II. Friedrich (Almanca: Friedrich II.; 24 Ocak 1712 - 17 Ağustos 1786); 1740 yılından ölümüne kadar Prusya kralıydı. Prusya onun yönetimi altında topraklarını büyük ölçüde genişletti ve Avrupa'da önemli bir askerî güç haline geldi. Askeri alandaki başarıları ve ülkesinin kalkınması yolundaki çabalarından dolayı Büyük Friedrich (Friedrich der Große) adıyla anılır.
II. Friedrich (Prusya kralı) | |
---|---|
Johann Georg Ziesenis tarafından portresi (1763) | |
| |
Hüküm süresi | 31 Mayıs 1740 – 17 Ağustos 1786 |
Önce gelen | I. Friedrich Wilhelm |
Sonra gelen | II. Friedrich Wilhelm |
Doğum | 24 Ocak 1712 Berlin, Prusya Krallığı |
Ölüm | 17 Ağustos 1786 (74 yaşında) Potsdam, Prusya Krallığı |
Defin | Sanssouci, Potsdam |
Eş(ler)i | Brunswick-Wolfenbüttel Prensesi Elisabeth Christine (e. 1733) |
Hanedan | Hohenzollern |
Babası | Prusya Kralı I. Friedrich Wilhelm |
Annesi | Hannover Prensesi Sophia Dorothea |
İmza |
Büyük Friederich, Avusturya'nın Kutsal Roma İmparatorluğu'nun varisi olmasına karşı çıkıyordu. Habsburg Hanedanı'nın himayesi altında bulunan, dönemin önemli sanayi bölgelerinden birisi olan Silezya topraklarında hak iddia etti ve 1740 yılında Silezya'ya savaş ilan ederek yaklaşık olarak yedi haftada toprakların neredeyse tamamını işgal etti. 1744'te Bohemya'ya topraklarına saldırması sonucunda Bavyera, Saksonya, Avusturya Prusya'ya savaş ilan etti. Ancak Friederich önderliğindeki Prusya ordusu, tüm düşmanların üstesinden gelmeyi başardı. Bu savaşın ardından 1745'te imzalanan barış anlaşması ile Prusya, kendisine Silezya topraklarında hak tanınması karşılığında işgal edilen bölgelerden geri çekildi. Fakat imparatoriçe Maria Theresia yenilgiyi kabul edemeyerek müttefikleri Fransa ve Rusya ile toprakları geri alma konusunda görüşmeler yürütmeye başladı. Lakin 1756'da Friederich bu görüşmelerden haberdar oldu ve önce davranarak Saksonya ve Bohemya topraklarının önemli bir kısmını işgal etti ve Prag'a muhasara düzenledi. Ardından Avusturya ve Rus imparatorluğu, Fransa krallığı ve İsveç Prusya'ya savaş ilan etti. Aldığı destekler sayesinde Avusturya ordusu, Prusya askerlerini işgal edilen bölgelerden püskürtmeyi başardı ve 1763'te imzalanan barış anlaşması ile savaş sona erdi. Bu anlaşma Prusya'ya ekonomik ve askeri açıdan büyük kazanç sağlayarak anlaşmadan büyük bir güç olarak ayrılmasını sağladı.
Adı geçen savaşlar beraberinde Prusya için büyük ekonomik sorunlar getirdi. Friederich, yaklaşık on yıl gibi bir süre zarfında ekonomiyi önemli ölçüde geliştirdi ve ordunun nüfusunu artırarak orduyu güçlendirdi. Müteakip olarak 1772 yılında Polonya Krallığına haiz toprakların Avusturya ve Rusya ile kendisi arasında paylaştırılması üzerine bir teklifte bulundu. Lakin bir gelecek yanıtı beklemeden Polonya'nın kuzey topraklarını ilhak etti. Bunun ardından doğuda Ruslar ve batıda Avusturyalılar Polonya topraklarına işgallerde bulundular.
Hayatı
24 Ocak 1712'de Berlin'de doğdu. Prusya tahtının veliahtı Friedrich Wilhelm (1688-1740) ile İngiltere kralı I. George'un kızı Sophie Dorothea'nın büyük oğluydu. Babası, dedesi ilk Prusya kralı I. Friedrich'in (1657-1713) ölümü üzerine I. Friedrich Wilhelm adıyla kral oldu. Gençliğinde Frederick savaş sanatından çok müzik ve felsefeyle ilgilenmiş, bu da otoriter babası I. Friedrich Wilhelm ile çatışmasına yol açmıştır. Sert ve sıkı bir disiplinle yetiştirilen Friedrich, bu disiplinden kurtulabilmek ve babasının Hermann von Katte ile olan ilişkisinde kendini baskılaması sebepleriyle 18 yaşındayken arkadaşları Teğmen Hans Hermann von Katte ve Teğmen Peter Karl Christoph von Keith ile Büyük Britanya'ya kaçma girişiminde bulundu; ancak Keith'in son anda pişmanlık duyarak yetkililere haber vermesi üzerine bu plan ortaya çıkarıldı. Friedrich, sevgilisi Katte'ın idamını seyretmek zorunda bırakılarak cezalandırıldı.
1738 yılında mason oldu ve bu şekilde mason olan Fransız Aydınlanmacıları'yla tanıştı. Özellikle Voltaire ile sık sık mektuplaştı bu şekilde Fransa'daki bu devrimci Aydınlanma hareketlerini takip etti.
Hükümdarlığı
Babasının 31 Mayıs 1740'ta ölmesi üzerine tahta çıkan II. Friedrich, babasının çeşitli uygulamalarına son verdi ve onun bin bir güçlükle kurduğu muhafız alayını dağıttı. 1740'ta Avusturya'ya bağlı Silezya'yı işgal etmesi, Avusturya'yla savaşa girmesine yol açtı. Avusturya'nın içinde bulunduğu durumdan (Avusturya Veraset Savaşı) faydalanan Friedrich, olarak bilinen bu savaştan Haziran 1742'de imzalanan Breslau Anlaşması'yla zaferle çıktı.
1744'te Avusturya'yla tekrar savaşa giren Friedrich, olarak bilinen bu savaşta Silezya'ya çekilmek zorunda kaldı, ancak Silezya'da yapılan 3 çarpışmayı kazandı. 1745'te imzalanan Dresden Anlaşması'yla Silezya'nın büyük bir kısmını ele geçirdi.
Bu olaydan sonraki 11 yıl olaysız ve savaşsız geçti. Friedrich, ülkesinde çeşitli reformlar yaptı ve ordusunu güçlendirdi.
1756'da patlak veren Yedi Yıl Savaşı (1756-63) süresinde Prusya ordusu başta ağır yenilgilere uğradı. Hatta 1759'da başkent Brandenburg istila edildi. Ancak 1759'dan sonra şansı dönen Prusya ordusu, düşmanlarını her cephede bozguna uğrattı. Ancak bu çarpışmalar Prusya ordusunun asker sayısını önemli ölçüde azalttı. Rus Çariçesi Yelizaveta 1762'de ölünce, yerine geçen ve Friedrich'in hayranı olan Çar III. Petro, Prusya'yla barış anlaşması yapmakla kalmadı, savaşta Rusya'nın ele geçirdiği bölgeleri de geri verdi. Çar III. Petro'nun aynı yıl devrilmesine karşın, Prusya şimdi daha iyi durumdaydı. İsveç'in de Prusya'yla barış anlaşması imzalayarak savaştan çekilmesinin ardından Prusya'nın düşmanı olarak kalan Fransa ile Avusturya, 1763'te barış anlaşması imzalayarak savaştan çekildiler ve Yedi Yıl Savaşı, Friedrich'in zaferiyle sonuçlandı.
Friedrich, savaştan sonra ülkenin refahı için harekete geçti. Merkantilist bir ekonomi politikası izleyerek, devlet maliyesini güçlendirmeye çalıştı. Ancak bu amaçla koyduğu ağır vergiler, tepkiyle karşılandı. Sanatçı ve yazarları koruyan ve kendisi de bir yazar olan Friedrich, ancak Alman yazar ve sanatçıları sevmiyor, Fransız yazar ve sanatçılara büyük hayranlık duyuyordu.
Friedrich, ülke yönetiminde ve adalet işinde de başarılı oldu; ilk Alman yasa derlemesini hazırlattı ve eğitim alanında çeşitli yenilikler yaparak, Prusya'nın eğitim alanında bütün dünyada 1. olmasını sağladı. Francesco Algarotti, d'Argens, Julien Offray de La Mettrie gibi filozofları Berlin'e davet etti. Ayrıca anadili Almanca yerine sıklıkla Fransızca kullanmayı tercih ediyordu.
Friedrich 17 Ağustos 1786'da öldüğünde, Prusya Avrupa'nın en önemli ülkelerinden sayılıyordu. Friedrich'in ölümünden sonra yerine kardeşi August Wilhelm'in (ölümü 1758) oğlu II. Friedrich Wilhelm (1744-1797) geçti.
Ölümü ve Mirası
Hayatının sonlarına doğru giderek daha yalnız bir yaşam biçimi benimsedi. Sanssouci'deki yakın arkadaş çevresi yavaş yavaş yok oldu. Bu durum Friedrich'i giderek daha eleştirel ve keyfi hale getirdi. Friedrich, aydın reformları ve askeri zaferleri sebebiyle Prusya halkı arasında mükemmel ölçüde popülerdi. Berlin vatandaşları, idari veya askeri incelemelerden döndüğünde daima onu alkışlarlardı. Prusya halkı tarafından "Der Alte Fritz" (Yaşlı Fritz) mahlası aldı ve bu lakap mirasının bir parçası haline geldi. Friedrich, popülaritesine karşı pek bir önem beslemiyordu. Bu sebeple "Marquises de Pompadour" (Fransız kraliyet metresinin adına bir gönderme) adını verdiği köpeği (İtalyan Tazısı) ile vakit geçirmeyi tercih etti. 60'lı ve 70'li yaşlarında astım, gut ve diğer hastalıkları onu büyük ölçüde etkilemesine rağmen şafaktan önce uyanır, günde altı ila sekiz fincan kahve içer (hardal ve tane karabiberle karıştırılmış) ve devlet işlerine verdiği önemi mükemmel bir azimle devam ettirirdi.
Friedrich 17 Ağustos 1786 sabahında, Sanssouci'deki çalışma odasındaki koltukta 74 yaşında öldü. Yanında köpeğinin gömüldüğü Sanssouci'nin bağ terasında defnedilmesini istedi. Ancak yeğeni ve halefi olan II. Friedrich Wilhelm, Potsdam Kilisesi'nde babasının yanına defnedilmesini emretti. II. Dünya Savaşı'nın sonlarına doğru Alman diktatör Adolf Hitler, Friedrich'in tabutunun yıkımdan korunması için bir tuz madenine saklanmasını emretti. 1946'da Amerika Birleşik Devletleri Ordusu naaşı Marburg'a taşıdı ve 1953'te Friedrich ve babasının tabutları Burg Hohenzollern'e nakledildi.
Ölümünün 205. yıldönümü olan 17 Ağustos 1991'de Friedrich'in tabutu, Prusya bayrağıyla örtülü ve Bundeswehr onur muhafızları tarafından korunan bir şekilde Sanssouci'deki şeref mahkemesinde bekletildi. Gece vaktinde Friedrich'in naaşı kendisinin ölmeden önce belirttiği gibi, gösterişten uzak bir şekilde inşa ettirdiği kriptaya bağ terasında defnedildi. Mezarını ziyaret edenler, Prusya'da patatesin yaygınlaşmasına sağladığı katkılar sebebiyle mezar taşına sık sık patates bırakırlar.
Notlar
- ^ Frederick II, King of Prussia; Luvaas, Jay (1999). Frederick the Great on the art of war. Internet Archive. New York : Da Capo Press. s. 3. ISBN .
- ^ Frederick William Longman. Frederick the Great and the Seven Years' War (İngilizce). Harvard University. s. 98-99.
- ^ MacDonogh, Giles (2000). Frederick the Great : a life in deed and letters. Internet Archive. New York : St. Martin's Press. s. 248. ISBN .
- ^ Ropes, Arthur R. (1891). "Frederick the Great's Invasion of Saxony, and the Prussian 'Mémoire Raisonné,' 1756". Transactions of the Royal Historical Society. 5: 157-175. doi:10.2307/3678050. ISSN 0080-4401. 15 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2024.
- ^ a b Fulbrook, Mary; Gürses, Sabri (20 Şubat 2024). Kısa Almanya Tarihi. ISBN .
- ^ Ropes, Arthur R. (1891). "Frederick the Great's Invasion of Saxony, and the Prussian 'Mémoire Raisonné,' 1756". Transactions of the Royal Historical Society. 5: 174. doi:10.2307/3678050. ISSN 0080-4401. 15 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2024.
- ^ Kugler, Franz; Moriarty, E. A. (Edward Aubrey); Menzel, Adolph (1845). The pictorial history of Germany during the reign of Frederick the Great: comprehending a complete history of the Silesian campaigns, and the seven years war. Harvard University. London, Henry G. Bohn.
- ^ "Hans Hermann von Katte | German military officer". Encyclopedia Britannica (İngilizce). 19 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2020.
- ^ Ritter, Gerhard (1970). Frederick the Great; a historical profile. Internet Archive. Berkeley, University of California Press.
- ^ Richard, Ernst (1913). History of German civilization; a general survey. University of California Libraries. New York : The Macmillan Company.
- ^ MacDonogh, Giles (2000). Frederick the Great : a life in deed and letters. Internet Archive. New York : St. Martin's Press. ISBN .
- ^ Alford, Kenneth D. (3 Nisan 2003). Nazi Plunder: Great Treasure Stories Of World War II (İngilizce). Hachette Books. ISBN . 13 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2024.
- ^ "Frederick the Great at Peace--Not Germany - Los Angeles Times". web.archive.org. 8 Kasım 2020. 8 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2024.
Dış bağlantılar
- Digital edition of Frederick the Great's Works 25 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. by Trier University Library (Almanca,Fransızca)
- Voltaire and Frederick the Great by Lytton Strachey (İngilizce)
- Story about Frederick and Madame de Pompadour (Almanca)
- Free scores 26 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. at the (İngilizce)
- History of Frederick II of Prussia by Thomas Carlyle 21 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Project Gutenberg Ebook (İngilizce)
Wikimedia Commons'ta Friedrich II of Prussia ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
II Friedrich Almanca Friedrich II 24 Ocak 1712 17 Agustos 1786 1740 yilindan olumune kadar Prusya kraliydi Prusya onun yonetimi altinda topraklarini buyuk olcude genisletti ve Avrupa da onemli bir askeri guc haline geldi Askeri alandaki basarilari ve ulkesinin kalkinmasi yolundaki cabalarindan dolayi Buyuk Friedrich Friedrich der Grosse adiyla anilir II Friedrich Prusya krali Johann Georg Ziesenis tarafindan portresi 1763 Prusya Krali Brandenburg ElektoruHukum suresi31 Mayis 1740 17 Agustos 1786Once gelenI Friedrich WilhelmSonra gelenII Friedrich WilhelmDogum24 Ocak 1712 1712 01 24 Berlin Prusya KralligiOlum17 Agustos 1786 74 yasinda Potsdam Prusya KralligiDefinSanssouci PotsdamEs ler iBrunswick Wolfenbuttel Prensesi Elisabeth Christine e 1733 HanedanHohenzollernBabasiPrusya Krali I Friedrich WilhelmAnnesiHannover Prensesi Sophia DorotheaImza Buyuk Friederich Avusturya nin Kutsal Roma Imparatorlugu nun varisi olmasina karsi cikiyordu Habsburg Hanedani nin himayesi altinda bulunan donemin onemli sanayi bolgelerinden birisi olan Silezya topraklarinda hak iddia etti ve 1740 yilinda Silezya ya savas ilan ederek yaklasik olarak yedi haftada topraklarin neredeyse tamamini isgal etti 1 1744 te Bohemya ya topraklarina saldirmasi sonucunda Bavyera Saksonya Avusturya Prusya ya savas ilan etti Ancak Friederich onderligindeki Prusya ordusu tum dusmanlarin ustesinden gelmeyi basardi Bu savasin ardindan 1745 te imzalanan baris anlasmasi ile Prusya kendisine Silezya topraklarinda hak taninmasi karsiliginda isgal edilen bolgelerden geri cekildi Fakat imparatorice Maria Theresia yenilgiyi kabul edemeyerek muttefikleri Fransa ve Rusya ile topraklari geri alma konusunda gorusmeler yurutmeye basladi Lakin 1756 da Friederich bu gorusmelerden haberdar oldu ve once davranarak Saksonya ve Bohemya topraklarinin onemli bir kismini isgal etti ve Prag a muhasara duzenledi 2 3 4 Ardindan Avusturya ve Rus imparatorlugu Fransa kralligi ve Isvec Prusya ya savas ilan etti Aldigi destekler sayesinde Avusturya ordusu Prusya askerlerini isgal edilen bolgelerden puskurtmeyi basardi ve 1763 te imzalanan baris anlasmasi ile savas sona erdi Bu anlasma Prusya ya ekonomik ve askeri acidan buyuk kazanc saglayarak anlasmadan buyuk bir guc olarak ayrilmasini sagladi 5 6 Adi gecen savaslar beraberinde Prusya icin buyuk ekonomik sorunlar getirdi Friederich yaklasik on yil gibi bir sure zarfinda ekonomiyi onemli olcude gelistirdi ve ordunun nufusunu artirarak orduyu guclendirdi Muteakip olarak 1772 yilinda Polonya Kralligina haiz topraklarin Avusturya ve Rusya ile kendisi arasinda paylastirilmasi uzerine bir teklifte bulundu 7 Lakin bir gelecek yaniti beklemeden Polonya nin kuzey topraklarini ilhak etti Bunun ardindan doguda Ruslar ve batida Avusturyalilar Polonya topraklarina isgallerde bulundular 5 Icindekiler 1 Hayati 2 Hukumdarligi 3 Olumu ve Mirasi 4 Notlar 5 Dis baglantilarHayatidegistir24 Ocak 1712 de Berlin de dogdu Prusya tahtinin veliahti Friedrich Wilhelm 1688 1740 ile Ingiltere krali I George un kizi Sophie Dorothea nin buyuk ogluydu Babasi dedesi ilk Prusya krali I Friedrich in 1657 1713 olumu uzerine I Friedrich Wilhelm adiyla kral oldu Gencliginde Frederick savas sanatindan cok muzik ve felsefeyle ilgilenmis bu da otoriter babasi I Friedrich Wilhelm ile catismasina yol acmistir Sert ve siki bir disiplinle yetistirilen Friedrich bu disiplinden kurtulabilmek ve babasinin Hermann von Katte ile olan iliskisinde kendini baskilamasi sebepleriyle 18 yasindayken arkadaslari Tegmen Hans Hermann von Katte ve Tegmen Peter Karl Christoph von Keith ile Buyuk Britanya ya kacma girisiminde bulundu ancak Keith in son anda pismanlik duyarak yetkililere haber vermesi uzerine bu plan ortaya cikarildi Friedrich sevgilisi Katte in 8 idamini seyretmek zorunda birakilarak cezalandirildi 1738 yilinda mason oldu ve bu sekilde mason olan Fransiz Aydinlanmacilari yla tanisti Ozellikle Voltaire ile sik sik mektuplasti bu sekilde Fransa daki bu devrimci Aydinlanma hareketlerini takip etti HukumdarligidegistirBabasinin 31 Mayis 1740 ta olmesi uzerine tahta cikan II Friedrich babasinin cesitli uygulamalarina son verdi ve onun bin bir guclukle kurdugu muhafiz alayini dagitti 1740 ta Avusturya ya bagli Silezya yi isgal etmesi Avusturya yla savasa girmesine yol acti Avusturya nin icinde bulundugu durumdan Avusturya Veraset Savasi faydalanan Friedrich I Silezya Savasi olarak bilinen bu savastan Haziran 1742 de imzalanan Breslau Anlasmasi yla zaferle cikti 1744 te Avusturya yla tekrar savasa giren Friedrich II Silezya Savasi olarak bilinen bu savasta Silezya ya cekilmek zorunda kaldi ancak Silezya da yapilan 3 carpismayi kazandi 1745 te imzalanan Dresden Anlasmasi yla Silezya nin buyuk bir kismini ele gecirdi Bu olaydan sonraki 11 yil olaysiz ve savassiz gecti Friedrich ulkesinde cesitli reformlar yapti ve ordusunu guclendirdi 1756 da patlak veren Yedi Yil Savasi 1756 63 suresinde Prusya ordusu basta agir yenilgilere ugradi Hatta 1759 da baskent Brandenburg istila edildi Ancak 1759 dan sonra sansi donen Prusya ordusu dusmanlarini her cephede bozguna ugratti Ancak bu carpismalar Prusya ordusunun asker sayisini onemli olcude azaltti Rus Caricesi Yelizaveta 1762 de olunce yerine gecen ve Friedrich in hayrani olan Car III Petro Prusya yla baris anlasmasi yapmakla kalmadi savasta Rusya nin ele gecirdigi bolgeleri de geri verdi Car III Petro nun ayni yil devrilmesine karsin Prusya simdi daha iyi durumdaydi Isvec in de Prusya yla baris anlasmasi imzalayarak savastan cekilmesinin ardindan Prusya nin dusmani olarak kalan Fransa ile Avusturya 1763 te baris anlasmasi imzalayarak savastan cekildiler ve Yedi Yil Savasi Friedrich in zaferiyle sonuclandi Friedrich savastan sonra ulkenin refahi icin harekete gecti Merkantilist bir ekonomi politikasi izleyerek devlet maliyesini guclendirmeye calisti Ancak bu amacla koydugu agir vergiler tepkiyle karsilandi Sanatci ve yazarlari koruyan ve kendisi de bir yazar olan Friedrich ancak Alman yazar ve sanatcilari sevmiyor Fransiz yazar ve sanatcilara buyuk hayranlik duyuyordu Friedrich ulke yonetiminde ve adalet isinde de basarili oldu ilk Alman yasa derlemesini hazirlatti ve egitim alaninda cesitli yenilikler yaparak Prusya nin egitim alaninda butun dunyada 1 olmasini sagladi Francesco Algarotti d Argens Julien Offray de La Mettrie gibi filozoflari Berlin e davet etti Ayrica anadili Almanca yerine siklikla Fransizca kullanmayi tercih ediyordu Friedrich 17 Agustos 1786 da oldugunde Prusya Avrupa nin en onemli ulkelerinden sayiliyordu Friedrich in olumunden sonra yerine kardesi August Wilhelm in olumu 1758 oglu II Friedrich Wilhelm 1744 1797 gecti Olumu ve MirasidegistirHayatinin sonlarina dogru giderek daha yalniz bir yasam bicimi benimsedi Sanssouci deki yakin arkadas cevresi yavas yavas yok oldu Bu durum Friedrich i giderek daha elestirel ve keyfi hale getirdi Friedrich aydin reformlari ve askeri zaferleri sebebiyle Prusya halki arasinda mukemmel olcude populerdi Berlin vatandaslari idari veya askeri incelemelerden dondugunde daima onu alkislarlardi Prusya halki tarafindan Der Alte Fritz Yasli Fritz mahlasi aldi ve bu lakap mirasinin bir parcasi haline geldi Friedrich popularitesine karsi pek bir onem beslemiyordu Bu sebeple Marquises de Pompadour Fransiz kraliyet metresinin adina bir gonderme adini verdigi kopegi Italyan Tazisi 9 ile vakit gecirmeyi tercih etti 10 60 li ve 70 li yaslarinda astim gut ve diger hastaliklari onu buyuk olcude etkilemesine ragmen safaktan once uyanir gunde alti ila sekiz fincan kahve icer hardal ve tane karabiberle karistirilmis ve devlet islerine verdigi onemi mukemmel bir azimle devam ettirirdi 11 Friedrich 17 Agustos 1786 sabahinda Sanssouci deki calisma odasindaki koltukta 74 yasinda oldu Yaninda kopeginin gomuldugu Sanssouci nin bag terasinda defnedilmesini istedi Ancak yegeni ve halefi olan II Friedrich Wilhelm Potsdam Kilisesi nde babasinin yanina defnedilmesini emretti II Dunya Savasi nin sonlarina dogru Alman diktator Adolf Hitler Friedrich in tabutunun yikimdan korunmasi icin bir tuz madenine saklanmasini emretti 1946 da Amerika Birlesik Devletleri Ordusu naasi Marburg a tasidi ve 1953 te Friedrich ve babasinin tabutlari Burg Hohenzollern e nakledildi 12 Olumunun 205 yildonumu olan 17 Agustos 1991 de Friedrich in tabutu Prusya bayragiyla ortulu ve Bundeswehr onur muhafizlari tarafindan korunan bir sekilde Sanssouci deki seref mahkemesinde bekletildi Gece vaktinde Friedrich in naasi kendisinin olmeden once belirttigi gibi gosteristen uzak bir sekilde insa ettirdigi kriptaya bag terasinda defnedildi Mezarini ziyaret edenler Prusya da patatesin yayginlasmasina sagladigi katkilar sebebiyle mezar tasina sik sik patates birakirlar 13 Notlardegistir Frederick II King of Prussia Luvaas Jay 1999 Frederick the Great on the art of war Internet Archive New York Da Capo Press s 3 ISBN 978 0 306 80908 8 Frederick William Longman Frederick the Great and the Seven Years War Ingilizce Harvard University s 98 99 MacDonogh Giles 2000 Frederick the Great a life in deed and letters Internet Archive New York St Martin s Press s 248 ISBN 978 0 312 25318 9 Ropes Arthur R 1891 Frederick the Great s Invasion of Saxony and the Prussian Memoire Raisonne 1756 Transactions of the Royal Historical Society 5 157 175 doi 10 2307 3678050 ISSN 0080 4401 15 Subat 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Haziran 2024 a b Fulbrook Mary Gurses Sabri 20 Subat 2024 Kisa Almanya Tarihi ISBN 978 625 6774 35 3 Ropes Arthur R 1891 Frederick the Great s Invasion of Saxony and the Prussian Memoire Raisonne 1756 Transactions of the Royal Historical Society 5 174 doi 10 2307 3678050 ISSN 0080 4401 15 Subat 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Haziran 2024 Kugler Franz Moriarty E A Edward Aubrey Menzel Adolph 1845 The pictorial history of Germany during the reign of Frederick the Great comprehending a complete history of the Silesian campaigns and the seven years war Harvard University London Henry G Bohn Hans Hermann von Katte German military officer Encyclopedia Britannica Ingilizce 19 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Aralik 2020 Ritter Gerhard 1970 Frederick the Great a historical profile Internet Archive Berkeley University of California Press Richard Ernst 1913 History of German civilization a general survey University of California Libraries New York The Macmillan Company MacDonogh Giles 2000 Frederick the Great a life in deed and letters Internet Archive New York St Martin s Press ISBN 978 0 312 25318 9 Alford Kenneth D 3 Nisan 2003 Nazi Plunder Great Treasure Stories Of World War II Ingilizce Hachette Books ISBN 978 0 306 82090 8 13 Subat 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Haziran 2024 Frederick the Great at Peace Not Germany Los Angeles Times web archive org 8 Kasim 2020 8 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Haziran 2024 Dis baglantilardegistir nbsp Wikimedia Commons ta II Friedrich Prusya krali ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Digital edition of Frederick the Great s Works 25 Agustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi by Trier University Library Almanca Fransizca Voltaire and Frederick the Great by Lytton Strachey Ingilizce Story about Frederick and Madame de Pompadour Almanca Free scores 26 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi at the Mutopia Project Ingilizce History of Frederick II of Prussia by Thomas Carlyle 21 Eylul 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Project Gutenberg Ebook Ingilizce nbsp Vikisoz de II Friedrich Prusya krali ile ilgili sozleri bulabilirsiniz nbsp Wikimedia Commons ta Friedrich II of Prussia ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur https tr wikipedia org w index php title II Friedrich Prusya krali amp oldid 33400483 sayfasindan alinmistir