Dawn, asteroit kuşağının bilinen üç proto-gezegeninden ikisi olan Vesta ve Ceres'i inceleme göreviyle NASA tarafından 2007 yılının Eylül ayında fırlatılan uzay sondasıydı. NASA'nın Discovery programı'nın dokuzuncu göreviyle Dawn uzay aracı, 16 Temmuz 2011'de Vesta yörüngesine girdi ve 2012'nin sonlarında Ceres'e hareket etmeden önce 14 aylık bir araştırma görevini tamamladı. 6 Mart 2015 tarihinde Ceres'in yörüngesine girdi. 2017 yılında NASA planlanan dokuz yıllık görevin, sondanın hidrazin yakıt kaynağı tükenene kadar uzatılacağını duyurdu. NASA 1 Kasım 2018 tarihinde Dawn'ın hidrazin yakıtını tükettiğini ve görevin sona erdiğini duyurdu. Uzay aracı halen Ceres'in etrafında kontrolsüz bir şekilde, fakat kararlı bir yörüngede dolanmaktadır.
Dawn uzay aracının illüstrasyonu | |||||||||
Görev türü | Çok hedefli yörünge aracı | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Uygulayıcı | NASA / JPL | ||||||||
COSPAR kimliği | 2007-043A | ||||||||
SATCAT no. | 32249 | ||||||||
Web sitesi | http://dawn.jpl.nasa.gov/ | ||||||||
Görev süresi | Planlanan: 9 yıl Sonlanma: 12 yıl, 1 ay, 4 gün | ||||||||
Uzay aracı özellikleri | |||||||||
Üretici | |||||||||
Fırlatma ağırlığı | 1.217,7 kg (2.684,6 lb) | ||||||||
Yakıtsız ağırlık | 747,1 kg (1.647,1 lb) | ||||||||
Boyutlar | 1,64 × 19,7 × 1,77 m (5,4 × 65 × 5,8 ft) | ||||||||
Güç | 1 AU'da 10 kW 3 AU'da 1,3 kW | ||||||||
Görev başlangıcı | |||||||||
Fırlatma tarihi | 27 Eylül 2007, 11:34 UTC | ||||||||
Roket | 7925H | ||||||||
Fırlatma yeri | Cape Canaveral SLC-17B | ||||||||
Üstlenici | United Launch Alliance | ||||||||
Görev sonu | |||||||||
Tasfiye türü | Kontrolsüz kararlı yörünge | ||||||||
Son temas | 30 Ekim 2018 | ||||||||
Yörünge parametreleri | |||||||||
Referans sistemi | Ceres | ||||||||
Rejim | Yüksek eliptik | ||||||||
Yarı büyük eksen | 2.475,1356 kilometre (1.537,9780 mi) | ||||||||
Dış merkezlik | 0,7952 | ||||||||
Periapsis yüksekliği | 37,004 kilometre (22,993 mi) | ||||||||
Apoapsis yüksekliği | 3.973,866 kilometre (2.469,246 mi) | ||||||||
Eğiklik | 76,1042 derece | ||||||||
Süre | 1.628,68 dakika | ||||||||
Yükselen düğüm boylamı | -79,4891 derece | ||||||||
Periapsis argümanı | 164,1014 derece | ||||||||
Devir | 30 Ekim 2018, 00:00:00 UTC | ||||||||
Mars uçuşu | |||||||||
En yakın yaklaşım | 18 Şubat 2009, 00:27:58 UTC | ||||||||
Mesafe | 542 km (337 mi) | ||||||||
4 Vesta yörünge aracı | |||||||||
Yörüngeye yerleşme | 16 Temmuz 2011, 04:47 UTC | ||||||||
Yörüngeden ayrılma | 5 Eylül 2012, 06:26 UTC | ||||||||
1 Ceres yörünge aracı | |||||||||
Yörüngeye yerleşme | 6 Mart 2015, 12:29 UTC | ||||||||
| |||||||||
Dawn görev amblemi |
Dawn dünya dışı iki cismin yörüngesinde dönen, Vesta ile Ceres'i ziyaret eden ve ayrıca 2015 yılının Mart ayında, aynı yılın Temmuz ayında Plüton gezegenine yakın uçuş yapacak olan New Horizons'tan birkaç ay önce Ceres'e vararak bir cüce gezegenin yörüngesine giren ilk uzay aracı olmuştur.
Dawn görevi NASA'nın Jet Propulsion Laboratory bölümü tarafından yönetildi. Göreve NASA'nın İtalya, Almanya ve Fransa'dan Avrupalı ortakları uzay aracı parçaları vererek katkıda bulundular. Bu görev, uzay aracının iki gök cisminin yörüngesine girip çıkmasına olanak tanıyan iyon motorunun kullanıldığı ilk NASA keşif göreviydi. Voyager programı gibi kimyasal motorlar kullanan daha önceki çok hedefli görevler, sadece uçuşlarla sınırlı kalmıştı.
Proje Tarihçesi
Teknolojik arka plan
Amerika Birleşik Devletlerinin çalışabilir durumdaki ilk iyon motoru, 1959 yılında NASA'nın Ohio'daki Glenn Araştırma Merkezinde tarafından yapıldı. Motorun tasarımı, yakıt olarak cıva kullanan gridli elektrostatik iyon motoru tasarımına benziyordu. Motorun yörüngealtı testleri 1960'larda yapıldı. 1964 yılında uzay sondasına monte edilerek yörüngealtı uçuşta test edildi. Motor Dünyaya düşmeden önce, planlandığı şekilde 31 dakika boyunca başarılı bir şekilde çalıştı. Bu testin ardından 1970 yılında SERT-2 yörünge testi yapıldı.
1998 yılında NASA tarafından fırlatılan Deep Space 1 (DS1), yakıt olarak ksenon kullanan iyon motorunun bir bilim görevinde uzun süreli kullanılabileceğini gösterdi. DS1, NSTAR elektrostatik iyon motoru dahil olmak üzere bir dizi teknolojinin çalıştığını doğrulamasının yanı sıra bir asteroide ve bir kuyruklu yıldıza yakın uçuş gerçekleştirdi. DS1'in İyon motoruna ek olarak çalıştığını doğruladığı diğer teknolojilerin içinde Dawn uzay aracında uzak mesafe iletişim için kullanılan da yer alıyordu.
Kaynakça
- ^ McCartney, Gretchen; Brown, Dwayne; Wendel, JoAnna (7 Eylül 2018). . NASA. 10 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2018.
- ^ . Planetary Society. 23 Nisan 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2013.
- ^ a b c d (PDF) (Press kit). NASA / Jet Propulsion Laboratory. Mart 2015. 20 Ekim 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Rayman, Marc; Fraschetti, Thomas C.; Raymond, Carol A.; Russell, Christopher T. (5 Nisan 2006). "Dawn: A mission in development for exploration of main belt asteroids Vesta and Ceres" (PDF). Acta Astronautica. 58 (11): 605-616. Bibcode:2006AcAau..58..605R. doi:10.1016/j.actaastro.2006.01.014. 30 Eylül 2011 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 14 Nisan 2011.
- ^ a b c d e . National Space Science Data Center. NASA. 22 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2016.
- ^ Chang, Kenneth (1 Kasım 2018). "NASA's Dawn Mission to the Asteroid Belt Says Good Night - Launched in 2007, the spacecraft discovered bright spots on Ceres and forbidding terrain on Vesta". The New York Times. 2 Kasım 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Kasım 2018.
- ^ a b c d e f g . NASA JPL. 6 Ocak 2022. 7 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Brown, Dwayne C.; Vega, Priscilla (1 Ağustos 2011). "NASA's Dawn Spacecraft Begins Science Orbits of Vesta". NASA. 2 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ağustos 2011.
- ^ a b McCartney, Gretchen; Brown, Dwayne; Wendel, JoAnna (7 Eylül 2018). . NASA. NASA.1. 31 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2020.
- ^ "NASA's Dawn Spacecraft Hits Snag on Trip to 2 Asteroids". Space.com. 15 Ağustos 2012. 17 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ağustos 2012.
- ^ . NASA. 18 Nisan 2012. 21 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2012.
- ^ Rayman, Marc (6 Mart 2015). . Planetary Society. 8 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2015.
- ^ Landau, Elizabeth (19 Ekim 2017). . NASA. 22 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2017.
- ^ Northon, Karen (1 Kasım 2018). "NASA's Dawn Mission to Asteroid Belt Comes to End". NASA (İngilizce). 17 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Kasım 2018.
- ^ Rayman, Marc (8 Nisan 2015). "Now Appearing At a Dwarf Planet Near You: NASA's Dawn Mission to the Asteroid Belt". Silicon Valley Astronomy Lectures. 27 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Haziran 2020.
- ^ Siddiqi, Asif A. Beyond Earth: A Chronicle of Deep Space Exploration, 1958–2016 (PDF) (İngilizce). NASA History Program Office. ISBN . 6 Eylül 2020 tarihinde kaynağından (PDF).
- ^ Evans, Ben (8 Ekim 2017). "Complexity and Challenge: Dawn Project Manager Speaks of Difficult Voyage to Vesta and Ceres". AmericaSpace. 24 Şubat 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Haziran 2020.
- ^ Rayman, Marc; Fraschetti, Thomas C.; Raymond, Carol A.; Russell, Christopher T. (5 Nisan 2006). (PDF). Acta Astronautica. 30 Eylül 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2020.
- ^ Ronald J. Cybulski; Daniel M. Shellhammer; Robert R. LoveII; Edward J. Domino; Joseph T. Kotnik (1965). "RESULTS FROM SERT I ION ROCKET FLIGHT TEST, NASA Technical Note D2718" (PDF). NASA. 31 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 21 Haziran 2020.
- ^ "Glenn Contributions to Deep Space 1". NASA. 10 Aralık 2004 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Haziran 2020.
- ^ "Innovative Engines – Glenn Ion Propulsion Research Tames the Challenges of 21st Century Space Travel". NASA. 15 Eylül 2007 tarihinde kaynağından .
- ^ Rayman, M.D.; Chadbourne, P.A.; Culwell, J.S.; Williams, S.N. (1999). (PDF). 45 (4-9). Acta Astronautica. ss. 381-388. 9 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2020.
- ^ a b Jim Taylor (Ağustos 2009). (PDF). NASA/JPL. 27 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2020.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Dawn (uzay sondası) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Dawn mission home page4 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . at JPL (İngilizce)
- Dawn mission home page 30 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . at NASA (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dawn asteroit kusaginin bilinen uc proto gezegeninden ikisi olan Vesta ve Ceres i inceleme goreviyle NASA tarafindan 2007 yilinin Eylul ayinda firlatilan uzay sondasiydi NASA nin Discovery programi nin dokuzuncu goreviyle Dawn uzay araci 16 Temmuz 2011 de Vesta yorungesine girdi ve 2012 nin sonlarinda Ceres e hareket etmeden once 14 aylik bir arastirma gorevini tamamladi 6 Mart 2015 tarihinde Ceres in yorungesine girdi 2017 yilinda NASA planlanan dokuz yillik gorevin sondanin hidrazin yakit kaynagi tukenene kadar uzatilacagini duyurdu NASA 1 Kasim 2018 tarihinde Dawn in hidrazin yakitini tukettigini ve gorevin sona erdigini duyurdu Uzay araci halen Ceres in etrafinda kontrolsuz bir sekilde fakat kararli bir yorungede dolanmaktadir DawnDawn uzay aracinin illustrasyonuGorev turuCok hedefli yorunge araciUygulayiciNASA JPLCOSPAR kimligi2007 043A SATCAT no 32249Web sitesihttp dawn jpl nasa gov Gorev suresiPlanlanan 9 yil Sonlanma 12 yil 1 ay 4 gunUzay araci ozellikleriUreticiJPLUCLAFirlatma agirligi1 217 7 kg 2 684 6 lb Yakitsiz agirlik747 1 kg 1 647 1 lb Boyutlar1 64 19 7 1 77 m 5 4 65 5 8 ft Guc1 AU da 10 kW 3 AU da 1 3 kWGorev baslangiciFirlatma tarihi27 Eylul 2007 11 34 27 Eylul 2007 11 34 UTCRoket7925HFirlatma yeriCape Canaveral SLC 17BUstleniciUnited Launch AllianceGorev sonuTasfiye turuKontrolsuz kararli yorungeSon temas30 Ekim 2018Yorunge parametreleriReferans sistemiCeresRejimYuksek eliptikYari buyuk eksen2 475 1356 kilometre 1 537 9780 mi Dis merkezlik0 7952 Periapsis yuksekligi37 004 kilometre 22 993 mi Apoapsis yuksekligi3 973 866 kilometre 2 469 246 mi Egiklik76 1042 dereceSure1 628 68 dakikaYukselen dugum boylami 79 4891 derecePeriapsis argumani164 1014 dereceDevir30 Ekim 2018 00 00 00 UTCMars ucusuEn yakin yaklasim18 Subat 2009 00 27 58 UTCMesafe542 km 337 mi 4 Vesta yorunge araciYorungeye yerlesme16 Temmuz 2011 04 47 UTCYorungeden ayrilma5 Eylul 2012 06 26 UTC1 Ceres yorunge araciYorungeye yerlesme6 Mart 2015 12 29 UTCCihazlarFCFraming CameraVIRVisible and Infrared SpectrometerGRaNDGamma Ray and Neutron DetectorDawn gorev amblemi Discovery programi Deep ImpactKepler Dawn dunya disi iki cismin yorungesinde donen Vesta ile Ceres i ziyaret eden ve ayrica 2015 yilinin Mart ayinda ayni yilin Temmuz ayinda Pluton gezegenine yakin ucus yapacak olan New Horizons tan birkac ay once Ceres e vararak bir cuce gezegenin yorungesine giren ilk uzay araci olmustur Dawn gorevi NASA nin Jet Propulsion Laboratory bolumu tarafindan yonetildi Goreve NASA nin Italya Almanya ve Fransa dan Avrupali ortaklari uzay araci parcalari vererek katkida bulundular Bu gorev uzay aracinin iki gok cisminin yorungesine girip cikmasina olanak taniyan iyon motorunun kullanildigi ilk NASA kesif goreviydi Voyager programi gibi kimyasal motorlar kullanan daha onceki cok hedefli gorevler sadece ucuslarla sinirli kalmisti Proje TarihcesiTeknolojik arka plan SERT 1 20 Temmuz 1964 te firlatilan iyon motorlu ilk NASA uzay araci Amerika Birlesik Devletlerinin calisabilir durumdaki ilk iyon motoru 1959 yilinda NASA nin Ohio daki Glenn Arastirma Merkezinde tarafindan yapildi Motorun tasarimi yakit olarak civa kullanan gridli elektrostatik iyon motoru tasarimina benziyordu Motorun yorungealti testleri 1960 larda yapildi 1964 yilinda uzay sondasina monte edilerek yorungealti ucusta test edildi Motor Dunyaya dusmeden once planlandigi sekilde 31 dakika boyunca basarili bir sekilde calisti Bu testin ardindan 1970 yilinda SERT 2 yorunge testi yapildi 1998 yilinda NASA tarafindan firlatilan Deep Space 1 DS1 yakit olarak ksenon kullanan iyon motorunun bir bilim gorevinde uzun sureli kullanilabilecegini gosterdi DS1 NSTAR elektrostatik iyon motoru dahil olmak uzere bir dizi teknolojinin calistigini dogrulamasinin yani sira bir asteroide ve bir kuyruklu yildiza yakin ucus gerceklestirdi DS1 in Iyon motoruna ek olarak calistigini dogruladigi diger teknolojilerin icinde Dawn uzay aracinda uzak mesafe iletisim icin kullanilan da yer aliyordu Kaynakca McCartney Gretchen Brown Dwayne Wendel JoAnna 7 Eylul 2018 NASA 10 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Eylul 2018 Planetary Society 23 Nisan 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Kasim 2013 a b c d PDF Press kit NASA Jet Propulsion Laboratory Mart 2015 20 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Rayman Marc Fraschetti Thomas C Raymond Carol A Russell Christopher T 5 Nisan 2006 Dawn A mission in development for exploration of main belt asteroids Vesta and Ceres PDF Acta Astronautica 58 11 605 616 Bibcode 2006AcAau 58 605R doi 10 1016 j actaastro 2006 01 014 30 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 14 Nisan 2011 a b c d e National Space Science Data Center NASA 22 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Kasim 2016 Chang Kenneth 1 Kasim 2018 NASA s Dawn Mission to the Asteroid Belt Says Good Night Launched in 2007 the spacecraft discovered bright spots on Ceres and forbidding terrain on Vesta The New York Times 2 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Kasim 2018 a b c d e f g NASA JPL 6 Ocak 2022 7 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Brown Dwayne C Vega Priscilla 1 Agustos 2011 NASA s Dawn Spacecraft Begins Science Orbits of Vesta NASA 2 Subat 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Agustos 2011 a b McCartney Gretchen Brown Dwayne Wendel JoAnna 7 Eylul 2018 NASA NASA 1 31 Mart 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Haziran 2020 NASA s Dawn Spacecraft Hits Snag on Trip to 2 Asteroids Space com 15 Agustos 2012 17 Agustos 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Agustos 2012 NASA 18 Nisan 2012 21 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Nisan 2012 Rayman Marc 6 Mart 2015 Planetary Society 8 Mart 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Mart 2015 Landau Elizabeth 19 Ekim 2017 NASA 22 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Ekim 2017 Northon Karen 1 Kasim 2018 NASA s Dawn Mission to Asteroid Belt Comes to End NASA Ingilizce 17 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Kasim 2018 Rayman Marc 8 Nisan 2015 Now Appearing At a Dwarf Planet Near You NASA s Dawn Mission to the Asteroid Belt Silicon Valley Astronomy Lectures 27 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Haziran 2020 Siddiqi Asif A Beyond Earth A Chronicle of Deep Space Exploration 1958 2016 PDF Ingilizce NASA History Program Office ISBN 9781626830424 6 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan PDF Evans Ben 8 Ekim 2017 Complexity and Challenge Dawn Project Manager Speaks of Difficult Voyage to Vesta and Ceres AmericaSpace 24 Subat 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Haziran 2020 Rayman Marc Fraschetti Thomas C Raymond Carol A Russell Christopher T 5 Nisan 2006 PDF Acta Astronautica 30 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Haziran 2020 Ronald J Cybulski Daniel M Shellhammer Robert R LoveII Edward J Domino Joseph T Kotnik 1965 RESULTS FROM SERT I ION ROCKET FLIGHT TEST NASA Technical Note D2718 PDF NASA 31 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 21 Haziran 2020 Glenn Contributions to Deep Space 1 NASA 10 Aralik 2004 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Haziran 2020 Innovative Engines Glenn Ion Propulsion Research Tames the Challenges of 21st Century Space Travel NASA 15 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan Rayman M D Chadbourne P A Culwell J S Williams S N 1999 PDF 45 4 9 Acta Astronautica ss 381 388 9 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Haziran 2020 a b Jim Taylor Agustos 2009 PDF NASA JPL 27 Mayis 2010 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Haziran 2020 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Dawn uzay sondasi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Dawn mission home page4 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde at JPL Ingilizce Dawn mission home page 30 Aralik 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde at NASA Ingilizce