Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Aydıncık, Mersin ilinin bir ilçesidir.
| Aydıncık | |
|---|---|
 | |
 Aydıncık ilçe merkezinin Taşmasa'dan görünümü | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Mersin |
| Coğrafi bölge | Akdeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Selahattin Hıdır |
| • Belediye başkanı | Özkan Kılıçarpa (CHP) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 410 km² |
| Rakım | 5 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 11,088 |
| • Kır | - |
| • Şehir | 11.289 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| Posta kodu | 33840 |
| İl alan kodu | 0324 |
| İl plaka kodu | 33 |
Resmî site www.aydincik.gov.tr | |
Tarihçe
Çeşitli medeniyetlere beşiklik etmiş olan Aydıncık'ın bilinen tarihî adı Kelenderis'tir. Mitolojiye göre Kelenderis, denizcilik ve ticarette çok ilerlemiş Fenikelilerden Sandakos tarafından üç bin yıl önce bir liman ve ticaret şehri olarak kurulmuştur. Kente daha sonra Hititler, Asurlular, Sisamlılar, Selefkoslar, Mısırlılar, Romalılar, Bizanslılar, Emeviler, Ermeniler, Karamanoğulları ve Osmanlılar hakim olmuştur.
Kelenderis ilk parlak dönemini, MÖ 5. ve 4. yüzyıllarda yaşamıştır. Kendi parası MÖ 5. yüzyılda görülmeye başlamış ve Büyük İskender'in Anadolu'ya gelişine kadar sürmüştür. MÖ 425-400 yıllarına tarihlenen gümüş bir Kelenderis sikkesinin ön yüzünde şaha kalkmış bir atın üstünde yan oturmuş bir süvari, arka yüzünde ise başını sağa çevirmiş ve diz çökmüş vaziyette bir keçi bulunmaktadır.
Romalılar yöreye hakim olurca, Kelenderis Limanı’ndan önemli ölçüde yararlanılmış ve burası Roma'nın vazgeçilmez bir ticaret şehri olmuştur. Romalılar zamanında kent imar olmuş, şato, saray, su yolları, hamam ve limanı ile mükemmel bir şehir özelliği taşıyordu.
Bizanslılar devrinde de imar olan kent, çağının en güzel ve medeni yörelerinden birisi olmuştur. Yöre 11. yüzyılda Ermenilerin eline geçmiş. 1228 yılında Karamanoğlu Alaeddin Bey’in komutanlarından Ertokuş Bey, Kelenderis Kalesi'ni Ermeniler’den alarak buraya doğudan gelen Türkler’i yerleştirmiştir. Gülnar Hatun'a bağlı Oğuz boyları Horasan Bölgesi'nin Merv Kenti'nden göçerek Toroslar’a gelip yerleştikleri için yöremize Gülnar adı verilmişti. 1461 yılında Silifke ve Mut ile birlikte Gülnar da Fatih Sultan Mehmet döneminde, Gedik Ahmet Paşa tarafından Osmanlı yönetimine katılmıştır.
Kelenderis adı zaman içinde değişerek Kalendria, Kelendri, Gelendir, Gilindir derken Gilindire’ye dönüşmüştü. İlçedeki Rumlar mübadele gereği iskeleden kayıklara binerek Kıbrıs üzerinden Yunanistan'a gitmişlerdir. 1920'li yıllarda 500 kadar Rum'un Gilindire'de zanaatla uğraştıkları, göçten sonra Gilindire merkezinde çok az bir nüfus kaldığı anlatılmaktadır.
1867 Vilayet Nizamnamesi'nin getirdiği yeni yönetsel bölümlenme uyarınca, İçel Sancağı'nın kazaları şunlardı: Anamur, Mut, Silifke ve merkezi Kilindria olan Gülnar.
Nüfus 1970'li yılların sonuna doğru arttı. 1965 yılında da Gilindire adı tarihe karıştı. Kasabanın yeni adı artık Aydıncık oldu. Gülnar İlçesi’ne bağlı bir bucak olan Aydıncık’ta 1972 yılında İskele Belediyesi kuruldu.
Aydıncık 392 Sayılı Kanun'a göre 19 Haziran 1987 tarihinde ilçe oldu. Ayrıca bu kanunla İskele Belediyesi’nin adı da Aydıncık Belediyesi’ne dönüştürüldü.
Bugünkü Aydıncık, bir zamanlar Gülnar ilçesinin merkezi olan Gilindire’nin devamıdır.
Coğrafya
Coğrafi konum
Aydıncık, Akdeniz Bölgesi'nde, Akdeniz kıyısı boyunca uzanan Torosların denize en yakın seyreden kolunun yamacına kurulmuş olup, bağlı olduğu Mersin merkeze 173 km, komşu il Antalya merkeze ise 325 km. uzaklıkta bir ilçedir. İlçenin kuzeyinde Gülnar, doğusunda Silifke, batısında Bozyazı ilçesi, güneyinde ise Akdeniz var.
Yüzey şekilleri
Aydıncık merkez, deniz kıyısında, bir kısmı düzlükte bir kısmı da kıyı boyu seyreden dağın yamacında kurulmuştur. Aydıncık'a bağlı Yenikaş ve Hacıbahattin köyleri deniz kıyısında, fakat Karadere, Karaseki, Teknecik, , , , Pembecik ve Duruhan köyeleri ise Toros Dağları'nın platolarındadır.
Aydıncık'ın kıyı uzunluğu 38 km. olup Ege kıyısı kadar olmasa da görece girintili çıkıntılıdır. İlçe merkezine hakim bir tepe olan Taşmasa'dan ilçe merkezinin güneyine Akdeniz'e doğru bakıldığında, ilçe merkezinin doğusunda kıyıya paralel olarak uzanan Torosları oluşturan dağ silsilesinin bir kolunun Akdeniz'e doğru uzanarak Sancak Burnu'nu oluşturduğu görülür. Taşmasa'dan Sancak Burnu'nun batısına doğru bakıldığında ise, denizin karaya sokulmasıyla oluşan Büyükalan, Küçükalan, Gilindire ve Soğuksu koyları görülür. Ayrıca; Sancak Burunu ile Büyükalan arasında, karaya neredeyse bitişik olan Yelkenliada, karadan 250 m uzaklıkta olan Küçükada, biraz ileride (kıyıya yaklaşık 1 km mesafede) Büyükada, en ileride ise (kıyıdan 3 km kadar uzaklıkta) Yılanlıada olmak üzere 4 adacığın yer aldığı görülür. Sancak Burnu ile bu bölgenin batısında ve doğusunda 1. derece sit alanı ilan edilmiş sahalar bulunmaktadır. Sancak Burunu'nun doğusunda yer alan Gemidurağı ile Yelkenliada arasındaki bölgede ise Akdeniz foku'nun yaşam alanı olan mağaralar bulunmaktadır. Ayrıca, Doğu Akdeniz'de toplam 40 çift olan ada martısının (Larus audouini) 20 çifti Yelkenliada ile Küçükada’da barınmaktadır. Yılanlıada, Aydıncık’ta bulunan dört adadan en uzakta olanıdır. ODTÜ Sualtı Topluluğu, Batık Araştırmaları Grubu (ODTÜ-SAT BAG) ve Sualtı Araştırmaları Derneği, Sualtı Arkeolojisi Araştırma Grubu (SAD SAAG), 2002 yılı içinde Yılanlıada çevresinde birçok dalışlar yaptılar. Bu bölgede çeşitli tür ve şekillerde çapalar ile bir batık alanı keşfettiler. Bu nedenle Yılanlıada I. derece arkeolojik sit alanıdır.
İnce uzun 9 km'lik bir kıyı şeridi üzerinde kurulmuş olan Aydıncık merkez ilçenin, doğudan batıya doğru olmak üzere, sırasıyla Yenimahalle, Hürriyet, Cumhuriyet, Merkez ve Atatürk olmak üzere beş mahallesi vardır.
İklim ve bitki örtüsü
Aydıncık'ın kıyı kesimlerinde iklim yumuşaktır ancak yukarı yayla kesimlerinde, İç Andolu Bölgesin'de hüküm süren kara iklimi kadar sert olmasa da kıyı kesimlerine oranla sertleşmektedir. Bitki örtüsü Aydıncık'ın kıyı kesimlerinde defne, keçiboynuzu, yaban mersini, , yaban zeytini, pırnal meşesi vb. maki bitkileri, yukarı yayla kesimlerinde ise çam, palamut, ardıç, alıç, servi vb ağaçlarla kaplıdır.
Nüfus
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1990 | 11.022 | 7.040 | 3.982 |
| 2000 | 11.501 | 7.941 | 3.560 |
| 2007 | 11.647 | 7.851 | 3.796 |
| 2008 | 11.632 | 8.101 | 3.531 |
| 2009 | 11.651 | 8.004 | 3.647 |
| 2010 | 11.885 | 9.050 | 2.835 |
| 2011 | 11.424 | 7.915 | 3.509 |
| 2012 | 12.257 | 9.502 | 2.755 |
| 2013 | 11.473 | 11.473 | veri yok |
| 2014 | 11.241 | 11.241 | veri yok |
| 2015 | 11.139 | 11.139 | veri yok |
| 2016 | 11.101 | 11.101 | veri yok |
| 2017 | 10.948 | 10.948 | veri yok |
| 2018 | 11.088 | 11.088 | veri yok |
| 2019 | 11.023 | 11.023 | veri yok |
| 2020 | 11.289 | 11.289 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Köyleri
Duruhan, Hacıbahattin, Pembecik, Karadere, Karaseki, Teknecik, Yenikaş, , ,
Ekonomi
Aydıncık'ın ekonomisi tarım ve hayvancılık üzerinedir. Aydıncık'ta tarımsal uğraşlar daha çok Aydıncık'ın kıyı kesimindeki yerleşim bölgesinde, hayvancılık ise yayla bölgesindeki kırsal kesimde yapılmaktadır. Kıyı kesiminde, ilçe halkının %90'ı geçimini tarım ve tarım işçiliğinden sağlamaktadır. İlçenin daha çok kıyı kesiminde, örtü altı sebze yetiştiriciliği yapılmaktadır ki bu uğraşın 30-35 yıllık bir geçmişi vardır. Yaklaşık (2007 yılı itibarıyla) 4700 adet seranın %6'sında domates tarımı yapılmakta, geri kalan %94'ünde ise salatalık ve patlıcan yetiştiriciliği yapılmaktadır. İlçenin yayla kesimindeki kurak arazilerde nohut, buğday, arpa, mercimek, burçak vb. hububat ürünleri, su altı arazilerde elma, kiraz, kayısı, erik, şeftali; kurak arazilerde ise ceviz, badem, armut, üzüm, incir, zeytin vb. meyve yetiştiriciliği yapılmaktadır.
Sosyal ve kültürel durum
Aydıncık; sosyal, kültürel ve sosyo-kültürel değerler bakımından oldukça zengindir. İlçe merkezinde ve ilçeye bağlı köylerde zaman zaman sosyal ve kültürel etkinlikler düzenlenmektedir.
Sosyal, kültürel ve sosyo-kültürel etkinlikler
İlçe merkezinde her yıl yaz aylarında sosyal, kültürel ve sosyo kültürel etkinlikler düzenlenmektedir. Örneğin Aydıncık Turizm ve Kültür festivali her yıl Temmuz ayında halkın katılımıyla kutlanmaktadır.
Kültür ve Tabiat Varlıkları
İlçe tabiat ve kültür varlıkları açısından oldukça zengindir. Bu nedenle ilçe, bölgede önemli bir turizm merkezi olmaya adaydır.
- Dörtayak Anıtmezarı
Dörtayak, iri yarı dört adet ayağa sahip olduğu için, halk tarafından "Dörtayak" diye adlandırılmıştır. Mezar, düzgün kesme taşlarla ve harç kullanılmadan yapılmıştır. Tarihin derinliklerinden günümüze sağlam biçimde ulaşan, 8 m. yüksekliğindeki anıtın MS 2. yüzyılda yapıldığı sanılmaktadır. Kaptan Beaufort'un Chelindreh (eski Kelenderis) limanı haritasında "cenotaph" yani ölüp de başka bir yerde gömülmüş olan bir kişi anısına yaptırılan boş mezar olarak işaretlenmiştir.
- Gilindire (Kelenderis) Kalesi
İskelenin güneyinde en üst kısmı denizden yaklaşık 25 m yüksekliğinde, batıdan doğuya doğru ise yaklaşık 200 m uzunluğunda bir yarımada üzerindedir.
Romalı iki vali Pison ile Sentius MS 19. yüzyılda bu kalede savaşmışlar.
1226'da Selçuk Türkmenleri’nden Ertokuş Bey ile Çavlı Bey Gilindire Kalesi'ni Ermenilerden alarak buraya doğudan gelen Türkleri yerleştirmiştir.
Pirî Reis (1521) haritasında Kelenderis koyundaki burnun üzerinde bir kale göstermektedir.
Cem Sultan, Rodos adasına bu limandan gitmiştir. Kaptan Beaufort (1818) sekizgen bir kuleden ve ortası depremden yıkılmış kale kalıntılarından bahseder, çizdiği Kelenderis limanı haritasında yarımada üzerinde sekizgen planlı bir kule ile yıkık bir şato işaretlenmiştir.
Kilikya limanı ve Gilindire Kalesi ile ilgili ayrıntılı bilgi, J. Carne’nin 1836 yılında yayımlanan “Suriye, Kutsal Toprak, Küçük Asya“ adlı kitabındaki W.H. Bartlett’e ait bir gravürden çıkartılabilir. Bu gravür, bugünkü limana inen yol üzerinden bakılarak çizilmiş ve Kıbrıs'a gidecek bir posta yelkenlisini ve kentin limanı ile buradaki yarımada üzerinde bulunan kalıntıları göstermektedir. Kilikya limanı tasvirinde görülen sur duvarları ve kuleden günümüze sadece surların temel taşları ulaşabilmiştir.
Gilindire’nin Gülnar ilçesinin merkezi olduğu yıllarda Kaymakamlık binası bu yarımada üzerindeydi. Yine son yıllara kadar PTT binası da buradaydı.
- Roma Hamamı
Hamam MS 4. yüzyılda ya da MS 5. yüzyılın ilk yarısında inşa edilmiştir. 1962 yılında eski ve dar olan Mersin- Antalya yolu genişletilirken, hamamın bir kısmı yıkılmıştır.
- Kilise ve tiyatro
Kilisenin 19. yüzyıl yapıldığı sanılmaktadır. Canlı kaynaklardan almış olduğumuz bilgilere göre, Rumlar Gilindire’den göçmeden önce bu kiliseyi kullanıyorlarmış. Tiyatro bölümünde kazısı biten tabakalarda Roma dönemine kadar ulaşılmıştır.
- Han Yıkığı
Limana yakın "Hanyıkığı" adı verilen yerde 1992 yılında bir zemin mozaiği bulunmuştur. 7x3=21 m² olan mozaik Kelenderis kentinin MS 5. yüzyıldaki panoraması açısından eşsiz bir örnektir. Mozaik üzerindeki görüntünün 3x3 m'lik panosunda MS 5. yüzyıldaki Kelenderis'in kent manzarası ile içerisinde iki yelkenlinin bulunduğu limanı betimlenmiştir.
- Mezarlar
Batı Mezarlığı denilen, Orman işletmesi odun deposuyla Çamlıbel Düğün Salonu arasında kalan bölgede pek çok yeraltı oda mezarları bulunmuştur. Bunun yanında çukur ve tonozlu mezarlar da dikkat çeker. Mezarlarda ele geçen, MÖ 5. ve 4. yüzyıllara tarihlenen küp ve amforaların Fenike ve Pers kökenli olarak kabul edilmektedir. Merkez Mahallesi’nde, Mersin- Antalya Karayolu kenarında, Jandarma Karakolu civarında, ayrıca Karaseki Caddesi üzerinde tonozlu mezarlar hâlâ mevcuttur.
- Gilindire Mağarası
Aydıncık'ın doğusundaki Gemi Durağı Mevkii’nde 2000 yılında çobanlar tarafından bulunmuştur. Balıkçı teknesiyle bir saatlik yolculuktan sonra varılır. Girişi deniz seviyesinden 46 metre yukarıdadır. Toplam uzunluğu 555 m olan mağaranın içi, her türden damlataş oluşumları ile kaplıdır. Mağaranın sonunda, genişliği 18-30, uzunluğu 140, tavan yüksekliği 35-40, derinliği 5-47 metre olan büyük göl bulunmaktadır. Gölün kenarında da sarkıt, dikit, sütun ve mağara iğneleri yer almaktadır. Göl deniz ile aynı düzeydedir. Deniz seviyesinden 47 m daha derin olan ve denizden yatay olarak 240 metre uzakta bulunan gölün ilk 10 m'nde acı su, sonraki derinliklerde de tuzlu su yer almaktadır. Göl içerisinde sıcaklık hemen hemen aynıdır.
Aydıncık-Silifke Karayolu'nun yaklaşık 10. km'den 3 km'lik bir yol açılmıştır. Maden Teknik Arama (M.T.A), mağaranın aydınlatılması ve iç düzenlemeleri için mimari uygulama projeleri de yapmıştır ve turizme açma çalışmaları devam etmektedir.
Kaynakça
- The Princeton Encyclopedia of Classical Sites (eds. Richard Stillwell, William L. MacDonald, Marian Holland McAllister)Princeton University Press, 1976.
- Günaydın, Kelenderis, Mustafa Yalçıner, 2004.
- Harry Thurston Peck, Harpers Dictionary of Classical Antiquities (1898)] (12.66)Harpers Dictionary of Classical Antiquities (1898)
- Dictionary of Greek and Roman Geography (1854) (ed. William Smith, LLD)] (11.91)
- Reference Article written by S. Pétridès. Transcribed by Gerald M. Knight.
The Catholic Encyclopedia, Volume III. Published 1908. New York: Robert Appleton Company. Nihil Obstat, November 1, 1908. Remy Lafort, S.T.D., Censor. Imprimatur. +John Cardinal Farley, Archbishop of New York
- Dictionary of Greek and Roman Geography (1854) (ed. William Smith, LLD)
- Karamania, or a Brief Description of the south Coast of Asia Minor and of the Remains of antiquity with Plans, Views &c, Francis Beaufort F.R.S., 2nd Edition, London, 1818
- Victor Langlois, Voyage dans la Cilicie, Paris,1861, chez Benjamin Duprat
- Vital Cuinet, La Turquie d’Asie, Tome 2, Paris, Ernest Leroux, Editeur, 28, Rue Bonaparte, 28; 1891
- Levent Zoroğlu, Kelenderis I: Kaynaklar, Kalıntılar, Buluntular, Ankara 1994.
- Z. Friedman-L.Zoroğlu, "Kelenderis Ship-Square or Lateen Sail?", The International Journal of Nautical Archaeology
35(2006),1: 108-116.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Mart 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Aralık 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Aydıncık Nüfusu - Mersin". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Mersin Aydıncık Nüfusu". nufusune.com.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aydincik Mersin ilinin bir ilcesidir AydincikIlceAydincik ilce merkezinin Tasmasa dan gorunumuIlce sinirlari haritasiUlkeTurkiyeIlMersinCografi bolgeAkdeniz BolgesiIdare KaymakamSelahattin Hidir Belediye baskaniOzkan Kilicarpa CHP Yuzolcumu Toplam410 km Rakim5 mNufus 2018 Toplam11 088 Kir Sehir11 289Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Posta kodu33840Il alan kodu0324Il plaka kodu33Resmi site www aydincik gov trTarihceCesitli medeniyetlere besiklik etmis olan Aydincik in bilinen tarihi adi Kelenderis tir Mitolojiye gore Kelenderis denizcilik ve ticarette cok ilerlemis Fenikelilerden Sandakos tarafindan uc bin yil once bir liman ve ticaret sehri olarak kurulmustur Kente daha sonra Hititler Asurlular Sisamlilar Selefkoslar Misirlilar Romalilar Bizanslilar Emeviler Ermeniler Karamanogullari ve Osmanlilar hakim olmustur Kelenderis ilk parlak donemini MO 5 ve 4 yuzyillarda yasamistir Kendi parasi MO 5 yuzyilda gorulmeye baslamis ve Buyuk Iskender in Anadolu ya gelisine kadar surmustur MO 425 400 yillarina tarihlenen gumus bir Kelenderis sikkesinin on yuzunde saha kalkmis bir atin ustunde yan oturmus bir suvari arka yuzunde ise basini saga cevirmis ve diz cokmus vaziyette bir keci bulunmaktadir Romalilar yoreye hakim olurca Kelenderis Limani ndan onemli olcude yararlanilmis ve burasi Roma nin vazgecilmez bir ticaret sehri olmustur Romalilar zamaninda kent imar olmus sato saray su yollari hamam ve limani ile mukemmel bir sehir ozelligi tasiyordu Bizanslilar devrinde de imar olan kent caginin en guzel ve medeni yorelerinden birisi olmustur Yore 11 yuzyilda Ermenilerin eline gecmis 1228 yilinda Karamanoglu Alaeddin Bey in komutanlarindan Ertokus Bey Kelenderis Kalesi ni Ermeniler den alarak buraya dogudan gelen Turkler i yerlestirmistir Gulnar Hatun a bagli Oguz boylari Horasan Bolgesi nin Merv Kenti nden gocerek Toroslar a gelip yerlestikleri icin yoremize Gulnar adi verilmisti 1461 yilinda Silifke ve Mut ile birlikte Gulnar da Fatih Sultan Mehmet doneminde Gedik Ahmet Pasa tarafindan Osmanli yonetimine katilmistir Kelenderis adi zaman icinde degiserek Kalendria Kelendri Gelendir Gilindir derken Gilindire ye donusmustu Ilcedeki Rumlar mubadele geregi iskeleden kayiklara binerek Kibris uzerinden Yunanistan a gitmislerdir 1920 li yillarda 500 kadar Rum un Gilindire de zanaatla ugrastiklari gocten sonra Gilindire merkezinde cok az bir nufus kaldigi anlatilmaktadir 1867 Vilayet Nizamnamesi nin getirdigi yeni yonetsel bolumlenme uyarinca Icel Sancagi nin kazalari sunlardi Anamur Mut Silifke ve merkezi Kilindria olan Gulnar Nufus 1970 li yillarin sonuna dogru artti 1965 yilinda da Gilindire adi tarihe karisti Kasabanin yeni adi artik Aydincik oldu Gulnar Ilcesi ne bagli bir bucak olan Aydincik ta 1972 yilinda Iskele Belediyesi kuruldu Aydincik 392 Sayili Kanun a gore 19 Haziran 1987 tarihinde ilce oldu Ayrica bu kanunla Iskele Belediyesi nin adi da Aydincik Belediyesi ne donusturuldu Bugunku Aydincik bir zamanlar Gulnar ilcesinin merkezi olan Gilindire nin devamidir CografyaAydincik manzaraIncekum plajindan AydincikCografi konum Aydincik Akdeniz Bolgesi nde Akdeniz kiyisi boyunca uzanan Toroslarin denize en yakin seyreden kolunun yamacina kurulmus olup bagli oldugu Mersin merkeze 173 km komsu il Antalya merkeze ise 325 km uzaklikta bir ilcedir Ilcenin kuzeyinde Gulnar dogusunda Silifke batisinda Bozyazi ilcesi guneyinde ise Akdeniz var Yuzey sekilleri Aydincik merkez deniz kiyisinda bir kismi duzlukte bir kismi da kiyi boyu seyreden dagin yamacinda kurulmustur Aydincik a bagli Yenikas ve Hacibahattin koyleri deniz kiyisinda fakat Karadere Karaseki Teknecik Pembecik ve Duruhan koyeleri ise Toros Daglari nin platolarindadir Aydincik in kiyi uzunlugu 38 km olup Ege kiyisi kadar olmasa da gorece girintili cikintilidir Ilce merkezine hakim bir tepe olan Tasmasa dan ilce merkezinin guneyine Akdeniz e dogru bakildiginda ilce merkezinin dogusunda kiyiya paralel olarak uzanan Toroslari olusturan dag silsilesinin bir kolunun Akdeniz e dogru uzanarak Sancak Burnu nu olusturdugu gorulur Tasmasa dan Sancak Burnu nun batisina dogru bakildiginda ise denizin karaya sokulmasiyla olusan Buyukalan Kucukalan Gilindire ve Soguksu koylari gorulur Ayrica Sancak Burunu ile Buyukalan arasinda karaya neredeyse bitisik olan Yelkenliada karadan 250 m uzaklikta olan Kucukada biraz ileride kiyiya yaklasik 1 km mesafede Buyukada en ileride ise kiyidan 3 km kadar uzaklikta Yilanliada olmak uzere 4 adacigin yer aldigi gorulur Sancak Burnu ile bu bolgenin batisinda ve dogusunda 1 derece sit alani ilan edilmis sahalar bulunmaktadir Sancak Burunu nun dogusunda yer alan Gemiduragi ile Yelkenliada arasindaki bolgede ise Akdeniz foku nun yasam alani olan magaralar bulunmaktadir Ayrica Dogu Akdeniz de toplam 40 cift olan ada martisinin Larus audouini 20 cifti Yelkenliada ile Kucukada da barinmaktadir Yilanliada Aydincik ta bulunan dort adadan en uzakta olanidir ODTU Sualti Toplulugu Batik Arastirmalari Grubu ODTU SAT BAG ve Sualti Arastirmalari Dernegi Sualti Arkeolojisi Arastirma Grubu SAD SAAG 2002 yili icinde Yilanliada cevresinde bircok dalislar yaptilar Bu bolgede cesitli tur ve sekillerde capalar ile bir batik alani kesfettiler Bu nedenle Yilanliada I derece arkeolojik sit alanidir Ince uzun 9 km lik bir kiyi seridi uzerinde kurulmus olan Aydincik merkez ilcenin dogudan batiya dogru olmak uzere sirasiyla Yenimahalle Hurriyet Cumhuriyet Merkez ve Ataturk olmak uzere bes mahallesi vardir Iklim ve bitki ortusu Aydincik in kiyi kesimlerinde iklim yumusaktir ancak yukari yayla kesimlerinde Ic Andolu Bolgesin de hukum suren kara iklimi kadar sert olmasa da kiyi kesimlerine oranla sertlesmektedir Bitki ortusu Aydincik in kiyi kesimlerinde defne keciboynuzu yaban mersini yaban zeytini pirnal mesesi vb maki bitkileri yukari yayla kesimlerinde ise cam palamut ardic alic servi vb agaclarla kaplidir NufusIncekum plaji manzaraIncekum plajiYil Toplam Sehir Kir1990 11 022 7 040 3 9822000 11 501 7 941 3 5602007 11 647 7 851 3 7962008 11 632 8 101 3 5312009 11 651 8 004 3 6472010 11 885 9 050 2 8352011 11 424 7 915 3 5092012 12 257 9 502 2 7552013 11 473 11 473 veri yok2014 11 241 11 241 veri yok2015 11 139 11 139 veri yok2016 11 101 11 101 veri yok2017 10 948 10 948 veri yok2018 11 088 11 088 veri yok2019 11 023 11 023 veri yok2020 11 289 11 289 veri yok Not Buyuksehir yasasi nedeniyle koyler mahalle statusune gectiginden 2013 ten itibaren kir nufusu tabloda yer almamistir KoyleriDuruhan Hacibahattin Pembecik Karadere Karaseki Teknecik Yenikas EkonomiAydincik in ekonomisi tarim ve hayvancilik uzerinedir Aydincik ta tarimsal ugraslar daha cok Aydincik in kiyi kesimindeki yerlesim bolgesinde hayvancilik ise yayla bolgesindeki kirsal kesimde yapilmaktadir Kiyi kesiminde ilce halkinin 90 i gecimini tarim ve tarim isciliginden saglamaktadir Ilcenin daha cok kiyi kesiminde ortu alti sebze yetistiriciligi yapilmaktadir ki bu ugrasin 30 35 yillik bir gecmisi vardir Yaklasik 2007 yili itibariyla 4700 adet seranin 6 sinda domates tarimi yapilmakta geri kalan 94 unde ise salatalik ve patlican yetistiriciligi yapilmaktadir Ilcenin yayla kesimindeki kurak arazilerde nohut bugday arpa mercimek burcak vb hububat urunleri su alti arazilerde elma kiraz kayisi erik seftali kurak arazilerde ise ceviz badem armut uzum incir zeytin vb meyve yetistiriciligi yapilmaktadir Sosyal ve kulturel durumAydincik sosyal kulturel ve sosyo kulturel degerler bakimindan oldukca zengindir Ilce merkezinde ve ilceye bagli koylerde zaman zaman sosyal ve kulturel etkinlikler duzenlenmektedir Sosyal kulturel ve sosyo kulturel etkinlikler Ilce merkezinde her yil yaz aylarinda sosyal kulturel ve sosyo kulturel etkinlikler duzenlenmektedir Ornegin Aydincik Turizm ve Kultur festivali her yil Temmuz ayinda halkin katilimiyla kutlanmaktadir Kultur ve Tabiat Varliklari Ilce tabiat ve kultur varliklari acisindan oldukca zengindir Bu nedenle ilce bolgede onemli bir turizm merkezi olmaya adaydir Dortayak AnitmezariDortayak Anitmezari Dortayak iri yari dort adet ayaga sahip oldugu icin halk tarafindan Dortayak diye adlandirilmistir Mezar duzgun kesme taslarla ve harc kullanilmadan yapilmistir Tarihin derinliklerinden gunumuze saglam bicimde ulasan 8 m yuksekligindeki anitin MS 2 yuzyilda yapildigi sanilmaktadir Kaptan Beaufort un Chelindreh eski Kelenderis limani haritasinda cenotaph yani olup de baska bir yerde gomulmus olan bir kisi anisina yaptirilan bos mezar olarak isaretlenmistir Gilindire Kelenderis Kalesi Iskelenin guneyinde en ust kismi denizden yaklasik 25 m yuksekliginde batidan doguya dogru ise yaklasik 200 m uzunlugunda bir yarimada uzerindedir Romali iki vali Pison ile Sentius MS 19 yuzyilda bu kalede savasmislar 1226 da Selcuk Turkmenleri nden Ertokus Bey ile Cavli Bey Gilindire Kalesi ni Ermenilerden alarak buraya dogudan gelen Turkleri yerlestirmistir Piri Reis 1521 haritasinda Kelenderis koyundaki burnun uzerinde bir kale gostermektedir Cem Sultan Rodos adasina bu limandan gitmistir Kaptan Beaufort 1818 sekizgen bir kuleden ve ortasi depremden yikilmis kale kalintilarindan bahseder cizdigi Kelenderis limani haritasinda yarimada uzerinde sekizgen planli bir kule ile yikik bir sato isaretlenmistir Kilikya limani ve Gilindire Kalesi ile ilgili ayrintili bilgi J Carne nin 1836 yilinda yayimlanan Suriye Kutsal Toprak Kucuk Asya adli kitabindaki W H Bartlett e ait bir gravurden cikartilabilir Bu gravur bugunku limana inen yol uzerinden bakilarak cizilmis ve Kibris a gidecek bir posta yelkenlisini ve kentin limani ile buradaki yarimada uzerinde bulunan kalintilari gostermektedir Kilikya limani tasvirinde gorulen sur duvarlari ve kuleden gunumuze sadece surlarin temel taslari ulasabilmistir Gilindire nin Gulnar ilcesinin merkezi oldugu yillarda Kaymakamlik binasi bu yarimada uzerindeydi Yine son yillara kadar PTT binasi da buradaydi Roma Hamami Hamam MS 4 yuzyilda ya da MS 5 yuzyilin ilk yarisinda insa edilmistir 1962 yilinda eski ve dar olan Mersin Antalya yolu genisletilirken hamamin bir kismi yikilmistir Kilise ve tiyatro Kilisenin 19 yuzyil yapildigi sanilmaktadir Canli kaynaklardan almis oldugumuz bilgilere gore Rumlar Gilindire den gocmeden once bu kiliseyi kullaniyorlarmis Tiyatro bolumunde kazisi biten tabakalarda Roma donemine kadar ulasilmistir Han Yikigi Limana yakin Hanyikigi adi verilen yerde 1992 yilinda bir zemin mozaigi bulunmustur 7x3 21 m olan mozaik Kelenderis kentinin MS 5 yuzyildaki panoramasi acisindan essiz bir ornektir Mozaik uzerindeki goruntunun 3x3 m lik panosunda MS 5 yuzyildaki Kelenderis in kent manzarasi ile icerisinde iki yelkenlinin bulundugu limani betimlenmistir Mezarlar Bati Mezarligi denilen Orman isletmesi odun deposuyla Camlibel Dugun Salonu arasinda kalan bolgede pek cok yeralti oda mezarlari bulunmustur Bunun yaninda cukur ve tonozlu mezarlar da dikkat ceker Mezarlarda ele gecen MO 5 ve 4 yuzyillara tarihlenen kup ve amforalarin Fenike ve Pers kokenli olarak kabul edilmektedir Merkez Mahallesi nde Mersin Antalya Karayolu kenarinda Jandarma Karakolu civarinda ayrica Karaseki Caddesi uzerinde tonozlu mezarlar hala mevcuttur Gilindire Magarasi Aydincik in dogusundaki Gemi Duragi Mevkii nde 2000 yilinda cobanlar tarafindan bulunmustur Balikci teknesiyle bir saatlik yolculuktan sonra varilir Girisi deniz seviyesinden 46 metre yukaridadir Toplam uzunlugu 555 m olan magaranin ici her turden damlatas olusumlari ile kaplidir Magaranin sonunda genisligi 18 30 uzunlugu 140 tavan yuksekligi 35 40 derinligi 5 47 metre olan buyuk gol bulunmaktadir Golun kenarinda da sarkit dikit sutun ve magara igneleri yer almaktadir Gol deniz ile ayni duzeydedir Deniz seviyesinden 47 m daha derin olan ve denizden yatay olarak 240 metre uzakta bulunan golun ilk 10 m nde aci su sonraki derinliklerde de tuzlu su yer almaktadir Gol icerisinde sicaklik hemen hemen aynidir Aydincik Silifke Karayolu nun yaklasik 10 km den 3 km lik bir yol acilmistir Maden Teknik Arama M T A magaranin aydinlatilmasi ve ic duzenlemeleri icin mimari uygulama projeleri de yapmistir ve turizme acma calismalari devam etmektedir KaynakcaThe Princeton Encyclopedia of Classical Sites eds Richard Stillwell William L MacDonald Marian Holland McAllister Princeton University Press 1976 Gunaydin Kelenderis Mustafa Yalciner 2004 Harry Thurston Peck Harpers Dictionary of Classical Antiquities 1898 12 66 Harpers Dictionary of Classical Antiquities 1898 Dictionary of Greek and Roman Geography 1854 ed William Smith LLD 11 91 Reference Article written by S Petrides Transcribed by Gerald M Knight The Catholic Encyclopedia Volume III Published 1908 New York Robert Appleton Company Nihil Obstat November 1 1908 Remy Lafort S T D Censor Imprimatur John Cardinal Farley Archbishop of New York Dictionary of Greek and Roman Geography 1854 ed William Smith LLD Karamania or a Brief Description of the south Coast of Asia Minor and of the Remains of antiquity with Plans Views amp c Francis Beaufort F R S 2nd Edition London 1818 Victor Langlois Voyage dans la Cilicie Paris 1861 chez Benjamin Duprat Vital Cuinet La Turquie d Asie Tome 2 Paris Ernest Leroux Editeur 28 Rue Bonaparte 28 1891 Levent Zoroglu Kelenderis I Kaynaklar Kalintilar Buluntular Ankara 1994 Z Friedman L Zoroglu Kelenderis Ship Square or Lateen Sail The International Journal of Nautical Archaeology 35 2006 1 108 116 Kaynakca Arsivlenmis kopya 24 Mart 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Aralik 2012 1990 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2000 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2007 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2008 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2009 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2010 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2011 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2012 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 20 Subat 2013 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2013 2013 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 15 Subat 2014 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2014 2014 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 10 Subat 2015 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2015 a b c d e f Merkezi Dagitim Sistemi html Dogrudan bir kaynak olmayip ilgili veriye ulasmak icin sorgulama yapilmalidir Turkiye Istatistik Kurumu Erisim tarihi 13 Nisan 2016 Aydincik Nufusu Mersin nufusu com Erisim tarihi 5 Subat 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Mersin Aydincik Nufusu nufusune com Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link