Belarus Halk Cephesi "Rönesans" (Belarusça: Беларускі Народны Фронт "Адраджэньне", БНФ), 1980'lerin sonlarında ve 1990'larda Belarus'un Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını sağlayan sosyal ve politik bir hareketti. Letonya ve Estonya'nın Halk Cepheleri ve Litvanya Cumhuriyeti'ndeki Sąjūdis hareketine benziyordu.
Belarus Halk Cephesi "Rönesans" Беларускі Народны Фронт "Адраджэньне" | |
---|---|
Kısaltma | БНФ (BHC) |
Genel başkan | |
Kuruluş tarihi | 25 Haziran 1989 |
Ardılı | BHC Partisi, Muhafazakâr Hristiyan Parti - BHC, Genç Cephe |
Merkez | Minsk |
İdeoloji | Antikomünizm Demokrasi |
Siyasi pozisyon | Merkez sağ |
Uluslararası üyelik | Yok |
Resmî renkler | (Beyaz-kırmızı-beyaz) |
Parti bayrağı | |
1991 yılında Belarus Halk Cumhuriyeti bayrağı, Belarus bayrağı olarak kabul edildi. 1993 yılında BHC'nin bayrağı değiştirildi ve ona Azize Yefrosinya haçı eklendi. |
Kuruluş
Belarus Halk Cephesi, Baltık ülkelerindeki Halk Cephelerinin örneklerinin ardından 1989'da kuruldu. Kurucu konferansı Belarus Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti yetkililerinin baskısı nedeniyle Vilnius'ta düzenlenmeliydi.
Başlangıçta, Halk Cephesi Belarus dilini ve tarihini tanıtan çok sayıda küçük kuruluşu birleştirdi. Ancak kısa süre sonra, hareket siyasi talepleri dile getirmeye başladı, Sovyetler Birliği'nde Perestroika ve demokratikleşmeyi destekleyerek Belarus ulusal canlanmasına olanak tanıdı. Halk Cephesi ülkede Belarus Komünist Partisine açıkça karşı çıkan ilk siyasi örgüttü.
Tanınmış Belarus yazar Vasil Bıkau Belarus Halk Cephesinin aktif bir üyesi oldu. Yazar Ales Adamoviç, Halk Cephesinin aktif bir destekçisiydi.
Cephe Belarus'un farklı bölgelerinde ve Moskova, Vilnius ve Riga'da yaklaşık 10 bin eylemciye sahipti. Bir gazete yayınladı, Навіны БНФ "Адраджэньне" (Belarus Halk Cephesi "Rönesans" Gazetesi).
Cephenin önemli başarıları arasında, 1930'larda Sovyet siyasi mahkûmlarının büyük bir NKVD kitle imha alanı olan Minsk yakınlarındaki Kurapaty mezar alanının ortaya çıkarılması da vardı.
Belarus Halk Cephesi, Çernobil kazasını takiben Sovyet politikalarına karşı aktif olarak protesto etti, ardından Belarus'un büyük bir bölgesi nükleer serpinti ile kirlendi.
Parlamentoda Belarus Halk Cephesi
Mayıs 1990'da Belarus Halk Cephesi'nin 37 üyesi 12. Belarus Yüksek Konseyine seçildi ve o zamanlar Sovyet kontrolündeki Belarus Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti parlamentosunda dinamik bir muhalefet grubu oluşturdu.
Temmuz 1990'da Belarus Halk Cephesi, Belarus Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Egemenliği Bildirgesinin kabulünü başlattı. Ağustos 1991'de, Sovyet darbe girişimi sonrasında ve parlamento binası dışındaki on binlerce protestocu tarafından desteklenen Belarus Halk Cephesi, Yüksek Sovyeti Belarus'u SSCB'den tam bağımsızlık ilan etmeye ikna etmeyi başardı. Tarihi Belarus ulusal sembolleri: beyaz-kırmızı-beyaz bayrak ve Pahonya arması, Belarus'un devlet sembolleri olarak restore edildi.
Aleksandr Lukaşenko rejimine muhalefet
1994 yılında Aleksandr Lukaşenko Belarus cumhurbaşkanı seçildi. Belarus Halk Cephesi en başından beri cumhurbaşkanı Lukaşenko'ya karşı çıkan ana siyasi güçlerden biri oldu. 1994 yılında BHC, 100 BHC aydınından oluşan bir gölge hükûmet kurdu.
1995 yılında Belarus Halk Cephesi milletvekilleri, Lukaşenko'nun tartışmalı referandumuna karşı hafifçe değiştirilmiş Sovyetler'in devlet simgelerini değiştirmek ve Rus dilini Belarus'ta resmîleştirmek için açlık grevine başladılar. Açlık grevi, parlamento üyelerini döven polis güçleri tarafından şiddetle kesintiye uğradı.
1996'da Belarus Halk Cephesi, Lukaşenko'nun Ruslaştırma ve Rusya'yla entegrasyon politikalarına karşı ve ayrıca Anayasa'yı değiştiren ikinci tartışmalı referanduma karşı cumhurbaşkanının elinde yoğunlaşacak şekilde kitlesel protestoların arkasındaki ana güçlerden biriydi. Protestolar polis tarafından şiddetle dağıtıldı. Belarus Halk Cephesinden iki lider, Zyanon Paznyak ve Syargey Navumçık, ülkeden kaçtı ve ABD'den siyasi sığınma hakkı aldı.
Bölünme
1990'ların sonlarında Belarus Halk Cephesi iki rakip organizasyona bölündü. Sürgündeki lideri Zyanon Paznyak'ın altındaki muhafazakâr kanat, orta çoğunluk Vintsuk Vyaçorka liderliğindeki "BHC Partisi"ni (Partyja BNF, Партыя БНФ) oluştururken "Muhafazakâr Hristiyan Parti - BHC"yi (Kanservaty Vincna-Chryścijanskaja Partyja BNF) oluşturdu.
Her iki taraf da 1989'da kurulan Belarus Halk Cephesi'nin tek meşru halefi olduğunu iddia ediyor. Eskiden Halk Cephesinin gençlik örgütü olan Genç Cephe de özerk bir örgüt haline geldi.
2011 yılında, bir iç çatışmanın ardından, Lavon Barşçevski, Yurı Çadıka, Vintsuk Vyaçorka gibi orijinal Belarus Halk Cephesinin önde gelen gazileri de dahil olmak üzere 90'dan fazla üye BHC Partisinden ayrıldı. Bu bazen Belarus Halk Cephesi'nin "ikinci ayrımı" olarak tanımlandı.
Resmi olarak Belarus Halk Cephesi, BHC Partisine bağlı bir sivil toplum kuruluşu olarak varlığını sürdürmektedir.
Dikkate değer eski üyeler
- Vasil Bıkau, yazar, Nobel Ödülü adayı
- Rıhor Baradulin, şair ve yazar, Nobel Ödülü adayı
- Syargey Navumçık, Sürgündeki Belarus Demokratik Cumhuriyeti Radası Başkan Yardımcısı
- Ales Byalyatski, insan hakları aktivisti ve siyasi mahkûm
- Pyatro Sadouski, Belarus'un Almanya'ya ilk büyükelçisi
- Paval Sevyarınets, Hristiyan Demokrat politikacı ve siyasi mahkûm
- Yauhen Kulik, grafik tasarımcı, 1991 yılında kabul edilen Belarus armasının tasarımcısı
- Uladzimier Arlou, yazar
- Yauhen Şatoçin, sanatçı
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c [History of the BPF Party]. BPF Party official website. 2010. 11 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2017.
- ^ [How the BPF managed to restore truth about Chernobyl]. svaboda.org. 2016. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2017.
- ^ a b [History of the BPF Party]. Official website of the Conservatice Christian Party - BPF. 20 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2017.
- ^ . . 2010. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2017.
- ^ . Salidarnasc (gazetaby.com). 2014. 18 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2017.
- ^ . svaboda.org. 2012. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2017.
- ^ . Euroradio.fm. 2011. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2017.
- ^ "У партыі БНФ раскол". . 2011. Erişim tarihi: 2 Haziran 2017.[]
- ^ СТАТУТ ГРАМАДСКАГА АБ’ЯДНАННЯ БНФ "АДРАДЖЭНЬНЕ" 1 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (BHC Rönesans STK'sinin 2012'deki statüsü)
Dış bağlantılar
- 1988-1996 Belarus Halk Cephesi: fotoğraf ve video 3 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Belarus Halk Cephesi Ronesans Belarusca Belaruski Narodny Front Adradzhenne BNF 1980 lerin sonlarinda ve 1990 larda Belarus un Sovyetler Birligi nden bagimsizligini saglayan sosyal ve politik bir hareketti Letonya ve Estonya nin Halk Cepheleri ve Litvanya Cumhuriyeti ndeki Sajudis hareketine benziyordu Belarus Halk Cephesi Ronesans Belaruski Narodny Front Adradzhenne KisaltmaBNF BHC Genel baskanKurulus tarihi25 Haziran 1989ArdiliBHC Partisi Muhafazakar Hristiyan Parti BHC Genc CepheMerkezMinskIdeolojiAntikomunizm DemokrasiSiyasi pozisyonMerkez sagUluslararasi uyelikYokResmi renkler Beyaz kirmizi beyazParti bayragi1991 yilinda Belarus Halk Cumhuriyeti bayragi Belarus bayragi olarak kabul edildi 1993 yilinda BHC nin bayragi degistirildi ve ona Azize Yefrosinya haci eklendi KurulusBelarus Halk Cephesi Baltik ulkelerindeki Halk Cephelerinin orneklerinin ardindan 1989 da kuruldu Kurucu konferansi Belarus Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti yetkililerinin baskisi nedeniyle Vilnius ta duzenlenmeliydi Baslangicta Halk Cephesi Belarus dilini ve tarihini tanitan cok sayida kucuk kurulusu birlestirdi Ancak kisa sure sonra hareket siyasi talepleri dile getirmeye basladi Sovyetler Birligi nde Perestroika ve demokratiklesmeyi destekleyerek Belarus ulusal canlanmasina olanak tanidi Halk Cephesi ulkede Belarus Komunist Partisine acikca karsi cikan ilk siyasi orguttu Taninmis Belarus yazar Vasil Bikau Belarus Halk Cephesinin aktif bir uyesi oldu Yazar Ales Adamovic Halk Cephesinin aktif bir destekcisiydi Cephe Belarus un farkli bolgelerinde ve Moskova Vilnius ve Riga da yaklasik 10 bin eylemciye sahipti Bir gazete yayinladi Naviny BNF Adradzhenne Belarus Halk Cephesi Ronesans Gazetesi Cephenin onemli basarilari arasinda 1930 larda Sovyet siyasi mahkumlarinin buyuk bir NKVD kitle imha alani olan Minsk yakinlarindaki Kurapaty mezar alaninin ortaya cikarilmasi da vardi Belarus Halk Cephesi Cernobil kazasini takiben Sovyet politikalarina karsi aktif olarak protesto etti ardindan Belarus un buyuk bir bolgesi nukleer serpinti ile kirlendi Parlamentoda Belarus Halk CephesiMayis 1990 da Belarus Halk Cephesi nin 37 uyesi 12 Belarus Yuksek Konseyine secildi ve o zamanlar Sovyet kontrolundeki Belarus Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti parlamentosunda dinamik bir muhalefet grubu olusturdu Temmuz 1990 da Belarus Halk Cephesi Belarus Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Egemenligi Bildirgesinin kabulunu baslatti Agustos 1991 de Sovyet darbe girisimi sonrasinda ve parlamento binasi disindaki on binlerce protestocu tarafindan desteklenen Belarus Halk Cephesi Yuksek Sovyeti Belarus u SSCB den tam bagimsizlik ilan etmeye ikna etmeyi basardi Tarihi Belarus ulusal sembolleri beyaz kirmizi beyaz bayrak ve Pahonya armasi Belarus un devlet sembolleri olarak restore edildi Belarus Halk Cephesinin 1989 da Kurapaty de bir toplantisiAleksandr Lukasenko rejimine muhalefet1994 yilinda Aleksandr Lukasenko Belarus cumhurbaskani secildi Belarus Halk Cephesi en basindan beri cumhurbaskani Lukasenko ya karsi cikan ana siyasi guclerden biri oldu 1994 yilinda BHC 100 BHC aydinindan olusan bir golge hukumet kurdu 1995 yilinda Belarus Halk Cephesi milletvekilleri Lukasenko nun tartismali referandumuna karsi hafifce degistirilmis Sovyetler in devlet simgelerini degistirmek ve Rus dilini Belarus ta resmilestirmek icin aclik grevine basladilar Aclik grevi parlamento uyelerini doven polis gucleri tarafindan siddetle kesintiye ugradi 1996 da Belarus Halk Cephesi Lukasenko nun Ruslastirma ve Rusya yla entegrasyon politikalarina karsi ve ayrica Anayasa yi degistiren ikinci tartismali referanduma karsi cumhurbaskaninin elinde yogunlasacak sekilde kitlesel protestolarin arkasindaki ana guclerden biriydi Protestolar polis tarafindan siddetle dagitildi Belarus Halk Cephesinden iki lider Zyanon Paznyak ve Syargey Navumcik ulkeden kacti ve ABD den siyasi siginma hakki aldi Bolunme1990 larin sonlarinda Belarus Halk Cephesi iki rakip organizasyona bolundu Surgundeki lideri Zyanon Paznyak in altindaki muhafazakar kanat orta cogunluk Vintsuk Vyacorka liderligindeki BHC Partisi ni Partyja BNF Partyya BNF olustururken Muhafazakar Hristiyan Parti BHC yi Kanservaty Vincna Chryscijanskaja Partyja BNF olusturdu Her iki taraf da 1989 da kurulan Belarus Halk Cephesi nin tek mesru halefi oldugunu iddia ediyor Eskiden Halk Cephesinin genclik orgutu olan Genc Cephe de ozerk bir orgut haline geldi 2011 yilinda bir ic catismanin ardindan Lavon Barscevski Yuri Cadika Vintsuk Vyacorka gibi orijinal Belarus Halk Cephesinin onde gelen gazileri de dahil olmak uzere 90 dan fazla uye BHC Partisinden ayrildi Bu bazen Belarus Halk Cephesi nin ikinci ayrimi olarak tanimlandi Resmi olarak Belarus Halk Cephesi BHC Partisine bagli bir sivil toplum kurulusu olarak varligini surdurmektedir Dikkate deger eski uyelerVasil Bikau yazar Nobel Odulu adayi Rihor Baradulin sair ve yazar Nobel Odulu adayi Syargey Navumcik Surgundeki Belarus Demokratik Cumhuriyeti Radasi Baskan Yardimcisi Ales Byalyatski insan haklari aktivisti ve siyasi mahkum Pyatro Sadouski Belarus un Almanya ya ilk buyukelcisi Paval Sevyarinets Hristiyan Demokrat politikaci ve siyasi mahkum Yauhen Kulik grafik tasarimci 1991 yilinda kabul edilen Belarus armasinin tasarimcisi Uladzimier Arlou yazar Yauhen Satocin sanatciAyrica bakinizUkrayna Halk HareketiKaynakca a b c History of the BPF Party BPF Party official website 2010 11 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Haziran 2017 How the BPF managed to restore truth about Chernobyl svaboda org 2016 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Haziran 2017 a b History of the BPF Party Official website of the Conservatice Christian Party BPF 20 Mart 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Haziran 2017 2010 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Haziran 2017 Salidarnasc gazetaby com 2014 18 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Haziran 2017 svaboda org 2012 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Haziran 2017 Euroradio fm 2011 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Haziran 2017 U partyi BNF raskol 2011 Erisim tarihi 2 Haziran 2017 olu kirik baglanti STATUT GRAMADSKAGA AB YaDNANNYa BNF ADRADZhENNE 1 Subat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde BHC Ronesans STK sinin 2012 deki statusu Dis baglantilar1988 1996 Belarus Halk Cephesi fotograf ve video 3 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde