Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Börk, Ardahan ilinin Hanak ilçesine bağlı bir köydür.
| Börk | |
|---|---|
 | |
 Ardahan'ın konumu | |
  Börk Börk'ün Ardahan'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Ardahan |
| İlçe | Hanak |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Rakım | 1835 m |
| Nüfus (2022) | |
| • Toplam | 175 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| İl alan kodu | 0478 |
| İl plaka kodu | 75 |
| Posta kodu | 75900 |
Tarihçe
Börk köyünün Osmanlı döneminden önceki adının Bergi (ბერგი) olduğu tahmin ediliyor. Nitekim Rus idaresi 1886 nüfus tespitinde köyü Berk (Берк) şeklinde kaydetmiştir. Bergi, Kolhi dilinden gelen Megrel ve Laz dillerinde "kazma" anlamına gelir. Börk köyünün sınırları içinde ayrıca Gürcüce Mağlisa adını taşıyan bir yer bulunmaktadır. Bergi adı Türkçede Börk biçimini almıştır. Nitekim 1595 tarihli Osmanlı mufassal defteri ile 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Bork / Börk (بورك) biçiminde yazılmıştır.
Bergi veya Börk köyü, tarihsel Gürcistan'ın güneybatı kesimini oluşturan bölgelerden biri olan Eruşeti'de yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ikinci yarısında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köyde 10. yüzyılda inşa edilmiş olan Bergi Kilisesi de buranın eski bir yerleşim olduğunu göstermektedir.
Bergi veya Börk köyü, 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı tahrir defterinde, Börk-i Ulya (بورك علیا) ve Börk-i Süfla (بورك سفلا) olmak üzere, iki köy kaydedilmiştir. Bu iki köy Gürcistan Vilayeti içinde Ardahan-i Büzürg livasının Meşe nahiyesine bağlıydı. Bu tarihte Börk-i Ulya'da (Yukarı Börk) 27 Hristiyan hane, Börk-i Süfla'da (Aşağı Börk) 10 Hristiyan hane yaşıyordu. Nüfusun çoğunluğu Gürcülerden oluşuyordu. Köyde ayrıca az sayıda Ermeni yaşıyordu. Bu deftere göre Bergi köyünde buğday, arpa, yonca tarımı ve arıcılık yapılıyor, domuz ve koyun besleniyordu.
Bergi veya Börk köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin 1886 nüfus sayımında Berk (Веркъ) adıyla tek yerleşim olarak kaydettiği köy, Ardahan sancağının Ardahan kazasına bağlı Nakalakevi nahiyesinin sekiz köyünden biriydi. Köyün nüfusu, 78'i erkek ve 85'i kadın olmak üzere, 22 hanede 163 kişiden oluşuyordu. Bu nüfusun tamamı Türk olarak kaydedilmiştir. Rus idaresi sırasında köyün nüfusu artmış, 1896'da 228, 1906'da 460 kişiye ulaşmıştır.
Birinci Dünya Savaşı yıllarında Ardahan bölgesini gezmiş olan Gürcü gazeteci ve araştırmacı Konstantine Martvileli, Bergi (ბერგი) şeklinde yazdığı köyünde 48 hanede 642 Müslüman Gürcünün yaşadığını, bir adet kilise bulunduğunu yazmıştır.
Bergi veya Börk köyü, Birinci Dünya Savaşı’nın sonlarına doğru Rus ordusunun bölgeden çekilmesinin ardından bağımsız Gürcistan sınırları içinde yer aldı. 7 Mayıs 1920 tarihinde imzalanan Moskova Antlaşması'yla Sovyet Rusya Ardahan sancağının bir bölümünü ve köyü Gürcistan’ın bir parçası olarak tanıdı. Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında köy Ankara Hükümeti tarafından fiilen yeniden Türkiye’ye katıldı. 16 Mart 1921’de, Ankara Hükümeti ile Sovyet Rusya arasında imzalanan Moskova Antlaşması’yla Börk köyünün de içinde yer aldığı Ardahan bölgesi Türkiye’ye bırakıldı.
Bergi veya Börk köyü, 1928 yılında Kars vilayetinin Ardahan kazasının Hanak nahiyesine bağlıydı. 1935 genel nüfus sayımında aynı idari konuma sahipti ve köyde 489 kişi yaşıyordu. 1965 genel nüfus sayımında Börk köyünün nüfusu 681 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde sadece 198 kişi okuma yazma biliyordu.
Bugünkü Börk köyünde köy kilisesi olan iki kilise bulunmaktadır. Yukarı Börk köyünde 10. yüzyılda inşa edilmiş olan kilise (9,7×6,3 m), tek nefli bir yapıdır. İkinci kilise, köyün merkezinin 1 kilometre güneyinde yer alır. Aşağı Börk köyünde bulunan ve tek nefli bir yapı olan bu kilise tamamen yıkılmıştır. Gürcü mimarisi üzerine çalışmalarıyla tanınan Fahriye Bayram bu iki kiliseyi Ardahan’daki tek nefli Gürcü kiliseleri arasında sayar.
Börk köyünün merkezinin 2,7 kilometre doğusunda yer alan ve Gürcüce bir ad taşıyan Mağlisa Kulesi (მაღლისა), 2315 metre yükseklikte bir tepede inşa edilmiştir. Günümüze yıkıntıları ulaşmış olan kule simetrik olmayan bir plana sahiptir. Mağlisa Kulesi, tarihsel Eruşeti, Artaani ve Cavaheti bölgelerine hakim bir tepede yer alır. Eski çağlardan kaldığı anlaşılan kule, orta çağda da kullanılmıştır. Bu dönemden günümüze ayrıca sur ve yapı kalıntıları ulaşmıştır.
Coğrafya
Börk köyü, Ardahan il merkezine 44 km, Hanak ilçe merkezine 16 km uzaklıktadır.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 175 |
| 2021 | 181 |
| 2020 | 199 |
| 2019 | 198 |
| 2018 | 205 |
| 2017 | 205 |
| 2016 | 198 |
| 2015 | 211 |
| 2014 | 213 |
| 2013 | 232 |
| 2012 | 229 |
| 2011 | 222 |
| 2010 | 220 |
| 2009 | 209 |
| 2008 | 208 |
| 2007 | 206 |
| 2000 | 242 |
| 1990 | 343 |
| 1985 | 507 |
Kaynakça
- ^ (İngilizce). Fallingrain.com. 11 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Ardahan Hanak Börk Köy Nüfusu". Nufusune.com. 22 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Nisan 2020.
- ^ Otar Kacaia, Megerlce-Gürcüce Sözlük (მეგრულ-ქართული ლექსიკონი), Tiflis, 2001, 3 cilt
- ^ "Konstantine Martvileli, "Ardahan Bölgesinde", Sakartvelo gazetesi, 30 Eylül 1917, sayı 234" (PDF). 14 Ekim 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 13 Ekim 2021.
- ^ a b "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 535". 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Kasım 2023.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 760.
- ^ 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2015, s. 26. 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; II. cilt (1941), s. 471, 489". 17 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Kasım 2023.
- ^ 1595 tarihi Osmanlı mufassal defteri üzerinden hazırlanmış Gürcistan Vilayeti'nin etnik haritası
- ^ "'Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Kars oblastı" - Sıra no: 294". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Kasım 2023.
- ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 110, .
- ^ "Konstantine Martvileli, "Ardahan Bölgesinde", Sakartvelo gazetesi, 30 Eylül 1917, sayı 234" (PDF). 14 Ekim 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 13 Ekim 2021.
- ^ ""Российско-грузинский договор 07.5.1920 г. (полный текст и карта) - один из многих нарушенных Кремлем" / "07.5.1920 tarihli Rus-Gürcü Anlaşması (tam metin ve harita) Kremlin Tarafından İhlal Edilen Birçok Anlaşmadan Biridir"". 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mayıs 2023.
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mayıs 2023.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 759.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 61" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 10 Ekim 2021.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 359.
- ^ 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2015, s. 26-27 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ . 13 Kasım 2019. 6 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2019.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 373, .
- ^ a b . YerelNet.org.tr. 4 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
- Börk, Hanak için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bork Ardahan ilinin Hanak ilcesine bagli bir koydur BorkKoyArdahan in konumuBorkBork un Ardahan daki konumuUlkeTurkiyeIlArdahanIlceHanakCografi bolgeDogu Anadolu BolgesiRakim1835 mNufus 2022 Toplam175Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0478Il plaka kodu75Posta kodu75900TarihceBork koyunun Osmanli doneminden onceki adinin Bergi ბერგი oldugu tahmin ediliyor Nitekim Rus idaresi 1886 nufus tespitinde koyu Berk Berk seklinde kaydetmistir Bergi Kolhi dilinden gelen Megrel ve Laz dillerinde kazma anlamina gelir Bork koyunun sinirlari icinde ayrica Gurcuce Maglisa adini tasiyan bir yer bulunmaktadir Bergi adi Turkcede Bork bicimini almistir Nitekim 1595 tarihli Osmanli mufassal defteri ile 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Bork Bork بورك biciminde yazilmistir Bergi veya Bork koyu tarihsel Gurcistan in guneybati kesimini olusturan bolgelerden biri olan Eruseti de yer alir Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi ve koyu 16 yuzyilin ikinci yarisinda Gurculerden ele gecirmistir Koyde 10 yuzyilda insa edilmis olan Bergi Kilisesi de buranin eski bir yerlesim oldugunu gostermektedir Bergi veya Bork koyu 1595 tarihli ve Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli Osmanli tahrir defterinde Bork i Ulya بورك علیا ve Bork i Sufla بورك سفلا olmak uzere iki koy kaydedilmistir Bu iki koy Gurcistan Vilayeti icinde Ardahan i Buzurg livasinin Mese nahiyesine bagliydi Bu tarihte Bork i Ulya da Yukari Bork 27 Hristiyan hane Bork i Sufla da Asagi Bork 10 Hristiyan hane yasiyordu Nufusun cogunlugu Gurculerden olusuyordu Koyde ayrica az sayida Ermeni yasiyordu Bu deftere gore Bergi koyunde bugday arpa yonca tarimi ve aricilik yapiliyor domuz ve koyun besleniyordu Bergi veya Bork koyu 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin ardindan imzalanan Berlin Antlasmasi uyarinca Osmanli Devleti tarafindan Rusya ya birakildi Rus idaresinin 1886 nufus sayiminda Berk Verk adiyla tek yerlesim olarak kaydettigi koy Ardahan sancaginin Ardahan kazasina bagli Nakalakevi nahiyesinin sekiz koyunden biriydi Koyun nufusu 78 i erkek ve 85 i kadin olmak uzere 22 hanede 163 kisiden olusuyordu Bu nufusun tamami Turk olarak kaydedilmistir Rus idaresi sirasinda koyun nufusu artmis 1896 da 228 1906 da 460 kisiye ulasmistir Birinci Dunya Savasi yillarinda Ardahan bolgesini gezmis olan Gurcu gazeteci ve arastirmaci Konstantine Martvileli Bergi ბერგი seklinde yazdigi koyunde 48 hanede 642 Musluman Gurcunun yasadigini bir adet kilise bulundugunu yazmistir Bergi veya Bork koyu Birinci Dunya Savasi nin sonlarina dogru Rus ordusunun bolgeden cekilmesinin ardindan bagimsiz Gurcistan sinirlari icinde yer aldi 7 Mayis 1920 tarihinde imzalanan Moskova Antlasmasi yla Sovyet Rusya Ardahan sancaginin bir bolumunu ve koyu Gurcistan in bir parcasi olarak tanidi Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda koy Ankara Hukumeti tarafindan fiilen yeniden Turkiye ye katildi 16 Mart 1921 de Ankara Hukumeti ile Sovyet Rusya arasinda imzalanan Moskova Antlasmasi yla Bork koyunun de icinde yer aldigi Ardahan bolgesi Turkiye ye birakildi Bergi veya Bork koyu 1928 yilinda Kars vilayetinin Ardahan kazasinin Hanak nahiyesine bagliydi 1935 genel nufus sayiminda ayni idari konuma sahipti ve koyde 489 kisi yasiyordu 1965 genel nufus sayiminda Bork koyunun nufusu 681 kisiden olusuyor ve bu nufus icinde sadece 198 kisi okuma yazma biliyordu Bugunku Bork koyunde koy kilisesi olan iki kilise bulunmaktadir Yukari Bork koyunde 10 yuzyilda insa edilmis olan kilise 9 7 6 3 m tek nefli bir yapidir Ikinci kilise koyun merkezinin 1 kilometre guneyinde yer alir Asagi Bork koyunde bulunan ve tek nefli bir yapi olan bu kilise tamamen yikilmistir Gurcu mimarisi uzerine calismalariyla taninan Fahriye Bayram bu iki kiliseyi Ardahan daki tek nefli Gurcu kiliseleri arasinda sayar Bork koyunun merkezinin 2 7 kilometre dogusunda yer alan ve Gurcuce bir ad tasiyan Maglisa Kulesi მაღლისა 2315 metre yukseklikte bir tepede insa edilmistir Gunumuze yikintilari ulasmis olan kule simetrik olmayan bir plana sahiptir Maglisa Kulesi tarihsel Eruseti Artaani ve Cavaheti bolgelerine hakim bir tepede yer alir Eski caglardan kaldigi anlasilan kule orta cagda da kullanilmistir Bu donemden gunumuze ayrica sur ve yapi kalintilari ulasmistir CografyaBork koyu Ardahan il merkezine 44 km Hanak ilce merkezine 16 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2022 1752021 1812020 1992019 1982018 2052017 2052016 1982015 2112014 2132013 2322012 2292011 2222010 2202009 2092008 2082007 2062000 2421990 3431985 507Kaynakca Ingilizce Fallingrain com 11 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2020 a b c d e f g h i j k l m n o p q Ardahan Hanak Bork Koy Nufusu Nufusune com 22 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Nisan 2020 Otar Kacaia Megerlce Gurcuce Sozluk მეგრულ ქართული ლექსიკონი Tiflis 2001 3 cilt Konstantine Martvileli Ardahan Bolgesinde Sakartvelo gazetesi 30 Eylul 1917 sayi 234 PDF 14 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 13 Ekim 2021 a b Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt III cilt 1958 s 535 15 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Kasim 2023 Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 760 2014 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2015 s 26 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 7362 5 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt II cilt 1941 s 471 489 17 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Kasim 2023 1595 tarihi Osmanli mufassal defteri uzerinden hazirlanmis Gurcistan Vilayeti nin etnik haritasi Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Kars oblasti Sira no 294 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Kasim 2023 Candan Badem Carlik Yonetiminde Kars Ardahan Artvin Istanbul 2018 s 110 ISBN 9786052100271 Konstantine Martvileli Ardahan Bolgesinde Sakartvelo gazetesi 30 Eylul 1917 sayi 234 PDF 14 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 13 Ekim 2021 Rossijsko gruzinskij dogovor 07 5 1920 g polnyj tekst i karta odin iz mnogih narushennyh Kremlem 07 5 1920 tarihli Rus Gurcu Anlasmasi tam metin ve harita Kremlin Tarafindan Ihlal Edilen Bircok Anlasmadan Biridir 11 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mayis 2023 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1969 3 Cilt 2 cilt s 489 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mayis 2023 Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 759 1935 Genel Nufus Sayimi Istanbul 1937 s 61 PDF 16 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 10 Ekim 2021 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 359 2014 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2015 s 26 27 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 7362 5 13 Kasim 2019 6 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Aralik 2019 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili Tiflis 2018 s 373 ISBN 9789941478178 a b YerelNet org tr 4 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1991 PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1986 PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Dis baglantilarBork Hanak icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft