Carrhae Savaşı, MÖ 53 yılında, Carrhae şehri yakınlarında (şimdi Harran) Roma Cumhuriyeti adına Romalı general Crassus ve Part İmparatorluğu adına spahbed ("General") arasında yapılan ve Partlar adına mutlak bir zaferle sonuçlanan savaş.
Carrhae Muharebes | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Part İmparatorluğunun hüküm sürdüğü coğrafi alan | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Part İmparatorluğu | Roma Cumhuriyeti | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Spahbed | Marcus Licinius Crassus (ölü) Gaius Cassius Longinus | ||||||
Güçler | |||||||
9,000 Okçu Süvari 1,000 Katafrakts 1,000 Yük Devesi | 34,000Lejyoner 4,000 Süvari 4,000 Paralı asker | ||||||
Kayıplar | |||||||
Yaklaşık 1.000 | 20,000 ölü 10,000 esir 4,000 kaçan |
Arka plan
Roma tarihinde, MÖ 63 yılında Sezar, Crassus ve Pompey tarafından oluşturulan 1. Triumvirlik, farklı güçlere sahip üç kişinin aralarında sürekli olarak iktidarı ele geçirmek için birbirleriyle çekişmelerine neden olmuştur. Gövde gösterisi olarak Sezar; Galyaya karşı askeri sefer düzenlemiş, Pompey; İspanya ve Anadolu'yu istila ederek ele geçirmiş, Crassus ise gladyatör Spartaküs tarafından başlatılan ve Roma'yı derinden sarsan isyanı kanlı bir şekilde bastırmıştır. Fakat Spartaküs ile yapılan savaş sırasında Pompey'in destek kuvvetlerle yetişerek isyancıları imha edişini ve kazanılan zaferi senatoda kendi lehine çevirişini hazmedemeyen Crassus, rakipleri gibi ün ve servetini çoğaltmak adına doğu'ya sefer düzenleme kararı almıştır. Oluşturacağı orduyu denizaşırı bir yolculuk ile, Roma hakimiyeti altında bulunan Anadolu'dan geçirmeyi ve oradan da doğudan gelen en önemli ticaret yollarına hakim olan Part İmparatorluğunu istila etmeyi planlamaktadır. Oysaki yakın zamanda Anadolu'da hüküm süren Pontus Krallığı, ve Pompey'in büyük uğraşları sonucu yeni kontrol altına alınmış, Pompey ile Part kralı ile ticari anlaşma imzalanmıştır. Crassus Mezopotamya'nın ele geçirilmesiyle elde edilecek zenginliğin ticari anlaşmayla elde edileceğinden daha fazla olduğu konusundaki görüşlerini senatoya kabul ettirmiş ve başlatacağı seferi onaylatmıştır.
Muharebe Hazırlıkları ve İlerleyiş
Crassus servetinin büyük bir kısmını yapacağı sefer için oluşturacağı orduya harcamıştır. İlk olarak 7 Lejyonluk (yaklaşık 34.000 Lejyoner) kuvvet oluşturdu. Daha sonra, Sezar'ın Galya seferi sırasında kendisine sağladığı finansal desteği kullanarak ondan 4.000 hafif piyade ve oğlu Publius komutası altında 4.000 süvari tedarik etmiştir.
MÖ 55 yılı sonbaharında Brindiside toplanan ordu gemiler aracılığıyla denizden yola çıkmış ve Lidyada karaya ayak basmıştır. Sahil şeridi boyunca ilerleyen Roma ordusu, Kapadokyalıların kendilerine erzak sağlaması ve yön tayininde yardımcı olmaları sayesinde MÖ 53 yazında Zeugma'ya varmıştır. Burada Crassus, Roma Cumhuriyetinin vasalı olan Ermenistan kralı 'den gelen; ordusunun Ermenistan'a yürümesini, orada 16.000 süvari ve 30.000 piyade ile orduya takviye güç saylayarak Partlara kuzeyden saldırması teklifini reddetmiştir. Üst düzey subaylardan olan Gaius Cassius Longinus'un ısrarla karşı çıkmasına rağmen bu yolu takip ederse seferinin uzayacağını, Partlara en kısa yoldan saldırarak Mezopotamya'yı bir an önce ele geçirmek için acele ettiğini bildirmiştir. Crassus ordusuyla birlikte Fırat nehrini geçtiği sırada, önceden Pompey'e hizmette bulunmuş olan Nebatilerin şefi Ariamnes'in sağlamış olduğu 1.000 kadar atlı okçuyu ordusuna dahil ederek yoluna devam etmiştir. Fakat Ariamnes, Crassus bölgeye varmadan Part kralı II. Orodes ile anlaşarak ona haber gönderdiği için Partlar da savaş hazırlığına başlamıştır. II. Orodes, Ermeni kralının Crassus'a yaptığı tekliği öğrenince Ermenileri cezalandırmak için ordusunun büyük bir bölümünü kuzeye göndermiştir. spahbed komutası altında ise 9.000 atlı okçu, 1.000 katafrakt ve atlı okçuların ok ikmalini karşılamak için 1.000 deveyi Roma ordusunu oyalamak için sefere çıkarmıştır.
Yol boyunca Ariamnes'den Part İmparatorluğu'nun ordusu hakkında, zayıf ve dağınık oldukları gibi yanlış bilgiler alan Crassus, büyük bir zafer kazanacağını düşünerek tedbirsiz davranmıştır. II. Artavasdes'in orduları birleştirme konusundaki ısrarını bir kez daha reddeden Crassus, ordusunu su kaynaklarından uzak ve sıcak çöl bölgesinden ilerletmeye devam etmiştir. Surena komutasındaki ordunun nerede olduğunu öğrenebilmek için Ariamnes komutasındaki süvari birliğini keşfe çıkartan Crassus, onlardan bir daha haber alamayınca ihanete uğradığını anlamıştır. Carrhae yakınlarındaki mevkiide Roma ve Part orduları karşı karşıya gelmiştir.
Muharebe
Birdenbire Part ordusunu karşısında bulan Crassus şaşırmış ve paniğe kapılmıştır. Ordunun cesurca bir saldırı için geleneksel merkezde uzun piyade hattı ve kanatta süvariler formasyonunu öneren Gaius Cassius Longinus'un önerisini reddeden Crassus, orduyu içi boş bir kare oluşturacak biçimde düzene sokmuştur. 12 Kohort'a bölünen ordu kanatlara süvarilerin yerleştirilmesiyle desteklenmiştir. Bu sayede ordu, saldırıdan çok savunma düzenine geçerek içinde bulunduğu psikolojisini belli etmiştir. Çünkü sefer boyunca ordu, sıcak ve su eksikliğinden dolayı hırpalanmıştır.
Partlar da karşı cephede savaş düzenine geçmiş, merkezde ağır süvariler kanatlarda ise atlı okçular olacak biçimde dizilmişlerdir. Surena katafraktların üzerini pelerinlerle örterek savaş öncesi ordusunun asıl ezici gücünü gizlemiş, bu sayede rakip ordu tarafından ne olduğu anlaşılamadığı için korkutucu bir etki yaratmaya çalışmıştır. Ayrıca develerde bulunan savaş davulları ve zilleri sürekli çalmak suretiyle gürültü çıkararak düşman ordusunun moralini bozmayı hedeflemiştir.
Atlı okçuların Roma ordusu üzerine saldırıya geçmesiyle savaş başlamıştır. Part okçularının paralı askerler kohortuna ardı ardına yaptıkları ok saldırısı sonucu ağır zayiat vermeye başlandı. Roma piyadelerinde bulunan kalkanlar (Scutum) Part oklarını durdurmaya yetmiyordu. Çünkü atlı okçuların kullandıkları yaylar kompozit İskit yaylarıydı ve bu yaylar normal bir yaya göre hem çok uzak mesafeye ok atabiliyor hem de daha etkili atış derecesi sağlıyordu. Kohortların başlarında bulunan vermiş oldukları emir doğrultusunda askerler geçerek korunmaya çalışmışlardır. Fakat Part okçuları bu farklı savunma düzeni karşısında ne yapacaklarını hemen kavramış ve askerlerin bacaklarına doğru nişan almaya başlamışlardır. Atlı okçuların sadaklarındaki okun tükenmesiyle birlikte geri geçildiklerini fark eden Crassus, ordunun sağ kanadındaki 4 kohortu ve oğlu Publius komutasındaki Galyalı süvarileri düşman ordusunun sol kanadına doğru yüklenme emri verdi. Crassus düştüğü talihsiz durumu kendi lehine çevirmenin planlarını kuruyordu ve gönderdiği birlik sol kanadı oyalamayı başarırsa Part ordusunu sağ kanatlarından çevirmeyi hedeflemişti. Ancak Crassus'un unuttuğu bir şey vardı; atlı okçular zırhsızdı ve bu durum onlara sürat ve çeviklik katıyordu.
Publius'un komuta ettiği süvari birliği şiddetli bir saldırı için atağa geçtiği Surena tarafından anlaşılınca, atlı okçuların sadakları yenileriyle değiştirildi ve ani bir çeviklikle saldırı birliğinin etrafı sarılmaya başlandı. Bunun ardından katafraktların üzerindeki pelerinler de çıkartılarak ışıltılı zırhlarının altında saldırıya hazırlanmaları sağlandı. Bu elit süvariler baştan aşağı atları da dahil olmak üzere demir zırhla kaplanmıştı ve Roma ordusuna karşı istenilen etki sağlanmıştı. Publius'un askerleri düzensiz olarak saldırmaya çalışıyorlardı ve etraflarının sarıldığını fark edemediler. Part okçularının aynı anda başlattığı ölümcül ok saldırısı Galyalı süvarileri hızla imha etmeye başladı. Ölen yaklaşık 1.300 süvarinin içerisinde Publius da bulunmaktaydı. Arkadan gelen 4 kohortun kaderi de katledilen süvarilerden farklı olmadı. Saldırıya geçen askerler okların kurbanı oldu ve Crassus uygulamaya çalıştığı planın işe yaramadığını görünce tamamen umutsuzluğa kapıldı. Surena, Publius'un kesilmiş başını teşhir için düşman ordusuna doğru gönderdiğinde Crassus, oğlunu kesilmiş başıyla karşılaşmış ve içine düştüğü acıdan dolayı kendini kaybetmiştir.
Daha sonra Part okçuları Roma piyadelerini zayıflatmak için 2. kez salvoya kalkmışlar ve orduya her yönden ok yağdırmaya devam etmişlerdir. Surena bu saldırının bitmesini beklemeden katafraktların saldırıya geçmelerini emretmiştir. Part okçularının okları tekrar tükendikten sonra elit süvariler ölümcül darbeyi indirmek için hızlarını artırmışlardır. Lejyonerler ok saldırısının ardından gelen atlı süvarilerin ezici gücüne karşı koyamayarak çok ağır zayiatlar verdiler.
Akşama kadar süren savaş, Crassusu'un kendini biraz toparlayarak geri çekilme kararı vermesiyle sona erdi. Roma ordusu Carrhae kasabasına doğru kaçarken arkalarında 20.000 ölü ve 10.000 esir bırakmışlardı. Ertesi gün Surena, Crassus ile anlaşmaya varabilmek için ordusunu toplayıp Romalıların kamp kurduğu kasabayı ablukaya almışlardır. Crassus'a gönderilen mesajda seferden vazgeçmesi durumunda, Fırat nehrini hiçbir saldırı olmaksızın güvenli bir şekilde geçecekleri yazmaktaydı. Crassus oğlunu kaybettiği için düzgün kararlar alamıyor, seferden vazgeçmeyi gururuna yediremiyordu, fakat ordu komutanları bu teklifi kabul etmezse kendi askerlerinin isyan edeceğini bildirdi. Crassus Surena ile anlaşmaya gittiği sırada, Partların kurmuş olduğu tuzağa düşerek ele geçirildi ve yanlarında bulunan Romalı generaller öldürüldü. Part İmparatorluğu merkezine götürülen Crassus, idam edilirken kadın elbiseleri giydirilerek aşağılanmış, açgözlülüğüyle alay edilmek içinse boğazına eritilmiş altın dökülerek öldürüldü.
Sonuçları
Roma, Partlara karşı aldığı bu yenilgiyle aşağılanmış oldu ve alınan esirler Part İmparatorluğunda kullanılmak için ülkenin çeşitli yerlerine dağıtıldı. Kral Orodes bu zaferle birlikte Ermenistan'a gönderdiği ordusuyla bir kez daha zafer kazanıp ülkeyi işgal ederek kendine bağladı. Ancak Surena'nın az bir kuvvetle büyük bir orduya karşı almış olduğu galibiyet Kral Orodes'i endişelendirmiş ve ardından Surena'nın da idam edilmesini sağlamıştır. Daha sonra Part ordusunun başına geçen Kral, Suriye'ye düzenlediği seferlerde başarısız olmuştur. Bu savaşla yenilmez Roma Lejyonerlerinin prestiji sarsılmıştır.
Öldürülen Crassus'un hayatta kalan generallerinden olan Gaius Cassius Longinus, yenilen ordudan geriye kalan 4.000 askerin hayatını kurtarmış, Suriye'ye olarak atanmış ve iki yıl boyunca Suriye'yi Part saldırılarından korumaya çalışmıştır. Başarıları yazar Cicero tarafından övgüyle bahsedilmiştir. Gaius Cassius Longinus daha sonra MÖ 44 yılında Sezar'a karşı kurulan suikast komplosunda önemli bir rol oynamıştır.
Notlar
- ^ a b c d "Arşivlenmiş kopya". 17 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ekim 2013.
- ^ Plutarch. Life of Crassus, 20.1
- ^ Plutarch. Life of Crassus, 21.2
- ^ Plutarch. Life of Crassus, 22.3
- ^ Plutarch. Life of Crassus, 23.3
- ^ Goldsworthy, Adrian. The Roman Army at War 100 BC-200 AD.
- ^ Dio, Cassius. Roman History: Book 40, 26.1.
- ^ Dio, Cassius. Roman History: Book 40, 26.3.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Carrhae Savasi MO 53 yilinda Carrhae sehri yakinlarinda simdi Harran Roma Cumhuriyeti adina Romali general Crassus ve Part Imparatorlugu adina spahbed General arasinda yapilan ve Partlar adina mutlak bir zaferle sonuclanan savas Carrhae MuharebesPart Imparatorlugunun hukum surdugu cografi alanTarih6 MayisMO 53BolgeHarran TurkiyeSonucKesin Part Imparatorlugu zaferi TaraflarPart ImparatorluguRoma CumhuriyetiKomutanlar ve liderlerSpahbedMarcus Licinius Crassus olu Gaius Cassius LonginusGucler9 000 Okcu Suvari 1 000 Katafrakts 1 000 Yuk Devesi34 000Lejyoner 4 000 Suvari 4 000 Parali askerKayiplarYaklasik 1 00020 000 olu 10 000 esir 4 000 kacanArka planRoma tarihinde MO 63 yilinda Sezar Crassus ve Pompey tarafindan olusturulan 1 Triumvirlik farkli guclere sahip uc kisinin aralarinda surekli olarak iktidari ele gecirmek icin birbirleriyle cekismelerine neden olmustur Govde gosterisi olarak Sezar Galyaya karsi askeri sefer duzenlemis Pompey Ispanya ve Anadolu yu istila ederek ele gecirmis Crassus ise gladyator Spartakus tarafindan baslatilan ve Roma yi derinden sarsan isyani kanli bir sekilde bastirmistir Fakat Spartakus ile yapilan savas sirasinda Pompey in destek kuvvetlerle yetiserek isyancilari imha edisini ve kazanilan zaferi senatoda kendi lehine cevirisini hazmedemeyen Crassus rakipleri gibi un ve servetini cogaltmak adina dogu ya sefer duzenleme karari almistir Olusturacagi orduyu denizasiri bir yolculuk ile Roma hakimiyeti altinda bulunan Anadolu dan gecirmeyi ve oradan da dogudan gelen en onemli ticaret yollarina hakim olan Part Imparatorlugunu istila etmeyi planlamaktadir Oysaki yakin zamanda Anadolu da hukum suren Pontus Kralligi ve Pompey in buyuk ugraslari sonucu yeni kontrol altina alinmis Pompey ile Part krali ile ticari anlasma imzalanmistir Crassus Mezopotamya nin ele gecirilmesiyle elde edilecek zenginligin ticari anlasmayla elde edileceginden daha fazla oldugu konusundaki goruslerini senatoya kabul ettirmis ve baslatacagi seferi onaylatmistir Muharebe Hazirliklari ve IlerleyisCrassus servetinin buyuk bir kismini yapacagi sefer icin olusturacagi orduya harcamistir Ilk olarak 7 Lejyonluk yaklasik 34 000 Lejyoner kuvvet olusturdu Daha sonra Sezar in Galya seferi sirasinda kendisine sagladigi finansal destegi kullanarak ondan 4 000 hafif piyade ve oglu Publius komutasi altinda 4 000 suvari tedarik etmistir MO 55 yili sonbaharinda Brindiside toplanan ordu gemiler araciligiyla denizden yola cikmis ve Lidyada karaya ayak basmistir Sahil seridi boyunca ilerleyen Roma ordusu Kapadokyalilarin kendilerine erzak saglamasi ve yon tayininde yardimci olmalari sayesinde MO 53 yazinda Zeugma ya varmistir Burada Crassus Roma Cumhuriyetinin vasali olan Ermenistan krali den gelen ordusunun Ermenistan a yurumesini orada 16 000 suvari ve 30 000 piyade ile orduya takviye guc saylayarak Partlara kuzeyden saldirmasi teklifini reddetmistir Ust duzey subaylardan olan Gaius Cassius Longinus un israrla karsi cikmasina ragmen bu yolu takip ederse seferinin uzayacagini Partlara en kisa yoldan saldirarak Mezopotamya yi bir an once ele gecirmek icin acele ettigini bildirmistir Crassus ordusuyla birlikte Firat nehrini gectigi sirada onceden Pompey e hizmette bulunmus olan Nebatilerin sefi Ariamnes in saglamis oldugu 1 000 kadar atli okcuyu ordusuna dahil ederek yoluna devam etmistir Fakat Ariamnes Crassus bolgeye varmadan Part krali II Orodes ile anlasarak ona haber gonderdigi icin Partlar da savas hazirligina baslamistir II Orodes Ermeni kralinin Crassus a yaptigi tekligi ogrenince Ermenileri cezalandirmak icin ordusunun buyuk bir bolumunu kuzeye gondermistir spahbed komutasi altinda ise 9 000 atli okcu 1 000 katafrakt ve atli okcularin ok ikmalini karsilamak icin 1 000 deveyi Roma ordusunu oyalamak icin sefere cikarmistir Yol boyunca Ariamnes den Part Imparatorlugu nun ordusu hakkinda zayif ve daginik olduklari gibi yanlis bilgiler alan Crassus buyuk bir zafer kazanacagini dusunerek tedbirsiz davranmistir II Artavasdes in ordulari birlestirme konusundaki israrini bir kez daha reddeden Crassus ordusunu su kaynaklarindan uzak ve sicak col bolgesinden ilerletmeye devam etmistir Surena komutasindaki ordunun nerede oldugunu ogrenebilmek icin Ariamnes komutasindaki suvari birligini kesfe cikartan Crassus onlardan bir daha haber alamayinca ihanete ugradigini anlamistir Carrhae yakinlarindaki mevkiide Roma ve Part ordulari karsi karsiya gelmistir MuharebeCarrhae savasi sirasinda Roma ve Part ordularinin savas duzeniPart generali Surena olduguna inanilan bronz bir heykel iran Ulusal Muzesi Roma piyadelerinin savunma sirasinda kullandigi Testuto formasyonu Birdenbire Part ordusunu karsisinda bulan Crassus sasirmis ve panige kapilmistir Ordunun cesurca bir saldiri icin geleneksel merkezde uzun piyade hatti ve kanatta suvariler formasyonunu oneren Gaius Cassius Longinus un onerisini reddeden Crassus orduyu ici bos bir kare olusturacak bicimde duzene sokmustur 12 Kohort a bolunen ordu kanatlara suvarilerin yerlestirilmesiyle desteklenmistir Bu sayede ordu saldiridan cok savunma duzenine gecerek icinde bulundugu psikolojisini belli etmistir Cunku sefer boyunca ordu sicak ve su eksikliginden dolayi hirpalanmistir Partlar da karsi cephede savas duzenine gecmis merkezde agir suvariler kanatlarda ise atli okcular olacak bicimde dizilmislerdir Surena katafraktlarin uzerini pelerinlerle orterek savas oncesi ordusunun asil ezici gucunu gizlemis bu sayede rakip ordu tarafindan ne oldugu anlasilamadigi icin korkutucu bir etki yaratmaya calismistir Ayrica develerde bulunan savas davullari ve zilleri surekli calmak suretiyle gurultu cikararak dusman ordusunun moralini bozmayi hedeflemistir Atli okcularin Roma ordusu uzerine saldiriya gecmesiyle savas baslamistir Part okcularinin parali askerler kohortuna ardi ardina yaptiklari ok saldirisi sonucu agir zayiat vermeye baslandi Roma piyadelerinde bulunan kalkanlar Scutum Part oklarini durdurmaya yetmiyordu Cunku atli okcularin kullandiklari yaylar kompozit Iskit yaylariydi ve bu yaylar normal bir yaya gore hem cok uzak mesafeye ok atabiliyor hem de daha etkili atis derecesi sagliyordu Kohortlarin baslarinda bulunan vermis olduklari emir dogrultusunda askerler gecerek korunmaya calismislardir Fakat Part okculari bu farkli savunma duzeni karsisinda ne yapacaklarini hemen kavramis ve askerlerin bacaklarina dogru nisan almaya baslamislardir Atli okcularin sadaklarindaki okun tukenmesiyle birlikte geri gecildiklerini fark eden Crassus ordunun sag kanadindaki 4 kohortu ve oglu Publius komutasindaki Galyali suvarileri dusman ordusunun sol kanadina dogru yuklenme emri verdi Crassus dustugu talihsiz durumu kendi lehine cevirmenin planlarini kuruyordu ve gonderdigi birlik sol kanadi oyalamayi basarirsa Part ordusunu sag kanatlarindan cevirmeyi hedeflemisti Ancak Crassus un unuttugu bir sey vardi atli okcular zirhsizdi ve bu durum onlara surat ve ceviklik katiyordu Publius un komuta ettigi suvari birligi siddetli bir saldiri icin ataga gectigi Surena tarafindan anlasilinca atli okcularin sadaklari yenileriyle degistirildi ve ani bir ceviklikle saldiri birliginin etrafi sarilmaya baslandi Bunun ardindan katafraktlarin uzerindeki pelerinler de cikartilarak isiltili zirhlarinin altinda saldiriya hazirlanmalari saglandi Bu elit suvariler bastan asagi atlari da dahil olmak uzere demir zirhla kaplanmisti ve Roma ordusuna karsi istenilen etki saglanmisti Publius un askerleri duzensiz olarak saldirmaya calisiyorlardi ve etraflarinin sarildigini fark edemediler Part okcularinin ayni anda baslattigi olumcul ok saldirisi Galyali suvarileri hizla imha etmeye basladi Olen yaklasik 1 300 suvarinin icerisinde Publius da bulunmaktaydi Arkadan gelen 4 kohortun kaderi de katledilen suvarilerden farkli olmadi Saldiriya gecen askerler oklarin kurbani oldu ve Crassus uygulamaya calistigi planin ise yaramadigini gorunce tamamen umutsuzluga kapildi Surena Publius un kesilmis basini teshir icin dusman ordusuna dogru gonderdiginde Crassus oglunu kesilmis basiyla karsilasmis ve icine dustugu acidan dolayi kendini kaybetmistir Daha sonra Part okculari Roma piyadelerini zayiflatmak icin 2 kez salvoya kalkmislar ve orduya her yonden ok yagdirmaya devam etmislerdir Surena bu saldirinin bitmesini beklemeden katafraktlarin saldiriya gecmelerini emretmistir Part okcularinin oklari tekrar tukendikten sonra elit suvariler olumcul darbeyi indirmek icin hizlarini artirmislardir Lejyonerler ok saldirisinin ardindan gelen atli suvarilerin ezici gucune karsi koyamayarak cok agir zayiatlar verdiler Aksama kadar suren savas Crassusu un kendini biraz toparlayarak geri cekilme karari vermesiyle sona erdi Roma ordusu Carrhae kasabasina dogru kacarken arkalarinda 20 000 olu ve 10 000 esir birakmislardi Ertesi gun Surena Crassus ile anlasmaya varabilmek icin ordusunu toplayip Romalilarin kamp kurdugu kasabayi ablukaya almislardir Crassus a gonderilen mesajda seferden vazgecmesi durumunda Firat nehrini hicbir saldiri olmaksizin guvenli bir sekilde gececekleri yazmaktaydi Crassus oglunu kaybettigi icin duzgun kararlar alamiyor seferden vazgecmeyi gururuna yediremiyordu fakat ordu komutanlari bu teklifi kabul etmezse kendi askerlerinin isyan edecegini bildirdi Crassus Surena ile anlasmaya gittigi sirada Partlarin kurmus oldugu tuzaga duserek ele gecirildi ve yanlarinda bulunan Romali generaller olduruldu Part Imparatorlugu merkezine goturulen Crassus idam edilirken kadin elbiseleri giydirilerek asagilanmis acgozluluguyle alay edilmek icinse bogazina eritilmis altin dokulerek olduruldu SonuclariRoma Partlara karsi aldigi bu yenilgiyle asagilanmis oldu ve alinan esirler Part Imparatorlugunda kullanilmak icin ulkenin cesitli yerlerine dagitildi Kral Orodes bu zaferle birlikte Ermenistan a gonderdigi ordusuyla bir kez daha zafer kazanip ulkeyi isgal ederek kendine bagladi Ancak Surena nin az bir kuvvetle buyuk bir orduya karsi almis oldugu galibiyet Kral Orodes i endiselendirmis ve ardindan Surena nin da idam edilmesini saglamistir Daha sonra Part ordusunun basina gecen Kral Suriye ye duzenledigi seferlerde basarisiz olmustur Bu savasla yenilmez Roma Lejyonerlerinin prestiji sarsilmistir Oldurulen Crassus un hayatta kalan generallerinden olan Gaius Cassius Longinus yenilen ordudan geriye kalan 4 000 askerin hayatini kurtarmis Suriye ye olarak atanmis ve iki yil boyunca Suriye yi Part saldirilarindan korumaya calismistir Basarilari yazar Cicero tarafindan ovguyle bahsedilmistir Gaius Cassius Longinus daha sonra MO 44 yilinda Sezar a karsi kurulan suikast komplosunda onemli bir rol oynamistir Notlar a b c d Arsivlenmis kopya 17 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ekim 2013 Plutarch Life of Crassus 20 1 Plutarch Life of Crassus 21 2 Plutarch Life of Crassus 22 3 Plutarch Life of Crassus 23 3 Goldsworthy Adrian The Roman Army at War 100 BC 200 AD Dio Cassius Roman History Book 40 26 1 Dio Cassius Roman History Book 40 26 3