Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli. () |
20 Kasım (Jülyen takvimi'nde J.T: 7 Kasım ) 1912'de gerçekleşen Balkan Töresi Muharebesi(bugünkü Makaza Geçidi'nin olduğu yerde ve çevre köy ve tepelerde), Birinci Balkan Savaşı'nın bir muharebesiydi ve bunun sonucunda Bulgarlar Osmanlı birliklerini neredeyse tamamen Rodoplardan çıkardılar. Doğu Rodoplarda, bir zamanlar Osmanlı'ya tabii olan ancak savaştan hemen önce ve sonrasında Bulgar ordusuna geçen Makedon-Edirne Gönüllüleri-3. Tugayının Doğu Anadolu'dan Osmanlı'ya savaş ilanının hemen ardından gelip Bulgar ordusunda katılan Hınçak ve Taşnak çetelerine bağlı Ermeniler ve Makedon-Bulgar Komitacılar Bulgar ordusunun burada başarı kazanmasında kilit rol oynamıştır.
| Balkan Töresi Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Balkan Savaşı - Birinci Balkan Savaşı | |||||||
 Bulgarlar birliklerinin muharebedeki saldırılarını gösteren harita. | |||||||
41°16′00″N 25°26′00″E / 41.2667°K 25.4333°D
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Bulgaristan Krallığı |  Osmanlı İmparatorluğu | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| (Bulgar Kırcaali Müfrezesi Komutanı) (Müfrezeye bağlı Makedon-Edirne Gönüllüleri birliklerinin komutanı) | Tuğgeneral | ||||||
| Güçler | |||||||
| buna bağlı Makedon-Edirne Gönüllüleri 3.Tugayı ve diğer mangalar (Kırcaali Müfrezesi içindeki Ermeni Bölükleri başta olmak üzere) Bulgar karışık süvari alayına ait birlikler (İlaveten Makedon Bulgar Komitacıları) Tam sayı bilinmemekle birlikte Osmanlı'dan sayıca çok fazla. | Osmanlı Kırcaali Müfrezesi'ne bağlı 3 Tabur 5 hızlı ateş edebilen Dağ topu Sayıca Bulgarlardan az | ||||||
Muharebe Öncesi Stratejik Durum
Kasım 1912'nin başında, Kırklareli ve Lüleburgaz Muharebeleri'ndeki başarılarından sonra, Bulgar ordusunun ana kuvvetleri İstanbul'a yaklaştı. Edirne kalesi ve onunla birlikte Bulgaristan'daki en direkt demiryolu hattı Osmanlı kontrolünde kaldı. Bu, Bulgar birliklerine yiyecek ve mühimmat sağlamayı zorlaştırıyor. Bu nedenle, Ordu Genel Komutanlığı Eylemde (Mihail Savov, Ivan Fichev), Bulgar Kırcaali müfrezesine (General Nikola Genev liderliğindeki Birleşik iki alaydan ve Makedon-Bulgar Gönüllüleri ve Ermeni bölüklerini içeren bir tugaydan oluşan) Kırcaali'den ilerlemesini ve Dedeağaç'ı ele geçirmesini emretti. Ege limanından Dimetoka'ya ve Çorlu'ya giden bir demiryolu hattı, Çatalca'nın önündeki Bulgar mevzilerine kadar geçer.
Arda Nehri güneyindeki topraklar 'nın Kırcaali Müfrezesince savunulmaktaydı.Bulgar komutanlığının bu kararı almasında diğer bir sebepte Osmanlı Kırcaali Müfrezesinin bir kıskaç harekâtıyla yok edilmek veya teslime zorlanmak istenmesidir. Zira Kırcaali Muharebesi sonrası Kırcaali ve Paşmaklı'yı kaybeden müfrezenin bir kolu özellikle Paşmaklı'yı sonrasında Kırcaali'yi geri almak için karşı taarruza geçmiş ancak Mestanlı ve Alamidere civarında yapılan Alamidere Muharebesi'ni de kaybetmiştir. Bu yüzden birlikler Gümülcine Sancağına kadar çekilmiştir. Ancak Edirne'yi Bulgarlar kuşatma altına almakla birlikte geri çekilen Osmanlı birliklerinin önemli bir kısmının Yaver Paşanın müfrezesi ile birleşebileceği bu şekilde müfrezenin 20.000 kişilik bir güce ulaşacağı ve kuşatma birliklerini arkadan saldırılarla tehlikeye düşürebileceği Bulgarlarca hesaplandı. Buna göre de Kırcaali müfrezesine üç koldan yapacağı takip saldırılarla kıskaca alıp kuşatıp teslim alma veya imha planı yapıldı. Bir Bulgar kolordusu doğrudan Gümülcine ve Dedeağaç yönüne taarruz edip Yaver Paşa'nın kuvvetlerine batıda hareket alanı bırakmayacaktı. Birçok güçlü süvari kolu agirlıkli müfreze ve Alayda Gelibolu yönüne Kırcaali Müfrezesinin gitmesini engellemek için Meriç nehrinin Edirne tarafını tutacak neticede Meriç Nehrinden müfreze geçemez hale gelecek doğuda da hareket alanı kalmayacaktı. Diğer bir güçlü süvari koluda kaçacak geri çekilecek Yaver Paşa Kuvvetlerini aralıksız takip edecekti.
Muharebe Başlangıcı ve Bulgar Kırcaali Müfrezesinin Diğer Birliklerin Saldırısı
Verilen emir uyarınca, 15 Kasım'da (J.T: 2 kasım) Genev saldırı'ya geçti ve iki gün sonra 17 Kasımda Mestanlı'yı (bugünkü Momchilgrad) tamamen ele geçirdi. Aynı zamanda,serbest kalan Bulgar kıskaç harekâtı gereği batıdan İskeçe'ye doğru (20 Kasım'da tamamen eline geçecektir) ilerledi ve Bulgar Kırcaali Müfrezesi gibi bir zamanlar Osmanlı vatandaşı Makedon,Bulgar gönüllülere ve Ermeni bölüklere sahip Sofulu'yu işgal etti. Üç taraftan tehdit edilen Yaver Paşa, Mestanlı'daki kuvvetlerini de alarak Gümülcine üzerinden Dedeağaç'a çekildi.
Bununla birlikte Yaver Paşa, Bulgar ilerlemesini engellemek için Balkan Töresi Geçidi Uzun Hamitler Tepesi,Mahmutlar köyünü içine alan hat boyunca 5 hızlı ateşli dağ topuyla üç Tabur dan oluşan gizli bir müfreze bırakarak bir savunma hattı oluşturdu.Yaver Paşa Bulgarların uyguladiğı kıskacın farkına varmıştı,takviye birlik gelme şansı hiç yoktu. Batıda kendisine yardım edecek Osmanlı birliği kalmamiştı.Selanik ve civarı 8 Kasım'da Hasan Tahsin Paşa'nın tek bir mermi atmadan 26.000 Osmanlı askeriyle teslimi ile Yunanların eline geçmişti.
Serbest kalan Bulgar Rodop müfrezeside üzerine geliyordu, doğuda ise Bolayır ve Gelibolu'ndaki Osmanlı birlikleri Bulgar hatlarınin biraz gerisinde kalmıştı Edirne kuşatmada olsa da Osmanlı birlikleri direniyordu. Ancak bir umut oralara müfreze çekilebilir diğer Gelibolu'ndaki birliklerle birleşebilirdi. Zaten Osmanlı başkumandanlığı'da bu yönde bir plan içindeydi. Osmanlı başkomutanlığı ile yazişarak önce Dedeağaç'a oradan ivedi olarak Gelibolu yönüne bütün kuvvetlerini çekme yönünde bir plan yaptılar. Balkan Töresi Geçidi, Uzun Hamitler tepesi,Mahmutlar köyüne yayılı stratejik noktalara yerleştirilen bu 3 taburun ana amacı da buraları mümkün olan en iyi şekilde savunarak, Bulgar taarruzunu mümkün olduğu kadar yavaşlatmak ve ana kuvvetlerin engelsiz geri çekilmesi için zaman kazanmaktır.
Muharebe ve Bulgarlarca Balkan Töresinin Ele Geçirilmesi
Öncü çatışmalar 19 Kasım 1912'de (J.T: 6 Kasım 1912) Uzun Hamitler tepesinde başlamıştır.İki taraf arasında şiddetli çarpışmalar olmuş ve çatışmalar öğleden sonrasına kadar devam etmiştir. Ermeni bölüğü tehlikeli bölgede savaşmasına rağmen başarılı bir şekilde Türkleri durdurmuştur. En kritik anda ise Ermeni bölüklerinde Osmanlı'ya karşı doğuda da çete faaliyetlerinde bulunan Andranik Ozanyan'ın komutasındaki keskin nişancılarından oluşan müfrezesi ile açılan ateşle Türk askerlerini püskürtmüştür.Tepeler öğleden sonra ele geçirilmiştir. Bu çarpışmalar Ermeni Gönüllüleri bölüğüne 7 ölü ve 16 yaralıya mal olmuştur. Makedonya-Edirne Gönüllüler birliğinin 3. Tugay’ı ise toplam 40 ölü 124 yaralı vermiştir. Balkan Töresi Geçidi için ise muharebe 20 Kasım'da şafak saatinde Bulgar saldırısı ile başladı.Genev'in planı gereği kuzeybatıdan 1. Birleşik Alay (üç bölükten oluşan sağ sütun) ve kuzeydoğudan 2.Birleşik Alay (sol sütün), ardından Makedon-Edirne Gönüllüleri'nin 3. Tugayı (dört bölük) ile cepheden bir taarruz izledi. Bu arada Bulgar komitacılarınında saldırıları oldu. Ancak saldırı koordineli değildi - yan kollar geç kaldı ve az sayıda olmalarına karşın Türk birlikleri canla başla savunma yaptılar hatta Makedon-Edirne milisleri Türklerin karşı saldırılarına maruz kaldı.Tugayın bir kısmı geri çekildi, ancak Türk ilerlemesi, karşı saldırıları sağ kanattan gelen yedek birlikler tarafından durduruldu.Sağ koldan daha fazla yedek Bulgar Birliklerinin gelişiyle güç dengesi değişti. Bulgarlar Türk mevzilerini iki taraftan saldırarak oraları akşam 21.00 sıralarında ele geçirdiler. Bulgar Kırcaali müfrezesinin sol kolu muharebeye katılmak için zamanında yetişemedi.
21 Kasımda ise (J.T: 8 Kasım) Bulgar birlikleri bu kuvvetlere bağlı arka birliklerin saldırılarını da püskürtüp Osmanlı'nın boşaltmak zorunda kaldığı Gümülcine'ye girdi. Balkan Töresi Muharebesi'ne katılan Osmanlı Kırcaali Müfrezesi birlikleri (3 tabur 5 top ve arka birlikler) kuşatmaya alınmamak için Ferecik yönüne çekilir. Bulgar birliklerin komutanı general Nikola Genev, uzun bir yürüyüş yapan ve muharebeye giren birliklerini burada kısa bir süre dinlendirdi. 25 Kasımda müfreze doğuya yönelip 2 gün sonra Mehmet Yaver Paşanın Meriç Nehrinin sağ tarafında askeri kampının bulunduğu Ferecik (Feres) kasabasını ele geçirip 27-28 Kasımda Merhamlı Muharebesi'ne katılan birlikler arasında yer alır. Bu muharebe de Meriç nehrini geçmeye çalışan Kırcaali Müfrezesi birliklerinin büyük kısmı tamamen kuşatılıp teslim alınır.Osmanlı Kırcaali Müfrezesi savaş dışı bırakılır.
Kaynakça
- Özel
- ^ Genelkurmay Başkanlığı(2004),Balkan Savaşı’na Katılan Komutanların Yaşam Öyküleri ( Alay ve Daha Üst Birlik Komutanları),Genelkurmay Basımevi, Ankara s. 454
- ^ Suzan Ertürk,I. Balkan Savaşı’nda Bulgar Ordusundaki Anadolu Ermenileri,Türk Dünyası Đncelemeleri Dergisi / Journal of Turkish World Studies, XII/2 (Kış 2012), s.121-140
- ^ İbrahim KAMİL, I. Balkan Savaşı’nda Bulgar Ordusunda Ermeni Bölüğü, Karadeniz Araştırmaları Dergisi, Güz 2016, Sayı 51 (s.1-18) s.4-5
- ^ БВ, стр. 297 – 298
- ^ Sinan Koçak, Bulgar Yazar İvan Lesiçkof’un Gözünden Balkan Harbinde Kırcaali Müfrezesi ve Mehmed Yaver Paşa’nın Esareti, Journal of Universal History Studies, Cilt: 2 Sayı:1, Haziran 2019, (Sayfa: 154-172) s.163,164 DOI: 10.38000/juhis.553237
- ^ БВ, стр. 296, 298 – 300
- ^ İbrahim KAMİL, I.Balkan Savaşı ve Bulgar Ordusunda Ermeni Bölüğü,Karadeniz Araştırmaları,Güz 2016, Sayı 51, (s.1-18),s.9
- ^ БВ, стр. 300 – 302
- ^ БВ, стр. 304
- Genel
- Балканската война 1912 – 1913, Държавно военно издателство, София 1961 (БВ)
- полковникъ Дървинговъ П., История на Македоно-одринското опълчение, Държавна печатница, София 1919 (ИМОО)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Balkan Toresi Muharebesi haber gazete kitap akademik JSTOR Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin 20 Kasim Julyen takvimi nde J T 7 Kasim 1912 de gerceklesen Balkan Toresi Muharebesi bugunku Makaza Gecidi nin oldugu yerde ve cevre koy ve tepelerde Birinci Balkan Savasi nin bir muharebesiydi ve bunun sonucunda Bulgarlar Osmanli birliklerini neredeyse tamamen Rodoplardan cikardilar Dogu Rodoplarda bir zamanlar Osmanli ya tabii olan ancak savastan hemen once ve sonrasinda Bulgar ordusuna gecen Makedon Edirne Gonulluleri 3 Tugayinin Dogu Anadolu dan Osmanli ya savas ilaninin hemen ardindan gelip Bulgar ordusunda katilan Hincak ve Tasnak cetelerine bagli Ermeniler ve Makedon Bulgar Komitacilar Bulgar ordusunun burada basari kazanmasinda kilit rol oynamistir Balkan Toresi MuharebesiBalkan Savasi Birinci Balkan SavasiBulgarlar birliklerinin muharebedeki saldirilarini gosteren harita 41 16 00 N 25 26 00 E 41 2667 K 25 4333 D 41 2667 25 4333 Tarih20 Kasim 1912 Eski Takvimde 7 Kasim 1912 BolgeBalkan Toresi Gecidi Edirne Vilayeti Osmanli Imparatorlugu simdiki Bulgaristan Kircaali ili ve Yunanistan Bati Trakya bolgesi Rodopi Rodop ili Gumulcine Komotini de Makaza Nimfea Sinir Kapisi nin oldugu yer bugunku Yunanistan Bulgaristan sinirinda Uzun Hamitler Koyu ve cevresindeki tepeler Mahmutlar Nimfea Yanikkoy Yunanistan ve Lozengradtsi Karakas Bulgaristan civariSonucBulgar zaferi Muharebe akabinde Gumulcine Bulgarlarin eline gecti TaraflarBulgaristan KralligiOsmanli ImparatorluguKomutanlar ve liderler Bulgar Kircaali Mufrezesi Komutani Mufrezeye bagli Makedon Edirne Gonulluleri birliklerinin komutani TuggeneralGuclerbuna bagli Makedon Edirne Gonulluleri 3 Tugayi ve diger mangalar Kircaali Mufrezesi icindeki Ermeni Bolukleri basta olmak uzere Bulgar karisik suvari alayina ait birlikler Ilaveten Makedon Bulgar Komitacilari Tam sayi bilinmemekle birlikte Osmanli dan sayica cok fazla Osmanli Kircaali Mufrezesi ne bagli 3 Tabur 5 hizli ates edebilen Dag topu Sayica Bulgarlardan azMuharebe Oncesi Stratejik DurumKasim 1912 nin basinda Kirklareli ve Luleburgaz Muharebeleri ndeki basarilarindan sonra Bulgar ordusunun ana kuvvetleri Istanbul a yaklasti Edirne kalesi ve onunla birlikte Bulgaristan daki en direkt demiryolu hatti Osmanli kontrolunde kaldi Bu Bulgar birliklerine yiyecek ve muhimmat saglamayi zorlastiriyor Bu nedenle Ordu Genel Komutanligi Eylemde Mihail Savov Ivan Fichev Bulgar Kircaali mufrezesine General Nikola Genev liderligindeki Birlesik iki alaydan ve Makedon Bulgar Gonulluleri ve Ermeni boluklerini iceren bir tugaydan olusan Kircaali den ilerlemesini ve Dedeagac i ele gecirmesini emretti Ege limanindan Dimetoka ya ve Corlu ya giden bir demiryolu hatti Catalca nin onundeki Bulgar mevzilerine kadar gecer Arda Nehri guneyindeki topraklar nin Kircaali Mufrezesince savunulmaktaydi Bulgar komutanliginin bu karari almasinda diger bir sebepte Osmanli Kircaali Mufrezesinin bir kiskac harekatiyla yok edilmek veya teslime zorlanmak istenmesidir Zira Kircaali Muharebesi sonrasi Kircaali ve Pasmakli yi kaybeden mufrezenin bir kolu ozellikle Pasmakli yi sonrasinda Kircaali yi geri almak icin karsi taarruza gecmis ancak Mestanli ve Alamidere civarinda yapilan Alamidere Muharebesi ni de kaybetmistir Bu yuzden birlikler Gumulcine Sancagina kadar cekilmistir Ancak Edirne yi Bulgarlar kusatma altina almakla birlikte geri cekilen Osmanli birliklerinin onemli bir kisminin Yaver Pasanin mufrezesi ile birlesebilecegi bu sekilde mufrezenin 20 000 kisilik bir guce ulasacagi ve kusatma birliklerini arkadan saldirilarla tehlikeye dusurebilecegi Bulgarlarca hesaplandi Buna gore de Kircaali mufrezesine uc koldan yapacagi takip saldirilarla kiskaca alip kusatip teslim alma veya imha plani yapildi Bir Bulgar kolordusu dogrudan Gumulcine ve Dedeagac yonune taarruz edip Yaver Pasa nin kuvvetlerine batida hareket alani birakmayacakti Bircok guclu suvari kolu agirlikli mufreze ve Alayda Gelibolu yonune Kircaali Mufrezesinin gitmesini engellemek icin Meric nehrinin Edirne tarafini tutacak neticede Meric Nehrinden mufreze gecemez hale gelecek doguda da hareket alani kalmayacakti Diger bir guclu suvari koluda kacacak geri cekilecek Yaver Pasa Kuvvetlerini araliksiz takip edecekti Muharebe Baslangici ve Bulgar Kircaali Mufrezesinin Diger Birliklerin SaldirisiVerilen emir uyarinca 15 Kasim da J T 2 kasim Genev saldiri ya gecti ve iki gun sonra 17 Kasimda Mestanli yi bugunku Momchilgrad tamamen ele gecirdi Ayni zamanda serbest kalan Bulgar kiskac harekati geregi batidan Iskece ye dogru 20 Kasim da tamamen eline gececektir ilerledi ve Bulgar Kircaali Mufrezesi gibi bir zamanlar Osmanli vatandasi Makedon Bulgar gonullulere ve Ermeni boluklere sahip Sofulu yu isgal etti Uc taraftan tehdit edilen Yaver Pasa Mestanli daki kuvvetlerini de alarak Gumulcine uzerinden Dedeagac a cekildi Bununla birlikte Yaver Pasa Bulgar ilerlemesini engellemek icin Balkan Toresi Gecidi Uzun Hamitler Tepesi Mahmutlar koyunu icine alan hat boyunca 5 hizli atesli dag topuyla uc Tabur dan olusan gizli bir mufreze birakarak bir savunma hatti olusturdu Yaver Pasa Bulgarlarin uyguladigi kiskacin farkina varmisti takviye birlik gelme sansi hic yoktu Batida kendisine yardim edecek Osmanli birligi kalmamisti Selanik ve civari 8 Kasim da Hasan Tahsin Pasa nin tek bir mermi atmadan 26 000 Osmanli askeriyle teslimi ile Yunanlarin eline gecmisti Serbest kalan Bulgar Rodop mufrezeside uzerine geliyordu doguda ise Bolayir ve Gelibolu ndaki Osmanli birlikleri Bulgar hatlarinin biraz gerisinde kalmisti Edirne kusatmada olsa da Osmanli birlikleri direniyordu Ancak bir umut oralara mufreze cekilebilir diger Gelibolu ndaki birliklerle birlesebilirdi Zaten Osmanli baskumandanligi da bu yonde bir plan icindeydi Osmanli baskomutanligi ile yazisarak once Dedeagac a oradan ivedi olarak Gelibolu yonune butun kuvvetlerini cekme yonunde bir plan yaptilar Balkan Toresi Gecidi Uzun Hamitler tepesi Mahmutlar koyune yayili stratejik noktalara yerlestirilen bu 3 taburun ana amaci da buralari mumkun olan en iyi sekilde savunarak Bulgar taarruzunu mumkun oldugu kadar yavaslatmak ve ana kuvvetlerin engelsiz geri cekilmesi icin zaman kazanmaktir Muharebe ve Bulgarlarca Balkan Toresinin Ele GecirilmesiOncu catismalar 19 Kasim 1912 de J T 6 Kasim 1912 Uzun Hamitler tepesinde baslamistir Iki taraf arasinda siddetli carpismalar olmus ve catismalar ogleden sonrasina kadar devam etmistir Ermeni bolugu tehlikeli bolgede savasmasina ragmen basarili bir sekilde Turkleri durdurmustur En kritik anda ise Ermeni boluklerinde Osmanli ya karsi doguda da cete faaliyetlerinde bulunan Andranik Ozanyan in komutasindaki keskin nisancilarindan olusan mufrezesi ile acilan atesle Turk askerlerini puskurtmustur Tepeler ogleden sonra ele gecirilmistir Bu carpismalar Ermeni Gonulluleri bolugune 7 olu ve 16 yaraliya mal olmustur Makedonya Edirne Gonulluler birliginin 3 Tugay i ise toplam 40 olu 124 yarali vermistir Balkan Toresi Gecidi icin ise muharebe 20 Kasim da safak saatinde Bulgar saldirisi ile basladi Genev in plani geregi kuzeybatidan 1 Birlesik Alay uc bolukten olusan sag sutun ve kuzeydogudan 2 Birlesik Alay sol sutun ardindan Makedon Edirne Gonulluleri nin 3 Tugayi dort boluk ile cepheden bir taarruz izledi Bu arada Bulgar komitacilarininda saldirilari oldu Ancak saldiri koordineli degildi yan kollar gec kaldi ve az sayida olmalarina karsin Turk birlikleri canla basla savunma yaptilar hatta Makedon Edirne milisleri Turklerin karsi saldirilarina maruz kaldi Tugayin bir kismi geri cekildi ancak Turk ilerlemesi karsi saldirilari sag kanattan gelen yedek birlikler tarafindan durduruldu Sag koldan daha fazla yedek Bulgar Birliklerinin gelisiyle guc dengesi degisti Bulgarlar Turk mevzilerini iki taraftan saldirarak oralari aksam 21 00 siralarinda ele gecirdiler Bulgar Kircaali mufrezesinin sol kolu muharebeye katilmak icin zamaninda yetisemedi 21 Kasimda ise J T 8 Kasim Bulgar birlikleri bu kuvvetlere bagli arka birliklerin saldirilarini da puskurtup Osmanli nin bosaltmak zorunda kaldigi Gumulcine ye girdi Balkan Toresi Muharebesi ne katilan Osmanli Kircaali Mufrezesi birlikleri 3 tabur 5 top ve arka birlikler kusatmaya alinmamak icin Ferecik yonune cekilir Bulgar birliklerin komutani general Nikola Genev uzun bir yuruyus yapan ve muharebeye giren birliklerini burada kisa bir sure dinlendirdi 25 Kasimda mufreze doguya yonelip 2 gun sonra Mehmet Yaver Pasanin Meric Nehrinin sag tarafinda askeri kampinin bulundugu Ferecik Feres kasabasini ele gecirip 27 28 Kasimda Merhamli Muharebesi ne katilan birlikler arasinda yer alir Bu muharebe de Meric nehrini gecmeye calisan Kircaali Mufrezesi birliklerinin buyuk kismi tamamen kusatilip teslim alinir Osmanli Kircaali Mufrezesi savas disi birakilir KaynakcaOzel Genelkurmay Baskanligi 2004 Balkan Savasi na Katilan Komutanlarin Yasam Oykuleri Alay ve Daha Ust Birlik Komutanlari Genelkurmay Basimevi Ankara s 454 Suzan Erturk I Balkan Savasi nda Bulgar Ordusundaki Anadolu Ermenileri Turk Dunyasi Đncelemeleri Dergisi Journal of Turkish World Studies XII 2 Kis 2012 s 121 140 Ibrahim KAMIL I Balkan Savasi nda Bulgar Ordusunda Ermeni Bolugu Karadeniz Arastirmalari Dergisi Guz 2016 Sayi 51 s 1 18 s 4 5 BV str 297 298 Sinan Kocak Bulgar Yazar Ivan Lesickof un Gozunden Balkan Harbinde Kircaali Mufrezesi ve Mehmed Yaver Pasa nin Esareti Journal of Universal History Studies Cilt 2 Sayi 1 Haziran 2019 Sayfa 154 172 s 163 164 DOI 10 38000 juhis 553237 BV str 296 298 300 Ibrahim KAMIL I Balkan Savasi ve Bulgar Ordusunda Ermeni Bolugu Karadeniz Arastirmalari Guz 2016 Sayi 51 s 1 18 s 9 BV str 300 302 BV str 304 GenelBalkanskata vojna 1912 1913 Drzhavno voenno izdatelstvo Sofiya 1961 BV polkovnik Drvingov P Istoriya na Makedono odrinskoto oplchenie Drzhavna pechatnica Sofiya 1919 IMOO