Ayin Dekalogu (veya Ayinsel Dekalog, Küçük Ahit kodu) Çıkış 34:11-26 'da verilen emirlerin listesidir. Johann Wolfgang von Goethe'nin teklifini benimseyen ekolünden din bilimciler, On Emir olarak da bilinen Çıkış 20:2-17 ve Tesniye 5:6-21 'deki "Etik" veya "Ahlaki Dekalog" ile kıyaslamaktadır. İnanışa göre, Ahit'teki din "ayinsel"den "etik"e doğru evrim geçirmiştir ve metinde ters gözükse dahi "Ayin Dekalogu" "Etik Dekalog"dan önce yazılmıştır. Diğer din bilimciler, Çıkış 34'teki ayetleri "küçük Ahit kodu" olarak adlandırmaktadır; düşünüşe göre küçük Ahit kodu, On Emir ile aynı zamanlarda yazılmış olup ya İsrail dininin farklı bir fonksyonuna hizmet ediyordu ya da Antik Yakın Doğu dini metinlerinden etkilenilmişti.
Yunanca dekalog (δέκα λόγοι) ve İbranice aseret ha-dvarim (עשרת הדברים) "On Emir" anlamına gelmektedir.
Tevrat'ta metin
[...] RAB Musa'ya, "Öncekiler gibi iki taş levha kes" dedi, "Kırdığın levhaların üzerindeki sözleri onlara yazacağım. [...] bu sözlere dayanarak antlaşma yaptım.
- [Çıkış 34]
Tevrat'ta aseret ha-dvarîm'den sonra emirleri sıralayan tek yer burasıdır.
Yorumlar
Musa, altın buzağı olayına kızgınlığından dolayı orijinal iki taş tableti parçaladıktan sonra ikinci set tabletleri almak için tekrar Sina Dağı'na çıktı. Ortodoks Yahudilik ve Hristiyanlık görüşüne göre her iki seferde de yazılan emirler aynı olmasına rağmen bazı bilimadamları 11-26 ayetlerinin "On Emir"e alternatif olduğunu düşünüp buna "Ayin" dekalogu demektedir. Uzmanların kullandıkları "Ayin Dekalogu" ve "Etik Dekalog" terimleri iki farklı On Emir'i ifade etmektedir.
Ayinsel Dekalog'daki emirler Ahit Kodu'nda genişletilmiştir ve Tevrat'ta Ahit Kodu'ndan önce gelir dolayısıyla Ahit Kodu'nun özeti olduğu intibası yaratmaktadır. Ahit eleştirisinde bulunan bilimadamlarının inancına göre Ahit Kodu, Tevrat'tan bağımsız bir metindi dolayısıyla Ahit Kodu ile Ayinsel Dekalog arasındaki ilişki tartışma konusudur. İki görüş ortaya atılmaktadır, ne kanıtsal olarak ne de buna inanan uzmanların sayısının çokluğu olarak herhangi bir görüş diğerine oranla üstün değildir. Bu görüşler şöyledir:
- Ayinsel Dekalog'daki emirler Ahit Kodu'nun belirsiz bir parçasıdır. Ya zamanla süzgeçten geçerek ya da bir kişinin inisiyatifiyle Ahit Kodu özetlenerek yaratılmıştır.
- Ayin Dekalogu, ya zamanla büyütülerek veya bir kişinin inisiyatifiyle genişletilmiş, yeni emirler eklenerek Ahit Kodu oluşturulmuştur.
Belgesel hipoteze göre, Ayin Dekalogu Yehuda Krallığı'ndan gelen Yahvist kaynağa bağlı bir çalışma olup Ahit Kodu İsrail Krallığı'ndan gelen Elohist kaynağın bir çalışmasıdır, dolayısıyla birbirlerinden bağımsızdır. Fakat bu durum, iki farklı ulustan gelen iki metnin ne şekilde ilişkili olduğunu açıklayamamaktadır. Belgesel hipotezin açıklayabildiği konu Ayin Dekalogu ile Etik Dekalog arasındaki bağdır. Hipoteze göre Musa önce Ayin Dekalogu ile gelmiş, ikinci gelişinde ise Etik Dekalog tabletlere yazılmıştır.
Belgesel hipotezin iddiasına göre Yahvist ve Elohist metinler bir redaktör tarafından birleştirilip JE oluşturuldu; burada Tanrı taşlara Ahit Kodu'nu yazdırdı; Musa, altın buzağı olayından sonra taşları parçalayıp kanunları ikinci defa almak için geri gitti ve Ayin Dekalogu ile geri döndü. JE'deki altın buzağı hikâyesine gücenen Ruhbani kaynak bu hikâyeyi çıkarıp başlangıçta yine Ayin Dekalogu'nu baz alarak yeni (etik) dekalog yarattı fakat başka yerlerden de yeni kanunlar ekledi; Ahit Kodu'nu yeni kanunlarla değiştirdi; Hikâyeleri dekalogun ardına sıraladı; bu hikâyeler mitsvaların çoğunun bulunduğu Levililer kitabını oluşturdu.
Bundan bir asır sonra, Ruhbani kaynağa karşı çıkan Tesniyeci kaynak Etik Dekalog'un az değiştirilmiş versiyonunu altın buzağı hikâyesini geri koyarak tekrar yapılandırdı. Redaktör'ün ikinci düzenlemesinde JE, Ruhbani ve Tesniyeci kaynaklarda anlatılan üç farklı dekalog birlikte tutuldu. JE ve Ruhbani kaynak iç içe geçirilerek ve özenle düzenlenerek iki kere alınan emirlerin ikisinin de Etik Dekalog olduğu iması yaratıldı; her ne kadar ilkinin Ayin Dekalogu olduğu metinde aktarılmış olsa bile:
- RAB Musa'ya, "Bunları yaz" dedi, "Çünkü seninle ve İsrailliler'le bu sözlere dayanarak antlaşma yaptım." [...] Antlaşma sözlerini, on buyruğu taş levhaların üzerine yazdı. [vurgu eklendi; antlaşma = ahit]
Etik Dekalog ile Ayin Dekalogu mukayesesi
Ayinsel Dekalog, Çıkış 34:11-26 | Etik Dekalog, Çıkış 20:2-17 | Etik Dekalog, Tesniye 5:6-21 |
---|---|---|
11 Bugün sana verdiğim buyruğu tut. Amor, Kenan, Hitit, Periz, Hiv ve Yevus halklarını senin önünden kovacağım. 12 Gideceğin ülkedeki insanlarla antlaşma yapmaktan kaçın. Çünkü bu senin için bir tuzak olur. 13 Onların sunaklarını yıkacak, dikili taşlarını parçalayacak, Aşera putlarını keseceksiniz. 14 Başka ilahlara tapmayacaksınız. Çünkü ben kıskanç bir RAB, kıskanç bir Tanrı'yım. 15 Ülke halkıyla herhangi bir antlaşma yapmayın. Yoksa onlar başka ilahlara gönül verir, kurban keserken sizi de çağırırlar; siz de gider yersiniz. 16 Kızlarını oğullarınıza alırsınız. Kızlar başka ilahlara gönül verirken oğullarınızı da artlarından sürükler. 17 "Dökme putlar yapmayacaksınız. 18 "Size buyurduğum gibi, Aviv ayının belirli günlerinde yedi gün mayasız ekmek yiyerek Mayasız Ekmek Bayramı'nı kutlayacaksınız. Çünkü Mısır'dan Aviv ayında çıktınız. 19 "Bütün ilk doğanlar benimdir; ister sığır, ister davar olsun, ilk doğan erkek hayvanlarınızın tümü bana aittir. 20 İlk doğan sıpanın bedelini bir kuzuyla ödeyin. Bedelini ödemeyecekseniz, sıpanın boynunu kıracaksınız. Bütün ilk doğan oğullarınızın bedelini ödemelisiniz. "Kimse huzuruma eli boş çıkmasın. 21 "Altı gün çalışacak, yedinci gün dinleneceksiniz. Ekim, biçim vakti bile olsa dinleneceksiniz. 22 "İlk buğday biçiminde Haftalar Bayramı, yıl sonunda da Ürün Devşirme Bayramı yapacaksınız. 23 Bütün erkekleriniz yılda üç kez İsrail'in Tanrısı ben Egemen RAB'bin huzuruna çıkacaklar. 24 Öteki ulusları önünüzden kovacak, sınırlarınızı genişleteceğim. Yılda üç kez Tanrınız RAB'bin önüne çıktığınız zaman, kimse ülkenize göz dikemeyecek. 25 "Evinizde maya bulunduğu sürece bana kurban kesmeyeceksiniz. Fısıh kurbanı sabaha bırakılmayacak. 26 "Toprağınızın seçme ilk ürünlerini Tanrınız RAB'bin Tapınağı'na getireceksiniz. "Oğlağı anasının sütünde haşlamayacaksınız." | 2 "Seni Mısır'dan, köle olduğun ülkeden çıkaran Tanrın RAB benim. 3 "Benden başka tanrın olmayacak. 4 "Kendine yukarıda gökyüzünde, aşağıda yeryüzünde ya da yer altındaki sularda yaşayan herhangi bir canlıya benzer put yapmayacaksın. 5 Putların önünde eğilmeyecek, onlara tapmayacaksın. Çünkü ben, Tanrın RAB, kıskanç bir Tanrı'yım. Benden nefret edenin babasının işlediği suçun hesabını çocuklarından, üçüncü, dördüncü kuşaklardan sorarım. 6 Ama beni seven, buyruklarıma uyan binlerce kuşağa sevgi gösteririm. 7 "Tanrın RAB'bin adını boş yere ağzına almayacaksın. Çünkü RAB, adını boş yere ağzına alanları cezasız bırakmayacaktır. 8 "Şabat Günü'nü kutsal sayarak anımsa. 9 Altı gün çalışacak, bütün işlerini yapacaksın. 10 Ama yedinci gün bana, Tanrın RAB'be Şabat Günü olarak adanmıştır. O gün sen, oğlun, kızın, erkek ve kadın kölen, hayvanların, aranızdaki yabancılar dahil, hiçbir iş yapmayacaksınız. 11 Çünkü ben, RAB yeri göğü, denizi ve bütün canlıları altı günde yarattım, yedinci gün dinlendim. Bu yüzden Şabat Günü'nü kutsadım ve kutsal bir gün olarak belirledim. 12 "Annene babana saygı göster. Öyle ki, Tanrın RAB'bin sana vereceği ülkede ömrün uzun olsun. 13 "Adam öldürmeyeceksin. 14 "Zina etmeyeceksin. 15 "Çalmayacaksın. 16 "Komşuna karşı yalan yere tanıklık etmeyeceksin. 17 "Komşunun evine, karısına, erkek ve kadın kölesine, öküzüne, eşeğine, hiçbir şeyine göz dikmeyeceksin." | 6 "'Seni Mısır'dan, köle olduğun ülkeden çıkaran Tanrın RAB benim. 7 "'Benden başka tanrın olmayacak. 8 "'Kendine yukarıda gökyüzünde, aşağıda yeryüzünde ya da yer altındaki sularda yaşayan herhangi bir canlıya benzer put yapmayacaksın. 9 Putların önünde eğilmeyecek, onlara tapmayacaksın. Çünkü ben, Tanrın RAB, kıskanç bir Tanrı'yım. Benden nefret edenin babasının işlediği suçun hesabını çocuklarından, üçüncü, dördüncü kuşaklardan sorarım. 10 Ama beni seven, buyruklarıma uyan binlerce kuşağa sevgi gösteririm. 11 "'Tanrın RAB'bin adını boş yere ağzına almayacaksın. Çünkü RAB, adını boş yere ağzına alanları cezasız bırakmayacaktır. 12 "'Tanrın RAB'bin buyruğu uyarınca Şabat Günü'nü tut ve kutsal say. 13 Altı gün çalışacak, bütün işlerini yapacaksın. 14 Ama yedinci gün bana, Tanrın RAB'be Şabat Günü olarak adanmıştır. O gün sen, oğlun, kızın, erkek ve kadın kölen, öküzün, eşeğin ya da herhangi bir hayvanın, aranızdaki yabancılar dahil, hiçbir iş yapmayacaksınız. Öyle ki, senin gibi erkek ve kadın kölelerin de dinlensinler. 15 Mısır'da köle olduğunu ve Tanrın RAB'bin seni oradan güçlü ve kudretli eliyle çıkardığını anımsayacaksın. Tanrın RAB bu yüzden Şabat Günü'nü tutmanı buyurdu. 16 "'Tanrın RAB'bin buyruğu uyarınca annene babana saygı göster. Öyle ki, ömrün uzun olsun ve Tanrın RAB'bin sana vereceği ülkede üzerine iyilik gelsin. 17 "'Adam öldürmeyeceksin. 18 "'Zina etmeyeceksin. 19 "'Çalmayacaksın. 20 "'Komşuna karşı yalan yere tanıklık etmeyeceksin. 21 "'Komşunun karısına kötü gözle bakmayacaksın. Komşunun evine, tarlasına, erkek ve kadın kölesine, öküzüne, eşeğine, hiçbir şeyine göz dikmeyeceksin. |
Kaynakça
- ^ Levinson, Bernard M. (July 2002). "Goethe's Analysis of Exodus 34 and Its Influence on Julius Wellhausen: The Pfropfung of the Documentary Hypothesis". Zeitschrift für die Alttestamentliche Wissenschaft 114 (2): 212–223
- ^ "There is another and, acc. to many OT critics, older version of the 'Ten Words' preserved in Exod. 34:11-28, where much more emphasis is laid on ritual prescriptions." (Cross & Livingstone 1997)
- ^ "There are two lists of pithy prohibitions in Exod. 20:1-17 (paralleled in Deut. 5:6-21) and in Exod. 34:11-26 that occupy pivotal points in the theophany and covenant texts. The lists of Exodus 34 and Deuteronomy 5 are called "ten commandments" in the biblical text (cf. Exod 34:27 and Deut. 4:13; 10:4), and that title, or the equivalent Latin term Decalogue, has traditionally been applied to the list of Exodus 20/Deuteronomy 5. Biblical scholars often distinguish the Exodus 20/Deuteronomy 5 list from the Exodus 34 list on the basis of content by referring to the former as the Ethical Decalogue and the latter as the Ritual Decalogue." (The Hebrew Bible: A Brief Socio-Literary Introduction. Norman Gottwald, 2008:118)
- ^ Julius Morgenstern 1927 The Oldest Document of the Hexateuch HUAC volume IV
- ^ Yehezkel Kaufmann 1960 The Religion of Israel: from its beginnings to the Babylonian Exile translated and abridged by Moshe Greenberg. New York: Shocken Press. 166
- ^ John Bright 1972 A History of Israel Second Edition. Philadelphia: the Westminster Press. 142, 164, 166
- ^ "The Ten Commandments occur in three versions. Two are almost identical with each other [...], but the third, which apparently replaced the tablets that were broken, is quite different" (Alexander & Baker 2003:501)
- ^ "What is the purpose of the Decalogue, commonly called the Ten Commandments, and why does the Penteteuch contain three versions (Exodus 20, Deuteronomy 5, and Exodus 34)?" (Aaron 2006:1)
- ^ "Another series is to be found in Exodus 34:14-26, sometimes referred to as the "Ritual Decalogue" in distinction from the "Ethical Decalogue"; it is called the "ten commandments" in v.28 and was inscribed by Moses at God's dictation on the second set of tablets that replaced the broken ones. The collection in Exodus 34 has some laws in common with the "Ethical Decalogue", but focuses more on cultic matters." (Whybray 1995:116)
Eserler
- Levinson, Bernard M. (Temmuz 2002). "Goethe's Analysis of Exodus 34 and Its Influence on Julius Wellhausen: The Pfropfung of the Documentary Hypothesis". Zeitschrift für die Alttestamentliche Wissenschaft. 114 (2). ss. 212-223. doi:10.1515/zatw.2002.011. ISSN 0044-2526.
- Mendenhall, George E. (2001). Ancient Israel's Faith and History: An Introduction To the Bible In Context. Louisville: Westminster John Knox Press. ISBN .
- (1987). Who Wrote the Bible?. Englewood Cliffs, N.J.: Prentice Hall. ISBN .
- Mendenhall, George E. (1973). The Tenth Generation: The Origins of the Biblical Tradition. Baltimore: Johns Hopkins University Press. ISBN .
- (1960). The Religion of Israel, From Its Beginnings To the Babylonian Exile. trans. Moshe Greenberg. Chicago: University of Chicago Press.
Dış bağlantılar
- The Ritual Decalogue versus the Ethical Decalogue, BBC h2g2
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ayin Dekalogu veya Ayinsel Dekalog Kucuk Ahit kodu Cikis 34 11 26 da verilen emirlerin listesidir Johann Wolfgang von Goethe nin teklifini benimseyen ekolunden din bilimciler On Emir olarak da bilinen Cikis 20 2 17 ve Tesniye 5 6 21 deki Etik veya Ahlaki Dekalog ile kiyaslamaktadir Inanisa gore Ahit teki din ayinsel den etik e dogru evrim gecirmistir ve metinde ters gozukse dahi Ayin Dekalogu Etik Dekalog dan once yazilmistir Diger din bilimciler Cikis 34 teki ayetleri kucuk Ahit kodu olarak adlandirmaktadir dusunuse gore kucuk Ahit kodu On Emir ile ayni zamanlarda yazilmis olup ya Israil dininin farkli bir fonksyonuna hizmet ediyordu ya da Antik Yakin Dogu dini metinlerinden etkilenilmisti Yunanca dekalog deka logoi ve Ibranice aseret ha dvarim עשרת הדברים On Emir anlamina gelmektedir Tevrat ta metin RAB Musa ya Oncekiler gibi iki tas levha kes dedi Kirdigin levhalarin uzerindeki sozleri onlara yazacagim bu sozlere dayanarak antlasma yaptim Cikis 34 dd Tevrat ta aseret ha dvarim den sonra emirleri siralayan tek yer burasidir YorumlarMusa altin buzagi olayina kizginligindan dolayi orijinal iki tas tableti parcaladiktan sonra ikinci set tabletleri almak icin tekrar Sina Dagi na cikti Ortodoks Yahudilik ve Hristiyanlik gorusune gore her iki seferde de yazilan emirler ayni olmasina ragmen bazi bilimadamlari 11 26 ayetlerinin On Emir e alternatif oldugunu dusunup buna Ayin dekalogu demektedir Uzmanlarin kullandiklari Ayin Dekalogu ve Etik Dekalog terimleri iki farkli On Emir i ifade etmektedir Ayinsel Dekalog daki emirler Ahit Kodu nda genisletilmistir ve Tevrat ta Ahit Kodu ndan once gelir dolayisiyla Ahit Kodu nun ozeti oldugu intibasi yaratmaktadir Ahit elestirisinde bulunan bilimadamlarinin inancina gore Ahit Kodu Tevrat tan bagimsiz bir metindi dolayisiyla Ahit Kodu ile Ayinsel Dekalog arasindaki iliski tartisma konusudur Iki gorus ortaya atilmaktadir ne kanitsal olarak ne de buna inanan uzmanlarin sayisinin coklugu olarak herhangi bir gorus digerine oranla ustun degildir Bu gorusler soyledir Ayinsel Dekalog daki emirler Ahit Kodu nun belirsiz bir parcasidir Ya zamanla suzgecten gecerek ya da bir kisinin inisiyatifiyle Ahit Kodu ozetlenerek yaratilmistir Ayin Dekalogu ya zamanla buyutulerek veya bir kisinin inisiyatifiyle genisletilmis yeni emirler eklenerek Ahit Kodu olusturulmustur Belgesel hipoteze gore Ayin Dekalogu Yehuda Kralligi ndan gelen Yahvist kaynaga bagli bir calisma olup Ahit Kodu Israil Kralligi ndan gelen Elohist kaynagin bir calismasidir dolayisiyla birbirlerinden bagimsizdir Fakat bu durum iki farkli ulustan gelen iki metnin ne sekilde iliskili oldugunu aciklayamamaktadir Belgesel hipotezin aciklayabildigi konu Ayin Dekalogu ile Etik Dekalog arasindaki bagdir Hipoteze gore Musa once Ayin Dekalogu ile gelmis ikinci gelisinde ise Etik Dekalog tabletlere yazilmistir Belgesel hipotezin iddiasina gore Yahvist ve Elohist metinler bir redaktor tarafindan birlestirilip JE olusturuldu burada Tanri taslara Ahit Kodu nu yazdirdi Musa altin buzagi olayindan sonra taslari parcalayip kanunlari ikinci defa almak icin geri gitti ve Ayin Dekalogu ile geri dondu JE deki altin buzagi hikayesine gucenen Ruhbani kaynak bu hikayeyi cikarip baslangicta yine Ayin Dekalogu nu baz alarak yeni etik dekalog yaratti fakat baska yerlerden de yeni kanunlar ekledi Ahit Kodu nu yeni kanunlarla degistirdi Hikayeleri dekalogun ardina siraladi bu hikayeler mitsvalarin cogunun bulundugu Levililer kitabini olusturdu Bundan bir asir sonra Ruhbani kaynaga karsi cikan Tesniyeci kaynak Etik Dekalog un az degistirilmis versiyonunu altin buzagi hikayesini geri koyarak tekrar yapilandirdi Redaktor un ikinci duzenlemesinde JE Ruhbani ve Tesniyeci kaynaklarda anlatilan uc farkli dekalog birlikte tutuldu JE ve Ruhbani kaynak ic ice gecirilerek ve ozenle duzenlenerek iki kere alinan emirlerin ikisinin de Etik Dekalog oldugu imasi yaratildi her ne kadar ilkinin Ayin Dekalogu oldugu metinde aktarilmis olsa bile RAB Musa ya Bunlari yaz dedi Cunku seninle ve Israilliler le bu sozlere dayanarak antlasma yaptim Antlasma sozlerini on buyrugu tas levhalarin uzerine yazdi vurgu eklendi antlasma ahit Etik Dekalog ile Ayin Dekalogu mukayesesiAyinsel Dekalog Cikis 34 11 26 Etik Dekalog Cikis 20 2 17 Etik Dekalog Tesniye 5 6 2111 Bugun sana verdigim buyrugu tut Amor Kenan Hitit Periz Hiv ve Yevus halklarini senin onunden kovacagim 12 Gidecegin ulkedeki insanlarla antlasma yapmaktan kacin Cunku bu senin icin bir tuzak olur 13 Onlarin sunaklarini yikacak dikili taslarini parcalayacak Asera putlarini keseceksiniz 14 Baska ilahlara tapmayacaksiniz Cunku ben kiskanc bir RAB kiskanc bir Tanri yim 15 Ulke halkiyla herhangi bir antlasma yapmayin Yoksa onlar baska ilahlara gonul verir kurban keserken sizi de cagirirlar siz de gider yersiniz 16 Kizlarini ogullariniza alirsiniz Kizlar baska ilahlara gonul verirken ogullarinizi da artlarindan surukler 17 Dokme putlar yapmayacaksiniz 18 Size buyurdugum gibi Aviv ayinin belirli gunlerinde yedi gun mayasiz ekmek yiyerek Mayasiz Ekmek Bayrami ni kutlayacaksiniz Cunku Misir dan Aviv ayinda ciktiniz 19 Butun ilk doganlar benimdir ister sigir ister davar olsun ilk dogan erkek hayvanlarinizin tumu bana aittir 20 Ilk dogan sipanin bedelini bir kuzuyla odeyin Bedelini odemeyecekseniz sipanin boynunu kiracaksiniz Butun ilk dogan ogullarinizin bedelini odemelisiniz Kimse huzuruma eli bos cikmasin 21 Alti gun calisacak yedinci gun dinleneceksiniz Ekim bicim vakti bile olsa dinleneceksiniz 22 Ilk bugday biciminde Haftalar Bayrami yil sonunda da Urun Devsirme Bayrami yapacaksiniz 23 Butun erkekleriniz yilda uc kez Israil in Tanrisi ben Egemen RAB bin huzuruna cikacaklar 24 Oteki uluslari onunuzden kovacak sinirlarinizi genisletecegim Yilda uc kez Tanriniz RAB bin onune ciktiginiz zaman kimse ulkenize goz dikemeyecek 25 Evinizde maya bulundugu surece bana kurban kesmeyeceksiniz Fisih kurbani sabaha birakilmayacak 26 Topraginizin secme ilk urunlerini Tanriniz RAB bin Tapinagi na getireceksiniz Oglagi anasinin sutunde haslamayacaksiniz 2 Seni Misir dan kole oldugun ulkeden cikaran Tanrin RAB benim 3 Benden baska tanrin olmayacak 4 Kendine yukarida gokyuzunde asagida yeryuzunde ya da yer altindaki sularda yasayan herhangi bir canliya benzer put yapmayacaksin 5 Putlarin onunde egilmeyecek onlara tapmayacaksin Cunku ben Tanrin RAB kiskanc bir Tanri yim Benden nefret edenin babasinin isledigi sucun hesabini cocuklarindan ucuncu dorduncu kusaklardan sorarim 6 Ama beni seven buyruklarima uyan binlerce kusaga sevgi gosteririm 7 Tanrin RAB bin adini bos yere agzina almayacaksin Cunku RAB adini bos yere agzina alanlari cezasiz birakmayacaktir 8 Sabat Gunu nu kutsal sayarak animsa 9 Alti gun calisacak butun islerini yapacaksin 10 Ama yedinci gun bana Tanrin RAB be Sabat Gunu olarak adanmistir O gun sen oglun kizin erkek ve kadin kolen hayvanlarin aranizdaki yabancilar dahil hicbir is yapmayacaksiniz 11 Cunku ben RAB yeri gogu denizi ve butun canlilari alti gunde yarattim yedinci gun dinlendim Bu yuzden Sabat Gunu nu kutsadim ve kutsal bir gun olarak belirledim 12 Annene babana saygi goster Oyle ki Tanrin RAB bin sana verecegi ulkede omrun uzun olsun 13 Adam oldurmeyeceksin 14 Zina etmeyeceksin 15 Calmayacaksin 16 Komsuna karsi yalan yere taniklik etmeyeceksin 17 Komsunun evine karisina erkek ve kadin kolesine okuzune esegine hicbir seyine goz dikmeyeceksin 6 Seni Misir dan kole oldugun ulkeden cikaran Tanrin RAB benim 7 Benden baska tanrin olmayacak 8 Kendine yukarida gokyuzunde asagida yeryuzunde ya da yer altindaki sularda yasayan herhangi bir canliya benzer put yapmayacaksin 9 Putlarin onunde egilmeyecek onlara tapmayacaksin Cunku ben Tanrin RAB kiskanc bir Tanri yim Benden nefret edenin babasinin isledigi sucun hesabini cocuklarindan ucuncu dorduncu kusaklardan sorarim 10 Ama beni seven buyruklarima uyan binlerce kusaga sevgi gosteririm 11 Tanrin RAB bin adini bos yere agzina almayacaksin Cunku RAB adini bos yere agzina alanlari cezasiz birakmayacaktir 12 Tanrin RAB bin buyrugu uyarinca Sabat Gunu nu tut ve kutsal say 13 Alti gun calisacak butun islerini yapacaksin 14 Ama yedinci gun bana Tanrin RAB be Sabat Gunu olarak adanmistir O gun sen oglun kizin erkek ve kadin kolen okuzun esegin ya da herhangi bir hayvanin aranizdaki yabancilar dahil hicbir is yapmayacaksiniz Oyle ki senin gibi erkek ve kadin kolelerin de dinlensinler 15 Misir da kole oldugunu ve Tanrin RAB bin seni oradan guclu ve kudretli eliyle cikardigini animsayacaksin Tanrin RAB bu yuzden Sabat Gunu nu tutmani buyurdu 16 Tanrin RAB bin buyrugu uyarinca annene babana saygi goster Oyle ki omrun uzun olsun ve Tanrin RAB bin sana verecegi ulkede uzerine iyilik gelsin 17 Adam oldurmeyeceksin 18 Zina etmeyeceksin 19 Calmayacaksin 20 Komsuna karsi yalan yere taniklik etmeyeceksin 21 Komsunun karisina kotu gozle bakmayacaksin Komsunun evine tarlasina erkek ve kadin kolesine okuzune esegine hicbir seyine goz dikmeyeceksin Kaynakca Levinson Bernard M July 2002 Goethe s Analysis of Exodus 34 and Its Influence on Julius Wellhausen The Pfropfung of the Documentary Hypothesis Zeitschrift fur die Alttestamentliche Wissenschaft 114 2 212 223 There is another and acc to many OT critics older version of the Ten Words preserved in Exod 34 11 28 where much more emphasis is laid on ritual prescriptions Cross amp Livingstone 1997 There are two lists of pithy prohibitions in Exod 20 1 17 paralleled in Deut 5 6 21 and in Exod 34 11 26 that occupy pivotal points in the theophany and covenant texts The lists of Exodus 34 and Deuteronomy 5 are called ten commandments in the biblical text cf Exod 34 27 and Deut 4 13 10 4 and that title or the equivalent Latin term Decalogue has traditionally been applied to the list of Exodus 20 Deuteronomy 5 Biblical scholars often distinguish the Exodus 20 Deuteronomy 5 list from the Exodus 34 list on the basis of content by referring to the former as the Ethical Decalogue and the latter as the Ritual Decalogue The Hebrew Bible A Brief Socio Literary Introduction Norman Gottwald 2008 118 Julius Morgenstern 1927 The Oldest Document of the Hexateuch HUAC volume IV Yehezkel Kaufmann 1960 The Religion of Israel from its beginnings to the Babylonian Exile translated and abridged by Moshe Greenberg New York Shocken Press 166 John Bright 1972 A History of Israel Second Edition Philadelphia the Westminster Press 142 164 166 The Ten Commandments occur in three versions Two are almost identical with each other but the third which apparently replaced the tablets that were broken is quite different Alexander amp Baker 2003 501 What is the purpose of the Decalogue commonly called the Ten Commandments and why does the Penteteuch contain three versions Exodus 20 Deuteronomy 5 and Exodus 34 Aaron 2006 1 Another series is to be found in Exodus 34 14 26 sometimes referred to as the Ritual Decalogue in distinction from the Ethical Decalogue it is called the ten commandments in v 28 and was inscribed by Moses at God s dictation on the second set of tablets that replaced the broken ones The collection in Exodus 34 has some laws in common with the Ethical Decalogue but focuses more on cultic matters Whybray 1995 116 EserlerLevinson Bernard M Temmuz 2002 Goethe s Analysis of Exodus 34 and Its Influence on Julius Wellhausen The Pfropfung of the Documentary Hypothesis Zeitschrift fur die Alttestamentliche Wissenschaft 114 2 ss 212 223 doi 10 1515 zatw 2002 011 ISSN 0044 2526 Mendenhall George E 2001 Ancient Israel s Faith and History An Introduction To the Bible In Context Louisville Westminster John Knox Press ISBN 0 664 22313 3 1987 Who Wrote the Bible Englewood Cliffs N J Prentice Hall ISBN 0 671 63161 6 Mendenhall George E 1973 The Tenth Generation The Origins of the Biblical Tradition Baltimore Johns Hopkins University Press ISBN 0 8018 1267 4 1960 The Religion of Israel From Its Beginnings To the Babylonian Exile trans Moshe Greenberg Chicago University of Chicago Press Dis baglantilarThe Ritual Decalogue versus the Ethical Decalogue BBC h2g2