Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda bir yorum yapın.
|
Cam özelliklerinin hesaplanması (cam modellemesi), belirli koşullar altındaki cam davranışlarını veya cam özelliklerini deneysel araştırma yapmadan, önceden toplanmış veri ve tecrübe ile, bilimsel bir bakış kazanmak veya zaman, hammadde, finansal ve çevresel kaynakları korumak amacıyla tahmin etme işlemine verilen addır. İlk olarak 19. yüzyıl sonunda A. ve Otto Schott tarafından gerçekleştirilmiştir. Birkaç cam modellemesinin diğer ilgili fonksiyonlarla kombinasyonu, optimizasyon ve altı sigma prosedürleri için kullanılabilir. İstatistiksel analiz amacıyla kullanıldığında, yeni verilerin, deneysel prosedürlerin ve ölçüm kurumlarının (cam laboratuvarları) akreditasyonu için kullanılabilir.
Tarih
Tarihsel olarak, cam özelliklerinin hesaplanması doğrudan cam biliminin kurulmasıyla ilgilidir. 19. yüzyıl sonunda, fizikçi Ernst Abbe, Jena, Almanya’da Carl Zeiss’in optik atölyesiyle işbirliği içerisinde, optimize edilmiş optik mikroskopların tasarım hesaplarının yapılmasını sağlayan denklemler geliştirdi. Ernst Abbe’nin zamanından önce, mikroskop yapımı çoğunlukla bir zanaatkarlık işi olarak yapılmakta, bu da kaliteleri ürüne göre değişen çok pahalı optik mikroskopların üretilmesine sebep vermekteydi. Ernst Abbe, hatasız bir mikroskopu kesin olarak ne şekilde yapmasını biliyorduysa da, gereken kırınım indisine ve ayrışmaya sahip lensler ve prizmalar mevcut değildi. Cam zanaatkarları ve mühendisler, Ernst Abbe’nin ihtiyaç duyduğu bu ürünleri üretemediler; zira o çağda cam yapımı bilimsel bir iş değildi.
1879’da, genç cam mühendisi Otto Schott, kendisinin hazırladığı ve özel optik özellikler sergileyeceğini umduğu, özel bir bileşimden yapılmış olan cam numunelerini Ernst Abbe’ye gönderdi. Ernst Abbe’nin ölçümleri sonucunda, Schott’un yolladığı numunelerin ihtiyaç duyulan optik özellikleri taşımadığı, aynı zamanda arzu edilen homojenlikte de olmadığı ortaya çıktı. Buna rağmen, Ernst Abbe, Otto Schott’tan problem ile ilgili çalışmalarına devam etmesini ve bütün cam elemanlarını sistematik olarak incelemesini istedi. Sonunda, Schott homojen cam numuneler üretmeyi başardı ve Abbe’nin istediği optik özellikleri taşıyan borosilikat cam’ı icat etti. Sistematik cam araştırmaları da böylece başlamış oldu. 1908’de, Eugene Sullivan 21 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. cam araştırmalarını ABD’de (Corning, New York) başlatan kişi oldu.
Cam araştırmalarının başında, cam bileşimi ve özellikleri arasındaki ilişkiyi bilmek son derece önem taşımaktaydı. Bu amaç için, Otto Schott, cam özelliklerinin hesaplanması ile ilgili birkaç yayında toplama prensibini tanıttı. > Bu prensibe göre, cam bileşimi ve belirli bir özellik, ideal karışım varsayıldığında, bütün bileşen yüzdelerine lineerdir, aşağıdaki denklemde Ci ve bi belirli cam bileşen yüzdelerini ve ilgili katsayıları (sırasıyla) belirtmektedir. Toplama prensibi bir basitleştirmedir ve yalnız dar bileşim aralıklarında (viskozite ve kırınım indisi ile ilgili aşağıdaki diyagramlarda görüleceği gibi) geçerlidir. Buna rağmen, toplama prensibinin uygulaması Schott’un, optik camlar, yemek pişirme amacıyla ve laboratuvarlarda kullanılan düşük genleşme katsayılı camlar (Duran), cıva termometreleri için düşük donma noktalı camlar gibi pek çok icadı yapmasını sağladı. Bunun sonucunda, İngilizcede:Gehlhoff et al. published similar additive glass property calculation models. Schott’s additivity principle is still widely in use today in glass research and technology. benzer toplamaya dayalı cam özelliği hesaplama modelleri yayınladılar. Schott’un toplama prensibi günümüzde halen cam araştırması ve teknolojisinde yaygın olarak kullanılmaktadır.
Global modeller
Schott ve birçok diğer bilim adamıyla mühendis, kendi laboratuvarlarında topladıkları, yeterince dar bileşim aralığına sahip deney verilerine toplama prensibini uyguladılar (yerel cam modelleri). Bu metot sayesinde laboratuvarlar arasındaki uyuşmazlıklar ile lineer olmayan cam bileşen etkileşimlerinin dikkate alınmaması sağlandı. Sistematik cam araştırmalarının sürdüğü birkaç onyıl boyunca binlerce cam bileşimi incelenerek, milyonlarca yayınlanmış cam özelliği elde edildi, bunlar da cam veritabanlarında toplandı. Bottinga, Kucuk, Priven, Choudhary, Mazurin, ve Fluegel global cam modellerini, değişik yaklaşımlar kullanarak yayınlamadan önce, bu büyük deneysel veri havuzu bütün olarak incelenmemişti. Schott’un modellerinden farklı olarak, bu global modeller pek çok bağımsız veri kaynağını da değerlendirmeye aldıklarından, model tahminlerini daha güvenilir hale getirmişlerdir. Ayrıca, global modeller, belirli cam bileşen kombinasyonlarının toplamaya bağlı olmayan bazı özelliklere etkilerini (sağdaki diyagramda görülen karışık alkali etkisi veya bor anomalisi) ortaya çıkarıp nicelik açısından incelemeyi mümkün kılmıştır. Global modeller, aynı zamanda cam özelliği ölçüm isabetliliğindeki ilginç gelişmeleri, örneğin bazı cam özelliklerinin modern bilimsel literatürde deneysel ölçümlerinin daha az isabetle yapılıyor olmasını (diyagramda gösterilen şekilde) göz önüne sermiştir. Yeni verilerin, deneysel prosedürlerin ve ölçüm kurumlarının () akreditasyonu için kullanılabilir. Aşağıdaki bölümlerde (erime entalpisi hariç), yüksek miktardaki deneysel veriyi kullanmak için başarılı bir yöntem olarak değerlendirilen deneysel modelleme teknikleri sunulmuştur. Ortaya çıkan modeller, çağdaş mühendislik ve cam özelliklerinin hesaplanması araştırmalarında uygulanmaktadır. Deneysel olmayan (tümdengelimli) cam modelleri de bulunmaktadır. Bunlar genellikle, (erime entalpisi hariç) güvenilir cam özelliği tahminleri elde etmek yerine, bilimsel bir bakış elde etmek amacıyla bazı özellikler (atomik yarıçap, atomik kütle, kimyasal bağ gücü ve açıları, değerlik, ısı kapasitesi) arasında ilişki kurmak için yaratılmaktadır. Gelecekte, özellik ilişkilerinin doğru anlaşıldığı ve ihtiyaç duyulan deneysel veri elde bulunduğunda, tümdengelimli cam modellerinde yapılan özellikler arasındaki ilişkinin incelenmesi, ihtiyaç duyulan bütün özellikler ile ilgili güvenilir tahminler yapılmasını mümkün kılabilir.
Yöntemler
Cam özellikleri ve üretim sırasındaki cam davranışı, GE-SYSTEM, SciGlass ve Interglad, gibi cam veritabanlarının , birlikte kullanılarak hesaplanabilir. Erime entalpisini tahmin etmek için ise termodinamik veritabanları kullanılmaktadır.
Lineer regresyon
Eğer istenen cam özelliği kristalizasyon (örneğin sıvılaşma eğrisi sıcaklığı) ya da faz ayrımı ile ilgili değilse, lineer regresyon, üçüncü dereceye kadar genel polinom fonksiyonları kullanılarak uygulanabilir. Aşağıda, ikinci dereceden örnek bir denklem verilmiştir. C değerleri, Na2O veya CaO gibi cam bileşenlerinin konsantrasyonunun yüzde olarak veya başka kesirler şeklinde değeri, b değerleri katsayılar, n de cam bileşenlerinin toplam sayısıdır. Ana cam bileşeni silica (SiO2) aşağıdaki denkleme dahil edilmemiştir, zira bütün bileşenlerin toplamının %100 etmesi gerekliliği bulunmaktadır. Korelasyon ve önem analiziyle aşağıdaki denklemin pek çok terimi ihmal edilebilir. Resimde de görülen sistematik hatalar, sağır değişkenlerle ifade edilebilir. Daha fazla detay ve örnek, Fluegel’in hazırladığı online rehberde mevcuttur.
Lineer olmayan regresyon
eğrisi sıcaklığı, sinirsel ağlar ve bağlantısı kesilmiş zirve fonksiyonları kullanılarak lineer olmayan regresyonla modellenebilir. Bağlantısı kesilmiş zirve fonksiyonları yaklaşımı, bir ana kristalin fazında alansal lineer regresyonun uygulanabildiği ve maksimum erime noktalarında ani değişikliklerin oluştuğu gözlemine dayanmaktadır.
Cam erime entalpisi
Cam erime entalpisi, bir hammadde karışımını (yığın) erimiş cama döndürmek için gereken enerji miktarıdır. Eldeki yığına ve cam birleşimine, fırının ve ısı üretim sistemlerinin verimliliğine, fırında camın geçireceği ortalama süreye ve birçok başka faktöre bağlı olarak değişir. Bu konuyla ilgili ilk makalelerden birisi, Carl Kröger tarafından 1953’te kaleme alınmıştır.
Sonlu elemanlar yöntemi
Bir cam eritme fırınındaki cam akışını modellemek için, viskosite, yoğunluk, ısı iletkenliği, ısı kapasitesi, özümseme spektrumları ve erimiş camın diğer özelliklerine dayanan veriler veya modeller ile oluşturulmuş olan sonlu elemanlar yöntemi, ticari olarak kullanılmaktadır. Sonlu elemanlar yöntemi, aynı zamanda cam şekillendirme işlemleri için de uygulanabilir.
Optimizasyon
Genellikle birden fazla cam özelliğinin aynı anda optimize edilmesi gerekir, buna üretim maliyetleri de dahildir. GE-SYSTEM . Bu işlem, örneğin simpleks algoritması veya elektronik bir tablo kullanılarak, aşağıdaki yöntemle yapılabilir. 1-İstenen özelliklerin listelenmesi 2-Üretim maliyetlerini hesaplayan bir formül de içeren, cam bileşimine dayalı cam özelliklerinin güvenilir olarak hesaplanması için modellerin girilmesi 3-İstenen ve hesaplanan özellikler arasındaki farkın (hatanın) karesinin hesaplanması 4-Microsoft Excel’deki Solver seçeneğini kullanarak, cam bileşenlerini değişken olarak tanımlayıp hataların karesinin toplamının düşülmesi. Bunun işim Microcal Origin gibi farklı yazılımlar da kullanılabilir. İstenen özelliklerin ağırlığını birbirinden farklı ayarlamak mümkündür. Bu prensiple ilgili temel bilgi Huff et al. tarafından yayınlanan bir makalede bulunabilir. Birkaç cam modelinin, ilgili teknolojik ve finansal fonksiyonlarla birlikte kombinasyonu, altı sigma optimizasyonu için kullanılabilir.
Kaynakça
- ^ 16 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde [https://web.archive.org/web/20211116201553/https://www.turkak.org.tr/akreditasyon/akreditasyon-nedir.html#:~:text=Akreditasyon%2C%20uygunluk%20de%C4%9Ferlendirme%20kurulu%C5%9Flar%C4%B1nca%20ger%C3%A7ekle%C5%9Ftirilen,belgeleri%2C%20personel%20belgelendirme%20belgeleri%20v.b arşivlendi..)
- ^ "Calculation of the Refractive Index of Glasses". 7 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Haziran 2011.
- ^ "Eugene Sullivan and Corning Glass Works". 13 Ekim 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Haziran 2011.
- ^ Winkelmann A., Schott O. (1894). "Über die Elastizität und über die Druckfestigkeit verschiedener neuer Gläser in ihrer Abhängigkeit von der chemischen Zusammensetzung". Ann. Physik Chemie. Cilt 51. s. 697.
- ^ Winkelmann A., Schott O. (1894). "Über thermische Widerstandscoefficienten verschiedener Gläser in ihrer Abhängigkeit von der chemischen Zusammensetzung". Ann. Physik Chemie. Cilt 51. s. 730.
- ^ Winkelmann A., Schott O. (1893). "Über die specifischen Wärmen verschieden zusammengesetzter Gläser". Ann. Physik Chemie. Cilt 49. s. 401.
- ^ English S. (1924). "The effect of composition on the viscosity of glass. Part II". J. Soc. Glass Technol. Cilt 8. ss. 205-48. 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Haziran 2011.
"... Part III Some Four-component Glasses". J. Soc. Glass Technol. Cilt 9. 1925. ss. 83-98.
"...Part IV. Calculation of the Influence of Minor Constituents". J. Soc. Glass Technol. Cilt 10. 1926. ss. 52-66. - ^ Gehlhoff G., Thomas M. (1925). "Die physikalischen Eigenschaften der Gläser in Abhängigkeit von der Zusammensetzung". Z. Techn. Physik, 6. s. 544.; "Die physikalischen Eigenschaften der Gläser in Abhängigkeit von der Zusammensetzung". Z. Techn. Physik, 7. 1926. ss. 105, 260.; "Lehrbuch der technischen Physik", J. A. Barth-Verlag, Leipzig, 1924, p 376.
- ^ Lakatos T., Johansson L.G., Simmingsköld B. (Haziran 1972). "Viscosity temperature relations in the glass system SiO2-Al2O3-Na2O-K2O-CaO-MgO in the composition range of technical glasses". Glass Technology. 13 (3). ss. 88-95.
- ^ Terese Vascott; Thomas P. Seward III (2005). High Temperature Glass Melt Property Database for Process Modeling (İngilizce). Wiley-American Ceramic Society. ISBN .
- ^ Bottinga Y., Weill D.F. (Mayıs 1972). "The viscosity of magmatic silicate liquids: a model for calculation". Am. J. Sci. Cilt 272. ss. 438-75. doi:10.2475/ajs.272.5.438.
- ^ Kucuk A., Clare A. G, Jones L. (Ekim 1999). "An estimation of the surface tension of silicate glass melts at 1400 °C using statistical analysis". Glass Technol. 40 (5). ss. 149-53.
- ^ Priven A.I. (Aralık 2004). (PDF). Glass Technology. 45 (6). ss. 244-54. 10 Ekim 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2011.
- ^ M. K. Choudhary, R. M. Potter (2005). "9. Heat Transfer in Glass-Forming Melts". Angelo Montenero; Pye, David; Innocent Joseph (Ed.). Properties of Glass-Forming Melts (İngilizce). Boca Raton: CRC. ISBN .
- ^ O. V. Mazurin, O. A. Prokhorenko: "Electrical conductivity of glass melts" 4 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .; Chapter 10 in: "Properties of Glass-Forming Melts" ed. by D. L. Pye, I. Joseph, A. Montenaro; CRC Press, Boca Raton, Florida, 2005, .
- ^ Fluegel A. (2007). "Glass Viscosity Calculation Based on a Global Statistical Modeling Approach" (PDF). Glass Technol.: Europ. J. Glass Sci. Technol. A. 48 (1). ss. 13-30. 11 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 17 Haziran 2011.
- ^ Fluegel, Alexander (2007). "Global Model for Calculating Room-Temperature Glass Density from the Composition". Journal of the American Ceramic Society. Cilt 90. s. 2622. doi:10.1111/j.1551-2916.2007.01751.x.
- ^ a b . 2 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2011.
- ^ . 16 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2011.
- ^ "Interglad". 22 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Haziran 2011.
- ^ A. Fluegel: Statistical Regression Modeling of Glass Properties - A Tutorial 11 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Kröger, Carl (1953). "Theoretischer Wärmebedarf der Glasschmelzprozesse (Theoretical heat demand of glass melting processes)". Glastechnische Berichte (Almanca). 26 (7). ss. 202-14.
- ^ "Glass Service, Furnace Design". 18 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Haziran 2011.
- ^ Brochure: Flow modeling software for the glass industry 18 Mart 2003 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Fluent Inc.
- ^ "Glass property optimization". 11 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Haziran 2011.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede bircok sorun bulunmaktadir Lutfen sayfayi gelistirin veya bu sorunlar konusunda bir yorum yapin Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Haziran 2011 Bu madde olmasi gerekenden az ic baglanti icermektedir veya hic icermemektedir Lutfen bu sayfadan ilgili maddelere ic baglanti vermeye calisin Haziran 2021 Cam ozelliklerinin hesaplanmasi cam modellemesi belirli kosullar altindaki cam davranislarini veya cam ozelliklerini deneysel arastirma yapmadan onceden toplanmis veri ve tecrube ile bilimsel bir bakis kazanmak veya zaman hammadde finansal ve cevresel kaynaklari korumak amaciyla tahmin etme islemine verilen addir Ilk olarak 19 yuzyil sonunda A ve Otto Schott tarafindan gerceklestirilmistir Birkac cam modellemesinin diger ilgili fonksiyonlarla kombinasyonu optimizasyon ve alti sigma prosedurleri icin kullanilabilir Istatistiksel analiz amaciyla kullanildiginda yeni verilerin deneysel prosedurlerin ve olcum kurumlarinin cam laboratuvarlari akreditasyonu icin kullanilabilir Cam ozelliklerinin hesaplanmasi ornegin kirilma indisi gibi istenen malzeme ozelliklerinin ince ayarinin yapilmasina olanak tanir TarihTarihsel olarak cam ozelliklerinin hesaplanmasi dogrudan cam biliminin kurulmasiyla ilgilidir 19 yuzyil sonunda fizikci Ernst Abbe Jena Almanya da Carl Zeiss in optik atolyesiyle isbirligi icerisinde optimize edilmis optik mikroskoplarin tasarim hesaplarinin yapilmasini saglayan denklemler gelistirdi Ernst Abbe nin zamanindan once mikroskop yapimi cogunlukla bir zanaatkarlik isi olarak yapilmakta bu da kaliteleri urune gore degisen cok pahali optik mikroskoplarin uretilmesine sebep vermekteydi Ernst Abbe hatasiz bir mikroskopu kesin olarak ne sekilde yapmasini biliyorduysa da gereken kirinim indisine ve ayrismaya sahip lensler ve prizmalar mevcut degildi Cam zanaatkarlari ve muhendisler Ernst Abbe nin ihtiyac duydugu bu urunleri uretemediler zira o cagda cam yapimi bilimsel bir is degildi 1879 da genc cam muhendisi Otto Schott kendisinin hazirladigi ve ozel optik ozellikler sergileyecegini umdugu ozel bir bilesimden yapilmis olan cam numunelerini Ernst Abbe ye gonderdi Ernst Abbe nin olcumleri sonucunda Schott un yolladigi numunelerin ihtiyac duyulan optik ozellikleri tasimadigi ayni zamanda arzu edilen homojenlikte de olmadigi ortaya cikti Buna ragmen Ernst Abbe Otto Schott tan problem ile ilgili calismalarina devam etmesini ve butun cam elemanlarini sistematik olarak incelemesini istedi Sonunda Schott homojen cam numuneler uretmeyi basardi ve Abbe nin istedigi optik ozellikleri tasiyan borosilikat cam i icat etti Sistematik cam arastirmalari da boylece baslamis oldu 1908 de Eugene Sullivan 21 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi cam arastirmalarini ABD de Corning New York baslatan kisi oldu Cam arastirmalarinin basinda cam bilesimi ve ozellikleri arasindaki iliskiyi bilmek son derece onem tasimaktaydi Bu amac icin Otto Schott cam ozelliklerinin hesaplanmasi ile ilgili birkac yayinda toplama prensibini tanitti gt Bu prensibe gore cam bilesimi ve belirli bir ozellik ideal karisim varsayildiginda butun bilesen yuzdelerine lineerdir asagidaki denklemde Ci ve bi belirli cam bilesen yuzdelerini ve ilgili katsayilari sirasiyla belirtmektedir Toplama prensibi bir basitlestirmedir ve yalniz dar bilesim araliklarinda viskozite ve kirinim indisi ile ilgili asagidaki diyagramlarda gorulecegi gibi gecerlidir Buna ragmen toplama prensibinin uygulamasi Schott un optik camlar yemek pisirme amaciyla ve laboratuvarlarda kullanilan dusuk genlesme katsayili camlar Duran civa termometreleri icin dusuk donma noktali camlar gibi pek cok icadi yapmasini sagladi Bunun sonucunda Ingilizcede Gehlhoff et al published similar additive glass property calculation models Schott s additivity principle is still widely in use today in glass research and technology benzer toplamaya dayali cam ozelligi hesaplama modelleri yayinladilar Schott un toplama prensibi gunumuzde halen cam arastirmasi ve teknolojisinde yaygin olarak kullanilmaktadir Global modellerSchott ve bircok diger bilim adamiyla muhendis kendi laboratuvarlarinda topladiklari yeterince dar bilesim araligina sahip deney verilerine toplama prensibini uyguladilar yerel cam modelleri Bu metot sayesinde laboratuvarlar arasindaki uyusmazliklar ile lineer olmayan cam bilesen etkilesimlerinin dikkate alinmamasi saglandi Sistematik cam arastirmalarinin surdugu birkac onyil boyunca binlerce cam bilesimi incelenerek milyonlarca yayinlanmis cam ozelligi elde edildi bunlar da cam veritabanlarinda toplandi Bottinga Kucuk Priven Choudhary Mazurin ve Fluegel global cam modellerini degisik yaklasimlar kullanarak yayinlamadan once bu buyuk deneysel veri havuzu butun olarak incelenmemisti Schott un modellerinden farkli olarak bu global modeller pek cok bagimsiz veri kaynagini da degerlendirmeye aldiklarindan model tahminlerini daha guvenilir hale getirmislerdir Ayrica global modeller belirli cam bilesen kombinasyonlarinin toplamaya bagli olmayan bazi ozelliklere etkilerini sagdaki diyagramda gorulen karisik alkali etkisi veya bor anomalisi ortaya cikarip nicelik acisindan incelemeyi mumkun kilmistir Global modeller ayni zamanda cam ozelligi olcum isabetliligindeki ilginc gelismeleri ornegin bazi cam ozelliklerinin modern bilimsel literaturde deneysel olcumlerinin daha az isabetle yapiliyor olmasini diyagramda gosterilen sekilde goz onune sermistir Yeni verilerin deneysel prosedurlerin ve olcum kurumlarinin akreditasyonu icin kullanilabilir Asagidaki bolumlerde erime entalpisi haric yuksek miktardaki deneysel veriyi kullanmak icin basarili bir yontem olarak degerlendirilen deneysel modelleme teknikleri sunulmustur Ortaya cikan modeller cagdas muhendislik ve cam ozelliklerinin hesaplanmasi arastirmalarinda uygulanmaktadir Deneysel olmayan tumdengelimli cam modelleri de bulunmaktadir Bunlar genellikle erime entalpisi haric guvenilir cam ozelligi tahminleri elde etmek yerine bilimsel bir bakis elde etmek amaciyla bazi ozellikler atomik yaricap atomik kutle kimyasal bag gucu ve acilari degerlik isi kapasitesi arasinda iliski kurmak icin yaratilmaktadir Gelecekte ozellik iliskilerinin dogru anlasildigi ve ihtiyac duyulan deneysel veri elde bulundugunda tumdengelimli cam modellerinde yapilan ozellikler arasindaki iliskinin incelenmesi ihtiyac duyulan butun ozellikler ile ilgili guvenilir tahminler yapilmasini mumkun kilabilir YontemlerCam ozellikleri ve uretim sirasindaki cam davranisi GE SYSTEM SciGlass ve Interglad gibi cam veritabanlarinin birlikte kullanilarak hesaplanabilir Erime entalpisini tahmin etmek icin ise termodinamik veritabanlari kullanilmaktadir Lineer regresyonEger istenen cam ozelligi kristalizasyon ornegin sivilasma egrisi sicakligi ya da faz ayrimi ile ilgili degilse lineer regresyon ucuncu dereceye kadar genel polinom fonksiyonlari kullanilarak uygulanabilir Asagida ikinci dereceden ornek bir denklem verilmistir C degerleri Na2O veya CaO gibi cam bilesenlerinin konsantrasyonunun yuzde olarak veya baska kesirler seklinde degeri b degerleri katsayilar n de cam bilesenlerinin toplam sayisidir Ana cam bileseni silica SiO2 asagidaki denkleme dahil edilmemistir zira butun bilesenlerin toplaminin 100 etmesi gerekliligi bulunmaktadir Korelasyon ve onem analiziyle asagidaki denklemin pek cok terimi ihmal edilebilir Resimde de gorulen sistematik hatalar sagir degiskenlerle ifade edilebilir Daha fazla detay ve ornek Fluegel in hazirladigi online rehberde mevcuttur Glass Property b0 i 1n biCi k inbikCiCk displaystyle mbox Glass Property b 0 sum i 1 n left b i C i sum k i n b ik C i C k right Lineer olmayan regresyonegrisi sicakligi sinirsel aglar ve baglantisi kesilmis zirve fonksiyonlari kullanilarak lineer olmayan regresyonla modellenebilir Baglantisi kesilmis zirve fonksiyonlari yaklasimi bir ana kristalin fazinda alansal lineer regresyonun uygulanabildigi ve maksimum erime noktalarinda ani degisikliklerin olustugu gozlemine dayanmaktadir Cam erime entalpisi Cam erime entalpisi bir hammadde karisimini yigin erimis cama dondurmek icin gereken enerji miktaridir Eldeki yigina ve cam birlesimine firinin ve isi uretim sistemlerinin verimliligine firinda camin gecirecegi ortalama sureye ve bircok baska faktore bagli olarak degisir Bu konuyla ilgili ilk makalelerden birisi Carl Kroger tarafindan 1953 te kaleme alinmistir Sonlu elemanlar yontemi Bir cam eritme firinindaki cam akisini modellemek icin viskosite yogunluk isi iletkenligi isi kapasitesi ozumseme spektrumlari ve erimis camin diger ozelliklerine dayanan veriler veya modeller ile olusturulmus olan sonlu elemanlar yontemi ticari olarak kullanilmaktadir Sonlu elemanlar yontemi ayni zamanda cam sekillendirme islemleri icin de uygulanabilir Optimizasyon Genellikle birden fazla cam ozelliginin ayni anda optimize edilmesi gerekir buna uretim maliyetleri de dahildir GE SYSTEM Bu islem ornegin simpleks algoritmasi veya elektronik bir tablo kullanilarak asagidaki yontemle yapilabilir 1 Istenen ozelliklerin listelenmesi 2 Uretim maliyetlerini hesaplayan bir formul de iceren cam bilesimine dayali cam ozelliklerinin guvenilir olarak hesaplanmasi icin modellerin girilmesi 3 Istenen ve hesaplanan ozellikler arasindaki farkin hatanin karesinin hesaplanmasi 4 Microsoft Excel deki Solver secenegini kullanarak cam bilesenlerini degisken olarak tanimlayip hatalarin karesinin toplaminin dusulmesi Bunun isim Microcal Origin gibi farkli yazilimlar da kullanilabilir Istenen ozelliklerin agirligini birbirinden farkli ayarlamak mumkundur Bu prensiple ilgili temel bilgi Huff et al tarafindan yayinlanan bir makalede bulunabilir Birkac cam modelinin ilgili teknolojik ve finansal fonksiyonlarla birlikte kombinasyonu alti sigma optimizasyonu icin kullanilabilir Kaynakca 16 Kasim 2021 tarihindeWayback Machine sitesinde https web archive org web 20211116201553 https www turkak org tr akreditasyon akreditasyon nedir html text Akreditasyon 2C 20uygunluk 20de C4 9Ferlendirme 20kurulu C5 9Flar C4 B1nca 20ger C3 A7ekle C5 9Ftirilen belgeleri 2C 20personel 20belgelendirme 20belgeleri 20v b arsivlendi Calculation of the Refractive Index of Glasses 7 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Haziran 2011 Eugene Sullivan and Corning Glass Works 13 Ekim 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Haziran 2011 Winkelmann A Schott O 1894 Uber die Elastizitat und uber die Druckfestigkeit verschiedener neuer Glaser in ihrer Abhangigkeit von der chemischen Zusammensetzung Ann Physik Chemie Cilt 51 s 697 Winkelmann A Schott O 1894 Uber thermische Widerstandscoefficienten verschiedener Glaser in ihrer Abhangigkeit von der chemischen Zusammensetzung Ann Physik Chemie Cilt 51 s 730 Winkelmann A Schott O 1893 Uber die specifischen Warmen verschieden zusammengesetzter Glaser Ann Physik Chemie Cilt 49 s 401 English S 1924 The effect of composition on the viscosity of glass Part II J Soc Glass Technol Cilt 8 ss 205 48 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Haziran 2011 Part III Some Four component Glasses J Soc Glass Technol Cilt 9 1925 ss 83 98 Part IV Calculation of the Influence of Minor Constituents J Soc Glass Technol Cilt 10 1926 ss 52 66 Gehlhoff G Thomas M 1925 Die physikalischen Eigenschaften der Glaser in Abhangigkeit von der Zusammensetzung Z Techn Physik 6 s 544 Die physikalischen Eigenschaften der Glaser in Abhangigkeit von der Zusammensetzung Z Techn Physik 7 1926 ss 105 260 Lehrbuch der technischen Physik J A Barth Verlag Leipzig 1924 p 376 Lakatos T Johansson L G Simmingskold B Haziran 1972 Viscosity temperature relations in the glass system SiO2 Al2O3 Na2O K2O CaO MgO in the composition range of technical glasses Glass Technology 13 3 ss 88 95 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Terese Vascott Thomas P Seward III 2005 High Temperature Glass Melt Property Database for Process Modeling Ingilizce Wiley American Ceramic Society ISBN 1 57498 225 7 Bottinga Y Weill D F Mayis 1972 The viscosity of magmatic silicate liquids a model for calculation Am J Sci Cilt 272 ss 438 75 doi 10 2475 ajs 272 5 438 Kucuk A Clare A G Jones L Ekim 1999 An estimation of the surface tension of silicate glass melts at 1400 C using statistical analysis Glass Technol 40 5 ss 149 53 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Priven A I Aralik 2004 PDF Glass Technology 45 6 ss 244 54 10 Ekim 2007 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 17 Haziran 2011 M K Choudhary R M Potter 2005 9 Heat Transfer in Glass Forming Melts Angelo Montenero Pye David Innocent Joseph Ed Properties of Glass Forming Melts Ingilizce Boca Raton CRC ISBN 1 57444 662 2 KB1 bakim Birden fazla ad editor listesi link O V Mazurin O A Prokhorenko Electrical conductivity of glass melts 4 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Chapter 10 in Properties of Glass Forming Melts ed by D L Pye I Joseph A Montenaro CRC Press Boca Raton Florida 2005 ISBN 1 57444 662 2 Fluegel A 2007 Glass Viscosity Calculation Based on a Global Statistical Modeling Approach PDF Glass Technol Europ J Glass Sci Technol A 48 1 ss 13 30 11 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 17 Haziran 2011 Fluegel Alexander 2007 Global Model for Calculating Room Temperature Glass Density from the Composition Journal of the American Ceramic Society Cilt 90 s 2622 doi 10 1111 j 1551 2916 2007 01751 x a b 2 Mart 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Haziran 2011 16 Ekim 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Haziran 2011 Interglad 22 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Haziran 2011 A Fluegel Statistical Regression Modeling of Glass Properties A Tutorial 11 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kroger Carl 1953 Theoretischer Warmebedarf der Glasschmelzprozesse Theoretical heat demand of glass melting processes Glastechnische Berichte Almanca 26 7 ss 202 14 Glass Service Furnace Design 18 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Haziran 2011 Brochure Flow modeling software for the glass industry 18 Mart 2003 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fluent Inc Glass property optimization 11 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Haziran 2011