Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bardanes, lakabı Tourkos, "Türk" (Yunanca: Grekçe: Βαρδάνης ὁ Τοῦρκος, 795–803 yılları arası aktif), İmparator I. Nikiforos'a karşı başarısız bir ayaklanmaya önderlik eden Ermeni veya Hazar Türk'ü asıllı Bizans generali.
| Bardanes | |
|---|---|
| Bağlılığı |  Bizans İmparatorluğu |
| Rütbesi | Domestikos tōn scholōn, Thrakesion ve Anatolikon Theması strategos'u, Anatolikon Theması monostrategos'u |
Bizans İmparatoriçesi İrini'nin (797-802 arası hükümdar) baş destekçisi olmasına rağmen, onun tahtan indirilip, Nikiforos'un yeni imparator olmasından sonra Anadolu orduları baş komutanı olarak atanmıştır. Muhtemelen Nikiforos'un ekonomik ve dini politikalarına muhalefet nedeniyle, Temmuz 803 tarihinde bir isyan başlatmıştır. Birlikleri Konstantinopolis'e yürümüş fakat halk desteği sağlamakta başarılı olamamıştır. Bu noktada baş destekçilerinden bazıları onu terk etmişler ve savaşta imparatorluk kuvvetleri ile savaşmakta isteksizlik göstermişlerdir. Bardanes, savaşı bırakıp teslim olmayı seçmiştir. Kurduğu bir manastırda keşiş olup, askerliği bırakmıştır. Orada muhtemelen Nikiforos'un emriyle kör edilmiştir.
Kökeni ve erken dönem kariyeri
Bardanes'ın ilk yılları hakkında hiçbir şey bilinmemektedir. Modern tarihçiler tarafından, ilk isminin Vardan isminin Grekleştirilmiş hali olması nedeniyle Ermeni asıllı olduğu düşünülür. Lakabı "Tourkos" ise "Türk" anlamına gelip muhtemelen Hazar Türk kökenli olduğu için verilmiş ve isyandan sonra onu aşağılamak için kullanılmıştır.
Bardanes, büyük olasılıkla Günah Çıkartıcı Theofanis'in vakainamesinde 790ların ortalarında adı geçen Patrikios Bardanios ile aynı kişidir. 795 yılında Scholai Muhafızları komutanı ("Domestikos tōn scholōn") olmuş ve keşiş Plato'yu VI. Konstantinos'un (780–797 arası ortak hükümdar) Plato'nun yeğeni Theodote ile yaptığı ikinci evliliğe karşı yaptığı açık muhalefet nedeniyle Sakkoudion Manastırında tutuklamıştır. Thrakesion Theması strategos'u (askeri vali) olarak anne imparatoriçe İrini'yi oğlunun tacını gasp ettiğinde desteklemiştir.
1 Nisan 799, Paskalya pazartesinde saraydan Havariyyun Kilisesi'ne yapılan eşsiz zafer alayında İmparatoriçenin arabasının atlarını süren dört patrikioi'den biri olarak kaydedilmiştir, diğerleri Niketas Triphyllios, Sisinnios Triphyllios ve Konstantinos Boilas'tır.
31 Ekim 802 tarihinde, İrini, maliye bakanı (Logothetis tu geniku) Nikiforos tarafından tahttan indirilip sürgüne gönderildi. O tarihte, Bardanes hala Trakyalılar Theması patrikios ve strategos'uydu fakat kısa bir düre sonra çok daha güçlü Anatolikon Themasına atandı Ertesi yıl, muhtemelen Nikiforos'un her yıl Abbasiler'e ödenen haracı devam ettirmeyi reddetmesinin ardından, Araplara karşı bir sefer hazırlamıştır, İmparator, görünürde, Bardanes'ı yalnızca istisnai durumlarda verilen İmparatorluğun beş Anadolu themasının monostrategos'u ("tek general", aslında baş komutan) pozisyonuna atadı. Ancak bu atamanın anlamı belirgin değildir; daha sonraki kaynaklarda monostrategos olarak anılırken, o zaman daha yakın kaynaklarda Anatolikon Theması strategos'u olarak anılmıştır. Daha sonraki kaynakların unvanını, "Bütün Doğunun (Anatole) generali" olarak yanlış yorumlamaları muhtemeldir.
İsyan
Temmuz 803'te, Halife Harun Reşid'in (786–809 arası hükümdar) oğlu El-Kasım komutasında Abbasi ordusu Bizans sınırlarına doğru ilerlemeye başladı. Nikiforos Mayıs başında ayağını kırdığı için, Araplara karşı Bizans ordusunu kumanda etmek Bardanes'a düştü. Sonuçta O da Anadolu'nun Thema ordularına Anatolikon Themasında toplanma emri verdi.
Temmuz 803 ortası (tarih, modern tarihçiler tarafından 16, 18 ya da 19 Temmuz olarak yorumlanır), Bardanes, toplanan Anatolikon, Opsikion, Trakyalılar ve Boukellarion Themaları birlikleri tarafından imparator ilan edildi. Ancak Armeniakon Theması, belki Anatolikonlar ile olan geleneksel rekabetleri ya da ordunun kalan kısmıyla henüz birleşmedikleri için, bu başkaldırıya katılmadılar. Bardanes, 793 tarihli Armeniakon isyanının bastırılmasına katılmasının hâla birliklerin hafızasında canlı olması nedeniyle ona karşı bir düşmanlığın var olmasınında bir sebep olduğunu düşünenler vardır. Bardanes'ın isyanını yazan 10. yüzyıl Günah Çıkartıcı Theofanis ve 13. yüzyıl Synopsis Chronike adlı Bizans vakainamelerinde birliklerin ana motivasyonunun ekonomik sebepler olduğu yazılmıştır. Nikiforos'un kötü durumdaki imparatorluk maliyesi için sıkı bütçe politikaları uygulamaya başlamıştı. İmparator, askerlere uygulanan veraset vergi muafiyetini kaldırdı, hatta bazen onları parasız bıraktı. Diğer taraftan Bardanes'ın bu konuda iyi bir namı vardı, Araplara karşı yaptığı seferde elde ettiği ganimeti askerler bölüştürmüştü.
Bardanes'ın kendisinin motivasyonu ise daha az belirgindir. Bizans vakainamelerine göre onu bu konuda azat etmeleri konusunda askerleri ikna etme çabaları başarısız olunca, ona verdikleri desteği isteksizce kabul etmiştir. Bir diğer hikâyeye göre, bu isyandan önce, Bardanes'a üç önemli ortağı eşlik ediyordu: Slav Thomas, Ermeni Leon ve Amoriumlu Mikhail ile birlikte Philomelion'da kutsal bir adamı başkaldırının geleceğini öğrenmek için ziyaret ettiler. Keşiş doğru şekilde isyanın başarısızlığa uğrayacağının, Thomas'ın da bir isyan başlatacağının ve Leon ile Mikhail'in imparator olarak hüküm süreceğinin kehanetinde bulundu. Sonradan uydurulmuş olma olasılığı yüksek olsa da bu hikâye Bardanes'in isyanı önceden planladığını ima etmektedir.
Kişisel hırsının yanında, Bardanes toprak sahibi aristokrasinin ve İmparatoriçe İrini yönetimini destekleyen sadık İkona destekleyicisi (iconodule) hizbin bir üyesiydi. Bu nedenle Nikiforos'un hem dini alanda ikona karşıtı (Iconoclast) ve İkona destekleyicisi (iconodule) hiziplere karşı dikkatli sürdürdüğü tarafsız duruş hem de toprak sahiplerine koyduğu yeni vergiler ve kilise mülklerini istimlak etmesi ile sosyo-ekonomik boyutta menfaatleri bozulan muhalif geleneksel seçkinlerin bir temsilcisi olarak da görülebilir. Tarihçi Warren Treadgold, Nikiforos'un ayrıca isyanın Nikiforos'un tahtı gasp etmesine bir tepki ve en azından görünürde İrini'nin tekrar dönmesine yardım amacı taşıdığını ileri sürer. Fakat İrini'nin Midilli adasında 8 Ağustosta ölümü isyanın herhangi bir meşruluk iddiasını ortadan kaldırdı.
İsyan muhtemel olarak Anatolikon Theması başkenti Amorium'da başlamıştır. Oradan asi ordu, İmparatorluğun mevcut askerî gücünün yarısını içerecek şekilde önce Nikomedia'ya giden askeri güzergâhı izleyerek kuzey ve batıya ilerlemiş sonra İmparatorluk Başkenti Konstantinopolis'in karşısında Boğaziçi kenarında Hrisopolis kasabasına devam etmiştir. Orada, Bardanes muhtemel onun isyanının devamı başkent içinde Nikiforos'a karşı bir ayaklanmayı beklemek için sekiz gün kamp yapmıştır. Bu gerçekleşmeyince ve halk yeterince istekli olmadığını gösterince büyük ordusunu Malagina'ya çekmiştir. Burada, iki büyük destekçisi Ermeni Leon ve Amoriumlu Mikhail onu terk etmiştir. Onların bu hareketleri Nikiforos tarafından cömert bir şekilde ödüllendirilmişlerdir: Mikhail, İmparatorun özel birliğinin komutanı, Leon da Foederati alayı komutanı olarak atanmışlardır.
Bu terk edilme Bardanes'ın cesaretini daha fazla kırdı ve İmparatorluğa bağlı orduyla savaşma konusunda isteksizdi ve VI. Konstantinos'un Theodote ile yaptığı ikinci evliliği kıyan Kathara manastırı hegumenos'u Joseph'in arabuluculuğunda teslim olma seçeneğine yöneldi. Bardanes, Konstantinopolis Patriği Tarasios ve Senato'unn önde gelen üyeleri tarafından imzalanmış ve kendisinin ya da emrindekilerinin eğer teslim olurlarsa cezalandırılmayacaklarına dair mektup aldı. İyi niyetin bir nişanesi olarak, Nikiforos mektup ile beraber altın haçını yolladı. Bu garantiler ile tatmin olup Bardanes, 8 Eylülde ordusunu bırakıp Nicaea üzerinde Cius'ta bulunan Herakleios Manastırına iltica etti. Sonra Prote adasına götürülmüş, orada geçmişte kendi kurduğu bir manastıra girip Sabbas manastır ismini almıştır.
İsyandan sonraki durum
Bardanes'ın manastıra kapanmasından sonra, I. Nikiforos resmen onu görevden aldı ve mülklerinin büyük kısmına el koydu. İsyanda yer alan diğer tematik generalleri de görevlerinden aldı, başkaldırıya destek veren Sardes Amorium ve Nikomedia Metropolitlerini Sicilya açıklarında bulunan küçük bir ada olan Pantelleria'a sürgüne yolladı. Diğer taraftan Anadolu orduları askerlerine bir yıl ödeme yapmadı.
Aralık 803 (Treadgold, 804 olarak gösterir) tarihinde, bir grup Likaonyalı (muhtemelen Paulusçu asker Prote adasına gidip, Bardanes'ı kör etmişlerdir. Bu çok sembolik bir eylemdi: kör etme, kafir ve asiler ya da tahttan indirilen imparatorları tehdit olmaktan çıkarmak için kullanılan bir cezaydı. Daha sonra Senato'dan önce yapılan kamuoyuna yapılan açıklamada bu konuyla hiç ilgisi olmadığı hakkında Nikiforos yemin etmiş olmasına rağmen büyük olasılıkla bu İmparatorun kendisinin verdiği bir emirdir. Çoğu tarihçi Nikiforos'un doğrudan müdahalesi olduğuna inanmaktadır, fakat Bardanes'ın imparatora artık tehdit oluşturmadığından dolayı Treadgold askerlerin bunu kendi eylemlerinin olduğu ihtimalini de göz ardı etmemektedir. Olayda, Patrik ve Senato faillerin cezalandırılması için baskı uygulamalarına rağmen ve Nikiforos gitmelerine izin vermiştir.
Bardanes'ın isyanı kısa süreliğine Bizans'ı zayıflattı, özellikle Doğu'yu tehdit eden Araplarla pazarlık gücünü zayıflattı, fakat Kasım'ın istilası sınırlı bir amaç taşıyordu ve babasının daha geniş müdahalesi kısa süre sonra büyük bir askeri çatışma yaşanmadan daha mutedil bir barış anlaşması ile sonlandı. Sonuçta, isyanın orduya ya da Anadolu'ya ciddi bir etkisi olmadı. Diğer taraftan, askerlerin Nikiforos ile yaşadıkları memnuniyetsizlik takip eden yıllarda tekrar su yüzüne çıktı ve Nikiforos'un hükümdarlığının daimi bir problem kaynağı olduğunu kanıtladı.
Ailesi
Domnika isimli bir kadın ile evlenmiş ve birçok çocuğu olmuştur. Amoriumlu Mihail'ın karısı Thekla o çocuklardan biri olarak kabul edilir. Oi meta Theofanin ve Genesios, Bardanes'ın iki kızını Amoriumlu Mihail ile bir diğer subayı ile evlendirdiğini kaydetmişlerdir. Warren Treadgold, Barka isimli ya da lakaplı ikinci bir kızını belirlemiştir, Ermeni Leon bu kızıyla ile evlenmiş ancak 813 yılında tahta geçmesinden kısa bir süre sonra, Theodosia ile evlenebilmek için ondan boşanmıştır. Ancak bu kızı Leon'un ilk doğan erkek çocuğunun gerçek annesidir. Theodosia, Leon'un şüphesiz tasdik edilmiş tek karısıdır ve boşandığına ya da evlendiğine dair bir kanıtta mevcut değildir. Leon ayrıca Bardanes'ın "kuzeni" olarak isimlendirilir, fakat bunun gerçekten mi yoksa "kayınbirader" anlamında mı olduğu açık değildir. Eğer ikincisi geçerliyse, bu akraba ilişikisi her tür evliliğe engeldir. Ek olarak, bu hikâye çok muhtemel basitçe sonradan türemiş, Amoriumlu Mihail'in Tekla ile evliliği ile ortaya çıkmıştır. 813 yılında yüksel dereceli resmi bir görev almış Bryennios ya da Bryenes isminde bir oğlu bilinmektedir. Birçok isimsiz genç çocuğu ayanında ismi bilinmeyen ve evlenmemiş bir kızı kaydedilmiştir, 803 yılında Domnika ile beraber, onlar da Bardanes'ın kaderinin bir parçası olarak ya fakir bırakılmışlar ya da Konstantinopolis'te kurdukları küçük bir manastıra kapanmışlardır.
Kaynakça
- ^ Kountoura-Galaki 1983, s. 203–204; Treadgold 1988, s. 129.
- ^ Kazhdan 1991, ss. 255, 1008, 1684; Kountoura-Galaki 1983, ss. 204–205; Treadgold 1988, s. 107; Winkelmann et al. 1999, s. 255.
- ^ Treadgold 1988, s. 114; Winkelmann et al. 1999, s. 249.
- ^ Kazhdan 1991, ss. 255, 1008; Kountoura-Galaki 1983, ss. 206–207, 209; Kiapidou 2003, Chapter 1 5 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .; Treadgold 1988, s. 129.
- ^ Winkelmann et al. 1999, s. 253.
- ^ Treadgold 1988, s. 131.
- ^ Kaegi 1981, ss. 245–246; Treadgold 1988, s. 131; Kiapidou 2003, Chapter 2.1 5 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Kaegi 1981, s. 245; Kazhdan 1991, s. 255; Treadgold 1988, s. 131.
- ^ Kaegi 1981, s. 245; Kazhdan 1991, s. 255; Treadgold 1988, s. 131; Kiapidou 2003, Note #4 5 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Kountoura-Galaki 1983, ss. 207–211.
- ^ Treadgold 1988, ss. 131–132.
- ^ Kaegi 1981, s. 246; Kountoura-Galaki 1983, ss. 212–213; Treadgold 1988, ss. 131–133, 197; Kiapidou 2003, Chapter 2.1 5 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ a b Kazhdan 1991, s. 255; Kountoura-Galaki 1983, ss. 213–214; Treadgold 1988, s. 132; Kiapidou 2003, Chapter 2.2 5 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Kaegi 1981, ss. 246–247; Kountoura-Galaki 1983, s. 213; Treadgold 1988, ss. 132–133; Kiapidou 2003, Chapter 3 5 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Kountoura-Galaki 1983, ss. 213–214.
- ^ Kazhdan 1991, ss. 297–298.
- ^ Kazhdan 1991, s. 255; Kountoura-Galaki 1983, ss. 213–214; Treadgold 1988, ss. 134–135.
- ^ Treadgold 1988, s. 133; Kiapidou 2003, Chapter 3 5 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Kaegi 1981, ss. 256–257.
- ^ Garland 2006, s. 7; Treadgold 1988, ss. 198, 369, 414.
- ^ Treadgold 1988, ss. 188, 196–199, 414–415.
- ^ Treadgold 1988, s. 415; Winkelmann et al. 1999, s. 253; Winkelmann et al. 2000, s. 499.
- ^ Treadgold 1988, s. 369
- ^ Garland 2006, ss. 7–8; Treadgold 1988, ss. 132, 369; Winkelmann et al. 1999, ss. 251–254.
Dış kaynaklar
- Garland, Linda (2006). Byzantine Women: Varieties of Experience 800–1200. Hampshire, Great Britain and Burlington, Vermont: Ashgate Publishing. ISBN . 7 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mayıs 2015.
- Kaegi, Walter Emil (1981). Byzantine Military Unrest, 471–843: An Interpretation. Amsterdam, Hollanda: Adolf M. Hakkert. ISBN .
- Kazhdan, Alexander Petrovich (1991). Oxford Dictionary of Byzantium. New York, New York and Oxford, United Kingdom: Oxford University Press. ISBN .
- Kiapidou, Irini-Sofia (17 Ocak 2003). "Rebellion of Bardanes Tourkos, 803". Encyclopaedia of the Hellenic World, Asia Minor. Athens, Greece: Foundation of the Hellenic World. 18 Mart 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mayıs 2015.
- Kountoura-Galaki, Eleonora (1983). [The revolt of Bardanes Tourkos]. Byzantine Symmeikta (Yunanca), 5. s. 203–215. ISSN 1105-1639. 27 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2015.
- Treadgold, Warren T. (1988). The Byzantine Revival, 780–842. Stanford, California: Stanford University Press. ISBN . 17 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mayıs 2015.
- Winkelmann, Friedhelm; Lilie, Ralph-Johannes; Ludwig, Claudia; Pratsch, Thomas; Rochow, Ilse (1999). Prosopographie der Mittelbyzantinischen Zeit: I. Abteilung (641–867), 1. Band (Almanca). Berlin, Almanya ve New York, New York: Walter de Gruyter. ISBN . 1 Ocak 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mayıs 2015.
- Winkelmann, Friedhelm; Lilie, Ralph-Johannes; Ludwig, Claudia; Pratsch, Thomas; Rochow, Ilse (2000). Prosopographie der mittelbyzantinischen Zeit: I. Abteilung (641–867), 2. Band (Almanca). Berlin, Almanay ve New York, New York: Walter de Gruyter. ISBN . 18 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mayıs 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bardanes lakabi Tourkos Turk Yunanca Grekce Bardanhs ὁ Toῦrkos 795 803 yillari arasi aktif Imparator I Nikiforos a karsi basarisiz bir ayaklanmaya onderlik eden Ermeni veya Hazar Turk u asilli Bizans generali BardanesBagliligi Bizans ImparatorluguRutbesiDomestikos tōn scholōn Thrakesion ve Anatolikon Themasi strategos u Anatolikon Themasi monostrategos u Bizans Imparatoricesi Irini nin 797 802 arasi hukumdar bas destekcisi olmasina ragmen onun tahtan indirilip Nikiforos un yeni imparator olmasindan sonra Anadolu ordulari bas komutani olarak atanmistir Muhtemelen Nikiforos un ekonomik ve dini politikalarina muhalefet nedeniyle Temmuz 803 tarihinde bir isyan baslatmistir Birlikleri Konstantinopolis e yurumus fakat halk destegi saglamakta basarili olamamistir Bu noktada bas destekcilerinden bazilari onu terk etmisler ve savasta imparatorluk kuvvetleri ile savasmakta isteksizlik gostermislerdir Bardanes savasi birakip teslim olmayi secmistir Kurdugu bir manastirda kesis olup askerligi birakmistir Orada muhtemelen Nikiforos un emriyle kor edilmistir Kokeni ve erken donem kariyeriImparatorice Irini nin 797 802 yillari arasi tek hukumdarligina ait altin sikkenin on ve arka yuzunde asa ve globus cruciger tutan tac giymis bir kadin gosterilmektedir Bardanes in ilk yillari hakkinda hicbir sey bilinmemektedir Modern tarihciler tarafindan ilk isminin Vardan isminin Greklestirilmis hali olmasi nedeniyle Ermeni asilli oldugu dusunulur Lakabi Tourkos ise Turk anlamina gelip muhtemelen Hazar Turk kokenli oldugu icin verilmis ve isyandan sonra onu asagilamak icin kullanilmistir Bardanes buyuk olasilikla Gunah Cikartici Theofanis in vakainamesinde 790larin ortalarinda adi gecen Patrikios Bardanios ile ayni kisidir 795 yilinda Scholai Muhafizlari komutani Domestikos tōn scholōn olmus ve kesis Plato yu VI Konstantinos un 780 797 arasi ortak hukumdar Plato nun yegeni Theodote ile yaptigi ikinci evlilige karsi yaptigi acik muhalefet nedeniyle Sakkoudion Manastirinda tutuklamistir Thrakesion Themasi strategos u askeri vali olarak anne imparatorice Irini yi oglunun tacini gasp ettiginde desteklemistir 1 Nisan 799 Paskalya pazartesinde saraydan Havariyyun Kilisesi ne yapilan essiz zafer alayinda Imparatoricenin arabasinin atlarini suren dort patrikioi den biri olarak kaydedilmistir digerleri Niketas Triphyllios Sisinnios Triphyllios ve Konstantinos Boilas tir 31 Ekim 802 tarihinde Irini maliye bakani Logothetis tu geniku Nikiforos tarafindan tahttan indirilip surgune gonderildi O tarihte Bardanes hala Trakyalilar Themasi patrikios ve strategos uydu fakat kisa bir dure sonra cok daha guclu Anatolikon Themasina atandi Ertesi yil muhtemelen Nikiforos un her yil Abbasiler e odenen haraci devam ettirmeyi reddetmesinin ardindan Araplara karsi bir sefer hazirlamistir Imparator gorunurde Bardanes i yalnizca istisnai durumlarda verilen Imparatorlugun bes Anadolu themasinin monostrategos u tek general aslinda bas komutan pozisyonuna atadi Ancak bu atamanin anlami belirgin degildir daha sonraki kaynaklarda monostrategos olarak anilirken o zaman daha yakin kaynaklarda Anatolikon Themasi strategos u olarak anilmistir Daha sonraki kaynaklarin unvanini Butun Dogunun Anatole generali olarak yanlis yorumlamalari muhtemeldir IsyanI Nikiforos ile oglu ve ortak imparator Stavrakios a ait altin sikkenin on ve arka yuzunde buyuk asa ve bir akakia tutan tac giymis sakalli bir adam ile globus cruciger ve bir akakia tutan sakalsiz genc bustu gosterilmektedir Temmuz 803 te Halife Harun Resid in 786 809 arasi hukumdar oglu El Kasim komutasinda Abbasi ordusu Bizans sinirlarina dogru ilerlemeye basladi Nikiforos Mayis basinda ayagini kirdigi icin Araplara karsi Bizans ordusunu kumanda etmek Bardanes a dustu Sonucta O da Anadolu nun Thema ordularina Anatolikon Themasinda toplanma emri verdi Temmuz 803 ortasi tarih modern tarihciler tarafindan 16 18 ya da 19 Temmuz olarak yorumlanir Bardanes toplanan Anatolikon Opsikion Trakyalilar ve Boukellarion Themalari birlikleri tarafindan imparator ilan edildi Ancak Armeniakon Themasi belki Anatolikonlar ile olan geleneksel rekabetleri ya da ordunun kalan kismiyla henuz birlesmedikleri icin bu baskaldiriya katilmadilar Bardanes 793 tarihli Armeniakon isyaninin bastirilmasina katilmasinin hala birliklerin hafizasinda canli olmasi nedeniyle ona karsi bir dusmanligin var olmasininda bir sebep oldugunu dusunenler vardir Bardanes in isyanini yazan 10 yuzyil Gunah Cikartici Theofanis ve 13 yuzyil Synopsis Chronike adli Bizans vakainamelerinde birliklerin ana motivasyonunun ekonomik sebepler oldugu yazilmistir Nikiforos un kotu durumdaki imparatorluk maliyesi icin siki butce politikalari uygulamaya baslamisti Imparator askerlere uygulanan veraset vergi muafiyetini kaldirdi hatta bazen onlari parasiz birakti Diger taraftan Bardanes in bu konuda iyi bir nami vardi Araplara karsi yaptigi seferde elde ettigi ganimeti askerler bolusturmustu Bardanes in kendisinin motivasyonu ise daha az belirgindir Bizans vakainamelerine gore onu bu konuda azat etmeleri konusunda askerleri ikna etme cabalari basarisiz olunca ona verdikleri destegi isteksizce kabul etmistir Bir diger hikayeye gore bu isyandan once Bardanes a uc onemli ortagi eslik ediyordu Slav Thomas Ermeni Leon ve Amoriumlu Mikhail ile birlikte Philomelion da kutsal bir adami baskaldirinin gelecegini ogrenmek icin ziyaret ettiler Kesis dogru sekilde isyanin basarisizliga ugrayacaginin Thomas in da bir isyan baslatacaginin ve Leon ile Mikhail in imparator olarak hukum sureceginin kehanetinde bulundu Sonradan uydurulmus olma olasiligi yuksek olsa da bu hikaye Bardanes in isyani onceden planladigini ima etmektedir Kisisel hirsinin yaninda Bardanes toprak sahibi aristokrasinin ve Imparatorice Irini yonetimini destekleyen sadik Ikona destekleyicisi iconodule hizbin bir uyesiydi Bu nedenle Nikiforos un hem dini alanda ikona karsiti Iconoclast ve Ikona destekleyicisi iconodule hiziplere karsi dikkatli surdurdugu tarafsiz durus hem de toprak sahiplerine koydugu yeni vergiler ve kilise mulklerini istimlak etmesi ile sosyo ekonomik boyutta menfaatleri bozulan muhalif geleneksel seckinlerin bir temsilcisi olarak da gorulebilir Tarihci Warren Treadgold Nikiforos un ayrica isyanin Nikiforos un tahti gasp etmesine bir tepki ve en azindan gorunurde Irini nin tekrar donmesine yardim amaci tasidigini ileri surer Fakat Irini nin Midilli adasinda 8 Agustosta olumu isyanin herhangi bir mesruluk iddiasini ortadan kaldirdi Sehir yol ve vilayetleri gosteren Turkiye haritasi Thomas in isyani zamani Bizans Asya Minor ve Bizans Arap sinir bolgesi Isyan muhtemel olarak Anatolikon Themasi baskenti Amorium da baslamistir Oradan asi ordu Imparatorlugun mevcut askeri gucunun yarisini icerecek sekilde once Nikomedia ya giden askeri guzergahi izleyerek kuzey ve batiya ilerlemis sonra Imparatorluk Baskenti Konstantinopolis in karsisinda Bogazici kenarinda Hrisopolis kasabasina devam etmistir Orada Bardanes muhtemel onun isyaninin devami baskent icinde Nikiforos a karsi bir ayaklanmayi beklemek icin sekiz gun kamp yapmistir Bu gerceklesmeyince ve halk yeterince istekli olmadigini gosterince buyuk ordusunu Malagina ya cekmistir Burada iki buyuk destekcisi Ermeni Leon ve Amoriumlu Mikhail onu terk etmistir Onlarin bu hareketleri Nikiforos tarafindan comert bir sekilde odullendirilmislerdir Mikhail Imparatorun ozel birliginin komutani Leon da Foederati alayi komutani olarak atanmislardir Bu terk edilme Bardanes in cesaretini daha fazla kirdi ve Imparatorluga bagli orduyla savasma konusunda isteksizdi ve VI Konstantinos un Theodote ile yaptigi ikinci evliligi kiyan Kathara manastiri hegumenos u Joseph in arabuluculugunda teslim olma secenegine yoneldi Bardanes Konstantinopolis Patrigi Tarasios ve Senato unn onde gelen uyeleri tarafindan imzalanmis ve kendisinin ya da emrindekilerinin eger teslim olurlarsa cezalandirilmayacaklarina dair mektup aldi Iyi niyetin bir nisanesi olarak Nikiforos mektup ile beraber altin hacini yolladi Bu garantiler ile tatmin olup Bardanes 8 Eylulde ordusunu birakip Nicaea uzerinde Cius ta bulunan Herakleios Manastirina iltica etti Sonra Prote adasina goturulmus orada gecmiste kendi kurdugu bir manastira girip Sabbas manastir ismini almistir Isyandan sonraki durumBardanes in manastira kapanmasindan sonra I Nikiforos resmen onu gorevden aldi ve mulklerinin buyuk kismina el koydu Isyanda yer alan diger tematik generalleri de gorevlerinden aldi baskaldiriya destek veren Sardes Amorium ve Nikomedia Metropolitlerini Sicilya aciklarinda bulunan kucuk bir ada olan Pantelleria a surgune yolladi Diger taraftan Anadolu ordulari askerlerine bir yil odeme yapmadi Aralik 803 Treadgold 804 olarak gosterir tarihinde bir grup Likaonyali muhtemelen Pauluscu asker Prote adasina gidip Bardanes i kor etmislerdir Bu cok sembolik bir eylemdi kor etme kafir ve asiler ya da tahttan indirilen imparatorlari tehdit olmaktan cikarmak icin kullanilan bir cezaydi Daha sonra Senato dan once yapilan kamuoyuna yapilan aciklamada bu konuyla hic ilgisi olmadigi hakkinda Nikiforos yemin etmis olmasina ragmen buyuk olasilikla bu Imparatorun kendisinin verdigi bir emirdir Cogu tarihci Nikiforos un dogrudan mudahalesi olduguna inanmaktadir fakat Bardanes in imparatora artik tehdit olusturmadigindan dolayi Treadgold askerlerin bunu kendi eylemlerinin oldugu ihtimalini de goz ardi etmemektedir Olayda Patrik ve Senato faillerin cezalandirilmasi icin baski uygulamalarina ragmen ve Nikiforos gitmelerine izin vermistir Bardanes in isyani kisa sureligine Bizans i zayiflatti ozellikle Dogu yu tehdit eden Araplarla pazarlik gucunu zayiflatti fakat Kasim in istilasi sinirli bir amac tasiyordu ve babasinin daha genis mudahalesi kisa sure sonra buyuk bir askeri catisma yasanmadan daha mutedil bir baris anlasmasi ile sonlandi Sonucta isyanin orduya ya da Anadolu ya ciddi bir etkisi olmadi Diger taraftan askerlerin Nikiforos ile yasadiklari memnuniyetsizlik takip eden yillarda tekrar su yuzune cikti ve Nikiforos un hukumdarliginin daimi bir problem kaynagi oldugunu kanitladi AilesiDomnika isimli bir kadin ile evlenmis ve bircok cocugu olmustur Amoriumlu Mihail in karisi Thekla o cocuklardan biri olarak kabul edilir Oi meta Theofanin ve Genesios Bardanes in iki kizini Amoriumlu Mihail ile bir diger subayi ile evlendirdigini kaydetmislerdir Warren Treadgold Barka isimli ya da lakapli ikinci bir kizini belirlemistir Ermeni Leon bu kiziyla ile evlenmis ancak 813 yilinda tahta gecmesinden kisa bir sure sonra Theodosia ile evlenebilmek icin ondan bosanmistir Ancak bu kizi Leon un ilk dogan erkek cocugunun gercek annesidir Theodosia Leon un suphesiz tasdik edilmis tek karisidir ve bosandigina ya da evlendigine dair bir kanitta mevcut degildir Leon ayrica Bardanes in kuzeni olarak isimlendirilir fakat bunun gercekten mi yoksa kayinbirader anlaminda mi oldugu acik degildir Eger ikincisi gecerliyse bu akraba ilisikisi her tur evlilige engeldir Ek olarak bu hikaye cok muhtemel basitce sonradan turemis Amoriumlu Mihail in Tekla ile evliligi ile ortaya cikmistir 813 yilinda yuksel dereceli resmi bir gorev almis Bryennios ya da Bryenes isminde bir oglu bilinmektedir Bircok isimsiz genc cocugu ayaninda ismi bilinmeyen ve evlenmemis bir kizi kaydedilmistir 803 yilinda Domnika ile beraber onlar da Bardanes in kaderinin bir parcasi olarak ya fakir birakilmislar ya da Konstantinopolis te kurduklari kucuk bir manastira kapanmislardir Kaynakca Kountoura Galaki 1983 s 203 204 Treadgold 1988 s 129 Kazhdan 1991 ss 255 1008 1684 Kountoura Galaki 1983 ss 204 205 Treadgold 1988 s 107 Winkelmann et al 1999 s 255 Treadgold 1988 s 114 Winkelmann et al 1999 s 249 Kazhdan 1991 ss 255 1008 Kountoura Galaki 1983 ss 206 207 209 Kiapidou 2003 Chapter 1 5 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Treadgold 1988 s 129 Winkelmann et al 1999 s 253 Treadgold 1988 s 131 Kaegi 1981 ss 245 246 Treadgold 1988 s 131 Kiapidou 2003 Chapter 2 1 5 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaegi 1981 s 245 Kazhdan 1991 s 255 Treadgold 1988 s 131 Kaegi 1981 s 245 Kazhdan 1991 s 255 Treadgold 1988 s 131 Kiapidou 2003 Note 4 5 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kountoura Galaki 1983 ss 207 211 Treadgold 1988 ss 131 132 Kaegi 1981 s 246 Kountoura Galaki 1983 ss 212 213 Treadgold 1988 ss 131 133 197 Kiapidou 2003 Chapter 2 1 5 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b Kazhdan 1991 s 255 Kountoura Galaki 1983 ss 213 214 Treadgold 1988 s 132 Kiapidou 2003 Chapter 2 2 5 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaegi 1981 ss 246 247 Kountoura Galaki 1983 s 213 Treadgold 1988 ss 132 133 Kiapidou 2003 Chapter 3 5 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kountoura Galaki 1983 ss 213 214 Kazhdan 1991 ss 297 298 Kazhdan 1991 s 255 Kountoura Galaki 1983 ss 213 214 Treadgold 1988 ss 134 135 Treadgold 1988 s 133 Kiapidou 2003 Chapter 3 5 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaegi 1981 ss 256 257 Garland 2006 s 7 Treadgold 1988 ss 198 369 414 Treadgold 1988 ss 188 196 199 414 415 Treadgold 1988 s 415 Winkelmann et al 1999 s 253 Winkelmann et al 2000 s 499 Treadgold 1988 s 369 Garland 2006 ss 7 8 Treadgold 1988 ss 132 369 Winkelmann et al 1999 ss 251 254 Dis kaynaklarGarland Linda 2006 Byzantine Women Varieties of Experience 800 1200 Hampshire Great Britain and Burlington Vermont Ashgate Publishing ISBN 978 0 7546 5737 8 7 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Mayis 2015 Kaegi Walter Emil 1981 Byzantine Military Unrest 471 843 An Interpretation Amsterdam Hollanda Adolf M Hakkert ISBN 90 256 0902 3 Kazhdan Alexander Petrovich 1991 Oxford Dictionary of Byzantium New York New York and Oxford United Kingdom Oxford University Press ISBN 978 0 19 504652 6 Kiapidou Irini Sofia 17 Ocak 2003 Rebellion of Bardanes Tourkos 803 Encyclopaedia of the Hellenic World Asia Minor Athens Greece Foundation of the Hellenic World 18 Mart 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Mayis 2015 Kountoura Galaki Eleonora 1983 The revolt of Bardanes Tourkos Byzantine Symmeikta Yunanca 5 s 203 215 ISSN 1105 1639 27 Subat 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Mayis 2015 Treadgold Warren T 1988 The Byzantine Revival 780 842 Stanford California Stanford University Press ISBN 0 8047 1462 2 17 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Mayis 2015 Winkelmann Friedhelm Lilie Ralph Johannes Ludwig Claudia Pratsch Thomas Rochow Ilse 1999 Prosopographie der Mittelbyzantinischen Zeit I Abteilung 641 867 1 Band Almanca Berlin Almanya ve New York New York Walter de Gruyter ISBN 3 11 015179 0 1 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Mayis 2015 Winkelmann Friedhelm Lilie Ralph Johannes Ludwig Claudia Pratsch Thomas Rochow Ilse 2000 Prosopographie der mittelbyzantinischen Zeit I Abteilung 641 867 2 Band Almanca Berlin Almanay ve New York New York Walter de Gruyter ISBN 978 3 11 016672 9 18 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Mayis 2015