Bu maddenin Vikipedi'nin uyabilmesi için tamamen yeniden yazılması gerekmektedir.Mayıs 2023) ( |
Boeing 737 kısa ve orta mesafe menzilli, tek koridorlu, dar gövdeli ve düşük fiyatlı, jet motorlu havayolu uçağıdır. Boeing'in diğer modelleri 707 ve 727'den türetilerek tasarlanmış olan Boeing 737'nin toplam dokuz versiyonu üretilmiştir. Boeing 737 Max üretiminin başlamasından sonra Boeing 737NG olarak adlandırılan -600,700,800 ve 900 versiyonunun üretimi 18 Aralık 2019 tarihinde son 737NG'nin KLM Havayollarına teslim edilmesiyle sonlanmıştır.
Boeing 737 | |
---|---|
American Airlines'a ait 2019 model bir Boeing 737-8 MAX | |
Türü | Yolcu uçağı |
Ulusal köken | ABD |
Üretici | Boeing |
İlk uçuş | 9 Nisan 1967 |
Hizmete giriş | 10 Şubat 1968 (İlk teslim hava yolu Lufthansa ile) |
Durumu | Etkin hizmette |
Ana kullanıcı | Southwest Airlines Continental Airlines Ryanair Alaska Airlines |
Üretim aralığı | 1968- günümüz |
Üretim sayısı | 11,177 - 1 Kasım 2021 itibarıyla |
Program maliyeti | 737-800 106.1 milyon $ (Amerikan doları) 737 Max 10 134.9 milyon $ (Amerikan doları) (2022) |
Değişimleri | Boeing 737 Classic Boeing 737 Next Generation Boeing 737 MAX |
İlk olarak 1964 yılında tasarlanmış ve ilk uçuşunu 1967 yılında gerçekleştirmiştir. Havayolu seferlerine ise Şubat 1968'de başlamıştır. 737 modeli Boeing'in üretimdeki tek koridorlu, dar gövdeli uçağıdır ve daha önceden marketin hakimi 707, 727, 757, DC-9 ve MD-80/90 uçaklarının yerini doldurmuştur.
737, Boeing firması tarafından 1967 yılından beri aralıksız olarak üretilmektedir. Dünyada 114 ülkeden 360'a yakın havayolu 737 uçaklarıyla hizmet veriyor. Kasım 2021'e kadar 11.177 uçak teslim edilmiştir ve 7.004 sipariş teslim beklemektedir. 737 serisi, Aralık 2021 tarihi itibarıyla tarihteki en çok sipariş alan ve üretilen jet hava yolu uçağıdır. Dünya üzerinde her an 1.250 adet 737 uçağı havadadır ve ortalama her beş saniyede bir uçak kalkış ve iniş gerçekleştirmektedir. Boeing 737, dünya nüfusuna eşdeğer, yaklaşık yedi milyar yolcu taşımıştır.
Gelişim
Kökenleri
Boeing firması, 1960'lı yıllarda 727'nin yerini alacak kısa mesafelerde efektif olacak jet uçak dizaynı üzerinde çalışmaya başladı. İlk dizayn çalışmaları 11 Mayıs 1964 tarihinde başladı. Boeing'in yoğun pazar araştırmaları sonucunda 50 ila 60 arasında yolcu kapasiteli uçuşlar yapması üzerinde karar alındı. Lufthansa 19 Şubat 1965 tarihinde verdiği sipariş ile bu modelin ilk müşterisi oldu. Bu siparişin boyutu 22 uçak ve toplam değeri 67 milyon ABD Doları tutarındaydı. Bu siparişin bugünkü karşılığı 190.28 milyon ABD dolarına karşılık gelmektedir ve sipariş öncesi Lufthansa, Boeing'den 737 projesinin iptal edilmeyeceğine dair garanti aldı. Lufthansa ile yapılan görüşmeler sonucunda kış aylarında 737 projesinde koltuk sayısının 100'e çıkarılmasına karar verildi.
5 Nisan 1965 tarihinde, Boeing firması United Airlines'ın 40 adet 737 siparişi verdiğini açıkladı. United orijinal tasarıma göre biraz daha büyük uçak talep ettiğinden, Boeing gövdeyi kanat önünden 91 santimetre (36 in) ve arkasından 102 santimetre (40 in) uzattı. Bu yeni daha uzun versiyona 737-200 adı verildi ve ilk tasarım olan kısa gövdeli dizayn 737-100 olarak anıldı.
Dizayn
737 Klasik serileri (300, 400, 500) ile "Yeni Jenerasyon" (Next-Generation) serilerinde (600, 700, 800, 900) motorun ön yüzündeki hava giriş yüzleri, çoğu uçak motoru modeline benzer şekilde dairesel (yuvarlak) değildir. Motorun alttan basık bir dairesel şekilde olmasından dolayı, önden arkaya doğru bakılırsa, saat 4 yönünde iken, eklenti dişliler saat 6 yönündedir. Bu şekilde dizayn edilmesinin sebebi, 737'nin pek çok havayolu uçağına göre daha alçak gövde tasarımına sahip olması ve orijinal 737'lerin daha küçük P&W motorlar için tasarlanmış olması ve daha büyük olan CFM56 motorlar için daha çok yer açıklığına ihtiyaç duymasıdır. Bu tasarımdan dolayı 737-300 ve sonraki versiyonlarda motorlar havacılıkta olarak bilinen yabancı cisimlerin motora girmesine daha eğimlidir.
737 uçaklarında yakıt boşaltma sistemi mevcut değildir. Acil durumun türüne göre, 737'ler yakıtı yakmak için havada uçmaya devam ederler veya maksimum iniş ağırlığının üzerinde bir ağırlıkla inişe giderler. Ağırlıktan kazanmak ve üretim masraflarını ve karışıklığı azaltmak için 737'lerde ana iniş takımları için ana bir kapak yoktur. Gövde ortasında bulunan ve kanatların altındaki ana iniş takımları uçağın gövdesindeki kendilerine ait boşluğa girerler ve iniş takımlarının bacakları kısmen kapakla kapanır ve iniş takımı boşluğunda aerodinamik olarak kapanır. Lastiklerin kenarları uçuş sırasında uçağın altında açıktadır. "Jant kapağı" olarak adlandırabilecek yan yüzey tekerlerin aerodinamik profilini tamamlar. Bu yan yüzey olmadan uçağın operasyonu yasaktır, çünkü ile ilgili yer sürati sensörü buradadır.
Uçuş kontrolleri güvenliği üst düzeyde tutulan 737'lerde hidrolik sistemin tamamen kaybolması veya iki motorun arızası durumlarında, otomatik olarak ve sorunsuz olarak servo yoluyla kontrol edilebilir. 737 bu boyutta ve hidrolik olmadan çalışabilir tek modern yolcu uçağıdır.
737 kokpitlerinde genellikle ana glareshield üzerine konumlanmış tepe pencereleri bulunmaktadır. Bu şekilde dizayn edilen pencereler 707'den esinlenilmiştir. Bu sayede özellikle dönüşlerde daha büyük görüş açısı sağlanmakta ve yıldızların navigasyonda kullanılması sağlanmıştır. Gelişen versiyonlarla gelen modern avyonikler ile bu pencereler gereksiz olmuş, pek çok pilot bu pencerelerden gelen güneşi kapamak için gazete veya benzeri maddeler ile burayı kapamaktadır. 2004 yılından itibaren bu pencereler 737 kokpit dizaynından kaldırılmış, sadece bazı askeri üretimlere veya şirket talebi üzerine eklenmektedir. Bu pencereler bazen genel bakım sırasında teknik ekip tarafından da kaldırılır ve metal bir kapak ile kapatılır.
Kıvrık kanat ucu türü tasarım yeni üretim 737'lerde kullanılmaktadır. Bu wingletler yaklaşık olarak 8 fit (2,4 m) boyundadır ve kanat uçlarına monte edilir. Bu sayede kanat ucu azaltılmış olur ve yakıt tasarrufu sağlanır. Ayrıca motorun aşınması azaltılır ve kalkış esnasındaki gürültü azaltılmış olur.
737-600, -700 ve -800'ler için kısa meydanlara uygun versiyonlar, üretilmiş olup; bu uçaklar operatörlere payload'un artması ile 5.000 fit (1.500 m)'den kısa meydanlara operasyon yapma imkânı sunmaktadır. Bu uçaklarda geliştirilmiş ile kaldırma kuvvetinin artması sağlanmıştır. Ayrıca iki pozisyonlu kuyruk yüksekliği ile daha düşük yaklaşma süratleri sağlanmış ve uçuş spoiler'ın geliştirilmesi ile uçak daha kısa meydanlara uçabilir konuma gelmiştir. Bu geliştirmeler 737-900ER'de standart hale gelmiştir.
Modelleri
737 modelleri dokuz büyük türevleri de dahil olmak üzere üç kuşağa ayrılabilir. Bu Orijinal modelleri 737-100, 737-200/-200ADV'den oluşur. Klasik modelleri 737-300, 737-400 ve 737-500'den oluşur. Yeni nesil türevleri olan 737-600, 737-700/-700ER, 737-800 ve 737-900/-900ER'den oluşur. Bu dokuz değişik modele ek olarak T sürümleri birçok özellik taşır T -43 olan bir Boeing 737-200, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri (USAF) tarafından kullanılır. Türk Hava Kuvvetleri tarafında Barış Kartalı Projesi (Havadan Erken İhbar ve Kontrol Uçağı) olarak kullanacak olan Boenig 737-700 türevi olan kullanılır.
Orijinal
737-100
İlk tarifeli uçuşu 1968'de Luftahansa tarafından başlatıldı. 737-100 Boeing 707'nin değiştirilmiş ve geliştirilmiş halidir, 30 adet üretildikten sonra üretimi tamamlanmış olup yerini bir üst versiyona bırakmıştır. Orijinal Boeing prototipi, en son NASA tarafından kullanıldı ve Seattle'de uçuş müzesinde sergilenmektedir.
737-200
Klasik
737-300
737-300 737 klasik dizinin ilk modelidir. Düzleştirilen alt taraf, yakıt ekonomisinde önemli kazançlar ve gürültüde bir azalmayı sağlayan CFM56 turbofan motorlar ile güçlendirilmiştir. İlk Teslimatı 28 Kasım 1984'te US Hava yoluna (ABD) yapılmıştır. Son Teslimat ise 17 Aralık 1999’da Yeni Zelanda Hava yollarına yapılmıştır. Toplam 1113 adet 737-300 Üretilmiştir. 1 Sınıfta 128 sıkışık düzende 137 yolcu taşıyabilir, 737-300SP hem yolcu hem kargo taşıyan versiyonudur.
737-400
737-400 737-300'ün geliştirilmiş versiyonudur. 159 Standart 168 sıkılaştırılmış yolcu taşıyabilir ve 4000 km mesafe katedebilir. Toplam 486 adet üretilmiştir, ilk Uçuş 19 Şubat 1988, ilk teslimat 15 Ekim 1988 PACE hava yoluna (USA), son teslimat 25 Şubat 2000 CSA hava yoluna (Çek Cumhuriyeti) yapılarak üretimi tamamlanmıştır. 737 400F, Boeing tarafından teslim edilen bir model değildi, ama bütün bir kargo hava aracına döndürülen bir 737-400. Alaska hava yolu taşımacılık tarafından, yarı yolcu ve yarı kargo olarak hala hizmettedir.
737-500
737-500 737-200'ün geliştirilmiş versiyonudur, uçak gövdesi uzunluğu 737-200'e benzerdir. 737-300’e göre daha tutumlu olmak için daha az yolcuyla daha uzun mesafeye uçmaktadır. 123 Standart 132 sıkılaştırılmış yolcu taşıyabilir 4444 km mesafe katedebilir. Toplam 389 adet üretilmiştir, ilk Uçuş 1987, ilk teslimat 28 Şubat 1990 Southwest hava yoluna (USA), son teslimat 21 Haziran 1999 Nippon hava yoluna (Japonya) yapılarak üretimi tamamlanmıştır.
Yenil Nesil
Klasik versiyona göre Gelişimi
- Geliştirilen CFM56-7 turbofan motoru, CFM56-3'ten %7 daha verimli
- 3,000 deniz miline (5,556 km) arttırılan azami menzil ile kıtalar arası uçuş
- Arttırılan yakıt kapasitesi ve daha yüksek azami kalkış ağırlığı (MTOW)
- Modern seyrüsefer ve altı-ekran LCD cam kokpitli gösterge paneli
- Boeing-777'e benzer yolcu kabin geliştirmesi: daha çok yer ve koltuk mesafesi.
- Tekrar tasarlanan dikey dengeleyici.
- Yeni kanat profili, artırılan kanat alanı,
- Yeni nesil Boeing 737 600, 700, 800 ve 900′de yaklaşık 22.9 km uzunlukta kablo bulunuyor (300, 400, 500′den yaklaşık 2.5 km daha az).
- Uçak başına ortalama toplam 367,000 değişik parçadan imal edilen 737, desenine göre değişen ve kuru ağırlığı 125 kg’yi bulan yaklaşık 200 litre boya ile boyanıyor.
737 Yeni Nesil üretim programı kilometre taşları
- 5 Eylül 1994 Yeni nesil 737 ailesinin en büyük üyesi olan 737-800, İngiltere’de yapılan Farnborough Air Show’da sektöre tanıtıldı. Almanya’nın Hapaq-Lloyd Havayolları sipariş veren ilk müşteri oldu.
- 15 Mart 1995 İskandinavya Havayoları (SAS), 35 adet 737-600 siparişi verdi.
- 17 Kasım 1995 Yeni nesil Boeing 737 ailesi, iki yılda aldıkları siparişler dünya havacılık tarihinin en çok satan uçakları unvanını aldılar.
- 28 Nisan 1995 Yeni nesil 737’leri güçlendiren CFM56-7 motorları Fransa’da test edilmeye başlandı.
- 1 Aralık 1995 737-700 modeli Washington’daki Renton ve Kansas’taki Wichita fabrikalarında üretim hattına girdi.
- 2 Temmuz 1996 Sürekli seyahat etmek zorunda olan yöneticiler için, 737-800 modelinin bir versiyonu olan “Boeing İş Jetleri” nin tasarımına başlandı.
- 2 Aralık 1996 ilk 737-700 uçağı üretim hattından çıktı.
- 8 Aralık 1996 Yapımı tamamlanan ilk 737-700 uçağı 50.000 kişinin katıldığı bir törenle dünyaya tanıtıldı.
- 9 Şubat 1997 Üretilen birinci Boeing 737-700 uçağı, ilk uçuşunu yaptı.
- 14 Mart 1997 İlk 737-800 uçağının gövdesi tamamlanarak Wichita’daki Boeing fabrikasından Renton’daki tesise getirildi.
- 30 Haziran 1997 İlk 737-800 uçağı, binlerce Boeing çalışanının katıldığı bir törenle üretim hattından çıktı.
- 31 Temmuz 1997 Boeing 737-800, 3 saat 5 dakika süren ilk uçuşunu gerçekleştirdi.
- 7 Kasım 1997 737-700 uçağı Amerikan Federal Havacılık Kurumu’nun (FAA) uçuş sertifikasını aldı.
- 4 Kasım 1997 Alaska Hava yolları, en uzun yeni nesil Boeing 737 uçağı olan 737-900 modeli için 10 adetlik sipariş verdi.
- 8 Aralık 1997 Yeni nesil 737 ailesinin en küçük üyesi olan 737-600’lerin birincisinin yapımı tamamlandı.
- 17 Aralık 1997 İlk 737-800 uçağı, Southwest Hava yolları'na teslim edildi.
- 22 Ocak 1998 Boeing 737-600 ilk uçuşunu gerçekleştirdi.
- 19 Şubat 1998 Boeing 737-800, Avrupa Ortak Havacılık Otoritesi (JAA) uçuş sertifikasını aldı.
- 13 Mart 1998 Boeing 737-800, Amerikan Federal Havacılık Kurumu’nun (FAA) uçuş sertifikasını almaya hak kazandı.
- 9 Nisan 1998 Boeing 737-800, Avrupa Ortak Havacılık Otoritesi’nin (JAA) uçuş sertifikasını aldı.
- 22 Nisan 1998 Yapımı tamamlanan ilk Boeing 737-800 uçağı, Almanya’nın Hapaq Lloyd Havayolları’na teslim edildi.
- 18 Ağustos 1998 Boeing 737-600, Amerikan Federal Havacılık Kurumu’nun (FAA) uçuş sertifikasını almaya hak kazandı.
- 3 Kasım 1998 Türk Hava Yolları kesin siparişleri içerisinde olan Boeing 737-800 uçaklarının ilk altı adedini törenle teslim aldı. Türk Hava Yolları Filosunda hâlen 136 adet 737 türü uçaklar kullanılmaktadır.
737-600
737-600 737-500'ün geliştirilmiş versiyonudur ve Airbus A318, Embraer 195 ve Bombardier's C serisi ile kıyaslanabilir. seçenek olarak wingletsi (kıvrık kanat)’I kapsamayan üretimde sakin olan tek Boeing-737'dir. 737-600, ilk uçuş 1995'te ilk teslimi 18 Eylül 1998'de (Scandinavian Airlines) İskandinavyalı havayolu na yapılmıştır. Yeni nesil ailesinin en küçük üyesi olup Toplam 69 adet 737-600 teslim edilmiştir.
Teslim edilen Hava yolları ve miktarı
- Air Algerie: 5
- GECAS: 7
- ILFC: 6
- Lauda Air: 2
- Pembroke Capital Limited: 1
- SAS: 28
- Tunis Air: 7
- WestJet: 13
Kıvrık Kanat
Kıvrık kanat (Winglets): uçak operatörlerine birkaç faydayı sağlayan kanat uç uzatmalarıdır. Uç uzatma seçeneği 737'yi sınıfında en yeni ve en ileri teknolojik liderliğini artırır. Bu yeni teknoloji 737-700, 737-800 ve 737 900ER versiyonları üzerine takılabilir, Türkiye'de THY Teknik A.Ş tarafından montajı yapılmaktadır. Kıvrık kanatlar sürtünmeyi azaltarak motorun daha verimli çalışmasında ciddi katkısı olan parçalardır. THY'nin Boeing 737-800 uçaklarında kullanılan kıvrık kanat uçları, bir uçakta yılda yaklaşık 380 bin litre yakıt tasarrufu sağlıyor. Hâlen dünya genelinde kullanılan Boeing 737-700'lerin yüzde 65'i ve 737-800'lerin yüzde 57'si kıvrık kanat uçlarıyla uçuyor. Kıvrık kanat uçları, yeni nesil Boeing 737'lerin hızını 135 kilometre, menzilini yaklaşık 240 kilometre yükseltiyor, maksimum kalkış ağırlığında 3 tona kadar artış sağlıyor, daha kısa sürede yükselip, daha sessiz uçabiliyor, işletme maliyetlerinde yüzde 4'e kadar tasarrufu sağlıyor. Yüksek rakım ve sıcak iklime sahip bölgelerdeki havaalanlarından kalkışı kolaylaştırıyor. Kıvrık kanat uçları, Boeing İş Jetleri ve Yeni Nesil Boeing 737–700 / –800 uçakları için Aviation Partners şirketi tarafından geliştirildi. Boeing ve Aviation Partners, kıvrık kanat ucu üretimi için Aviation Partners Boeing adında bir şirket kurdu ve ilk testler 1998 yılında Boeing İş Jetleri’nde yapıldı. Kıvrık kanat uçlarının ilk müşterisi Hapag–Lloyd Flug şirketi oldu. Alman charter havayolu, 2000 yılının Temmuz ayında İngiltere’de düzenlenen Farnborough Havacılık Fuarı’nda, 26 kıvrık kanat ucu seti sipariş etti. Hapag–Lloyd’un kıvrık kanat uçlarına sahip ilk 737–800 uçağı, 2001 yılının başında teslim edildi ve mayıs ayında da ticari uçuşlarına başladı.
737-700
Kasım 1993 yılında ilk siparişini Southwest Havayollarından alan 737-700 yeni nesil serisi. 737-300'den geliştirilmiştir, 1998 yılında hizmete girmiştir, doğrudan rakibi Airbus A319’dur. Ekonomik yapılandırma bir sınıfta 149, iki sınıfta 126 yolcu taşıyabilir. Boeing, 30 Ocak 2006 tarihinde 737-700ER üretimini başlattı. İlk teslim ve lansman müşterisi All Nippon Airways oldu. 16 Şubat 2007 de 737-800, kanat ve iniş takımları ile 737-700 gövde birleştirilerek 737-700ER BBJ1 ve 737-700IGW üretime başladı. Geleneksel 2-sınıf konfigürasyonunda 126 yolcu oturma yeri, 700ER 5510 deniz mili (10.205 kilometre) ile uzun menzile sahiptir. Bu modelin rakibi Airbus A319LR'dir.
737-700C modeli yolcu ve yük taşımak için dizayn edilmiştir. Uçağın sol tarafında büyük bir kapı vardır. ABD Deniz Kuvvetleri, 737-700C nin ilk müşterisi oldu. C-40A Clipper C-9B Skytrain yedek olarak ABD Donanması tarafından kullanılan 737-700C. C-40B ve C-40C general ve diğer üst düzey liderlerinin taşınması için Amerikan Hava Kuvvetleri tarafından kullanılmaktadır.
737-700ER için 737-700IGW kabaca Bu bir Havadan Erken Uyarı ve Kontrol uçağıdır. 737AEW.Avustralya, Türkiye ve Güney Kore tarafından takip edilen ve ilk müşterileri olması beklenmektedir. Türk Hava Kuvvetleri için 4 adet üretilen uçaklardan ilk teslimi 2012 yılı içerisinde teslim edildi. 2 adette opsiyonu bulunmaktadır.
Temmuz 2008 sonunda, Delta Air Lines Messier-Bugatti Kullanıcıları için uçak karbon frenler ile donatılmıştır.
737-800
Boeing 737-800’ler, 39.5 metre uzunluğunda, 162 ila 189 arasında yolcu taşırken, 5.665 km’lik menzile ulaşıyor. Boeing 737-800’ler ses, yakıt ve kalkış hızında yapılan gelişmeler sayesinde, hâlen kullanılan 737 modellerinden daha hızlı, daha yüksek ve daha uzun menzilli uçabilmektedir. Kanat yüzeyi %25 genişletilerek 12,5 metreye çıkan 737-800’lerin yakıt hacmi de %30 arttırılarak 26.136 litreye ulaştırılmıştır. 41.000 feet’lik uçuş yüksekliğine sahip 737-800’ler, hiç durmadan 5.420 kilometre uçabilmektedir. Havayolu firmalarının bakım ve kullanım giderlerini azaltmak amacıyla tasarlanan 737-800’ler, mevcut 737’leri uçurmaya eğitimli mürettebat tarafından da rahatlıkla kullanılabilmektedir.
Günümüzde 737’ler, 1998 yılında üretilmeye başlanan ilk Yeni Nesil 737’lere oranla, yüzde 5 Yakıt verimliliğine sahip. Boeing, sertifikasyon süreci devam eden yeni performans geliştirme paketi kapsamında, yeni nesil 737’lerin motor ve aerodinamik yapısında gerçekleştirdiği yeniliklerle, yüzde 2 ek yakıt tasarrufu sunuyor. Boeing’in motor üreticilerinden CFM firması da, motor donanımında yapacağı değişikliklerle yakıt tasarrufuna %1’lik katkı sağlayacak.
737-900
Boeing, tek koridorlu uçak serisi 737 ailesinin en yeni modeli 737-900ER’yi 2005 yılında pazara sundu. Boeing 737-900ER, daha fazla yolcu ve daha uzun menzil özelliğiyle, Yeni Nesil 737 ailesinin kapasitesini artırıyor. İki ek acil çıkış kapısına sahip Boeing 737-900ER, farklı gövde tasarımı sayesinde, tek tip kabin konfigürasyonunda 220 yolcu taşıyabiliyor. 737-900ER’nin gövdesinde yapılan yapısal ve aerodinamik değişiklikler, uçağın daha fazla ağırlıkla havalanmasına olanak tanırken, menzilini de 5.885 kilometreye çıkarıyor. Kıvrık kanat uçları, uçağa %3,5 - %4 oranında yakıt tasarrufu ve daha düşük karbon emisyonu sağlıyor.
737 MAX
Bu bölümün daha doğru ve güvenilir bilgi sunması için güncellenmesi gerekmektedir. Daha fazla bilgi için bakınız. |
2011 yılında, Boeing 737 MAX Programı Açıklandı. Bu uçak sırasıyla 737-700, 737-800 ve 737-900ER yerini alacak. Ana değişiklikler CFM Uluslararası LEAP-1B motorların kullanımı vardır. Teslimatlara 2017 yılında başlaması planlanıyor, Southwest Airlines 150 uçak ile 737 MAX için firma siparişler için ilk müşterisi olacağını 13 Aralık 2011 tarihinde açıkladı. Renton 737 MAX modelinin yeni üretim merkezi olarak belirlendi. Boeing 737 MAX modelinin, benzersiz verimliliğiyle müşterilerinin gelecekteki filo ihtiyacını karşılamada temel rol üstleneceğini belirtildi.
Bu versiyon 737'ler 2019 ve 2018 yıllarında karıştığı 2 ölümcül kaza sonrasında ground edilmiştir. LEAP-1B motorlarının çok güçlü ve büyük olması olması nedeniyle kanat altına NG serilerinde yapılan düzenlemeler ile sığdırılamamış, açısı ve konumu değiştirilmiştir. Bu sebepten dolayı uçak uçuşta sürekli burun kaldırma eğilimine sahip olmuştu. Bunu çözebilmek için Boeing MCAS (Manevra Kabiliyeti Takviye Sistemi) isimli bir sistem geliştirdi. Bu sistem 2 adet sensörden aldığı veriler ile burun kaldırma eğilimi olursa trim sararak uçağın burnunu düzeltecekti. Fakat Boeing'in havayollarına maliyetlerini düşürmeleri için bu sistemi tek sensörden alınan veriler ile yapmasına imkan vermesi sonucu herhangi bir sensör hatasında diğer sensörden karşılaştırma yapılamadığından dolayı pilota müdahale imkanı vermeden hızlı bir şekilde burnunu ezmeye başlıyordu. Bu skandal ortaya çıkınca uçağın sertifikası iptal edilmiştir. Boeing sorunu çözdüklerini açıklayıp tekrar sertifika süreci başlamıştır. 2020'nin son aylarında FAA tekrar sertifika vermiştir. 2021 itibarıyla Amerika'da tekrar uçuşlarına başlamış bulunmakta.
Siparişler ve Teslimatlar
Toplam Üretim
Ocak 2016 itibarıyla toplamda, 8.800 adetin üzerinde Boeing 737 üretildi ve teslim edildi.
2016 | 2015 | 2014 | 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007 | 2006 | 2005 | 2004 | 2003 | 2002 | 2001 | 2000 | 1999 | 1998 | 1997 | 1996 | 1995 | 1994 | 1993 | 1992 | 1991 | 1990 | 1989 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
35 | 495 | 485 | 440 | 415 | 372 | 376 | 372 | 290 | 330 | 302 | 212 | 202 | 173 | 223 | 299 | 281 | 320 | 281 | 135 | 76 | 89 | 121 | 152 | 218 | 215 | 174 | 146 |
1988 | 1987 | 1986 | 1985 | 1984 | 1983 | 1982 | 1981 | 1980 | 1979 | 1978 | 1977 | 1976 | 1975 | 1974 | 1973 | 1972 | 1971 | 1970 | 1969 | 1968 | 1967 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
165 | 161 | 141 | 115 | 67 | 83 | 95 | 108 | 92 | 77 | 40 | 25 | 41 | 51 | 55 | 23 | 22 | 29 | 37 | 114 | 105 | 4 |
Model Gelişimi
31 Ocak 2016 sonu itibarıyla, 13,297 adet Boeing 737 sipariş edilmiştir. Modellere göre 737 Original, Classic, Next Generation ve Boeing Business Jet çeşitleri:
|
|
Data bilgileri Boeing.com Ocak 2016
Sivil Kullanıcılar
Boeing 737'ler 190 ülkede, 500'den fazla havayolu şirketi tarafından kullanılmakta ve 1200'den fazla uçuş noktasına ulaşmaktadır. Toplam 8000 uçak sipariş üzerine ve 6000'den fazla teslim edilmiş olup, 4500’i hala servistedir. Herhangi bir zamanda aynı anda dünya üzerinde 1250 tane 737 havadadır. 1968'de servise girdiğinden beri, 737 uçakları 12 milyardan fazla yolcu taşıdı, 120 milyar km (65 milyar deniz mili) yol kat etti ve havada 296 milyondan fazla saat uçtu. Boeing 737, Dünya'daki büyük ölçekli ticari jet uçuşlarının %25'ini gerçekleştirmektedir.
Teknik Özelikleri
Modeller | 737-100 | 737-400 | 737-500 | 737-600 | 737-700/ 737-700ER | 737-800 | 737-900ER |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Kokpit Personeli | İki | ||||||
Yolcu Kapasitesi | 118 (1-sınıf, yoğun) 104 (1-sınıf, standard) | 168 (1-sınıf, yoğun), 159 (1-sınıf, standard) | 132 (1-sınıf, yoğun), 123 (1-sınıf, standard)) | 149 (1-sınıf, yoğun), 140 (1-sınıf, standard) | 189 (1-sınıf, yoğun), 175 (1-sınıf, standard) | 220 (1-sınıf, çok yoğun), 204 (1-sınıf, yoğun), 177 (1-sınıf, standard) | |
Oturacak Yer Sahası | 30 in (1-sınıf, yoğun), 34 in (1-sınıf, standard) | 30 in (1-sınıf, yoğun), 32 in (1-sınıf, standard) | 28 in (1-sınıf, çok-yoğun), 30 in (1-sınıf, yoğun), 32 in(1-sınıf, standard) | ||||
Yer Genişiliği | 17.2 in (1-Sınıf, 6 yan yana koltuk) | ||||||
Uzunluk | 94 ft (28.6 m) | 119 ft 6 in (36.5 m) | 101 ft 8 in (31.1 m) | 102 ft 6 in (31.2 m) | 110 ft 4 in (33.6 m) | 129 ft 6 in (39.5 m) | 138 ft 2 in (42.1 m) |
Kanat Açıklığı | 93 ft (28.3 m) | 94 ft 8 in (28.9 m) | 117 ft 5 in (35.7 m) | ||||
Yükseklik | 37 ft (11.3 m) | 36 ft 5 in (11.1 m) | 41 ft 3 in (12.6 m) | 41 ft 2 in (12.5 m) | |||
Kanat Eğimi | 25° (436 mrad) | 25.02° (437 mrad) | |||||
Görünüş Oranı | 8.83 | 9.16 | 9.45 | ||||
Gövde Genişliği | 12 ft 4 in (3.76 m) | ||||||
Gövde Yüksekliği | 13 ft 2 in (4.01 m) | ||||||
Kabin Genişliği | 11 ft 7 in (3.54 m) | ||||||
Kabin Yüksekliği | 7 ft 3 in (2.20 m) | ||||||
Boş ağırlık | 61,864 lb (28,120 kg) | 73,040 lb (33,200 kg) | 68,860 lb (31,300 kg) | 80,031 lb (36,378 kg) | 84,100 lb (38,147 kg) | 91,108 lb (41,413 kg) | 98,495 lb (44,676 kg) |
Maksimum Kalkış Ağırlığı MTOW | 108,218 lb (49,190 kg) | 149,710 lb (68,050 kg) | 133,210 lb (60,550 kg) | 145,500 lb (66,000 kg) | Basic: 154,500 lb (70,080 kg) ER: 171,000 lb (77,565 kg) | 174,200 lb (79,010 kg) | 187,700 lb (85,130 kg) |
Maksimum İniş Ağırlığı MLW | 99,000 lb (44,906 kg) | 124,000 lb (56,246 kg) | 110,000 lb (49,895 kg) | 121,500 lb (55,112 kg) | 128,928 lb (58,604 kg) | 146,300 lb (66,361 kg) | |
Kargo Kapasitesi | 650 ft³ (18.4 m³) | 1,373 ft³ (38.9 m³) | 822 ft³ (23.3 m³) | 756 ft³ (21.4 m³) | 966 ft³ (27.3 m³) | 1,591 ft³ (45.1 m³) | 1,852 ft³ (52.5 m³) |
Minimum Kalkış Mesafesi | 6,646 ft (1,990 m) | 8,483 ft (2,540 m) | 8,249 ft (2,470 m) | 8,016 ft (2,400 m) | 8,283 ft (2,480 m) | 8,181 ft (2,450 m) | |
Uçuş Tavanı | 35,000 ft (10,700 m) | 37,000 ft (11,300 m) | 41,000 ft (12,500 m) | ||||
Seyir Hızı | 0.74 (485 mph, 780 km/h) | 0.785 (514 mph, 828 km/h) | 0.78 (511 mph, 823 km/h) | ||||
Maksimum Hız | 0.82 (544 mph, 876 km/h, 473 kt) | ||||||
Maksimum Yüklü Menzili | 1,860 NM (3,440 km) | 2,165 NM (4,005 km) | 2,402 NM (4,444 km) | 3,050 NM (5,648 km) | Basic: 3,365 NM (6,230 km) WL: 3,900 NM (7,220 km) ER: 5,375 NM (9,955 km) | 3,060 NM (5,665 km) | 2,700 NM (4,996 km) in 1 Sınıf, 3,200 NM (5,925 km) in 2 Sınıf |
Maksimum Yakıt Kapasitesi | 4,725 US gal (17,860 L) | 6,130 US gal (23,170 L) | 6,296 US gal (23,800 L) | 6,875 US gal (26,020 L) | 7,837 US gal (29,660 L) | ||
Motor (x 2) | (CFM International 56-3B-2) | CFM 56-3B-1 | (CFM 56-7B20) | CFM 56-7B26 | CFM 56-7B27 | CFM 56-7 | |
Max. İtiş (x 2) | 19,000 lbf (84.5 kN) | 22,000 lbf (97.9 kN) | 20,000 lbf (89.0 kN) | 20,600 lbf (91.6 kN) | 26,300 lbf (116.0 kN) | 27,300 lbf (121.4 kN) | |
Seyir Gücü (x 2) | 3,870 lbf (17.21 kN) | 4,930 lbf (21.92 kN) | 4,902 lbf (21.805 kN) | 5,210 lbf (23.18 kN) | 5,480 lbf (24.38 kN) | ||
Fan Uç Çapı | 44 in (1.12 m) | 60 in (1.52 m) | 61 in (1.55 m) | ||||
Motor uzunluğu | 126 in (3.20 m) | 93 in (2.36 m) | 98.7 in (2.51 m) | ||||
Motor yer temizlemesi | 20 in (51 cm) | 18 in (46 cm) | 19 in (48 cm) |
Kaynaklar: Boeing 737 Specifications, 737 Airport Planning Report
Kayda Değer Kazaları
Bu bölümün daha doğru ve güvenilir bilgi sunması için güncellenmesi gerekmektedir. Daha fazla bilgi için bakınız. |
Bugüne kadar 140 Boeing 737 kazasında, yaklaşık 3 bin 900 kişi öldü. Ölümlü kazaların önemli bölümü iniş sırasında gerçekleşti. İşte en dikkat çekenleri:
8 Ocak 1989: British Midland Havayolları'na ait 8 mürettebat ve 118 yolcu taşıyan Boeing 737-400, East Midlands Havaalanı yakınlarında düştü. 47 yolcu öldü.
1 Şubat 1991: USAir Flight Havayolları'na ait 6 mürettebat ve 83 yolcu taşıyan Boeing 737-300, Los Angeles Havaalanı'na iniş sırasında düştü. Kazada 2 mürettebat ve 20 yolcu öldü.
26 Temmuz 1993: Asiana Havayolları'na ait Boeing 737-500k dağa çarptı. 110 kişiden 68’si öldü.
8 Eylül 1994: USAir Flight Havayolları'na ait Boeing 737-300, kontrolünü kaybetti ve Pittsburg Uluslararası Havaalanı'nın dışında düştü. Kazada kurtulan olmadı
29 Aralık 1994: Türk Havayolları'na ait Boeing 737-400 Van'da düştü, 56 kişi öldü.
8 Mayıs 1997: Çin’in Southern Havayolları'na ait 9 mürettebat ve 65 yolcu taşıyan Boeing 737-300, Shenzen’e inişi sırasında düştü. Kazada 2 mürettebat ve 33 yolcu öldü.
19 Aralık 1997: Silkair Havayolları'na ait Boeing 737-300 Endonezya’da nehre düştü. Kazada kurtulan olmadı.
7 Nisan 1999: Türk Havayolları'na ait Boeing 737-400 Trakya uçağı, kalkışından kısa süre sonra, Adana'nın Ceyhan ilçesinde yerleşim alanı yakınındaki tarım arazisine düştü. Hacıları almak üzere Suudi Arabistan'a giden uçağın 6 mürettebatından kurtulan olmadı.
5 Mart 2000: Southwest Havayolları'na ait Boeing 737-300, California Burbank’ta inişe geçerken düştü. Mürettebatın ve yolcuların tamamı öldü.
7 Mayıs 2000: Mısır Havayolları'na ait 6 mürettebat ve 56 yolcu taşıyan Boeing 737-500, Tunus’ta inişe geçtiği sırada düştü. 3 mürettebat ve 11 yolcu öldü.
14 Ağustos 2005: Yunan Havayolları'na ait 6 mürettebat ve 115 yolcu taşıyan Boeing 737-300, hava basıncı nedeniyle bir tepeye çarptı. Kazada yolcuların tamamı ve mürettebatın 5’i öldü.
1 Ocak 2007: Adam Havayolları'na ait Boeing 737-300, Juanda Uluslararası Havaalanı’na inişe geçerken kontrolünü kaybetti. Ölen olmadı.
7 Mart 2007: Endonezya Garuda Havayolları'na ait 7 mürettebat ve 133 yolcu taşıyan Boeing 737-400, Adisucipto Uluslararası Havaalanı’na inişe geçerken düştü. 1 mürettebat ve 21 yolcu öldü.
14 Eylül 2007: Aerfolt Flight’a ait Boeing 737-500 inişe geçmeden kısa süre önce düştü. Mürettebatın tümü ve 82 yolcu öldü.
20 Aralık 2008: Continental Havayolları'na ait Boeing 737-500 model uçak Denver Uluslararası Havaalanı'nda pistten çıkarak yanmaya başladı. Kazada ölen olmadı
25 Şubat 2009: Türk Hava Yollarının 1951 sefer sayılı uçağı, Hollanda'nın Amsterdam kentinde Schiphol havaalanına inişte yere çakıldı. Uçak, havaalanına iniş sırasında 3 parçaya ayrıldı, nihai kaza raporunda hatalı altimetre yüzünden Boeing’e, uçağı hızlı hareket etmeye zorlayan kuleye ve iniş hazırlığına geç başlayan pilotlara ağır eleştiriler yöneltildi. Kazada 3 ü pilot toplam 9 kişi öldü.
Kıyaslanabilir uçaklar
- Airbus A320
- Boeing 717
- Dassault Mercure
- McDonnell Douglas DC-9
- (McDonnell Douglas MD-80/MD-90)
- Tupolev Tu-154M
- Tupolev Tu-204
- Yakovlev Yak-42D
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ocak 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ocak 2023.
- ^ Brady, Chris. . The Boeing 737 Technical Site. 25 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2023.
- ^ "The Boeing 737-100/200." 13 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Airliners.net, Demand Media, Inc. Retrieved: April 22, 2009.
- ^ a b c d "737 Model Orders and Deliveries data." 28 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Boeing, Mayıs 2009. Erişildi: 8 Nisan 2009.
- ^ Chui, Sam (15 Ocak 2022). . SamChui.com (İngilizce). 15 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2023.
- ^ flightglobal. com "The 737 Story: Little Wonder" 10 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Retrieved: January 7, 2008.
- ^ "Transport News: Boeing Plans Jet." The New York Times, 17 Temmuz 1964. 18 Ekim 2009'da erişildi.
- ^ Endres 2001, s. 122.
- ^ a b Sharpe and Shaw 2001, s. 13.
- ^ "German Airline Buys 21 Boeing Short-Range Jets." The Washington Post, 20 Şubat 1965. 18 Ekim 2009'da erişildi.
- ^ Sharpe and Shaw 2001, s. 17.
- ^ Redding 1997, s. 182.
- ^ "Boeing Delivers First 737 with Enhanced Short Runway Package to GOL." 13 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . boeing.com, 31 Temmuz 2006. 8 Ekim 2009'da erişildi.
- ^ . turkishairlines.com. 5 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2015.
- ^ "Boeing Launches 737 New Engine Family with Commitments for 496 Airplanes from Five Airlines" (Basın açıklaması). Boeing. 30 Ağustos 2011. 27 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2011.
- ^ "Boeing officially launches re-engined 737". Flightglobal. 30 Ağustos 2011. 26 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Şubat 2020.
- ^ Norris, Guy (30 Ağustos 2011). . Aviation Week. 4 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Boeing and American Airlines Agree on Order for up to 300 Airplanes" (Basın açıklaması). Boeing. 20 Temmuz 2011. 15 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Şubat 2020.
- ^ "Orders and Deliveries." 23 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Boeing, December 31, 2010. Retrieved: January 23, 2011.
- ^ a b flightglobal. com "The 737 Story: Little Wonder" 10 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Retrieved: January 7, 2008.
- ^ 737 Facts 26 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Boeing. Retrieved: October 30, 2006.
- ^ Boeing 737 Technical Information 30 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Boeing Commercial Airplanes.
- ^ Boeing 737 Airplane Characteristics for Airport Planning 24 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Boeing Commercial Airplanes.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Boeing 737 ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Boeing.com 737 sayfası9 Aralık 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Boeing 737 teknik bilgiler13 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- About the gravel kit on Boeing 737-20012 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Aerospace Technology - Boeing 737-600/700/800/90031 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- 5000. Boeing 737 - FlightInternational.com[](İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin Vikipedi nin kalite standartlarina uyabilmesi icin tamamen yeniden yazilmasi gerekmektedir Sayfayi duzenleyerek bu konuda yardimci olabilirsiniz Goruslerinizi lutfen tartisma sayfasinda belirtiniz Mayis 2023 Boeing 737 kisa ve orta mesafe menzilli tek koridorlu dar govdeli ve dusuk fiyatli jet motorlu havayolu ucagidir Boeing in diger modelleri 707 ve 727 den turetilerek tasarlanmis olan Boeing 737 nin toplam dokuz versiyonu uretilmistir Boeing 737 Max uretiminin baslamasindan sonra Boeing 737NG olarak adlandirilan 600 700 800 ve 900 versiyonunun uretimi 18 Aralik 2019 tarihinde son 737NG nin KLM Havayollarina teslim edilmesiyle sonlanmistir Boeing 737American Airlines a ait 2019 model bir Boeing 737 8 MAXTuruYolcu ucagiUlusal koken ABDUreticiBoeingIlk ucus9 Nisan 1967Hizmete giris10 Subat 1968 Ilk teslim hava yolu Lufthansa ile DurumuEtkin hizmetteAna kullaniciSouthwest Airlines Continental Airlines Ryanair Alaska AirlinesUretim araligi1968 gunumuzUretim sayisi11 177 1 Kasim 2021 itibariylaProgram maliyeti737 800 106 1 milyon Amerikan dolari 737 Max 10 134 9 milyon Amerikan dolari 2022 DegisimleriBoeing 737 Classic Boeing 737 Next Generation Boeing 737 MAX Ilk olarak 1964 yilinda tasarlanmis ve ilk ucusunu 1967 yilinda gerceklestirmistir Havayolu seferlerine ise Subat 1968 de baslamistir 737 modeli Boeing in uretimdeki tek koridorlu dar govdeli ucagidir ve daha onceden marketin hakimi 707 727 757 DC 9 ve MD 80 90 ucaklarinin yerini doldurmustur 737 Boeing firmasi tarafindan 1967 yilindan beri araliksiz olarak uretilmektedir Dunyada 114 ulkeden 360 a yakin havayolu 737 ucaklariyla hizmet veriyor Kasim 2021 e kadar 11 177 ucak teslim edilmistir ve 7 004 siparis teslim beklemektedir 737 serisi Aralik 2021 tarihi itibariyla tarihteki en cok siparis alan ve uretilen jet hava yolu ucagidir Dunya uzerinde her an 1 250 adet 737 ucagi havadadir ve ortalama her bes saniyede bir ucak kalkis ve inis gerceklestirmektedir Boeing 737 dunya nufusuna esdeger yaklasik yedi milyar yolcu tasimistir GelisimKokenleri Boeing firmasi 1960 li yillarda 727 nin yerini alacak kisa mesafelerde efektif olacak jet ucak dizayni uzerinde calismaya basladi Ilk dizayn calismalari 11 Mayis 1964 tarihinde basladi Boeing in yogun pazar arastirmalari sonucunda 50 ila 60 arasinda yolcu kapasiteli ucuslar yapmasi uzerinde karar alindi Lufthansa 19 Subat 1965 tarihinde verdigi siparis ile bu modelin ilk musterisi oldu Bu siparisin boyutu 22 ucak ve toplam degeri 67 milyon ABD Dolari tutarindaydi Bu siparisin bugunku karsiligi 190 28 milyon ABD dolarina karsilik gelmektedir ve siparis oncesi Lufthansa Boeing den 737 projesinin iptal edilmeyecegine dair garanti aldi Lufthansa ile yapilan gorusmeler sonucunda kis aylarinda 737 projesinde koltuk sayisinin 100 e cikarilmasina karar verildi 5 Nisan 1965 tarihinde Boeing firmasi United Airlines in 40 adet 737 siparisi verdigini acikladi United orijinal tasarima gore biraz daha buyuk ucak talep ettiginden Boeing govdeyi kanat onunden 91 santimetre 36 in ve arkasindan 102 santimetre 40 in uzatti Bu yeni daha uzun versiyona 737 200 adi verildi ve ilk tasarim olan kisa govdeli dizayn 737 100 olarak anildi DizaynGaruda Indonesia a ait bir Boeing 737 400 de goruldugu gibi motor hava giris yuzu yuvarlak degildir a ait bir Boeing 737 800 in sol taraftaki turbini 737 Klasik serileri 300 400 500 ile Yeni Jenerasyon Next Generation serilerinde 600 700 800 900 motorun on yuzundeki hava giris yuzleri cogu ucak motoru modeline benzer sekilde dairesel yuvarlak degildir Motorun alttan basik bir dairesel sekilde olmasindan dolayi onden arkaya dogru bakilirsa saat 4 yonunde iken eklenti disliler saat 6 yonundedir Bu sekilde dizayn edilmesinin sebebi 737 nin pek cok havayolu ucagina gore daha alcak govde tasarimina sahip olmasi ve orijinal 737 lerin daha kucuk P amp W motorlar icin tasarlanmis olmasi ve daha buyuk olan CFM56 motorlar icin daha cok yer acikligina ihtiyac duymasidir Bu tasarimdan dolayi 737 300 ve sonraki versiyonlarda motorlar havacilikta olarak bilinen yabanci cisimlerin motora girmesine daha egimlidir 737 ucaklarinda yakit bosaltma sistemi mevcut degildir Acil durumun turune gore 737 ler yakiti yakmak icin havada ucmaya devam ederler veya maksimum inis agirliginin uzerinde bir agirlikla inise giderler Agirliktan kazanmak ve uretim masraflarini ve karisikligi azaltmak icin 737 lerde ana inis takimlari icin ana bir kapak yoktur Govde ortasinda bulunan ve kanatlarin altindaki ana inis takimlari ucagin govdesindeki kendilerine ait bosluga girerler ve inis takimlarinin bacaklari kismen kapakla kapanir ve inis takimi boslugunda aerodinamik olarak kapanir Lastiklerin kenarlari ucus sirasinda ucagin altinda aciktadir Jant kapagi olarak adlandirabilecek yan yuzey tekerlerin aerodinamik profilini tamamlar Bu yan yuzey olmadan ucagin operasyonu yasaktir cunku ile ilgili yer surati sensoru buradadir Toplanmis bir Boeing 737 inis takimi Ucus kontrolleri guvenligi ust duzeyde tutulan 737 lerde hidrolik sistemin tamamen kaybolmasi veya iki motorun arizasi durumlarinda otomatik olarak ve sorunsuz olarak servo yoluyla kontrol edilebilir 737 bu boyutta ve hidrolik olmadan calisabilir tek modern yolcu ucagidir Kivrik kanatli bir 737 800 737 kokpitlerinde genellikle ana glareshield uzerine konumlanmis tepe pencereleri bulunmaktadir Bu sekilde dizayn edilen pencereler 707 den esinlenilmistir Bu sayede ozellikle donuslerde daha buyuk gorus acisi saglanmakta ve yildizlarin navigasyonda kullanilmasi saglanmistir Gelisen versiyonlarla gelen modern avyonikler ile bu pencereler gereksiz olmus pek cok pilot bu pencerelerden gelen gunesi kapamak icin gazete veya benzeri maddeler ile burayi kapamaktadir 2004 yilindan itibaren bu pencereler 737 kokpit dizaynindan kaldirilmis sadece bazi askeri uretimlere veya sirket talebi uzerine eklenmektedir Bu pencereler bazen genel bakim sirasinda teknik ekip tarafindan da kaldirilir ve metal bir kapak ile kapatilir Kivrik kanat ucu turu tasarim yeni uretim 737 lerde kullanilmaktadir Bu wingletler yaklasik olarak 8 fit 2 4 m boyundadir ve kanat uclarina monte edilir Bu sayede kanat ucu azaltilmis olur ve yakit tasarrufu saglanir Ayrica motorun asinmasi azaltilir ve kalkis esnasindaki gurultu azaltilmis olur 737 600 700 ve 800 ler icin kisa meydanlara uygun versiyonlar uretilmis olup bu ucaklar operatorlere payload un artmasi ile 5 000 fit 1 500 m den kisa meydanlara operasyon yapma imkani sunmaktadir Bu ucaklarda gelistirilmis ile kaldirma kuvvetinin artmasi saglanmistir Ayrica iki pozisyonlu kuyruk yuksekligi ile daha dusuk yaklasma suratleri saglanmis ve ucus spoiler in gelistirilmesi ile ucak daha kisa meydanlara ucabilir konuma gelmistir Bu gelistirmeler 737 900ER de standart hale gelmistir Modelleri737 modelleri dokuz buyuk turevleri de dahil olmak uzere uc kusaga ayrilabilir Bu Orijinal modelleri 737 100 737 200 200ADV den olusur Klasik modelleri 737 300 737 400 ve 737 500 den olusur Yeni nesil turevleri olan 737 600 737 700 700ER 737 800 ve 737 900 900ER den olusur Bu dokuz degisik modele ek olarak T surumleri bircok ozellik tasir T 43 olan bir Boeing 737 200 Amerika Birlesik Devletleri Hava Kuvvetleri USAF tarafindan kullanilir Turk Hava Kuvvetleri tarafinda Baris Kartali Projesi Havadan Erken Ihbar ve Kontrol Ucagi olarak kullanacak olan Boenig 737 700 turevi olan Boeing 737 AEW amp C kullanilir Orijinal Olympic Airways 737 200 SX BCA Corendon Hava Yollari 737 300 TC TJB MNG Hava Yollari 737 400 TC MNH 737 500 LZ BOC Tunisair 737 600 TS IOL AnadoluJet 737 700 TC JKG Turkish Airlines 737 800 TC JGH Sky Airlines 737 900ER TC SKP 737 100 Ilk tarifeli ucusu 1968 de Luftahansa tarafindan baslatildi 737 100 Boeing 707 nin degistirilmis ve gelistirilmis halidir 30 adet uretildikten sonra uretimi tamamlanmis olup yerini bir ust versiyona birakmistir Orijinal Boeing prototipi en son NASA tarafindan kullanildi ve Seattle de ucus muzesinde sergilenmektedir 737 200 Klasik 737 300 737 300 737 klasik dizinin ilk modelidir Duzlestirilen alt taraf yakit ekonomisinde onemli kazanclar ve gurultude bir azalmayi saglayan CFM56 turbofan motorlar ile guclendirilmistir Ilk Teslimati 28 Kasim 1984 te US Hava yoluna ABD yapilmistir Son Teslimat ise 17 Aralik 1999 da Yeni Zelanda Hava yollarina yapilmistir Toplam 1113 adet 737 300 Uretilmistir 1 Sinifta 128 sikisik duzende 137 yolcu tasiyabilir 737 300SP hem yolcu hem kargo tasiyan versiyonudur 737 400 737 400 737 300 un gelistirilmis versiyonudur 159 Standart 168 sikilastirilmis yolcu tasiyabilir ve 4000 km mesafe katedebilir Toplam 486 adet uretilmistir ilk Ucus 19 Subat 1988 ilk teslimat 15 Ekim 1988 PACE hava yoluna USA son teslimat 25 Subat 2000 CSA hava yoluna Cek Cumhuriyeti yapilarak uretimi tamamlanmistir 737 400F Boeing tarafindan teslim edilen bir model degildi ama butun bir kargo hava aracina dondurulen bir 737 400 Alaska hava yolu tasimacilik tarafindan yari yolcu ve yari kargo olarak hala hizmettedir 737 500 737 500 737 200 un gelistirilmis versiyonudur ucak govdesi uzunlugu 737 200 e benzerdir 737 300 e gore daha tutumlu olmak icin daha az yolcuyla daha uzun mesafeye ucmaktadir 123 Standart 132 sikilastirilmis yolcu tasiyabilir 4444 km mesafe katedebilir Toplam 389 adet uretilmistir ilk Ucus 1987 ilk teslimat 28 Subat 1990 Southwest hava yoluna USA son teslimat 21 Haziran 1999 Nippon hava yoluna Japonya yapilarak uretimi tamamlanmistir Yenil Nesil Klasik versiyona gore Gelisimi Gelistirilen CFM56 7 turbofan motoru CFM56 3 ten 7 daha verimli 3 000 deniz miline 5 556 km arttirilan azami menzil ile kitalar arasi ucus Arttirilan yakit kapasitesi ve daha yuksek azami kalkis agirligi MTOW Modern seyrusefer ve alti ekran LCD cam kokpitli gosterge paneli Boeing 777 e benzer yolcu kabin gelistirmesi daha cok yer ve koltuk mesafesi Tekrar tasarlanan dikey dengeleyici Yeni kanat profili artirilan kanat alani Yeni nesil Boeing 737 600 700 800 ve 900 de yaklasik 22 9 km uzunlukta kablo bulunuyor 300 400 500 den yaklasik 2 5 km daha az Ucak basina ortalama toplam 367 000 degisik parcadan imal edilen 737 desenine gore degisen ve kuru agirligi 125 kg yi bulan yaklasik 200 litre boya ile boyaniyor 737 Yeni Nesil uretim programi kilometre taslari 5 Eylul 1994 Yeni nesil 737 ailesinin en buyuk uyesi olan 737 800 Ingiltere de yapilan Farnborough Air Show da sektore tanitildi Almanya nin Hapaq Lloyd Havayollari siparis veren ilk musteri oldu 15 Mart 1995 Iskandinavya Havayolari SAS 35 adet 737 600 siparisi verdi 17 Kasim 1995 Yeni nesil Boeing 737 ailesi iki yilda aldiklari siparisler dunya havacilik tarihinin en cok satan ucaklari unvanini aldilar 28 Nisan 1995 Yeni nesil 737 leri guclendiren CFM56 7 motorlari Fransa da test edilmeye baslandi 1 Aralik 1995 737 700 modeli Washington daki Renton ve Kansas taki Wichita fabrikalarinda uretim hattina girdi 2 Temmuz 1996 Surekli seyahat etmek zorunda olan yoneticiler icin 737 800 modelinin bir versiyonu olan Boeing Is Jetleri nin tasarimina baslandi 2 Aralik 1996 ilk 737 700 ucagi uretim hattindan cikti 8 Aralik 1996 Yapimi tamamlanan ilk 737 700 ucagi 50 000 kisinin katildigi bir torenle dunyaya tanitildi 9 Subat 1997 Uretilen birinci Boeing 737 700 ucagi ilk ucusunu yapti 14 Mart 1997 Ilk 737 800 ucaginin govdesi tamamlanarak Wichita daki Boeing fabrikasindan Renton daki tesise getirildi 30 Haziran 1997 Ilk 737 800 ucagi binlerce Boeing calisaninin katildigi bir torenle uretim hattindan cikti 31 Temmuz 1997 Boeing 737 800 3 saat 5 dakika suren ilk ucusunu gerceklestirdi 7 Kasim 1997 737 700 ucagi Amerikan Federal Havacilik Kurumu nun FAA ucus sertifikasini aldi 4 Kasim 1997 Alaska Hava yollari en uzun yeni nesil Boeing 737 ucagi olan 737 900 modeli icin 10 adetlik siparis verdi 8 Aralik 1997 Yeni nesil 737 ailesinin en kucuk uyesi olan 737 600 lerin birincisinin yapimi tamamlandi 17 Aralik 1997 Ilk 737 800 ucagi Southwest Hava yollari na teslim edildi 22 Ocak 1998 Boeing 737 600 ilk ucusunu gerceklestirdi 19 Subat 1998 Boeing 737 800 Avrupa Ortak Havacilik Otoritesi JAA ucus sertifikasini aldi 13 Mart 1998 Boeing 737 800 Amerikan Federal Havacilik Kurumu nun FAA ucus sertifikasini almaya hak kazandi 9 Nisan 1998 Boeing 737 800 Avrupa Ortak Havacilik Otoritesi nin JAA ucus sertifikasini aldi 22 Nisan 1998 Yapimi tamamlanan ilk Boeing 737 800 ucagi Almanya nin Hapaq Lloyd Havayollari na teslim edildi 18 Agustos 1998 Boeing 737 600 Amerikan Federal Havacilik Kurumu nun FAA ucus sertifikasini almaya hak kazandi 3 Kasim 1998 Turk Hava Yollari kesin siparisleri icerisinde olan Boeing 737 800 ucaklarinin ilk alti adedini torenle teslim aldi Turk Hava Yollari Filosunda halen 136 adet 737 turu ucaklar kullanilmaktadir 737 600 737 600 737 500 un gelistirilmis versiyonudur ve Airbus A318 Embraer 195 ve Bombardier s C serisi ile kiyaslanabilir secenek olarak wingletsi kivrik kanat I kapsamayan uretimde sakin olan tek Boeing 737 dir 737 600 ilk ucus 1995 te ilk teslimi 18 Eylul 1998 de Scandinavian Airlines Iskandinavyali havayolu na yapilmistir Yeni nesil ailesinin en kucuk uyesi olup Toplam 69 adet 737 600 teslim edilmistir 737 800 kokpit Teslim edilen Hava yollari ve miktari Air Algerie 5 GECAS 7 ILFC 6 Lauda Air 2 Pembroke Capital Limited 1 SAS 28 Tunis Air 7 WestJet 13Kivrik Kanat 737 800 ucagina ait bir kivrik kanat 737 MAX ucagina ait bir kivrik kanat Kivrik kanat Winglets ucak operatorlerine birkac faydayi saglayan kanat uc uzatmalaridir Uc uzatma secenegi 737 yi sinifinda en yeni ve en ileri teknolojik liderligini artirir Bu yeni teknoloji 737 700 737 800 ve 737 900ER versiyonlari uzerine takilabilir Turkiye de THY Teknik A S tarafindan montaji yapilmaktadir Kivrik kanatlar surtunmeyi azaltarak motorun daha verimli calismasinda ciddi katkisi olan parcalardir THY nin Boeing 737 800 ucaklarinda kullanilan kivrik kanat uclari bir ucakta yilda yaklasik 380 bin litre yakit tasarrufu sagliyor Halen dunya genelinde kullanilan Boeing 737 700 lerin yuzde 65 i ve 737 800 lerin yuzde 57 si kivrik kanat uclariyla ucuyor Kivrik kanat uclari yeni nesil Boeing 737 lerin hizini 135 kilometre menzilini yaklasik 240 kilometre yukseltiyor maksimum kalkis agirliginda 3 tona kadar artis sagliyor daha kisa surede yukselip daha sessiz ucabiliyor isletme maliyetlerinde yuzde 4 e kadar tasarrufu sagliyor Yuksek rakim ve sicak iklime sahip bolgelerdeki havaalanlarindan kalkisi kolaylastiriyor Kivrik kanat uclari Boeing Is Jetleri ve Yeni Nesil Boeing 737 700 800 ucaklari icin Aviation Partners sirketi tarafindan gelistirildi Boeing ve Aviation Partners kivrik kanat ucu uretimi icin Aviation Partners Boeing adinda bir sirket kurdu ve ilk testler 1998 yilinda Boeing Is Jetleri nde yapildi Kivrik kanat uclarinin ilk musterisi Hapag Lloyd Flug sirketi oldu Alman charter havayolu 2000 yilinin Temmuz ayinda Ingiltere de duzenlenen Farnborough Havacilik Fuari nda 26 kivrik kanat ucu seti siparis etti Hapag Lloyd un kivrik kanat uclarina sahip ilk 737 800 ucagi 2001 yilinin basinda teslim edildi ve mayis ayinda da ticari ucuslarina basladi 737 700 Kasim 1993 yilinda ilk siparisini Southwest Havayollarindan alan 737 700 yeni nesil serisi 737 300 den gelistirilmistir 1998 yilinda hizmete girmistir dogrudan rakibi Airbus A319 dur Ekonomik yapilandirma bir sinifta 149 iki sinifta 126 yolcu tasiyabilir Boeing 30 Ocak 2006 tarihinde 737 700ER uretimini baslatti Ilk teslim ve lansman musterisi All Nippon Airways oldu 16 Subat 2007 de 737 800 kanat ve inis takimlari ile 737 700 govde birlestirilerek 737 700ER BBJ1 ve 737 700IGW uretime basladi Geleneksel 2 sinif konfigurasyonunda 126 yolcu oturma yeri 700ER 5510 deniz mili 10 205 kilometre ile uzun menzile sahiptir Bu modelin rakibi Airbus A319LR dir 737 700C modeli yolcu ve yuk tasimak icin dizayn edilmistir Ucagin sol tarafinda buyuk bir kapi vardir ABD Deniz Kuvvetleri 737 700C nin ilk musterisi oldu C 40A Clipper C 9B Skytrain yedek olarak ABD Donanmasi tarafindan kullanilan 737 700C C 40B ve C 40C general ve diger ust duzey liderlerinin tasinmasi icin Amerikan Hava Kuvvetleri tarafindan kullanilmaktadir Boeing 737 AEW amp C 737 700ER icin 737 700IGW kabaca Bu bir Havadan Erken Uyari ve Kontrol ucagidir 737AEW Avustralya Turkiye ve Guney Kore tarafindan takip edilen ve ilk musterileri olmasi beklenmektedir Turk Hava Kuvvetleri icin 4 adet uretilen ucaklardan ilk teslimi 2012 yili icerisinde teslim edildi 2 adette opsiyonu bulunmaktadir Temmuz 2008 sonunda Delta Air Lines Messier Bugatti Kullanicilari icin ucak karbon frenler ile donatilmistir 737 800 Boeing 737 800 ler 39 5 metre uzunlugunda 162 ila 189 arasinda yolcu tasirken 5 665 km lik menzile ulasiyor Boeing 737 800 ler ses yakit ve kalkis hizinda yapilan gelismeler sayesinde halen kullanilan 737 modellerinden daha hizli daha yuksek ve daha uzun menzilli ucabilmektedir Kanat yuzeyi 25 genisletilerek 12 5 metreye cikan 737 800 lerin yakit hacmi de 30 arttirilarak 26 136 litreye ulastirilmistir 41 000 feet lik ucus yuksekligine sahip 737 800 ler hic durmadan 5 420 kilometre ucabilmektedir Havayolu firmalarinin bakim ve kullanim giderlerini azaltmak amaciyla tasarlanan 737 800 ler mevcut 737 leri ucurmaya egitimli murettebat tarafindan da rahatlikla kullanilabilmektedir Gunumuzde 737 ler 1998 yilinda uretilmeye baslanan ilk Yeni Nesil 737 lere oranla yuzde 5 Yakit verimliligine sahip Boeing sertifikasyon sureci devam eden yeni performans gelistirme paketi kapsaminda yeni nesil 737 lerin motor ve aerodinamik yapisinda gerceklestirdigi yeniliklerle yuzde 2 ek yakit tasarrufu sunuyor Boeing in motor ureticilerinden CFM firmasi da motor donaniminda yapacagi degisikliklerle yakit tasarrufuna 1 lik katki saglayacak 737 900 Boeing tek koridorlu ucak serisi 737 ailesinin en yeni modeli 737 900ER yi 2005 yilinda pazara sundu Boeing 737 900ER daha fazla yolcu ve daha uzun menzil ozelligiyle Yeni Nesil 737 ailesinin kapasitesini artiriyor Iki ek acil cikis kapisina sahip Boeing 737 900ER farkli govde tasarimi sayesinde tek tip kabin konfigurasyonunda 220 yolcu tasiyabiliyor 737 900ER nin govdesinde yapilan yapisal ve aerodinamik degisiklikler ucagin daha fazla agirlikla havalanmasina olanak tanirken menzilini de 5 885 kilometreye cikariyor Kivrik kanat uclari ucaga 3 5 4 oraninda yakit tasarrufu ve daha dusuk karbon emisyonu sagliyor 737 MAX Bu bolumun daha dogru ve guvenilir bilgi sunmasi icin guncellenmesi gerekmektedir Daha fazla bilgi icin tartisma sayfasina bakiniz 2011 yilinda Boeing 737 MAX Programi Aciklandi Bu ucak sirasiyla 737 700 737 800 ve 737 900ER yerini alacak Ana degisiklikler CFM Uluslararasi LEAP 1B motorlarin kullanimi vardir Teslimatlara 2017 yilinda baslamasi planlaniyor Southwest Airlines 150 ucak ile 737 MAX icin firma siparisler icin ilk musterisi olacagini 13 Aralik 2011 tarihinde acikladi Renton 737 MAX modelinin yeni uretim merkezi olarak belirlendi Boeing 737 MAX modelinin benzersiz verimliligiyle musterilerinin gelecekteki filo ihtiyacini karsilamada temel rol ustlenecegini belirtildi Bu versiyon 737 ler 2019 ve 2018 yillarinda karistigi 2 olumcul kaza sonrasinda ground edilmistir LEAP 1B motorlarinin cok guclu ve buyuk olmasi olmasi nedeniyle kanat altina NG serilerinde yapilan duzenlemeler ile sigdirilamamis acisi ve konumu degistirilmistir Bu sebepten dolayi ucak ucusta surekli burun kaldirma egilimine sahip olmustu Bunu cozebilmek icin Boeing MCAS Manevra Kabiliyeti Takviye Sistemi isimli bir sistem gelistirdi Bu sistem 2 adet sensorden aldigi veriler ile burun kaldirma egilimi olursa trim sararak ucagin burnunu duzeltecekti Fakat Boeing in havayollarina maliyetlerini dusurmeleri icin bu sistemi tek sensorden alinan veriler ile yapmasina imkan vermesi sonucu herhangi bir sensor hatasinda diger sensorden karsilastirma yapilamadigindan dolayi pilota mudahale imkani vermeden hizli bir sekilde burnunu ezmeye basliyordu Bu skandal ortaya cikinca ucagin sertifikasi iptal edilmistir Boeing sorunu cozduklerini aciklayip tekrar sertifika sureci baslamistir 2020 nin son aylarinda FAA tekrar sertifika vermistir 2021 itibariyla Amerika da tekrar ucuslarina baslamis bulunmakta Siparisler ve TeslimatlarToplam Uretim Ocak 2016 itibariyla toplamda 8 800 adetin uzerinde Boeing 737 uretildi ve teslim edildi 2016 2015 2014 2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 2000 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 198935 495 485 440 415 372 376 372 290 330 302 212 202 173 223 299 281 320 281 135 76 89 121 152 218 215 174 1461988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1972 1971 1970 1969 1968 1967165 161 141 115 67 83 95 108 92 77 40 25 41 51 55 23 22 29 37 114 105 4Model Gelisimi 31 Ocak 2016 sonu itibariyla 13 297 adet Boeing 737 siparis edilmistir Modellere gore 737 Original Classic Next Generation ve Boeing Business Jet cesitleri 737 Original Model Adet Ilk Ucus737 100 30 9 Nisan 1967737 200 1 010 8 Agustos 1967737 200C 104 18 Eylul 1968737 Classic737 300 1 113 24 Subat 1984737 400 486 19 Subat 1988737 500 389 30 Haziran 1989 737 Next Generation Model Adet Siparis Ilk Ucus737 600 69 22 Ocak 1998737 700 1 116 50 9 Subat 1997737 800 3 911 1 092 31 Temmuz 1997737 800A 58 44 737 900 52 3 Agustos 2000737 900ER 364 154 1 Eylul 2006737 Max737 7 0 737 8 0 250 737 9 0 737 Boeing Business Jet737 BBJ1 119 2 4 Eylul 1998737 BBJ2 21 N A737 BBJ3 7 N A Data bilgileri Boeing com Ocak 2016 Sivil Kullanicilar Boeing 737 ler 190 ulkede 500 den fazla havayolu sirketi tarafindan kullanilmakta ve 1200 den fazla ucus noktasina ulasmaktadir Toplam 8000 ucak siparis uzerine ve 6000 den fazla teslim edilmis olup 4500 i hala servistedir Herhangi bir zamanda ayni anda dunya uzerinde 1250 tane 737 havadadir 1968 de servise girdiginden beri 737 ucaklari 12 milyardan fazla yolcu tasidi 120 milyar km 65 milyar deniz mili yol kat etti ve havada 296 milyondan fazla saat uctu Boeing 737 Dunya daki buyuk olcekli ticari jet ucuslarinin 25 ini gerceklestirmektedir Teknik OzelikleriModeller 737 100 737 400 737 500 737 600 737 700 737 700ER 737 800 737 900ERKokpit Personeli IkiYolcu Kapasitesi 118 1 sinif yogun 104 1 sinif standard 168 1 sinif yogun 159 1 sinif standard 132 1 sinif yogun 123 1 sinif standard 149 1 sinif yogun 140 1 sinif standard 189 1 sinif yogun 175 1 sinif standard 220 1 sinif cok yogun 204 1 sinif yogun 177 1 sinif standard Oturacak Yer Sahasi 30 in 1 sinif yogun 34 in 1 sinif standard 30 in 1 sinif yogun 32 in 1 sinif standard 28 in 1 sinif cok yogun 30 in 1 sinif yogun 32 in 1 sinif standard Yer Genisiligi 17 2 in 1 Sinif 6 yan yana koltuk Uzunluk 94 ft 28 6 m 119 ft 6 in 36 5 m 101 ft 8 in 31 1 m 102 ft 6 in 31 2 m 110 ft 4 in 33 6 m 129 ft 6 in 39 5 m 138 ft 2 in 42 1 m Kanat Acikligi 93 ft 28 3 m 94 ft 8 in 28 9 m 117 ft 5 in 35 7 m Yukseklik 37 ft 11 3 m 36 ft 5 in 11 1 m 41 ft 3 in 12 6 m 41 ft 2 in 12 5 m Kanat Egimi 25 436 mrad 25 02 437 mrad Gorunus Orani 8 83 9 16 9 45Govde Genisligi 12 ft 4 in 3 76 m Govde Yuksekligi 13 ft 2 in 4 01 m Kabin Genisligi 11 ft 7 in 3 54 m Kabin Yuksekligi 7 ft 3 in 2 20 m Bos agirlik 61 864 lb 28 120 kg 73 040 lb 33 200 kg 68 860 lb 31 300 kg 80 031 lb 36 378 kg 84 100 lb 38 147 kg 91 108 lb 41 413 kg 98 495 lb 44 676 kg Maksimum Kalkis Agirligi MTOW 108 218 lb 49 190 kg 149 710 lb 68 050 kg 133 210 lb 60 550 kg 145 500 lb 66 000 kg Basic 154 500 lb 70 080 kg ER 171 000 lb 77 565 kg 174 200 lb 79 010 kg 187 700 lb 85 130 kg Maksimum Inis Agirligi MLW 99 000 lb 44 906 kg 124 000 lb 56 246 kg 110 000 lb 49 895 kg 121 500 lb 55 112 kg 128 928 lb 58 604 kg 146 300 lb 66 361 kg Kargo Kapasitesi 650 ft 18 4 m 1 373 ft 38 9 m 822 ft 23 3 m 756 ft 21 4 m 966 ft 27 3 m 1 591 ft 45 1 m 1 852 ft 52 5 m Minimum Kalkis Mesafesi 6 646 ft 1 990 m 8 483 ft 2 540 m 8 249 ft 2 470 m 8 016 ft 2 400 m 8 283 ft 2 480 m 8 181 ft 2 450 m Ucus Tavani 35 000 ft 10 700 m 37 000 ft 11 300 m 41 000 ft 12 500 m Seyir Hizi 0 74 485 mph 780 km h 0 785 514 mph 828 km h 0 78 511 mph 823 km h Maksimum Hiz 0 82 544 mph 876 km h 473 kt Maksimum Yuklu Menzili 1 860 NM 3 440 km 2 165 NM 4 005 km 2 402 NM 4 444 km 3 050 NM 5 648 km Basic 3 365 NM 6 230 km WL 3 900 NM 7 220 km ER 5 375 NM 9 955 km 3 060 NM 5 665 km 2 700 NM 4 996 km in 1 Sinif 3 200 NM 5 925 km in 2 SinifMaksimum Yakit Kapasitesi 4 725 US gal 17 860 L 6 130 US gal 23 170 L 6 296 US gal 23 800 L 6 875 US gal 26 020 L 7 837 US gal 29 660 L Motor x 2 Pratt amp Whitney JT8D 7 CFM International 56 3B 2 CFM 56 3B 1 CFM 56 7B20 CFM 56 7B26 CFM 56 7B27 CFM 56 7Max Itis x 2 19 000 lbf 84 5 kN 22 000 lbf 97 9 kN 20 000 lbf 89 0 kN 20 600 lbf 91 6 kN 26 300 lbf 116 0 kN 27 300 lbf 121 4 kN Seyir Gucu x 2 3 870 lbf 17 21 kN 4 930 lbf 21 92 kN 4 902 lbf 21 805 kN 5 210 lbf 23 18 kN 5 480 lbf 24 38 kN Fan Uc Capi 44 in 1 12 m 60 in 1 52 m 61 in 1 55 m Motor uzunlugu 126 in 3 20 m 93 in 2 36 m 98 7 in 2 51 m Motor yer temizlemesi 20 in 51 cm 18 in 46 cm 19 in 48 cm Kaynaklar Boeing 737 Specifications 737 Airport Planning Report Kayda Deger Kazalari Bu bolumun daha dogru ve guvenilir bilgi sunmasi icin guncellenmesi gerekmektedir Daha fazla bilgi icin tartisma sayfasina bakiniz Bugune kadar 140 Boeing 737 kazasinda yaklasik 3 bin 900 kisi oldu Olumlu kazalarin onemli bolumu inis sirasinda gerceklesti Iste en dikkat cekenleri 8 Ocak 1989 British Midland Havayollari na ait 8 murettebat ve 118 yolcu tasiyan Boeing 737 400 East Midlands Havaalani yakinlarinda dustu 47 yolcu oldu 1 Subat 1991 USAir Flight Havayollari na ait 6 murettebat ve 83 yolcu tasiyan Boeing 737 300 Los Angeles Havaalani na inis sirasinda dustu Kazada 2 murettebat ve 20 yolcu oldu 26 Temmuz 1993 Asiana Havayollari na ait Boeing 737 500k daga carpti 110 kisiden 68 si oldu 8 Eylul 1994 USAir Flight Havayollari na ait Boeing 737 300 kontrolunu kaybetti ve Pittsburg Uluslararasi Havaalani nin disinda dustu Kazada kurtulan olmadi 29 Aralik 1994 Turk Havayollari na ait Boeing 737 400 Van da dustu 56 kisi oldu 8 Mayis 1997 Cin in Southern Havayollari na ait 9 murettebat ve 65 yolcu tasiyan Boeing 737 300 Shenzen e inisi sirasinda dustu Kazada 2 murettebat ve 33 yolcu oldu 19 Aralik 1997 Silkair Havayollari na ait Boeing 737 300 Endonezya da nehre dustu Kazada kurtulan olmadi 7 Nisan 1999 Turk Havayollari na ait Boeing 737 400 Trakya ucagi kalkisindan kisa sure sonra Adana nin Ceyhan ilcesinde yerlesim alani yakinindaki tarim arazisine dustu Hacilari almak uzere Suudi Arabistan a giden ucagin 6 murettebatindan kurtulan olmadi 5 Mart 2000 Southwest Havayollari na ait Boeing 737 300 California Burbank ta inise gecerken dustu Murettebatin ve yolcularin tamami oldu 7 Mayis 2000 Misir Havayollari na ait 6 murettebat ve 56 yolcu tasiyan Boeing 737 500 Tunus ta inise gectigi sirada dustu 3 murettebat ve 11 yolcu oldu 14 Agustos 2005 Yunan Havayollari na ait 6 murettebat ve 115 yolcu tasiyan Boeing 737 300 hava basinci nedeniyle bir tepeye carpti Kazada yolcularin tamami ve murettebatin 5 i oldu 1 Ocak 2007 Adam Havayollari na ait Boeing 737 300 Juanda Uluslararasi Havaalani na inise gecerken kontrolunu kaybetti Olen olmadi 7 Mart 2007 Endonezya Garuda Havayollari na ait 7 murettebat ve 133 yolcu tasiyan Boeing 737 400 Adisucipto Uluslararasi Havaalani na inise gecerken dustu 1 murettebat ve 21 yolcu oldu 14 Eylul 2007 Aerfolt Flight a ait Boeing 737 500 inise gecmeden kisa sure once dustu Murettebatin tumu ve 82 yolcu oldu 20 Aralik 2008 Continental Havayollari na ait Boeing 737 500 model ucak Denver Uluslararasi Havaalani nda pistten cikarak yanmaya basladi Kazada olen olmadi 25 Subat 2009 Turk Hava Yollarinin 1951 sefer sayili ucagi Hollanda nin Amsterdam kentinde Schiphol havaalanina iniste yere cakildi Ucak havaalanina inis sirasinda 3 parcaya ayrildi nihai kaza raporunda hatali altimetre yuzunden Boeing e ucagi hizli hareket etmeye zorlayan kuleye ve inis hazirligina gec baslayan pilotlara agir elestiriler yoneltildi Kazada 3 u pilot toplam 9 kisi oldu Kiyaslanabilir ucaklarAirbus A320 Boeing 717 Dassault Mercure McDonnell Douglas DC 9 McDonnell Douglas MD 80 MD 90 Tupolev Tu 154M Tupolev Tu 204 Yakovlev Yak 42DKaynakca Arsivlenmis kopya 2 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ocak 2023 Arsivlenmis kopya 30 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ocak 2023 Brady Chris The Boeing 737 Technical Site 25 Aralik 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Ocak 2023 The Boeing 737 100 200 13 Mayis 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Airliners net Demand Media Inc Retrieved April 22 2009 a b c d 737 Model Orders and Deliveries data 28 Eylul 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Boeing Mayis 2009 Erisildi 8 Nisan 2009 Chui Sam 15 Ocak 2022 SamChui com Ingilizce 15 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Ocak 2023 flightglobal com The 737 Story Little Wonder 10 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Retrieved January 7 2008 Transport News Boeing Plans Jet The New York Times 17 Temmuz 1964 18 Ekim 2009 da erisildi Endres 2001 s 122 a b Sharpe and Shaw 2001 s 13 German Airline Buys 21 Boeing Short Range Jets The Washington Post 20 Subat 1965 18 Ekim 2009 da erisildi Sharpe and Shaw 2001 s 17 Redding 1997 s 182 Boeing Delivers First 737 with Enhanced Short Runway Package to GOL 13 Subat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde boeing com 31 Temmuz 2006 8 Ekim 2009 da erisildi turkishairlines com 5 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Ekim 2015 Boeing Launches 737 New Engine Family with Commitments for 496 Airplanes from Five Airlines Basin aciklamasi Boeing 30 Agustos 2011 27 Agustos 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Agustos 2011 Boeing officially launches re engined 737 Flightglobal 30 Agustos 2011 26 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Subat 2020 Norris Guy 30 Agustos 2011 Aviation Week 4 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Boeing and American Airlines Agree on Order for up to 300 Airplanes Basin aciklamasi Boeing 20 Temmuz 2011 15 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Subat 2020 Orders and Deliveries 23 Agustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Boeing December 31 2010 Retrieved January 23 2011 a b flightglobal com The 737 Story Little Wonder 10 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Retrieved January 7 2008 737 Facts 26 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Boeing Retrieved October 30 2006 Boeing 737 Technical Information 30 Aralik 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Boeing Commercial Airplanes Boeing 737 Airplane Characteristics for Airport Planning 24 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Boeing Commercial Airplanes Dis baglantilarWikimedia Commons ta Boeing 737 ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Boeing com 737 sayfasi9 Aralik 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde Boeing 737 teknik bilgiler13 Subat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce About the gravel kit on Boeing 737 20012 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Aerospace Technology Boeing 737 600 700 800 90031 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde 5000 Boeing 737 FlightInternational com olu kirik baglanti Ingilizce