin 1470 te dususune 1571 de Magusa nin Kibris dususune 1571 de o zamanki en buyuk deniz savasi Lepanto Savasi nda Osmanli filosunun yenilmesi 1669 da Candia nin Girit in dususune Venedik in 1680 lerde Morea ya Peloponnese yeniden yerlesmesi ve tekrar 1715 te kaybedilmesi Venedik egemenliginde Corfu adasi Osmanlilar tarafindan fethedilmeyen tek Yunan adasi olarak kaldi Onyedinci yuzyilin sonlarinda Avrupali gucler Osmanli aleyhine pekismeye basladilar ve Kutsal Ligi kurdular 1683 99 Buyuk Turk Savasi sirasinda birtakim Osmanli toprak kazanimlarini tersine cevirdi Bununla birlikte Osmanli ordulari on sekizinci yuzyilin ikinci yarisina kadar Avrupali rakiplerine karsi kendilerini tutabilmislerdir On dokuzuncu yuzyilda Osmanlilar Sirplarin 1804 1817 ve Yunanlarin 1821 1832 ayaklanmasi ile karsi karsiya kalmislardir Bu imparatorlugu daha da istikrarsizliga ugratan Rus Turk savaslariyla birlikte gerceklesti Osmanli yonetiminin son geri cekilisi Birinci Dunya Savasi nin bitiminde Sevr Antlasmasi nin imzalanmasiyla baslayan I Balkan Savasi yla 1912 1913 geldi Yukselis 1299 1453 Bizans imparatorlugu Zayiflamis Bizans Imparatorlugu na 1356 da darbe vurduktan sonra Osmanli Imparatorlugu 14 yuzyilin ortalarinda batiya dogru genislemeye baslamis ve Avrupa kitasina girmistir Constantinople Varna Savasi ve Kosova nin Ikinci Savasi sonrasinda 1453 te dustu Geri kalan Yunan devleti 1461 de Trabzon Imparatorlugu dustu Bulgar imparatorlugu Ana madde en Bulgarian Ottoman wars 14 yuzyilin ikinci yarisinda Osmanli Imparatorlugu 1371 de Maritsa Savasi ndan sonra Trakya ve Makedonya nin tamamini alarak Balkanlar da kuzey ve bati yonunde ilerlemeye basladi Sofya 1382 de ardindan Ikinci Bulgar Imparatorlugu baskenti Tarnovgrad 1393 te ve 1396 da Nicopolis Savasi ndan sonra devletin kuzeybatisi kalanlari isgal edildi Sirp Imparatorlugu Ana madde en List of Serbian Ottoman conflicts Onemli bir rakip olan genc Sirp Imparatorlugu bir takim seferlerle fethedilmistir Ozellikle de 1389 da Kosova Savasi nda her iki ordunun liderleri oldurulmus ve Sirp savasi epik bir savas olarak Sirbistan icin sonun baslangici olarak merkezi bir rol kazandi Sirbistan in cogu 1459 a kadar Osmanlilara dusmus Macaristan Kralligi 1480 de kismen bir yeniden uzlasma yapmis ancak 1499 yilina kadar tekrar dusmustur Sirp Imparatorlugu Osmanli Imparatorlugu Venedik Cumhuriyeti ve Kraliyet Macaristan arasinda bolunmustur 1493 te Osmanli ordusu Hirvatistan ve Styria ya basariyla baskin duzenledi Yukselme donemi 1453 1683 Ana madde Osmanli Imparatorlugu yukselme donemi Arnavutluk ta Savaslar 1385 Savra Savasi nda Arnavutluk un cogunu Osmanlilar aldi Osmanlilar 1479 da Skoder i ve 1501 de Durres i ele gecirmesinden sonra Arnavutluk un tamami topraklarini ele gecirdi Feodal bir asilzadenin oglu olan ve 25 yildan uzun sure Osmanli saldirilarini savusturmayi basaran George Castriot sayesinde direnis uzun yillar surmus ve sonucta Osmanlilar Skodra kusatmasini 1478 79 da sonuclandirmislardir Arnavut direncinin Bati Uygarliginin Dogu cephesindeki Osmanli gelisimini durdurmasi Italyan yarimadasini Osmanli fethinden kurtarmasi uzerine tartisilmistir Sultan II Mehmed 1481 de Arnavut direnisinin cokusunden sadece iki yil sonra ve bir Italyan seferini baslattiktan bir yil sonra oldu Bosna nin fethi Osmanli Imparatorlugu 1388 de Bosna ya ilk ulasti ve burada Bileca Savasi nda Bosna gucleri tarafindan yenildikten sonra geri cekilmek zorunda kaldi 1389 daki Kosova Savasi nda Sirbistan in dususunden sonra Turkler Bosna Kralligina cesitli saldirilar baslatti Bosnalilar kendilerini savundu fakat basarilari cok da azdi Bosnalilar son Bosnali Kral Stjepan Tomasevic in Turkleri itmek istedigi Bosna Kraliyet Jajce kalesinde siddetle direndi Osmanli ordusu birkac ay boyunca Jajce yi 1463 te kusatma sonrasinda ele gecirdi ve Bosna nin Orta Cag daki Bosna yi sona erdiren son Krali idam etti Kosaca Hanedani Hercegovina yi 1482 yilina kadar korudu Hirvatistan Bosna Kralligi nin 1463 te Osmanli ya dusmesinden sonra Hirvatistan in guney ve orta kesimleri korunmasiz kaldi ve savunmasi kendi masraflari ile sinir bolgelerinde daha kucuk askerleri tutan Hirvat kolelerine birakildi Bu arada Osmanlilar Neretva nehrine ulastilar ve 1482 de Hersek i Rama fethederek sinir sehirlerinden ustalikla kacinarak Hirvatistan a girdiler Krbava Savasi ndaki belirleyici bir Osmanli zaferi tum Hirvatistan i sarsti Bununla birlikte Hirvatlar ustun Osmanli guclerinin saldirilarina karsi kendilerini savunmak icin surekli girisimlerde bulunmaktan vazgecmediler Hirvatistan in Osmanli Imparatorluguna karsi direnisi yaklasik iki yuz yil sonra Sisak Savasi ndaki elde edilen zafer Osmanli yonetiminin ve yuz yillar suren Hirvat Osmanli Savasi nin sona ermesine isaret etti 1595 yilinda Petrinja daki kacan kalintilari takip eden Viceroy un ordusu zaferini kesinlestirdi Macar Kralligi nin merkez kisimlarinin fethi Batida Hirvatistan dan dogudaki Transilvanya ya kadar uzanan Macaristan Kralligi Osmanli gelismeleriyle de buyuk bir tehdit altinda kaldi 176 yil boyunca bir dizi sonucu belirsiz savastan sonra krallik sonunda 1526 daki Mohacs Savasi nda coktu ve topraklarinin bircogu ya fethedildi ya da Osmanli hakimiyetine girdi Macaristan daki 150 yillik hakimiyet 17 yuzyila kadar surdu ancak Macar Kralligi nin bazi kisimlari 1421 den 1718 yillarina kadar Osmanli yonetimi altindaydi Sirbistan in Fethi ve Voyvodina isyani 1371 de Maritsa Savasi nda Osmanlilar tarafindan verilen agir kayiplar sonucu Sirp Imparatorlugu birkac prenslige donusmustu 1389 da Kosova Savasi nda Sirp gucleri tekrar yok edildi 15 ve 16 yuzyil boyunca cesitli Sirp kralliklari ve Osmanli Imparatorlugu arasinda surekli mucadeleler yapildi Donum noktasi Konstantinopolis in Turklere dusmesi oldu 1459 da kusatmayi takiben Sirp sehri Smederevo dustu Karadag 1499 yilina kadar isgal edildi Belgrad Osmanli guclerine karsi son buyuk Balkan sehri oldu 1456 da Sirplar Macarlar ve Avrupali haclilar Belgrad Kusatmasi nda Turk ordusunu maglup ettiler 70 yildan uzun bir suredir Osmanli saldirilarini kovduktan sonra Belgrad nihayet 1521 de Macaristan Kralligi nin buyuk bir bolumu ile birlikte dustu 1526 ve 1528 yillari arasindaki Voyvodina isyani Sirp Imparatorlugunun son Sirp topraklarindan Osmanlilara direnen Vojvodina da ilan edilmesine yol acti Sirp Despotlugu 1459 da dustu ve boylelikle iki yuzyildir Osmanli nin Sirp prensliklerini fethi tamamlanmis oldu 1463 1503 Venedik le Savas Venedik Cumhuriyeti yle olan savaslar 1463 te baslamistir Uzun suren Skodra kusatmasindan sonra 1479 da 1478 79 olumlu bir baris antlasmasi imzalanmistir 1480 de Venedik filosu tarafindan engel olunamayan Osmanlilar Rodos u kusatip Otranto yu ele gecirdi Venedik le Savas 1499 dan 1503 e kadar devam etti 1500 yilinda Gonzalo de Cordoba nin komutasinda bulunan bir Ispanyol Venedik ordusu dogu Venedik topraklarinda Osmanli saldirisini gecici olarak durdurarak Kefalonia yi ele gecirdi Osmanli nin Preveze Deniz Muharebesi ndeki zaferinin ardindan devam eden saldiri 1538 de Papa III Pavlus tarafindan toplanan bir Hristiyan ittifaki ve bir Osmanli donanmasi arasinda savasa yolacti 1462 1483 Wallach ve Moldova seferleri Moldova Imparatorlugu nun Stephen i o zamana kadar Osmanli Imparatorlugu nun en buyuk yenilgilerinden biri olan 1475 te Vaslui Muharebesi nde Osmanli Sultani II Mehmed in ordularini maglup ettikten sonra Turk savasi gecici olarak durduruldu Stephen ertesi yil Războieni de Valea Albagi Savasi yenilgiye ugradi ancak Osmanli ordusu bir kale olan Cetatea Neamţului kusatmasinda basarisiz olduktan sonra cekilmek zorunda kaldi 1526 1566 Macaristan Kralliginin Fethi 1526 yilinda Mohacs Savasi nda Osmanli zaferinden sonra Macaristan Kralligi nin yalnizca guneybati kesimi fethedildi 1526 ve 1556 yillari arasinda Osmanli seferleri kucuk seferler ve buyuk yaz istilalari ile devam etti Birlikler Balkan Daglarinin guneyinden kis oncesi donecekti 1529 da ilk buyuk saldirilarini Avusturya Habsburg Monarsisi ne kurarak Viyana kentini ele gecirmeye calisiyorlardi Viyana Kusatmasi 1532 de ana orduda 60 000 askerle Viyana ya yonelik bir baska saldiri Macaristan in batisindaki Koszeg in kucuk kale 800 asker tarafindan intihar savasiyla mucadele edilerek kaldirildi Istilaci birlikler kis yaklasincaya ve Habsburg Imparatorlugu Viyana da 80 000 kisilik bir guc olusturuncaya kadar tutuldu Osmanli birlikleri Styria uzerinden geri donduler Bu arada 1538 de Osmanli Imparatorlugu Moldova yi istila etti 1541 de Macaristan da bir baska kampanya bugune kadar Macaristan in baskenti Budapeste yi olusturan Buda ve Pest i buyuk oranda kansiz bir seklide teslim alindi Bununla birlikte 35 40 000 kisilik ordu Sultan Suleyman in Viyana ya bir baska saldiri duzenlemesi icin yeterli degildi 1547 de Habsburglar ve Osmanli Imparatorluklari arasinda gecici bir ateskes imzalandi ve Habsburglar tarafindan yakinda goz ardi edildi Osmanli Imparatorlugu Habsburglar ve Macaristan topraklarina karsi 1566 1568 yillari arasinda bir baska buyuk savas gerceklestirdi Kale nin nihayet alindigi ucuncu kusatma olan 1566 yilindaki Szigetvar Muharebesi nden sonra yasli Sultan Suleyman in o yil olmesi uzerine Viyana nin zorlanmayi engellenmistir 1522 1573 Rodos Malta ve Kutsal Ligi Uc ay kusatma sonrasinda Osmanli ordusu Malta nin tum kalelerini kontrol altina alamadi 6000 8500 arasinda Malta kuvvetlerine karsi 22000 48000 civarinda olan Osmanlilar zamanin en buyuk Musluman generallerinden biri de dahil olmak uzere 10000 kayip vererek Malta yi fethetmede basarisiz oldu ve puskurtulduler Malta dusmus olsaydi Sicilya ve anakara Italya bir Osmanli istilasi tehlikesi altina girmis olabilirdi Ayni zamanda Saint John Sovalyelerinin ve Malta daki varligi Hristiyanligin Musluman fethine karsi savunmasina yardimci olmasi bakimindan onemini vurguladi 1570 ten 1573 e kadar suren Akdeniz kampanyasi Osmanli nin Kibris i fethetmesine neden oldu Bu donemde Venedik in Kutsal Birligi Papalik Devletleri Ispanya Malta daki Aziz Sovalyeler ve baslangicta Portekiz Osmanli Imparatorluguna karsi kuruldular Lig in Lepanto Savasi ndaki 1571 zaferi Osmanli nin denizdeki baskinini sona erdirdi 1570 1571 Kibris in Fethi 1570 yazinda Turkler yine saldirdi ancak bu sefer baskin degil tam kapsamli bir isgal yapildi Lala Mustafa Pasa komutasindaki suvari ve topcu da dahil olmak uzere yaklasik 60 000 asker 2 Temmuz 1570 te Limasol yakinlarinda karsilanmamis bir yere indi ve Lefkosa kusatildi Magusa direndi ve Eylul 1570 ten Agustos 1571 e kadar sehri savunmaya calistilar 1570 te Osmanli Imparatorlugu ilk once Kibris i ele gecirdi ve Lala Mustafa Pasa Venedik e meydan okuyarak Kibris in ilk Osmanli valisi oldu Ayni zamanda Papa Papa Devletleri Malta Ispanya Venedik ve diger bazi Italyan devletleri arasinda bir koalisyon kurdu ve gercek bir sonuc vermedi 1573 te Venedikliler Roma Katolik Kilisesi nin etkisini kaldirarak ayrildilar 1620 1621 Polonya Litvanya Moldova uzerinde savasildi Polonya ordusu Moldova ya ilerledi ve Cecora Muharebesi nde Osmanliya yenildi Polonyalilar gelecek sene Hotin Muharebesi ndeki Turk kusatmasini geri cevirdiler 1633 te baslayan bir baska catisma daha sonra cokuntuye ugradi 1657 1683 Habsburg larla Savaslarin Sonuclanmasi 1657 de 1526 dan sonra Osmanli Imparatorlugu na harac odeyerek yari bagimsizliga kavusan eski Macar Kralligi nin dogu bolgesi Transilvanya Dogu da bulunan Tatarlara saldirmak icin yeterince guclu hissetti ve daha sonra Osmanli Imparatorlugu Tatarlarin savunmasina geldi Savas Macarlar icin yenilgi ile sonuclanarak 1662 yilina kadar surdu Ayni zamanda 1663 1664 yillari arasinda Avusturya ya karsi bir baska kampanya duzenlendi Ancak 1 Agustos 1664 te Saint Gotthard Savasi nda Raimondo Montecuccoli tarafindan Turkler yenildi ve Avusturya ile Vasvar Barisina girmeye zorlandi 1683 1683 1699 Buyuk Turk Savasi Macaristan in Kaybetmesi ve Morea Buyuk Turk Savasi Habsburg yonetimine isyan eden Protestan Macar soylu tarafindan desteklenen 140 000 kisilik buyuk bir isgal kuvvetinin Viyana ya yurudugu 1683 te basladi Istilayi durdurmak icin Avusturya ve Polonya ozellikle Viyana Savasi nda Venedikliler ve Rus Imparatorlugu ndan olusan baska bir Kutsal Ligi kuruldu Viyana Savasi ni kazandiktan sonra Kutsal Birlik ust duzey yetkileri eline aldi ve Macaristan in yeniden fethedilmesini gerceklestirdi Savas 1699 da Karlowitz Antlasmasi ile sona erdi Savoy Prensi Eugene ilk once 1683 te kendisini secti ve 1718 yilina kadar en onemli Avusturya komutani olarak kaldi Duraklama 1699 1828 Ana madde Osmanli Imparatorlugu duraklama donemi 18 yuzyil Ikinci Rus Turk savasi Prut yakinlarinda 1710 1711 yillari arasinda gerceklesti 1715 1718 Osmanli Avusturya Venedik Savasi Avusturya ve Venedik le olan bir baska savas 1714 te baslamistir Avusturya 1718 de Passarowitz Antlasmasi ile biten eski Macar Kralligi nin kalan bolgelerini fetheder Rusya ile bir baska savas 1735 te basladi Avusturyalilar 1737 de katildi Savas 1739 da Belgrad Antlasmasi Avusturya ile ve Nis Anlasmasi Rusya ile ile sona erdi Dorduncu Rus Turk Savasi 1768 de basladi ve 1774 te Kuchuk Kainarji Antlasmasi ile sona erdi Ancak Rusya ve Avusturya ile bir baska savas 1787 de basladi Avusturya ile 1791 Sistova Antlasmasi ve 1792 Rusya ile Jassy Antlasmasi ile sona erdi 1798 99 yillari arasinda Fransa nin I Napolyon tarafindan Misir ve Suriye ye yapilan bir istila ancak Britanyali mudahalesi nedeniyle sona erdi Napolyon un Misir a giderken Malta yi ele gecirmesi sonucunda Rusya ve Osmanlilar arasindaki ittifak birlikteligi sonucunda Iyon Adalariina ortak bir deniz seferi yapildi Bu adalarin basarili bir sekilde fethedilmesi Yedi Ada Cumhuriyeti nin kurulmasina yol acti 19 yuzyil Birinci Sirbistan Ayaklanmasi 1804 te ardindan Ikinci Sirp Ayaklanmasi 1815 te gerceklesti 1867 de Sirbistan tamamen ozgurlesti Resmi olarak taninan bagimsizlik 1878 de gerceklesti Altinci Rus Turk Savasi 1806 da basladi ve Napolyon un Rusya yi isgalinden sadece 13 gun once Mayis 1812 de sona erdi en Wallachian uprising of 1821 basladi Yunan Devrimi ile ayni anda baslanarak Buyuk Guclerin 1827 den Rusya ya yedinci Rus Turk savasi 1828 1829 dahil oldugu 1821 den 1832 ye kadar olan Yunan Kurtulus Savasi nda Yunanistan bagimsizligini kazandi Edirne Antlasmasi savasi bitirdi Osmanli cokusu 1828 1908 Ana madde Osmanli Imparatorlugu reform donemi Bosna isyanlari 1831 1836 1836 1837 1841 Arnavut isyanlari 1820 1822 1830 1835 1847 1852 1853 te Karadag ile Savas Sekizinci Rus Turk savasi 1853 1856 Kirim Savasi Birlesik Krallik ve Fransa Osmanli Imparatorlugu tarafinda savasa katildi Paris Antlasmasi ile sona erdi 1858 1859 da Karadag ile ikinci savas 1862 de Karadag Bosna ve Sirbistan ile savas en Montenegrin Ottoman War 1861 62 1866 da Girit Ayaklanmasi 1876 daki Bulgar Isyani Dokuzuncu ve nihai Rus Turk savasi 1877 de basladi ayni yil Osmanlilar Konstantinopolis Konferansi ndan cekildiler Romanya daha sonra bagimsizligini ilan etti ve Sirplar ve Bulgarlar ile nihayetinde Ruslar tarafindan Turkiye ye savas acti Avusturya 1878 de Bosna yi isgal etti Ruslar ve Osmanlilar 1878 baslarinda San Stefano Antlasmasi ni imzaladilar Zamanin tum Buyuk Guclerinin katildigi Berlin Kongresinde yapilan gorusmelerin ardindan 1878 Berlin Antlasmasi bircok toprak degisikligini kabul etti 1878 de Dogu Rumeli ye bir miktar ozerklik yapildi isyan edildi ve 1885 te Bulgaristan da isyana katildi Teselya 1881 de Yunanistan a devredildi ancak Yunanistan 1897 de Ikinci Girit Ayaklanmasina yardim etmek icin Osmanli Imparatorlugu na saldirdiktan sonra Teselya da yenildi Dagilma donemi 1908 22 Ana madde Osmanli Imparatorlugu dagilma donemi Italo Turk Savasi Ana madde Italo Turk Savasi 1911 de Italya Osmanli Imparatorlugu tarafindan kontrol edilen Libya ya girdi Savas Tripoli nin ilhak edilmesi ile sona erdi Ilinden Isyani Ana madde Ilinden Isyani 1912 13 Balkan Savaslari 1912 ve 1913 te iki Balkan Savasi Avrupa daki Osmanli Imparatorlugu na karsi daha fazla harekete gecti Balkan Birligi once Makedonya yi ve Trakya nin cogunu Osmanli Imparatorlugu ndan fethedip daha sonra ganimetlerin bolunmesi uzerine birbirlerine dustuler Arnavutluk cesitli ayaklanmalar ve ayaklanmalar sonrasinda 1912 de Osmanli Imparatorlugu ndan bagimsizligini ilan etti Bu Turkiye nin Avrupa daki mulklerini azaltti ve Dogu Trakya daki Rumeli simdiki sinirlarina dondurdu I Dunya Savasi Ana madde I Dunya Savasi sirasinda Osmanli Imparatorlugu tarihi I Dunya Savasi 1914 1918 1922 de resmen sona eren Osmanli Imparatorlugu nun cokusunun nihai nedeni oldu Bununla birlikte savas zamaninda Imparatorluk Britanyali Kraliyet Donanmasinin Canakkale Savasi nda 1915 1916 istilayi durdurarak Istanbul a ulasmasini engelledi Yine de Lozan Antlasmasi 1923 hukumleri uyarinca Imparatorluk sonunda dustu