VI. Mithridatis veya Mithridatis Eupator veya Büyük Mithridatis (Yunanca Μιθριδάτης, MÖ 135 – MÖ 63), Pontus kralı olarak Anadolu'da MÖ 120 - MÖ 63 yıllarında hüküm sürdü.
VI. Mithridatis | |
---|---|
Pontus Kralı | |
Hüküm süresi | MÖ 120-63 |
Önce gelen | V. Mithridatis |
Sonra gelen | II. Farnekes |
Doğum | MÖ 135 |
Ölüm | MÖ 63 Sinop |
Babası | V. Mithridatis |
Annesi |
Roma Cumhuriyeti'ne karşı savaşan en başarılı ve zeki düşmanların başında sayılır. Roma Cumhuriyetinin dönemindeki en başarılı komutanları olan Sulla, ve Pompey ile Mithridatis Savaşları adı verilen savaşlarda üç kez karşılaşmıştır.
Mithridatis Savaşları
Birinci Mithridatis Savaşı, MÖ 88 - MÖ 84 yılları arasında Sulla'nın ordusu ile Mithridatis arasında gerçekleşmiştir. Sulla, zafer kazandığı birkaç çarpışmanın ardından, Roma'da rakibi olan general Gaius Marius'un güç kazandığı haberini almış ve hızlı bir barış antlaşması ayarlayarak Roma'ya dönmüştür. İki tarafın da üstünlük sağlayamadığı bu savaşın sonunda Sulla, Lucius Licinius Murena'yı Anadolu'daki kuvvetlerinin başına bırakmıştır. Mithridatises, kısa süreceğini öngördüğü bu barış dönemini ordusunu kuvvetlendirmek için kullanmıştır.
İkinci Mithridatis Savaşı, Murena'nın MÖ 83 yılında Mithridatis'e saldırmasıyla başlamış ve iki yıl sürmüştür. Bu savaşta büyük bir zafer kazanan Mithridatis, lehine olan bir barış antlaşması elde etmiştir.
İkinci Mithridatis Savaşı'ndan on yıl sonra, Roma'nın Bitinya'yı (Günümüzdeki Bursa ve Zonguldak arasındaki bölge) ilhak etme kararı almasının ardından Üçüncü Mithridatis Savaşı başlamıştır. On yıl süren bu savaşta önce ve ardından Pompey, Mithridatis'ın karşısına çıkmıştır. Mithridatis, önceleri Pontus krallığı civarında muhabereler kazansa da sonunda Pompey'e ağır şekilde yenilmiştir. Bu yenilginin ardından en önemli müttefiki olan Ermenistan kralı 2. Tigranes'in desteğini de kaybeden Mithridatis, Gürcistan üzerinden o sırada oğlunun yönetiminde olan Azov bölgesine kaçmak zorunda kalmıştır.
Antik Sikkeleri
Pontus Krallığında en çok sikke dbasımı VI. Mithradates döneminde olmuş ve bölgedeki kentlerin çoğu Hellenistik Dönem’de Pontus kralı VI. Mithradates döneminde antik sikke basımı yapmıştır. VI. Mithridates'den önce Pontus sikkeleri çok nadirdir. Pontus Bölgesinde, Kraliyet ve Şehir sikkeleri arasında farklılık vardır. Kraliyet sikkeleri altın ve gümüş olarak basılırken, şehirlerin basmış olduğu antik sikkeler bronz olup sikkelerin arka yüzlerinde basıldığı antik kentin adı görülmektedir. Kral VI. Mithradates'e ait Stater sikkeler ön yüzlerde diadem'li VI. Mithridates portresi, arka tiplerde Dionysos çelengi içinde hilal ve yıldız ile birlikte otlayan geyik ve BAΣIΛEΩΣ MIΘPAΔATOY EYΠATOPOΣ/BASILEOS MITHRADATOU EUPATOROS lejantları görülmektedir. VI. Mithridates'e ait Tetradrahmi kategorisinde olan gümüş antik sikkelerin ön yüzlerinde diadem'li VI. Mithridates portresi, arka tiplerde Dionysos çelengi içinde hilal ve yıldız ile birlikte otlayan geyik ve BAΣIΛEΩΣ MIΘPAΔATOY EYΠATOPOΣ/BASILEOS MITHRADATOU EUPATOROS lejantları görülmektedir. MÖ 96-88 sikkelerinde arka tiplerde geyik yerine Pegasus tasviri bulunmaktadır. VI. Mithridates, Büyük İskender'in koruması ve Trakya Kralı Lysimachos adına da sikke basılmıştır. Bu tip Stater sikkeler ön yüzlerde VI. Mithradates'in özellikleriyle tanrılaştırılmış Büyük İskender portresi, arka tiplerde Athena Nikephoros tahtta oturmakta elinde baykuş ve çevresinde BAΣΙΛΕΩΣ ΛΥΣIMAXOY/BASILEOS LYSIMACHOS lejantları görülmektedir. VI. Mithridates, Büyük İskender adına da Tetradrahmi kategorisinde olan gümüş antik sikke bastırmış ve sikke ön yüzlerde Herakles [Büyük İskender] portresinin yerine Herakles olarak kendi portresini ekletmiş, arka yüzde ise tahtta oturan Zeus ve BAΣIΛEΩΣ AΛEΞAN∆POY/BASILEOS ALEKSANDROU lejantları görülmektedir.
Ölümü
Üçüncü Mithridatis savaşı kaybetmesinin ardından Anadolu'da barınma şansı kalmadığını anlayan Mithridatis, o güne değin müttefiki olan 2. Tigranes'in sığınma talebini reddetmesinin ardından bugünkü Gürcistan üzerinden, oğlunun idaresindeki Azov bölgesine gitmiştir. Ülkedeki iktidarı direnişle karşılaşmadan ele geçirmesinin ardından savaş hazırlıklarına karşı çıkan oğlu Machares'i idam ettirmiştir.
MÖ 63. yılında babasına karşı isyan çıkaran 2. Farnakes'in eline düşmemek için sarayında intihar etmiştir. Ömrü boyunca geliştirdiği ve adını verdiği zehre karşı bağışıklık kazanma yöntemi olan Mitridatizm ustası olduğu için, kendini zehirleme çabaları boşa çıkmış ve kendini yakın korumasına öldürtmek zorunda kalmıştır.
Pontus Kralları
- I. Mithridatis Ktistes Kral 281 (302-266 MÖ)
- Ariobarzanes (266-250 MÖ)
- II. Mithridatis (250-220 MÖ)
- III. Mithridatis (220-195 MÖ)
- I. Farnekes (195-170 MÖ)
- IV. Mithridatis (170-150 MÖ)
- V. Mithridatis (150-121 MÖ)
- VI. Mithridatis (121-63 MÖ)
- II. Farnekes (Tek ) (63-47 MÖ)
- (47-46 MÖ)
- (39-37 MÖ)
- (37-8 MÖ)
- (MÖ 8-MS 23)
- Antonia Tryphaina (MS 22 veya 33 - 38)
- (38-64)
Notlar
- ^ Eupator, asilzade anlamındadır
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: V. Mithridatis | Pontus Kralı MÖ 120-63 | Sonra gelen: II. Farnekes |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
VI Mithridatis veya Mithridatis Eupator veya Buyuk Mithridatis Yunanca Mi8ridaths MO 135 MO 63 Pontus krali olarak Anadolu da MO 120 MO 63 yillarinda hukum surdu VI MithridatisPontus KraliHukum suresiMO 120 63Once gelenV MithridatisSonra gelenII FarnekesDogumMO 135OlumMO 63 SinopBabasiV MithridatisAnnesiPontos Yunan Kralligi Mithradates VI Eupator a ait Pergamon antik kentinde darb edilmis stater sikke Sikke on yuzde Mithradates VI portresi arka tip Dionysos celengi icinde hilal ve yildiz ile birlikte otlayan geyik ve BASILEWS MI8PADATOY EYPATOPOS BASILEOS MITHRADATOU EUPATOROS lejanti gorulmektedir Pontos Yunan Kralligi Mithradates VI Eupator a ait Tetradrahmi kategorisinde olan antik sikke Sikke on yuzde Mithradates VI portresi arka tip Dionysos celengi icinde hilal ve yildiz ile birlikte Pegasos tasviri ile birlikte BASILEWS MI8PADATOY EYPATOPOS BASILEOS MITHRADATOU EUPATOROS lejanti gorulmektedir Roma Cumhuriyeti ne karsi savasan en basarili ve zeki dusmanlarin basinda sayilir Roma Cumhuriyetinin donemindeki en basarili komutanlari olan Sulla ve Pompey ile Mithridatis Savaslari adi verilen savaslarda uc kez karsilasmistir Mithridatis SavaslariBirinci Mithridatis Savasi MO 88 MO 84 yillari arasinda Sulla nin ordusu ile Mithridatis arasinda gerceklesmistir Sulla zafer kazandigi birkac carpismanin ardindan Roma da rakibi olan general Gaius Marius un guc kazandigi haberini almis ve hizli bir baris antlasmasi ayarlayarak Roma ya donmustur Iki tarafin da ustunluk saglayamadigi bu savasin sonunda Sulla Lucius Licinius Murena yi Anadolu daki kuvvetlerinin basina birakmistir Mithridatises kisa surecegini ongordugu bu baris donemini ordusunu kuvvetlendirmek icin kullanmistir Ikinci Mithridatis Savasi Murena nin MO 83 yilinda Mithridatis e saldirmasiyla baslamis ve iki yil surmustur Bu savasta buyuk bir zafer kazanan Mithridatis lehine olan bir baris antlasmasi elde etmistir Ikinci Mithridatis Savasi ndan on yil sonra Roma nin Bitinya yi Gunumuzdeki Bursa ve Zonguldak arasindaki bolge ilhak etme karari almasinin ardindan Ucuncu Mithridatis Savasi baslamistir On yil suren bu savasta once ve ardindan Pompey Mithridatis in karsisina cikmistir Mithridatis onceleri Pontus kralligi civarinda muhabereler kazansa da sonunda Pompey e agir sekilde yenilmistir Bu yenilginin ardindan en onemli muttefiki olan Ermenistan krali 2 Tigranes in destegini de kaybeden Mithridatis Gurcistan uzerinden o sirada oglunun yonetiminde olan Azov bolgesine kacmak zorunda kalmistir Antik SikkeleriPontus Kralliginda en cok sikke dbasimi VI Mithradates doneminde olmus ve bolgedeki kentlerin cogu Hellenistik Donem de Pontus krali VI Mithradates doneminde antik sikke basimi yapmistir VI Mithridates den once Pontus sikkeleri cok nadirdir Pontus Bolgesinde Kraliyet ve Sehir sikkeleri arasinda farklilik vardir Kraliyet sikkeleri altin ve gumus olarak basilirken sehirlerin basmis oldugu antik sikkeler bronz olup sikkelerin arka yuzlerinde basildigi antik kentin adi gorulmektedir Kral VI Mithradates e ait Stater sikkeler on yuzlerde diadem li VI Mithridates portresi arka tiplerde Dionysos celengi icinde hilal ve yildiz ile birlikte otlayan geyik ve BASILEWS MI8PADATOY EYPATOPOS BASILEOS MITHRADATOU EUPATOROS lejantlari gorulmektedir VI Mithridates e ait Tetradrahmi kategorisinde olan gumus antik sikkelerin on yuzlerinde diadem li VI Mithridates portresi arka tiplerde Dionysos celengi icinde hilal ve yildiz ile birlikte otlayan geyik ve BASILEWS MI8PADATOY EYPATOPOS BASILEOS MITHRADATOU EUPATOROS lejantlari gorulmektedir MO 96 88 sikkelerinde arka tiplerde geyik yerine Pegasus tasviri bulunmaktadir VI Mithridates Buyuk Iskender in korumasi ve Trakya Krali Lysimachos adina da sikke basilmistir Bu tip Stater sikkeler on yuzlerde VI Mithradates in ozellikleriyle tanrilastirilmis Buyuk Iskender portresi arka tiplerde Athena Nikephoros tahtta oturmakta elinde baykus ve cevresinde BASILEWS LYSIMAXOY BASILEOS LYSIMACHOS lejantlari gorulmektedir VI Mithridates Buyuk Iskender adina da Tetradrahmi kategorisinde olan gumus antik sikke bastirmis ve sikke on yuzlerde Herakles Buyuk Iskender portresinin yerine Herakles olarak kendi portresini ekletmis arka yuzde ise tahtta oturan Zeus ve BASILEWS ALE3AN POY BASILEOS ALEKSANDROU lejantlari gorulmektedir OlumuUcuncu Mithridatis savasi kaybetmesinin ardindan Anadolu da barinma sansi kalmadigini anlayan Mithridatis o gune degin muttefiki olan 2 Tigranes in siginma talebini reddetmesinin ardindan bugunku Gurcistan uzerinden oglunun idaresindeki Azov bolgesine gitmistir Ulkedeki iktidari direnisle karsilasmadan ele gecirmesinin ardindan savas hazirliklarina karsi cikan oglu Machares i idam ettirmistir MO 63 yilinda babasina karsi isyan cikaran 2 Farnakes in eline dusmemek icin sarayinda intihar etmistir Omru boyunca gelistirdigi ve adini verdigi zehre karsi bagisiklik kazanma yontemi olan Mitridatizm ustasi oldugu icin kendini zehirleme cabalari bosa cikmis ve kendini yakin korumasina oldurtmek zorunda kalmistir VI Mithridatis zamaninda Pontus topraklarinin gelisimi Koyu pembe renk devraldigi topraklari pembe renk fethettigi yerleri yesil renk ise muttefiki Ermenistan topraklarini gosterirPontus KrallariI Mithridatis Ktistes Kral 281 302 266 MO Ariobarzanes 266 250 MO II Mithridatis 250 220 MO III Mithridatis 220 195 MO I Farnekes 195 170 MO IV Mithridatis 170 150 MO V Mithridatis 150 121 MO VI Mithridatis 121 63 MO II Farnekes Tek 63 47 MO 47 46 MO 39 37 MO 37 8 MO MO 8 MS 23 Antonia Tryphaina MS 22 veya 33 38 38 64 Notlar Eupator asilzade anlamindadir Resmi unvanlarOnce gelen V Mithridatis Pontus Krali MO 120 63 Sonra gelen II Farnekes